Jaarverslag Federatie van de Betonindustrie Erkende Beroepsunie nr Jaarverslag 2011 FEBE

Transcriptie

1 Jaarverslag 2011 Federatie van de Betonindustrie Erkende Beroepsunie nr Jaarverslag 2011 FEBE

2 INHOUDSTAFEL Samenstelling van de Raad van Beheer... 3 Samenstelling van het FEBE-Secretariaat Inleiding Beheersorganen Overkoepelende activiteiten Activiteiten van de verenigingen Leden - wijzigingen Leden van de FEBE-Commissies Lijst van de verenigingen Vertegenwoordiging FEBE Financieel verslag Jaarverslag 2011 FEBE

3 SAMENSTELLING VAN DE RAAD VAN BEHEER (31 december 2011) Voorzitter Ludo PANIS* (2013) Bestuurder EBEMA NV Ondervoorzitters Patrick DECLERCK* (2013) Afgevaardigd bestuurder DECOMO SA Herman GHYSELS* (2013) Directeur Operatie & ontwikkeling CRH-Belgium Beheerder belast met toezicht op de rekeningen Vincent KERKSTOEL* (2014) Afgevaardigd bestuurder KERKSTOEL NV Beheerders Marie-Anne BELFROID (2012) Afgevaardigd bestuurder RONVEAUX SA Sophie BULCKE* (2014) Afgevaardigd bestuurder LITHOBETON NV Ludo COECK (2015) Afgevaardigd bestuurder Betonfabriek Fr. COECK NV Jos COX (2012) Afgevaardigd bestuurder XELLA BE NV/SA Bob CUYVERS (2015) Bestuurder ECHO NV Jean-Christophe HOLLAY (2012) Managing Director REMACLE Willy KLAPS (2013) Production Director & Managing Director CRH Civil Networks 3 Jaarverslag 2011 FEBE

4 Danny ROOSENS* (2015) Afgevaardigd bestuurder ROOSENS BETONS SA Marc THIRIFAY (2014) Directeur B.P.M.N. SA Stefan VAN BUGGENHOUT (2014) PREFACO Jan van der VELDEN (2015) Afgevaardigd bestuurder van der VELDEN Beton NV Mario VERSTICHEL (2012) Managing Director STRUCTO NV * lid van het Directiecomité 4 Jaarverslag 2011 FEBE

5 SAMENSTELLING VAN HET FEBE-SECRETARIAAT DIRECTIE Eddy DANO - Directeur Tel gsm : ed@febe.be Algemeen beleid / Publieke relaties / Financiën / Fiscaliteit / Transport en Energie Rumana MOLLA - Assistente communicatie & directie Tél gsm : 0483/ rm@febe.be SOCIALE JURIDISCHE DIENST Dirk VAN HOEY - Sociaal adviseur Tel gsm: dvh@febe.be Sociale en juridische informatie / Beheer Sociaal Fonds TECHNIEK EN WETENSCHAP Ir. An HANNAERT - Raadgevend Ingenieur Tel gsm : ah@febe.be Normalisatie en technisch advies i.v.m. gebouwen en structuurelementen BEHEER VAN DE VERENIGINGEN Arch. Jef MARINUS - Verantwoordelijke Verenigingen Tel gsm : jm@febe.be Manager Vereningingen AgriPrefab / FEBELARCH / FEBEFAST Coördinator van de Verenigingen Ing. Liesbeth DONNÉ - Product Manager «Bestratingsproducten» Tel gsm : ldo@febe.be Manager Vereniging FEBESTRAL Anne CLEIREN - Product Manager «Waterbeheer» Tel gsm : ac@febe.be Manager Verenigingen FEBELCO, FEBEO Arch. Els DERAY - Product Manager Tel gsm : ede@febe.be FEBEFLOOR / FEBREDAL / BELBLOCK / FEBEBLOCK / CREAMUR Julie RODRIC - Assistante Groupements Tel gsm : COMMUNICATIE 5 Jaarverslag 2011 FEBE

6 Katrien DARRAS - Communication Manager Tel gsm : kda@febe.be Tijdschrift Beton / website / alle FEBE-publicaties Redactie Comité van het tijdschrift BETON : E. Dano, A. Hannaert, J. Marinus, K. Darras, L. Donné, A. Cleiren, E. Deray 6 Jaarverslag 2011 FEBE

7 1. INLEIDING 2011 moest een mooi jaar worden. Moest? Inderdaad, want de bouwsector kent gewoonlijk een sterke groei in het jaar voorafgaand aan het jaar van de gemeenteverkiezingen. Alleen kregen we af te rekenen met de tweede financiële crisis. De stijging was dan ook maar middelmatig, en tekende zich enkel af qua volume en was dan wellicht nog van voorbijgaande aard. Behoudens uitzonderingen, die heel uitzonderlijk de regel bevestigen, zijn onze marges blijven afbrokkelen en is de rentabiliteit geslonken. Bovendien was 2011 een jubileumjaar voor de FEBE: de professionele organisatie voor de bouwsector bestond 75 jaar. De resultaten van de initiatieven in dit kader waren uitstekend: heel wat hogescholen zetten in tegenstelling tot voorheen hun deuren voor ons open. De grote aannemers zijn op onze uitnodiging ingegaan en hebben met ons meegevierd. We hebben dus alle reden om aan te nemen dat onze beoogde positieve uitstraling op de markt stilaan zijn vruchten begint af te werpen. Ondanks deze steeds toenemende successen mogen we echter niet denken dat de eindmeet al in zicht is. Er staat nog van alles op onze agenda: de resultaten moeten nog geconsolideerd worden via een beleid van verscherpte en continue aanwezigheid. We zullen onze huidige inspanningen dus voortzetten. Onze ultieme doelstelling: de sector versterken en als winnaar uit deze eindeloze crisis komen. Op welke termijn? Zo vlug mogelijk, maar structureel gezien hebben we ongetwijfeld nog een aantal moeilijke jaren voor de boeg. "Met geduld en tijd bereik je meer dan met kracht en woede", zegt het spreekwoord. Laten we dus wel geduldig, maar niet te geduldig zijn. Kortom, laten we vlug voortdoen zoals we bezig zijn. 7 Jaarverslag 2011 FEBE

