Welke school past bij mij?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Welke school past bij mij?"

Transcriptie

1 Welke school past bij mij? De overstap van basis onderwijs naar voortgezet onderwijs

2 Inhoudsopgave Voorwoord 1 Hoofdstuk 1 Hoe lees je dit boek? 2 Hoofdstuk 2 Advisering en schoolkeuze 3 Hoofdstuk 3 Voorlichting en informatie 5 Hoofdstuk 4 Aanmelding en introductie 7 Hoofdstuk 5 De verschillende soorten scholen na de basisschool 9 Hoofdstuk 6 Welke scholen zijn er in Utrecht 16 Hoofdstuk 7 Kosten, leerplicht en huiswerkklassen 64 Hoofdstuk 8 Stedelijke samenwerking 64 Hoofdstuk 9 Afkortingen 65 Bijlage Buurthuizen, wijkwelzijnsorganisaties en nuttige websites 66 3 Welke school past bij mij?

3 Voorwoord Dag groep 8, Hallo brugklas! Ieder jaar maken meer dan leerlingen in Utrecht de overstap van de basisschool naar de middelbare school. Een spannende stap, want van achtste-groeper word je ineens brugpieper! Een nieuwe school betekent ook nieuwe ontdekkingen, nieuwe leraren, nieuwe vriendjes en andere regels. Het is ook een stap waarop je goed voorbereid wilt zijn. Daarom krijg je van ons dit boekje. Hierin staat alles wat je moet weten voor zo n belangrijke verandering. In het boekje kun je lezen welke soorten middelbaar onderwijs er in Utrecht allemaal zijn. Er staat ook een overzicht in van de middelbare scholen. Je zult zien dat er in Utrecht heel veel te kiezen is, want je vindt er werkelijk alle typen scholen. Voor elk wat wils. Wat je volgens mij in ieder geval moet lezen, is het hoofdstukje waarin alle scholen zich presenteren. Daarin staat namelijk alles over de manier waarop scholen les geven, over boeken, huiswerk, ouderbijdrage en belangrijke data, bijvoorbeeld van open dagen. Ook voor scholen is de overstap die jullie van groep 8 naar de middelbare school maken een hele operatie. Om dit zo goed mogelijk te laten verlopen, werken alle scholen in Utrecht samen. Hiervoor hebben alle basisen middelbare scholen in Utrecht samen afspraken gemaakt. Met deze afspraken zorgen de scholen ervoor dat jij, als basisschoolleerling, op de middelbare school terecht komt die het best bij je past. Ik wens je veel succes bij het maken van je schoolkeuze. Ik hoop dat je een goede start maakt en prettige schooljaren gaat door brengen op je nieuwe school, zet em op! Rinda den Besten, Wethouder voor Jeugd, Onderwijs en Volksgezondheid Ik wens je veel succes bij het maken van je schoolkeuze! 1

4 Hoofdstuk 1 Hoe lees je dit boek? Het grootste gedeelte van dit boek gaat over de verschillende scholen voor voortgezet onderwijs in Utrecht. Dat zijn er meer dan twintig! Elke school heeft daarvoor zelf een stukje geschreven, met daarin alle belangrijke informatie op een rijtje. Al die scholen vind je in hoofdstuk 6. Maar eerst kun je lezen over het advies dat je meekrijgt van je basisschool en over de Cito-toets. Dat staat allemaal in hoofdstuk 2. Na alle stukjes over de scholen in hoofdstuk 6 volgt in hoofdstuk 7 informatie over de kosten, de leerplicht en de huiswerkklassen. In hoofdstuk 8 vind je een stukje informatie over de samenwerking van scholen en gemeente voor wat betreft de overgang van leerlingen van de basisschool naar de middelbare school. Veder is het natuurlijk belangrijk om eens een kijkje te nemen bij een paar scholen. Hoe dat in z n werk gaat en waar je bij zo n bezoek op moet letten, vind je in hoofdstuk 3. Als je een school hebt gekozen, is het tijd voor de aanmelding: zie daarvoor hoofdstuk 4. Daarin lees je ook over de eerste tijd op de nieuwe school, de introductie. Hierna, in hoofdstuk 5, krijg je uitgebreide informatie over de verschillende soorten onderwijs (onderwijstypen) die er zijn na de basisschool. Al lezend kom je heel wat afkortingen tegen. In hoofdstuk 9 staan ze allemaal achter elkaar: van avl tot vwo. Dit boek eindigt met een bijlage. Dit is een overzicht van buurthuizen en wijkwelzijns-organisaties waar je je kunt informeren over de huiswerkbegeleiding. En helemaal onderaan tref je een aantal websites aan waar je nuttige informatie kunt halen voor wat betreft de overstap naar het voortgezet onderwijs. 2 Welke school past bij mij?

5 Hoofdstuk 2 Advisering en schoolkeuze Keuzebegeleiding Al in groep 7 op de basisschool ben je begonnen na te denken over je schoolkeuze. Je hebt bedacht waar je goed in bent en waar je minder goed in bent; waarvoor je belangstelling hebt, welke vaardigheden je hebt, aan welke beroepen je denkt en hoe gemotiveerd je bent om daar-voor (verder) te leren. In groep 8 heb je dus al een behoorlijk idee van wat je zou willen en kunnen. Intussen zitten de leerkrachten niet stil. Ze bekijken de kinderen van alle kanten en vullen voor ieder kind de Apeldoornse vragenlijst (avl) in. De gegevens uit de avl komen later in het zogenaamde RAAD-formulier. Dat formulier wordt gebruikt voor de overdacht van de basisschool naar de school voor voortgezet onderwijs. Advies van leerkracht De leerkracht van groep 8 adviseert jou en je ouders over de schoolkeuze. Natuurlijk gaat het erom een school te vinden die het best past bij jouw mogelijkheden en jouw wensen. De leerkracht moet daarbij ook rekening houden met een andere vraag: kun je het onderwijstype dat je gekozen hebt wel binnen de vastgestelde tijd afmaken? Voor ieder onderwijstype heb je namelijk maar een bepaald aantal jaren de tijd om het diploma te halen. De leerkracht kijkt daarom ook hoe groot de kans is dat je vertraging oploopt, of blijft zitten. Cito eindtoets Behalve het advies van de leerkracht is ook je Cito-score belangrijk. Van de Cito-eindtoets heb je in ieder geval de onderdelen taal, rekenen en informatieverwerking gedaan. Ook de basisschool zelf heeft trouwens belang bij de Cito-toets. Zo krijgt de school per leerling een leerling-rapport. De Cito-score en het advies van de basisschool bepalen samen naar welk soort school voor voortgezet onderwijs je kunt. Hieronder staat aangegeven welk onderwijstype hoort bij welke Cito-score. RAAD-formulier RAAD staat voor Rapportage en Advies. Het RAADformulier wordt gebruikt om de leerling zo goed mogelijk van de basisschool naar de middelbare school te begeleiden. Het advies van de leerkracht van groep 8 staat er in, en ook welke begeleiding de leerling nodig heeft om goed mee te kunnen komen op de nieuwe school. Verder staan op het RAAD-formulier de gegevens van de Cito-eindtoets, de avl en eventueel de NIO-toets (Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau). Cito-scores in relatie tot schoolkeuze en onderwijstype vmbo (Beroepsgerichte leerwegen, inclusief lwoo) vmbo (Theoretische leerweg) havo vwo Het advies van de leerkracht van groep 8 vormt een belangrijk uitgangspunt bij de vraag of je naar een bepaalde school kunt. De leerkracht kent je immers goed en heeft in ieder geval genoeg informatie over je wensen en mogelijk-heden. Bovendien weet de leerkracht hoe het er in het voortgezet onderwijs aan toe gaat. vwo (gymnasium)

6 Het RAAD-formulier wordt in het adviesgesprek met de ouders doorgesproken. Bij de aanmelding voor een middelbare school wordt het RAAD-formulier meegestuurd. Zie hoofdstuk 4, het aanmeldingsformulier. Het RAAD-formulier heeft ook nog een pagina voor de lokale onderwijsmonitor. Dat is een geautomatiseerd systeem waarin de gegevens van alle leerlingen van alle Utrechtse scholen worden bijgehouden, in ieder geval de toetsscores en het advies van de leerkracht. Net als bij de huidige leerplichtadministratie wordt de privacy van de leerling bij het omgaan met zijn of haar gegevens beschermd. NIO-toets In principe vindt aanmelding en plaatsing plaats op grond van: a. het schooladvies: dit is een gedegen advies van de basisschool, gemaakt op basis van gegevens uit het leerlingvolgsysteem (LVS) en gegevens over het sociaal en emotioneel functioneren van de leerling; b. het resultaat bij de Cito-eindtoets (de Cito-score). Het kan zo uitkomen dat er een groot verschil bestaat tussen het schooladvies en de Cito-score. De Cito-score kan door welke reden dan ook onverwacht hoog of laag uitkomen. Kinderen zullen in dat geval ook de NIO-toets moeten doen. Zo kan alsnog worden bekeken voor welk soort voortgezet onderwijs de leerling geschikt is. Het gaat niet vanzelf Een leerling met een havo-advies van de leerkracht en een Cito-score van 533 (vmbo-theoretische leerweg) kan zonder problemen aangemeld worden op een schoolgemeenschap voor vmbo-theoretische leerweg/havo/ vwo. De leerling kan dan geplaatst worden in een brugklas theoretische leerweg, of een gemengde brugklas theoretische leerweg/havo. Kinderen met een schooladvies vmbo-theoretische leerweg en een Cito-score onder 532 zijn alleen toelaatbaar op een school voor vmbo-(kader)beroepsgerichte leerweg. Wanneer een NIO-toets is gedaan, wordt de toelating van een leerling bepaald door twee gelijke uitkomsten (van de drie). Dus kinderen met bijvoorbeeld een advies vmbo-theoretische leerweg van de basisschool en een Cito-score onder de daarvoor geldende norm kunnen bij een NIO-score van 97 of meer ook worden geplaatst in een brugklas theoretische leerweg binnen een school voor algemeen voortgezet onderwijs (TL, havo, vwo). Ondanks alle afspraken kan het gebeuren dat een leerling niet kan worden toegelaten. In dat geval moet de school voor voortgezet onderwijs schriftelijk motiveren waarom de leerling niet wordt toegelaten. Dit besluit moet in ieder geval worden gestuurd naar: de (ouders van de) leerling*; de basisschool, waar de leerling vandaan komt; de gemeente (DMO, afdeling Onderwijs). *Omdat het hier om een zogenoemde voor beroep vatbare beslissing gaat, is een middelbare school verplicht de afwijzing ook aan de ouders van de leerling te sturen. Wanneer de ouders dat willen, kunnen ze binnen dertig dagen (schriftelijk) bezwaar aantekenen en het bevoegd gezag van de school (het schoolbestuur) vragen de beslissing te herzien. Extra zorg in het voortgezet onderwijs Sommige leerlingen die naar het vmbo gaan, hebben nog iets extra s nodig. Het kan nodig zijn dat zij naar een specifieke vorm van speciaal voortgezet onderwijs gaan, dat ze extra zorg en ondersteuning krijgen op de nieuwe school, bijvoorbeeld extra hulp bij het lezen, of les in kleinere groepen of zelfs tijdelijke opvang bij problemen thuis. Die ondersteuning moet wel worden aangevraagd. Dat doet de middelbare school, bij de Regionale Verwijzingscommissie (RVC). Deze commissie beslist of de aanvraag terecht is en of de leerling in aanmerking komt voor extra zorg op een vmbo-school of op een school voor speciaal voortgezet onderwijs. Alle leerlingen die in aanmerking komen voor extra hulp in het Voortgezet Onderwijs (lwoo Intensief) en de leerlingen die in aanmerking komen voor Praktijkonderwijs (PrO) maken een NIO-toets. Het afleggen van extra toetsen (ook voor rekenen, lezen en spelling) is wettelijk zo geregeld. Meer informatie hierover kun je vinden in de paragraaf Leerwegondersteunend onderwijs: extra hulp binnen het vmbo in hoofdstuk 5. 4 Welke school past bij mij?

