BESLUIT. Openbaar. Nederlandse Mededingingsautoriteit I. VERLOOP VAN DE PROCEDURE

Transcriptie

1 Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer / 10 Betreft zaak: Beslissing op het bezwaar van het Productschap Tuinbouw tegen de besluiten van de directeur DTe van 29 maart 2001 (kenmerken t/ m ) tot vaststelling van de tarieven transport en levering van gas aan beschermde afnemers voor de periode van 1 april 2001 tot 1 januari 2002, zoals gewijzigd door de besluiten van 12 juli 2002 (kenmerken / en t/ m ) en 14 augustus 2002 (kenmerken t/ m ). I. VERLOOP VAN DE PROCEDURE 1. Bij verschillende besluiten, alle gedateerd op 29 maart , heeft de directeur van de Dienst uitvoering en toezicht Energie (hierna: directeur DTe) de tarieven vastgesteld die netbeheerders en vergunninghouders van 1 april 2001 tot 1 januari 2002 ten hoogste mogen berekenen voor het transport van gas ten behoeve van beschermde afnemers en de levering van gas aan beschermde afnemers. Aan deze vaststelling ligt het zogeheten splitsingsmodel gasdistributiebedrijven ten grondslag. Hierin is een methodiek neergelegd op basis waarvan alle gasbedrijven verplicht zijn om de kosten van het geïntegreerde gasbedrijf in het jaar 1999 uit te splitsen naar de vergunninghouder onderscheidenlijk de netbeheerder. Op basis van deze allocatie heeft de directeur DTe in de bestreden splitsingsbesluiten voor alle gasbedrijven de leverings- onderscheidenlijk de transporttarieven voor het hiervoor genoemde tijdvak vastgesteld. 2. Het Productschap Tuinbouw (hierna: productschap) heeft bij brief van 8 mei 2001 bezwaar gemaakt tegen alle splitsingsbesluiten. Het productschap geeft in het bezwaarschrift aan zich als belanghebbende te beschouwen inzake voormelde splitsingsbesluiten. 3. Op 5 oktober 2001 is een gezamenlijke hoorzitting gehouden waar alle bezwaarmakers, in het bijzonder de netbeheerders en vergunninghouders, zijn gehoord over hun bezwaren inzake de splitsingsbesluiten. Ook het productschap is op deze zitting gehoord over zijn bezwaren met betrekking tot voornoemde besluiten. 1 Kenmerken t/ m

2 4. Vervolgens heeft de directeur DTe op 12 juli en 14 augustus alle splitsingsbesluiten ambtshalve gewijzigd. De wijzigingen die daarbij werden beoogd, hebben betrekking op de bijdrage per aansluiting door Gasunie (hierna: bijdrage Gasunie) en de kosten voor onderhoud en vervanging van meters en de kosten voor onderhoud en vervanging van aansluitingen. Deze wijzigingsbesluiten worden hierna aangeduid als de correctiebesluiten. Ingevolge de artikelen 6:18 en 6:19 Awb wordt het bezwaar van het productschap geacht mede te zijn gericht tegen de correctiebesluiten. 5. Op 10 oktober 2002 is een nieuwe gezamenlijke hoorzitting gehouden om alle bezwaarmakers in de gelegenheid te stellen hun bezwaren toe te lichten inzake de correctiebesluiten 4. Ook het productschap is tijdens deze gezamenlijke hoorzitting verschenen om te worden gehoord. II. JURIDISCH KADER 6. Op grond van de artikelen 77 juncto 26 en artikel 81 van de Gaswet stelt de Minister van Economische Zaken (hierna: Minister) de eerste maal na inwerkingtreding van de Gaswet de tarieven vast die vergunninghouders, respectievelijk netbeheerders, ten hoogste mogen berekenen voor het transport van gas ten behoeve van beschermde afnemers, respectievelijk de levering van gas aan beschermde afnemers. Aan de directeur DTe is door de Minister mandaat, volmacht en machtiging verleend tot het nemen van besluiten en het verrichten van overige handelingen die verband houden met de artikelen 77 en 81 van de Gaswet 5. De directeur DTe heeft met gebruikmaking van deze gemandateerde bevoegdheid voor alle vergunninghouders en netbeheerders de bestreden splitsingsbesluiten genomen. 