Elektro Magnetische Velden (EMV) in Arbeidssituaties

Transcriptie

1 Elektro Magnetische Velden (EMV) in Arbeidssituaties NVVK congres 29 maart

2 Doel De NVS kent een viertal afdelingen. Afdeling Industriële Stralingsveiligheid (IS) Afdeling Bedrijfs-Gezondheidszorg (BGZ) Afdeling Grote Vergunninghouders (GV) Afdeling Niet-Ioniserende Straling (NIS) EMV voor velen onontgonnen terrein daarom nuttig dit onderwerp onder de aandacht te brengen Antwoord op de vraag: Hoe kun je/moet je als veiligheidskundige omgaan met EMV EMV op veel werkplekken 2

3 Werkomgevingen o.a Metaaldetectorpoortjes Diëlektrische verwarming Elektriciteitsproductie Elektrochemische processen Inductieverhitting Lassen Medische toepassingen Spoorwegen (bovenleidingen) Zendinstallaties Radar Etc. 3

4 Inhoud Wat zijn EM-velden Gevaren, risico s en effecten EU-richtlijn EM velden 2013/35/EU Grenswaarden en actieniveaus Arbo-besluit o.a. RI&E en PvA Praktijkgids Rol als veiligheidkundige 4

5 Het stralingsspectrum 5

6 EM- Velden Golflengte 6

7 Risico s Nieuw? 1896 Marconi e Nederlandse gebruik 1904 radio-kuststation Scheveningen-haven Opwarming: Elektrische schok: 7

8 Biologische en gezondheidseffecten (1) Waar gaat het over? Biologisch effect = niet automatisch schadelijk voor de gezondheid b.v. zweten bij hardlopen lichaam heeft vermogen om allerlei invloeden adequaat te verwerken of zich daartegen te verweren of zich aan te passen Negatief gezondheidseffect als lichaam niet adequaat kan reageren op biologisch effect en daardoor gezondheidstoestand vermindert - EM Velden 8

9 Biologische en gezondheidseffecten (2) <10 MHz o elektrische velden en stromen in het lichaam o Zintuigen en zenuwen prikkelen >100 khz o Opwarming Hoge EM velden o Pijnlijke zenuwstimulatie o Oververhitting o weefselschade 9

10 EU - Richtlijn EM velden (2013/35/EU): Onderwerp en werkingssfeer: Bescherming werknemers Bekende directe biologische effecten en indirecte effecten GWB - wetenschappelijk vastgesteld directe biologische effecten Geen betrekking op veronderstelde lange termijn effecten Indien sluiten wetenschappelijk bewijs Commissie reactie Geen betrekking op contact met stroomvoerende geleiders GWB = GrensWaarde voor de Blootstelling 10

11 EU - Richtlijn EM velden (2013/35/EU): Definities: EM velden van GHz Directe biologische effecten: Thermisch - opwarming Niet thermisch stimulering spieren, zenuwen of zintuigen Elektrische stromen in extremiteiten Indirecte effecten: Interferentie met medische apparatuur Rondvliegende voorwerpen Ontstekingen, brand en explosie 11

12 EU - Richtlijn EM velden (2013/35/EU): Grenswaarden voor Blootstelling en Actieniveaus: Grenswaarden voor Blootstelling (GWB) Gezondheid en zintuigen Actieniveaus (AN) Operationele niveaus Laag AN (zintuigen) Hoog AN (zenuwstelsel) Ledematen (armen en benen) 12

13 Actieniveaus voor elektrische velden in richtlijn 2013/35/EU. zenuwstelsel zintuigen 13

14 EU - Richtlijn EM velden (2013/35/EU): Verplichtingen werkgevers: Art. 4 - Beoordeling van de risico s en bepaling van de blootstelling (verdiepende RI&E) Art. 5 - Maatregelen ter voorkoming of vermindering van risico s (PvA) Art. 6 - Voorlichting en opleiding van de werknemers Art. 7 - Raadpleging en deelneming werknemers Art. 9 - Gezondheidstoezicht (> GWB) Art 10 - Uitzonderingen (o.a. MRI ziekenhuis, strijdkrachten NAVO, technici) Europese commissie: Art Praktische handleiding 14

15 Arbeidsomstandighedenwetgeving Arbeidsomstandighedenbesluit Hoofdstuk 6 Fysische Factoren Afdeling 4b. Elektromagnetische velden magnetische-velden-in-arbeidssituaties Nederlandse praktijkgids 'Elektromagnetische velden in arbeidssituaties 15

16 Beoordeling risico s en bepalen blootstelling Verdiepende RI&E Op basis van beschikbare gegevens toetsen aan GWB/AN Indien nodig meten of berekenen Rekening houden met onzekerheden Bevoegde diensten of personen Beoordeling, meting of berekening in traceerbare vorm bewaren 16

17 Nederlandse praktijkgids 'EMV in arbeidssituaties Ministerie SZW juli 2016 Werkomgevingen - Categorieën en kleuren Categorie groen - laag risico Categorie blauw - risico's voor speciale categorieën Categorie oranje - mogelijk overschrijdingen lage actieniveaus Categorie rood - mogelijk overschrijdingen hoge actieniveaus, de actieniveaus voor opwarming (frequenties van 100 megahertz tot 300 gigahertz) en de bijbehorende grenswaarden voor gezondheidseffecten. 17

18 18

19 Maatregelen voorkoming/vermindering risico s Actieplan (PvA) Maatregelen treffen risico s elimineren of minimum beperken Blootstelling > GWB Blootstelling > AN en < GWB en veiligheidsrisico s NIET uitgesloten Stand der techniek Bronaanpak Voorlichting en opleiding van werknemers Gezondheidstoezicht PBM n 19

20 FME & Metaalunie Bureau DNV GL Factsheets 1. Elektrisch lassen 2. Punt lassen 3. Grote inductieovens 4. Kleine inductieovens 5. Inductiebanden 6. Spotheating inductieverwarmers 7. Weerstandverwarmers 8. Wisselstroom magneten 20