7 Hoofdstuk 3 Voorlichting en informatie Om goed kennis te maken met het onderwijstype (onderwijssoort) dat voor jou geschikt is en de middelbare school waar je dat onderwijstype kunt volgen, wordt er voor jou en je ouders een aantal activiteiten georganiseerd. Dit zijn: Utrechtse keuzelessen De Utrechtse Keuzelessen (UKL) is een lessenserie over schoolkeuze, voor leerlingen van groep 7 en 8 van de basisschool. Kinderen beginnen al in groep 7 met de voorbereiding van de schoolkeuze. In groep 8 maken ze de lessen-serie af. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere: kiezen (wat is dat en hoe doe je dat?); welk beeld heb je van jezelf en van je toekomst; kennismaking met beroepen; keuze-mogelijkheden in het voortgezet onderwijs en de overgang naar het voortgezet onderwijs. Ook is er aandacht voor het onderwijsconcept en de identiteit van verschillende scholen. Ouderavonden In het begin van het schooljaar zijn er op alle basisscholen in de stad ouderavonden voor ouders van leerlingen in groep 8. Op die avonden staat de schoolkeuze centraal. De leerkracht van groep 8 legt uit welke stappen de leerlingen allemaal gaan zetten en wat de ouders aan ondersteuning kunnen doen. Ook wordt er verteld over de verschillende onderwijstypen in het voortgezet onderwijs. Op deze ouderavonden worden veel belangrijke vragen over de schoolkeuze beantwoord. Scholeninformatiemarkten Ieder jaar zijn er scholeninformatiemarkten (SIM). Dat zijn markten waar docenten of vertegenwoordigers van middelbare scholen aanwezig zijn. Ze kunnen je van alles vertellen over hun school. Zo n markt wordt gehouden op een school bij jou in de buurt. Elke middelbare school heeft op de markt een eigen marktkraam met allerlei informatiematerialen. Aan deze docenten of vertegenwoordigers kun je vragen stellen over hun school. Je hebt zelf misschien al wat vragen bedacht. Zet ze dan op papier en neem ze mee naar de informatiemarkt. Voor de informatiemarkt krijg je van je eigen juf of meester nog een uitnodiging. Daar staat ook op wanneer en waar de markt is. Die uitnodiging is natuurlijk ook voor je moeder, je vader of andere familieleden. Als jij of je ouders die avond echt niet kunnen, dan gaan jullie op een andere avond naar een andere SIM. Je school heeft een lijst met alle markten. De leerkracht van je school weet ook welke scholen voor voortgezet onderwijs daar komen. 5

8 Vragen voor SIM Hier zijn vragen die je aan de scholen op de scholeninformatiemarkten kunt stellen: Over de school Hoeveel leerlingen heeft de school? Hoe groot zijn de groepen of klassen? Hoe geeft u de Basisvorming? Welke vakken krijg je op deze school? Hoe is de leerlingbegeleiding op deze school? Krijg je huiswerk, of wordt het meeste werk op school gemaakt? Als je problemen hebt met leren of huiswerk maken, kun je dan op school bij iemand terecht? Is er een huiswerkklas? Is er extra hulp als dat nodig is (steunlessen, studielessen, etcetera)? Wat doet de school als een kind niet op school verschijnt? Wat gebeurt er als een docent ziek is? Wat wordt er zoal georganiseerd buiten de lessen om? Is het verplicht daaraan mee te doen? Wat zijn daarvan de kosten? Waar ligt de school en is er een bushalte in de buurt? Zijn er extra voorzieningen voor leerlingen van allochtone afkomst? Waarin verschilt deze school van andere scholen? Over de contacten met de ouders Hoe heet de contactpersoon van deze school? Krijg je als ouder het lesrooster van je kind? Zijn er regelmatig ouderavonden en huisbezoeken? Hoe vaak? Hoe vaak krijg je een rapport? Over de vervolgopleiding Welke studieprofielen gekozen kunnen worden op deze school? Hoe wordt de keuze gemaakt voor een studieprofiel (vakkenpakket) of een beroep? Waar kun je na deze school naar toe? Hoe zijn over het algemeen de studieresultaten van de leerlingen op deze school? Over de kosten Hoeveel ben ik per jaar kwijt aan extra kosten voor boeken en ander materiaal? Wat zijn de extra kosten voor excursies en dergelijke? SIM in schooljaar januari 2007 Markt A, Hoograven/Kanaleneiland/Lombok Markt B, Oudwijk/Utrecht-Oost/Rijnsweerd/Binnenstad/ Wittevrouwen 17 januari 2007 Markt C, Overvecht-Zuid/Ondiep/Zuilen-Zuid Markt D, Schepenbuurt/Oog in Al/Majella/Pijlsweerd 23 januari 2007 Markt E, Vleuten/De Meern/Haarzuilens Markt F, Tuinwijk/Tuindorp/Voordorp 24 januari 2007 Markt G, Zuilen-Noord/Overvecht-Noord Markt H, Rivieren- Dichterswijk/Tolsteeg/Lunetten Open lesmiddagen en open dagen Als je op de scholeninformatiemarkt bent geweest, zijn er vast wel een paar middelbare scholen waarover je nog meer wilt weten en die je wel eens zou willen zien. Dat kan, want op dinsdag 13 en donderdag 15 februari 2006 zijn er open lesmiddagen op alle middelbare scholen in Utrecht. Alle kinderen die nu in groep 8 zitten, gaan op die middagen naar een of twee middelbare school/scholen toe die ze zelf hebben uitgekozen. Je kunt die school/ scholen dan van binnen bekijken en je krijgt dan een proefles, zodat je een beetje weet hoe het daar gaat. Op die middagen kun je natuurlijk ook weer van alles vragen. Ook je ouders of familieleden/verzorgers kunnen een of meerdere scholen bekijken en praten met de docenten. Dat is wel op een ander tijdstip: s avonds na de open middagen of op een andere dag. Wanneer dat is, staat bij de scholen in dit boek in hoofdstuk 6. 6 Welke school past bij mij?

9 Hoofdstuk 4 Aanmelding en introductie Aanmeldingsformulier Het aanmeldingsformulier zit vast aan het RAAD-formulier. Met het aanmeldingsformulier kun je maar op één middelbare school worden aangemeld. Dit gebeurt om te voorkomen dat je het risico loopt nergens te worden ingeschreven. Bovendien is het organisatorisch heel moeilijk om te achterhalen waar alle leerlingen daadwerkelijk staan ingeschreven. De belangrijkste gegevens van de leerling, de naam van de middelbare school van eerste keuze en de naam van de middelbare school van tweede keuze komen op het aanmeldingsformulier te staan. De basisschool stuurt het ingevulde aanmeldingsformulier door naar de middelbare school van eerste keuze. Toelatingsbeslissing Als je op tijd bent aangemeld, dan neemt de middelbare school de toelatingsbeslissing. Die beslissing wordt gebaseerd op twee onderdelen: het schooladvies, zoals vastgelegd in het Raadformulier, inclusief de toetsgegevens; het mondelinge contact met de basisschool over de betreffende leerling. De leerling, de ouders en de leerkracht van groep 8 krijgen bericht van toelating of afwijzing. Als de middelbare school afwijkt van het gegeven schooladvies, moet die middelbare school een beargumenteerde, schriftelijke verklaring opstellen. Toelating bij overaanmelding Het kan zo zijn dat bij een bepaalde middelbare school te veel leerlingen worden aangemeld. In dat geval wordt eerst gekeken naar de toelatingscriteria, namelijk: het schooladvies, zoals vastgelegd in het RAADformulier, inclusief de toetsgegevens en het mondelinge contact met de basisschool; het respect voor de identiteit/het onderwijs-concept van de middelbare school. Dit geldt bijvoorbeeld voor scholen die op protestants-christelijke of rooms-katholieke grondslag zijn gesticht. Leerlingen die niet aan de criteria schooladvies en toetsscores voldoen, worden sowieso afgewezen. Blijven er (toch) meer leerlingen over, die aan alle criteria voldoen, dan er plaatsen zijn, dan wordt er geloot. Na de loting krijgen ouders, leerlingen en de basisschool bericht over in- of uitloting. In geval van uitloting zorgt de school voor voortgezet onderwijs voor terugzending van het RAAD-formulier naar de basisschool. Aanpak overaanmelding Op de Utrechtse scholen voor Voortgezet Onderwijs melden zich zowel Utrechtse als niet-utrechtse leerlingen aan. In een aantal gevallen leidt dit tot knelpunten waardoor voor Utrechtse leerlingen onvoldoende plaatsingsmogelijkheden zijn. Er is dan sprake van overaanmelding. Om deze overaanmelding aan te pakken, hebben gemeente en schoolbesturen besloten tot een aantal aanvullende maatregelen die met ingang van het schooljaar van toepassing zijn. Hieronder is een samenvatting van deze aanvullende maatregelen: Bij gebrek aan (genoeg) plaatsen voor de nieuwe brugklas-leerlingen op een VO-school krijgen Utrechtse leerlingen voorrang. Dit geldt voor alle Utrechtse VO-scholen, behalve de (categoriale) gymnasia. Een registratiepunt wordt ingesteld waar Utrechtse VO-scholen hun uitgelote leerlingen melden. Hierdoor is steeds zicht op hoeveel leerlingen zijn uitgeloot en hoeveel nog geen schoolinschrijving hebben. Alle VO-scholen melden bij het registratiepunt hoeveel vrije plaatsen nog beschikbaar zijn. Dus ook wanneer b.v. leerlingen hun inschrijving terugtrekken, en er plaatsen vrijkomen, moet de VO-school dit doorgeven. Na uitloting blijven basisscholen verantwoordelijk voor de plaatsing van hun leerling. Van uitgelote leerlingen ontvangen ze het RAAD-formulier retour. Zij kunnen bij het registratiepunt informeren op welke Utrechtse VO-scholen nog vrije plaatsen zijn. Leerlingen van buiten Utrecht loten mee slechts op één Utrechtse VO-school. Vóór een eventuele loting gaat iedere VO-school na of er sprake is van overaanmelding. Indien dit het geval is, wordt dit doorgegeven aan het registratiepunt. Het registratiepunt zal voor buitenleerlingen nagaan of zij zich bij meerdere Utrechtse VO-scholen hebben aangemeld. Als dit het geval is, vraagt het registratiepunt aan de ouders van de betreffende leerling voor welke school zij zich definitief willen aanmelden. Meldpunt voor klachten bij overaanmelding Ouders die in geval van overaanmelding moeite hebben met de manier waarop wordt omgegaan met de toelating van hun kind, kunnen hun klachten schriftelijk indienen bij het meldpunt: Eduniek, POVO Postbus GP Utrecht POVO@eduniek.nl Informatie over bovengenoemde aanvullende maatregelen is ook te vinden in het Protocol handelwijze bij overaanmelding. 7

10 Overdracht Bij de overdracht van een leerling is er in elk geval altijd contact, bijvoorbeeld over eventuele extra begeleidingsafspraken, tussen de basisscholen en de school voor voorgezet onderwijs. Introductie Elke middelbare school biedt nieuwe leerlingen een introductieprogramma aan. Daarin maken de leerlingen nog beter kennis met de nieuwe school en ze hebben dan het eerste persoonlijke contact met hun mentor. Voor deze introductie-programma s worden de nieuwe leerlingen, en soms ook hun ouders, persoonlijk uitgenodigd. Gebeurt er daarna ook nog wat? Jazeker. Gedurende de eerste twee leerjaren op de school voor voortgezet onderwijs worden de rapportcijfers van de leerlingen doorgegeven aan de basisschool. Dat gebeurt enerzijds om de basisschool te laten weten hoe hun leerling zich verder ontwikkelt. Aan de andere kant krijgt de leerkracht van groep 8 zo steeds nieuwe informatie om de kennis op het gebied van schoolkeuze en voortgezet onderwijs te vergroten. 8 Welke school past bij mij?

