Van het NVP Bestuur Bij de Dag van de Psychotherapie, dd , door Nel Draijer vz.

Transcriptie

1 Van het NVP Bestuur Bij de Dag van de Psychotherapie, dd , door Nel Draijer vz. Dames en heren, Splijten, stoken, roddelen, kwaadspreken, anderen de schuld geven van eigen beperkingen - het thema van vandaag - is lekker en verleidelijk, maar het is primitief, niet gezond en niet verstandig. Het lost niets op. We gaan het daarom niet doen. Maar het is dit jaar niet zo eenvoudig de juiste toon te vinden, want ons NVP bestuur heeft weliswaar vele positieve resultaten geboekt, maar ook worden we geconfronteerd met een veranderend decor dat onze beroepsuitoefening én onze patiënten treft. Ik begin met het laatste. Veranderend decor Een kleine anekdote: deze week sprak ik twee klinisch psychologen uit een perifere instelling: daar zijn slechts 3 klinisch psychologen op ongeveer 1000 patiënten, geen psychotherapeuten meer. De meeste zorg aan complexe patiënten wordt uitgevoerd door basis psychologen en GZ-ers al of niet in opleiding, die - volgens deze bron - met hun handen in het haar zitten en geen raad weten met de complexe problematiek. 'Ze hebben niets aan hun G- schema's.' zei deze bron. Ze was hoofdbehandelaar van een patient die zich net gesuicideerd heeft. Ze had de persoon nog nooit ontmoet. 'Laat het maar duidelijk worden bij de inspectie' zei ze, doelend op deze wantoestand. Het NVP bestuur signaleert een ontwikkeling dat goede, lees evidence based, psychotherapie te duur wordt voor de instellingen. Raden van bestuur generen

2 zich niet om hardop te zeggen dat instellingen niet volgens de richtlijnen kunnen werken omdat dat 't duur zou zijn. Economie is leidend. We schreven al in 2016 aan ZiN en aan de Minister dat het huidige Kwaliteits Statuut inconsistent is. Het hanteert namelijk voor de vrijgevestigden heldere kwaliteitscriteria: patiënten met complexe problematiek kunnen alleen behandeld kunnen worden door de psychotherapeut, de klinisch psycholoog en de psychiater, die alle drie multi-theoretisch zijn opgeleid en de therapeutische relatie als instrument hebben leren gebruiken. Maar binnen de instellingen geldt dat ook andere beroepen regie-behandelaar kunnen zijn. Gevolg is dat er steeds vaker gewerkt wordt met basis psychologen en gz-psychologen. Dit resulteert in feite in de structurele invoer van een verlengde-arm-constructie die de kwaliteit van de psychotherapie ernstig bedreigt. De NVP maakt zich zorgen over de consequenties hiervan voor de patiënten met complexe persoonlijkheidsproblematiek. We zien dat psychotherapeuten en psychiaters de instellingen verlaten en dat specialistische psychotherapeutische behandelingen in toenemende mate plaatsvinden in de zelfstandig gevestigde praktijken. Het bestuur van de NVP vindt het opvallend en zorgelijk dat deze kwaliteitserosie binnen de ggz instellingen weinig wordt opgemerkt en nauwelijks aandacht krijgt. Het bestuur dringt aan bij GGZ Nederland - de penvoerder van de evaluatie van het kwaliteitsstatuut - om deze dreigende uitholling van de kwaliteit van de zorg ten gevolge van de invoering van het Kwaliteitsstatuut tegen te gaan. Terwijl deze uitholling van de kwaliteit van de psychotherapie binnen de instellingen gaande is, is het GGZ veld nijver bezig zorgstandaarden te produceren. Ook de NVP heeft hier krachtig en veelal met succes aan meegewerkt. Wat daarin opvalt is dat hoewel recente systematische reviews, van Pim Cuypers bijvoorbeeld, laten zien dat de effecten van verschillende