8 2. BEHEERSORGANEN 2.1. Algemene statutaire vergadering De Algemene statutaire vergadering, het hoogste bestuursorgaan van de Federatie, vond plaats op 18 februari 2011 in de lokalen van Federale Verzekering. De 30 aanwezige of vertegenwoordigde leden gingen unaniem akkoord met het jaarlijks rapport van de Raad van beheer, de resultatenrekeningen de dato 31 december 2010, de (gewone en buitengewone) begrotingen en de bijdrageregeling De Raad werd eveneens unaniem kwijting verleend. De vier uittredende beheerders, met name de heren B. Cuyvers (Echo NV), L. Coeck (Coeck Betonfabriek), D. Roosens (Roosens Bétons SA) en J. van der Velden (van der Velden Beton NV), stelden zich allemaal kandidaat voor de hernieuwing van hun mandaat en werden unaniem herverkozen. Na afloop van de vergadering heeft de Voorzitter de deelnemers uitgenodigd om samen het glas te heffen (aangeboden door Federale Verzekering), gevolgd door een lunch in het restaurant Bocconi Raad van beheer De Raad van beheer heeft in de loop van het jaar vijf gewone en twee buitengewone vergaderingen gehouden. Op de agenda van de buitengewone vergaderingen stonden de besprekingen in het kader van de tweejaarlijkse salarisonderhandelingen met de vakbondsorganisaties. De onderhandelaars langs werkgeverszijde hebben er de resultaten van hun activiteiten voorgesteld en kennis genomen van de toegekende mandaten. Tijdens de vergadering van 18 februari is de heer Ludo Panis (Ebema NV) opnieuw aangesteld als voorzitter, de heer Patrick Declerck (Decomo) als ondervoorzitter en de heer Vincent Kerkstoel (Kerkstoel NV) als beheerder belast met het toezicht op de rekeningen. De heer Herman Gysels werd eveneens tot ondervoorzitter verkozen en vervangt zo mevrouw Sophie Bulcke (onverkiesbaar). De Raad heeft zich eveneens op regelmatige basis over de begrotingssituatie gebogen, met name over de uitgaven en het verloop van de activiteiten in het kader van het jubileumjaar Directiecomité Het Directiecomité is tweemaal informeel samengekomen om voornamelijk de evolutie van de belangrijkste dossiers en personeelskwesties te behandelen. De uitvoering van het strategieplan werd regelmatig besproken en opgevolgd Commissies De Technische Commissie en de Sociale Commissie hebben hun activiteiten op heel regelmatige basis voortgezet. De Technische Commissie houdt zich bezig met de Europese en Belgische normalisatie. De Sociale Commissie bestudeert de verschillende dossiers inzake de werkomstandigheden van de arbeiders, en heeft de Raad van beheer en de afvaardigingen langs werkgeverszijde in de sectorale onderhandelingen ondersteuning geboden. De details over beide Commissies bevinden zich in de overeenkomstige hoofdstukken van de interdisciplinaire activiteiten. De Commissie Kleine ondernemingen is nog steeds niet samengesteld door gebrek aan kandidaat-deelnemers. 8 Jaarverslag 2011 FEBE

9 2.5 Secretariaat Het secretariaat, vertegenwoordigd door de Directeur in de statutaire organen, staat in voor de dagelijkse werking van de organisatie. Op 31 december 2011 telt het secretariaat 10 medewerkers. In 2011 werden er twee personen aangenomen: Mej. Rumana Molla is sinds 1 april als directieassistente aan de slag en vervangt zo mevrouw Erkens die ontslagen werd, Mej. Julie Rodric vervangt mevrouw Charlotte Legein als assistente verenigingen, nadat die zelf besloten had om een andere uitdaging aan te gaan. De FEBE moest op 31 december 2011 van één iemand afscheid nemen, met name van mevrouw Liesbeth Donné, belast met de activiteiten van Febestral en duurzaamheidsdossiers. Zij wordt vervangen. Mevrouw Marie-Renée Roisin, op vervroegd pensioen, blijft tot eind 2012 in het personeelsregister opgenomen. De activiteiten van het secretariaat werden trouwens versterkt met de aanwerving van mevrouw Violetta Bleus onder het personeelsregister van het Sociaal Fonds van de Betonindustrie, dankzij een subsidie van 80 % van het Vlaamse Gewest. 9 Jaarverslag 2011 FEBE

10 3. OVERKOEPELENDE ACTIVITEITEN 3.1. COMMUNICATIE ALGEMEEN Naast de uitvoering van de reguliere communicatie volgens het strategisch plan, zorgde FEBE in 2011 voor een aantal extra acties in het kader van de viering 75 jaar FEBE. De acties focusten op het thema duurzaamheid en richtten zich tot volgende doelgroepen: jonge en toekomstige voorschrijvers van prefab beton (via de Actie Haal meer uit Beton), gebruikers en potentiële gebruikers van prefab beton (via tijdschrift BETON), leden van FEBE (oa via communicatie over EPD). De communicatieverantwoordelijke was in 2011 gedurende enkele maanden afwezig. Zij werd deeltijds vervangen door Helga Baert, die de reguliere zaken opvolgde REGULIERE COMMUNICATIE IN 2011 TIJDSCHRIFT BETON Met zijn exemplaren blijft Beton het meest verspreide vakblad in de bouwsector. Het werkwijze van het tijdschrift werd verder gestroomlijnd. De crisis liet zich echter voelen in de reclame-inkomsten. Een aantal leden haakten af of kozen voor een minimaler contract. Reclame-inkomsten zijn gedaald met 30%. Eind 2011 werd besloten andere bronnen aan te boren voor potentiële adverteerders. WEBSITE EN FEBE NEWS De site richt zich tot gebruikers van prefab beton. De site wordt goed bezocht. Op basis van de meest bekeken pagina s werd een nieuw plan uitgewerkt om de website up te daten in FEBEnews is nog steeds een belangrijke tool voor leden. De digitale nieuwsbrief wordt tweewekelijks verspreid. BATIBOUW EN INFOBETON-ACTIVITEITEN Infobeton.be is het BtoC-orgaan van FEBE, waarmee het zich tot het grote publiek richt om beton in zijn brede vorm te promoten. De deelname aan Batibouw is in dit kader de belangrijkste activiteit. Infobeton ontwikkelde in samenwerking met het architectenbureau Beekdesign een opvallende stand voor Batibouw 2010 (die ook in 2011 werd gebruikt). FEBE nam hiervan de volledige coördinatie op zich. Als lid van Infobeton nam FEBE naast Batibouw ook deel aan de beurzen Passivhouse (Brussel) en Energy & habitat (Namur). Na Batibouw 2011 werd beslist om de deelname aan BATIBOUW stop te zetten en het budget op een meer strategische manier te investeren. 10 Jaarverslag 2011 FEBE