11 Hoofdstuk 5 De verschillende soorten scholen na de basisschool De verschillende onderwijstypen na het basisonderwijs In groep 8 heb je daar al veel informatie over gehad. Van het onderwijstype dat je gaat kiezen moet je natuurlijk wel precies weten: wat het is; welke leerwegen, sectoren, afdelingen of profielen er zijn en wat je erna kunt doen. Dat zoek je op onder de kopjes vmbo, havo, vwo of vso (Voortgezet Speciaal Onderwijs) die je straks in de tekst tegenkomt. Nu even wat informatie over de duur van de verschillende onderwijstypen, de scholengemeenschap en de basisvorming. Hoe lang mag je over het voortgezet onderwijs doen? Je hebt maar vijf jaar de tijd om een vmbo-diploma te halen. Je mag dus precies een keer blijven zitten. Als je langer dan vijf jaar nodig hebt, dan moet je zonder diploma van school. Het is daarom belangrijk om meteen de juiste keuze te maken. Voor het havo en vwo is geen maximum aantal jaren vastgelegd, wel moet je de eerste drie leerjaren binnen vijf jaar hebben afgerond. Basisvorming Naar welke school je ook gaat en welk onderwijstype je ook gaat volgen, je krijgt altijd te maken met de basisvorming. Vakken in de basisvorming Als je na de zomervakantie begint aan het eerste jaar, ga je natuurlijk verder waar je gebleven was. Je krijgt dan bekende basisschoolvakken zoals taal, rekenen en gymnastiek. Alleen heten ze nu anders: Nederlands, wiskunde, lichamelijke opvoeding. Maar er komen ook nog hele nieuwe vakken bij: techniek, informatiekunde en verzorging bijvoorbeeld. Zo kom je in totaal op maar liefst vijftien vakken! Dat hele programma moeten alle leerlingen doen en het heet: basisvorming. Wat is een scholengemeenschap? Vaak worden op één middelbare school verschillende onderwijstypen gegeven. Zo n school heet een scholengemeenschap. Een voordeel van zo n scholengemeenschap is dat de echte keuze nog een of twee jaar kan worden uitgesteld. Want na de brugperiode kun je binnen je eigen scholengemeenschap kiezen welk onderwijstype je gaat volgen. Een voorbeeld is een scholengemeenschap voor theoretische leerweg (vmbo-tl), havo en vwo. Als je op zo n school van de theoretische leerweg naar de havo gaat, dan kun je gewoon op dezelfde school blijven. De vakken die je krijgt in de basisvorming zijn: Nederlands, Engels, Frans of Duits, wiskunde, biologie, natuur- en scheikunde, geschiedenis, aardrijkskunde, informatiekunde, economie, techniek, kunstvakken (bijvoorbeeld: muziek, drama, handvaardigheid, tekenen), lichamelijke opvoeding en verzorging. Ook het vmbo is een soort scholengemeenschap met de volgende vier leerwegen: de basis beroepsgerichte leerweg (bbl), de kader beroepsgerichte leerweg (kbl), de gemengde leerweg (gl) en de theoretische leerweg (tl). Bij het vmbo zijn ook brugklassen waarin eerst duidelijk moet worden op welk niveau verder geleerd kan worden. Is de basisvorming op elke school hetzelfde? De vijftien vakken in de basisvorming zijn in de eerste twee jaren van het vmbo hetzelfde als op de havo. Toch zijn er ook verschillen. Het tempo en het niveau waarin de vakken gegeven worden, zijn verschillend. Zo doe je op de ene school twee jaar over de basisvorming, en op de andere wat langer. En op de ene school zijn de vakken moeilijker dan op de andere. Die verschillen in moeilijkheid noemen we: niveauverschillen. Op het gymnasium doe je de basisvorming 9

12 Ingewikkeld? Dat valt wel mee! Als je eenmaal weet welke onderwijstype voor jou het meest geschikt is, ga je twee scholen met elkaar vergelijken. Zo kun je bijvoorbeeld het lesrooster van het eerste leerjaar van de ene school met dat van de andere school vergelijken. Op de ene school staat er bijvoorbeeld op het rooster: vier uur Nederlands en twee uur Engels. Op de andere school hebben ze een andere keuze gemaakt namelijk: drie uur Nederlands en twee uur Engels. Hierdoor kun je precies zien wat het verschil is tussen die twee scholen, wat de taken van onderwijs betreft. Maar zover is het nog niet! Eerst moet je precies weten welke onderwijstypen er zijn en wat je er kunt leren. Leerwegen van het vmbo op een rijtje Basis beroepsgerichte leerweg Binnen de beroepsgerichte leerweg krijg je algemene vakken, maar ook veel beroepsgerichte doe-vakken. De nadruk ligt op de praktijk. Na deze leerweg kun je doorstromen naar de basis beroepsopleidingen in het vervolgonderwijs. Met het diploma basisberoepsgerichte leerweg kom je in het mbo niveau 2. Op dat niveau krijg je een praktijkgerichte vervolgopleiding. Kader beroepsgerichte leerweg Deze leerweg is iets moeilijker dan de vorige. De algemene en beroepsgerichte vakken hebben een zwaarder programma. Na deze leerweg kun je doorstromen naar een opleiding voor een middenkaderfunctie. op gymnasiumniveau, op een vmbo-school doe je dat op vmbo-niveau. En er zijn nog meer verschillen. Zo wordt er al rekening gehouden met wat na de basisvorming gaat komen. Bijvoorbeeld: als je beroepsgericht onderwijs gaat volgen, dan kun je in de eerste twee jaar lessen volgen waarin je kennis maakt met de beroepssectoren. Of als je vwo gaat volgen, kun je in de eerste twee jaar waarschijnlijk ook al met Latijn beginnen. Een ander voorbeeld is dat je op de ene school extra lessen voor een bepaald vak kunt krijgen (bijvoorbeeld extra Nederlands), terwijl op een andere school godsdienstlessen worden gegeven. Soms kun je ook Turks of Arabisch kiezen. Het is daarom belangrijk om te vergelijken wat op de ene school wordt aangeboden en wat op de andere school. Vmbo Wat is het? vmbo betekent Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs. Met dit onderwijstype word je voorbereid op een vervolgopleiding in het Middelbaar Beroeps Onderwijs (mbo), meestal op een ROC (Regionaal Opleiding Centrum). Het vmbo heeft vier verschillende leerwegen, namelijk: de basis beroepsgerichte leerweg (met veel aandacht voor de praktijk); de kader beroepsgerichte leerweg (een combinatie van theorie en praktijk); de gemengde leerweg (theoretische leerweg met één beroepsgericht vak); de theoretische leerweg (lijkt een beetje op het mavo van vroeger, maar is iets moeilijker) Iedere leerweg duurt vier jaar. Gemengde leerweg De gemengde leerweg is een combinatie van de theoretische leerweg en de beroepsgerichte leerweg. Je kiest theorievakken en een beroepsgericht vak. De theorievakken volg je op het hoogste (vmbo)niveau. Theoretische leerweg Binnen de theoretische leerweg krijg je meer algemene leervakken dan bij de andere leer-wegen. Je volgt alle vakken op het hoogste (vmbo)niveau. Daardoor is de theoretische leerweg moeilijker dan het oude mavo. Deze leerweg leidt niet op voor een bepaald beroep. Met het diploma kader-, gemengde- en theoretische leerweg kom je in het mbo niveau 3 of 4. Deze drie leerwegen bieden je dus ongeveer dezelfde kansen in het vervolgonderwijs. 10 Welke school past bij mij?

13 Vier sectoren van het vmbo Als je een leerweg hebt gekozen ben je nog niet klaar met kiezen! Binnen de vmbo-leerwegen kun je kiezen uit vier sectoren. Een sector is een groep van allerlei beroepen die iets met elkaar te maken hebben. Maar: kiezen voor een sector hoeft niet meteen. Welke leerweg je ook kiest, eerst krijg je de vakken van de basisvorming. Pas na twee jaar kies je voor een sector, ook binnen de theoretische leerweg. Dit zijn de vier sectoren waaruit je kunt kiezen: techniek, zorg en welzijn, economie, landbouw. Binnen iedere sector zijn er weer verschillende beroepen mogelijk. Je kunt kiezen voor een van de beroepen die bij de sector horen. Let bij je schoolkeuze wel goed op, want niet alle scholen hebben dezelfde afdelingen. In de tweede helft van het vmbo kies je een beroepsrichting waarop je je wilt voorbereiden (waarin je dus later wilt werken of waarvoor je nog wilt doorleren). Je maakt dus eerst kennis met allerlei beroepen. Maar let op: na vier jaar vmbo ben je nog geen vakman of vakvrouw! Verschillende afdelingen binnen vmbo-sectoren Techniekafdelingen Binnen de sector techniek kun je kiezen voor een van de volgende afdelingen. Tussen haakjes staan de beroepen die te maken hebben met de afdelingen. bouwtechniek (bijvoorbeeld metselaar, timmerman, schilder, meubelmaker); elektrotechniek (bijvoorbeeld elektricien); installatietechniek (bijvoorbeeld loodgieter); metaaltechniek (bijvoorbeeld machinebankwerker, plaatwerker); voertuigentechniek (bijvoorbeeld automonteur, fietsenmaker); grafische techniek (bijvoorbeeld boekdrukker). Zorg en welzijnsafdelingen Binnen de sector zorg en welzijn kun je kiezen voor een van de volgende afdelingen: verzorging (bijvoorbeeld kinderverzorging, bejaardenzorg, gezinszorg); uiterlijke verzorging (bijvoorbeeld kapper/kapster). Economieafdelingen Binnen de sector economie kun je kiezen voor een van de volgende afdelingen: administratie (bijvoorbeeld administratief medewerker, secretaris/secretaresse); handel en verkoop (bijvoorbeeld werk in een winkelbedrijf); consumptief (bijvoorbeeld bakker, banketbakker, kok, kelner); mode en kleding (bijvoorbeeld werk in een naaiatelier/kledingwinkel). Landbouwafdelingen Binnen de sector landbouw kun je kiezen voor een van de volgende afdelingen: bloemschikken, groenvoorziening, plantenteelt, dierverzorging. Binnen het vmbo zijn er dus heel wat mogelijkheden. Maar niet op alle scholen zijn al deze mogelijkheden aanwezig. Als je eenmaal voor het vmbo hebt gekozen, is het nog wel belangrijk dat je een school kiest met de sector en de afdeling die jouw interesse heeft. Wat kun je met een vmbo diploma doen? werken en doorleren tegelijk (in het mbo-beroepsbegeleidend); fulltime doorleren voor een vak (in het mboberoepsopleidend); naar een school voor havo (maar alleen als je de theoretische leerweg hebt afgerond, en als je het juiste niveau en vakkenpakket hebt. Dit laatste is slechts beperkt mogelijk!). Welke leerwegen op welke scholen in Utrecht? Scholen met beroepsgerichte leerwegen Delta College Meerstroom College X11, school voor grafimedia Utrecht Zuid College Vader Rijn College Wellant College Scholen met gemengde leerweg Meerstroom College X11, school voor grafimedia Utrecht Zuid College Scholen met theoretische leerweg Het Amadeus Lyceum Gerrit Rietveld College Delta College Liefland College Sint Gregorius College Meerstroom College X11, school voor grafimedia De Passie Vader Rijn College Utrecht Zuid College Via Nova 11

