VERTREKPUNT HARLING ANWB.NL/WATER

Transcriptie

1 VERTREKPUNT HARLING 74

2 TEKST EN FOTO S: FRANK KOORNEEF ALS STARTPUNT VAN EEN VAARTOCHT NEEMT HARLINGEN EEN BIJZONDERE PLEK IN. ALS ENIGE FRIESE STAD HEB JE HIER DE KEUZE VOOR N ROUTE OVER ZOUT OF ZOET WATER. IN DE STAD BLIJVEN KAN OOK, ER IS GENOEG TE DOEN. EN ZEEHAVEN EN BINNENHAVEN 75

3 Binnendoor nr Bolsward TOERVAREN TUSSEN DE WEILANDEN Dongjum Dongjum Een weekendtocht in een ontspannen tempo, door het achterland van Harlingen. Je v hier van dorp nr dorp, terwijl het lijkt of de weiden om je heen doorlopen tot n de horizon. Wijnaldum Wijnaldum Franeke Fran Tjerk Hiddsluizen Herbaijum Herbaijum Midlum Midlum V Harlingen Harlingen Harling er - WA D D E N ZEE Aquaduct Van Harinxmakanl tre kv a al akan rinxm Van Ha a a Zuidoostersingel Hitzum Hitzum Boontj Boontj Achlum Achlum W E Kimswerd werd Harling erv S T Arum Arum LollumLollum Pingjum Pingjum StrandStrand ZurichZurich Arum erv erlt de singels van Harlingen via de Harlingerekv en de stad via het Van Harinxmakanl. De eerste logische stop is Franeker, wr in de binnenstad veel moois te zien is, zoals het stadhuis uit 1591 of het beroemde planetarium. Ongeveer 3 km voorbij de stad ga je rechtsaf de Franekerv op. Rustig doorvarend heb je hier alle tijd om grutto s te spotten. Bij Oosterlittens sla je opnieuw rechtsaf. De Bolswarder Trekv voe je langs Wommels en Burgwerd, allebei dorpen n de trekv die uitnodigen de benen te strekken en op zoek te gn nr verse ks of eieren. Aanleggen in Bolsward is een must. Dwl langs de grachtj, pik een terrasje of bekijk het interieur van de Mainikerk. Verlt het stadje via de Witmarsumerv, wrmee je weer enigszins noordws v. De Arumerv en de Harlingerv brengen je weer terug in Harlingen. Wksens Wks Witmarsum Witmarsum Heme Heme Burgwerdgwerd ens Hichtum Hichtum kv Schettens rs Schrrd rd er Va ar t Bo lsw bij uitstek de um er tr e ma Wons Wons vogelsoo die Wanneer je varen door het Harlingen vanaf uitgtrekte het zuiden weidegebied nade, moet je van de Greid- vk even op de hoek. trein wachten. Bolsward ward Passantenhaven Exmorra Exmorra Het opengewerkte kerktorentje van Arum is zeer Eemswoude Eemswoude Tjerkwerd Tjerkwerd herkenbr. N 0 Je hebt onderweg alle tijd om grutto s te spotten 0 d ar Longerhouw Longerhouw hoo bij het NEDERLAND 76 Wit Cornwerd Cornwerd De grutto is Wolsum Wolsum 2 km 2 Nm Met z n grachtj en oude huizen is Bolsward een van de mooiste Frie steden.

