Balancering energievraag en aanbod gemodelleerd
|
|
- Tobias Moens
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Balancering energievraag en aanbod gemodelleerd EDGaR Macredes Bert Kooi, Wim Timmerman, Wim Mallon, Naim Majdalani, Luuk Buit 16 juni 2014 SAFER, SMARTER, GREENER
2 Wat is Macredes? Staat voor: MApping the Contextual conditions of Resilient Decentralized Energy Systems Verschillende invalshoeken (5 werkpakketten) Rol van DNV GL en de Hanzehogeschool: WP1 (Techniek) Essentie: Wat is het regionale energiepotentieel ( REP ) van een bepaalde regio? (Noord-Nederland) Hoe kan een realistische transitie er uitzien? 2
3 Team Hanzehogeschool Bert Kooi (werkpakketleider) Wim Timmerman Naim Majdalani DNV GL Wim Mallon Luuk Buit 3
4 Het energiesysteem Simpele weergave E-voorziening Elektriciteitsvraag 4
5 Het energiesysteem Simpele weergave E-voorziening Opwek continu Elektriciteitsvraag 5
6 Het energiesysteem Simpele weergave E-voorziening Opwek continu + load-following Elektriciteitsvraag Opwek continu 6
7 Het energiesysteem Simpele weergave E-voorziening Opwek continu + load-following Opwek continu Zon + wind klein Elektriciteitsvraag 7
8 Het energiesysteem Simpele weergave E-voorziening Opwek continu + load-following Elektriciteitsvraag Opwek continu Zon + wind groot 8
9 Het energiesysteem Simpele weergave E-voorziening Overschotten Tekorten Opwek continu + load-following Elektriciteitsvraag Opwek continu Zon + wind groot 9
10 Oplossing balanceringsprobleem door middel van een model Meerwaarde model: inschatting mogelijk van haalbaarheid oplossingsrichtingen Handvatten voor beleidsmakers Vraag: hoe kun je de gevraagde energie (E, W, G) op uurbasis in een begrensd gebied leveren uit decentrale en deels niet stuurbare energiebronnen? Voldoende energie genereren Tijdelijke overschotten en tekorten balanceren d.m.v. opslag Zo nodig energie converteren (bijv. elektrische energie in warmte)
11 Hoe modelleren we? Puzzel met: Energiebronnen (elektrisch, warmte en gas) Opslagmedia (elektrisch, warmte en gas) Conversiecapaciteiten (elektr. warmte, elektr. gas, gas elektr., ) Al deze componenten in grootte en aantal variëren tot de gevraagde energie E e (t), E w (t) en E g (t) wordt geleverd Focus op Noord-Nederland (enigszins arbitraire keuze), maar model is op willekeurig gebied toepasbaar (evt. met import/export van energie)
12 Input van het model Energievraag Ee(t), Ew(t) en Eg(t) Aantallen en groottes van energiebronnen (elektrisch, warmte en gas) Aantallen en groottes van opslagmedia (elektrisch, warmte en gas) Aantallen en groottes van conversiemedia (elektr. warmte, elektr. gas, etc.) Zonprofielen en windprofielen (op uurbasis)
13 Output 1. Het verschil tussen de geleverde energie en de gevraagde energie: moet 0 zijn. (dus op elk moment moet de gevraagde energie geleverd kunnen worden) 2. De oppervlakte die de componenten innemen 3. De kosten Uitruil tussen b en c mogelijk.