14 Leerwegondersteunend onderwijs: extra hulp binnen het vmbo Wat is Leerweg ondersteunend onderwijs? Leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) is bedoeld voor leerlingen die het niveau van het vmbo aankunnen, maar extra begeleiding nodig hebben om de eindstreep te halen. Een school voor voortgezet onderwijs krijgt extra geld om die leerlingen te helpen om toch een gewoon vmbo-diploma te kunnen halen. Leerlingen in het lwoo volgen onderwijs in een van de vier vmbo-leerwegen. lwoo is dus geen aparte leerweg. Na het vmbo gaan ze dan gewoon door naar het mbo. Voor wie? lwoo is bedoeld voor kinderen die moeite hebben met leren of extra aandacht nodig hebben. Elke leerling is anders en iedere leerling heeft andere begeleiding nodig. Daarom is er lwoo in verschillende vormen en maten. Sommige leerlingen hebben bijvoorbeeld last van faalangst. Ze klappen dicht bij het maken van een toets en scoren dan lager dan ze eigenlijk kunnen. Andere kinderen beheersen het Nederlands nog niet zo goed en raken daardoor bij alle vakken achterop. Ook leerlingen die met zichzelf in de knoei zitten of thuis problemen hebben, kunnen geholpen zijn met lwoo. Vormen en maten Scholen voor voortgezet onderwijs mogen zelf bepalen hoe hun lwoo eruit ziet. Ze kunnen bijvoorbeeld kiezen voor bijlessen en huiswerk-begeleiding, of voor trainingen om leerlingen beter te laten studeren. Leerlingen kunnen die extra hulp tijdens de lessen krijgen, maar ook buiten de lessen om, of zelfs op een aparte afdeling van de school (lwoo Intensief). Meestal zitten deze leerlingen ook in kleinere aparte groepen. Dat is dus prettig voor kinderen die in een grote klas niet op hun gemak zijn, maar zich in een kleine groep wel veilig voelen. En ook voor kinderen met een leerachterstand, want in een kleine groep kunnen ze hun achterstand gemakkelijker inhalen. lwoo biedt leerlingen ondersteuning op maat. Dat hoeft niet altijd vier jaar te duren. lwoo kan ook tijdelijk zijn, bijvoorbeeld een of twee jaar. Een bijzondere vorm van lwoo is het lwoo Intensief. Dat zijn speciale schoolafdelingen voor leerlingen die speciale aandacht nodig hebben. In Utrecht zijn dat de Wim Sonneveldschool, die samenwerkt met het Vader Rijn College en het Meerstroom College, en de Martijnschool, die is ondergebracht bij het Delta College. In die scholen werken speciaal opgeleide leraren en er is veel contact tussen de mentor en de ouders. Praktijkonderwijs Voor sommige leerlingen zijn de vmbo-leerwegen te moeilijk. Ook met leerwegondersteunend onderwijs slagen ze er niet in om het vmbo-diploma te halen. Dan kun ze terecht in het Praktijkonderwijs. Wat is Praktijkonderwijs? Net als het vmbo duurt het Praktijkonderwijs (PrO) vier jaar. Het belangrijkste verschil met het vmbo en het lwoo is dat het praktijkonderwijs rechtstreeks opleidt voor een plek op de arbeidsmarkt. In kleine groepen krijg je vier jaar les in de vakken van de Basisvorming. De vakken zijn toegespitst op de kennis die je nodig hebt voor een baan. Daarnaast word je getraind in praktische vaardigheden, zodat je je goed kunt redden in de maatschappij. Denk bijvoorbeeld aan koken, klussen in huis, rekeningen betalen, invullen van formulieren, verzorgen van je uiterlijk, omgaan met andere mensen en werken. De naam praktijkonderwijs zegt het ook al: je leert vooral in de praktijk, bijvoorbeeld met stages bij bedrijven en organisaties. Als je het praktijkonderwijs hebt afgerond, krijg je het diploma praktijkonderwijs. Toelating tot lwoo en PrO Lang niet iedere leerling wordt toegelaten tot het lwoo of Praktijkonderwijs. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen heeft daarvoor een aantal (landelijke) regels vastgesteld. Hoe wordt een leerling toegelaten? Als de basisschool denkt dat het kind geholpen is met lwoo of Praktijkonderwijs, dan komt dit in het schooladvies te staan. De basisschool kan ook nog aangeven of ze denken aan lwoo op een reguliere vmbo-school of op een aparte kleinere schoolafdeling (lwoo Intensief). Voor een aanvraag lwoo of PrO zijn aanvullende toetsgegevens van de leerling nodig. Hiervoor wordt de ouders/verzorgers om toestemming gevraagd. Aanmelding Nadat de basisschool een leerling bij de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) heeft aangemeld, bepaalt deze (onafhankelijke) commissie of een leerling speciale zorg nodig heeft en welke vorm dan voor hem/haar geschikt is. Hierna gaat het advies van de PCL naar de basisschool. De leerling wordt in overleg met de ouders of verzorgers aangemeld bij een vmbo-school met lwoo of bij een school voor Praktijkonderwijs. 12 Welke school past bij mij?

15 13

16 Plaatsing in lwoo De vmbo-school waar de leerling wordt aangemeld, bepaalt welke extra zorg hij/zij nodig heeft. Dit wordt beschreven in een handelingsplan. De vmbo-school bepaalt ook of de leerling extra ondersteuning krijgt op de reguliere schoollocatie of op de afdeling lwoo Intensief. Als dit allemaal duidelijk is, meldt de school het kind aan bij de Regionale Verwijzingscommissie Voortgezet Onderwijs (RVC/VO). Plaatsing in PrO Toelating tot Praktijkonderwijs is een ander verhaal. Niet de school, maar de Regionale Verwijzingscommissie bepaalt of een leerling daarheen kan. De Regionale Verwijzingscommissie beoordeelt dat op basis van drie vaste criteria: leerachterstand, leervermogen (IQ) en sociaal-emotionele problematiek. Op grond van de beoordeling van de Regionale Verwijzingscommissie wordt een leerling uiteindelijk geplaatst in het Praktijkonderwijs of toch in het Leerwegondersteunend onderwijs. Vso SH/ESM Wat is het? Dit voortgezet onderwijs is bedoeld voor slechthorende (SH) leerlingen en leerlingen met ernstige spraak- en taalmoeilijkheden (ESM). Door zo n handicap kan het gebeuren dat: Je geplaagd wordt om je spraak, of omdat je soms vreemde antwoorden geeft; je bepaalde apparatuur nodig hebt om de les te kunnen volgen; je veel problemen hebt met taal; je jezelf moeilijk kunt concentreren en snel bent afgeleid; je last hebt van het lawaai in de klas, waardoor je de les moeilijk kunt volgen. Scholen voor SH/ESM in Utrecht Er zijn twee scholen voor SH/ESM in Utrecht: de Alfonso Corti school, het Rotsoord. Er zitten maar weinig leerlingen in een groep. De klassen zijn voorzien van groeps-hoorapparatuur, zodat elke leerling zo goed mogelijk de les kan volgen via het gehoor. De leerkracht maakt ook gebruik van overheadprojectie en staat bijvoorbeeld nooit met de rug naar de klas. Verder is er een logopedist, die je extra helpt met je spraak en taal. Wanneer je een hoortoestel hebt, kun je daar ook alle deskundige hulp voor krijgen. Voordat je als leerling wordt toegelaten, vindt er een toelatingsonderzoek plaats, met onder andere een spraak-, taal- en gehooronderzoek. Wat erna? Aan het eind van elk schooljaar wordt in overleg met jou en je ouders bekeken of je nu naar een vorm van gewoon voortgezet onderwijs kunt, zoals vmbo of havo, of dat je beter op dezelfde school kunt blijven. Havo Havo betekent Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs. Het havo duurt vijf jaar. Het is de bedoeling dat je na het havo nog een (beroeps-)opleiding gaat volgen aan een Hogeschool. Het tempo en het niveau op het havo zijn hoger dan op het vmbo. Dat betekent: veel zelfstandig werken, veel lezen en schrijven en veel huiswerk maken. Het eerste jaar is een brugjaar (vmbo-tl met havo samen, of havo en vwo samen). Vaak hoort ook het tweede jaar tot de brugperiode. Tijdens de brugperiode moet duidelijk worden welk schooltype het best bij jou past. In de onderbouw krijg je de vijftien vakken uit de basisvorming. Aan het einde van de derde klas kies je voor een profiel (een aantal vaste vakken bij elkaar) waarin je examen wilt doen. In het vijfde jaar doe je het havo-examen. Wat kun je met een havo-diploma doen? Naar het vwo. Je komt dan in de vijfde klas van het vwo; naar een school voor Hoger Beroeps Onderwijs (hbo) om door te leren voor een beroep (bijvoorbeeld juf of meester, verpleegkundige, ingenieur); naar het Middelbaar Beroeps Onderwijs (mbo) om daar door te leren voor een beroep; werken en doorleren tegelijk. Scholen voor havo: Amadeus Lyceum Sint Bonifatiuscollege Sint Gregorius College Leidsche Rijn College De Passie UniC Gerrit Rietveldcollege Vwo Vwo betekent Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs. Het wetenschappelijk onderwijs wordt gegeven aan universiteiten en hogescholen. Wie naar het vwo gaat, bereidt zich dus voor om naar een universiteit of een hogeschool te gaan. Als je naar het vwo wilt, moet je dus goed kunnen studeren. Oftewel: veel zelfstandig werken, veel lezen en schrijven en veel huiswerk maken 14 Welke school past bij mij?

