ore CoRe Welke competenties zijn nodig om te werken met jong kinderen? Een studie in opdracht van de Europese Commissie DG Cultuur en Onderwijs

Transcriptie

1 Welke competenties zijn nodig om te werken met jong kinderen? Een studie in opdracht van de Europese Commissie DG Cultuur en Onderwijs ore A Study for the European Commission Directorate General for Education and Culture Prof. Michel Vandenbroeck Universiteit Gent

2 Een onderzoek naar welke competenties Onderzoeksteam nodig zijn om met jonge kinderen te werken Prof. Michel Vandenbroeck, Dr. Jan Peeters and Katrien Van Laere, VBJK, Universiteit Gent, Dr. Mathias Urban, Cass school of Education (lead institution); Dr. Arianna Lazzari University of Bologna Landelijke onderzoekers en vertegenwoordigers kinderopvang en kleuterschool: Dr. Tatjana Vonta (DRCEI-Lublijana, Slovenia, ISSA); Dr. Ana Ancheta Arrabal (Departamento de Educación Comparada, Universitat de Valencia, Spain); Ana del Barrio Saiz (Bureau Mutant, The Netherlands, DECET); Anna Tornberg (Lärarförbundet, Sweden); Colette Murray (Pavee Point and EDeNn, Ireland, DECET); Dawn Tankersly (ISSA); Denis Sinyolo (Education International); Prof. Dr. Florence Pirard (Office de la Naissance et de l Enfance / Université de Liège, Belgium); Dr. John Bennett (Author of Starting Strong I + II, OECD, 2001,2006; UNICEF 2008; Caring and Learning together, UNESCO, 2010); Prof. Dr. Linda Miller (Open University, Milton Keynes, United Kingdom); Marie Paule Thollon Behar (Ecole Rockefeller de Lyon - Université Lumière Lyon 2, France); Mihaela Ionescu (ISSA-Romania); Monika Rosciszewska Wozniak (Comenius Foundation for Child Development, Poland); Myriam Mony (ESSSE Lyon, France, DECET); Dr. Natassa Papaprokopiou (Technological Educational Institute of Athens, Greece); Olav Zylicz (Warsaw School,of Psychology, Poland); Pamela Oberheumer (Staatsinstitut für Frühpädagogik, Munich, Germany); Pascale Camus (Office de la Naissance et de l Enfance / Université de Liège, French Community of Belgium; Teresa Ogrodzinska (Comenius Foundation for Child Development, Poland); Dr. Tullia Musatti (CNR-Rome, Italy) ; Stig Lund (BUPL, Denmark, Children in Europe); Carmen Anghelescu (Step by Step Rouania), Helana Buric, Nives Milinovic ISSA Croatia); Regina Sabaliauskiene, Centre for innovative Education, Lithuania); Jasna Krstovic (University of Rijeka); Malgorzata Zytko (University of Warschaw).

3 Doelstellingen van het onderzoek 1. Welke competenties zijn nodig volgens de wetenschappelijke literatuur en belangrijke internationale organisaties 2. Welke competenties zijn vereist in 15 Europese landen om met jonge kinderen (0 tot 6 jaar) te werken 3. Wat kunnen we leren van 7 voorbeelden van interessante praktijk, waar een succesvol competentiebeleid gevoerd wodt zowel op vlak van de opleiding als van de bijscholing en begeleiding 4. Welke competenties zijn nodig volgens onderzoek 5. Adviezen voor een beleid t.a.v. competentieontwikkeling

4 Structuur van de studie Overzicht literatuur Competentievereisten in 15 landen 7 voorbeelden van interessante praktijk België ( Fr/Fl) Croatië Denemarken Frankrijk Griekenland Ierland Italië Lithouwen Nederland Polen Roemenië Slovenië Spanje Zweden UK Aanbevelingen

5 Structuur van de studie Overzicht literatuur Competentie vereisten 7 voorbeelden van interessante praktijk Opleidingscentrum Lyon Stad Pistoia, Italië Stad Gent, omgaan met diversiteit Opleidingscentrum Pedagog Denemarken Nationale competentieverhoging England DRCEI, Slovenië: verschillende professionelen werken samen WTANP - Polen Aanbevelingen

6 Literatuur overzicht Brede consensus onder onderzoekers en internationale organisaties (OECD, UNICEF, EU), dat de kwaliteit van de voorziening en ook de effecten voor de kinderen en de ouders, en heel in het bijzonder voor diegenen uit kansarme milieus afhangen van goed opgeleide, ervaren medewerkers die over de nodige competenties beschikt. Voorzieningen van lage kwaliteit kunnen vooral kansarme kinderen schade toebrengen

