RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-PO. NTC-po Stichting Nederlandse Taal en Cultuurschool Budapest

Transcriptie

1 RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-PO NTC-po Stichting Nederlandse Taal en Cultuurschool Budapest Plaats : Budapest BRIN nummer : 28HN C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 14 november 2016 Datum vaststelling : 16 december 2016

2 Pagina 2 van 15

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING KWALITEITSPROFIEL BESCHOUWING VERVOLG VAN HET TOEZICHT Pagina 3 van 15

4 Pagina 4 van 15

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs bezocht NTC-po Stichting Nederlandse Taal en Cultuurschool Budapest te Budapest, Hongarije in het kader van een kwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de indicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectie gehanteerde Toezichtkader PO/VO Bij dit kwaliteitsonderzoek doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit deze zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Doorgaans is dit alleen bij onafhankelijk onderzoek door derden het geval. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan geen documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. De opzet van het onderzoek Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn; Analyse van documenten van de school die tijdens het schoolbezoek ter inzage liggen; Schoolbezoek, waarbij in de groepen 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal; Pagina 5 van 15

6 Gesprek met de vertrouwenspersoon op de Nederlandse ambassade; Gesprekken met de directie over de kwaliteit van de indicatoren; Gesprekken met het bestuur, leerlingen, leraren en ouders. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met de directie en het team. Daarbij was eveneens een vertegenwoordiging van het bestuur aanwezig. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 geeft de inspectie een beschouwing over de geconstateerde kwaliteit in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In de rapporten vanaf schooljaar is hierin voor iedere bezochte ntc-school apart informatie opgenomen over de aanpak en de gevolgen van de bezuinigingen op het Nederlands onderwijs in het buitenland vanaf januari In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Pagina 6 van 15

7 2 KWALITEITSPROFIEL Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De met een * gemarkeerde indicatoren zijn bepalend voor de vaststelling van het vervolgtoezicht. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. 3.3 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. 3.4 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen blijft beperkt. Schoolklimaat De ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Pagina 7 van 15

8 Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Wet- en regelgeving Ja Nee N1B In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen Pagina 8 van 15

9 Wet- en regelgeving Ja Nee N2B N4A In het schoolplan is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima Pagina 9 van 15

10 3 BESCHOUWING Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het primair onderwijs op NTC-po Stichting Nederlandse Taal en Cultuurschool Budapest te Budapest en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken. Voor een goed begrip wordt eerst de uitgangssituatie beschreven. Uitgangssituatie De stichting Nederlandse Taal en Cultuurschool Budapest is in 1992 gestart met de NTC Budapest. Eerst met een klein groepje leerlingen, maar al gauw breidde het uit naar een volwaardige school met primair en voortgezet onderwijs. Inmiddels zijn er rond de 90 leerlingen, die zijn verdeeld over 11 groepen in het primair en voortgezet onderwijs. Vanaf groep 3 accepteert de school alleen Richting 1 en 2 leerlingen. Dat houdt in dat de leerlingen in staat moeten zijn voldoende Nederlands te verstaan en te spreken om de lessen te kunnen volgen. Het aantal richting 1 en richting 2 leerlingen ligt ongeveer gelijk. In de kleutergroepen is ongeveer 10% een richting 3 leerling. NTC Budapest heeft gekozen voor het traditionele leerstofjaarklassensysteem en hanteert daarom homogene groepen. Het team bestaat uit zeven leerkrachten, die niet allen bevoegd zijn, maar meestal wel over de nodige onderwijservaring beschikken. In het schoolplan staan eisen benoemd waaraan de niet-bevoegde leraren moeten voldoen. De school wordt geleid door een (bevoegde) directeur, die tevens lesgeeft in diverse groepen in het primair onderwijs. Door de samenwerking met de Nederlandse faculteit van de Eötvös Lorant Universiteit (ELTE) komen er jaarlijks stagiaires uit Nederland voor extra ondersteuning tijdens de lessen. Het team krijgt voldoende mogelijkheden tot scholing. De school maakt gebruikt van drie locaties. Sinds 1992 is de school al te gast op de AISB (American International School of Budapest). Daar zitten de groepen 3 t/m 8 en het voortgezet onderwijs. De kleuters maken gebruik van de Jokai Club en sinds kort is het mogelijk gebruik te maken van lokalen op de BISB (British International School of Budapest) als die locatie voor groepen leerlingen gunstiger is. Pagina 10 van 15

