Oorlog in Syrië en de internationale context

Transcriptie

1 Oorlog in Syrië en de internationale context

2 Binnenlandse en internationale (geopolitieke) factoren - Historisch: koloniale en postkoloniale politiek - Autoritair regime - Socio-economische en milieufactoren - Sektarisme: binnenlands en regionaal - Spanningen met Israël - ontginning en transport van energiebronnen - Wapenhandel - Steun aan autoritaire regimes - militaire interventies - Terrorisme - geostrategische rivaliteit tussen grootmachten

3 Historische context Midden-Oosten is geografisch het product van Brits-Franse koloniale politiek: Koerden geen eigen staat Libanon als aparte staat losgeweekt van Groot-Syrië Olierijke Koeweit als aparte staat ipv onderdeel Irak Irak en Syrië twee aparte staten ondanks culturele banden. Pogingen tot unificatie in de jaren '70

4 Syrië: van opstand naar burgeroorlog naar 'proxy war' Eerste conflictlaag: intern Protestbeweging vanaf eind januari 2011 Gewelddadige reactie door regime Vanaf april/mei 2011: ook gewapende acties door oppositie en tegengeweld (Homs in februari) Verdeelde bevolking: gedeeltelijk op sektarische of klassenbasis Sterk verdeelde oppositie met: - Gewapende vleugel - Politieke vleugel Tweede conflictlaag: regionale actoren - Soennitische versus sjiitische as Derde conflictlaag: rivaliteit grootmachten

5 High Negotiations Comittee Oppositie (momentopname) National Coalition for Syrian Revolutionary and Opposition Forces Syrian National Council (belangrijkste groep: Moslimbroeders) Lokale coördinatiecomités Vrije Syrische Leger (los verband van gewapende groepen) National Council for Democratic Change Links-nationalistische groepen Democratische Unie Partij (PYD Koerden) lokale platformen (zoals het Zuidelijk Front, het Levant Front,...) Ahrar al Sham; Jaysh Al-Islam: gewapende salafisten Jabhat Fateh al-sham (voorheen Jabhat Al-Nusra) en Islamitische Staat (IS) Syrische Democratische krachten (PYD, Arabische milities, Armeniërs, Assyriërs, Turkmenen,...)

6 Religieuze en etnische verdeling

7 Internationale actoren 'koude oorlog' Sektarisch - Geostrategisch Steun aan oppositie: Turkije, Golfstaten (Qatar, Saudi-Arabië) steunen delen van oppositie VS, Frankrijk en Groot-Brittannië Steun aan regime Hizbollah, Iran (en sommige fracties van Iraakse regering) Rusland Andere: Israël, Arabische Liga, VN

8 Turkije: strategische prioriteiten Regime change (tot recent) geen Koerdische staat wapenleveringen/steun oppositie bombarderen stellingen van YPG, PKK en Daesh (IS) Spanningen met Rusland en Koerden!! Lid van NAVO Saudi-Arabië strategische prioriteiten regime change rivaliteit met Iran, versterken soennitische as Wapenleveringen/steun oppositie bombarderen van Daesh stellingen spanningen met Iran

9 VS strategische prioriteiten vernietiging Daesh regime change Verzwakken Rusland in de regio Wapenleveringen/steun oppositie Bombarderen Daesh stellingen Spanningen met Rusland, Hezbollah Rusland strategische prioriteiten steun aan Syrische regime Steunpunt in het MO Gasexploratie in Levantbekken Wapenleveringen/steun regime bombarderen oppositiestellingen Spanningen met VS, NAVO, Saudi- Arabië, Turkije

10 Iran Strategische prioriteiten steun aan Syrische regime Bevoorrading Hezbollah Gastransport Grondtroepen/wapenleveringen spanningen met Saudi-Arabië en Israël

11

12 Enkele criteria vergunningsbeleid Waalse wapenexport Respect voor mensenrechten & internationaal humanitair recht in land van bestemming Risico op interne spanningen Bestaan van gewapend conflict Kans dat wapens kunnen worden ingezet tegen Belgische troepen of bondgenoten Steun aan terrorisme of criminaliteit Risico op transfers naar derden of transfers naar terroristische organisaties Compatibiliteit van de export met de economische draagkracht (genoeg middelen voor menselijke investeringen)

13

14

15

16 Aanslagen Parijs en Brussel: opeisingen Zolang jullie ons blijven bombarderen, zullen jullie niet meer rusten. Jullie zullen zelfs bang zijn om naar de markt te gaan (communiqué Islamitsiche Staat 14 november 2015) ******************************* Dit is een boodschap die ik wil richten aan de mislukte overheid van België. Hebben we jullie niet gewaarschuwd? De lessen van Parijs hebben jullie blijkbaar niets opgeleverd. Want jullie zijn maar blijven voortgaan met jullie strijd tegen de islam en de moslims. Daarom wil ik zeggen dat de aanvallen in Brussel enkel en alleen de oogst is die jullie hebben gezaaid met jullie eigen handen. Zoals jullie onze moslims bombarderen met jullie F-16 s, zo zullen wij jullie volk doden. Zoals jullie onze vrouwen tot weduwen maken, zullen wij jullie vrouwen tot weduwen maken. En zoals jullie onze kinderen tot wezen maken, zullen we jullie kinderen tot wezen maken. (videoboodschap Islamitische Staat, 26 maart 2016)

17

18

19 Vb. internationale belangenspel: Olie- en gastransport

20 Gasontginning

21

22 Perspectieven? negatieve: Lange burgeroorlog met grotere betrokkenheid van internationale spelers die met elkaar in botsing kunnen komen Verdere regionale destabilisering (Libanon, Hatay, Jemen, Egypte, Turkije, Irak,...) vluchtelingencrisis positieve: Gemeenschappelijke vijand Daesh creëert diplomatieke mogelijkheden: Toenadering Rusland VS Gematigde oppositie en regime Koerden tonen dat Daesh te verslaan is.

23 Bilan Syrië Sterk verdeeld land > Vijf jaar opstand die heel vlug sterk is gemilitariseerd > 4 miljoen vluchtelingen en >7,5 miljoen interne vluchtelingen 6,7 miljoen mensen in armoede; 3,6 miljoen in extreme armoede 7 miljoen mensen hebben hulp nodig 1,2 miljoen huizen geheel of gedeeltelijk vernietigd Minstens doden (sommige schattingen tot ) Dreigende regionale instabiliteit

24

25