Regelgevingsimpactanalyse

Transcriptie

1 Regelgevingsimpactanalyse Dominique De Vos Adj directeur-generaal 16 november 2015 Inhoudstafel Internationale aanbevelingen De geïntegreerde RIA: Principes Verloop Vragen (formulier) Hulp (handleiding/helpdesk) Impactanalysecomité Publicatie Evaluatie

2 Impactanalyse: inspiratiebron OESO Recommendation on the regulatory policy and Governance ( ) Regulatory impact assesment (report 2009) Better regulation in Europe, Belgium, 2010 Europese Unie Communication on Impact assesment (2002) Impact assesment board (2006) 3 Aanbevelingen voor België Onder andere: De impactanalyses ex ante (t.t.z. vóór de implementatie) hervormen en versterken Alternatieve, soepelere manieren van regelgeving opstellen suggereren De reglementeringen in de praktijk evalueren via kwantitatieve en kwalitatieve methodes 4 2

3 Hedendaagse geschiedenis Kafka test (2004): de potentiële administratieve lasten opsporen DOEB (2007): globale screening inzake duurzame ontwikkeling Voornaamste doelstelling Bewustwording van de globale impact van nieuwe beslissingen Voornaamste zwakte Auto-evaluatie, weinig kwaliteitscontrole Meestal slecht begrepen, slecht uitgevoerd 5 Van de DOEB naar de RIA Wettelijke basis: Koninklijk besluit van 22/09/2004: definitie en rol van de cellen duurzame ontwikkeling Wet van 05/05/1997 gewijzigd in 2010: uitbreiding van het toepassingsveld en sanctiemechanisme Koninklijk besluit van 20/09/2012: 9 vrijstellings-categorieën Wetenschappelijke basis: Rapporten OESO (SIA) en studie Belspo ( ): Methodology and feasability of sustainability impact assessment. Case: Federal policy-making processes Procedure: omzendbrief werking van de Ministerraad (2007) Stap 1 : vrijstellingen Stap 2 : quickscan formulier Stap 3 : formulier grondige analyse (eventueel) 6 3

4 Recente geschiedenis Gender Test (wet van 12-I-2007) KMO Test (Small business Act- 2008) Test beleidscoherentie ten gunste van ontwikkeling (wet van 19 maart 2013) Risico van 5 autonome testen! 7 RIA : principes Integratie van de thema s één enkel formulier Minimale standaardisatie Anticipatie Toepassingsgebied / uitzonderingen Kwaliteit : verificatie door het IAC Meerdere bestemmelingen (regering, consultatieve organen, Parlement...) Transparantie Publicatie Ref: Wet van 15-XII-2013 & KB van 21-XII-2013 (MB 31-XII-2013) 8 4

5 RIA = uitdrukking van de impact Voordelen Verruiming van het overleg Synthese van de impact Meer globale visie Aansprakelijkheid van de overheid Voorkomen van kritieken Coherentie tussen reglementaire domeinen Transparantie & publiciteit Voorkomen van kritiek Nadelen Bijkomende stap Verplichting van transparantie Nieuwe discipline Bressen in de politieke arbitrages Antwoorden op kritieken. 9 Totstandkoming van de regelgeving inclusief de RIA Consultaties Werkgroep beleidscoördinatie (IKW) Initiatie en opmaak van het reguleringsontwerp Administratieve- en begrotingscontrole Agenda MR Goedkeuring door de Ministerraad Raad van State Adviesorganen Goedkeuring (2 de ) + verzending naar de koning Parlement (wet) Staatsblad (KB) FACULTATIEF Op aanvraag Uitvoering van de geïntegreerde impactanalyse. Hulp van de IAhelpdesk Nazicht en aanbevelingen van het Impactanalyse Comité IA-formulier toegevoegd aan het dossier voor de MR Publicatie op website DAV en in de parlementaire documenten 10 5

6 Vrijstellingen & uitzonderingen Instemming met internationale verdragen en akkoorden Instemming met samenwerkingsakkoorden tussen de federale staat en meerdere gemeenschappen en gewesten Beslissingen met een louter formeel karakter ( codificeren, coördineren, ) en de budgettaire techniek Auto-regulering Nationale veiligheid en openbare orde Hoogdringendheid, te motiveren (// Raad van State)!Te vermelden in het ontwerp en in de nota aan de MR 11 Structuur & vragen 5 tests 21 thema s 4 thema s die diepgaand onderzocht worden (3,10,11,21) 17 thema s: impact +/- (trefwoorden) EEN beschrijvende fiche vermelding van de reeds uitgevoerde analyses en van de bronnen (ex post evaluatie) verantwoording van de positieve of negatieve antwoorden 12 6