17 Welke schoolsoorten? In het vwo zijn er twee schoolsoorten: het atheneum, het gymnasium. Voor het volgen van het atheneum is een Cito-score van (minimaal) 540 punten nodig en voor het gymnasium een Cito-score van 543 of meer. Natuurlijk speelt ook het advies van de basisschool in beide gevallen een belangrijke rol. Het atheneum en het gymnasium duren allebei zes jaar. Het belangrijkste verschil is dat je op het gymnasium altijd klassieke talen (Grieks en/of Latijn) krijgt en op het atheneum niet. Soms is er wel een mogelijkheid om op het atheneum Grieks of Latijn te kiezen. De brugperiode duurt een of twee jaar. Tijdens de brugperiode krijg je de vakken uit de basisvorming. Aan het einde van de derde klas kies je voor een profiel (een aantal vaste vakken) waarin je ook examen doet. De periode in klas 4, 5 en 6 heet de tweede fase. Er zijn vier profielen waaruit je kunt kiezen. In het zesde jaar doe je vwo-examen. Profielen In de derde of vierde klas van havo en vwo kun je niet meer zelf een vakkenpakket samenstellen, maar kies je voor een profiel. Een profiel bestaat uit een combinatie van een aantal vakken. Er zijn vier profielen. Cultuur en maatschappij Daarna leer je bijvoorbeeld verder voor leerkracht, reclamefotograaf of bibliothecaris. Economie en maatschappij Dit profiel heeft te maken met het zakenleven. Je kunt daarna verder leren voor medewerker bij een bank, hoteldirecteur, secretaresse. Natuur en gezondheid Dit profiel bereidt voor op opleidingen die te maken hebben met gezondheidszorg (verpleger, laborant, arts) of milieu (milieudeskundige)... Natuur en techniek Dit profiel bereidt voor op technische opleidingen, bijvoorbeeld aannemer, computerspecialist, architect... Studiehuis Elke school voor havo/vwo mag zelf kiezen hoe er in de bovenbouw wordt lesgegeven. De meeste scholen richten hun studiehuis zo in dat leerlingen een groot deel van de tijd zelfstandig werken aan taken. Docenten begeleiden hen daarbij. Computers en andere moderne media worden daarbij ingezet. Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog gewone lessen in de bovenbouw. Wat kun je met een vwo diploma doen? naar de universiteit gaan om bijvoorbeeld te studeren voor een beroep als dokter, tandarts, advocaat enzovoort; naar een school voor hbo (Hoger Beroeps Onderwijs) om te studeren voor een beroep. Scholen voor vwo Utrechts Stedelijk Gymnasium Christelijk Gymnasium Amadeus Lyceum Sint Bonifatiuscollege Sint Gregorius College Leidsche Rijn College De Passie UniC Gerrit Rietveld College Kopklas De internationale kopklas is een extra jaar tussen groep 8 en het voortgezet onderwijs, bedoeld voor allochtone leerlingen. Het gaat om leerlingen die in principe naar het vmbo-tl, havo of vwo kunnen, maar die nog veel problemen hebben met het Nederlands om alle lessen goed te kunnen volgen. Speciaal voor die leerlingen is er een extra jaar waarin veel aandacht wordt besteed aan de Nederlandse taal. In de afgelopen schooljaren zijn er goede ervaringen opgedaan met de kopklas. Sommige leerlingen bleken na het kopklasjaar het onderwijs op de vmbo-tl, havo of vwo beter aan te kunnen. Maar je kunt niet zomaar kiezen voor de kopklas. Leerlingen worden daarvoor geselecteerd. Er zijn twee criteria voor de selectie: de leerkracht van groep 8 vindt dat je geschikt bent voor de kopklas; uit de toetsresultaten blijkt dat je voor de kopklas in aanmerking komt. De leerkracht van groep 8 neemt het initiatief om met je ouders over de aanmelding te praten. Het kopklasjaar telt niet mee als het gaat om de maximaal toegestane verblijfsduur in het voortgezet onderwijs. 15

18 Hoofdstuk 6 Welke scholen zijn er in Utrecht? 1. Amadeus Lyceum 2. St. Bonifatiuscollege 3. Christelijk Gymnasium Utrecht 4. Utrechts Stedelijk Gymnasium 5. Unic 6. Gerrit Rietveld College 7. St. Gregorius College 8. Leidsche Rijn College 9. De Passie, Evangelische School 10. Liefland College 11. Delta College 12. Meerstroom College 13. X11, school voor grafimedia 14. Vader Rijn College 15. Utrecht Zuid College 16. Wellant College 17. Via Nova College 18. Wim Sonneveldschool 19. Kranenburgschool 20. Dr. Vliegenthartschool 21. Vso Het Rotsoord 22. Vso Alfonso Corti school 23. Internationale Kopklas 16 Welke school past bij mij?

19 8 16 A 11 B 22 C D 10 6 A West F Binnenstad B Noordwest G Zuid C Overvecht H Zuidwest D Noordoost I Leidsche Rijn E Oost J Vleuten de Meern De nummers corresponderen met de scholen op de pagina hiernaast 17 1 J I H 20 F G E 17

20 1 Amadeus Lyceum Leren als levenskunst Schoolvorm Het Amadeus Lyceum is een school voor vmbo-tl, havo, atheneum en gymnasium. Onze school is een cultuurschool. Dat wil zeggen dat kunst en cultuur nadrukkelijk herkenbaar zijn in het onderwijsaanbod. In het leergebied kunst en cultuur komen naast de gebruikelijke vakken als muziek, handvaardigheid en tekenen ook dans en drama, digitale fotografie en film aan de orde. Het Amadeus Lyceum is gestart in augustus In 2008 betrekken we een gloednieuw en modern gebouw in de wijk Vleuterweide. Op die nieuwe locatie maakt de school deel uit van een cultuurcampus. Voor het zover is, zitten we in de wijk Veldhuizen bij De Meern. Ouderbijdrage en overige kosten De leerlingen hebben de beschikking over een laptop volgens een leaseconstructie. De laptop wordt in drie jaar afgeschreven, daarna krijgen de leerlingen de mogelijkheid om de laptop te kopen. De leerstof wordt veelal via een elektronische leeromgeving aangeboden. De kosten voor de laptop/lesmateriaal bedragen jaarlijks ongeveer 450,00 daarbij zijn servicekosten, verzekering en onderhoud inbegrepen. In ons systeem zijn er geen kosten voor de aanschaf van een boekenpakket. De vrijwillige ouderbijdrage is 50,00. Het brugklaskamp kost 85,00. Aantal leerlingen Onze school is een school in opbouw en bestaat op dit moment uit de eerste drie leerjaren. In totaal zitten er in het schooljaar 2006/2007 ongeveer 350 leerlingen op het Amadeus Lyceum. Een nieuw onderwijsconcept, een nieuwe leeromgeving Op het Amadeus Lyceum is het zo dat de school de kaders bepaalt waarbinnen het leren zich afspeelt. Vanzelfsprekend staat voorop dat leerlingen in staat worden gesteld om op hun eigen niveau hun schoolloopbaan af te sluiten met een diploma. De leerstof die in alle leerjaren wordt aangeboden is gebaseerd op de eisen die bijvoorbeeld de basisvorming aan het onderwijs stelt. Op het Amadeus Lyceum gaan we nadrukkelijk uit van verschillen tussen leerlingen en van de eigen verantwoordelijkheid van de leerling. Wij staan op het standpunt dat de leerling de regisseur van zijn eigen leven is. Dat betekent dat we de leerling een actieve rol geven, bijvoorbeeld zelf leren plannen of zelfstandig leren werken. We geven leerlingen zo veel mogelijk de keuze op welk moment ze met welke leerstof aan het werk gaan. Ook kunnen ze soms kiezen op welke manier ze zich bepaalde leerstof eigen willen maken of op welke manier ze laten zien dat ze voldoende geleerd hebben. Naast kennis hechten wij ook veel belang aan het aanleren van competenties. Samenwerken, plannen, creatief zijn, presenteren, om maar wat voorbeelden te noemen. We verwachten dat op deze manier ons onderwijs een meerwaarde kan hebben voor de leerlingen. Het competentiegerichte leren komt vooral naar voren als we gaan werken met projecten. We werken bijvoorbeeld met een project visuele waarneming, waarbij leerlingen zelf een onderzoeksvraag formuleren en bepalen wat ze nu precies over dit onderwerp te weten willen komen en op welke manier ze dat organiseren. Dat kan ook betekenen dat leerlingen buiten de school actief zijn, bijvoorbeeld voor een bezoek aan een opticien of een laboratorium. De rol van de traditionele docent verandert in dit concept naar die van een coachende begeleider. De leerlingen werken samen in groepjes van ongeveer vier, gedurende een periode van ongeveer zes weken. De begeleider volgt het proces van samenwerken in de groepjes in een wekelijks gesprek. Daarnaast is een keer in de drie weken een gesprek tussen begeleider en leerling om de individuele vorderingen te bespreken. Een ander onderwijsconcept vraagt om een nieuwe leeromgeving. Om bovenstaande in de praktijk te brengen, hebben we het vaste patroon van klassen in klaslokalen losgelaten. Leerlingen werken in een domein, dat is een ruimte waarin ongeveer honderd leerlingen zelfstandig kunnen werken. Onderbouw Er zijn TL/havo groepen en havo/vwo groepen. Aan het einde van het tweede leerjaar wordt er een keuze gemaakt voor een passende vervolgopleiding: vmbo-tl, 18 Welke school past bij mij?

21 havo, atheneum of gymnasium. We bieden de leerstof aan in leergebieden. Het leergebied Mens en Natuur bijvoorbeeld bestaat uit de vakken techniek, wiskunde, biologie, natuurkunde en scheikunde. Een voordeel hiervan is dat de vakken in samenhang kunnen worden aangeboden. Gedurende een bepaalde periode werkt een leerling aan een module binnen een leergebied. Naast de basisstof bevat een module ook verdiepingsstof waardoor de leerling in staat wordt gesteld om op zijn eigen niveau te werken. Schooltijden De leerlingen zitten drie van de vijf dagen per week van 8.30 uur tot uur op school. Twee dagen per week zijn de leerlingen om uur uit. Wij kennen geen lesuitval en geen tussenuren. Verlengde schooldag In samenwerking met het Utrechts Centrum voor de Kunsten bieden wij na schooltijd de mogelijkheid aan om cursussen te volgen, bijvoorbeeld een cursus streetdance of theaterkoor. Vier keer per jaar worden de ouders/verzorgers geïnformeerd over de gang van zaken op school door middel van een nieuwsbrief die digitaal verspreid wordt. Ook via de website zult u actuele informatie kunnen vinden. Ouders van een leerjaar hebben de mogelijkheid om deel te nemen aan zogenaamde klankbordgroepen. Daarin kunnen zij met andere ouders en de teamleiders van het Amadeus Lyceum van gedachten wisselen over de vorderingen van hun kinderen en alles wat daarmee samenhangt. Ook wordt er twee keer per jaar een algemene ouderavond georganiseerd. Open huis en open lesmiddagen Voor leerlingen: Dinsdag 13 en donderdag 15 februari 2007, van uur. Voor leerlingen en ouders: De data en tijdstippen van de open dagen worden op de site van het Amadeus Lyceum bekend gemaakt. Contact tussen school en thuis Wij vinden het heel belangrijk dat er goed contact is tussen school en thuis. Via verschillende kanalen proberen we het contact tussen begeleiders en ouders zo goed mogelijk te onderhouden. Het schooljaar is verdeeld in zes periodes. Na elke periode worden de ouders op de hoogte gebracht van de vorderingen van de leerlingen. Drie keer per jaar is er een rapportage en een voortgangsgesprek met ouders, begeleider en leerling. Contactgegevens Adres Van Lawick van Pabstlaan RA De Meern Telefoon Fax info@amadeuslyceum.nl Rector Jeanine Vlastuin 19

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 2: De verschillende soorten onderwijsniveaus na de basisschool 4

Inhoudsopgave. Hoofdstuk 2: De verschillende soorten onderwijsniveaus na de basisschool 4 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Advisering en schoolkeuze 1 Hoofdstuk 2: De verschillende soorten onderwijsniveaus na de basisschool 4 Hoofdstuk 3: Overzicht van alle Utrechtse scholen en hun onderwijsniveaus

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: De verschillende soorten onderwijsniveaus na de basisschool 3

Hoofdstuk 2: De verschillende soorten onderwijsniveaus na de basisschool 3 2012-2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Advisering en schoolkeuze 1 Hoofdstuk 2: De verschillende soorten onderwijsniveaus na de basisschool 3 Hoofdstuk 3: Overzicht van alle Utrechtse scholen en hun onderwijsniveaus

Nadere informatie

Povo. Ouderbrochure POVO. Uitleg voor ouders over de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs 2013-2014

Povo. Ouderbrochure POVO. Uitleg voor ouders over de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs 2013-2014 Povo Ouderbrochure POVO Uitleg voor ouders over de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs 2013-2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Advisering en schoolkeuze 1 Hoofdstuk 2: De verschillende

Nadere informatie

Informatie 8ste jaarsouders

Informatie 8ste jaarsouders Informatie 8ste jaarsouders NIO donderdag 8 november 2012 Deze wordt afgenomen door Eduniek, onze schoolbegeleidingsdienst. Uitslag na de kerstvakantie, samen met het schooladvies. Aanvullende informatie

Nadere informatie

Gratis exemplaren van deze publicatie zijn telefonisch te bestellen bij Postbus 51-Infolijn, onder vermelding van het AOCenW-nummer.