7. Voorts heeft de Minister aan de directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (hierna: d-g NMa) een mandaat verleend om te beslissen op een bezwaarschrift gericht tegen een besluit als bedoeld in de artikelen 77 en 81 van de Gaswet 6. De onderhavige beslissing op bezwaar dient derhalve te worden genomen door de d-g NMa. 2 Kenmerken / en t/ m Kenmerken t/ m Daarnaast zijn bezwaarmakers ook nog gehoord over een aantal andere tariefbesluiten. Dit is echter voor het onderhavige besluit niet van belang. 5 Artikel 14 van het Besluit mandaat, volmacht en machtiging EZ d.d. 29 maart 2001, kenmerk WJZ , Stcrt. 2001, nr. 65, pag. 8, zoals gewijzigd door het Besluit van 10 maart 2003, kenmerk WJZ , Stcrt. 2003, nr. 51, pag Artikel 13 van het Besluit mandaat, volmacht en machtiging EZ d.d. 29 maart 2001, kenmerk WJZ , Stcrt. 2001, nr. 65, pag. 8. Pagina 2 van 12

3 8. In de bezwaarfase wordt het bestreden besluit ingevolge artikel 7:11 Awb volledig heroverwogen op de gronden van het bezwaar. III. BEZWAREN Inhoud bezwaren 9. Het productschap heeft in het bezwaarschrift van 8 mei 2001 en tijdens de gezamenlijke hoorzittingen van 5 oktober 2001 en 10 oktober kort samengevat - de volgende bezwaren gemaakt tegen de splitsingsbesluiten van 29 maart 2001 onderscheidenlijk tegen de correctiebesluiten van 12 juli 2002 en 14 augustus Procedureel 10. Het productschap vindt het onduidelijk waarom de beslissing op het bezwaarschrift zolang op zich laat wachten. Inzichtelijkheid en transparantie/ methodiek 11. Het productschap stelt in het algemeen dat de splitsings- en correctiebesluiten inzichtelijkheid en transparantie ontberen. Naar het oordeel van het productschap dient de directeur DTe zijn besluiten beter te motiveren en zorgvuldig de tekst van de wet te volgen. 12. Het productschap voert aan dat de splitsingsbesluiten van 29 maart 2001 in strijd met de artikelen 77, 26 en 81 van de Gaswet geen vaststelling bevatten van de maximum tarieven voor het transport en de levering van gas ten behoeve van beschermde afnemers. 13. Het productschap merkt verder op dat de splitsingsbesluiten geen heldere uiteenzetting geven van de methodiek op grond waarvan de maximum transport- en leveringstarieven zelfstandig kunnen worden vastgesteld door tuinders. In dit verband wijst het productschap erop dat er geen relatie wordt gelegd tussen het gestelde in de alinea s 16 en 17 en de bijlagen 1 en 2 van de splitsingsbesluiten. Alinea 16 van de besluiten geeft niet aan hoe te handelen indien de inkoopprijs ten behoeve van beschermde afnemers niet te individualiseren is of wanneer de vergunninghouders niet bereid zijn tot vrijgave van de relevante inkoopprijzen. Voor de tuinders is bijlage II van de besluiten niet kenbaar gemaakt. 14. Verder stelt het productschap aan de orde dat de tuinders zich afvragen hoe zij kunnen verifiëren hoeveel de inkoopprijs bedraagt en of deze daadwerkelijk majoratievrij wordt doorgegeven. De tuinders vragen helderheid hoe nu om te gaan met het feit dat als gevolg van een door Gasunie gewonnen kort geding de inkoopprijzen niet zullen worden gepubliceerd. Pagina 3 van 12