3 behandelmethoden niet verschillen, deze inzichten niet weerspiegeld worden in de zorgstandaarden. Het bestuur maakt zich zorgen over de gapende splijting in het veld tussen de verschillende referentiekaders. In plaats van samen te werken, bestrijdt en beconcurreert men elkaar. Dit gaan uiteindelijk ten koste van de patiënten met complexe problematiek. Laten we overgaan op het goede nieuws. Het goede nieuws is dat de NVP veel heeft bijgedragen aan de kwaliteit van de psychotherapie: 1) De NVP heeft zoals gezegd geparticipeerd bij de ontwikkeling van veel Zorgstandaarden, vooral bij diegene waar psychotherapie het instrument voor verandering is. We zijn alle NVP leden die hieraan hebben deelgenomen en die soms nachten lang hier aan hebben doorgewerkt bijzonder dankbaar. 2) De NVP heeft het initiatief genomen om samen met de VGCT een Generieke Module Psychotherapie te ontwikkelen. We zijn blij te kunnen aankondigen dat er tussen de NVP en VGCt consensus is bereikt over deze tekst die voor patiënten en behandelaars richting zal geven aan de kwaliteit van de psychotherapie. We willen alle mensen die hun beste krachten aan dit document hebben gegeven, heel erg hartelijk bedanken hiervoor! Het proces maakte nog eens duidelijk hoezeer de economie het beroepengebouw onder druk zet, waardoor de kwaliteitsstandaarden voor goede psychotherapie kraken en piepen. 3) Het NVP Kwaliteitsregister wordt steeds belangrijker in het licht van de aankomende nieuwe herregistratie eisen voor de wet BIG op het gebied van deskundigheidsbevordering. Het is duidelijk dat voor psychotherapeuten de

4 kaders van het kwaliteitsregister psychotherapie leidend zijn. Met andere woorden: sta je in het register dan voldoe je voor VWS aan de nieuwe herregistratie eisen. Ook hier is een woord van dank op z n plaats: niet alleen aan de mensen die dit register hebben ontwikkeld, maar ook aan degenen die zich inzetten door de documentatie te beoordelen die leden aanleveren. 4) Het supervisoren register. Zoals u weet heeft de NVP het supervisoren register Psychotherapie opgericht, waarin kwaliteit gegarandeerde supervisoren te vinden zijn voor opleidelingen die een supervisor zoeken. De Commissie Supervisoren die het register beheert heeft onlangs een zeer geslaagde bijeenkomst met meer dan 130 mensen (en een flinke wachtlijst) georganiseerd, waar we zeer dankbaar voor zijn. 5) Nieuws! Op 1 februari 2018 gaat het Register Leertherapeuten open. Dit is opgericht op verzoek van leden, opleidelingen en opleidingen. In dit algemene register kunnen alle leertherapeuten van diverse referentiekaders ingeschreven worden, mits u voldoet aan de criteria. Iedereen die op 1 februari erkend leertherapeut is van één van de verenigingen kan zich inschrijven in het register. Bij de NVP stand kunt u meer informatie krijgen. 6) De Wetenschapsraad ontwikkelt fact sheets met de wetenschappelijke evidentie op het gebied van de systeemtherapie, de derde generatie CGT en de psychodynamische psychotherapie. Deze zullen binnenkort te vinden zijn op de NVP site en collega methodiekverenigingen hebben al hun belangstelling getoond om ook van deze factsheets gebruik te maken. De Wetenschapsraad maakt hiermee zichtbaar dat psychotherapie evidence based is. 7) Het Tijdschrift voor Psychotherapie is inmiddels onderdeel geworden van het lidmaatschap van de NVP en overgegaan naar een nieuwe uitgever, De Tijdstroom. Om dit te vieren krijgt u van de NVP het Boekje Niet gek cadeau