14 Basisalgoritme model Voor elk uur wordt het volgende algoritme uitgevoerd: SUPPLY NODES Wind electricity PV electricity Green gas supply 1 POOLING Electricity pool Gas pool 2 DEMAND NODES Electricity demand Gas demand 3 4 Electricity storage Gas storage STORAGE NODES Vereenvoudigde weergave. Warmte niet meegenomen. Model kan uitgebreid worden met andere knooppunten. 14
15 Enkele inputvariabelen 15
16 Profiel gebruik elektrische auto 16
17 Energievraag E, G en W 17
18 Energieopwek 18
19 Enkele opwekparameters 19
20 Profielen wind en zon 20
21 Energieopwekking 21
22 Resultaten Opgeslagen energie als indicator 22
23 Huidige situatie 23
24 Surface area Wat kunnen we hiermee? Scenario s doorrekenen Gevolgen van keuzes laten zien Integraal denken over de energietransitie bevorderen Cost Discussie! 24
25 Bedankt! Luuk Buit SAFER, SMARTER, GREENER 25
Urban Energy. Kansen en mogelijkheden van energiemodellering op wijkniveau. Aart de Geus TNO
Urban Energy Kansen en mogelijkheden van energiemodellering op wijkniveau Aart de Geus TNO Opzet Presentatie Waarom en voor Wie Ontwikkelingen GIS en wijk modellen Urban Strategy als voorbeeld Energie
Nadere informatieBUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM
BIES BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM Naar een duurzaam en geïntegreerd energiesysteem voor een wijk in transitie Een onderzoek uitgevoerd door: Met ondersteuning van: Foto: AEROPHOTO-SCHIPHOL 1
Nadere informatieTKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur
ENERGY TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur 1 SAFER, SMARTER, GREENER De ambitie voor de Nederlandse gebouwde omgeving 2030 Een 49% CO 2 reductie 3,4Mton minder CO
Nadere informatieVragen survey 29-6-2015. Energie storage hoe verder Resultaten survey: presentatie& discussie. Arnhem 29 juni 2015
Energie storage hoe verder Resultaten survey: presentatie& discussie Arnhem 29 juni 2015 1 SAFER, SMARTER, GREENER Vragen survey Welke resultaten moet een gemeenschappelijke activiteit opleveren? Op welke
Nadere informatieEnergietransitie en schaalvoordelen
Energietransitie en schaalvoordelen Samenvatting McKinsey-onderzoek Oktober 2013 CONTEXT Recent is door McKinsey, in opdracht van Alliander, een onderzoek uitgevoerd naar de vraag: Wat zijn de voordelen
Nadere informatieNet voor de Toekomst. Frans Rooijers
Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen
Nadere informatieHet is deze verduurzaming van de elektriciteitsproductie die afspraken aan de andere tafels van het Klimaatakkoord mogelijk maakt.
Notitie vereniging van energienetbeheerders in Nederland Aan Tafel Elektriciteit - Klimaatakkoord Van Marc van der Linden Datum 27 maart 2018 Onderwerp Inbreng Netbeheer Nederland voor de Tafel Elektriciteit
Nadere informatieEnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI
Nadere informatieDe Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?
De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit
Nadere informatieDe snelste route naar aardgasvrije wijken
De snelste route naar aardgasvrije wijken Smart Energy NL, 5 juni 2018 Marijke Kellner, Gasunie #2 Energieverbruik: gebouwde omgeving 32% Bron: NEV 2017. Aandeel van sectoren in het bruto eindverbruik
Nadere informatieIn het hol van de leeuw?
In het hol van de leeuw? Ing. Ruud Brunst Manager Applications 5-10-2016 remeha.nl We horen vaak Gas raakt op of fosiele brandstoffen worden schaars maar is dat wel zo? remeha.nl Gas zal nog lang beschikbaar
Nadere informatieIng. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE
Ing. Marco J. Bijkerk, Manager innovative technologies Business development Remeha NWE 2050 alles duurzaam CO 2 Brandstof gebruik en CO2 in centraal vermogen 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000
Nadere informatieSlimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander
Slimme Netten Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Netbeheer Nederland (1) Netbeheer Nederland brancheorganisatie van alle elektriciteit-
Nadere informatieDe rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening
De rol van thermische opslag voor systeemintegratie en voor stedelijke energievoorziening Wilfried Ivens (wilfried.ivens@ou.nl) Herman Eijdems (h.eijdems@mijnwater.com) René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com)
Nadere informatieDeltaplan Waterstof. Heeft waterstof de toekomst? De zin en onzin, kansen en ontwikkelingen belicht. Dagvoorzitter: Eric Kouters
Deltaplan Waterstof Heeft waterstof de toekomst? De zin en onzin, kansen en ontwikkelingen belicht Dagvoorzitter: Eric Kouters Welkom! door Gertjan Brand, regiocoördinator Pioneering & wethouder Jan Uitslag,
Nadere informatieWaterstof. Niets nieuws! Ton van Wingerden. 7 februari 2019 SAFER, SMARTER, GREENER
Waterstof Niets nieuws! Ton van Wingerden 7 februari 2019 1 SAFER, SMARTER, GREENER Global reach local competence 150 350 82 13,500 years offices countries employees The role of Hydrogen in the energy
Nadere informatieConferentie energie-opslag en -distributie
Stabiliteit van netten en energiesysteem Conferentie energie-opslag en -distributie Bert den Ouden, Berenschot 2 februari 2017 b.denouden@berenschot.nl 2-2-2017 Intermitterende duurzame bronnen Huidige
Nadere informatieIntroductie De energietransitie is de grootste politieke en maatschappelijke uitdaging van ons tijdperk, maar nog niet alle politici, bestuurders, bed
Introductie De energietransitie is de grootste politieke en maatschappelijke uitdaging van ons tijdperk, maar nog niet alle politici, bestuurders, bedrijven en inwoners zijn doordrongen van dit feit. Gemeenten
Nadere informatieOpslag van energie een verantwoordelijkheid of kans voor de zorg? Joris Ijzermans Business Unit Manager Energy Solutions Center
Opslag van energie een verantwoordelijkheid of kans voor de zorg? Joris Ijzermans Business Unit Manager Energy Solutions Center Energy Solutions Center Joris IJzermans Achtergrond: Energievoorziening Business
Nadere informatieEnergietransitie bij Mobiliteit
Energietransitie bij Mobiliteit Aanpak openbaar vervoer in Zuid-Holland Jan Ploeger Presentatie voor Inspiratiedag KPVV 15 oktober 2015 In Zuid-Holland is pas 2,2 % van het energieverbruik duurzaam. Nationale
Nadere informatieVERANDERENDE VERBINDINGEN ASSETMANAGEMENT VERBINDT NEDERLAND
VERANDERENDE VERBINDINGEN ASSETMANAGEMENT VERBINDT NEDERLAND Ing. Ed Smulders InterProAdvies Tilburg WATERWAYS Rijkswaterstaat, Provinces, Waterschappen (public) Value: EUR 10-100 bn RAILWAYS 1837 ProRail
Nadere informatieDe noodzaak van waterstof. InnoTeP 2017 Jochem Huygen.
De noodzaak van waterstof InnoTeP 2017 Jochem Huygen. Story line Korte introductie HyMove Uitdagingen energietransitie Wat wordt de elektriciteitsvraag? Hoe kan het net het aan? Rol van waterstof HyMove
Nadere informatieAll-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2
All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 24-1-2017 remeha.nl ALL GAS Nul op de meter PV Groen Gas
Nadere informatieWaterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie
Waterstof Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie Jörg Gigler & Marcel Weeda TKI Nieuw Gas Waterstofbijeenkomst
Nadere informatieAmsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz
RAI PTM - bijeenkomst Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz 1 Stedin Netbeheer is verantwoordelijk voor het transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: duurzame energie voor iedereen
Nadere informatieWaterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft
Waterstof, het nieuwe gas Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, Transport en Grondstoffen Economische, technische
Nadere informatieDe ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016
De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening
Nadere informatieNaar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening
Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening J.W. Tolkamp - SOLIDpower 23/01/2017 The research leading to these results has received funding from the European Union s 7 th Framework
Nadere informatie... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid
Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045 Energieneutraal Veranderende overheid Waarde creëren Stadhuisplein Zichtbaar maken van innovatie Als duurzame stad Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst!