4 Uitzondering op beginsel 1999 = Het productschap merkt op dat uit overleg met de directeur DTe is gebleken dat de uitzondering op de regel 1999 = 2001 met name is bedoeld om de in 1999 bestaande fluctuaties in de tarieven als gevolg van de fluctuatie in de P-factor (de koppeling van de gasprijs in 1999 aan een aantal olieproductprijzen was voor tuinders de zogeheten P-factor) op dezelfde wijze te laten doorwerken in Deze expliciete aanvulling dient in de besluiten te worden opgenomen. Het productschap verzet zich ertegen dat andere fluctuaties in de inkoopprijs als uitzondering op het beginsel 1999 = 2001 worden aangemerkt. Met name willen de tuinders verschoond blijven van andere tariefelementen die geen verband houden met de fluctuatie in de stookolieprijs. 16. De koppeling van de gasprijs in 1999 aan een aantal olieproductprijzen maakt het volgens het productschap onmogelijk om op basis van het uitgangspunt 1999 = 2001 voor de periode 1 april 2001 tot 1 januari 2002 per deelmarkt eenduidig de vaststaande maximum- en transporttarieven vast te stellen. Immers, ook over deze periode zullen naar alle waarschijnlijkheid fluctuaties in de tarieven ontstaan als gevolg van fluctuaties in de P-factor. Korting 17. Het productschap geeft aan dat in de tarieven voor afnemers < m 3 geen korting zit, terwijl dit wel het geval is voor afnemers > m 3. Dit is niet terecht volgens het productschap. Zonestelsels 18. De systematiek van het hanteren van zonestelsels is voor tuinders nieuw daar zij in 1999 aan de verbruikerskant geen zone-indeling kenden. Het productschap wil meer informatie over wat de zones A t/ m E in die systematiek betekenen. Relatie met maximum tarieven en indicatieve tarieven en voorwaarden 19. Het is voor het productschap niet duidelijk of de directeur DTe een relatie legt tussen de maximum tarieven en de indicatieve tarieven ex artikel 12 Gaswet. Het productschap meent dat die relatie wel zou dienen te worden gelegd. In dit verband verwijst het productschap naar de brief van 14 maart 2001, gericht aan de directeur DTe, waarin nader wordt ingegaan op dit onderwerp. Meters en aansluitingen 20. Het productschap betwist dat het onderhoud en vervanging van meters en aansluitingen behoren tot het zogenaamde vrije domein. Zowel meters als aansluiting zijn volgens het productschap noodzakelijkerwijs met het transport verbonden diensten. Zonder deze diensten kan niet aan de voorwaarden van gastransportbedrijven worden voldaan. Pagina 4 van 12

5 Vergoeding proceskosten 21. Tot slot heeft het productschap op de hoorzitting van 10 oktober 2002 verzocht om een vergoeding van de kosten die hij in de bezwaarfase heeft moeten maken. IV. BEOORDELING VAN DE BEZWAREN Ontvankelijkheid 22. Het bezwaarschrift is tijdig ingediend en voldoet aan de eisen die artikel 6:5 Awb daaraan stelt. De d-g NMa merkt het productschap aan als derde-belanghebbende inzake de splitsings- en de correctiebesluiten, zodat het productschap ontvankelijk wordt geacht in zijn bezwaren. Inhoud bezwaren Beoordeling procedureel 23. De d-g NMa erkent dat de besluitvorming inzake het bezwaarschrift van het productschap ernstige vertraging heeft opgelopen. Een samenspel van een aantal feiten en omstandigheden heeft dit in de hand gewerkt. Centraal staat daarbij de aard van het splitsingsbesluit en de plaats die dit besluit inneemt in de reguleringssystematiek. Belangrijk zijn de volgende factoren geweest. 