5 met daarin de verzamelde columns van Daniëlle Oprel. We gaan samen met de nieuwe uitgever e-learnings ontwikkelen waarbij men niet alleen de artikelen leest, maar daar ook over getoetst wordt en daarmee accreditatie kan verwerven. 8) Volgend jaar organiseert de NVP geen Dag van de Psychotherapie in December. In plaats daarvan organiseren wij het Wereldcongres voor Psychotherapie 2018 in de zomer op 7,8 en 9 juni! Dit doen we op verzoek van de International Federation of Psychotherapy. Heeft u zich nog niet ingeschreven, doe dat dan deze Kerst nog voor het early bird tarief en bekijk de lezingen en bijspijker cursussen die georganiseerd zullen worden. De scientific committee is er in geslaagd om een programma samen te stellen dat schooloverstijgend is, dat wil zeggen dat het verschillende theoretische gezichtspunten vertegenwoordigt, zodat er voor iedereen iets te vinden valt en u op een handzame manier in één klap op de hoogte raakt van de recente wetenschappelijke en klinische ontwikkelingen in de psychotherapie. U kunt ook zelf abstracts indienen, individueel of samen met anderen in de vorm van een symposium. Deadline abstracts is 10 januari. Dus wacht er niet te lang mee, mail ons persoonlijk desnoods als u een leuk plan heeft. Deze laatste drie punten - de fact sheets met evidentie van de wetenschapsraad, de e-learning bij het Tijdschrift, en het wereldcongres zijn alle drie bedoeld om de leden op de hoogte te houden van relevante wetenschappelijke en klinische ontwikkelingen. Ga daarom naar het congres. Gun het uzelf de kans om u te laven aan de wetenschap en de klinische experts en aan de bijzonder ervaring om met allerlei nationaliteiten samen te zijn die van uw vak houden. 8) Als laatste kwaliteitsverbetering is er is een nieuwe commissie Beroepsethiek opgericht. Een werkgroep van deze commissie heeft zich gebogen over onze beroepscode en die geactualiseerd. In de loop van 2018 hoort u hier meer over. Ook deze mensen wil ik van harte bedanken voor hun inzet.

6 9) Jong NVP gaat zich omvormen tot een klankbord of panel voor opleidelingen en startende psychotherapeuten. Dit panel kan gevraagd en ongevraagd advies of signalen geven aan het bestuur. Iedereen die in deze categorie valt (in opleiding tot PT of pas klaar) en interesse heeft om hieraan deel te nemen kan meer informatie opvragen of zich aanmelden bij de stand van de NVP. De positionering van de psychotherapeut Er is hard doorgewerkt aan een voorstel voor een psychotherapeut artikel 14. Een Taskforce, bestaande uit vertegenwoordigers van verschillende BIG beroepsgroepen en beroepsorganisaties, heeft onder voorzitterschap van prof. Cees van der Staak een advies aan het bestuur opgesteld. Wij willen hen hier hartelijk voor bedanken. Het bestuur heeft het voorstel voor een psychotherapeut-specialist als vervolg op een GZ-opleiding als basisberoep, overgenomen, maar de ledenraad heeft er nog vragen bij. Het is ons duidelijk geworden dat we de weeffout, waarin de psychotherapeut enerzijds equivalent aan de KP is opgeleid als behandelaar, maar anderzijds als een BIG 3 beroep is gekenmerkt, hetgeen nadelig werkt voor de positie van de PT m.n. binnen de instellingen, niet als NVP kunnen oplossen, omdat het een weeffout in het gehele BIG beroepengebouw betreft. Als de PT zou gaan schuiven richting specialisme, heeft dat consequenties voor de GZ en m.n voor de KP en tevens voor de psychiaters. Wij kunnen dus wel het probleem signaleren, maar een operatie om dit probleem op te lossen vereist de betrokkenheid van het gehele psychologen- en psychiaterveld en het bestuur beraadt zich er op hoe dit aangepakt zou moeten worden. We gaan er dus alle collega beroepsverenigingen bij betrekken. Tenslotte - last but not least - de ontwikkeling richting een brede vereniging.

