Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappij oriëntatie (MO)

Transcriptie

1 RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl9 Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappij oriëntatie (MO) Opleiding AO BE 026 (Ontwerp) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 14

2 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 15 januari Opleiding Relatie opleiding referentiekader Inhoud Certificering Niveau Duur Plaats van de opleiding in het leergebied Modules Leertraject van de opleiding Cluster 1 Socio relationele samenleving Cluster 2 Socio economische samenleving Cluster 3 Socio culturele samenleving Cluster 4 Lerende samenleving Cluster 5 Techniek Cluster 6 Gezondheid Cluster 8 Omgeving en duurzame samenleving Cluster 9 Politiek juridische samenleving Modules Module Actualiteit (M BE 108) Situering van de module in de opleiding Instapvereisten voor de module Studieduur Module Nieuws (M BE 109) Situering van de module in de opleiding Instapvereisten voor de module Studieduur Module Geschiedenis (M BE 110) Situering van de module in de opleiding Instapvereisten voor de module Studieduur Module Wat denk ik? (M BE 111) Situering van de module in de opleiding Instapvereisten voor de module Studieduur Module Duurzame samenleving ( M BE 094 ) Situering van de module in de opleiding Instapvereisten voor de module Studieduur Module Democratie ( M BE 112 ) Situering van de module in de opleiding Instapvereisten voor de module Studieduur Module Diversiteit (M BE 105) Situering van de module in de opleiding Instapvereisten voor de module Studieduur Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 2 van 14

3 1 Opleiding 1.1 Relatie opleiding referentiekader De opleiding Maatschappijoriëntatie is opgebouwd aan de hand van een relevante selectie van eindtermen die werden ontwikkeld voor het leergebied Maatschappijoriëntatie in de basiseducatie. De eindtermen voor het leergebied MO van de basiseducatie zijn gebaseerd op volgende referentiekaders: Lager onderwijs ET wereldoriëntatie 1 ste graad so A-stroom Vakoverschrijdende ET 1 ET geschiedenis ET aardrijkskunde ET natuurwetenschappen ET techniek 1 e graad so B-stroom OD MAVO OD natuurwetenschappen OD techniek Voor de afbakening van de reikwijdte van de eindtermen voor de basiseducatie werden de descriptor elementen van de Vlaamse kwalificatiestructuur gehanteerd, meer bepaald VKS1 en VKS2. Voor het geheel van de basiseducatie geldt niveau Inhoud Om de actualiteit goed te kunnen begrijpen, kunnen verschillende thema s aan bod komen. Dit hangt af van de interesses van de cursisten; en de actualiteit. Het kan gaan over media, politiek, leefmilieu, duurzame ontwikkeling, wereldeconomie, globalisering, multiculturele samenleving, vooroordelen, armoede en welvaart, technologische ontwikkelingen, kiest eerst en vooral tussen de korte module Nieuws of de langere module Actualiteit. De eerste module richt zich heel specifiek op actuele nieuwsfeiten of gebeurtenissen. De andere module is uitgebreider waardoor de cursisten een bredere kijk op de actuele en lokale situatie kunnen verwerven. Naast de module Nieuws of Actualiteit wordt een module Geschiedenis aangeboden. Zonder kennis van de geschiedenis is het immers moeilijk actuele gebeurtenissen te kaderen. Cursisten die de module Actualiteit kozen en de module Geschiedenis volgden, bekomen het certificaat van de opleiding. Cursisten die de module Nieuws kozen en daarbij de module Geschiedenis volgden, moeten nog een extra module kiezen om de opleiding te vervolledigen. Deze cursisten kunnen op basis van hun interesse kiezen uit vier modules: Wat denk ik?, Democratie, Duurzame samenleving en Diversiteit. De module Wat denk ik daagt de cursisten uit een kritische mening te vormen over actuele feiten. De module Democratie focust op democratisch handelen. De derde module, Duurzame samenleving, behandelt vanuit deze opleiding duurzaamheidvraagstukken uit de actualiteit. De laatste optie is de module Diversiteit. Deze module linkt actualiteit aan de multiculturele samenleving. De combinatie van de modules Nieuws, Geschiedenis en één van de vier keuzemodules leidt tot het certificaat van de opleiding. De verschillende leerwegen naar het certificaat zijn evenwaardig. De opleiding Actualiteit en geschiedenis voorziet een aantal dwarsverbindingen met andere opleidingen in het leergebied Maatschappijoriëntatie in de vorm van gemeenschappelijke modules. De module Geschiedenis komt nogmaals voor in de opleiding Cultuur (MO9). De module Democratie komt op zijn buurt nog eens voor in de opleiding Rechten en plichten (MO10). De modules Nieuws, Wat denk ik en Diversiteit zijn vervolgens gemeenschappelijk met de opleiding Omgaan met veranderingen (MO11). Daarnaast komt de module Diversiteit ook als basismodule voor in de opleiding Samen leven (MO7). Tenslotte komt de module Duurzame ontwikkeling tevens voor als 1 Voor de VOET, de ET wereldoriëntatie, natuurwetenschappen en techniek, de OD natuurwetenschappen en techniek, betreft het de versie die is ingegaan op Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 3 van 14