24. In het kader van het Project correctie besluiten 7 zijn hangende de bezwaarschriften tegen de splitsingsbesluiten de kosten van onderhoud en vervanging van meters en aansluitingen uit de splitsingsbesluiten verwijderd omdat deze kosten tot het vrije domein behoren. Verder zijn daarbij de splitsingsbesluiten ook anderszins gewijzigd, in die zin dat de bijdrage Gasunie alsnog is toegerekend aan de vergunninghouder in plaats van aan de netbeheerder. Het eindresultaat van dit project is neergelegd in de verschillende correctiebesluiten. Om het voltooien van dit project mogelijk te maken, was het echter wel noodzakelijk om de gassector voor te lichten en om nieuwe data op te vragen bij de gasbedrijven. Dit heeft de afhandeling van dit project ernstig vertraagd. 25. Daarnaast is ook de reparatie van de x-factor een belangrijke oorzaak geweest voor de vertraging in de afhandeling van het bezwaarschrift van het productschap. Daarbij is van belang dat de directeur DTe een verband heeft gelegd tussen de afhandeling van de bezwaren inzake de x-factor voor de netbeheerders en de bezwaren inzake de splitsingsbesluiten. De directeur DTe is immers bij het vaststellen van de hoogte van de nieuwe, generieke, x-factor 7 Project heeft plaats gevonden in de eerste helft van het jaar Pagina 5 van 12

6 voor de periode voor de netbeheerders uitgegaan van een vertrekpunt, zoals neergelegd in de splitsingsbesluiten van 29 maart Tegen deze achtergrond is de beslissing op het bezwaarschrift van het productschap uitgesteld. 26. Tot slot wijst de d-g NMa erop dat ook het grote aantal bezwaarschriften van vergunninghouders en netbeheerders de afhandeling van het bezwaarschrift van het productschap niet in gunstige zin heeft bespoedigd. 27. Het vorenstaande in ogenschouw nemend merkt de d-g NMa op dat de hele splitsingsexercitie dermate complex en veelomvattend is dat vertraging in de afhandeling van het bezwaarschrift, gericht tegen een splitsingsbesluit, onvermijdelijk is gebleken. Dit alles neemt niet weg dat de d-g NMa met het productschap van oordeel is dat de termijn van behandeling bezwaarschrift als in casu bepaald niet wenselijk is. Het algemene splitsingskader 28. Een belangrijk uitgangspunt in het door de directeur DTe opgestelde splitsingsmodel van 25 oktober 2000 (brief met kenmerk: ) is het wettelijke principe 1999 = De tarieven 2001 dienen derhalve gebaseerd te zijn op de vergelijkbare tarieven die in 1999 in rekening werden gebracht. Dit uitgangspunt volgt uit artikel 81, tweede lid van de Gaswet: In het eerste voorstel met betrekking tot de tarieven baseert de netbeheerder het voorstel op de vergelijkbare tarieven die in 1999 door hem of zijn rechtsvoorganger in rekening werden gebracht ten aanzien van het transport van gas bestemd voor levering aan beschermde afnemers of afnemers die jaarlijks per aansluiting minder dan m 3 gas verbruiken. 29. De volgens het splitsingsmodel voorgeschreven gelijke tarieven 2001 ten opzichte van 1999 vallen binnen de wettelijk vereiste vergelijkbaarheid. Dit wordt uitgewerkt doordat het leveringstarief 2001 en het nettarief 2001 voor beschermde afnemers gesommeerd, niet hoger mag zijn dan het tarief dat in 1999 door het geïntegreerde gasdistributiebedrijf in rekening werd gebracht. Binnen het splitsingsmodel is hieraan invulling gegeven door de indeling naar deelmarkten en tariefdragers, zoals gehanteerd in 1999, in 2001 ongewijzigd gelaten. De splitsingsexercitie houdt daarom in feite niets anders in dan een verdeling van het tarief-1999 in een separaat maximum leverings- en transporttarief voor het jaar De splitsing kan er om deze reden dan ook nooit toe leiden dat beschermde afnemers in 2001 hogere of lagere tarieven gaan betalen dan in 1999, behoudens fluctuaties in de inkoopprijs bij Gasunie. 30. De splitsing is uitgevoerd op grond van een verdeling van de kosten van het geïntegreerde gasbedrijf over de vergunninghouder en de netbeheerder. Hierbij is gebruik gemaakt van het 8 Besluit op bezwaar d.d. 17 november 2003, kenmerk Pagina 6 van 12