7 De brede vereniging (de verrassing voor Herman Groen, Maurits Nijs en Giorgio Mauro) De NVP werd ooit in 1938 opgericht door psychiaters, zenuwartsen om precies te zijn. In 1998 met de invoering van de Wet BIG verloren de psychiaters hun vanzelfsprekende toegang tot het BIG beroep Psychotherapeut en daarmee konden ze ook geen lid meer worden van de NVP, die immers een vereniging voor BIG geregistreerde psychotherapeuten is. Wat een gemis! Maar tegelijkertijd is onze NVP een vereniging voor psychotherapie, dus niet alleen voor psychotherapeuten, maar voor de beroepen die psychotherapie bedrijven. We denken daarbij aan de beroepen die breed en multi-theoretisch zijn opgeleid, die de therapeutische relatie als instrument kunnen inzetten en die zo nodig kunnen schakelen tussen verschillende benaderingen afhankelijk van de ernst van de problematiek en de persoonlijkheid van de patiënt, dus de PT, de KP en de psychiaters. Psychiaters beschouwen de psychotherapie als de kern van hun vak, zo blijkt uit onderzoek. Daarom hebben we voorgesteld om de statuten te verruimen zodat ook psychiaters met affiniteit voor de psychiatrie weer lid kunnen worden. We gaan er dan wel vanuit dat zij zich inschrijven in het kwaliteitsregister Psychotherapie. Dat betekent dat u lid kunt worden van de NVP als psychiater of Klinisch Psycholoog, ook zonder BIG registratie Psychotherapeut en we hopen uiteraard op een hechte samenwerking met de zusterverenigingen de NVvP en de NVGzP. En vandaag is dat extra aantrekkelijk want zoals gebruikelijk hebben we een kortingstarief, alleen geldend vandaag op De Dag van de Psychotherapie, van 95,-.

8 We willen uitdrukkelijk een verbindende vereniging zijn voor evidence-basedpsychotherapie door de drie BIG beroepen, PT, KP en psychiater. Dit geeft duidelijkheid in een ggz veld waarin kwaliteit steeds meer ondergeschikt raakt doordat de economie en niet de BIG bekwaam- en bevoegdheden leidend zijn. Gezamenlijk willen we ons inzetten voor het behoud en de kwaliteit van de Psychotherapie! Dus op naar een brede vereniging voor Psychotherapie! Bedankjes 1) Ik wil de leden van de ledenraad hartelijk die ons beleid moet vaststellen of verwerpen, hartelijk bedanken voor de manier waarop zij ons volgen en met kritiek scherp houden. 2) De congrescommissie heeft samen met het NVP bureau weer een prachtig congres georganiseerd, hartelijk dank aan Pim van Dun, Maie el Boushy, Hansa van Ramshorst, Sanne van Neerrijnen, Jossien KOK, Giorgio Mauro en Remon Geuze en Narda Berendse. Heel veel dank. 3) Ons bureau, onze steun en toeverlaat in drukke tijden: Astrid Nolet, onze directeur, onvermoeibaar en strijdbaar voor de psychotherapie, Monique Hoogland, geruisloos en altijd super correct met onze financiën, zowel voor de vereniging als het Tijdschrift, Monique Buitenhuis met haar ijzersterke geheugen en archief voor de geschiedenis van de NVP m.n. het beroep en de opleidingen, Narda Berendse die de PR en de site voortreffelijk verzorgt, en tot slot een woord van dank en een vaarwel voor Renee van Rijsewijk die al onze vergaderingen punctueel organiseert en notuleert: je gaat met pensioen binnenkort: we zullen je heel erg gaan missen.

9 4) Ik sta hier als spreekbuis van het bestuur, maar wat ik te zeggen heb kan niet zonder de hulp van Pieter Coppoolse, onze penningmeester, Theo Ingenhoven onze psychiater en wetenschapper die alle stukken zo secuur leest, Kirsten Hauber die met engelen geduld en beleid zoveel registers en de Generieke Module tot stand bracht, en Gert Jan Lind die dit alles van commentaar voorziet. We zijn een hechte, cohesieve groep waar keihard gewerkt en gediscussieerd kan worden om iets tot de bodem uit te pluizen, maar die altijd weer samen op z'n pootjes terecht komt. Ik houd heel veel van jullie en zou mijn kind zo aan jullie toevertrouwen! De NVP is veilig in jullie handen. Ik wens u allen heel veel plezier vandaag!