11 De groepen 1 t/m 3 zijn voor één dagdeel vrijgesteld van de dagschool om Nederlands te volgen. Voor de overige groepen geldt het NTC-onderwijs als naschoolse activiteit. De leerlingen van NTC Budapest volgen onderwijs op meer dan 30 verschillende dagscholen. Het bestuur van NTC Budapest bestaat uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester en de taken en de functies van de bestuursleden zijn beschreven in de statuten en het schoolplan. Tijdens een jaarlijkse oudervergadering legt het bestuur verantwoording af over het beleid van het voorafgaande jaar. Het bestuur kenmerkt zichzelf als een beleidsbepalend bestuur. Dat wil zeggen dat ze de kaders stellen (vooral financieel, personeel en organisatorisch) en de dagelijkse leiding en uitvoering van beleid en onderwijskundige zaken beleggen bij de directeur. Dit rapport handelt over het primair onderwijs. Over het voortgezet onderwijs verschijnt een apart rapport. Aanpak en gevolgen bezuinigingen Net als bijna elke NTC school is de school vanaf januari 2017 voor haar inkomsten volledig afhankelijk van de ouderbijdrage. Dat leidt tot een druk op de financiën van de school. Vandaar dat het bestuur over is gegaan op een gedifferentieerde inning van de ouderbijdrage. Als het schoolgeld betaald wordt door de werkgever, dan is de bijdrage hoger. Aan de andere kant maakt het bestuur keuzes om verantwoord in te teren op de financiële reserve. Desalniettemin blijft het bestuur zoeken naar extra inkomsten / extra leerlingen om ook op de lange termijn aan de financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs als voldoende en geeft opnieuw het basisarrangement af. Onder de bezielende leiding van de directeur slaagt de school er keer op keer in om de onderwijskwaliteit op peil te houden. Ook sinds het laatste bezoek (2012) werkt de school continu verder aan de schoolontwikkeling. De resultaten van het Nederlandse taalonderwijs zijn voldoende en de leerlingen ontwikkelen zich naar hun vermogen. De school heeft een duidelijke visie op het onderwijsprogramma, zodat aansluiting met het onderwijs in Nederland in het zicht blijft. De leerlijnen vanuit de methoden zijn voor de leraren duidelijk en worden daadwerkelijk uitgevoerd. De school beschikt over goede leslocaties en zet voldoende middelen in bij de ondersteuning van het lesprogramma. Het didactisch handelen van de leraren is op orde. De lessen spreken de leerlingen aan en de leraren weten de leerlingen te stimuleren om te leren. De Pagina 11 van 15

12 leraren sluiten daarbij voldoende aan op wat de leerlingen nodig hebben. De vaardigheden om processen en resultaten te analyseren op leerling-, groeps-, en schoolniveau zijn voldoende, maar kunnen zeker versterkt worden. Op NTC Budapest is sprake van een veilig en prettig schoolklimaat. Afspraken en regels over de omgang met elkaar zijn bekend bij alle betrokkenen en worden ook nageleefd. De leerlingen en de leraren hebben het naar hun zin op de school en de ouders waarmee gesproken is, zijn tevreden. Verder kent de school een adequate kwaliteitscultuur en handelt men vanuit een gezamenlijke visie. De kwaliteitszorg is bij de directeur in goede handen, maar moet breder belegd worden. Het meer delen van kennis en uitvoering zal de kwetsbaarheid van het cyclische kwaliteitsproces opheffen. Toelichting Opbrengsten NTC Budapest neemt halfjaarlijks toetsen (op toets-zaterdagen) af voor begrijpend lezen, spelling, technisch lezen en woordenschat. De scores worden digitaal bijgehouden in een excel-bestand. Bestudering van de tabellen, grafieken, vaardigheidsscores en groepsanalyses laten zien dat de leerlingen in de bovenbouw (groep 6 en 8) onder het landelijk gemiddelde scoren. De verklaring daarvoor is dat de meeste leerlingen in die groepen richting-2 leerlingen zijn. Zij hebben echter geen achterstand die groter is dan twee jaar. Daarmee is de conclusie gerechtvaardigd dat de leerlingen zich naar hun vermogen ontwikkelen. De opbrengsten in de onderbouw liggen op of boven het landelijk gemiddelde. De eindresultaten zijn niet te beoordelen, omdat er geen recente toetsgegevens van eindtoetsenbeschikbaar zijn. De laatste eindtoets is in 2014 afgenomen. Onderwijspraktijk De onderwijspraktijk is in z'n geheel van voldoende niveau. Het team weet de kwaliteit te bereiken die nodig is voor het NTC-onderwijs. De leerinhouden en leermiddelen voor Nederlandse taal zijn afgestemd op de ontwikkelingsfase van de leerlingen en ook eigentijds. Met de gehanteerde methodieken lukt het goed om de doorgaande lijn te bewaken. Vooral bij de kleuters, die niet met een methode werken, maar thematisch onderwijs ontvangen, zijn veel materialen en middelen beschikbaar. Voor de Nederlandse taal wordt momenteel een nieuwe methode ingevoerd. Groep 3 en 5 werken daar al mee en de overige groepen volgen de komende jaren. De invoering van de nieuwe taalmethode lijkt ook goed uit te pakken ten aanzien van de resultaten. Bij de huiswerkopdrachten vallen enkele goede voorbeelden op, bijvoorbeeld het maken van film- en boekverslagen en interviews. Zo worden de leerlingen naast de invullesjes bij spelling op een creatieve wijze uitgedaagd om Pagina 12 van 15

