EEN WOORD VOORAF Lesindeling De spellen

Transcriptie

1 EE WOORD VOORAF Leer bridge met Berry ra deel 3 en 4 zijn het vervolg op de cursussen Leer bridge met Berry ra deel 1 en 2. Gezien de hoeveelheid stof die de leerlingen in de beginnerscursus te verwerken hebben gekregen is het absoluut noodzakelijk dat ze na het eerste cursusjaar de nodige speelervaring opdoen. Het is verstandig de leerlingen te adviseren om naast de cursus te gaan spelen in bijvoorbeeld een sageclub. Men moet niet de illusie koesteren dat de leerlingen de theorie uit de cursussen Leer bridge met Berry ra deel 1 en 2 volledig beheersen. Erg is dat overigens niet, want in deze vervolgcursus wordt veel stof herhaald en uitgediept. Lesindeling Leer bridge met Berry ra deel 3 en 4 bestaan elk uit 12 hoofdstukken. De leraar kan dus één hoofdstuk per les behandelen. Sterker dan in de beginnerscursus geldt dat dit ook aan te bevelen is. In het eerste theoriedeel van de les wordt het onderwerp dan geïntroduceerd, waarna er in het tweede theoriedeel mede aan de hand van de gespeelde spellen wat dieper op kan worden ingegaan. Het bespreken van complete spellen wordt nuttiger naarmate de leerlingen verder gevorderd zijn en valt in deze cursus aan te raden. Per les heb ik aangegeven welke spellen het meest in aanmerking komen voor een nabespreking. Voor de bespreking van de theorie worden in deze handleiding suggesties gedaan en veel extra voorbeelden gegeven. De leraar kan zelf kiezen wat hij daarvan wil gebruiken. Het is absoluut niet noodzakelijk dat alle theorie uitputtend behandeld wordt. De opnamecapaciteit van toehoorders is en blijft beperkt. De spellen Per les zijn er wederom 12 spellen beschikbaar. Omdat de speelsnelheid inmiddels iets hoger moet liggen, zijn er vijf spellen bij elk theorieblok beschikbaar. De spellen 11 en 12 zijn reservespellen en kunnen worden ingezet als een tafel lang moet wachten. De spellen zijn toegespitst op het behandelde onderwerp. Als de leraar stof uit een vorige les wil laten terugkomen, kan hij een spel uit het betreffende hoofdstuk invoegen.

2

3 HADLEIDIG LEER BRIDGE MET BERRY WESTRA DEEL 3 Inhoud pag. 3 Les 1 Het spelen van een SA-contract pag. 5 Les 2 De switch pag. 13 Les 3 De zoektocht naar een fit pag. 19 Les 4 Op weg naar het eindcontract pag. 27 Les 5 Het speelplan in een troefcontract pag. 35 Les 6 Uitkomen pag. 43 Les 7 Controlebiedingen pag. 51 Les 8 Verder bieden na 2-openingen pag. 57 Les 9 Communicatie pag. 65 Les 10 De derde man pag. 73 Les 11 Doublet pag. 81 Les 12 Kaartcombinaties pag. 89 3

4 4

5 LES 1 Om te beginnen kan de leraar kort vertellen wat er in deze cursus op het programma staat: veel speeltechniek en uitdieping van belangrijke biedonderwerpen als herbieding, tweede bijbod en slembieden. Eventueel kan de leraar de cursisten deze eerste les laten beginnen met het doen van de biedwedstrijd die aan het einde staat van de handleiding bij Leer bridge met Berry ra deel 2. De kennis van de biedtheorie wordt dan direct opgefrist. Theorie I a de biedwedstrijd komt het maken van een speelplan aan de orde. Dat is in Leer bridge met Berry ra deel 1 al behandeld en dus geen nieuwe theorie. Vrijwel geen enkele beginnende bridger zal evenwel het stappenplan in praktijk kunnen brengen. Gezien het belang van het onderwerp is een herhaling op zijn plaats. De leraar haalt de vijf stappen voor het voetlicht en loopt ze één voor één door. Bij het tellen van de vaste slagen kan de leraar aan de hand van de volgende voorbeelden testen of iedereen nog weet hoe dit gaat: V B 7 6 V B 7 V B 7 V B 7 A H 3 (4) A H 3 (3) H (0) A 4 3 (1) Eventueel kan aandacht worden besteed aan de waarschijnlijkheid der zitsels: H H 7 6 H 7 A V A V A V Vrijwel zeker Waarschijnlijk Misschien 5 slagen 5 slagen 5 slagen Het vaststellen van het aantal slagen dat je moet ontwikkelen lijkt simpel. Toch kan het geen kwaad om de leerlingen dit te laten oefenen: 5

6 1. Contract 2. Contract H 10 V B 9 2 A B 10 4 A H A V 3 V 9 2 H 10 3 H A V 2 V 8 A 6 3 A vaste slagen 6 vaste slagen Bij de volgende stap worden de drie verschillende manieren om slagen te ontwikkelen nog even doorgenomen. Het verdrijven van hoge kaarten biedt de meeste zekerheid tot het ontwikkelen van slagen: 1. V V H V 6 H B B B 7 2 In 1. kun je vier slagen ontwikkelen; in 2. en 3. respectievelijk drie en twee. Snijden biedt minder zekerheid: 1. A V 3 2. A V B 3. A V B In 1. ontwikkel je nul of één slag, in 2. één of twee en in 3. twee of drie. Ook voor het ontwikkelen van lengteslagen ben je afhankelijk van het zitsel: 1. H H H A 7 4 A 7 4 A 7 6

7 In 1. kun je nul (4-2 zitsel) of één slag ontwikkelen (3-3), in 2. nul (5-0), één (4-1) of twee (3-2), in 3. één (5-0), twee (4-1) of drie (3-2). De kleuren waarin je slagen kunt ontwikkelen noemen we werkkleuren. Ter aanvulling kan dit voorbeeld nog gegeven worden: B A H V 6 Dit is geen werkkleur. Je hebt vier slagen vast en geen enkele mogelijkheid om nog extra ruitenslagen te ontwikkelen. Voor wat betreft het kiezen van de werkkleur kan voorlopig worden volstaan met de mededeling dat je doorgaans de kleur zult aanvallen waarin je de meeste slagen kunt ontwikkelen. Spelen I De spellen 1 t/m 5 worden gespeeld. 5 is bedoeld om niet louter SA-spellen te laten spelen. Bij 1 en 4 moet de leider zijn werkkleur ontwikkelen en niet in paniek raken. Bij 2 en 3 draait het om de keuze van de werkkleur. Theorie II In het tweede deel theorie vertelt de leraar dat de leider bij het maken van zijn speelplan rekening moet houden met de tegenpartij. Als je zwakste kleur niet of niet meer gedekt is, kan het gevaarlijk zijn om van slag te gaan. Dit kan van invloed zijn op de keuze van je werkkleur. Een voorbeeld: COTRACT UITKOMST H A V B 8 4 V H A 6 H B 2 A V B 7 4 De leraar kan laten zien dat je downgespeeld wordt als je van slag gaat. Daarom krijgt schoppen de voorkeur boven ruiten als werkkleur. Wanneer de snit goed zit kunnen er twee slagen worden ontwikkeld zonder van slag te gaan. En dat is genoeg voor. Spelen II De spellen 6 t/m 10 worden gespeeld. Het is nuttig om 7 en 8 na afloop gezamenlijk te bekijken. Bij 6 moet de leider goed op het zitsel letten. HUISWERK Hoofdstuk 1 bestuderen + oefeningen maken. Hoofdstuk 2 doorlezen. 7

