[Uitzending 337: Handelingen 14 vers 1 t/m 28]

Transcriptie

1 [Uitzending 337: Handelingen 14 vers 1 t/m 28] In de vorige uitzending hebben we gelezen dat Paulus en Barnabas in Antiochië het stof van hun voeten hebben geschud om hun vervolgers duidelijk te maken dat zij niets meer met hen te maken wilden hebben (Hand.13:51). Het stof van de voeten schudden is een typisch Joods gebruik. Wanneer een Jood door een heidens land had gereisd en hij zijn eigen land weer zou binnengaan, zuiverde hij zich aan de grens van alle onreinheid. De apostelen gaan in zuidoostelijke richting en komen na een voettocht van ongeveer 150 km in Ikonium, een belangrijke Romeinse stad in het Frygisch- Galatische land, gelegen op een knooppunt van vijf wegen. Handelingen 14 vers 1 De volgende plaats waar Paulus en Barnabas kwamen, was Ikonium. Toen zij daar waren, gingen ze samen naar de synagoge. Ze spraken daar zo overtuigend dat veel Joden en niet-joden in Jezus Christus gingen geloven. Net als in Antiochië en andere plaatsen gaan Paulus en Barnabas in Ikonium op de sabbat naar de synagoge. Zij gaan op dezelfde manier te werk als in Antiochië. In de synagoge zijn zowel Joden als Grieken. Bij Grieken gaat het om de Griekssprekende inwoners van Ikonium, waarvan velen, regelmatig de synagoge bezoeken. Veel Joden en niet-joden worden overtuigd van de waarheid van het Evangelie. Uit de brief van Paulus aan de Galaten weten wij dat het gebied waar Paulus en Barnabas nu zijn aangekomen een moeilijk zendingsveld is. De brief aan de Galaten is de scherpste brief die Paulus heeft geschreven. Paulus schrijft in de brief aan gelovigen die geestelijk een verkeerde richting dreigen op te gaan. Een groep Joodse christenen had voor verwarring gezorgd (de zogenaamde Judaïsten). Zij beweerden dat christenen die geen Jood zijn, zich moeten houden aan de wetten van Mozes om behouden te worden. Laat ik kort iets vertellen over het gebied waar Paulus en Barnabas nu (in Hand.14) zijn aangekomen. TTB - NL - TWR - CW 1

2 De mensen naar wie de provincie Galatië was genoemd, waren Galliërs, een Keltische volksstam van dezelfde afkomst als de Kelten uit Frankrijk. In de vierde eeuw v.chr. vielen ze het Romeinse Rijk binnen en plunderden Rome. Later trokken ze door Griekenland en namen in 280 v.chr. Delphi in. Op uitnodiging van Nikomedes I, koning van Bithynië, staken ze naar Klein- Azië over om hem in een burgeroorlog te helpen. De Galliërs waren een oorlogszuchtig volk en vestigden zich al snel in Klein Azië. In 189 v.chr. werden ze door het Romeinse Rijk onderworpen en werden een provincie. Hun grenzen varieerden, en vele jaren lang behielden zij hun gewoonten en taal. De Romeinse provincie Galatië bestond naast de streek Galatië ook uit de landstreken van Frygië, Pisidië en Lykaonië, waar zich de steden Ikonium, Lystra en Derbe bevonden. De christelijke gemeenten die Paulus op zijn eerste reis mocht stichten lagen in de Romeinse provincie Galatië. Daarom is de aanduiding Galaten een verzamelnaam geworden voor de gemeenten of kerken in het genoemde gebied. Deze Galliërs hadden veelal het zelfde temperament en eigenaardigheden als wij. Ze hebben ook dezelfde afkomst, Europa en de Britse eilanden. Julius Caesar zei over hen: De zwakheid van de Galliërs is dat ze in hun besluiten wispelturig zijn, dol op verandering, en niet te vertrouwen. Een andere Romeinse schrijver beschreef hen als: oprecht, onstuimig, ontvankelijk, buitengewoon intelligent, dol op show en sensatie, maar zeer ongedurig (een gebrek aan rust en vastheid), wat de vrucht was van buitensporige ijdelheid. Herkennen wij onszelf in deze beschrijvingen? Zijn wij een wispelturig volk? Vandaag volgen we de ene leider, en morgen een andere? Eén van de reformatoren van de kerk (Maarten Luther) heeft in eerste instantie zijn kracht om door te zetten uit de brief aan de Galaten geput. Het was zijn lievelingsbrief, zijn bruid, zijn Catharina von Bora, zoals hijzelf zei. Handelingen 14 vers 1 De volgende plaats waar Paulus en Barnabas kwamen, was Ikonium. Toen zij daar waren, gingen ze samen naar de synagoge. Ze spraken daar zo overtuigend dat veel Joden en niet-joden in Jezus Christus gingen geloven. TTB - NL - TWR - CW 2