4 Het stadhuis van Franeker heeft een uitbundig versierde toren. Slappeterp De met bchutte nlegpltsen van Franeker liggen n de Turfkade. m Peins Skingen Dronrijp Schalsum Zweins neker Aan de Franekerv liggen diverse zoals Winsum. Wie grg op z n tijd n boord een oorlam neemt, mag Bolsward niet zomr voorbijvaren. In dit stadje ondern onze vrroute stikt t van de distilleerderijen. Onder de namen Us Heit, De Stiekeme Stoker en Sonnema worden in Bolsward diverse sooen Berenburg, grnjenever, korenwijn en likeuren gtookt. De Frie Bierbrouwerij mkt vele sooen Us Heitbier. Wie liever helder blijft, kan kiezen voor Frysk Fietsbier, een alcoholvrij bier van Frie bodem. Welsrijp Bium Huins n Fra Tzum er ek v R Lions Spannum G a rderek v E Winsum Oosterlittens Mantgum sw Edens O Jorwe Brd 't Krûswetter ol Kubrd B Hinnrd Passantenhaven Britswe sens Wieuwerd N 0 5 km 0 Wommels 5 Nm Itens Oosterend Rien VAARINFORMATIE Bozum Lutkewierum va a d DRANKENSTAD pittorke dorpj, Hidrd Lengte tocht: Aantal vruren: 51 km 8 uur Max. doorvhoogte: Max. diepgang: 2,45 m 1,50 m Roodhuis Hawerd Anneburen Nijland In Wommels vr je direct langs ksmuseum It Tsiispakhús. Rustige ven Aanleggen Deze route loopt voornamelijk over heel rustige en dus probleemloze ven. Alleen op het Van Harinxmakanl kun je redelijk drukke beroepsv verwachten. Houd hier rekening mee door strak stuurboord te varen en goed om je heen te kijken. Zorg dat je in t zicht van de beroepsschippers blijft en kijk goed uit voordat je oversteekt. Let onderweg goed op de doorvhoogte van de vaste bruggen: na langdurige of heftige regenval kan het water van de ven tot wel 20 cm hoger stn dan norml. Bijna alle dorpen n deze route hebben prima nlegmogelijkheden. In Wommels, Burgwerd, Witmarsum en Kimswerd kun je liggen n de dorpskade. Winsum en Oosterlittens hebben een passantenhaventje. In Franeker zijn nlegpltsen n de Zuiderkade, direct n het Van Harinxmakanl. Aan de Turfkade, te bereiken via de Dongjummerv, lig je rustiger. In Bolsward kun je op meerdere plekken nleggen, onder meer n het Lg Bolwerk, de Stoombootkade en de Turfkade. 77

5 Menaldum erp Menaldum Slappeterp rgat Peins Peins Kim ste Kim ste rgat Dongjum Dongjum SkingenSkingen V rge u l la ngs x arin nh Va ZweinsZweins Franeker Franeker Herbaijum Herbaijum MidlumMidlum Harlingen Harlingen Poll end Dronrijp Dronrijp Schalsum Schalsum Wijnaldum Wijnaldum Tjerk Hiddsluizen Aquaduct Van Harinxmakanl Harl in l ge akan r rinxm e k va a Van Ha am WA D D E N Z E E Welsrijp Welsrijp BiumBium Noorderhaven Molenrak HitzumHitzum Huins Huins Tzum Tzum Winsum Winsum Lions Lion AchlumAchlum Boontj Spannum Spannum werd opletten en stuur- Lollum Lollum Strand Strand Zurich Zurich Kubrd Kubrd boordwal Edens Edens houden. Hinnrd Hinnrd Britswe Met s zomers ruim 25 W Wksens Wksens E S ven per dag is de Kornwerderzand Kornwerderzand T Bij Tjerkwerd komt Schettens ens kanl uit in de Hichtum Hichtum Makkumerdiep Rien Rien Boz Lutkewierum ewierum Hidrd Hidrd WorkumerekRoodhuis Roodhuis rd v. Engwier Engwier Longerhouw Longerhouw Kornwerderzand Kornwerderzand dwrd Noordwrd Itens het Van Panhuys- Burgwerd gwerd Schrrd R Itens Hawerd Bolswardward Buitenhaven Anneburen erd Makkum um Tirns Schutsluis Makkum Grote Zijlroede en Scharnegoutum Scharnegoutum Tirns Go Exmorra Exmorra LoëngaL Tjalhuizum Tjalhuizum Ysbrechtum Ysbrechtum Eemswoude Eemswoude Sneek Sneek Tjerkwerd Tjerkwerd Folsgare Folsgare Wolsum Wolsum Aquaduct de Geeuw Abbegsterketting terketting Ho uke sloo Blauwhuis Blauwhuis Greonterp Greonterp ParregaParrega AbbegaAbbega Wthem Wthem Oosthem them ee uw e rv G rd Dedgum Dedgum a sw Bol W ork um Pim Pim Zuidwrdrd NijlandNijland tre kv Jachthaven 3x V Allingawier wier an P anh uysk Binnenhaven an l Vierhuizen Vierhuizen Idsegahuizum Idsegahuizum er- IJSSELMEER wer Wieuwerd Wie Oosterend terend HemeHeme veerboot tegenkomt. Wons Wons E Wommels Wommels Witmarsum Witmarsum kans groot dat je de Cornwerd Cornwerd Oosterlittens terlittens kanl moet je goed Arum Arum Pingjum Pingjum Lorentszsluizen Brd Brd Op het Van Harinxma- Arum erv Boontj Kimswerd Nijezijl i dr Wijd zijl IJlstIJlst Op Witte Witte en Zwae en Zwa Brekken Zout en zoet Jutrijp Jutrijp MAKKUM, SNEEK EN LEEUWARDEN Neem voor deze route de tijd, onderweg is veel te beleven. Na een ko stukje Waddenzee en IJsselmeer verruil je het open water voor kanalen en trekven. H et bte moment van verek vanaf Harlingen richting Kornwerderzand ligt tussen hoogwater en 3 uur drna. Blijf op de Boontj binnen de betonning, buiten de geul liggen steile zandbanken. Na gchut te hebben in de Lorentszsluizen ga je bij Makkum nr binnen. Het Van Panhuyskanl en de Workumerekv brengen je nr het weidegebied 78 rond Bolsward. Vr door IJlst en Sneek nr het Sneekermeer en volg het Prins Margrietkanl nr Grouw, wr je afslt nr de Wargasterv richting Leeuwarden. Wanneer je langs Leeuwarden v, kun je profiteren van de nieuwe aquaducten die onlangs bij die stad gereedgekomen zijn: dat scheelt weer een pr bruggen. Via Franeker keer je terug nr Harlingen. Op veel ven kan gezeild worden, mr kruisen is vanwege de beperkte breedte tussen de rietkragen metal niet echt mogelijk. Alleen de Geeuw tussen IJlst en Sneek is wat breder en uiterrd is op het Sneekermeer en het Pikmeer alle ruimte voor een pr slagen.