8 OEFESPELLE 1., iemand H 6 A V 4 3 V B 8 3 B H H 7 V B 9 2 B 6 3 A 9 2 A 9 3 H 7 6 A 4 V komt uit met 4. ontwikkelt de klaverkleur. maakt H en speelt schoppen. vervolgt met klaveren. Aan slag met A kan zuid twee schoppenslagen oprapen. gooit op de vierde schoppen 4 af en maakt de rest van de slagen. Resultaat: contract 2., V B H V 3 A A H B A H 9 4 V B 5 2 A 8 4 H V B komt uit met H. kan in schoppen twee slagen ontwikkelen. In ruiten kan slechts één lengteslag worden ontwikkeld. Aan slag met A kan oost drie hartenslagen oprapen, maar daar blijft het bij voor de verdediging. Resultaat: contract V B H komt uit met V. A heeft twee werkkleuren: harten V B 4 en ruiten. In harten kunnen afhankelijk van het zitsel drie of H vier slagen worden ontwikkeld. H V Via het verdrijven van A kunnen er in ruiten met zekerheid A H 7 vier slagen worden ontwikkeld. Als zuid op de ruitens afgaat maakt hij zeker zijn contract. Resultaat: contract (of +1) 8 3., OW A 4 A V B 10 3 B

9 4., Allen A H 3 A V 4 A H V A V B H 6 5 V B 9 2 H 7 3 B 7 4 B SA komt uit met B. a deze start telt west zeven vaste slagen: twee hartens, twee ruitens en drie klaveren. De achtste slag moet worden ontwikkeld in schoppen. Telkens als west aan slag is speelt hij schoppen, net zolang tot zijn vierde schoppen hoog is. Resultaat: 2SA contract 5., B 5 3 B V B 3 2 H V A 3 H V A B 10 2 A H H V 10 5 A komt uit met H. neemt A en trekt de troeven van OW. Hierna gaat hij de ruitenkleur ontwikkelen. Alleen A en een hartenslag gaan verloren. Resultaat: , OW A B 6 4 A H V 3 A B V H H H B 9 8 V A V B komt uit met 5. wint B met H en speelt ruiten door. Aan slag met A speelt de leider klaveren naar de vrouw. Wanneer die houdt, wordt overgestoken naar A om klaveren naar de boer te spelen. Hierop blijkt het 4-1 zitsel. kan het zich niet permitteren om van slag te gaan. Daarom speelt hij na A de hoge hartens uit. De vierde harten van west wordt de negende slag. Resultaat: contract. 9

10 7., Allen A A V A 6 B B 6 5 H B V 10 5 H V H A V B 8 H komt uit met 2. Dit verwijdert wests enige dekking in die kleur. Van slag gaan is dus levensgevaarlijk. Dat hoeft gelukkig ook niet. Dankzij het 3-2 zitsel in ruiten kan west negen slagen oprapen: vijf ruitens, twee schoppens, A en A. Het nemen van de hartensnit is riskant; als die mis zit kunnen H en vier klaverslagen maken. Resultaat: contract 8., iemand H 7 6 V B A 4 A H 3 H B A V 3 A V 8 4 V B B H komt uit met V. Dit verwijdert noords enige dekking in die kleur. Als de ruitens 3-2 zitten, kan noord negen slagen oprapen. a twee rondjes ruiten blijkt echter het 4-1 zitsel. u moet noord zijn toevlucht nemen tot de klaversnit. Die zit goed, zodat de leider toch nog zijn contract maakt. Resultaat: contract (of +1) H om hem te herhalen. Resultaat: 4 contract 10 9., OW A H H 9 3 H V V B 9 4 A A V B 10 5 A B 8 7 H V B komt uit met 5. Aan slag met A wil oost zo snel mogelijk de troeven trekken. Om te snijden op H moet de kleur vanuit dummy worden aangespeeld. speelt ruiten naar het aas, gevolgd door schoppen naar de vrouw. Wanneer de snit lukt, steekt oost over naar

11 10., Allen V H 9 6 H 9 3 B 6 V 8 3 A V B 7 2 A V 4 H 9 H B B A A SA komt uit met 2. neemt A en speelt harten door. moet vier slagen ontwikkelen. Dat kan in ruiten, maar dan gaat zuid wel van slag. De klaverkleur biedt mogelijkheden om vier slagen te ontwikkelen zonder van slag te gaan. speelt klaveren naar de vrouw en steekt over naar A om nogmaals te snijden. Resultaat: contract 11., iemand A 9 4 V B 7 5 V A A H 3 2 V B 7 6 H 3 H 8 4 B H 10 5 A B 7 4 V 10 komt uit met 2. maakt A en speelt ruiten door. speelt AH en klaveren na. OW kunnen nu op zijn best zes slagen maken: B, drie ruitenslagen en AH. Resultaat: contract (of +1) 12., H A H V 9 5 A 9 A 10 3 B V B B H B V 8 6 A V H 5 4 komt uit met V. moet zijn negende slag in schoppen ontwikkelen. Resultaat: contract VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 1, 2, 7 en 8. 11

12 12

13 LES 2 Vragenkwartier Het is nuttig om gezamenlijk de twee quizspellen uit het boek te bekijken. Wanneer je in het eerste spel V toevoegt aan de zuidhand, mag er op overslagen worden gespeeld. Theorie I De nieuwe les gaat over tegenspel. De leraar legt uit dat de tegenspelers eigenlijk ook een speelplan moeten maken, maar dat dit bijzonder moeilijk is omdat ze hun gezamenlijke bezit niet kunnen overzien. Om die reden zijn er veel standaardregels voor het tegenspel, zoals kom partners uitkomstkleur terug. Dit is inderdaad vaak goed, maar niet altijd. De kunst is om te onderkennen wanneer het juist beter is om een andere kleur na te spelen. aast de spellen uit het boek kan het volgende voorbeeld gegeven worden: V B A V H B A Partner komt uit met V, voor heer en aas. Klaveren doorspelen heeft geen zin omdat je weet dat zuid gaat troeven. Beter kun je ruiten spelen. Dit noemen we switchen. De leraar benadrukt dat switchen alleen verstandig is als je zeker weet dat het terugspelen van partners kleur geen slagen kan opleveren. Spelen I De spellen 1 t/m 5 worden gespeeld. Er is een mix van switchen en partners kleur terugspelen. Theorie II In het tweede gedeelte van de les wordt de vuistregel door het sterk heen, naar het zwak toe uitgelegd. eker het eerste deel van deze regel verdient nadere toelichting. Benadrukt moet worden dat het switchen door het sterk heen met name moet 13