11 ACTIES TER GELEGENHEID VAN 75 JAAR FEBE A. DOELPUBLIEK VAN 75 JAAR FEBE DE ACTIVITEITEN VAN 75 JAAR FEBE RICHTTEN ZICH TOT EEN AANTAL DOELGROEPEN Potentiële voorschrijvers van morgen Zij zitten vandaag op de schoolbanken. Maar het zijn de potentiële voorschrijvers van morgen. We willen voor hen nu al de mogelijkheden van prefab beton in al zijn vormen in de verf zetten. Ingenieurs bouwkunde, ingenieurs architecten en architecten moeten tijdens hun opleiding kennis kunnen maken met de mogelijkheden van prefab in al zijn vormen. Zo zullen ze later niet terugschrikken om prefab te gebruiken in het echte leven. Gebruikers en potentiële gebruikers doelgroep tijdschrift BETON Architecten, aannemers zij zijn de doelgroep van het Tijdschrift BETON. Via de speciale edities in 2011 zetten we voor hen extra in de verf wat de mogelijkheden zijn van prefab beton. De leden Naast een aantal feestelijkheden, maakte 75 jaar FEBE van de gelegenheid gebruik om een project rond EPD op te starten en de leden te sensibiliseren voor het belang van deze fiches. B. DE ACTIVITEITEN VAN 75 JAAR FEBE ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATION-OPSTART VAN EEN PROCES EPD of Environmental Product Declaration is in het Nederlands een milieuverklaring voor producten. In feite gaat het om een standaardtranscriptie van de resultaten van een levenscyclusanalyse van producten (Life Cycle Assessment, in het Engels afgekort tot LCA). EPD is belangrijk omdat exportklanten er vaker en vaker, zelfs systematisch, naar vragen. Daarnaast omdat er geleidelijk aan een Europees en Belgisch wettelijk kader ontstaat. En ten slotte omdat de concurrentie tussen sectoren EPD s bijna onvermijdelijk maakt, zelfs op de lokale markt. België heeft op dit gebied achterstand opgelopen, maar op de FOD Volksgezondheid is momenteel een koninklijk besluit over EPD s in de maak dat in de loop van volgend jaar zou gepubliceerd worden. De gewesten stellen bestekken op over groene aankopen (green procurement) waaraan bepaalde eisen zijn gekoppeld: zoveel procent hernieuwbare, recycleerbare producten of producten met een ecolabel of gecontroleerde EPD-fiches... Ook Zero Carbon of Zero Emission aankopen zijn in de mode. Milieuaspecten krijgen een aangepaste fiscale behandeling en investeringspremies bepalen zelfs de keuze van de materialen. Ook prefab-beton is duurzaam, maar daar zijn op dit ogenblik nog niet voldoende bewijzen van. FEBE startte een aantal projecten op om daar op korte termijn iets aan te doen. Er worden momenteel verschillende pistes gevolgd: analyses uitvoeren van de levenscyclus van een reeks productfamilies uit beton en EPD-fiches opstellen. Communicatie en de voortgang van de invulling van EPD liepen in 2011 niet altijd synchroon. Er werd een communicatieproject opgestart om een filmpje te maken rond deze EPD-fiches. Gezien de fiches zelf er nog niet waren, werd het een algemene promotie voor duurzaamheid. FEBE besliste de bedrijfsfilm niet te publiceren en later aan te passen bij de publicatie van de EPD-fiches. 11 Jaarverslag 2011 FEBE

12 DUURZAAMHEID EN INNOVATIE IN TIJDSCHRIFT BETON Naar aanleiding van het feestjaar gaf FEBE drie feestnummers uit van het tijdschrift BETON. BETON 211 ging dieper in op de aspecten van duurzaamheid in de betonsector en stelde een aantal duurzame en innovatieve projecten in de kijker. BETON 212 en BETON 213 vormden samen een catalogus van de prefab betonindustrie. De nummers geven per branche een handig overzicht van innovatieve producten en oplossingen. ACTIVATIECAMPAGNE HAAL MEER UIT BETON Om de betonsector verder te profileren, organiseerde FEBE de actie Haal meer uit Beton. Deze onlinewedstrijd had tot doel om studenten architectuur en bouwkunde onder te dompelen in de wereld van de prefab beton. Scholen ontvingen begin academiejaar een betonblok om hen uit te nodigen om deel te nemen aan de actie Haal meer uit Beton. 20 opleidingen schreven zich in. De studenten zelf konden zich registreren via een kubus met unieke code die ze in de les ontvingen. Op de site konden ze online deelnemen aan de leuke en voor de opleiding relevante quiz over beton en betonconstructies. Vier weken lang moesten zij berekeningen maken, en vragen over techniek en betonarchitectuur beantwoorden. 400 studenten uit de 20 scholen namen deel. De winnaars Philip Van Helden (Xios hogeschool Limburg), Rob Christensen (Lessius Hogeschool Campus De Nayer), Wietse Nuyts (Lessius Hogeschool Campus De Nayer), Nico De Ridder (Lessius Hogeschool Campus De Nayer), Robbe De Geyter (Kaho Sint-Lieven Gent) winnen een betontrip naar Zuid-Afrika. RESULTATEN CAMPAGNE 20 deelnemende scholen 5400 kubussen werden uitgedeeld 7,4% registreerden zich (400 bezoekers) 2013 unieke bezoekers op 10,12 minuten bleef de gemiddelde bezoeker op de site 23% was echt actief en vulden wedstrijd in t.e.m. einde We zijn erin geslaagd om 83 % van de potentieel deelnemende scholen te motiveren om in te tekenen voor de wedstrijd. Met 7,4 % aan registraties zitten we een stuk hoger dan de norm die 3 à 5 % voorschrijft. 23 % van de geregistreerden hebben actief deel genomen aan de wedstrijd tot het einde. De norm geeft aan dat je 20 à 30 % moet halen om een kwalitatief representatief te zijn binnen de doelgroep. Dit betekent dat het niveau hoog genoeg was om de niet-gemotiveerden te laten afvallen en boeiend genoeg om ervoor te zorgen dat de winnaars werkelijk hebben geïnvesteerd in de campagne. ARCHITECTONIC Febe werkte ook mee aan architectonic, een expo in het Atomium rond Betongevels tussen 1958 en Deze tentoonstelling toont een aantal pareltjes in prefab beton en is dé gelegenheid om de technische aspecten en de esthetische dimensie van een essentieel bestanddeel van de Belgische en internationale naoorlogse architectuur te ontdekken. Met de expositie wil het Atomium het publiek ook vertrouwd maken met de architectuur van vandaag. NETWERK FEBE sloot zijn jubileumjaar af met een feestelijke avond bij Atelier Yves Mattagne in het Brusselse Tour&Taxi. Tijdens de receptie & walking dinner was er ruimte voor netwerking. 12 Jaarverslag 2011 FEBE

