Brand In het gedeelte brand gaan we in op het ontstaan van brand, het bestrijden van brand en de ontruiming bij een brandmelding.

Transcriptie

1 Hand-out BHV-herhaling Bedankt dat u heeft deelgenomen aan de BHV-herhalingscursus. Bij deze ontvangt u de hand-out van de les. Het eerste gedeelte van de hand-out bevat het gedeelte brand en het tweede gedeelte het onderdeel eerste hulp. Brand In het gedeelte brand gaan we in op het ontstaan van brand, het bestrijden van brand en de ontruiming bij een brandmelding. Voor het ontstaan van een brand zijn altijd drie factoren nodig: 1.brandbare stof 2.zuurstof 3.een ontbrandingstemperatuur Als deze drie factoren in de juiste verhouding aanwezig zijn, ontstaat er brand. Deze drie factoren worden meestal in een driehoek getekend en worden de zijden van de branddriehoek genoemd. Om als BHV er een brand te kunnen blussen moet je een van de drie zijdes weg zien te nemen. Het weghalen van de brandbare stof Het weghalen van een brandbare stof lijkt erg lastig, maar niet onmogelijk. In het geval van een gasbrand is het weghalen van de brandbare stof eigenlijk de enige manier om de brand te blussen. Door het dichtdraaien van de gaskraan wordt de brandbare stof weggehaald en zal de brand stoppen. De brand gaat ook uit als de brandbare stof is opgebrand.

2 Het weghalen van de zuurstof Een brand is ook te blussen als je de zijde zuurstof wegneemt. Je kunt een brand verstikken, in dit geval kan er geen zuurstof meer bij de brand komen. Het blusmiddel CO2 zorgt er o.a. voor dat de zuurstof verdreven wordt. Een ander voorbeeld hiervan is het blussen van een brandende prullenbak met een blusdeken. Het verlagen van de temperatuur Door een blusmiddel op de brand te spuiten daalt de temperatuur en wordt de temperatuurzijde van de branddriehoek weggehaald. Het blusmiddel water is uitermate geschikt voor het verlagen van de temperatuur.

3 Functie van BHV er bij brand U bent in de herhalingscursus opgefrist met het blussen van een beginnend brandje. Mocht u signaleren dat de brand zich snel uitbreidt dan schakelt u over naar de ontruiming, hierop komen we later terug. Voordat u begint aan u bluspoging moet u zich bewust maken van de gevaren bij een brand. Een gouden regel voor de BHV er is: eigen veiligheid eerst! De overige gevaren die komen kijken bij een brand zijn: Rook Hitte Koolmonoxide Elektriciteitskasten Gevaarlijke stoffen Bij brand zal de rookontwikkeling en rookverspreiding meestal sneller lopen dan de uitbreiding van het vuur. Het grootste gevaar van rook is het inademen van hete rook met als gevolg verbranding van de luchtwegen. Rook zorgt er ook voor dat je gedesoriënteerd raakt, waardoor je mogelijk niet meer de weg naar buiten kunt bereiken. Onthoud dat rook altijd giftig is en dat u als BHV er niet aanwezig hoort te zijn in het gebied waar rook is. Bij vuur hoort temperatuursverhoging. De hitte zal zich naarmate de brand vordert ophopen bovenin de ruimte. De hitte daalt als een deken naar beneden en kan leiden tot brandwonden. Hitte kan ook leiden tot zelfontbranding van materialen in de ruimte, waardoor een brand zich snel kan uitbreiden. Een van de stoffen die altijd vrijkomt bij brand is koolmonoxide. De gevaren van deze stof, is dat de stof onzichtbaar, reukloos en smaakloos is. Koolmonoxide leidt na enige tijd tot zuurstofgebrek. Ze zeggen niet voor niks dat koolmonoxide de stille sluipmoordenaar is! Het gevaar bij een elektriciteitskast is dat de kast onder spanning kan staan door de nog aanwezige elektriciteit. Schakel indien mogelijk de elektriciteit uit, voordat u begint met blussen. Blus een elektriciteitsbrand nooit met water, omdat water elektriciteit goed geleidt. U kunt dan onder spanning komen te staan! In elk bedrijf komen wel gevaarlijke stoffen voor en soms maken ze zelfs deel uit van het werk. Elke stof heeft een ander bijkomend gevaar als er vuur bij komt. Pas op bij het blussen van gevaarlijke stoffen, er zijn namelijk stoffen aanwezig die reageren met water. Waarschuw indien nodig eerst deskundige hulp.