14 worden overwogen als er een of twee losse plaatjes in dummy liggen en je zelf niets in de kleur hebt: 1. A V H B Wanneer je ruiten switcht hoop je dat partner met de resterende honneurs achter west zit. In dat geval moet de kleur door jou worden aangespeeld om er slagen in te ontwikkelen. 1. H V B A H V A H B In deze voorbeelden is een ruitenswitch niet aantrekkelijk. In 1. valt niets te ontwikkelen. Als partner A heeft, is dat een vaste slag. Alleen in 3. kan een ruitenswitch nog van nut zijn. Als partner V heeft en jij de kleur twee keer kunt inspelen, ontwikkel je een slag. Wanneer je zelf plaatjes in een kleur hebt, zul je slechts zelden door het sterk heen spelen: 1. A V 10 H B 2 2. H B 2 A V 10 Je kunt zien dat partner er niet met honneurs achter zit. Er vallen dus geen slagen in ruiten te ontwikkelen. Spelen II De spellen 6 t/m 10 worden gespeeld. In 8. switcht noord naar het sterk toe. moet kunnen bedenken waarom hij dat doet. HUISWERK Hoofdstuk 2 bestuderen + oefeningen maken. Hoofdstuk 3 doorlezen. 14

15 OEFESPELLE 1., iemand 10 5 B A V , A V B H 6 B H V A A H V H 9 3 H V B V A A V B A B H B 2 H 9 3 A H 4 V B komt uit met B, voor heer en aas. kan aan de dummy zien dat harten doorspelen geen zin heeft. Hij switcht naar B. H valt ten prooi aan A en de verdediging maakt drie ruitenslagen. Resultaat: komt uit met 3, voor de zeven in dummy. De leider heeft nu zeven slagen. In klaveren kunnen drie slagen worden ontwikkeld. speelt H uit dummy. komt aan slag en moet de uitkomstkleur van zijn partner terugspelen. maakt dan vier schoppenslagen. Resultaat: , OW V 9 B SA A H 7 2 B 8 4 V 10 3 A 8 6 komt uit met 2. De leider legt klein in dummy en zuid A B A V B 7 2 wint de slag met H. Aan de B3 in dummy kan zuid zien H 4 dat hij drie ruitenslagen kan H V 10 9 ontwikkelen als hij H naspeelt. wint A en snijdt H 10 3 in klaveren. komt aan slag en incasseert achtereenvolgens V, 10 en 9. Resultaat: -1 15

16 4., Allen V B V 4 A H 10 3 A B 6 5 H H 3 A 8 4 H B V 10 8 V B A 7 3 komt uit met V. telt vijf vaste slagen. De meest aantrekkelijke werkkleur is klaveren. De leider neemt in de hand met H en snijdt op V. komt aan slag en moet ruiten doorspelen. Aan slag met A kan oost dan drie ruitenslagen oprapen. Resultaat: , B H B 8 2 A 8 6 H V B 3 A V A komt uit met 2. kan aan dummy zien dat zijn partner geen klaverplaatje heeft. H V B De uitkomst is dus te lezen als A V een singleton (van een doubleton start west de hoogste). H neemt A en speelt klaveren door. troeft, speelt schoppen voor oosts aas en krijgt nog een introever. Resultaat: , OW V 6 5 A V A 7 2 H V B A V 10 H 10 3 H B 10 4 B 6 2 H B 4 A 5 2 komt uit met 9. De leider legt B en zuid wint de slag met V. Ruiten doorspelen is niet goed, want dan maakt dummy H. switcht daarom naar 9, naar het zwak toe. wint met V en switcht weer terug naar ruiten. o wordt H eruit gesneden. maakt A en 10 en speelt weer harten. Aan slag met A ontwikkelt leider west de schoppenkleur. Resultaat:

17 7., Allen A A V H 8 3 V H A H B 2 H B B 8 V B A V komt uit met V. Met de doubleton schoppen in dummy ziet hij dat in de schoppenkleur geen toekomst zit. a A switcht west daarom naar een hoge klaveren. maakt V en A. Hierna biedt alleen de ruitenkleur nog mogelijkheden. speelt 5 na, door het sterk heen. maakt AV en speelt ruiten door, die oost kan troeven. Resultaat: , iemand A H V A H B H 3 komt uit met V. Gezien A B de doubleton harten in dummy H V B vallen er in harten geen slagen 10 meer te halen. switcht V B daarom naar zijn singleton klaveren. V 8 3 A moet er op vertrou- wen dat partner weet wat hij doet. Wanneer zuid na A klaveren doorspeelt maakt noord een introever. Resultaat: , OW 8 6 V A H 6 A V B 10 2 V H V B 3 A A B H B 7 4 H SA leggen (tweede hand laag). Resultaat: 2SA komt uit met 3, voor vrouw en heer. kan zien dat ruiten doorspelen geen slagen ontwikkelt. Hij switcht harten, naar het zwak toe. Dit ontwikkelt drie hartenslagen voor de verdediging. Wanneer de leider ruiten speelt, kan west het beste een kleine ruiten 17

18 10., Allen V 9 5 A H A 5 11., iemand H B 10 2 A 4 V 10 2 A A H H 4 3 B V A V A 4 V B B B 4 V 10 7 B H B 2 V B 8 2 V 8 3 H 6 A H H komt uit met A. Er zijn slechts twee schoppenslagen, dus speel ruiten door het sterk heen. neemt B met V en speelt schoppen voor noords heer. ogmaals ruiten legt drie slagen in die kleur vast. Daarna volgt nog H. Resultaat: komt uit met B. telt zeven vaste slagen. Bij een 3-2 zitsel in ruiten komen daar nog twee lengteslagen in die kleur bij. In schoppen kan hij drie slagen ontwikkelen door A te verdrijven. maakt dus 12 slagen. Resultaat: , A V B A H 7 6 H B V 10 2 V H 10 A B 9 5 B 5 A V H komt uit met 9. kan aan dummy zien dat er slechts twee ruitenslagen te halen zijn. De rest zal uit de harten moeten komen. Om die reden kan west na de eerste slag het beste direct naar 9 switchen. neemt B met V en speelt weer ruiten. komt weer aan slag om nogmaals harten te spelen. Resultaat: VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 1,2,8 en 10 18