7 splitsingsmodel. Door de kosten als verdeelsleutel voor de splitsing te gebruiken, worden kostengeoriënteerde tarieven bij de netbeheerder en de vergunninghouder verkregen. Het gevolg van een splitsing conform het model is derhalve dat voor alle gasbedrijven een vergelijkbare tariefstructuur gaat gelden. Dit kader is gehanteerd om voor alle gasbedrijven in 2001 een splitsing tot stand te brengen tussen levering en transport. Beoordeling inzichtelijkheid en transparantie/ methodiek 31. De d-g NMa merkt in de eerste plaats op dat de splitsingsbesluiten, anders dan het productschap meent, wel degelijk een vaststelling bevatten van de maximum tarieven voor het transport van gas ten behoeve van levering aan beschermde afnemers en de levering van gas ten behoeve van beschermde afnemers. Van belang daarbij is dat zowel het maximum transport- als het maximum leveringstarief uiteen vallen in een gebruiksafhankelijk gedeelte en een niet-gebruiksafhankelijk gedeelte (vastrecht). In bijlage I van de splitsingsbesluiten is dan ook voor de netbeheerder een vastrecht en een tarief per m 3 bepaald. 32. Voor de vergunninghouder geldt hetzelfde, met dien verstande dat het gebruiksafhankelijke tarief wordt bepaald door de som van de inkoopprijs van de vergunninghouder bij Gasunie en de opslag op deze inkoopprijs per m 3. In bijlage I is alleen de opslag op de inkoopprijs per m 3 vastgesteld. In randnummer 16 van de splitsingsbesluiten is aangeven dat de directeur DTe voornemens was om de inkoopprijs van de vergunninghouder één keer per kwartaal te publiceren. Dit is echter verboden door de President van de Rechtbank van Den Haag in kort geding 9 omdat deze gegevens bedrijfsvertrouwelijk van karakter zijn. Om deze reden is de directeur DTe ertoe overgegaan om voor ieder kwartaal een monitorbesluit te nemen, waarin voor dat kwartaal de omvang van de inkoopprijs voor de vergunninghouders bij Gasunie wordt vastgesteld zodat de omvang van het maximum leveringstarief kan worden bepaald. Hierdoor wordt ten behoeve van beschermde afnemers controle uitgeoefend op de inkoopprijs die de vergunninghouder aan de beschermde afnemer in rekening mag brengen. Een nadere verificatie door tuinders van de hoogte van de inkoopprijzen, zoals bepleit door het productschap op de hoorzitting van 5 oktober 2001, is daarom overbodig en bovendien, gezien de voornoemde gerechtelijke uitspraak, niet mogelijk. 33. Tegen de achtergrond van het vorenstaande kan de d-g NMa de opvatting van het productschap dat bij de bepaling van het maximum leveringstarief onzekerheid zou bestaan van welke inkoopkosten moeten worden uitgegaan, niet onderschrijven. Op grond van de monitorbesluiten die in het tijdvak van 1 april 2001 tot 30 juni 2004 zijn genomen, stond immers bindend vast wat de omvang is van de aan de afnemers door te berekenen inkoopkosten. De in het bezwaarschrift geuite suggestie dat vergunninghouders misschien niet bereid zouden zijn om de inkoopkosten aan de directeur DTe kenbaar te maken is in de 9 Vonnis d.d. 6 juli 2001, kenmerk KG 01/ 646. Pagina 7 van 12