Gratis exemplaren van deze publicatie zijn telefonisch te bestellen bij Postbus 51-Infolijn, onder vermelding van het AOCenW-nummer. Publicatie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen productie directie Voorlichting, Leo Wijnhoven vormgeving Wim Zaat, Moerkapelle fotografie Bart Versteeg, Den Haag Mood Factory, Amsterdam

Nadere informatie

Nieuwe afspraken over de overstap. 1. Basisschooladvies is leidend.! LVS-gegevens groep 6, 7 en 8 Werkhouding en gedrag Aanvullende gegevens

Nieuwe afspraken over de overstap. 1. Basisschooladvies is leidend.! LVS-gegevens groep 6, 7 en 8 Werkhouding en gedrag Aanvullende gegevens Na de basisschool Nieuwe afspraken over de overstap Naar welke opleiding kan mijn kind? Het basisschooladvies Het 2e toetsgegeven Welke opleidingen zijn er? Wat verwachten we van de ouders bij deze schoolkeuze?

Nadere informatie

Naar welke opleiding kan mijn kind?

Naar welke opleiding kan mijn kind? Na de basisschool Naar welke opleiding kan mijn kind? Het basisschooladvies Het 2e toetsgegeven De nieuwe school Het onderwijssysteem Wat verwachten we van de ouders bij deze schoolkeuze? Belangrijke data

Nadere informatie

Welkom op. Naar het voortgezet onderwijs

Welkom op. Naar het voortgezet onderwijs Welkom op Naar het voortgezet onderwijs Een homogene klas Meerdere vakdocenten Andere mensen Meer vakken Meer lokalen Meer boeken Meer huiswerk Andere verantwoordelijkheden Andere lestijden Pauzeren op

Nadere informatie

Welkom. op de algemene voorlichtingsavond over het Voortgezet Onderwijs maandag 4 november 2013. Wilt u alstublieft uw mobiele telefoon uitzetten?

Welkom. op de algemene voorlichtingsavond over het Voortgezet Onderwijs maandag 4 november 2013. Wilt u alstublieft uw mobiele telefoon uitzetten? Welkom op de algemene voorlichtingsavond over het Voortgezet Onderwijs maandag 4 november 2013 Wilt u alstublieft uw mobiele telefoon uitzetten? Grote veranderingen Meer leerkrachten Wisselen van lokaal

Nadere informatie

VMBO Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs

VMBO Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs Inhoud VO avond 1. Onderwijstypen voortgezet onderwijs (VO) 2. Advisering basisschool 3. Toelichting toetsafname 4. Tijdspad 5. Ontwikkelingen 6. Traject aanmelding VO. 7. Tips bezoek en overzicht van

Nadere informatie

Goed op weg naar het vo 2015-2016

Goed op weg naar het vo 2015-2016 Goed op weg naar het vo 2015-2016 Een goede overstap van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs is erg belangrijk: motivatie & zelfvertrouwen plezier houden in leren opmaat voor vervolgopleiding/werken

Nadere informatie

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs Informatieboekje Voortgezet Onderwijs 1 2 Voorwoord Dit informatieboekje geeft een overzicht van de belangrijkste gegevens over het VMBO, Havo en VWO. Hoe het VMBO is opgebouwd, welke vakken in de onderbouw

Nadere informatie

\hoe verder?? Wat is de voorbereiding? Een aantal spannende maanden tegemoet. Vanaf eind november starten we met het oefenen van Cito-toetsen

\hoe verder?? Wat is de voorbereiding? Een aantal spannende maanden tegemoet. Vanaf eind november starten we met het oefenen van Cito-toetsen Advies, CITO-toets toets en \hoe verder?? Een aantal spannende maanden tegemoet Wat is de voorbereiding? Vanaf eind november starten we met het oefenen van Cito-toetsen -niet te serieus -wijzen op leerstrategieën

Nadere informatie

Informatie-avond vo. - Welkom

Informatie-avond vo. - Welkom Informatie-avond vo - Welkom - Programma: Wat gaat er gebeuren? Als er gekozen is Wat doet het Spectrum? Wat doen de ouders? Wat doen de leerlingen? Structuur van het onderwijs VMBO HAVO en VWO Periodes

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure Belangrijke

Nadere informatie

Basisschooladvies. Oki-doc. (Extra) ondersteuning. Basisschooladviezen in Amsterdam. Een dubbeladvies STAP 1

Basisschooladvies. Oki-doc. (Extra) ondersteuning. Basisschooladviezen in Amsterdam. Een dubbeladvies STAP 1 STAP 1 Basisschooladvies Je krijgt van de basisschool een advies over het soort onderwijs dat bij je past: dat noemen we het basisschooladvies. Sommige leerlingen hebben wat extra ondersteuning op school

Nadere informatie

Hardenberg Tel 0524 593800. Coevorden. Your next step! Tel 0523 262170. www.denieuweveste.nl

Hardenberg Tel 0524 593800. Coevorden. Your next step! Tel 0523 262170. www.denieuweveste.nl Van Heeckerenlaan 2 Piet Heinstraat 1 Coevorden Hardenberg Tel 0524 593800 Your next step! Tel 0523 262170 www.denieuweveste.nl Your next step! informatie 2014/2015 ontwikkel(t) je talent De Nieuwe Veste

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Thema Kinderen en school

Thema Kinderen en school http://www.edusom.nl Thema Kinderen en school Lesbrief 20. Het adviesgesprek. Wat leert u in deze les? Advies vragen. / woorden die hetzelfde betekenen. Advies geven. / woorden die hetzelfde betekenen.

Nadere informatie

ADVIES, CITO-TOETS EN HOE VERDER?? Een aantal spannende maanden tegemoet

ADVIES, CITO-TOETS EN HOE VERDER?? Een aantal spannende maanden tegemoet ADVIES, CITO-TOETS EN HOE VERDER?? Een aantal spannende maanden tegemoet Wat is de voorbereiding? Vanaf eind november starten we met het oefenen van Cito-toetsen -niet te serieus -wijzen op strategieën

Nadere informatie

Surf ook naar www.rvec.nl

Surf ook naar www.rvec.nl Een succesvolle leerloopbaan voor ieder kind Welkom bij Roelof! Het Roelof van Echten College in Hoogeveen is een school voor ieder kind. Wij bieden alle vormen van onderwijs aan: praktijkonderwijs, leerwegondersteunend

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure Belangrijke

Nadere informatie

Algemene uitleg door 2College Durendael

Algemene uitleg door 2College Durendael Algemene uitleg door VMBO algemeen VMBO, hoe is het ontstaan en waarom? Met de invoering van het VMBO in 1999 wilde toenmalig staatssecretaris van Onderwijs, mevr. T. Netelenbos (PvdA) de instroom in het

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure Belangrijke

Nadere informatie

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen.

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo EEN WERELD SCHOOL vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen Gemini (H)TL Gemini (H)TL, iets voor jou! De HTL- route Je hebt advies

Nadere informatie

Op weg naar klas 3. september 2013. Informatieboekje voor tweedeklassers VMBO BK KT schooljaar 2013/2014 -1-

Op weg naar klas 3. september 2013. Informatieboekje voor tweedeklassers VMBO BK KT schooljaar 2013/2014 -1- Op weg naar klas 3 Informatieboekje voor tweedeklassers VMBO BK KT schooljaar 2013/2014 september 2013-1- Op weg naar klas 3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding... blz. 3 2. Hoeveel jaar heb je nog

Nadere informatie

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs Informatieboekje Voortgezet Onderwijs 1 2 Voorwoord Dit informatieboekje geeft een overzicht van de belangrijkste gegevens over het VMBO, Havo en VWO. Hoe het VMBO is opgebouwd, welke vakken in de onderbouw

Nadere informatie

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO De Overstap Let op! Informatie over de procedure aanmelding wordt tijdens de decemberavonden in het VO aan de ouders gegeven. Inrichting van

Nadere informatie

Goed op weg naar het vo. De overstap van basisschoolverlaters in de BOVO regio Haaglanden

Goed op weg naar het vo. De overstap van basisschoolverlaters in de BOVO regio Haaglanden Goed op weg naar het vo De overstap van basisschoolverlaters in de BOVO regio Haaglanden BASISSCHOOL Voortgezet Onderwijs Inhoud Belangrijke informatie Het basisschooladvies Belangrijke wijzigingen in

Nadere informatie

Procedure schoolverlaten

Procedure schoolverlaten Procedure schoolverlaten Overgang van het PO naar VO: Het advies van de basisschool is tegelijk het plaatsingsniveau van de leerling. Regelgeving: Het bevoegd gezag (VO) baseert zijn beslissing over de

Nadere informatie

christelijke school voor mavo-havo-vwo met elkaar voor elkaar voor nu en later

christelijke school voor mavo-havo-vwo met elkaar voor elkaar voor nu en later christelijke school voor mavo-havo-vwo met elkaar voor elkaar voor nu en later Onderwijs met aandacht voor iedereen! Op mavo, havo of drie jaar vwo onderbouw: Engels PLUS Sport PLUS Science PLUS Business

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 4 2. KIEZEN 5 3. KIEZEN IN HET VMBO TL MAVO 6 4. SECTOREN 7. 5. VAKKENPAKKET (lessentabel) 8 6. BEROEPENÖRIENTATIE 9

INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 4 2. KIEZEN 5 3. KIEZEN IN HET VMBO TL MAVO 6 4. SECTOREN 7. 5. VAKKENPAKKET (lessentabel) 8 6. BEROEPENÖRIENTATIE 9 Naam : klas : 2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 4 2. KIEZEN 5 3. KIEZEN IN HET VMBO TL MAVO 6 4. SECTOREN 7 5. VAKKENPAKKET (lessentabel) 8 6. BEROEPENÖRIENTATIE 9 7. MOGELIJKHEDEN NA HET VMBO 10 8. INFORMATIE

Nadere informatie

CTC Procedure voor aanmelding en toelating voor het schooljaar 2014-2015

CTC Procedure voor aanmelding en toelating voor het schooljaar 2014-2015 CTC Procedure voor aanmelding en toelating voor het schooljaar 2014-2015 1. Er kan slechts bij één school worden ingeschreven. Aanmelding geschiedt rechtstreeks bij de scholen voor voortgezet onderwijs.

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO (wordt geïntegreerd) vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure

Nadere informatie

Wessel Gansfortcollege vestiging Heerdenpad

Wessel Gansfortcollege vestiging Heerdenpad Wessel Gansfortcollege vestiging Heerdenpad Film bekijken? Scan met Layar! vmbo-theoretisch leerweg (tl) havo, atheneum, atheneum+ 900 leerlingen Uit de kunst! Ongeveer 900 leerlingen komen elke dag naar

Nadere informatie

NAAR DE BRUGKLAS, MAAR WELKE?