19 LES 3 Vragenkwartier Van de oefeningen bij hoofdstuk 2 is het tweede spel aardig om te bespreken. Het incasseren van A voor de introever is niet moeilijk, maar je moet er wel op komen! Daarnaast moet west beseffen wat oost wil. Tegenspelen is samenwerken. Theorie I In de nieuwe les storten we ons op het bieden. De herbieding wordt nu echt structureel aangepakt. Het bieden met fit is vrij eenvoudig, dus ligt het accent op de situaties waarin nog geen fit is gevonden. Uitgelegd moet worden dat de aard van de herbieding afhangt van de verdeling: SA-verdeling --> herbieding in SA éénkleurenspel --> kleur herhalen tweekleurenspel --> tweede kleur bieden driekleurenspel --> een tweede kleur bieden Met een SA-verdeling is het bieden simpel: punten --> zo goedkoop mogelijk SA herbieden punten --> openen punten --> SA met sprong herbieden Bij de variant kan deze uitzondering worden aangestipt: B H 6 A V 9 2 H Vergelijk echter met: B H 6 A V 9 2 H SA Alleen een vierkaart die op eenniveau geboden kan worden mag nooit worden overgeslagen. 19

20 Met punten wordt SA met sprong herboden. Wanneer gevraagd wordt waarom je met 19 punten na bv. 1-1 geen mag bieden, kan het volgende voorbeeld gegeven worden: H 7 A 4 3 H V 8 A H SA 3 V 8 H B Dankzij het 2SA bod wordt de 5-3 fit harten nog ontdekt. a een herbieding kan oost niet meer uitvinden of west een doubleton of driekaart harten heeft. Met een éénkleurenspel wordt als volgt herboden: punten --> goedkope kleurherhaling punten --> kleurherhaling met sprong Belangrijk is om aan te geven dat op een kleurherhaling met sprong mag worden get. Als gevraagd wordt wat je doet met punten, kan de leraar uitleggen dat je hand dan meestal goed genoeg is voor een 2-opening: A 4 A H V A 8 V 7 6 Deze hand mag met 2 worden geopend. Heb je dat niet gedaan, dan moet je wat extra gas geven, bijvoorbeeld door na te herbieden. Met een lange klaverkleur kun je geen semiforcing openen: H A V 6 A H V B Je bent wat te sterk voor een 3 rebid. is een praktischer bod. Opgemerkt kan worden dat partner kan weten dat je een 20

21 bijzondere hand hebt; met een SA-verdeling en punten herbied je 2SA! Spelen I De spellen 1 t/m 5 worden gespeeld. Bij spel 5 kan worden aangegeven waarom oost en geen 2SA biedt. De logica is dat west zijn hand met gelimiteerd heeft en hierna een eindbod is. Theorie II In de tweede helft van de les komen de tweekleurenspellen aan de beurt. Dit is moeilijk. De leraar kan het beste beginnen met de situatie waarin je een lagere tweede kleur hebt: zo goedkoop mogelijk bieden (op tweeniveau) --> punten met sprong bieden (op drieniveau) --> punten De puntenranges verschillen dus van de herbieding met een éénkleurenspel. Reden: Een nieuwe kleur op drieniveau is mancheforcing. Vervolgens wordt gekeken naar de reverse. Uitgelegd moet worden waarom aan een reverse rebid zulke hoge punteneisen worden gesteld; met een minimale opening kom je te hoog als partner voorkeur heeft voor je openingskleur. Belangrijk is daarnaast dat de leraar aangeeft dat een reverse a) een vijfkaart in de openingskleur belooft en b) rondeforcing is: A 3 2 H V A H V garandeert een vijfkaart klaveren en partner mag er niet op sen. Er is dus geen noodzaak om 3 te bieden. Eventueel kan worden aangestipt dat de reverse regel ook van kracht is na een twee-over-een: A H 6 5 H 3 2 H V B A H 3 2 H V B

22 3. A H 3 2 H V B SA Alleen met de eerste hand mag 2 geboden worden. Wanneer je je hogere tweede kleur op éénniveau kunt bieden speelt het reverse probleem niet. In die situatie gelden dezelfde puntenranges als bij het herbieden van een lagere tweede kleur: zonder sprong 13-17, met sprong 18-19: A 6 A H A B A 6 A H A H B De leraar kan de volgende regel op het bord zetten: ieuwe kleur met sprong is mancheforcing. Spelen II De spellen 6 t/m 10 worden gespeeld. De reverse spellen (8 en 10) zullen wel enige begeleiding behoeven. HUISWERK Hoofdstuk 3 bestuderen + oefeningen maken. Hoofdstuk 4 doorlezen. 22

23 OEFESPELLE 1., iemand B 9 2 V 6 A , A B H A V B , OW 6 A H 7 H 9 2 V B V 10 A H 4 3 B H 5 4 H B A 4 3 V V V H 4 8 H V H 8 7 V B A 7 6 A 9 A 8 4 V H B 2 H 6 2 A V B A B H 6 A B 8 4 V B komt uit met 5 (niet met ruiten want noord heeft 1 geopend). De leider telt drie vaste slagen en kan in schoppen drie slagen ontwikkelen. Hij speelt direct V. neemt en speelt harten door. heeft inmiddels zes slagen en kan in klaveren zijn zevende slag ontwikkelen. Resultaat: contract 2 6SA 1 komt uit met 10. heeft tien vaste slagen: twee schoppens, drie hartens, een ruiten en vier klaveren. In ruiten kan hij drie slagen ontwikkelen door dubbel te snijden. Belangrijk is dat oost ziet dat de klaveren 5-1 zitten en dus niet tracht om 9 te incasseren! Resultaat: 6SA contract heeft voor zijn uitkomst de keuze tussen 2, 3 en 10. Welke hij ook kiest, west gaat zo snel mogelijk troeftrekken. Hij verliest twee klaveren en twee ruiten. Resultaat:

24 4., Allen 5 V B V H A B A V B H V 3 A 9 7 H 10 6 A H B komt uit met V. moet twee keer in noord komen om te snijden in schoppen. Hij speelt 3 naar B, schoppen naar de vrouw, V voor het aas en schoppen naar de boer. Resultaat: 4 contract 5., A V H A B B 9 4 H V 6 3 B A V 7 6 A B 10 2 H 4 H V 8 1 komt uit met 2. De leider wint in dummy met H en heeft negen slagen als de ruitens rond zitten. Belangrijk is de aanpak van de ruitenkleur: eerst H (honneur van de korte kant) en dan 4 naar A. Hierna volgt V en de rest van de ruitens. Via de schoppensnit kan een overslag worden binnengehaald. Resultaat: +1/+2 6., OW 5 A 9 2 B A H B 4 3 V 4 3 H H V A H 9 2 V 8 V B A B komt uit met 5. De leider wint in dummy en speelt troef. Als west na A naar klaveren switcht, kan oost hem een schoppenintroever geven. Resultaat: 4 contract 24