13 3.2. SOCIALE AANGELEGENHEDEN De Federatie vertegenwoordigt de werkgevers uit de sector in de paritaire organen waaronder personeel uit de sector ressorteert: Het Paritaire Subcommissie van de betonindustrie (PSC ), het Aanvullende Nationaal Paritair Comité voor de Bedienden (ANPCB, PC218) evenals in het Sociaal Fonds van de Betonindustrie (SFBI), het Sociaal Fonds van de Bedienden en CEVORA. De Federatie verzekert daarnaast de dagelijkse werking van het Sociaal Fonds van de Betonindustrie. Dat gebeurt onder toezicht van een paritaire Raad van Beheer. De oneven jaren (zoals 2011) zijn traditioneel periodes waarin de sectorale onderhandelingen voor de nieuwe tweejaarlijkse CAO plaatsvinden. Dit was ook het geval in De sectorale onderhandelaars bekwamen een gematigd akkoord in moeilijke economische omstandigheden. De verwachtingen van de werkgevers en de werknemers lagen zelden zover uit elkaar bij de start van de onderhandelingen. We overlopen hieronder nog kort de resultaten van deze moeilijke onderhandelingen: Koopkracht: - Het huidige indexsysteem blijft behouden - De bijdragen voor ziekte en werkloosheid worden geïndexeerd tijdens de tweejaarlijkse onderhandelingen - Verhoging van de lonen met 0,3% op 1 januari 2012 of omzetting naar ander voordeel via bedrijfs-cao vóór 1 november 2011 Eindeloopbaan: - Verlenging van alle brugpensioenstelsels en invoering van een sectoranciënniteitsvoorwaarde van 5 jaar - Invoering van een blijfpremie om langer werken te stimuleren Nieuw in de sector: - Invoering van één dag anciënniteitverlof voor de arbeiders die 20 jaar bedrijfsanciënniteit hebben Eenheidsstatuut: - De regering besliste om op basis van het verworpen IPA een eerste stap te zetten in de toenadering van het arbeiders- en bediendestatuut. Zo zullen de opzegtermijnen (= bij opzeg gegeven door werkgever) van de arbeiders die na 1 januari 2012 worden aangeworven verhogen TECHNIEK EN NORMALISATIE NORMALISATIE De normalisatiewerkzaamheden in België zijn in de loop van 2011 volop verder gegaan. De nationale bijlagen van de Eurocodes zijn gefinaliseerd voor de meeste producten waar FEBE mee verantwoordelijk voor is. In principe was juni 2011, met het in voege treden van een deel van de CPR, de laatste maand die de Europese commissie gaf aan de lidstaten om hun bijlagen uit te brengen. In België kan men zeggen dat dit deels gelukt is, gezien het feit dat er voor elke norm reeds een bijlage is, alhoewel deze nog niet noodzakelijk in definitieve versie beschikbaar is. Immers, een heel deel van deze normen is nog in de fase van openbaar onderzoek, en voor de Eurocode beton deel bruggen is men nog niet eens zo ver, omdat er nog op een vertaling van onze Nederlandse collega s gewacht wordt. Eens alle nationale bijlagen definitief bekrachtigd zijn, zal de normalisatiecommissie Eurocodes zich buigen over de amendementen en corrigenda die in de komende jaren nog zullen verschijnen, alsook de voorbereiding van de nieuwe reeks Eurocodes. 13 Jaarverslag 2011 FEBE

14 In 2015 zal men immers starten met het opstellen van de nieuwe versies, en in sommige gevallen zelfs absoluut nieuwe Eurocodes, en de voorbereidingen voor deze nieuwe normen moeten vandaag de dag stilaan gebeuren. FEBE heeft ook in 2011 de normalisatie van betonproducten op nationaal en Europees vlak verder opgevolgd. Deze invoering van productnormen, ging ook dit jaar weer gepaard met de invoering van CE-markering voor meerdere betonproducten. De CE-markering voor de volgende producten werd in de loop van 2011 definitief van toepassing gesteld: Sceptische putten die op de werf samengesteld worden uit geprefabriceerde elementen Bekistingsblokken van beton met houtsnippers, Bekistingsblokken van normaal- en lichtbeton, Roostervloeren voor stalgebouwen + amendement 1 Afschermende constructies voor wegen deel 5 + amendement 1 Vulelementen in polistyreen Balken in gewapend en voorgespannen beton (voor potten en balken) keermuren Het BENOR-merk werd voor deze elementen ook weer gebaseerd op de geldende (h)en, en dus aangepast aan de regels die Europa aan deze producten opgelegd heeft. Bovendien warden reeds enkele nationale bijlagen bekrachtigd door het NBN, wat betekent dat de overeenstemmende PTV s na de overgangsfase ingetrokken zullen worden. Voor type-lastenboek voor alle soorten gebouwen, de CCT BW-09, wordt gestaag verder gewerkt. Gebaseerd op het lastenboek van de SWL, zal dit lastenboek gebruikt worden voor alle openbare aanbestedingen in het Waals gewest. FEBE verdedigt ook hier de belangen van de prefab industrie. Momenteel is men volop bezig met het overzetten van de reeds bestaande bestekteksten van de oude bestekken naar het nieuwe. Eens deze stap klaar is zal men beginnen met deze teksten up-to-date te stellen en eventueel de inhoud aan te passen. Verder heeft men in 2011 jammer genoeg geen grote vorderingen gemaakt met het STS 22, de technische specificatie voor laagbouw metselwerk, en dit door momentele andere prioriteiten van de voorzitter van de werkgroepen in de laatste helft van het jaar. Het grootste deel van de hoofdstukken zit reeds in de fase van final draft, en er wordt geschat dat het einde ronde het eerste semester van 2012 bereikt zal zijn. Ook zijn we van start gegaan met het herzien van de publicate voorgespannen geprefabriceerde betonnen balken voor kunstwerken. Er is een werkgroep opgesteld waar zowel de betrokken leden als de overheden en de geïnteresseerde partijen zoals tucrail, infrabel, en de universiteiten op uitgenodigd werden. Een gevorderde draftversie is momenteel reeds beschikbaar. Eens de nieuwe figuren toegevoegd zijn en een vertaling gemaakt is zal deze aan de leden van de werkgroep ter controle voorgelegd worden. Ook bij de nieuwe versie van de NBN B werd er vooruitgang geboekt. FEBE woonde de vergaderingen bij en gaf input waar nodig. Er wordt verwacht dat dit document in de loop van 2012 uitgebracht wordt. Er Zal ook weer een gecondenseerde versie beschikbaar gesteld worden zoals vorige keer, waar FEBE haar medewerking bij zal verlenen. De Europese betonnorm, de EN 206-1, en meer specifiek de herziening hiervan, werd ook op de voet opgevolgd. De belangen van de prefab industrie moeten hier immers in verdedigd worden omdat dit toch een belangrijke verwijzing is voor veel sectorspecifieke normen. De product en testnormen voor metselwerk werden in 2011 ook allemaal herzien.met medewerking van FEBE werd er besloten om voor enkele van deze normen een negatieve stem uit te brengen. Onze opmerkingen werden besproken op Europees gebied en de normen zijn nu inmiddels beschikbaar bij het NBN. Tot slot werden ook de vergaderingen van de directiecommittees van het OCCN en het BUTgb opgevolgd. 14 Jaarverslag 2011 FEBE