4 keuze in de opleidingen Gezondheid (MO2), Mobiliteit (MO3), Techniek (MO5) en Omgaan met veranderingen (MO11). Deze bruggetjes zijn er om cursisten te stimuleren andere opleidingen in het leergebied Maatschappijoriëntatie aan te vatten en het verband tussen de verschillende opleidingen duidelijk te maken. 1.3 Certificering De opleiding Maatschappijoriëntatie: Actualiteit en geschiedenis leidt tot het behalen van het certificaat MO8 Actualiteit en geschiedenis in de basiseducatie. Men kan op twee manieren dit certificaat bekomen: ofwel door het volgen van de basismodule Actualiteit (M BE 108), ofwel door het volgen van de keuzemodules Geschiedenis en Nieuws (M BE 109) (een soort deelverzameling van Actualiteit) plus één van de vier andere keuzemodules. Via de beide wegen komt men tot 105 lestijden. 1.4 Niveau Basiseducatie. 1.5 Duur 105 lestijden. 1.6 Plaats van de opleiding in het leergebied Niveau 1 MO1 - Communicatie AO BE SO1 Matrix 2 MO2 - Gezondheid AO BE SO1 Matrix 3 MO3 - Mobiliteit AO BE / 105 SO1 Matrix 4 MO4 - Huishouding AO BE SO1 Matrix 5 MO5 Techniek AO BE SO1 Matrix 6 MO6 Voortraject Ervaringsdeskundige in de Armoede en Sociale Uitsluiting (EDAS) AO BE SO1 7 MO7 Samenleven AO BE SO1 Matrix 8 MO8 Actualiteit en geschiedenis AO BE SO1 Matrix 9 MO9 Cultuur AO BE SO1 Matrix 10 MO10 Rechten en plichten AO BE SO1 Matrix 11 MO11 Omgaan met veranderingen AO BE SO1 Matrix 12 MO12 Levenslang en levensbreed leren AO BE SO1 Matrix 13 MO13 Werk AO BE SO1 Matrix Nr. Opleidingen Lestijden Referentiekader Reglementering Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 4 van 14

5 1.7 Modules Naam Lestijden Actualiteit M BE Nieuws M BE Geschiedenis M BE Wat denk ik? M BE Duurzame samenleving M BE Democratie M BE Diversiteit M BE Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 5 van 14

6 1.8 Leertraject Nieuws M BE Geschiedenis M BE Actualiteit M BE Wat denk ik? M BE 111 Democratie M BE MO8 - Actualiteit en geschiedenis AO BE lestijden 1/4 30 Duurzame samenleving M BE 094 Diversiteit M BE Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 6 van 14