25 7., Allen 6 4 A B , iemand A 6 4 A V A H H V B V 8 2 A V 7 9 H V A H B 5 H 9 H 7 B V A B 9 4 B H 8 2 A V B B H V komt uit met B. De ruitenkleur moet vanuit noord worden gespeeld om naar de honneurs toe te spelen. De leider neemt met H en speelt ruiten naar de heer. Wanneer die houdt kan hij oversteken naar V om nogmaals ruiten te spelen. Resultaat: +1/ van west is reverse en belooft 16+ punten. kan dus direct 4 bieden. komt uit met B. De leider snijdt eerst in troef en ontwikkelt daarna de schoppenkleur. Door het zitsel gaat er in beide hoge kleuren een slag verloren. Resultaat: 4 contract 9., OW 8 5 A V A V 6 4 A V H V 8 3 H H B A B 7 2 B H B komt uit met 2. troeft de tweede harten en kan nu het beste oversteken in ruiten om ook de derde harten van zuid te troeven. Daarna worden de troeven getrokken. Alleen A gaat nog verloren, mits die kleur vanuit zuid wordt aangespeeld. Resultaat:

26 10., Allen B V 8 2 H 10 8 A H 10 2 H B H V 5 3 B 9 3 A A V A V B is te zwak voor 2, want dat is reverse. Uit arren moede herhaalt hij daarom de vijfkaart klaveren. Tegen 2 komt zuid uit met 3. verliest drie ruitenslagen, een schoppenslag en een hartenslag. Resultaat: 2 contract. 11., iemand A 10 7 H B 7 2 V H V 6 5 A B A B A V B V 10 8 H H komt uit met 5. De leider gaat direct troeftrekken. Later wordt gesneden op H. Resultaat: 4 +1 tweede zelfs tien. Resultaat: contract/ , H B V B 7 6 H V A V 7 H A A B 7 A H V B ! heeft een lastige herbieding. Op 3 mag west sen en dat is dus onderboden. Met acht vaste slagen in handen is een verantwoorde gok. komt uit met 2 of 3. a de eerste uitkomst kan oost negen slagen oprapen, na de VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 2, 4, 7 en 10.

27 LES 4 Vragenkwartier De in de vorige les behandelde herbieding is een uitermate belangrijk onderwerp. Daarom is het raadzaam om wat tijd te nemen voor het doorlopen van de oefeningen in het boek. Theorie I Bij het tweede bijbod moet de antwoordende hand zo langzamerhand een idee hebben wat wel en niet mogelijk is. Heel vaak zal hij het contract kunnen bieden. o niet, dan zal hij zijn eigen hand limiteren en de definitieve beslissing aan partner overlaten. Allereerst wordt gekeken naar wat biedsituaties waarin partner een minimale opening heeft getoond. Wanneer je zwak bent zul je meestal stoppen met bieden. Wat extra voorbeelden naast die in het boek: H V V H V B B 7 Met een sterk spel gaat de antwoorder naar de manche of biedt hij een nieuwe kleur op drieniveau. Wederom wat extra voorbeelden: A V H B H A V B H 6 V B 9 2 De leraar moet benadrukken dat het bieden van een nieuwe kleur het vinden van een fit tot doel heeft. Wanneer het bieden van een nieuwe kleur geen zin heeft, moet je het niet doen. Je moet je dus goed realiseren wat partner met zijn bieden beloofd en ontkend heeft: 1-2 2SA H B 6 4 A 3 A V Hier kan uitgelegd worden waarom 3 bieden geen zin heeft: partner had met herboden. Beter is dus, het contract dat je wilt spelen. Misschien komt de tegenpartij wel met harten uit! 27

28 Met 11 punten wordt geïnviteerd voor de manche. Wanneer dit niet mogelijk is moet je zelf de knoop doorhakken: 1-2 2SA -?? V A H 7 6 V Adviseer hier. One down is good bridge! Bij het reageren op een sterke herbieding is het belangrijk dat de leraar onderscheid maakt tussen een kleurherhaling met sprong en een nieuwe kleur met sprong. In het eerste geval mag je sen, in het tweede niet: B H 4 3 V B H 4 3 V Daarnaast is belangrijk dat de antwoordende hand onderkent wanneer zijn partner reverse biedt: H V A B Partner belooft minstens 16 punten H V B 8 2 Hier ga je terug naar de 5-3 fit klaveren. SA is minder geschikt, omdat je geen dekking in de ongeboden kleur hebt. Spelen I De spellen 1 t/m 5 worden gespeeld. Bij spel 4 kan de leraar aangeven dat er verschil zit tussen inviteren na een rebid en inviteren na een kleurherhaling. a heb je 11 punten nodig, na een kleurherhaling mag het al vanaf 10 punten. Partners hand is vanwege de lange kleur namelijk wat meer waard. 28

29 Theorie II De tweede helft van de les handelt over biedsituaties waarin partner zijn hand nog niet nauwkeurig gelimiteerd heeft. Dat zijn de tweekleurenspellen waarmee niet reverse geboden is. De leraar haalt de voorbeelden op pagina 45 aan. In deze biedverlopen gaat de antwoorder zijn hand limiteren. Voor wat betreft de zwakke handen van 6-9 punten haalt de leraar de vier mogelijke biedingen aan. Daar moet uit gekozen worden. De preferentie variant is verreweg het moeilijkst, maar wel van importantie B A 4 V V B A In beide gevallen is het belangrijk dat er niet 2SA geboden wordt. Met de limiethanden van punten kan de antwoorder 2SA bieden of een kleur van partner met sprong bieden. Eventueel kan de leraar deze uitzondering noemen: A B 7 5 A B 10 3 Hier bied je geen 4, omdat je daarmee voorbij gaat. Tot slot de sterke handen. Daarmee wordt een manche geboden. Met een fit in een hoge kleur wordt het 4/, anders. 5/ moet worden geschuwd: H V A H B H V A H B 3 De leraar legt uit dat je beslist geen SA-verdeling nodig hebt om te bieden. Je biedt het als je denkt dat het de beste manche is. 29

30 Als er nog tijd voor is kan het volgende voorbeeld op het bord worden gezet: ?? H A H V B 7 Aan de hand van dit voorbeeld kan de vierde kleur conventie worden uitgelegd. Een korte introductie is voldoende. Een serieuze behandeling komt in de volgende cursus. Spelen II De spellen 6 t/m 10 worden gespeeld. HUISWERK Hoofdstuk 4 bestuderen + oefeningen maken. Hoofdstuk 5 doorlezen. 30