13 de Nederlandse taal te verwerven. Ook besteedt de school tijd en geld aan de inzet van gasten uit Nederland, die met hun expertise op een bepaald gebied de leerlingen uitdagen op een andere manier met de Nederlandse taal om te gaan (schrijvers, filmregisseurs, kunstenaars in de klas). Het aantal uren NTC onderwijs is 2,5 uur per week. Met cultuuronderwijs en het huiswerk worden de verplichte 120 uren gehaald. Uitval van onderwijsactiviteiten komt nauwelijks voor en bij afwezigheid van een leraar nemen andere teamleden de lessen over. De regels van de school zijn duidelijk en de afspraken worden nagekomen. Leraren en leerlingen benaderen elkaar - en onderling - respectvol. Het klimaat is ondersteunend voor de cognitieve en sociale ontwikkeling. De ouders waarmee gesproken is voelen zich zeer betrokken bij de school. Er is doorgang in de lessen en de leerjaren. Doublures komen niet voor en de school heeft zicht op de ontwikkeling van de leerlingen. Die ontwikkeling wordt gevolgd en vastgelegd, maar de analyse van de gegevens om het proces te evalueren en eventueel de doelen bij te stellen kan versterkt worden. Het analyseren van toetsen en processen is niet onvoldoende, maar wel een ontwikkelpunt. Het team is zeer betrokken en creëert een stimulerend pedagogisch klimaat. De leraren hebben hoge verwachtingen van de leerlingen en uit de geobserveerde lessen blijkt dat het didactisch handelen op de onderzochte onderdelen van voldoende kwaliteit is. De leraren gebruiken passende vakdidactische principes en werkvormen. De geobserveerde lessen kennen een duidelijke opbouw en structuur. De werksfeer is taakgericht en in de lessen was de actieve betrokkenheid van de leerlingen zichtbaar. De school stemt voldoende af op de verschillen in ontwikkeling. Het team communiceert regelmatig met de ouders over de ontwikkeling van de leerlingen. De ouders waarmee gesproken is zijn tevreden over de school. Kwaliteitszorg NTC Budapest heeft onder meer in het schoolplan en het activiteitenplan doelen geformuleerd en de school slaagt erin om cyclisch de doelen en activiteiten te evalueren. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de evaluaties van bestaand beleid, feedback tijdens vergaderingen, maar ook van een SWOT-analyse. De ouders wordt ook om input gevraagd in de vorm van een enquête. De resultaten Pagina 13 van 15

14 van de toetsen worden na de afnamemomenten door het team vergeleken en besproken. Op basis van bovenstaande gegevens worden planmatig maatregelen tot verbetering genomen. De school weet de bereikte kwaliteit actief vast te houden. Een kwetsbaar punt is dat de meeste kennis en uitvoering rondom de kwaliteitszorg bij de directeur ligt. Verder hebben bestaande beleidsplannen en protocollen een update nodig. In principe is elke wijziging in beleid te vinden in aantekeningen en notulen, maar die werkwijze kent het gevaar dat de structuur 'vertroebelt'. De verantwoordelijkheidsverdeling tussen bestuur en directeur is transparant en duidelijk. Bestuur en directie/team werken goed en prettig samen en de gesprekkencyclus wordt uitgevoerd. De verantwoording en communicatie aan ouders over de gerealiseerde onderwijskwaliteit en de schoolontwikkeling is op orde. Daarnaast staat de school open voor wensen en voorstellen van belanghebbenden en neemt dat aantoonbaar serieus. Ouders zijn daar ook tevreden over. Pagina 14 van 15

15 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Bij dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook de naleving van een aantal wettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en het schoolplan onderzocht, zoals die voor scholen in Nederland gelden. Op basis hiervan concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. De bevindingen van dit kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): De aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek. Pagina 15 van 15