7 2 van de opleiding 2.1 Cluster 1 Socio relationele samenleving 03 toetst eigen interpretaties aan die van anderen 09 stelt open vragen 19 herkent vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik 20 bespreekt opvattingen over medische, psychische en sociale aspecten van relaties 2.2 Cluster 2 Socio economische samenleving 31 illustreert hoe de overheid inkomsten verwerft en aanwendt 32 illustreert hoe de sociale zekerheid en de sociale bijstand de basis vormen van de eigen levenskwaliteit 33 herkent verschillen in welvaart 47 vergelijkt zijn geschiedenis en context met zijn huidige situatie en zelfbeleving 2.3 Cluster 3 Socio culturele samenleving 48 gaat respectvol om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen 49 toetst zijn mening over verschillen tussen mensen en levensopvattingen aan feiten en andere meningen 50 illustreert het belang van sociale samenhang en solidariteit 51 leidt uit historische en actuele voorbeelden af wat de gevolgen zijn van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie 54 toont aan dat cultuur een impact heeft op voelen, denken en handelen 2.4 Cluster 4 Lerende samenleving 68 kiest uit gegeven informatiebronnen en -kanalen met het oog op te bereiken doelen 72 analyseert informatie 96 plaatst belangrijke gebeurtenissen of personen in de juiste tijdsperiode 97 situeert informatie in tijd en ruimte 98 herkent verbanden tussen verschillende domeinen van de samenleving 99 analyseert historische informatie 100 analyseert items uit de actualiteit 101 maakt onderscheid tussen een mening over een historisch of actueel feit en het feit zelf 102 illustreert dat een actuele toestand vroeger anders was en in de loop van Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 7 van 14

8 de geschiedenis evolueerde 105 illustreert demografische begrippen 2.5 Cluster 5 Techniek 109 illustreert dat technische realisaties evolueren en verbeteren; 129 illustreert dat techniek en samenleving elkaar beïnvloeden 2.6 Cluster 6 Gezondheid 147 gaat respectvol om met ethische aspecten van gezondheid 2.7 Cluster 8 Omgeving en duurzame samenleving 157 Illustreert het verband tussen klimaat, milieu en leefgewoonten 158 herkent in duurzaamheidvraagstukken de verwevenheid tussen politieke, economische, sociale, technische en ecologische aspecten 159 herkent in duurzaamheidvraagstukken de verwevenheid met armoede en ontwikkelingsproblematiek 160 maakt op duurzame wijze gebruik van ruimte, grondstoffen, goederen, energie en vervoermiddelen 161 zoekt naar duurzame oplossingen om zijn leefomgeving te verbeteren 162 gaat respectvol om met de natuur 2.8 Cluster 9 Politiek juridische samenleving 163 leeft de fundamentele Rechten van de Mens en de Rechten van het Kind na 165 erkent de rol van controle en evenwicht tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht in ons democratisch bestel 167 toont het belang aan van internationale organisaties en instellingen 168 onderscheidt de hoofdzaken van de Belgische staatsstructuur 169 illustreert de bevoegdheden van de verschillende bestuursniveaus in België en in de Europese Unie 170 illustreert hoe een democratisch beleid het algemeen belang nastreeft en rekening houdt met ideeën, standpunten en belangen van verschillende betrokkenen 171 bereidt zich voor om op een weloverwogen manier aan verkiezingen deel te nemen 172 neemt op geldige manier deel aan verkiezingen 173 weegt verschillende belangen op korte en lange termijn af 179 illustreert de rol van de media en organisaties in het functioneren van de samenleving Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 8 van 14