31 OEFESPELLE 1., iemand B H A , H B 8 4 H A V 3 2 B B H A H B V A H V V V B 7 B A V 9 2 V H 10 3 A B A H V 7 A 8 2 naar de boer te spelen. Resultaat: komt uit met 3. OW kunnen de eerste drie hartenslagen maken en daarna nog een klaverslag. Hierna is het de beurt aan de leider. Die moet met schoppen oversteken naar noord om te snijden op V. Hij verliest dan slechts één troefslag. Resultaat: 2 contract mag niet sen op 3. komt uit met 3. kan vier hartenslagen maken door dubbel te snijden. Hij neemt de klaverstart in de hand en speelt een harten naar de tien. Later wordt de westhand bereikt met B om een harten 3., OW B H 8 7 H B A A H B 5 H 7 A B V 10 5 V 7 4 V V A s schoppenkleur is niet mooi genoeg voor een sprongantwoord van 2. komt uit met 8. De leider gaat direct troeftrekken en mag na het afgeven van V niet vergeten om ook de laatste troef nog te halen. Resultaat: 4 contract. 31

32 4., Allen A B 8 7 V 6 2 H V V 6 5 A H H V 7 H 3 A B A B 7 B komt uit met H. troeft de derde klaveren en steekt over naar H voor de hartensnit. Die mislukt. Later kan met A de westhand bereikt worden voor de ruitensnit. Die lukt wel. Resultaat: 4 contract. 5., V H H A 6 V 9 3 V H 10 7 A B 2 H B 5 A V 4 3 B A 9 B SA a 2SA biedt noord wat hij denkt te kunnen maken. komt uit met 2. telt vier vaste slagen en kan in ruiten vijf slagen ontwikkelen. Hij speelt H, honneurs uit de korte kant eerst. neemt en speelt schoppen door. Wanneer de leider de ruitenkleur gaat afspelen krijgt west mogelijk problemen met afgooien. Resultaat: contract/+1 6., OW H V B B A A V 10 8 H V B A A H H V B komt uit met H. neemt en speelt direct AH om een ruitenverliezer weg te werken. Hierna gaat hij troeftrekken en nog later wordt de klaverkleur ontwikkeld. Resultaat: 3 contract. 32

33 7., Allen A H H V H 3 2 V B V 7 B 7 H A B A V A B SA komt uit met 10. neemt V met A en speelt ruiten. Wanneer H houdt kan hij het beste met klaveren teruggaan naar de hand om nogmaals ruiten te spelen. Hij maakt dan vier ruitenslagen. Resultaat: +1/+2 8., iemand A B 4 A V A V A H 6 5 H V 5 2 V 8 3 B H B 4 2 H 4 B komt uit met 2. moet troeftrekken en de klaveren ontwikkelen. Hij verliest een schoppen, twee hartens, een ruiten en een klaveren. Resultaat: 2 contract. 9., OW B 8 3 V 10 2 V H B A H H V 9 6 A H A B A V B komt uit met 9. Als oost na A schoppen na speelt, moet zuid de tien leggen. Hierna wordt de klaverkleur ontwikkeld. maakt vier klaveren, vier ruitens en twee schoppens. Resultaat: +1 33

34 10., Allen V B H H H B A A V V B 10 A V B A H moet geen 2SA bieden. is net uit weggelopen om te vertellen dat die speelsoort hem niet aanstaat! komt uit met V. moet V en B gebruiken om tweemaal te snijden in schoppen. Resultaat: 2 +1 harten in oost te vertroeven. Resultaat: 3 +1 A 9 V V heeft met 2 mininaal 16 punten getoond. Als oost 9 of meer punten heeft is het aan hem om de manche te bieden. t daarom op 3. komt uit met H. kan het beste harten doorspelen. Dat stelt hem in staat om zijn derde a het reverse bod is noord sterk genoeg om een manche te bieden. komt uit met 5. neemt A en speelt schoppen door. legt B en oost wint V. a een derde schoppenronde heeft noord wat communicatieproblemen. Het beste kan hij ook de vierde schoppen incasseren en V voorspelen. Resultaat: contract/ , iemand 6 A 5 3 A H 9 8 A B , A 7 4 H V H 8 7 H B 10 3 H B 6 5 V H V 10 5 B A A B 10 6 A H B V B 3 V 9 4 V H 9 5 B VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 2, 3, 5, 6 en 10.

35 LES 5 Vragenkwartier Het is mogelijk dat er veel vragen zijn naar aanleiding van de vorige les. o niet, dan kunnen de oefeningen snel worden doorlopen. 2, 7 en 9 zijn het bespreken waard. Theorie I De nieuwe les handelt over het maken van een speelplan in een troefcontract. De leraar legt uit dat dat net als bij SA stapsgewijs verloopt. Het verschil met een SA-contract is echter dat je geen vaste slagen maar verliezers telt. Aan de hand van de voorbeelden op pagina 53 wordt nog even kort uitgelegd hoe je verliezers telt. Met de volgende voorbeeldspellen kan de leraar testen of de leerlingen in staat zijn om verliezers te tellen: Schoppen troef A 9 3 V 8 V Schoppen troef H V A 9 4 Harten troef A H B H V B B 6 H B 3 A 4 3 A V B 9 6 B 9 2 A H B A 6 H V 5 6 (2,1,1,2) 6 (1, 3, 2) 5 (1, 2, 2) Daarnaast kan de leraar uitleggen dat je voor wat betreft het tellen van verliezers bij lange kleuren mag uitgaan van het meest waarschijnlijke zitsel: A H 4 3 A H A H A H V 3 2 In 1. tel je één verliezer omdat een 3-2 zitsel het waarschijnlijkst is. Ook in 2. tel je een verliezer omdat hier een 3-1 zitsel het meest waarschijnlijk is. In 3. en 4. tel je nul verliezers. 35

36 Hierna gaan we kijken naar de mogelijkheden om verliezers weg te werken. Allereerst in de kleur zelf: A V B 9 6 De schoppenfiguur van het tweede voorbeeldspel. Je kunt de schoppenverliezer trachten weg te werken door te snijden. De klaveren uit het eerste en het derde voorbeeldspel: V H B 7 A 4 3 B A H V 5 In beide gevallen kun je een verliezer wegwerken door naar de honneur(s) toe te spelen. Voor het wegwerken van verliezers in de kleur zelf ben je altijd afhankelijk van het zitsel. og een voorbeeld: A V Hier tel je twee ruitenverliezers. Bij een optimaal zitsel kun je ze beide wegwerken: H B 7 3 A V Verliezers wegwerken op hoge kaarten van dummy is gemakkelijk. De ruitenkleur uit het tweede voorbeeld: H V A 5 Op V kan een verliezer in een andere kleur weg. Als de ruitenkleur 3-3 verdeeld zit, worden de vierde en vijfde ruiten ook nog hoog en kun je dus zelfs drie verliezers wegwerken op de ruitens. 36