15 ONDERZOEK EN ONTWIKKELING Op de komende pagina s wordt de uitleg weergegeven van de onderzoeken waar FEBE momenteel bij betrokken is. Studie van krachten en vervormingen bij wanden van groenvoedersilo s Er werd een meetcampagne uitgevoerd op een nieuwe silo waarbij krachten en vervormingen tijdens inkuilen opgemeten werden. Deze studie werd reeds omschreven in het vorig verslag en werd in 2010 afgerond. Het rekenprogramma bleek enkele fouten te bevatten en werd terug gestuurd naar het studiebureau voor aanpassingen. Deze zouden einde van het jaar moeten verwerkt zijn. Toepassing van UHSB in de bouw- en prefabricatie-industrie Ultra-Hoge-Sterktebeton (UHSB), met een druksterkte tussen 150 N/mm² en 300 N/mm², en een erg dichte, slijtvaste en duurzame matrix biedt veel mogelijkheden voor de betonsector. In het volgend project wordt er ingegaan op de mogelijkheden om bestaande producten te optimaliseren, en om nieuwe toepassingsdomeinen uit te bouwen. Met concrete doelstellingen voor ogen wordt er voortgebouwd op de resultaten van de eerste biënnale die inging op mengselsamenstelling, evaluatie van een aantal basiskarakteristieken, en een eerste toetsing van toepassingen. Uit de discussies in de gebruikerscommissie, de contacten met de aannemers en prefabproducenten en de eigen ervaringen tijdens de uitvoering kwamen duidelijk volgende aspecten naar voren: De productie van UHSB is relatief eenvoudig in min of meer gecontroleerde omstandigheden, met het behalen van de beoogde karakteristieken. Het potentieel op korte termijn, vijf tot tien jaar, ligt bij vrij diverse prefabproducten, en deze sector toont ook de nodige interesse. Slechts op langere termijn, pakweg vijftien jaar, wordt er een doorbraak voor werftoepassingen op basis van stortklaar beton verwacht. Een aantal toepassingen zijn veelbelovend, vooral de realisatie van slijtvaste en extreem duurzame overlagingen voor vloeren of plaatselijke verstevigingen, maar zullen voorafgegaan moeten worden door een grondige onderzoeks- en evaluatiefase, met zowel aandacht voor de productie als de uitvoering. Samengevat wordt de focus voor dit project gelegd bij de prefabindustrie, waar er een reëel potentieel is voor UHSB, en dit voor bestaande en nieuwe toepassingsdomeinen. De interesse van de betonsector om dit potentieel uit te diepen vormt de concrete aanleiding voor dit project. Daarbij gaat het over producten zoals voorgespannen balken en platen, kolommen, vloertoepassingen, semistructurele elementen uit vezelversterkt UHSB, halffabrikaten, en toepassingen waarbij UHSB een duurzamer alternatief vormt voor andere materialen zoals staal, hout of keramieken. Een gemeenschappelijk punt van al deze producten is de mogelijkheid voor een verregaande optimalisering op basis van UHSB, evenals het creëren van een grote toegevoegde waarde. De globale opzet kan dus samengevat worden als het voortbouwen op het verwachte potentieel van UHSB, met een focus op interessante toepassingsdomeinen voor de (prefab)betonsector. In twee stappen wordt er dan werk gemaakt van het beantwoorden van de noodzakelijke technologische vragen, en vervolgens de doorstroom naar de praktische realisatie. Dit project is momenteel volop lopende, en krijgt feedback van FEBE en verschillende van haar leden in de laatste fase met case studies. 15 Jaarverslag 2011 FEBE

16 Mechanische prestaties van zelfverdichtend beton: naar een mogelijke toepassing van Eurocode 2 Om problemen van slechte verdichting van betonnen elementen en de hieraan gerelateerde duurzaamheidproblematiek op te lossen werden eind de jaren 1980 de eerste zelfverdichtende betonmengsels (ZVB, of in het Engels Self Compacting Concrete - SSC) ontwikkeld in Japan. Sindsdien kent zelfverdichtend beton een ware opmars over gans de wereld. In onze contreien kent het vooral veel succes in de prefab industrie en in mindere mate op de werf, waar het voornamelijk gehanteerd wordt voor het storten van complexere elementen, met een hoge wapeningsdensiteit en/of complexe vorm. Om het zelfverdichtend karakter van een SCC te verkrijgen dient de samenstelling van een traditioneel beton aanzienlijk gewijzigd te worden. Bijgevolg wordt er nog sterk gedebatteerd of zelfverdichtend beton nu aanzien moeten worden als een nieuw materiaal of juist een nieuwe aanmaak- of plaatsingstechniek voor traditioneel beton. Beide visies kunnen immers verdedigd worden. Ondanks het feit dat zelfverdichtend beton volop wordt gebruikt in de bouwsector is het evenwel nog niet geheel duidelijk of de traditionele rekenregels voor de structurele berekening van constructies nog steeds van toepassing zijn. De Eurocodes (vnl. Eurocode 2, NBN EN ) werden immers opgesteld en getoetst voor traditioneel verdicht beton.. Dit heeft er ondermeer toe geleid dat het gebruik van zelfverdichtend beton deels werd en nog steeds wordt afgeremd. Dit vormde dan ook de basis van de vorige biënnale, uitgevoerd door het WTCB in samenwerking met de KULeuven, waarbinnen een onderzoek opgestart werd naar de mechanische prestaties van zelfverdichtend beton, met tot doel het ondersteunen van de controle en de eventuele uitbreiding van de Eurocode 2 (NBN EN ), zoals dit reeds het geval is voor bijvoorbeeld licht beton. Daarom zal er in dit project enerzijds verder gebouwd worden op de resultaten van de vorige biënnale en zullen er nieuwe onderzoekspistes aangeboord worden met tot streefdoel het verder uit breiden van het normatief kader voor zelfverdichtend beton waardoor de volle potentie van dit innoverend materiaal optimaal benut kan worden. Dit aanvullende onderzoek omvat volgende 4 grote luiken: 1. Mechanisch gedrag op jonge leeftijd 2. Dwarskrachtcapaciteit 3. Staalvezelverstevigd zelfverdichtend beton 4. Voorgespannen zelfverdichtend beton VIS-TRAJECT Mobiliseren van geothermie en thermische inertie voor de energievoorziening van gebouwen Het thermische potentieel van de ondergrond en de thermische inertie van gebouwdelen en andere buffercomponenten voor de opslag van thermische energie zijn elementen die ingezet kunnen worden in een geïntegreerd proces om de verwarming en koeling van gebouwen te optimaliseren. Via warmtewisselaars die aangebracht worden in bouw- of funderingselementen en de ondergrond kan men inderdaad thermische energie uitwisselen tussen het grondmassief en de binnenomgeving om aldus de omsloten ruimtes te verwarmen of te koelen. Meestal wordt hiervoor een warmtepomp ingeschakeld. Met grondgekoppelde warmtepompen is het in verwarmingsmode bijvoorbeeld mogelijk om een winstfactor (coefficient of performance - COP) van meer dan 4 te halen. Dit betekent dat met 1 eenheid elektrische energie 4 eenheden thermische energie gegenereerd kunnen worden. In dit proces biedt de thermische inertie van de ondergrond, van structurele bouwdelen en van andere buffercomponenten de mogelijkheid om thermische energie tijdelijk op te slaan, hetgeen vaak een noodzaak is aangezien het moment van opwekking van energie vaak niet overeenkomt het moment van afname. Voor de sturing van dit proces wordt voor een goede optimalisatie idealiter gebruik gemaakt van goedkope en/of hernieuwbare energiebronnen zoals bvb. elektriciteit geleverd aan nachttarief, elektriciteit uit photovoltaïsche cellen, overtollige warmte uit zonnecollectoren, 16 Jaarverslag 2011 FEBE