9 3 Modules 3.1 Module Actualiteit (M BE 108) Situering van de module in de opleiding In deze module worden verschillende actuele onderwerpen behandeld. leert in de module Actualiteit op verschillende manieren naar eenzelfde thema kijken. Hij of zij leert meer over de rol en werkwijze van de media. oefent informatie selecteren en analyseren. Dat is onder meer meningen en feiten uit elkaar halen en informatie situeren in tijd en ruimte. leert verbanden leggen tussen verschillende domeinen in de samenleving. Hij of zij leert meer over de werking van de overheid en de scheiding van wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Er is aandacht voor thema s zoals welvaart, sociale zekerheid en sociale bijstand. Daarnaast komen internationale organisatie en instellingen aan bod en gaat het over de Rechten van de Mens en de Rechten van het Kind. kan na deze module de actualiteit blijven volgen Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs Studieduur 60 lestijden Module Actualiteit M BE 108 illustreert hoe de overheid inkomsten verwerft en aanwendt 31 illustreert hoe de sociale zekerheid en de sociale bijstand de basis 32 vormen van de eigen levenskwaliteit herkent verschillen in welvaart 33 kiest uit gegeven informatiebronnen en -kanalen met het oog op te 68 bereiken doelen analyseert informatie 72 situeert informatie in tijd en ruimte 97 herkent verbanden tussen verschillende domeinen van de samenleving 98 analyseert items uit de actualiteit 100 maakt onderscheid tussen een mening over een historisch of actueel feit 101 en het feit zelf illustreert demografische begrippen 105 illustreert dat techniek en samenleving elkaar beïnvloeden 129 leeft de fundamentele Rechten van de Mens en de Rechten van het 163 Kind na erkent de rol van controle en evenwicht tussen de wetgevende, 165 uitvoerende en rechterlijke macht in ons democratisch bestel toont het belang aan van internationale organisaties en instellingen 167 illustreert de rol van de media en organisaties in het functioneren van de 179 samenleving Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 9 van 14

10 3.2 Module Nieuws (M BE 109) Situering van de module in de opleiding De module Nieuws gaat in op één of meerdere thema s uit de actualiteit. leert deze thema s analyseren. Daarvoor werkt de cursist met verschillende informatiebronnen en -kanalen. Hij of zij selecteert zorgvuldig informatie. Meningen en feiten onderscheiden is daarbij belangrijk. Daarnaast leert de cursist informatie in tijd en ruimte situeren Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs Studieduur 30 lestijden Module Nieuws M BE 109 kiest uit gegeven informatiebronnen en -kanalen met het oog op te 68 bereiken doelen situeert informatie in tijd en ruimte 97 analyseert items uit de actualiteit 100 maakt onderscheid tussen een mening over een historisch of actueel feit 101 en het feit zelf 3.3 Module Geschiedenis (M BE 110) Situering van de module in de opleiding In de module Geschiedenis verwerft de cursist een historisch referentiekader. Daarbij staat kritische reflectie centraal. Deze module ondersteunt en verdiept andere modules in deze opleiding. oefent het situeren van belangrijke gebeurtenissen of personen in tijd en ruimte. leert ook historische informatie analyseren. Hij of zij leert het verschil maken tussen een mening over een historisch of actueel feit en het feit zelf. Er is aandacht voor evolutie in de geschiedenis en verbanden tussen verschillende domeinen in de samenleving. Het gaat bijvoorbeeld over de evolutie en invloed van technologie op de maatschappij Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs Studieduur 45 lestijden. Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 10 van 14

11 3.3.4 Module Geschiedenis M BE 110 plaatst belangrijke gebeurtenissen of personen in de juiste tijdsperiode 96 situeert informatie in tijd en ruimte 97 herkent verbanden tussen verschillende domeinen van de samenleving 98 analyseert historische informatie 99 maakt onderscheid tussen een mening over een historisch of actueel feit 101 en het feit zelf illustreert dat een actuele toestand vroeger anders was en in de loop 102 van de geschiedenis evolueerde illustreert dat technische realisaties evolueren en verbeteren 109 illustreert dat techniek en samenleving elkaar beïnvloeden Module Wat denk ik? (M BE 111) Situering van de module in de opleiding In de module Wat denk ik? ontwikkelt de cursist een filosofische en kritische blik op de wereld. De cursist stelt open vragen en staat open voor andere meningen. Hij of zij is nieuwsgierig naar interpretaties van anderen en vergelijkt die met zijn of haar eigen mening. Het kan onder meer gaan over relaties, ethische thema s, lijfelijkheid, duurzaamheid, ecologie, technologie, geluk, keuzes, De cursist leert tenslotte kritisch denken over zichzelf en zijn of haar geschiedenis en context Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs Studieduur 30 lestijden Module Wat denk ik? M BE 111 toetst eigen interpretaties aan die van anderen 03 stelt open vragen 09 bespreekt opvattingen over medische, psychische en sociale aspecten 20 van relaties vergelijkt zijn geschiedenis en context met zijn huidige situatie en 47 zelfbeleving toetst zijn mening over verschillen tussen mensen en levensopvattingen 49 aan feiten en andere meningen gaat respectvol om met ethische aspecten van gezondheid 147 gaat respectvol om met de natuur 162 Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 11 van 14