37 Heel belangrijk is dat de leerlingen in de gaten krijgen wat wel en niet nuttig is om weg te gooien op hoge kaarten. Het is in dat kader verstandig om enige aandacht te besteden aan het kader op pagina 57. Spelen I De spellen 1 t/m 5 worden gespeeld. Spel 4 is heel moeilijk, maar illustreert wel het belang van verliezers tellen. Wanneer je bij oost een harten weghaalt en er een schoppen bijdoet, zet je je contract juist op het spel als je de klaversnit probeert! Theorie II In het tweede gedeelte van de les komt de laatste manier om verliezers weg te werken aan bod: introevers maken in dummy. De leerlingen moeten leren onderkennen wanneer er wel en wanneer er niet kan worden begonnen met troeftrekken. Wie van regelgeving houdt, kan de volgende richtlijn geven: JE WILT ITROEVERS MAKE I DUMMY - 3 troeven in dummy --> niet direct troeftrekken - 5+ troeven in dummy --> troeftrekken - 4 troeven in dummy --> direct troeftrekken als je één introever wilt maken niet direct troeftrekken als je twee introevers wilt maken Regelmatig zal er voorbereidend werk verricht moeten worden alvorens je aan de introever toekomt: 6 5 B 9 2 Hier moet je tweemaal van slag alvorens je een hartenintroever kunt maken. Daar moet je bij je speelplan rekening mee houden. Cruciaal is natuurlijk dat alleen introevers maken aan de korte troefkant extra slagen oplevert. Het kader op pagina 62 kan worden aangehaald. Als er nog tijd voor is kan de leraar tot slot aan de hand van het volgende voorbeeld laten zien dat de volgorde die je kiest bij het wegwerken van verliezers van doorslaggevend belang kan zijn: 37

38 Contract 4 Uitkomst V A V 3 2 A 5 4 H B 2 B 5 4 B 9 6 V B 10 A H A H V H 9 3 V 7 Wanneer je na het troeftrekken klaveren speelt maak je 11 slagen. Probeer je eerst de hartensnit, dan kom je niet verder dan 10 slagen. Spelen II De spellen 6 t/m 10 worden gespeeld. HUISWERK Hoofdstuk 5 bestuderen + oefeningen maken. Hoofdstuk 6 doorlezen. 38

39 OEFESPELLE 1., iemand H 2 A A V B A H V H B H B 9 2 A V V B komt uit met V. moet de troefkleur vanuit zuid aanspelen om te snijden. a het troeven van de tweede ruiten kan hij daarom het beste schoppen spelen. Als oost een kleintje bijspeelt, wordt in dummy B gezet. Wanneer die houdt volgt de hartensnit. Resultaat: , H V 7 6 B A H B 5 2 A H B A V 10 7 V H V B 3 A komt uit met 8. neemt A en trekt met AH tweemaal troef. Dan volgt harten naar het aas en op H gaat een ruiten weg. Resultaat: 2 contract 3., OW A H V B 8 6 A V H V V B H B 7 6 B A H A belooft een vijfkaart schoppen, dus mag oost steunen op een driekaart. komt uit met B. neemt en trekt met AH de troeven. a V kan hij via 9 oversteken naar dummy om A te incasseren. Daar gaat in de hand V op weg. verliest dan alleen AH. Resultaat:

40 4., Allen V B A H B 6 A H V 9 2 H V B 7 V A H B A komt uit met H. De leider telt vijf verliezers: drie in harten en twee in ruiten. Hij kan één verliezer weggooien op H, maar dat is niet genoeg. Er is slechts één maakkans: speel na het troeftrekken 6 naar B. Wanneer die houdt kun je op AH twee verliezers kwijt. Resultaat: 4 contract.b. Wanneer de snit mislukt verlies je zes slagen: drie harten, twee ruiten en een klaveren! In 3 is het dan ook niet verstandig om te snijden. Dan kun je beter veilig negen slagen maken. 5., V A H V 10 3 V 5 2 B 9 5 V H 7 H A 9 2 Resultaat: 4 contract A B 10 6 A 7 6 B 8 H B komt uit met 10. De leider moet tweemaal snijden in troef. Daarnaast moet de hartenkleur juist behandeld worden. Speel naar V, de losse honneur, toe. maken dan slechts één hartenslag , OW H A H 7 V B A H V A 4 3 A B B 6 5 B 6 H 9 6 V V komt uit met 7. De leider mag geen troef trekken, maar moet ruiten spelen om een introever aan de korte troefkant te maken. Resultaat: 4 contract

41 7., Allen 6 A H A H A V B 10 8 H B 8 H V 5 4 V B V B A 9 2 overtroeven. Resultaat: 4 contract 8., iemand A V B H V 7 B 10 3 A A A B H V 6 5 B H V 10 4 H komt uit met B. moet voor het troeftrekken zijn beide ruitenverliezers in dummy troeven. Gezien het solide troefbezit in de hand is het verstandig om de ruitens te troeven met B en V. Je loopt dan niet het risico dat zuid kan a 2 ziet zuid nog manchekansen en hij inviteert met 3. is maximaal voor zijn rebid en gooit de manche vol. komt uit met V. De leider neemt A, trekt vier rondjes troef en gaat de hartenkleur ontwikkelen. Klaveren troeven in de hand is niet goed, want het levert geen extra slagen op en gaat ten koste van de troefcontrole. Resultaat: 4 contract , OW V A A A 3 B 9 H V H B V 10 2 B H V B 9 7 H A komt uit met B. neemt A, troeft een klaveren, steekt over naar H en troeft nog een klaveren. Pas hierna mag hij gaan troeftrekken. Resultaat:

42 10., Allen A B 3 5 H B H V A V 3 B 6 5 H A B H V V A komt uit met 7. De leider trekt direct driemaal troef. Daarna kan hij op zijn gemak de ruitenverliezer in zuid troeven. Resultaat: 4 contract 11., iemand V B 6 5 B 7 2 A 10 6 H V H A A H A V V 10 5 H B 9 5 B komt uit met H. De leider moet direct harten gaan troeven aan de korte troefkant. Hij speelt dus H, harten naar het aas en harten getroefd. De zes ontbrekende hartens zitten 3-3, dus komen de vierde en vijfde harten van zuid vrij. De leider vervolgt met AH en schoppen na. Resultaat: , A H H V V A B 9 8 H H B 7 4 V A B 7 A V B komt uit met 8. telt drie verliezers: twee klaveren en een ruiten. Door direct A te nemen kan hij zich verzekeren van zijn contract. Besluit west te snijden in ruiten, dan kan zuid het contract down spelen door noord een introever te geven. Resultaat: 4 contract. 42 VOORKEURSPELLE ABESPREKIG: 3, 4, 6 en 7.