NAAR DE BRUGKLAS, MAAR WELKE? VMBO NAAR DE BRUGKLAS, MAAR WELKE? Kind: aanleg, belangstelling, prestaties,beroepswens Basisschool: toetsen, leerprestaties, interesse, motivatie, vaardigheden, gedrag. Leerlingvolgsysteem + Advies Toelatingseisen:

Nadere informatie

PROGRAMMA VAN DE AVOND

PROGRAMMA VAN DE AVOND PROGRAMMA VAN DE AVOND Overzicht voortgezet in Nederland Het kundig rapport NIO Tijd voor vragen Onderwijs na de Basisschool Het Voortgezet Onderwijs MBO-niveau 3 + 4 MBO Niveau 1 + 2 Hoger Onderwijs Weten

Nadere informatie

Informatieavond voortgezet onderwijs 2013-2014

Informatieavond voortgezet onderwijs 2013-2014 Informatieavond voortgezet onderwijs 2013-2014 Wat gaan we doen? Inleiding Voortgezet onderwijs Opbouw advies t.w. -Advies Basisschool (ABS) -CITO Aannamebeleid scholen Vragen Sluiting Samen kiezen Kind

Nadere informatie

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO De Overstap Let op! Informatie over de aanmeldprocedure krijgt u tijdens de informatieavonden in november en december op de vo-scholen. Inrichting

Nadere informatie

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen.

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen. Havo Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen. Met havo op weg naar succes! Al jarenlang heeft onze havo-afdeling heel

Nadere informatie

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO De Overstap Let op! Informatie over de procedure aanmelding wordt tijdens de decemberavonden in het VO aan de ouders gegeven. Inrichting van

Nadere informatie

MELANCHTHON MATHENESSE

MELANCHTHON MATHENESSE MELANCHTHON MATHENESSE christelijke school voor vmbo hristelijke school voor MATHENESSE, DAT BEN JIJ! Op Melanchthon Mathenesse: Vind je alle leerwegen en alle sectoren. Werk je op je eigen manier. Ga

Nadere informatie

OVERSTAP- en KEUZEMOMENTEN. op Christelijk College de NOORDGOUW

OVERSTAP- en KEUZEMOMENTEN. op Christelijk College de NOORDGOUW OVERSTAP- en KEUZEMOMENTEN op Christelijk College de NOORDGOUW () Op de Noordgouw kunnen leerlingen 3 verschillende diploma s halen: 1. MAVO-diploma 2. HAVO-diploma 3. Atheneum-diploma (+) VMBO-tl = MAVO

Nadere informatie

oktober 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 BK-KT

oktober 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 BK-KT oktober 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 BK-KT Inhoudsopgave 1. Inleiding... blz. 2 2. Hoeveel jaar heb je nog voor de boeg op de SGL?... blz. 3 3. Het schooladvies... blz. 4 4. Het

Nadere informatie

Informatieavond CBS de Citer 2015. Welkom 10-09-2015

Informatieavond CBS de Citer 2015. Welkom 10-09-2015 Informatieavond CBS de Citer 2015 Welkom 10-09-2015 Algemene Informatie m.b.t. de communicatie Iedere vrijdag verschijnt de nieuwsbrief. Het is van belang om deze goed te lezen. Zo blijft u op de hoogte

Nadere informatie

Op weg naar het voortgezet onderwijs

Op weg naar het voortgezet onderwijs Het Openbaar Onderwijs Lingewaal presenteert Op weg naar het voortgezet onderwijs In samenwerking met : Gymnasium Camphusianum, Merewade College, Wellant College & Heerenlanden College Opening PROGRAMMA

Nadere informatie

EEN WERELD SCHOOL. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen. Gemini (H)TL

EEN WERELD SCHOOL. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen. Gemini (H)TL EEN WERELD SCHOOL vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen Gemini (H)TL Gemini (H)TL is iets voor jou! Je hebt advies vmbo theoretische leerweg Vmbo theoretische leerweg

Nadere informatie

Ook jouw nieuwe school staat in Oosterhout

Ook jouw nieuwe school staat in Oosterhout Ook jouw nieuwe school staat in Oosterhout Voortgezet onderwijs in Oosterhout Na de basisschool ga je naar het voortgezet onderwijs. De school waar jij naartoe kunt, is vlakbij! Alle soorten onderwijs

Nadere informatie

OPEN DAG 2015. www.staring.nl. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. Borculo Beukenlaan

OPEN DAG 2015. www.staring.nl. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. 24 januari 10 tot 13 uur. Borculo Beukenlaan OPEN DAG 2015 Borculo Beukenlaan 24 januari 10 tot 13 uur Borculo Herenlaan bovenbouw vmbo 24 januari 10 tot 13 uur Lochem Zutphenseweg 24 januari 10 tot 13 uur www.staring.nl Het Staring College daagt

Nadere informatie

Welkom ouders van t Zonnewiel

Welkom ouders van t Zonnewiel Welkom ouders van t Zonnewiel Presentatie over: De overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs en de scholen van Het Baken in Almere Onderwijsdoorstroomschema LWOO, wat is dat? LWOO op Stad

Nadere informatie

Op naar de brugklas!!!!

Op naar de brugklas!!!! Op naar de brugklas!!!! Voorlichtingsavond Voortgezet Onderwijs Programma Welkom en toelichting programma Voorbereiding VO De Cito-toets Informatie over scholen en schooltypes Het adviestraject en de inschrijving

Nadere informatie

Welkom. op de informatieavond voor ouders over: Overgang van PO naar VO

Welkom. op de informatieavond voor ouders over: Overgang van PO naar VO Welkom op de informatieavond voor ouders over: Overgang van PO naar VO SCHOOLSOORTEN PRO VMBO HAVO PRaktijkOnderwijs Voorbereidend Middelbaar BeroepsOnderwijs Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs VWO Voorbereidend

Nadere informatie

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen.

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. 2 Inleiding Aan de leerlingen van de VMBO derde klas TL, Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. Om tot een weloverwogen keuze te komen, is het

Nadere informatie

Welkom. Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i Bewust, Betrokken, Berechja

Welkom. Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i Bewust, Betrokken, Berechja Welkom Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i 2 0 1 6 Bewust, Betrokken, Berechja Programma Opening: dhr. J. Frankema, directeur Presentatie: dhr. J. Schaak, teamleider

Nadere informatie

Kiezen na de basisschool

Kiezen na de basisschool Kiezen na de basisschool Kiezen na de basisschool Wat staat je dan te wachten, waar kun je uit kiezen, waar kun je terecht??? In onderstaand schema is te zien hoe de leerroutes er uit zien op de middelbare

Nadere informatie

Groenewald. Waar staat. voor?

Groenewald. Waar staat. voor? groenewald Waar staat Groenewald voor? Groenewald is een persoonlijke, kleinschalige school waar kwalitatief, eigentijds, toekomstgericht onderwijs wordt gegeven. Binnen een duidelijke structuur is er

Nadere informatie

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost

Jouw praktische weg naar het hbo. Onderdeel van AOC Oost Jouw praktische weg naar het hbo Onderdeel van AOC Oost 2014 2015 2Informatie Het Groene Lyceum 2014-2015 Lekker praktisch bezig zijn maar wel op een hoog niveau. Is dat ook voor jou de leukste route naar

Nadere informatie

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen.

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. 2 Inleiding Aan de leerlingen van de 3 e klas HTL, Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. Om tot een weloverwogen keuze te komen, is het goed

Nadere informatie

VOORLICHTING 2016 - vmbo WELKOM

VOORLICHTING 2016 - vmbo WELKOM VERBINDEND ONDERWIJS VOORLICHTING 2016 - vmbo WELKOM C O N N E C TC O L L E G E. N L KIND Aanleg Belangstelling Schoolpresta2es Beroepswens BASISSCHOOL Leerlingvolgsysteem Toetsen Leerpresta2es Interesses

Nadere informatie

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO

Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Informatie voor ouders groep 8 over: D De E O Overstap V E R S T A P Overgang van PO naar VO Let op! Informatie over de procedure aanmelding wordt tijdens de decemberavonden in het VO aan de ouders gegeven.

Nadere informatie

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. zorg en welzijn techniek business en office. Gemini Vakcolleges

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. zorg en welzijn techniek business en office. Gemini Vakcolleges lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo EEN WERELD SCHOOL zorg en welzijn techniek business en office Gemini Vakcolleges Welk vakcollege past bij jou? Het vakcollege, iets voor jou! Je hebt advies vmbo basis

Nadere informatie

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen.

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen. Havo Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder examen doen. Met havo op weg naar succes! Al jarenlang heeft onze havo-afdeling heel goede

Nadere informatie

EEN WERELD SCHOOL. zorg en welzijn techniek business en office. Gemini Vakcolleges

EEN WERELD SCHOOL. zorg en welzijn techniek business en office. Gemini Vakcolleges EEN WERELD SCHOOL zorg en welzijn techniek business en office Gemini Vakcolleges Welk vakcollege past bij jou? Het vakcollege, iets voor jou! Je hebt advies vmbo basis of kader Het vakcollege is voor leerlingen

Nadere informatie

Goed op weg naar het vo

Goed op weg naar het vo Goed op weg naar het vo 2016-2017 De overstap van basisschoolverlaters in de BOVO regio Haaglanden Inhoud Een belangrijke stap Het onderwijskundig rapport De eindtoets Passend onderwijs Schooltypen vo

Nadere informatie

Het VMBO op het Groenhorst College Nijkerk. Inleiding

Het VMBO op het Groenhorst College Nijkerk. Inleiding Het VMBO op het Groenhorst College Nijkerk Inleiding Voor u ligt de informatie over de leerwegen binnen het VMBO. Het is een naslagwerkje naar aanleiding van de informatie-avond. Mocht u vragen hebben

Nadere informatie

Leerwegondersteunend onderwijs en Praktijkonderwijs in Zutphen e.o. Informatie voor ouders/verzorgers van basisschoolleerlingen

Leerwegondersteunend onderwijs en Praktijkonderwijs in Zutphen e.o. Informatie voor ouders/verzorgers van basisschoolleerlingen Leerwegondersteunend onderwijs en Praktijkonderwijs in Zutphen e.o. Informatie voor ouders/verzorgers van basisschoolleerlingen 1 2 Vooraf Uw zoon of dochter zit nu in groep 8 van de basisschool of in

Nadere informatie

Kiezen, ontdekken & doen!