7 Voor- en nadelen van competentieprofielen Formele competentievereisten: stemmen verwachtingen van organiserende besturen en opleiding op elkaar af Te gedetailleerde beschrijvingen van competenties: rem op innovatie en lokale dynamiek

8 Beroeps- en trainings competentieprofielen moeten gericht zijn op brede competenties moeten kaderen in algemeen kwaliteitsbeleid benadrukken vooral werken met kinderen; meer aandacht gewenst voor werken met ouders en collega s

9 Onzichtbare assistenten:zonder diploma tot 40/ 50 % Hebben heel belangrijke rol naar de kinderen Weinig competentievereisten Toegang tot bijscholing beperkt Gefocust op zorgtaken, dit kan noodzakelijke holistische benadering ondermijnen

10

11

12 Studie voorbeelden van interessante praktijk: noodzaak van systemische benadering m.b.t. professionaliteit Individuele competenties Competent systeem Voortdurende pedagogische begeleiding door gespecialiseerde staf Reflectieve competenties

13 Resultaten studie van interessante praktijk Competente praktijk veronderstelt competente ondersteuningssystemen Competent systeem: pedagogisch coach die reflectie op praktijk stimuleert om tot theorie te komen Belang van het democratisch samenwerken tussen verschillende beroepsgroepen Werken in context van diversiteit stimuleert competentieverhoging Heruitvinden van de bijscholing

14 Individuele competenties Competenties op Institutioneel en team niveau Competent systeem Competenties op interinstitutio neel vlak Competenties op beleidsvlak

15 recommendations Welke competenties?

16 Individuele competenties Kennis Praktijken van de ontwikkeling van het jonge kind vanuit holistisch perspectief, over hoe kinderen leren en communiceren, over participatie van kinderen, over werken met ouders, over hoe ouders en de lokale gemeenschap betrekken, over hoe werken met ouders en kinderen in een context van diversiteit In staat zijn kinderen te observeren om hun noden te achterhalen, in staat zijn om een breed gamma van opvoedkundige pojecten te plannen en te implementeren in praktijk, in staat zijn om de vooruitgang van jonge kinderen te documenteren en te bespreken, in staat zijn om effectieve leeromgevingen voor kinderen te ontwerpen, en de noden van de lokale gemeenschap te leren kennen, in staat zijn om open communicatie aan te gaan Waarden : Een actief engagement betonen m.b.t. inclusieve opvoeding, leren begrijpen als een proces dat samen met anderen wordt opgebouwd en dat nooit stopt

17 Institutionele competenties Kennis Praktijken Waarden : van praktijkgericht leren, van leergemeenschappen, van reflectieve methodieken, van hoe volwassenen leren, van lerende organisaties In staat zijn een pedagogisch kader te ontwerpen dat richting en zin geeft aan pedagogisch werk, in staat zijn om werkoverleg moment te plannen, mogelijkheden voorzien waarbij collega s samen pedagogische praktijk vernieuwen Professionele vorming zien als een continu proces dat persoonlijke en professionele groei omvat, de voorzieningen voor jonge kinderen zien als kritische reflectieve gemeenschappen die de sociale cohesie en burgerschap versterken

18 Beleidsaanbevelingen

19 Aanbevelingen vanuit eerder onderzoek Belangrijke precondities Staf/kind ratio s Groepsgrootte Arbeidsomstandigheden Continuïteit personeel Aangepaste overheidsinvestering Verhogen aantal Bachelors (ISCED5)

20 aanbevelingen 1. Evenwaardige en wederkerige relatie theorie/praktijk Kritisch reflecteren op praktijk, analyse van de praktijk, documenteren 2. Investeren in leiderschap Slovenië 3. Competentiebeleid uitwerken voor hele systeem voor jonge kinderen Professionalisering op elk niveau

21 aanbevelingen 4.Herdenken van beleid t.a.v. bijscholing en professionele ontwikkeling Naar systemen van professionele ontwikkeling, die coherent zijn, op verschillende niveau s actief zijn en duurzaam zijn

22 aanbevelingen 5. Verhogen van de jobmobiliteit Zowel horizontaal als verticaal geen opleidingen die niet tot kwalificatie leiden E.g. Croatia, Lyon, Arhus 6. Assistenten moet toegang krijgen tot kwalificerende opleiding - E.g. Pre-course in Jydsk Ped Sem; collège cooperatif Rhone-Alpes; Early Years Professional Status; Moeten kunnen genieten van zelfde kansen tot professionele ontwikkeling, dan gediplomeerden Binnen teams moet gezamenlijke democratische cultuur gecreëerd worden van reflectie over praktijk (Slovenië)