3 Nadat Paulus en Barnabas het eiland Cyprus in de lengte hebben doorkruist zijn ze naar Perge gevaren. Vandaar reisden ze naar de steden in Galatië (Antiochië, Ikonium, Lystra en Derbe). Daarmee kwamen zij in het centrum van Klein Azië terecht. Klein-Azië en Anatolië zijn namen voor het schiereiland in het uiterste westen van Azië dat vandaag de dag het Aziatische deel van het land Turkije beslaat. Het grenst in het westen aan Europa, in het noorden aan de Zwarte Zee, in het oosten aan Georgië, Armenië en Iran, in het zuidoosten aan Irak en Syrië, en in het zuiden aan de Middellandse Zee. Handelingen 14 vers 2 t/m 4: Maar ook daar waren weer Joden die niets van hen wilden weten. Die zaaiden onrust onder de niet-joden en zetten hen op tegen Paulus en Barnabas. De twee mannen trokken zich er niet veel van aan en bleven nog een hele tijd in de stad. Zij spraken vrijuit over Jezus Christus en de Here bevestigde wat zij zeiden door hen bijzondere dingen en vele wonderen te laten doen. De stad raakte in twee kampen verdeeld. Sommigen waren voor de Joden, anderen voor de apostelen. De verkondiging van het evangelie door Paulus en Barnabas veroorzaakt verdeeldheid in de stad. Er ontstaan twee kampen. Hand.14 vers 5 t/m 7: Op een gegeven ogenblik liepen een heleboel mensen, zowel Joden met hun leiders als niet-joden, opgewonden te hoop om voorgoed met de apostelen af te rekenen en hen te stenigen. Toen Paulus en Barnabas dat hoorden, vluchtten zij voor hun leven. Ze gingen naar de landstreek Lykaonië, naar Lystra en Derbe, en spraken ook daar weer over Jezus Christus. Er ontstaat een grimmige stemming in de stad. Zowel de ongelovige Joden als de heidenen werken in Ikonium de gezanten van de Here tegen. Er ontstaat een soortgelijke situatie als in Antiochië (Hand.13). Doel is ook in Ikonium om Paulus en Barnabas het werk onmogelijk te maken. Leiders uit de stad, zowel de burgerlijke overheidspersonen die de orde en rust in de stad moeten handhaven, als ook de leiders van de Joodse gemeenschap willen voorgoed met de verkondigers van het evangelie afrekenen. TTB - NL - TWR - CW 3

4 In een spontane uitbarsting van volkswoede wil men de apostelen door steniging uit de weg ruimen. Gelukkig vindt de steniging niet plaats, omdat de apostelen net op tijd de stad kunnen ontvluchten. Ze komen in Lystra. Handelingen 14 vers 8 t/m 10: In Lystra zat een man op straat die zijn voeten niet kon gebruiken. Hij was al sinds zijn geboorte verlamd en had nooit kunnen lopen. Terwijl Paulus sprak, zat de man aandachtig te luisteren. Paulus keek hem eens goed aan en zag dat hij het geloof had om genezen te worden. Sta op! riep hij hem toe. Ga recht op uw voeten staan! De man sprong op en begon te lopen. Net als Petrus en Johannes heeft ook Paulus een ontmoeting met een verlamde man. De man wordt genezen. Tijdens de prediking van Paulus is één van de toehoorders een man die al vanaf zijn geboorte verlamd is. Mogelijk was het een bedelaar. De man blijft anoniem. Wat Lucas van deze man zegt, benadrukt zijn nood en het hopeloze van zijn situatie. De man heeft geen kracht in de voeten. Hij heeft nog nooit één stap kunnen doen, laat staan rennen of springen. Dat was niet gekomen door een ongeluk. Lucas schrijft: hij was al sinds zijn geboorte verlamd en had nooit kunnen lopen. In het wonder aan deze verlamde man bevestigt de HERE de verkondiging van het evangelie. In Hebr.2:4, lezen we: God heeft bewezen dat die boodschap (redding door Jezus Christus) waar is, door tekenen, wonderen en machtige daden. En ook door de gaven van de Heilige Geest te geven aan wie Hij wil. Paulus en Barnabas zijn instrumenten in de handen van de HERE. Zij kwamen op plaatsen waar het Woord van God niet was. Op plaatsten waar mensen nog nooit het evangelie hadden gehoord. Wat waren hun geloofsbrieven? Welk bewijs was er dat zij de boodschap niet zelf hadden bedacht maar van de HERE kwam en in Zijn opdracht werd verkondigd? Door het wonder werd de verkondiging van het evangelie bevestigd. De tekengaven (van genezing en bevrijding) waren de geloofsbrieven van de apostelen. En vandaag? Natuurlijk, vandaag hebben we de Bijbel, het Woord van God. Aan dat Woord moeten ook wij gehoorzamen en er naar handelen. En de gaven van genezing en bevrijding? Die zijn er vandaag ook nog! TTB - NL - TWR - CW 4