17 In deze context is de combinatie van zowel lange als korte termijn energieopslag interessant om het geothermisch potentieel van de ondergrond en de activering van massieve structuurelementen optimaal te exploiteren. Voor wat betreft lange termijn opslag behoren de ondergrond zelf (bv. voor regeneratie) en eventueel ondergrondse constructiedelen tot de mogelijkheden. Voor korte termijn opslag komen zowel structuurdelen (principe van betonkernactivering) als meer flexibele opslagsystemen (water, chemisch, PCM, ) in aanmerking. Deze opportuniteit om vraag en aanbod van energie op elkaar af te stemmen d.m.v. tijdelijke warmte- en koudeopslag wordt momenteel versterkt door: - de steeds toenemende isolatie- en luchtdichtheidniveaus van gebouwen, waardoor lage temperatuur afgiftesystemen aantrekkelijker worden; - de bepalingen van de recente EPDD-recast 2010/31/EU van 19 mei 2010 en meer specifiek de daarin vervatte visie om in 2020 bij nieuwbouw tot nearly zero-energy gebouwen te komen (artikel 9). Op langere termijn zijn er eveneens belangrijke raakvlakken met : - evoluties en initiatieven op het gebied van smart grids - de renovatie van gebouwen De officiele kick-off van dit project gebeurde in September, en het is nu beslissen welke de volgende stappen zijn die genomen moeten worden. 3.4 MILIEU De reeds in de vorige jaren vastgestelde evolutie zet zich verder: milieukwesties worden steeds belangrijker. Meer en meer voorschrijvers eisen documenten zoals een conformiteitsattest met één of meerdere ecologische labels of fiches van milieuaangifte. De FEBE heeft in 2011 een aanbesteding uitgeschreven voor de uitvoering van studies inzake de levenscyclus en milieufiches van producten voor een twaalftal verschillende producten, wat in eerste instantie de aanvragen van de markt voor deze productfamilies moet dekken. Inmiddels werd dit al op Europese schaal besproken en de FEBE is net als haar Europese collega's geïnteresseerd in een project dat de Noorse Federatie heeft ontwikkeld. In het kader van de samenwerking van de Bouwmaterialen Producenten (BMP) gaat de FEBE akkoord met een vereenvoudigd formaat van de EPD-fiche, waarmee rekening zal worden gehouden in het Koninklijk Besluit inzake deze materie, dat wellicht dit jaar zal worden aangenomen. Op Europees niveau blijft de FEBE de werkzaamheden van het Technisch comité van CEN/TC 350 (duurzaamheid) en CEN/TC 351 (gevaarlijke stoffen) inzake de bouwsector opvolgen. Zo neemt de Directeur bepaalde verantwoordelijkheden binnen deze organen voor rekening van de BIBM op zich. Deze kwesties worden eveneens besproken in de twee werkgroepen van CEN/TC 104 (beton) en CEN/TC 229 (prefab beton) alsook in de CEPMC, de Europese federatie van producenten van bouwmaterialen, en het Europese betonplatform, in samenwerking met de Europese organisaties ERMCO (betonmortel) en Cembureau (cement). In 2011 heeft de Interregionale Verpakkingscommissie het in september 2009 voorgestelde sectorale preventieplan van de FEBE goedgekeurd. Dit plan voorziet maatregelen om het gebruik van niet-recycleerbare verpakkingen in de bouwsector terug te dringen. Dit moet in 2012 herzien worden. Tot slot heeft het secretariaat meegewerkt aan de projecten van NepSi (sociaal Europees akkoord inzake kristallijn silica) en heeft de resultaten van het jaarlijkse onderzoek voor rekening van haar leden ingediend INTERNATIONALE KWESTIES De FEBE blijft een actieve partner van de Europese Federatie voor de Prefab Betonindustrie (BIBM). Op het laatste congres in Cannes op 16 en 17 juni 2011 heeft de heer Patrick Declerck, bestuurder, hiervan het voorzitterschap voor een termijn van drie jaar op zich genomen. 17 Jaarverslag 2011 FEBE

18 De activiteiten van de BIBM zijn gestructureerd rond drie Commissies (technisch, milieu en marketing) en diverse werkgroepen rond 'Producten'. Doordat er verschillende onderwerpen aan bod komen, blijven de aangesloten organisaties op de hoogte van de belangrijkste bekommernissen binnen de prefab betonsector en kunnen ze indien nodig bepaalde bindende maatregelen beperken. Er werd een technisch dossier voorbereid in het kader van de herziening van de technische normen om er bepalingen inzake gevaarlijke stoffen in op te nemen. Dit dossier zal aan de Europese Commissie worden voorgelegd opdat het aantal labotests voor de uitstoot van gevaarlijke stoffen in de binnenlucht en de uitloging ervan in de bodem en het oppervlakte- en grondwater beperkt worden. In samenwerking met zijn Europese zusterorganisaties en de universiteit van Dundee zet de Commissie Milieu zijn inspanningen verder om een betrouwbare meetindicator te vinden voor de grote hoeveelheid van primaire grondstoffen. Eddy Dano, Directeur van de FEBE, neemt het voorzitterschap van de Commissies Milieu op zich. Dit geeft hem automatisch een zetel met raadgevende stem in de Raad van beheer. De Technische Commissie zet haar activiteiten voor de normalisering van producten verder via de opvolging van de activiteiten van CEN/TC waarin de betonproducten gestandaardiseerd worden, en meer bepaald CEN/TC 229. In 2011 waren er diverse vergaderingen rond de herziening van de norm EN 'Algemene regels' waarvoor honderden amendementen ingediend werden. Ook het dossier van de brandweerstand kwam op elke vergadering aan bod. De Commissie Marketing legt zich op zijn beurt toe op de verschillende pan-europese reclameboodschappen die ontwikkeld worden ter communicatieve ondersteuning van de leden en de analyse van de berichten van de concurrerende industrieën. 18 Jaarverslag 2011 FEBE