43 LES 6 Vragenkwartier De twee oefeningen bij hoofdstuk 5 moeten bij voorkeur klassikaal behandeld worden. Het zijn belangrijke spellen. Theorie I De nieuwe les gaat over een bekend onderwerp: uitkomen. Tot nu toe zijn daar voornamelijk regels over gegeven. Het wordt tijd dat de leerlingen gaan begrijpen dat de uitkomstkeuze bepaald dient te worden door het doel dat de tegenspelers voor ogen moeten hebben: zoveel slagen maken als nodig is om de leider down te spelen. De drie factoren die de uitkomstkeuze mede dienen te bepalen kan de leraar op het bord zetten: - De speelsoort - De hoogte van het contract - Het biedverloop De eerste helft van de les gaat over het verschil tussen uitkomen tegen SA-contracten en uitkomen tegen troefcontracten, oftewel de factor speelsoort. Met name belangrijk is het feit dat je met een serie van twee aansluitende honneurs tegen een troefcontract met de honneur start, maar tegen een SA-contract met een kleintje. De leraar kan het waarom van deze afspraak nog verduidelijken met dit voorbeeld: A H a 1-4 is het waanzinnig om met een kleine klaveren te starten. Er zijn niet meer dan twee klaverslagen te vergeven (de kleur zit op zijn best ) en die zijn in principe voor jou. a - is de start van een kleine klaveren prima. Twee scenario s: V 7 6 A H V 8 A H B 9 3 B 9 3 In beide gevallen maak je slechts twee klaverslagen als je met A start. 43

44 De volgende richtlijnen kunnen worden gegeven: Troef - Rijtje van twee honneurs is serie - Liever van een serie dan onder een los plaatje vandaan - Eventueel met korte kleur (met name singleton) SA - Rijtje van drie honneurs is serie - Langste (niet door de tegenpartij geboden) kleur Tot slot kan de leraar nog aanstippen dat uitkomen met je langste kleur ook in SA geen heilige wet is. Met een mooie serie kun je ook voor een kortere kleur kiezen: B H V B 9 1 H biedt meer zekerheid voor het ontwikkelen van slagen dan 3. Spelen I De spellen 1 t/m 5 worden gespeeld. 3. illustreert waarom de AH-start zo aantrekkelijk is. Theorie II In het tweede gedeelte komen allereerst de gebroken series aan bod. Aan de hand van het kader op pagina 70 laat de leraar zien wat allemaal gebroken series zijn. Met een gebroken serie start je altijd met een honneur. Het belang hiervan kan mede geïllustreerd worden met de volgende voorbeelden: A 7 3 V 7 3 H V H B 10 2 A 6 5 B In beide gevallen geef je een slag weg als je met een kleintje start. Over de invloed van de hoogte van het contract kan de leraar kort zijn. Het voorbeeldspel in het boek is illustratief. Een nog evidenter voorbeeld: 44

45 8 4 3 A Tegen start je met 2, tegen 7SA met A! En tegen 6SA is 10 de beste uitkomst. Tot slot het biedverloop. Dat is een hele bepalende factor voor je uitkomst. In Leer bridge met Berry ra deel 2 is al geleerd dat je niet moet uitkomen met kleuren die door de tegenpartij zijn geboden en juist wel met een kleur die partner geboden heeft. Aan de hand van twee voorbeelden kan de leraar laten zien dat je met goed luisteren veel informatie uit het bieden kunt halen en dat je daar bij het uitkomen je voordeel mee moet doen. V A 7 V Uit het bieden kun je concluderen dat noord een vierkaart schoppen heeft. Start met 2. B A A Uit het biedverloop en je eigen hand kun je destilleren dat partner hooguit één klaveren heeft. Start met A en speel klaveren na. Wanneer je aan slag komt met A kun je partner een tweede introever geven. De leraar kan er op wijzen dat in het laatste voorbeeld wordt gezondigd tegen twee basisregels: je start met een aas terwijl je de heer niet hebt en ook nog in een kleur van de tegenpartij. Dankzij goed luisteren naar het biedverloop wist je echter dat A de beste uitkomst was. Gezond verstand gaat boven regels Spelen II De spellen 6 t/m 10 worden gespeeld. HUISWERK Hoofdstuk 6 bestuderen + oefeningen maken. Hoofdstuk 7 doorlezen. 45

46 OEFESPELLE 1., iemand 10 6 A V B A V 8 B 6 3 H B H 7 2 H V 10 5 A 9 3 A 9 2 B V 10 2 H 6 Met een serie van slechts twee plaatjes kan tegen een SA-contract het beste met een kleintje worden uitgekomen. start dus met 3. Dit voorkomt een blokkade in de klaverkleur. Resultaat: -1 2., A H V 7 5 H V B A V 7 6 A 8 5 B V B 8 7 H 10 9 A H 10 2 B Tegen een troefcontract start je met een serie van twee honneurs met de hoogste honneur. komt dus uit met V. maken twee hartens en twee klaveren. Resultaat: , OW 4 2 A H V B H B H 7 4 V B A V 10 6 V B A A H Ondanks het 2 volgbod van west moet oost uitkomen met A. Hij blijft dan aan slag en kan eerst de dummy en het signaal van partner bekijken alvorens een definitief tegenspelplan te maken. signaleert aan met 9. incasseert ook H en geeft zijn partner een ruitenintroever. Resultaat:

47 4., Allen A V B A B 4 3 A H V B A V 9 7 V B 8 H H H SA heeft vierkaarten in schoppen en klaveren, maar zijn driekaart harten is veel mooier. Om die reden kiest hij voor H als uitkomst. signaleert aan met 7. speelt ook V en B. Die laatste kaart moet zuid overnemen met A om nog twee hartenslagen te kunnen oprapen. Resultaat: -1 5., 10 6 A B 9 3 H V A B V B 7 H A H B H V A V Tegen troefcontracten is uitkomen van een serie aantrekkelijker dan uitkomen onder een plaatje vandaan. verkiest daarom V boven 2. kunnen hierna de eerste drie ruitenslagen maken. Later komt er ook nog een klaverslag binnen. Resultaat: , OW A H B A 5 4 V 8 2 A B SA 3 heeft in ruiten een interne serie. De correcte uitkomstkaart is B. maakt V en speelt H B 10 6 schoppen. Aan slag met A H V 4 A V 9 speelt west H na. Dit drijft A H V B eruit en maakt de ruitenkleur vrij. odra hij aan slag komt met A kan west drie ruitenslagen oprapen. Resultaat: -1 47