5 Ook vandaag worden mensen door handoplegging en op gebed genezen. Ook vandaag worden zieken gezalfd met olie (naar het voorschrift van Jacobus) en geeft de HERE genezing. Ja, er worden ook mensen niet beter. Ik weet niet waarom dat zo is. Bij hen is de weg van de HERE anders en blijft het voor ons verborgen. Er zijn geheimen die de HERE uw God, u niet heeft geopenbaard (Deutr.29:29). Ook vandaag worden in de naam van Jezus demonische bindingen verbroken en worden mensen bevrijd van satanische machten en bindingen. Al deze tekenen en wonderen zijn geen doel op zich. Ze bevestigen de verkondiging van het evangelie van Jezus Christus. Mogelijk vraagt een luisteraar zich af: en waar is de verkondiging van het evangelie goed voor? Mag ik het u zeggen met de woorden uit Joh.20:31, De verkondiging van het evangelie heeft tot doel: opdat u zult geloven dat Jezus de Christus is, de Zoon van God. Als u in Hem gelooft, leeft u in Zijn naam. Een mens kan de feiten van het evangelie kennen en ze ook geloven. Een mens kan geloven dat Jezus stierf en weer is opgestaan, en nu zit aan de rechterhand van God de Vader in de hemel. Een mens kan zelfs geloven dat als hij of zij zijn vertrouwen op Here Jezus stelt, de Here hem of haar zal redden. Blijf de vraag: waarom doet u dat dan niet? Het kan zijn omdat een volgeling of een aantal volgelingen van Jezus u pijn of verdriet hebben gedaan. Door problemen in de kerk of bij andere gebeurtenissen. Er kunnen veel dingen zijn en toegegeven, ook in de kerk gaan dingen mis. Ik wil u om vergeving vragen voor al die keren dat een volgeling van Christus zich niet heeft gedragen zoals Jezus Christus dat zou hebben gewild. Laat zo n gebeurtenis nooit tussen Hem en u inkomen. U wilt Zijn liefde en redding toch niet afwijzen omdat iemand van het grondpersoneel zich heeft misdragen? De HERE is die gebeurtenis zeker niet vergeten, mogelijk moet u juist daarom van Zijn liefde en genade horen. Op het woord van Paulus sprong de man op en begon te lopen. De mensen uit Lystra keken Paulus en Barnabas met verwondering aan. Hand.14 vers 11: Er steeg een luid gejuich op onder de mensen die erbij stonden. De goden! riepen zij in hun eigen taal. De goden zijn in mensengedaante naar ons toe gekomen! TTB - NL - TWR - CW 5