19 4. ACTIVITEITEN VAN DE VERENIGINGEN Na enkele jaren van gestadige groei van de activiteiten van de Verenigingen, kenden deze in 2011, ten gevolge van de algemene economische crisis, een lichte teruggang. Het team van vier personen en half nam het beheer van de Verenigingen op zich en realiseerde een groot volume aan activiteiten. Het wegvallen van de sponsoring door FEBELCEM zette geen domper op de werking van de Verenigingen. Alles samen werd in 2011 een communicatiebudget gerealiseerd van om en bij de ,-, toch nog een aardig bedrag in een periode van crisis. Dit resultaat werd gerealiseerd door een 9-tal «actieve tot zeer actieve» Verenigingen. Drie Verenigingen blijven weinig actief: Cellenbeton, Palen en Creamur, hoofdzakelijk omdat ze slechts een beperkt aantal leden tellen. Naast hun eigen activiteiten verleenden de Verenigingen ook hun medewerking aan de activiteiten rond het 75-jarig bestaan van FEBE. Zij leverden het materiaal aan voor de bedrijfsfilm, stelden de vragen voor de studentenwedstrijd op, vulden de speciale nummers van BETON 212 en 213 en nodigden hun relaties uit op het slotevenement midden december. De activiteiten worden ook ondersteund door de technische verantwoordelijke, die naast zijn bijdrage voor de overkoepelende dossiers, de verenigingen en de leden informeert over de evolutie van de normalisatie en de collectieve onderzoeksprojecten Infrastructuur FEBESTRAL FEBESTRAL heeft eind 2010 een meerjarenplan uitgewerkt, dat in 2011 in de praktijk is omgezet. De visie achter dit plan is zeer duidelijk: FEBESTRAL moet de spreekbuis van zijn fabrikanten worden en streven naar continue groei van het aandeel van hun producten in de bestratingssector. De vereniging moet de producten promoten op nieuwe thema s en markten, gerelateerd aan toepassingsmogelijkheden, duurzaamheid, onderhouds- en gebruiksgemak en verkeersveiligheid, door het streven naar de hoogste vorm van kwaliteit en innovatie. FEBESTRAL werkte mee aan infodagen en beurzen van andere verenigingen uit de sector. Zo nam de vereniging o.a. deel aan de Dag van de Openbare Ruimte waarbij de software voor het berekenen van de waterdoorlatende bestrating in primeur werd voorgesteld. De deelname aan dit event stond bovendien volledig in het kader van waterdoorlatende bestratingen. Dit past in de vernieuwde strategie om artikels, beursdeelnames, steeds rond 1 welbepaald thema te organiseren. Bovendien werden er lezingen gegeven tijdens de Dag van de Openbare Ruimte, de Waalse contactdag van Febelcem en de Trefdag voor Technische Diensten van CEDUBO. De vereniging heeft in 2011 ook een bijkomend filmpje opgenomen rond de toepassingsmogelijkheden van de software voor de waterdoorlatende bestratingen. De software is reeds opgenomen in de kennisdatabank 2011 van het NAV, waar het het 2 de meest bekeken onderwerp is! FEBESTRAL volgt de totstandkoming van het nieuwe standaardbestek voor gebouwen in Wallonië (BW09) en van de technische voorschriften voor waterdoorlatende bestratingen (PTV 827) op. Er werd eveneens een werkgroep opgericht in verband met de aanpassing van de Europese normen voor betonstraatstenen, -tegels en -boordstenen. De vereniging onderhoudt een actieve samenwerking met andere verenigingen uit de sector, zoals het OCW, de Voetgangersbeweging, PROBETON, WTCB, COPRO,. 19 Jaarverslag 2011 FEBE

20 FEBELCO FEBELCO hecht veel belang aan zuiver water en zal de komende jaren het accent leggen op het maatschappelijk belang van prefab beton in de watersector betekende een feestjaar voor FEBELCO. Alle activiteiten werden georganiseerd in het kader van hun 30 ste verjaardag! Tijdens de Vlario dag op 29 maart heeft de vereniging uitbundig zijn verjaardag gevierd. De verloting van 3 I-pads, een cava bar, een goochelaar en een karikaturist maakte van hun stand een feestelijk stand. Tevens hebben we als vereniging ook actief geparticipeerd aan verschillende informatie dagen en beurzen van de sector, zoals o.a. Vlario dag en het Salon des Mandataires. FEBELCO onderhoudt een actieve samenwerking met VLARIO, het overlegplatform voor specialisten uit de riolering- en afvalwaterzuiveringsector. Specialisten uit de sector nemen regelmatig deel aan de activiteiten van de verschillende werkgroepen. Naast de werkgroepen van VLARIO, nemen we ook actief deel aan diverse adviesraden en Technische Commissies. Ook FEBELCO heeft de normalisatie op Belgisch en op Europees niveau op de voet gevolgd. De vereniging heeft nauw samengewerkt met PROBETON bij het opstellen van de nationale aanvullingen en technische voorschriften. Betreffende de Europese normalisatie wordt er samengewerkt met Belgaqua en diverse Commissies zowel op Europees niveau als de Belgische spiegelcommissies worden intensief opgevolgd. Vanuit de vereniging wordt er ook actief deelgenomen aan de activiteiten van BIBM op Europees niveau. Vanuit de technische cel is er, in samenwerking met de ULB, een bijkomend onderzoek opgestart naar de hydraulische efficiëntie bij betonbuizen. De proefopstelling is momenteel opgesteld bij B.P.M.N. Met de promotionele cel werd er een meerjarenplan voor FEBELCO opgesteld voor de periode van Dit plan geeft een overzicht van de te organiseren acties en de benodigde budgetten voor de komende jaren. Jaarlijks wordt er een specifiek actie jaarplan opgemaakt om tegen 2015 toch grotendeels onze doelstellingen te hebben gerealiseerd FEBEO FEBEO, de Vereniging van producenten van elementen voor zuiveringsstations, heeft het voorbije jaar op regelmatige basis samengekomen, wat heeft geleid tot een actieve werking van de vereniging. In 2011 is de website van FEBEO on line gegaan. De website geeft u een overzicht van de leden en in het bijzonder voor welke producten u bij hen terecht kunt, de van toepassing zijnde normen en enkele bijzondere realisaties betekende ook voor FEBEO een wissel van het voorzitterschap van de vereniging. Dhr. Marinus van den Eeden heeft in oktober de fakkel overgenomen van Dhr. Jan Lauwers, die zich gedurende vele jaren actief heeft ingezet voor onze vereniging. Tevens hebben we als vereniging ook actief geparticipeerd aan verschillende informatie dagen en beurzen van de sector, zoals o.a. Vlario dag en het Salon des Mandataires. De vereniging onderhoudt een actieve samenwerking met VLARIO, het overlegplatform voor specialisten uit de riolering- en afvalwaterzuiveringsector. Specialisten uit de sector nemen regelmatig deel aan de activiteiten van de verschillende werkgroepen. Naast de werkgroepen van VLARIO, nemen we ook actief deel aan diverse adviesraden en Technische Commissies. 20 Jaarverslag 2011 FEBE