8 praktijk niet aan de orde geweest. Alle vergunninghouders hebben aan de directeur DTe ieder kwartaal opgave gedaan van hun inkoopprijs bij Gasunie. De directeur DTe heeft op basis van deze opgave per vergunninghouder voor ieder kwartaal een monitorbesluit kunnen nemen. 34. De slotsom luidt dan ook dat op grond van bijlage I van het splitsingsbesluit en de monitorbesluiten voor het jaar 2001 de omvang van de maximum transport- en leveringstarieven voor het jaar 2001 konden worden bepaald. Daarmee is onverkort toepassing gegeven aan de relevante wettelijke bepalingen. De d-g NMa acht de bezwaren van het productschap op dit onderdeel dan ook ongegrond. 35. In reactie op de grief van het productschap dat de splitsingsbesluiten in algemene zin onvoldoende transparant zijn, merkt de d-g NMa op dat hij het productschap niet kan volgen in zijn gedachtegang op dit punt. Desondanks verwijst de d-g NMa ter verduidelijking van de algemene uitgangspunten op basis waarvan de splitsing heeft plaatsgevonden naar de overwegingen uit dit besluit die betrekking hebben op het algemene splitsingskader. 36. Voor zover het productschap van oordeel mocht zijn dat het concept van transparantie met zich meebrengt dat het productschap moet kunnen controleren of bij het nemen van het splitsingsbesluit is uitgegaan van de juiste onderliggende kostengegevens, merkt de d-g NMa op dat zulks impliceert dat de kostengegevens van de gasbedrijven openbaar zouden moeten worden gemaakt. Het bedrijfsvertrouwelijke karakter van deze gegevens verzet zich echter tegen openbaarmaking van de onderliggende kostengegevens aan derden. Alleen de directeur DTe mag hiervan kennis nemen. Dit wordt nog eens bevestigd door het eerdergenoemde vonnis van de President van de Rechtbank te Den Haag. Ook deze grieven geven derhalve geen aanleiding om terug te komen op de bestreden besluiten. Beoordeling uitzondering beginsel 1999 = Zoals overwogen in de randnummers van dit besluit is in het splitsingsmodel de wettelijk voorgeschreven eis van vergelijkbaarheid zo uitgewerkt dat alleen de gesplitste (2001-)tarieven die gelijk zijn aan de tarieven-1999 voldoen aan voornoemde wettelijke eis. Op deze wijze is derhalve onverkort toepassing gegeven aan het relevante wettelijk regime. Voor de inkoopprijs van gas geldt het beginsel 1999 = 2001 echter niet. Daarmee is bedoeld aan te geven dat fluctuaties in de inkoopprijs van gas zowel in op- als in neerwaartse zin majoratievrij kunnen worden doorgegeven aan beschermde afnemers. Deze uitzondering is verankerd in de formule van artikel 26 Gaswet. Het gaat daarbij om het element ct. De formule luidt als volgt: Pt = (1 + ((cpi xt)/ 100)) * (Pt 1 ct 1) + ct Pagina 8 van 12

9 38. De definitie van ct luidt: de inkoopprijs op grond van een overeenkomst tussen de vergunninghouder en het gasbedrijf dat gas aan hem levert. Uit de formule blijkt nu dat de inkoopprijs bij Gasunie ( ct ) volgens de wet als een neutraal element in de berekening van het maximum leveringstarief moet worden gezien en derhalve majoratievrij moet worden doorgegeven aan de beschermde afnemer. De uitzondering die dit op het beginsel 1999 = 2001 oplevert, volgt dan ook rechtstreeks uit de wet. Conform de wettekst geldt dit voor iedere fluctuatie in de inkoopprijs van gas. De d-g NMa komt daarom tot de slotsom dat in randnummer 16 van de splitsingsbesluiten terecht is overwogen dat fluctuaties in de inkoopprijs van gas majoratievrij moeten worden doorgegeven aan de beschermde afnemers. Een nadere omschrijving van de elementen die van invloed kunnen zijn op een verandering in de inkoopprijs, zoals bepleit door het productschap, is gelet op de wettekst niet aan de orde. Beoordeling korting 39. In reactie op het bezwaar van het productschap dat in de tarieven voor afnemers m 3 geen korting is verwerkt en dat wél een korting zou zijn toegepast in de tarieven voor afnemers m 3, stelt de d-g NMa voorop dat het hem niet duidelijk is welke korting het productschap voor ogen heeft staan. Het productschap heeft nagelaten dit punt nader te adstrueren, zodat de d-g NMa niet in de gelegenheid is om in te gaan op deze grief. 