6 Alle mensen roepen en juichen opgewonden in het Lykaonisch: De goden zijn in mensengedaante naar ons toe gekomen! Omdat zij nog nooit eerder zo n wonder hebben meegemaakt, is hun eerste gedachte dat de apostelen twee van de door hen vereerde goden in mensengedaante zijn. De reactie is niet onbegrijpelijk. Uit de Griekse mythologie zijn verschillende verhalen bekend van goden die in mensengedaante op aarde verschenen. Ook de godenbeelden hadden menselijke vormen. Omdat de bewoners van Lystra in hun eigen taal roepen, kunnen Paulus en Barnabas niet verstaan wat ze zeggen. Het gevolg is dat ze ook niet direct begrijpen wat de bevolking van plan is. Handelingen 14 vers 12 en 13: Zij noemden Barnabas Zeus en Paulus Hermes, omdat hij de mensen had toegesproken. De priester van de Zeus-tempel, die buiten de stad stond, bracht zelfs stieren en bloemenkransen bij de poort, want hij en de mensen wilden Barnabas en Paulus offers brengen. De bevolking van Lystra denkt dat Barnabas Zeus is (de belangrijkste godheid van de Griekse godenwereld). Dat kan te maken hebben met zijn leeftijd (ouder dan Paulus) of zijn grotere gestalte. Paulus wordt door hen voor Hermes (de zoon van Zeus) aangezien. Hermes gold in de godenwereld als boodschapper en woordvoerder van de goden, met name van Zeus. Paulus wordt zo genoemd omdat hij de mensen had toegesproken. De Romeinse namen voor Zeus en Hermes zijn respectievelijk Jupiter en Mercurius. Volgens een bekende mythe, die zich in deze streek afspeelt, zouden Zeus en Hermes in mensengedaante zijn neergedaald en door een echtpaar gastvrij zijn opgenomen. Dit echtpaar werd door de goden royaal gezegend. Bij de bijgelovige bevolking leefden een dergelijke mythen nog sterk. Daarom bracht men de twee wonderdoeners ook direct met Zeus en Hermes in verband. Aan goden moet worden geofferd en daarom zijn de bewoners van Lystra van plan om ter ere van Paulus en Barnabas een groot offerfeest te houden. Handelingen 14 vers 14 t/m 16: Maar toen die dat hoorden, schrokken zij. Zij scheurden van ontzetting hun kleren en renden naar de mensen toe. Mannen! schreeuwden zij. Wat bent u van plan? Wij zijn maar gewone mensen, net als u! TTB - NL - TWR - CW 6

7 Wij hebben goed nieuws voor u: keer u af van die waardeloze goden, u moet de levende God vereren! Hij heeft de hemel, de aarde en de zee gemaakt en alles wat daarin is. Tot nu toe heeft Hij alle volken hun gang laten gaan. Niet alleen het offeren aan afgoden, maar ook het bewijzen van goddelijke eer aan mensen is afgoderij. Zo hard als ze kunnen, roepen de apostelen: wat bent u van plan? Wij zijn maar gewone mensen, net als u! Handelingen 14 vers 17 en 18: Maar toch heeft Hij zich nooit onbetuigd gelaten. Altijd waren er bewijzen van Zijn goedheid: regen en goede oogsten, zodat wij naar hartelust konden eten en genieten. De mensen hadden zich zo vast voorgenomen Barnabas en Paulus offers te brengen, dat die er met moeite in slaagden hen dit uit het hoofd te praten. Het lukt de apostelen uiteindelijk om tijdig de opgewonden mensen ervan te weerhouden aan hen te offeren, maar niet zonder de grootst mogelijke moeite. Handelingen 14 vers 19: Maar de stemming in de stad sloeg om, toen er Joden uit Antiochië en Ikonium kwamen die veel kwaad over de apostelen vertelden. De mensen werden vijandig en gooiden stenen naar Paulus, die zo zwaar getroffen werd dat zij dachten dat hij dood was en daarom sleepten ze hem de stad uit. Voor de bewoners van Lystra slaan de opwinding en de hooggespannen verwachtingen om in teleurstelling. Daarbij is bovendien hun godsdienstige voorstellingswereld belachelijk geworden. Van deze teleurstelling maken Joden die uit Antiochië gekomen waren, gebruik om de mensen tegen Paulus en Barnabas op te zetten. Het valt op dat het wispelturige mensen zijn. De ene dag staan ze klaar om Paulus en Barnabas als goden te vereren en de volgende dag wordt Paulus voor dood de stad uitgesleept. De mensen laten zich door van alles en nog wat beïnvloeden en veranderen zomaar van gedachten (Efeziërs 4:14). Sommige uitleggers menen op grond van 2 Korintiërs 12 vers 2 t/m 4: Ik ken iemand die met Christus verbonden is en die 14 jaar geleden tot in de derde hemel werd weggevoerd - in zijn lichaam of buiten zijn lichaam, dat weet ik niet, dat weet alleen God. TTB - NL - TWR - CW 7