21 Ook FEBEO heeft de normalisatie op Belgisch en op Europees niveau op de voet gevolgd. De vereniging heeft nauw samengewerkt met PROBETON bij het opstellen van de nationale aanvullingen en technische voorschriften. Betreffende de Europese normalisatie wordt er samengewerkt met Belgaqua en diverse Commissies zowel op Europees niveau als de Belgische spiegelcommissies worden intensief opgevolgd GEBOUWEN ACTIVITEITEN - GEZAMENLIJKE ACTIES GEBOUWEN Het onderwijs blijft een belangrijke doelgroep van de verenigingen gebouwen. Het aanhoudend aanspreken van de proffen levert steeds meer resultaat op. Het toenemen van het aantal fabrieksbezoeken door architectuur- en ingenieursstudenten was ook dit jaar merkbaar: studenten die komen zien naar de zorg en de kwaliteit waarmee onze producten vervaardigd worden. Dit succes wordt mede aangewakkerd doordat de verenigingen gebouwen samen leggen om het vervoer van de universiteiten en hoge scholen naar de fabrieken te financieren. Belangrijker nog is het keuzevak Bouwen met prefab beton dat ook dit academiejaar aan de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven te Gent gedoceerd werd. Een 30-tal studenten volgden met aandacht de lessenreeks die vanuit de praktijk van onze fabrikanten aangegeven werd. Zo werden ze ingewijd in de bijzonderheden van het bouwen met prefab structuurelementen, waardoor ze na hun studies met kennis van zaken prefab constructies kunnen en zullen ontwerpen. Onze bijzondere dank gaat uit naar de fabrikanten die als gelegenheidsdocenten optraden. Op dit elan werden ook afspraken gemaakt met de XIOS hogeschool te Diepenbeek om deze lessen in het academiejaar ook bij hen te organiseren. In de XIOS Hogeschool maken de lessen deel uit van de voor iedereen verplichte cursussen. De Modelcursus Ontwerpen van Constructies in Prefab Beton blijft succesvol. Niet alleen worden jaarlijks honderden exemplaren gedownload vanaf de website, ook de papieren versie gaat vlot de deur uit. Heel wat proffen gebruiken hem in de lessen en leggen hem op als verplichte lectuur voor de studenten. Ter gelegenheid van Batibouw organiseerde FISA dit jaar voor de tweede maal Concept&Build Students, een evenement waar de verenigingen gebouwen als één van de vijf sponsors aanwezig was. Dit jaar namen slechts 500 studenten deel. De aanwezigen ontvingen onze documentatie en bezochten achteraf Batibouw met het FEBE zakje in de hand. In het kader van het 7-jarig bestaan van FEBE werd een wedstrijd georganiseerd. De studenten moesten een vragenlijst beantwoorden. De antwoorden konden ze vinden op de standen van de prefab fabrikanten die op de beurs aanwezig waren. Om er ook in de overgang van de studietijd naar de praktijk bij te zijn, nemen de verenigingen gebouwen elk jaar deel aan de Kick-Off days die het NAV organiseert om de stagiair-architecten te begeleiden bij de eerste stappen in het beroep. Op 3 verschillende locaties, nl. Gent, Mechelen en Dilsen-Stokkem, mochten 200 pas afgestudeerde architecten al onze brochures in ontvangst nemen. Binnen de samenwerking publiceerde het NAV de voorbeeldbestekteksten van de structuurelementen (vloeren, balken, kolommen, architectonisch beton, betonmetselstenen, ) voor gebouwen op hun website. We werkten ook samen op de Project Build beurs op de Heizel aan een seminarie over de prefab oplossingen voor de bouw van passieve en lage energie gebouwen. Met die laatste evenement bereikten we 130 architecten. Naast het NAV werd ook samengewerkt met de BVA (Bond Vlaamse Architecten). Zo gingen we als sponsor mee op wandel in Leuven en Brussel. Heel wat mooie projecten met prefab beton passeerden de revue. Bovendien kregen alle 115 deelnemers al onze technische brochures mee naar huis. Zowel FEBE als de verenigingen gebouwen zijn met een persoonlijke fiche aanwezig op Deze website wil een zo volledig en relevant mogelijk portaalsite vormen voor architectuur in Vlaanderen. 21 Jaarverslag 2011 FEBE

22 Het doelpubliek bestaat in de eerste plaats uit de voorschrijvers van de bouwsector (architecten, interieurarchitecten en ingenieurs) maar verder zullen ook andere bouwprofessionals hier nuttige informatie op vinden. Ook de link naar onze verschillende websites is gemaakt. Architectura.be organiseerde op de Project Build beurs enkele Workshops rond het thema duurzaam bouwen. De verschillende materialen (hout, baksteen, staal en beton) kregen om beurt de kans om hun troeven op het valk van duurzaamheid te presenteren. De workshop kenden maar een matig succes. Tenslotte kreeg prefab beton heel wat aandacht in de algemene en in de vakpers. Zo kregen wij de kans om in het ledenblad van de Bouwunie, de Werfkrant, Het Belang van Limburg, Bétons, Habitos, de Architectenkrant, Eduscript en nog enkele andere één of meerdere bijdragen over prefab beton te leveren. Telkens werd een ander thema belicht en een naar de doelgroep gerichte boodschap gebracht AGRIPREFAB De leden van AgriPrefab werken samen aan het bestuderen en het op punt stellen van de technische kenmerken, het certificeren van de kwaliteit (BENOR) en de communicatie van de toepassingsmogelijkheden en -voorschriften van kwalitatief hoogstaande betonelementen voor de landbouw. In dit kader werkte de vereniging tijdens het jaar 2011 aan de uitbreiding van de PTV voor Roostervloeren voor stalgebouwen. De fabrikanten van producten voor de landbouw wensen de afdekplaten voor mestkelders aan dit normatief document toe te voegen. Het gaat in dit geval zowel over volle panelen die kan ten klaar op de werf geleverd worden, als over op te storten vloerdelen. De zorg is dat deze elementen bestand moeten zijn tegen het agressieve agrarische milieu en aangepast aan deze omgeving. Ondertussen zag de Europese norm voor de grondkeerwanden, die ook de elementen voor het bouwen van silo s dekt, het licht en wordt gewerkt aan de nationale aanvulling. Daarom werd de berekeningmodule van onder het stof gehaald en aan een kritisch onderzoek onderworpen. Op basis van de gemaakte opmerkingen wordt de module afgewerkt. Deze zal als erkende berekeningsmethodiek opgenomen worden in de nationale aanvulling op de Europese norm voor grondkeerwanden, meer specifiek de silowanden. In het licht van de nieuwe wetgeving op de zekering van ladingen stelde de vereniging een gezamenlijk document op voor het correct transporteren van roostervloerlementen, conform deze nieuwe regelgeving FEBEFAST De structuur van een gebouw is bepalend voor de levensduur en veiligheid van een gebouw. Daarom hecht FEBEFAST, de vereniging van fabrikanten van dragende structuurelementen voor bruggen en gebouwen, veel belang aan kwaliteit, brandveiligheid en duurzaamheid. Alle activiteiten van de vereniging staan in het teken van deze thema s. Wat de groots opgezette kwaliteitscampagne betreft werd deze zoals het jaar er voor ook in 2011 op een lager pitje verder gezet. Het beeld van de tissu-dame werd in de herinnering van de voorschrijvers gehouden via een voortgezette advertentiecampagne in verschillende vaktijdschriften. Ook bij de aanwezigheid op beurzen of bij evenementen werd een banner met een afbeelding van de tissu-artiste de deelnemers getoond. Na de kwaliteits- en de inleidende brochure voor de ringmap werd een folder samengesteld met een overzicht van alle producten die door de leden van de vereniging geprefabriceerd worden, een soort catalogus. Deze geeft een goed overzicht van de oplossingen, hun mogelijkheden en bijzondere aandachtspunten. De komende jaren worden brochures bijgemaakt die de verschillende facetten meer in detail belichten en uiteindelijk een geapprecieerd naslagwerk over de structuurelementen zullen vormen. In het proces van de kwaliteitsbeheersing kan BENOR een belangrijke rol spelen. De vereniging FEBEFAST wenst dan wel dat dit keurmerk echt voor kwaliteit staat en ijvert voor een opwaardering en optimalisering van de controles. In dit kader werden in samenspraak met PROBETON gesprekken aangegaan met de belangrijkste afnemers van betonnen prefab producten. 22 Jaarverslag 2011 FEBE