6 Snakkerburen Marsum Groote Wielen LEEUWARDEN Prinsentuin Richard Hageman Aquaduct Margaretha Zelle Aquaduct nl maka rinx Ha Deinum an Tjerkwerd is een l de e Teerns van die heerlijk Hempens Goutum Boksum g Lan Van Ha rinxmakanl Blsum Frie dorpj wr Aquaduct Langdeel Jellum Hilrd je op deze route doorheen v. Warstiens Beers Warga ns Wirdum Jorwe Swichum Waena JH De Onderneming Weidum Wijtgrd Aegum Leeuwarden lig je groen en relatief rustig. Roordahuizum Idrd Domwier rgasterv Wa In de Prinsentuin in Mantgum Alde Feanen Oosterwierrum G euwerd O Friens Indijk Rauwerd Bozum Poppenwier Flansum Irnsum Goëngahuizen Terzool l Sijbrandaburen Oude Schouw Bij een bezoek n Sneek kun je niet om de Water- ie tk an Gauw poo heen, niet voor niets is t symbool van de stad. N M ar gr oengagoenga Akkrum in s Terzoolstersluis (stt open) Pr Loënga uke Pikmeer Grouw Deersum Terhorne Offingawier Sneekermeer sloot Grouw ligt ongeveer halverwege de route, een Sneekermeergebied Oppenhuizen ae prima plek voor een tussenstop. Goingarijp De nieuwe aquaducten schelen veel wachttijd Uitwellingerga De Geeuw bij IJlst is VAARINFORMATIE wat breder, hier heb je iets meer ruimte om op te kruisen. De lengte van deze route is 102 km, dus een flinke tocht. Alle bruggen zijn beweegbr of vervangen door een aquaduct, dus wat dat betreft zijn er geen obstakels voor zeiljachten. Het gedeelte tussen Makkum en Bolsward is het minst diep, dit gedeelte beperkt de maximale diepgang tot 1,70 m. Beroepsv AANRADER Hoewel je het al rondlopend niet zou zeggen, is het oudste deel van Makkum al meer dan duizend jr oud. Dit oer-makkum ligt rond de terp van de Doniakerk n de Kerkeburen, voor je idee net buiten het stadje. Veel van de mooiste huizen stn n het water langs de Zijlroede, mr vergeet niet om ook even langs de Wg te lopen. Onderweg zijn geen bijzondere moeilijkheden te verwachten. Houd wel in de haven van Harlingen, op de Boontj, de Lorentszsluizen en op het traject over het Prins Margrietkanl en het Van Harinxmakanl rekening met drukke tot zeer drukke beroepsv. Stuurboord houden is het devi. Aanleggen Aanleggen kan onderweg op tal van pltsen, ook buiten dorpen of steden. Makkum, Bolsward, IJlst, Grouw en Franeker bieden rustige overnachtingsmogelijkheden in het centrum. Wie wat meer veier zoekt, kan kiezen voor Sneek of Leeuwarden. 79