Kiezen, ontdekken & doen! BUSINESS SCHOOL BUSINESS SCHOOL christelijke school voor vmbo-mbo-hgl Kiezen, ontdekken Kiezen, ontdekken & doen! Veel praktijk en (digitale) vaardigheden Onderbouw op MBS & doen MBS in het kort Je werkt

Nadere informatie

SG Nelson Mandela. mavo en mavo/havo algemeen toegankelijk

SG Nelson Mandela. mavo en mavo/havo algemeen toegankelijk SG Nelson Mandela mavo en mavo/havo algemeen toegankelijk Dalton is een Daltonschool Zo wil Scholengemeenschap Nelson Mandela bekend staan. In een open sfeer bepalen de leerlingen zelf voor een deel hun

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 4 2. KIEZEN 5 3. KIEZEN IN 2 HTL 6 4. SECTOREN 7. 5. VAKKENPAKKET (lessentabel) 8 6. BEROEPENÖRIENTATIE 9

INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 4 2. KIEZEN 5 3. KIEZEN IN 2 HTL 6 4. SECTOREN 7. 5. VAKKENPAKKET (lessentabel) 8 6. BEROEPENÖRIENTATIE 9 Naam : klas : 2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 4 2. KIEZEN 5 3. KIEZEN IN 2 HTL 6 4. SECTOREN 7 5. VAKKENPAKKET (lessentabel) 8 6. BEROEPENÖRIENTATIE 9 7. MOGELIJKHEDEN NA HET VMBO 10 8. INFORMATIE VERKRIJGEN

Nadere informatie

INFORMATIEAVOND voortgezet onderwijs

INFORMATIEAVOND voortgezet onderwijs INFORMATIEAVOND voortgezet onderwijs GROEP 8 2017/2018 16-10-2017 Groep 8 2017/2018 1 DOEL VAN DEZE INFORMATIE-AVOND. Procedure komende jaar Algemene informatie m.b.t. voortgezet onderwijs Verwijzing naar

Nadere informatie

1e klas: met vrienden en vriendinnen van de basisschool in één klas

1e klas: met vrienden en vriendinnen van de basisschool in één klas 1 mavo Intro Deze brochure geeft u informatie over de vmbo-theoretische leerweg op hethml: de mavo. Met vragen kunt u terecht bij de afdelingsleider bovenbouw mavo, Thomas ter Hart. 1e klas: met vrienden

Nadere informatie

De Overstap. Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO

De Overstap. Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Let op! Informatie over de procedure aanmelding wordt tijdens de decemberavonden in het VO aan u gegeven! De Overstap SCHOOLSOORTEN PRO VMBO

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de overgang van basis naar voortgezet onderwijs (POVO) 13 maart 2015

Veel gestelde vragen over de overgang van basis naar voortgezet onderwijs (POVO) 13 maart 2015 Veel gestelde vragen over de overgang van basis naar voortgezet onderwijs (POVO) 13 maart 2015 De overstap van de basisschool naar een school voor voortgezet onderwijs is voor veel ouders en kinderen een

Nadere informatie

VOORLICHTING VAN DE BASISSCHOOL NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS

VOORLICHTING VAN DE BASISSCHOOL NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS VOORLICHTING VAN DE BASISSCHOOL NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS Programma: Voorlichting wordt verzorgd door drie scholen uit de buurt namens alle VO-scholen Verschillende onderwijsvormen Onderbouw en bovenbouw

Nadere informatie

Talent. voor de Toekomst! Informatie Saenredam College

Talent. voor de Toekomst! Informatie Saenredam College Talent voor de Toekomst! Informatie Saenredam College 201 4 5 /201 Inhoudsopgave Dit hebben we speciaal voor jou geschreven 2 Openbare school Open avond VMBO bij het Saenredam College 3 Onderbouw Nieuwe

Nadere informatie

De overgang naar het voortgezet onderwijs

De overgang naar het voortgezet onderwijs Loket Passend Onderwijs De overgang naar het voortgezet onderwijs Informatieavond De Vlieger 14 oktober 2014 PO VO 2014-2015 Loket Passend Onderwijs & Passend Primair Onderwijs Leiden De overstap van primair

Nadere informatie

De Overstap. Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO

De Overstap. Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO Let op! Informatie over de procedure aanmelding wordt tijdens de decemberavonden in het VO aan u gegeven! De Overstap SCHOOLSOORTEN PRO VMBO

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs 2013-2014 Informatieavond voortgezet onderwijs Voorstellen Het voortgezet onderwijs Aanmelden procedure Het onderwijsaanbod op Ypenburg/Leidschenveen/Nootdorp Lyceum Ypenburg

Nadere informatie

Van de onderbouw naar de bovenbouw

Van de onderbouw naar de bovenbouw Van de onderbouw naar de bovenbouw 2018-2019 Wanneer ga je over in klas 1 en 2? Welke keuzes moet je maken in klas 2? Hoe gaat dat dan allemaal? Scholengemeenschap Panta Rhei Amstelveen, september 2018

Nadere informatie

Welkom op de Uilenhof

Welkom op de Uilenhof Welkom op de Uilenhof Nieuwe Mavo Havo Junior Talent Ontwikkeling Techniek (TOT) Uilenhof, kijken door familie - ogen Opbouw van de presentatie Wie zijn wij? (missie/visie/belofte/kernwaarden) Vormen van

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie Opdracht 1, module 4, les 2 Tijdens hun puberteit maken kinderen verschillende veranderingen door en moeten zij keuzes maken die belangrijk zijn voor hun toekomst. Daarbij hebben

Nadere informatie

Adviseer het Van Lodenstein College als ouders van harte achter de identiteit van deze school staan.

Adviseer het Van Lodenstein College als ouders van harte achter de identiteit van deze school staan. Advies voortgezet onderwijs Wegwijzer bij het opstellen van het advies van de groepsleerkracht bij de overgang van leerlingen van de basisschool naar voortgezet onderwijs Doel van de wegwijzer Ouders en

Nadere informatie

Je voelt je snel thuis op het Sondervick

Je voelt je snel thuis op het Sondervick Je voelt je snel thuis op het Sondervick ik op het Sondervick jij op het Sondervick wij op het Sondervick Voor de toekomstige brugklasser Het Sondervick College Welkom bij het Sondervick College! Misschien

Nadere informatie

Informatieavond Voortgezet Onderwijs. De school waar je samen leert en je thuis voelt!

Informatieavond Voortgezet Onderwijs. De school waar je samen leert en je thuis voelt! Informatieavond Voortgezet Onderwijs De school waar je samen leert en je thuis voelt! schoolverlaterprocedure okt./nov. oktober november maart informatie over de procedure voorlichtingsavond over - opbouw

Nadere informatie

informatie groep 8 Dé school met oog voor jouw toekomst

informatie groep 8 Dé school met oog voor jouw toekomst informatie groep 8 Dé school met oog voor jouw toekomst Nog even en dan... Dit is je laatste jaar op de basisschool. Volgend jaar ga je naar een nieuwe school. Samen met je ouders en je leerkracht ga je

Nadere informatie

Met atheneum op weg naar succes!

Met atheneum op weg naar succes! Atheneum Ruimte voor je eigen talent, met veel ruimte om extra vakken te kiezen en mogelijkheden om eerder examen te doen. Het Picasso Lyceum is één van de weinige scholen in Nederland die dit toestaat.

Nadere informatie

Ondernemen, Welzijn & Sport

Ondernemen, Welzijn & Sport christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Ondernemen, Welzijn & Sport Onderwijs maken we samen! Wat ga je leren? Wat wil je doen en meemaken? Wat kies je? Dat ontdekken we samen: jij, je ouders/verzorgers

Nadere informatie

Twee benodigdheden voor de aanmelding: Citotoets

Twee benodigdheden voor de aanmelding: Citotoets Twee benodigdheden voor de aanmelding: Citotoets OKR Het onderwijskundig rapport Belangrijk Komt van basisschool Geen momentopname Advies van verschillende leerkrachten Voortgezet onderwijs kijkt naar

Nadere informatie

Samen het beste uit jezelf halen

Samen het beste uit jezelf halen Samen het beste uit jezelf halen Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag. 6 Technasium en bèta-onderwijs pag. 4 Kunst en Cultuur pag. 5 Talen en gymnasium pag.

Nadere informatie

Voorlichtingsavond. Voortgezet onderwijs groep 8

Voorlichtingsavond. Voortgezet onderwijs groep 8 Voorlichtingsavond Voortgezet onderwijs groep 8 Programma van de avond 19.00 uur programma ouders en kinderen samen. 19.30 voorlichting ouders, kinderen richten de tentoonstelling in. 20.00 tentoonstelling

Nadere informatie

Uw kind gaat naar het voortgezet onderwijs.

Uw kind gaat naar het voortgezet onderwijs. Uw kind gaat naar het voortgezet onderwijs. - Welk onderwijs past bij uw kind? - Hoe kiest u een school? - Wat kunt u vragen tijdens de opendagen? - Wat is het vmbo? Welke beroepsgerichte vakken zijn er

Nadere informatie

Christelijke school voor vmbo met leerwegondersteuning. College de OpMaat. Op maat voor jou!

Christelijke school voor vmbo met leerwegondersteuning. College de OpMaat. Op maat voor jou! Christelijke school voor vmbo met leerwegondersteuning College de OpMaat Op maat voor jou! 2015-2016 College de OpMaat: Op maat voor jou! Leuke activiteiten Ik kan me niet zo goed concentreren in een grote

Nadere informatie

Met elkaar voor elkaar. voor nu en later. Uit Tien+ kies je zelf. We werken samen aan jouw toekomst. De Blesewic: heel veel plussen!

Met elkaar voor elkaar. voor nu en later. Uit Tien+ kies je zelf. We werken samen aan jouw toekomst. De Blesewic: heel veel plussen! christelijke school voor mavo-havo-vwo Met elkaar voor elkaar De Blesewic: heel veel plussen! We werken samen aan jouw toekomst Kleinschalig en uitdagend voor nu en later Onderwijs met aandacht voor iedereen!

Nadere informatie

Open Huis op vrijdag 22 januari 2016 maandag 1 woensdag 3 donderdag 4 februari 2016 Afdelingsleider klas 1

Open Huis op vrijdag 22 januari 2016 maandag 1 woensdag 3 donderdag 4 februari 2016 Afdelingsleider klas 1 (Hoog)begaafd? Met onderwijs op maat, uitdagingen in je eigen interesses en jaren ervaring in onderwijs aan (hoog)begaafden ben je bij ons aan het goede adres! (Hoog)begaafd? Wat is (hoog)begaafdheid nou

Nadere informatie

Een uitdagende en succesvolle schooltijd

Een uitdagende en succesvolle schooltijd Een uitdagende en succesvolle schooltijd HAVO ATHENEUM GYMNASIUM 2015 Past het Boni bij mij? Je bent op zoek naar een school met een veilige en prettige sfeer? Je wil graag docenten die met je meedenken

Nadere informatie

Stap je toekomst in... Informatie voor de leerlingen. Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo

Stap je toekomst in... Informatie voor de leerlingen. Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo Stap je toekomst in... Informatie voor de leerlingen Compleet onderwijs voor vmbo-t havo vwo Op zoek Je zoekt een nieuwe school, want op de basisschool ben je (bijna) klaar. De basisschool was wel erg

Nadere informatie

VOORLICHTING VAN DE BASISSCHOOL NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS

VOORLICHTING VAN DE BASISSCHOOL NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS VOORLICHTING VAN DE BASISSCHOOL NAAR HET VOORTGEZET ONDERWIJS Programma: Voorlichting wordt verzorgd door drie scholen uit de buurt namens alle VO-scholen Verschillende onderwijsvormen Onderbouw en bovenbouw

Nadere informatie

Ouderavond Verwijstraject Voortgezet Onderwijs 8 juni 2017

Ouderavond Verwijstraject Voortgezet Onderwijs 8 juni 2017 Ouderavond Verwijstraject Voortgezet Onderwijs 8 juni 2017 Agenda Voorlopig Verwijsadvies SVL (Schoolvragenlijst) NIO (Nederlandse Intelligentietest voor Onderwijsniveau) Definitief Verwijsadvies/Onderwijskundig

Nadere informatie

Kies je vakkenpakket. 2 en 3 MAVO 2015-2016

Kies je vakkenpakket. 2 en 3 MAVO 2015-2016 Kies je vakkenpakket 2 en 3 MAVO 2015-2016 1 2 Introductie Beste leerling, ouder of verzorger, Op dit moment zit jij of je kind in het tweede of derde jaar van de mavo. In beide jaren zullen keuzes gemaakt

Nadere informatie

Programma VMBO? HAVO? VWO? Welkom Wat verwachten we in groep 8? Advies VO Afsluiting

Programma VMBO? HAVO? VWO? Welkom Wat verwachten we in groep 8? Advies VO Afsluiting Voorlichtingsavond Programma VMBO? HAVO? VWO? Welkom Wat verwachten we in groep 8? Advies VO Afsluiting Wat verwachten we in groep 8? Goede werkhouding in de klas Huiswerk moet gemaakt worden Brede interesse

Nadere informatie