4 Soorten branden Branden worden ingedeeld in zogenaamde brandklassen A t/m F. Hieronder ziet u een de verschillende soorten branden. Onder klasse A-branden vallen de vaste stoffen (Bijvoorbeeld hout, papier, textiel) Voorbeelden van vaste stoffenbranden zijn in brand staande gordijnen en meubels. Onder klasse B-branden verstaan we in brand staande vloeistoffen en bij temperatuurverhoging vloeibaar wordende stoffen. Voorbeelden van vloeistofbranden zijn in brand staande dieselolie, terpentine, aceton en kaarsvet. Onder klasse C-branden zijn het in brand staan van gassen. Het gevaar van gasbranden is de kans op een explosie. Voorbeelden van gasbranden zijn in brand staande aardgas, LPG en propaan. Onder klasse D-branden zijn het in brand staan van metalen. Voorbeelden van metaalbranden zijn in brand staande natrium en aluminium. Onder klasse F-branden verstaan we branden met vetten en oliën. Voorbeelden van vetbranden zijn het in brand staan van bakolie of frituurvet.

5 Blusmiddelen Voordat u gaat blussen, bekijk je eerst wat er brand en zorgt u ervoor dat je het juiste blusmiddel hebt. Voordat u gaat blussen geef je een proefstoot. Als u gaat blussen, blijf dan laag en blus op een veilige afstand. Blus indien mogelijk altijd met de wind mee en maak gebruik van de worplengte van de blusstof. Zorg ervoor dat u het brandend object nooit voorbij gaat! Bedenk nog steeds of u eigen veiligheid niet in het geding is. Brandslanghaspel Geschikt voor klasse A vaste stoffen Blussende werking is temperatuur verlagen Heeft een bereik van 5m en heeft en kan langdurig gebruikt worden Nadeel is waterschade Poederblusser Geschikt voor klasse A vaste stoffen, B vloeistoffen, C gassen of alleen B en C Speciale variant D poeder geschikt voor metaal branden Groot blusvermogen Blussende werking is negatieve katalysator = beïnvloed de brand door de verbinding tussen de brandbare stof en de zuurstof te vertragen Nadeel heel veel nevenschade CO2 blusser Geschikt voor klasse B vloeistoffen Ook bruikbaar op locaties waar andere blusstoffen veel schade zouden opleveren zoals computers Blussende werking is het verdringen van de zuurstof In kleine en gesloten ruimtes kan dit gevaar opleveren voor verstikking van de gebruiker Kom nooit aan de bluskoker en richt de CO2 wolk nooit op mensen i.v.m. bevriezingsverschijnselen Sproeischuimblusser Geschikt voor klasse A vaste stoffen en B vloeistoffen Geleidt de stroom niet dus ook bruikbaar bij apparaten waar spanning op staat Blussende werking is het verdringen van de zuurstof bij een vloeistofbrand door het vormen van een afsluitend laagje. Blussende werking is het verlagen van de ontbrandingstemperatuur bij vaste stoffen branden door groot indringend vermogen van de nevel van water en schuim.

6 Vetblusser Speciale blusstof voor afdekken van brandende frituurpan Blussende werking is het verdringen van de zuurstof door een gasdichte laag die de vlammen dooft en herontsteking onmogelijk maakt Schakel wel altijd de frituurpan uit Blusdeken Geschikt voor klasse A vaste stoffen en B vloeistoffen Blussende werking is afdekken en daarmee het wegnemen van de zuurstof Ook bruikbaar voor het blussen van personen Nadeel is dat de brand van dichtbij benaderd moet worden, bescherm de handen door deze goed in de deken te vouwen Voer na een blusactie altijd een nacontrole uit, verplaats indien mogelijk voorwerpen om te kijken of de vloerbedekking eronder niet in brand staat/smeult. Sluit de deur als u de ruimte verlaat. Het is niet langer verantwoord in een ruimte met de brand te blijven als stoomvorming het zicht op de brand ontneemt, als u rook ziet, als de bluspoging niet lukt en de warmte en rook toeneemt. Op de volgende bladzijde ziet u de informatie over de soort branden en de blusmiddelen die ervoor geschikt zijn in een schematische weergave.

7 Schematiche weergave brandklassen/blusmiddelen

8 Gasbrand Wat te doen bij een brand van een gasfles? Let op eigen veiligheid! Bij twijfel 112 bellen en ontruimen Verander de fles nooit van positie Draai de afsluiter dicht als dit veilig kan en de fles koud is Maak gebruik van de brandslanghaspel met sproeistraal Niet blussen tenzij absoluut noodzakelijk i.v.m. explosiegevaar Blus ieder ander vuur in de omgeving Koel de fles vanuit een veilige positie (bijv. vanachter een muur) Let op: Acetyleen kan door externe opwarming, vlamterugslag of omvallen ontleden en exploderen. Serverbrand Wat te doen bij een brand in de serveruimte? Let op eigen veiligheid! Bij twijfel 112 bellen en ontruimen Schakel elektriciteit uit Maak bij voorkeur gebruik van een CO2 blusser, indien niet aanwezig mag sproeischuimblusser of waternevelblusser ook. Ontruiming Redenen van ontruiming van een pand kunnen zijn brand, wateroverlast, een ongeval met gevaarlijke stoffen, een bommelding of een dreiging van buiten zoals een gaswolk afkomstig van een bedrijf in de buurt. Doel van de ontruiming is ervoor zorgen dat alle aanwezige personen op een effectieve en efficiënte manier een gebouw veilig kunnen verlaten. De taak van de BHV er bij een ontruiming is als volgt: Controleren van afdelingen Aanwijzingen geven aan personeel Opvangen, informeren en gidsen van externe hulpverleningsdiensten (bijv. brandweer) Verzorgen van de registratie van mensen op de verzamelplaats Afronden van de ontruiming De BHV er moet direct reageren bij een alarmering (kan mondeling, telefonisch, via een pieper maar ook via de slow whoop. Het is van belang dat je als BHV er herkenbaar bent voor derden, dit kun je doen door het juiste veiligheidshesje te dragen. Als BHV er controleer je de melding (indien aanwezig via brandmeldinstallatie) en neemt een blusmiddel mee om zo mogelijk een bluspoging te doen. Schat in of het veilig is om een bluspoging te doen, is dit niet aan de orde dan volgt de ontruiming en alarmering van brandweer en andere instanties. Aandachtspunt bij het controleren van de ruimte is kijken of er nog mensen zijn achtergebleven in de ruimte, zet indien mogelijk apparatuur uit en sluit ramen en deuren.