40. Desalniettemin merkt de d-g NMa onder verwijzing naar randnummers van dit besluit voor de volledigheid op dat in de splitsingsbesluiten de geïntegreerde tarieven-1999 zijn gesplitst in een separaat maximum leverings- onderscheidenlijk maximum transporttarief voor het jaar De som van het leverings- en het transporttarief-2001 is daarbij altijd gelijk aan het geïntegreerde tarief Van een korting op de gesplitste tarieven is derhalve geen sprake. Dit geldt ook voor afnemers met een jaarlijks verbruik groter dan m 3. Van een korting op de gereguleerde tarieven in verband met het behalen van efficiëntiedoelstellingen (de x-factor) is eerst sprake voor de maximum tarieven die betrekking hebben op het jaar Voor de maximum tarieven die golden in het jaar 2001 was dit niet aan de orde. Het bezwaar van het productschap kan dan ook niet leiden tot een herroeping van de bestreden splitsingsbesluiten. Beoordeling Zonestelsel 41. Het productschap heeft zich afgevraagd wat de indeling in zones A t/ m E inhoudt. De d- g NMa merkt daarover op dat bij de bepaling van de in rekening te brengen tarieven in de eerste plaats een onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende groepen van afnemers. Deze groepen van afnemers zijn nader omschreven in het Tarievenblad Daarnaast wordt per groep van afnemers ook nog een onderscheid gemaakt op basis van het jaarlijkse verbruik van een afnemer. Hiervoor wordt een verdeling in de zones A t/ m E gehanteerd. De criteria voor deze indeling zijn nader omschreven in de legenda van Bijlage I van de splitsingsbesluiten. Dit betekent dat bijvoorbeeld iedere tuinder met grootverbruik op basis Pagina 9 van 12

10 van zijn jaarlijkse verbruik wordt ingedeeld in de afnemergroep Tuinder grootverbruik, zone A/ B/ C of D. Een zodanige indeling in zones was reeds in het jaar 1999 van kracht. Beoordeling relatie maximumtarieven en indicatieve tarieven en voorwaarden 42. De opvatting van het productschap dat er een relatie zou moeten gelegd tussen aan de ene kant de gereguleerde tarieven en aan de andere kant de indicatieve tarieven en voorwaarden, wordt niet onderschreven door de d-g NMa. De wet gaat immers voor beschermde en vrije afnemers uit van twee gescheiden regimes. Voor het transport van gas bestemd voor de levering aan beschermde afnemers geldt het gereguleerde regime waarbij het maximum transporttarief wordt vastgesteld door de Minister. De d-g NMa verwijst daarbij naar de artikelen 80 en 81 in de Gaswet. Voor het transport van gas bestemd voor de levering aan vrije afnemers geldt het regime van onderhandelde toegang. Dit is terug te vinden in de artikelen van de Gaswet. 43. De formele scheidslijn tussen de twee regimes is neergelegd in artikel 84 van de Gaswet. Hierin is bepaald dat de artikelen die betrekking hebben op het regime van onderhandelde toegang niet van toepassing zijn op de levering van gas dat is bestemd voor beschermde afnemers. Ook anderszins zijn er in de tekst van de artikelen 80 en 81 geen aanknopingspunten terug te vinden die ervan uitgaan dat er een relatie zou moeten worden gelegd met het regime van onderhandelde toegang. De grief kan daarom niet slagen. Beoordeling meters en aansluitingen 44. De directeur DTe