Nadere informatieMijnwater 3.0 Algemene Presentatie
Mijnwater 3.0 Algemene Presentatie Ontwikkeling van een intelligente duurzame hybride energie-infrastructuur in de gemeente Heerlen Oktober 2014 Louis Hiddes (l.hiddes@mijnwater.com) Directeur Mijnwater
Nadere informatieZon en wind: extreme prijzen op spotmarkt. Stijn Schlatmann 2 oktober 2013
Zon en wind: extreme prijzen op spotmarkt Stijn Schlatmann 2 oktober 2013 www.energymatters.nl Inhoud Nieuwbouw van vermogen afgelopen jaren Recente marktontwikkelingen Huidige merit order Verdere groei
Nadere informatieRegio Stedendriehoek
Regio Stedendriehoek 1 Energieneutrale regio Energietransitie Stedendriehoek Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Voorst,Zutphen Netbeheer en Duurzame Gebiedsontwikkeling Pieter van der Ploeg, Alliander
Nadere informatieOIL & GAS. Power-to-Gas. Regionale kans voor zelfvoorziening in energie?! Johan Holstein 07 maart maart 2014 SAFER, SMARTER, GREENER
OIL & GAS Power-to-Gas Regionale kans voor zelfvoorziening in energie?! Johan Holstein 07 maart 2014 1 DNV GL 2013 07 maart 2014 SAFER, SMARTER, GREENER Introduction Johan Holstein Technical Consultant
Nadere informatieSmart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik. ENGIE Infra & Mobility
Smart Grids, bouwstenen voor slimmer energiegebruik ENGIE Infra & Mobility De daad bij het woord, de techniek bij de plannen Over een aantal jaren ziet de energievoorziening in Nederland er geheel anders
Nadere informatieBeheersing piekverbruik
Beheersing piekverbruik Cis Vansteenberge Smart Building Congres 5 maart 2015 Beheersing piekverbruik 5/3/2015 1 Inhoud Inleiding Congestie Windprofiel Profiel zonne-energie Oplossingen DSM Opslag Besluit
Nadere informatieZonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013
Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,
Nadere informatiePraktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse
Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 2/14/2017 1 Agenda 1. Introductie
Nadere informatieFiguur 1: De ontwikkeling van de kostprijs van zonne-energie en batterijen versus de consumentenprijs van elektriciteit
Energiebedrijven op zoek naar toegevoegde waarde De transitie naar een hernieuwbaar en deels decentraal energielandschap zal zich doorzetten. De vervanging van de centrale elektriciteitsproductie door
Nadere informatieNotitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door Erwin Mikkers Duurzame energie per Kern in gemeente Utrechtse Heuvelrug
Nadere informatieResultaten workshop Duurzaamheid Kasbah
Notitie Contactpersoon Marion van Amelrooij Datum 28 november 2011 Kenmerk N001-4803943VAM-mfv-V01-NL Resultaten workshop Duurzaamheid Kasbah 1 Inleiding en aanpak Op verzoek van Welbions heeft Tauw een
Nadere informatieAll-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn?
All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn? 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 17-3-2016 remeha.nl ALL GAS Groen Gas ALL
Nadere informatieVeilige werkplek ondanks te hoge veldsterkte?
DNV GL ENERGY (VOORHEEN KEMA) Veilige werkplek ondanks te hoge veldsterkte? Leo Lagendijk 13 april 2016 SAFER, SMARTER, GREENER Evaluatie van werkplekken uitgevoerd voor: Metaalindustrie: Puntlassen (draagbaar
Nadere informatieUitdagingen van de energie transitie
Uitdagingen van de energie transitie Presentatie Congres Energy Next Dordrecht 10 december 2015 Remko Bos Directeur Energie ACM Vicepresident CEER 1 ACM als toezichthouder ACM bevordert kansen en keuzes
Nadere informatieHelmonds Energieconvenant
Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende
Nadere informatieECN TNO activiteiten systeemintegratie
ECN TNO activiteiten systeemintegratie Rob Kreiter Den Haag 22-05-2015 www.ecn.nl Aanleiding: meer duurzaam - minder zekerheid - meer complexiteit Uitdaging voor de (verre) toekomst Elektriciteitsbalans
Nadere informatieShell NL & Shell New Energies
Shell NL & Shell New Energies An outlook towards a clean and renewable energy system Dr.-Ing. Peter Breithaupt September 2017 1 Contents New Energies Themes New Fuels Renewable Power Connected Customer
Nadere informatiePowered by the Sun. ontwikkeling van een slimme duurzame snellaadstation met PV en batterij opslag
Powered by the Sun ontwikkeling van een slimme duurzame snellaadstation met PV en batterij opslag Korte video snellaadlocatie onderwerpen Partners Hoofdlijnen project Korte video over het snellaadstation
Nadere informatieModelering en resultaten flexibele inzet van gemalen in PPSGen voor het project Slim Malen. Symposium Slim Malen. 14 maart 2019
Modelering en resultaten flexibele inzet van gemalen in PPSGen voor het project Slim Malen Symposium Slim Malen 14 maart 2019 Inhoud 1. Inleiding en doelstelling 2. Model en Scenario s 3. Modellering flexibele
Nadere informatieBiomassa: brood of brandstof?
RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply
Nadere informatieDe toekomst van de netten
De toekomst van de netten Speelveld, energieneutrale wijk, rol van smart grids dr. C. (Cor) Leguijt, presentatie Kivi-Niria, 8 okt. 2013 Inhoud de toekomst van de netten Kort: over CE Delft De hoeken van
Nadere informatieVerzilvering van flexibiliteit
Verzilvering van flexibiliteit Sjak Lomme SLEA B.V. De Vrieslaan 16 6705AV Wageningen The Netherlands Tel: +31 317 427 217 Mob: +31 6 4478 4990 E-mail: info@slea.nl Internet: www.slea.nl Inleiding: Commodities
Nadere informatieInleiding in de wereld van energieopslag
FME-CWM themamiddag energieopslag Jasper Groenewegen Duurzame lokale opwekking verschuift de balans 2 Duitse elektriciteitsprijs volgt nu al de PV productie 3 met extremen tot gevolg! 4 Kortom, we live
Nadere informatieDe opkomst van all-electric woningen
De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige
Nadere informatieDE ENERGIE TRANSITIE
DE ENERGIE TRANSITIE 1 DE ENERGIETRANSITIE In de huidige Europese energie sector zijn drie parallelle trends waar te nemen. Ten eerste decentralisatie, waarbij steeds groter wordende hoeveelheden decentrale
Nadere informatieTKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid. Programmalijnen en speerpunten 2014
TKI Tender en programmalijnen Switch2SmartGrid Programmalijnen en speerpunten 2014 Programmalijnen en aandachtspunten 1. Energiemanagement voor fleibiliteit van energiesysteem 2. Informatie en control
Nadere informatieHernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen. VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018
Hernieuwbaar verwarmen in de toekomst? Oplossingen vinden we niet alleen VEA 4 jaar Renovatiepact: 14 december 2018 Energietransitie Het omvormen van het huidige energiesysteem naar een decentraal koolstofarm
Nadere informatie14/05/2019. Verduurzaming energievoorziening Vogelwijk. Inhoudsopgave. Introductie Winst. Onderzoek warmteconcepten & bronnen Vogelwijk
Verduurzaming energievoorziening Vogelwijk Haalbaarheid warmtenetten voor Vogelwijk Ben Römgens 15 May 2019 1 DNV GL 15 May 2019 SAFER, SMARTER, GREENER Inhoudsopgave Introductie Winst Onderzoek warmteconcepten
Nadere informatieNotitie Betreft Power2Nijmegen Inleiding figuur 1: overzicht ecodorp Vraagstelling
Notitie Aan : Ad Vlems, Bert Lagerweij Van : Arjan van Bon Datum : 28 augustus 2012 Kopie : Anne Pronk Onze referentie : 9X3809.A2/N00001/110412/Nijm2 HASKONING NEDERLAND B.V. BUILDINGS Betreft : Power2Nijmegen
Nadere informatieOntwikkelingen naar een duurzame energiemarkt. Klaas Hommes, TenneT 28 juni 2014
Ontwikkelingen naar een duurzame energiemarkt Klaas Hommes, TenneT 28 juni 2014 Transitie Veranderingen in productie Veranderingen in balancering Nieuwe kansen Vergroening 20-03-2013 2 Ontwikkeling: transitie
Nadere informatiePROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST
NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin
Nadere informatieSamenvatting voor beleidsmakers
Road book towards a nuclear-free Belgium. How to phase out nuclear electricity production in Belgium? rapport door Alex Polfliet, Zero Emissions Solutions, in opdracht van Greenpeace Belgium Samenvatting
Nadere informatieKoude - & Warmte Opslagsystemen
Koude - & Warmte Opslagsystemen Duurzame energie systemen vanuit een operating excellence visie Afwegingen bij start project 1. Technische haalbaarheid en energievisie Ontwerp vanuit koude of vanuit warmte
Nadere informatieTransformatie van het Energiesysteem. Atelier Flevo-perspectieven