8 Maar ik weet dat hij werd weggevoerd tot in het paradijs en dat hij daar dingen hoorde die geen mens onder woorden kan of mag brengen. Op grond van deze uitspraak menen uitleggers dat Paulus echt dood is geweest en dat de iemand (uit 2 Korintiërs 12) Paulus zelf is. In vers 7 van hetzelfde hoofdstuk zegt Paulus: De openbaringen die God mij heeft gegeven, zijn werkelijk buitengewoon. Maar omdat Hij niet wilde dat ik mij daardoor iets zou gaan verbeelden, heeft Hij mij pijnlijk laten vernederen door een handlanger van Satan, die mij als met vuisten slaat. Dat kun je een doorn in mijn vlees noemen. Nee, God zal niet toelaten dat ik mij wat ga verbeelden (2 Korintiërs 12:7). Als deze uitleg juist is, dan is ook Paulus uit de doden opgewekt. Handelingen 14 vers 20: Maar toen de christenen om hem heen kwamen staan, stond hij op en liep de stad binnen. De volgende morgen vertrok hij met Barnabas naar Derbe en bracht daar het goede nieuws van Jezus Christus. Lucas vertelt dat de christenen om de apostel heen zijn gaan staan. Daarbij zullen zij zeker tot God hebben gebeden. Dan gebeurt er een wonder. Paulus staat op en gaat uit eigen beweging naar de stad. Het Griekse werkwoord voor opstaan kan zowel worden gebruikt voor gaan staan als voor opstaan uit de doden. Dat bevestigt de gedachte dat Paulus mogelijk is opgewekt uit de dood. Over de lichamelijke toestand van Paulus wordt verder niets gezegd. Ook als Paulus op dat moment niet dood was heeft er zeker een wonder van genezing plaatsgevonden. Anders is het bijna niet voor te stellen hoe Paulus de voetreis van de ongeveer 90 km naar Derbe heeft kunnen maken. Om hun leven niet verder in gevaar te brengen, verlaten de apostelen de volgende morgen Lystra. Derbe lag aan de grote weg van Efeze naar Syrië en had net als Ikonium een keizerlijke toevoeging gekregen. Het heette officieel: Claudio Derbe (de toevoeging houdt verband met keizer Claudius). Uit deze stad komt Gajus, de latere medewerker van Paulus (Hand.20:4). Handelingen 14 vers 21 t/m 25: Nadat ze in Derbe vele mensen voor de Here hadden gewonnen, gingen ze terug naar Lystra, Ikonium en Antiochië en bemoedigden de christenen daar. TTB - NL - TWR - CW 8

9 Zij spoorden hen aan in Jezus Christus te blijven geloven, ondanks de vervolgingen. Want, zeiden zij, voordat wij in het Koninkrijk van God komen, moeten wij nu eenmaal veel moeilijkheden doormaken. Ook wezen zij in elk van de christengemeenten leiders aan. Terwijl zij vastten, baden ze voor hen en vertrouwden hen toe aan God. Paulus en Barnabas keren terug via Pisidië en Pamfilië en komen daarbij ook in Perge. Ze spreken er over Jezus Christus. Dan komen ze in de havenstad Attalia en varen vandaar terug naar Antiochië. Handelingen 14 vers 26 t/m 28: In Attalia gingen zij aan boord van een schip dat hen naar Antiochië in Syrië zou brengen. Nu zij hun taak hadden afgerond, gingen zij terug naar de stad waar zij aan hun reis waren begonnen. Daar hadden zij, samen met de andere leiders van de christengemeente, God gevraagd hen onder zijn hoede te nemen, zodat zij konden doen wat Hij hun had opgedragen. Toen ze in Antiochië aankwamen, riepen zij de christenen bijeen en vertelden hun wat God allemaal had gedaan. God had nu ook niet-joden de mogelijkheid gegeven in Jezus Christus te geloven. Paulus en Barnabas bleven nog een hele tijd bij de christenen in Antiochië. Nadat de beide gezanten van Christus verslag hebben gedaan van hun reis, blijven zij geruime tijd in Antiochië om de gelovigen in deze stad van dienst te zijn in prediking en onderricht. In de volgende uitzending lezen we verder in Hand.15:1 t/m 13. TTB - NL - TWR - CW 9