heeft in de correctiebesluiten overwogen dat het plaatsen van gasmeters bij vrije afnemers of afnemers die op korte termijn vrij zijn, tot het vrije domein behoort en dus geen exclusieve taak is van de desbetreffende netbeheerder. Behalve voor het plaatsen, geldt dit ook voor het onderhouden en vervangen van meters. Verder heeft de directeur DTe aldaar overwogen dat, gelet op het feit dat de Gaswet ook het aanleggen, onderhouden en vervangen van aansluitingen evenmin reguleert, het aanleggen, onderhouden en vervangen van aansluitingen tot het vrije domein behoren. 45. De d-g NMa onderschrijft deze opvatting van de directeur DTe, reden waarom de d-g NMa vorenstaande overwegingen tot de zijne maakt. Om deze reden zijn de oorspronkelijke splitsingsbesluiten gecorrigeerd voor de kosten van onderhoud en vervanging van meters en aansluitingen. Dit is gebeurd door het vastrecht met die kosten te verminderen. De reden dat de kosten van onderhoud en vervanging van meters en aansluitingen zijn verwijderd uit het vastrecht is dat deze kosten worden bepaald door het aantal afnemers dat een netbeheerder heeft en niet afhankelijk is van de afname van gas. Dit is uiteindelijk neergelegd in de correctiebesluiten van 12 juli 2002 en 14 augustus Pagina 10 van 12

11 46. Het vorenstaande impliceert dat het verwijderen van de kosten van onderhoud en vervanging van meters en aansluitingen uit de splitsingsbesluiten niet berust op een vrije keuze van de directeur DTe. Dat deze kosten behoren tot het vrije domein vloeit immers rechtstreeks voort uit de wet. Aan de suggestie van het productschap, zoals geuit op de hoorzitting van 10 oktober 2002, dat de directeur DTe de tarieven voor meters en aansluitingen weer onder zijn toezicht zou moeten brengen, kan dan ook geen gevolg worden gegeven. Hier is alleen een taak weggelegd voor de wetgever; niet voor de directeur DTe. De d-g NMa komt daarom tot de slotsom dat in de correctiebesluiten op juiste gronden de kosten van onderhoud en vervanging van meters en aansluitingen uit de splitsingsbesluiten zijn verwijderd. Conclusie 47. Gelet op het voorgaande zijn de maximum tarieven voor levering en transport van gas aan beschermde afnemers voor het jaar 2001 conform de splitsingsbesluiten, zoals gewijzigd door de correctiebesluiten, op juiste gronden vastgesteld. De conclusie luidt dan ook dat de bezwaren van het productschap Tuinbouw ter zake ongegrond zijn. Van een vergoeding van de kosten die het productschap in bezwaar heeft moeten maken kan dan ook reeds om deze reden geen sprake zijn. Pagina 11 van 12

12 V. BESLUIT 48. De d-g NMa verklaart de bezwaren van het Productschap Tuinbouw tegen de splitsingsbesluiten van de directeur DTe van 29 maart 2001 (kenmerken t/ m ), houdende de vaststelling van de tarieven die van 1 april 2001 tot 1 januari 2002 ten hoogste mogen worden berekend voor het transport van gas ten behoeve van beschermde afnemers en de levering van gas aan beschermde afnemers, zoals gewijzigd door de correctiebesluiten van 12 juli 2002 (kenmerken / en t/ m ) en 14 augustus 2002 (kenmerken t/ m ) ongegrond. 49. De d-g NMa handhaaft de bestreden besluiten. Datum: w.g. 20 juli 2004 De directeur-generaal van de Nederlandse Mededingingsautoriteit, voor deze: Drs. R.J.P. Jansen Plv. directeur-generaal Tegen dit besluit kan degene wiens belang daarbij rechtstreeks is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking beroep instellen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven, Postbus 20021, 2500 EA, s-gravenhage. Pagina 12 van 12