Transformatie van het Energiesysteem Atelier Flevo-perspectieven NVDE NVDE Bundeling van partijen die transitie willen versnellen Hoofdpunten uit agenda Volledig duurzame energievoorziening in 2050 en
Nadere informatieDuwen en trekken aan het distributienet. 15 december 2010
Duwen en trekken aan het distributienet 15 december 2010 Ontwikkelingen Verduurzaming energie: better city, better life Toename e-vraagkant: Warmtepompen in plaats van gasketels E-auto in plaats van benzineauto
Nadere informatieFACTCHECKER OVER MORGEN
FACTCHECKER OVER MORGEN De druk op onze leefomgeving neemt toe. Met dezelfde ruimte willen we steeds meer doen. De hoogste tijd om in beweging te komen. Werk te maken van de leefbare stad, van elektrisch
Nadere informatieProeftuin energie voor de industrie
Proeftuin energie voor de industrie Eesge Elzinga Hildegard Schulte GIS Competence Center RVO Dataprogramma RVO 22 november 2017 GIS CC Kaarten, viewers, storymaps Europees landbouwbeleid Natura 2000
Nadere informatieGrootschalige energie-opslag
Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien Uitgebreid onderzoek
Nadere informatieGrootschalige energie-opslag
Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien TenneT participeert in
Nadere informatieRoad to Zero. Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. 19 juni 2018
Road to Zero Laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen 19 juni 2018 Agenda 1. Laadinfra: key voor zero emissie vervoer Chantal de Graaf Roland Steinmetz 2. Van inkoop tot realisatie laadpunten Coen
Nadere informatieToekomstschetsen en organisatievraagstukken
Toekomstschetsen en organisatievraagstukken Samenvatting en bevindingen in #Energiedialoog Verschillen en gemene delers in energiescenario s Besparing oftewel isolatie zorgt voor grote verminderingen in
Nadere informatieC2C café 4 april 2019
C2C café 4 april 2019 Introductie Taco Kinder- en jeugdkliniek Goes Wat is er bereikt? Taco Tuinhof Architect Emergis Kinder- en jeugdkliniek Goes Ontwerp en realisatie 2016-2019 nieuwe Kinder- en Jeugdkliniek
Nadere informatieSOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring. Bereid u voor op de energie van de toekomst!
SOLARCLARITY BV De slimme integratie van PV, opslag & monitoring Bereid u voor op de energie van de toekomst! 1 ACTIVITEITEN SOLARCLARITY ENERGIE MANAGEMENT OPLOSSINGEN WARMTE POMPEN INTELLIGENTE PV SYSTEMEN
Nadere informatieSmart Heat Pumps vs. Smart Grids
Smart Heat Pumps vs. Smart Grids Laurent Vercruysse Technical Director Energie toekomst =? Verwarming - Elektriciteit Blz. 3 September 2013 Energie toekomst =? We zullen ons nieuwe vragen moeten stellen
Nadere informatieKennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess
Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess Drs. Ing. F. Pierie Drs. L.J.M. Heijne Prof. Dr. A.J.M. Schoot Uiterkamp 6/14/2017 1 6/14/2017 2 Inleiding vergisting Onderdelen in de keten 6/14/2017
Nadere informatie6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken
6 Pijler 4: Het energietransportnetwerk gereedmaken 6.1 Aanpassingen van de infrastructuur in Nederland De energietransitie kan ingrijpende gevolgen hebben voor vraag en aanbod van energie en voor de netwerken
Nadere informatieI-Balance een eerste overzicht. Rolf Velthuys
I-Balance een eerste overzicht Rolf Velthuys R.J.Velthuijs@pl.hanze.nl Overzicht Waarom is energievoorziening uberhaupt iets waar we aandacht aan moeten geven? Stabiliteit Continuiteit Betrouwbaarheid
Nadere informatieduurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen
duurzame energievoorziening voor bedrijventerreinen De toekomst van de energievoorziening Gemeenten, provincies, bedrijven en projectontwikkelaars gaan zich steeds meer richten op duurzame energiedoelstellingen,
Nadere informatieWaterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal
Waterstof in de energietransitie Sleutelrol, maar geen heilige graal Even voorstellen: Mara Wustmans 2015 t/m heden: Adviseur gebouwinstallaties bij Royal HaskoningDHV 2013-2014: Technisch trainee bij
Nadere informatieIWT TETRA-PROJECT NANOGRIDS IN DE PRAKTIJK. Startvergadering 25/03/2013 15u Geel
IWT TETRA-PROJECT NANOGRIDS IN DE PRAKTIJK Startvergadering 25/03/2013 15u Geel Eestermans Bart Lector - Onderzoeker Thomas More Kempen Kenniscentrum Energie 1 Smart Grid Microgrid Nanogrid WHAT'S IN A
Nadere informatieAddendum op Ondergrondse Opslag in Nederland
Addendum op Ondergrondse Opslag in Nederland -Technische verkenning Uitwerking van opslagbehoefte in 2050 en productie-injectiecapaciteit Juli 2019 Addendum op Ondergrondse Opslag in Nederland - Technische
Nadere informatieHigh Level Business Case Energiecoöperatie
High Level Business Case Energiecoöperatie DE Ramplaan (Haarlem) Het project: een haalbaarheidsstudie Energie- en klimaatneutraliteit in bestaande woonwijk is technisch haalbaar en financieel haalbaar
Nadere informatieHoe ziet de stroommarkt er straks uit?
Hoe ziet de stroommarkt er straks uit? Projectgroep BioWKK 5 juli 2016 Stijn Schlatmann Directeur/senior adviseur www.energymatters.nl Wat doet Energy Matters Technische inpassing & economische haalbaarheid:
Nadere informatieMinisterie van Economische Zaken
DOORBRAAKPROJECT ICT EN ENERGIE Routekaart doorbraakproject ICT en Energie Ministerie van Economische Zaken Rapport nr.: 14-2884 Datum: 2014-10-15 SAMENVATTING ROADMAP Het kabinet wil dat de uitstoot van
Nadere informatieUitwerking categorie: Overig Hernieuwbaar (of wel de 186 PJ)
Uitwerking categorie: Overig Hernieuwbaar (of wel de 186 PJ) (tussenstand 1 mei 2015) Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel Achtergrond 186 PJ opgave ENERGIEAKKOORD VOOR DUURZAME GROEI Concrete afspraken
Nadere informatieECN Lunchcolloquium. EnTranCe: the Energy Transition Centre. November 3, 2014 Wim van Gemert
ECN Lunchcolloquium EnTranCe: the Energy Transition Centre November 3, 2014 Wim van Gemert HANZEHOGESCHOOL GRONINGEN General information e Hanze University of Applied Sciences, Groningen was founded in
Nadere informatieLokale energiecoöperatie
Lokale energiecoöperatie Stuwende kracht achter de de duurzame energietransitie van onderaf 1 Inhoud I. Visie II. De Energie Coöperatie III. Eemflow Energie VOF 2 Van Klimaat beleid naar Energie transitie
Nadere informatieMijnwater Heerlen Symposium: Smart Cities op wankele bodem
1 Mijnwater BV 2012 Mijnwater Heerlen Symposium: Smart Cities op wankele bodem Smart Cities door slim gebruik van energienetwerken: Mijnwater 3.0 7 René Verhoeven (r.verhoeven@mijnwater.com) Cluster Manager
Nadere informatiePraktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse
Praktische duurzaamheidsoptimalisatie van productieprocessen met behulp van materiaalstroom en levenscyclus analyse Frank Pierie Onderzoeker Hanzehogeschool Groningen 3/30/2017 1 Agenda 1. Introductie
Nadere informatieDuurzaam, lokaal energie marktmodel op basis van blockchain. Samenvatting marktmodel
Duurzaam, lokaal energie marktmodel op basis van blockchain Samenvatting marktmodel Mei 2017 Stedin: Energy21: Jan Pellis Michiel Dorresteijn Stedin en Energy21 hebben een duurzaam, lokaal marktmodel ontworpen.