12 3.5 Module Duurzame samenleving ( M BE 094 ) Situering van de module in de opleiding leert duurzaamheidvraagstukken bespreken in de module Duurzame samenleving. De cursist leert niet alleen zelf respectvol omgaan met de natuur. Het gaat ook over de invloed van de maatschappij op natuur en milieu. Daarbij leert de cursist hoe ecologische evenwichten kunnen wijzigen. Om het thema duurzaamheid beter te begrijpen, gaat het ook over politiek, economie, sociale thema s, armoede en technologie. gaat in de module op zoek naar duurzame oplossingen om zijn leefomgeving te verbeteren. Hij of zij denkt daarbij na over ruimte, grondstoffen, goederen, energie en vervoer Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs Studieduur 30 lestijden Module Duurzame samenleving M BE 094 illustreert het verband tussen klimaat, milieu en leefgewoonten 157 herkent in duurzaamheidvraagstukken de verwevenheid tussen 158 politieke, economische, sociale, technische en ecologische aspecten herkent in duurzaamheidvraagstukken de verwevenheid met armoede 159 en ontwikkelingsproblematiek maakt op duurzame wijze gebruik van ruimte, grondstoffen, goederen, 160 energie en vervoermiddelen zoekt naar duurzame oplossingen om zijn leefomgeving te verbeteren 161 gaat respectvol om met de natuur Module Democratie ( M BE 112 ) Situering van de module in de opleiding In de module Democratie staat democratisch handelen centraal. verhoogt zijn of haar betrokkenheid op het beleid. Hij of zij leert meer over de politieke organisatie van België en Europa. leert hoe een democratie werkt: hoe een democratisch beleid het algemeen belang nastreeft. Daarbij is rekening houden met ideeën, standpunten en belangen belangrijk. Vervolgens komt de rol van media en organisaties in de samenleving aan bod. Het gaat tenslotte over geldig en doordacht deelnemen aan verkiezingen Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 12 van 14

13 3.6.3 Studieduur 30 lestijden Module Democratie M BE 112 onderscheidt de hoofdzaken van de Belgische staatsstructuur 168 illustreert de bevoegdheden van de verschillende bestuursniveaus in 169 België en in de Europese Unie illustreert hoe een democratisch beleid het algemeen belang nastreeft 170 en rekening houdt met ideeën, standpunten en belangen van verschillende betrokkenen bereidt zich voor om op een weloverwogen manier aan verkiezingen 171 deel te nemen neemt op geldige manier deel aan verkiezingen 172 weegt verschillende belangen op korte en lange termijn af 173 illustreert de rol van de media en organisaties in het functioneren van de 179 samenleving 3.7 Module Diversiteit (M BE 105) Situering van de module in de opleiding In de module Diversiteit staat het respectvol leren omgaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen centraal. Verkennen en reflecteren zijn daarbij erg belangrijk. toetst zijn mening aan feiten en andere meningen. Hij of zij oefent respect tonen en opbrengen in de praktijk. leert vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik herkennen. Aan de hand van actuele en historische voorbeelden gaat het over de gevolgen van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie. Er is ook aandacht voor sociale samenhang en solidariteit. Daarnaast komt de multiculturele samenleving ter sprake. leert in deze module hoe cultuur een impact heeft op voelen, denken en handelen Instapvereisten voor de module Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs Studieduur 30 lestijden Module Diversiteit M BE 105 MO ET herkent vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en 19 machtsmisbruik gaat respectvol om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen 48 toetst zijn mening over verschillen tussen mensen en levensopvattingen 49 aan feiten en andere meningen illustreert het belang van sociale samenhang en solidariteit 50 Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 13 van 14

14 leidt uit historische en actuele voorbeelden af wat de gevolgen zijn van 51 onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie toont aan dat cultuur een impact heeft op voelen, denken en handelen 54 Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 14 van 14