7 Harlingen DE ENIGE FRIESE ZEEHAVENSTAD Sinds de Zuiderzee IJsselmeer werd, is Harlingen de ltste overgebleven stad n zee van Friland. Mr ook vanaf het binnenwater is de stad uitstekend te bereiken. En met 600 monumenten in de Harlingse binnenstad hoef je je niet gauw te vervelen. e gchiedenis van Harlingen gt D terug nr de tijd rond 800, toen de Noormannen hier het dorpje Almenum stichtten. In de loop van de jaren rkten de oevers van een afwateringsstroom verder bebouwd zodat een stad ontstond die in 1234 stadsrechten kreeg. De Noorderhaven, gegraven in de ztiende eeuw, is een van de mooiste delen van de stad. Op de kad stn oude pakhuizen, wrvan de nm vk verrdt met welk gebied of land gehandeld werd: Brittania, Java en Sumatra. Het stadhuis stt n de haven, met zijn mooiste kant nr het water. Hoewel de Zuiderhaven, twintig jr na de Noorderhaven als marinehaven ngelegd, iets minder fotogeniek is, stn ook hier mooie gebouwen op de kade, bijvoorbeeld pakhuis De Hamer. Tussen deze twee havens ligt het oudste gedeelte van de binnenstad. De Voorstrt is de belangrijkste winkelstrt. Dwars hierop liggen nauwe stegen die richting Noorderhaven of dieper de binnenstad in voeren. Aan de Voorstrt ligt ook Gemeentemuseum het Hannemahuis. Hier vind je all over het lange verleden van de havenstad die al in 1234 stadsrechten kreeg - eerder dan concurrerende steden als Franeker en Leeuwarden. In de richting van zee lopend stn meer intersante gebouwen, zoals het Havenmantsje, wrin ooit het kantongerecht was gehuisvt, n de Oude Buitenhaven. Aan de overkant stt het karakteristieke gebouw van de Havendienst. De Voorstrt is dé winkelstrt van Harlingen. Neptunus en Mercurius - zee en handel - n een dakkapel n de Noorderhaven. MARKT Op woensdagochtend van 8-12 uur en op zaterdag van 9-18 uur is er markt in Harlingen. Je vindt alle marktkramen in de Voorstrt. 80

8 Na een nachtje Harlingen verlt je de Noorderhaven weer via de Prins Hendrikbrug. In het seizoen drit de brug twee keer per uur. WADDENZEE Noorderhaven Pakhuis Britannia Havendienst Stadhuis Pakhuis Sumatra Pakhuis Java Havenmantsje Voorstrt Met 600 monumenten hoef je je hier niet te vervelen De Blauwe Hand/ Eetcafé Nooitgedagt Zuiderhaven Gemeentemuseum het Hannemahuis Pakhuis De Hamer Gebooehuis Simon Vtdijk Bijzonder slapen In Harlingen zijn een pr heel bijzondere overnachtingsmogelijkheden voor wie niet n boord kan of wil slapen. De vuur torenbuiten-dienst n het Dalpad is omgevormd tot slpplts op hoog niveau - compleet met sanitair en n zeer bijzonder uitzicht. Slapen in een voormalige reddingboot of omgebouwde havenkrn is ook mogelijk. Boek je slpplek via vuuoren-harlingen.nl 5 MUST DO S HAVENINFO Eet in de Blauwe Hand In eetcafé Nooitgedagt, gevtigd in het monumentale gebouw de Blauwe Hand, kun je prima eten. Bekijk het gebooehuis Tegenover het Hannemahuis stt het gebooehuis van schrijver Simon Vtdijk. Download de app In de Harlingen City App vind je all over activiteiten, nbiedingen, evenementen en het ltste nieuws. Voor Apple & Android. Harlinger tegeltj In de Harlinger Aardewerk- en Tegelfabriek n de Voorstrt maken ze op authentieke manier rdewerk. Bezoek het expeditichip Aan de Willemskade wordt het expeditichip van Willem Barentsz door vrijwilligers nagebouwd. Aanleggen is geen enkel probleem, er zijn vele mogelijkheden. Op getijdenwater Waterspocentrum de Leeuwenbrug behee passantenplekken in de Noorderhaven en de Zuiderhaven in het centrum. Schepen met een diepgang tot 2.20 m en een lengte tot 13 m kunnen terecht in de Noorderhaven, diepere en langere schepen (tot 4.50 m) kunnen beter kiezen voor de Zuiderhaven. Op de singels In de Noord- en Zuidoostergracht en de Franekerekv zijn gemeentelijke nlegpltsen. Dit zijn de met voor de hand liggende nlegpltsen als je vanaf de binnenwateren komt. Bovendien loop je vanaf de singels direct de binnenstad in. Aan de Noordergracht ligt nog de jachthaven van WV Harlingen. Deze haven is bereikbr vanaf het Van Harinxmakanl, direct ten oosten van de Tsjerk Hiddsluizen en vanaf de stadssingels. 81