Nadere informatieBIM Classificatie & Codering met Graphisoft ARCHICAD
BIM Classificatie & Codering met Graphisoft ARCHICAD CLUSTER BIM, WG1 Classificatie Werkgroep 31/05/2017 (WTCB) Dr. Ir. Arch. Stefan Boeykens (D-Studio / KU Leuven) Algemene concepten ARCHICAD Project
Nadere informatieVragen voor vragenuurtje raad 11 juni 2019 van fractie GemeenteBelangen over de Regionale Energie Strategie.
13-2018 Vragen voor vragenuurtje raad 11 juni 2019 van fractie GemeenteBelangen over de Regionale Energie Strategie. Aan het college van B&W van de gemeente Aalten, (tkn Raad) Geacht college, De fractie
Nadere informatieToelichting Instrument 5. Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling
Toelichting Instrument 5 Onderdeel Toolbox voor energie in duurzame gebiedsontwikkeling Instrument 5, Concepten voor energieneutrale wijken De gehanteerde definitie voor energieneutraal is als volgt: Een
Nadere informatieNAGELE IN BALANS. De spijker op z n kop
NAGELE IN BALANS De spijker op z n kop datum 14 06 2018 NAGELE HET TEAM IN BALANS De spijker op z n kop VRAAG VRAAG Inspirerende, uitvoerbare en betekenisvolle oplossingen Innovatieve experimentele karakter
Nadere informatiePresentatie Persoons Certificatie
BUSINESS ASSURANCE Presentatie Persoons Certificatie Kwaliteit in Bedrijf David R. Scheele MBA 11-9-2015 1 DNV GL 2013 28-04-2015 SAFER, SMARTER, GREENER Over DNV GL Als certificerende instelling spelen
Nadere informatieColumn Maak van Nederland de energiehub en leverancier van flexibiliteit aan het Europese energiesysteem
Column Maak van Nederland de energiehub en leverancier van flexibiliteit aan het Europese energiesysteem Maarten Meijburg en Ruut Schalij 13 oktober 2016 Door de staatsbedrijven Gasunie en Tennet zijn
Nadere informatiePresentatie DNV GL. Veiligheidskundigen. David Scheele 19-11-2014 19-11-2014 SAFER, SMARTER, GREENER
Presentatie DNV GL Veiligheidskundigen David Scheele 19-11-2014 1 DNV GL 2013 19-11-2014 SAFER, SMARTER, GREENER Over DNV GL Als certificerende instelling spelen we een toonaangevende internationale rol.
Nadere informatiePrestatie afspraken doorrekenen m.b.v. PICO. Voorbeeld Haarlem in 20 min.
Prestatie afspraken doorrekenen m.b.v. PICO Voorbeeld Haarlem in 20 min. De aanleiding & vraag Een gemeente maakt prestatieafspraken met alle betrokken partijen over de te realiseren energiebesparings-
Nadere informatieAardgasloos met bodemenergie. Frans Rooijers
Aardgasloos met bodemenergie Frans Rooijers CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise - 50 medewerkers
Nadere informatieGovernance - hoe geef je dat goed vorm en wat vraagt de norm?
Governance - hoe geef je dat goed vorm en wat vraagt de norm? HKZ-Kwaliteitsdag, 17 april 2018 1 SAFER, SMARTER, GREENER Agenda Introductie DNV GL Introductie Governancecode Zorg Evolutie/ontwikkeling
Nadere informatieGroningen, 14 februari 2014. Martien Visser Lector netintegratie Hanzehogeschool
Groningen, 14 februari 2014 Martien Visser Lector netintegratie Hanzehogeschool 1. Rekenen met Energie 2. De energierekening 3. Elektriciteit en gas 4. Duurzame Energie & Energietransitie 5. Uitdagingen
Nadere informatie