7 Duurzame ontwikkeling Duurzame ontwikkeling als rode draad Structuur conform de langetermijnvisie zoals goedgekeurd door de federale overheid Evenwicht tussen de verschillende dimensies doorheen 21 thema's De quickscan-benadering wordt in de nieuwe procedure geïntegreerd: Snelle beoordeling van de potentiële impact aan de hand van voorbeeldkernwoorden Zet aan tot een transversale analyse met het oog op een kwaliteitsvoller beleid Vereenvoudigde procedure: Eén formulier en één helpdesk voor 5 voorafgaande impactanalyses Eén enkele stap Van 33 naar 21 thema's 13 Gelijkheid van vrouwen en mannen Op welke personen heeft het ontwerp (rechtstreeks en onrechtstreeks) een impact en wat is de naar geslacht uitgesplitste samenstelling van deze groep(en) (% vrouwenmannen)? Identificeer de eventuele verschillen in de respectieve situatie van vrouwen en mannen Beperken bepaalde van deze verschillen de toegang tot bestaansmiddelen of de uitoefening van de fundamentele rechten van vrouwen of mannen (problematische verschillen)? Identificeer de positieve en negatieve impact op de gelijkheid van vrouwen en mannen. Welke maatregelen worden genomen om de negatieve impact te beperken/compenseren? 14 7

8 KMO: 5 hoofdlijnen Kwalitatieve (sectoren, juridische vorm) en kwantitatieve (aantal, grootte) identificatie van de potentieel betrokken ondernemingen Overzicht van de positieve en negatieve impact op de kmo s (direct en indirect, belangrijk en bijkomstig, individueel en sectoraal, enz.): via elke nuttige variabele (kosten en lasten, innovatie, groei, tewerkstelling, concurrentievermogen, enz ). Analyse van de evenredigheid van de negatieve effecten op de kmo s en de grote ondernemingen: waarin zullen de verwachte gevolgen veel zwaarder zijn voor de kmo s? Evaluatie van de evenredigheid van de negatieve effecten wat betreft het door de projectmaatregel vooropgestelde doel: beantwoordt de gevolgde weg het best aan het Think Small first principe? Maatregelen om de negatieve effecten op de kmo s te verlichten: aanpassingen, vrijstellingen, bijstand, enz. 15 Administratieve lasten Identificatie van de doelgroep ondernemingen en/of burgers Identificatie van de formaliteiten/verplichtingen Lijst van de gevraagde documenten en informatie Wijze waarop ze gecommuniceerd worden Periodiciteit van hun toelevering Maatregelen ter verlichting of compensatie 16 8

9 Ontwikkelingssamenwerking Beschrijf de verwachte impact van de regelgeving op acht prioritaire domeinen: Voedselzekerheid (EU) Gezondheid en toegang tot geneesmiddelen (B) Lokale en internationale handel (EU) Waardig Werk (B) Inkomens en taxatie (B) Mobiliteit van personen (EU) Leefmilieu en klimaatverandering (EU) Vrede en veiligheid (EU) Gedifferentieerde impact? (Minst Ontwikkelde Landen, Afrika, Food deficit-landen Verzachtende maatregelen, compensaties? 17 Twee versies van RIA Elektronisch formulier Word formulier

10 Welke hulpmiddelen? Trefwoorden die de thema s illustreren Online handleiding en FAQ S op Helpdesk ria-air@premier.fed.be Telefoonnummer: (9u -17u) 19 Impactanalysecomité Facultatieve aanhanging making, anytime Secretariaat > DAV Termijn van reactie: 5 werkdagen Doelstelling: de RIA te verbeteren > volledigheid, nauwkeurigheid, relevantie Aanbevelingen, alternatieven, Jaarlijks evaluatieverslag 20 10

11 Publicatie Documenten van de MR: gedeeltelijk vertrouwelijkheid RIA kan opgevraagd worden door - een consultatief orgaan - een politieke werkgroep -... Publicatie op de website van de DAV, op geschikte tijd 21 Evolutie 120 gebruikers van het digitaal formulier Weinig beroepen bij het IAC Termijn van 5 dagen -> moeilijk te coördineren ± 230 RIA s op gepubliceerd Gelijkschakeling met een parlementair document (Kamerdocument) Sectorale belangstelling van sociale en economische partners (KMO-test ) Jaarlijkse evaluatie

12 Verslag 2014: onderrichtingen 225 RIA over 425 kb- of wetsontwerpen Geen anticipatie Weinig beroep op de helpdesk Oppervlakkige analyse middelmatige kwaliteit Zeldzaam advies van het IAC, weinig dialoog Geen verzoeken van sociale partners Geen politieke waardering 23 Aanbevelingen van het IAC Behoud van het geïntegreerde systeem, selfassessment Aanvang bij het begin van het project Kwantitatieve gegevens inzamelen Beroep op bijstand: helpdesk, digitale handleidingen, netwerken, Meer beroep doen op IAC Aanpak door beleidsverantwoordelijken Communicatie met adviesorganen Vorming organiseren Regelgeving agenda 24 12

13 25 HOE VERBETEREN? Contact: DAV, Hertogsstraat Brussel Dominique.devos@premier.fed.be 26 13