9 Eerste hulp U als BHV er moet ook eerste hulp kunnen verlenen. In deze hand-out gaan we verder in op het gedeelte reanimatie en het bedienen van een AED. Ook zijn er enkele veranderingen binnen de richtlijnen van de NRR. Wijzigingen U als BHV er bepaald of het noodzakelijk is of je 112 belt. In de nieuwe richtlijnen van het bellen naar 112 staat dat je de telefoon op luidsprekerstand moet zetten, in dit geval kun je tegelijk eerste hulphandelingen verrichten. Omtrent botbreuken zijn er ook wat wijzigingen, bel 112 bij breuken in de benen, bekken/heup en in de wervelkolom. In de andere gevallen kan je contact opnemen met de huisarts. De mitella/ brede das is ook komen te vervallen Bij actieve bloedingen is ook een wijziging geweest. Bij een hevig bloedende wond en wanneer het slachtoffer shockverschijnselen vertoont bel je 112. Vervolgens oefen je druk uit op de wond en laat je het slachtoffer liggen, zorg ervoor dat het slachtoffer geen onderkoelingsverschijnselen krijgt. Zodra het mogelijk is om een wonddrukverband aan te leggen dan leg je deze aan. Het wonddrukverband bestaat uit snelverband of kompres in combinatie met een ideaal zwachtel of cohesieve zwachtel. De watten zijn hierbij komen te vervallen. Als iemand bewusteloos raakt bel je meteen 112 en zet je de telefoon op luidspreker. Draai het slachtoffer op de rug indien noodzakelijk en beoordeel de ademhaling. Bij ademhaling stabiele zijligging toepassen en bij geen ademhaling reanimatie. Bij een chemische brandwond op de huid 45 minuten spoelen/koelen. Pas indien mogelijk de temperatuur aan naar wat het slachtoffer prettig aanvaardt. Ogen zowel bij temperatuur als chemische verbranding 15 minuten spoelen. Bij ernstige brandwonden bel je 112. Koel 10 tot 20 minuten met lauw stromend water. Dek de wond steriel af met niet verklevend kompres, indien niet beschikbaar huishoudfolie/plastic zak of schone doek. Bij reanimatie controleer je bewustzijn, indien het slachtoffer niet reageert bel je 112. Reanimatie Voordat je start met een mogelijke reanimatie controleer je eerst of je het slachtoffer veilig kunt benaderen, breng zo nodig eerst het slachtoffer naar een veiligere plaats. Je controleert het bewustzijn, reageert deze niet dan bel je meteen 112 en geef je aan dat het mogelijk gaat om een reanimatie. Op de volgende bladzijde ziet u de volgorde van handelen bij een reanimatie.

10 Aandachtspunten bij reanimatie zijn: Eigen veiligheid gaat voor alles! borstcompressies per minuut Druk het borstbeen 5 tot 6 cm in Reanimeer met twee personen, zorg voor afwisseling Beadem indien mogelijk met een beademingsmasker Bent u niet in staat om te beademen of is het niet mogelijk, ga dan verder met borstcompressies Bij reanimatie kind/baby begin je met 5 beademingen en dan 15 borstcompressies en daarna weer 2 beademingen. De basale reanimatie bestaat dan uit 15:2 Stop met reanimeren in de volgende gevallen: u bent vermoeid, u wordt overgenomen, slachtoffer heeft niet reanimeren verklaring, het slachtoffer bijkomt, komst professionele hulp en als u er niet in slaagt om binnen 20 minuten 112 te bellen.

11 AED Als er bij een reanimatie een AED beschikbaar sluit je deze zo snel mogelijk aan. Hieronder volgt een omschrijving van de volgorde bij het aansluiten van een AED

12

13

14 Deze hand-out is gemaakt door Preventief BV. De gebruikte foto s en informatie zijn eigendom van Preventief en niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd. Voor meer informatie neem contact op met: Preventief BV Postbus CZ Ammerzoden Tel: Fax: info@preventief.com