Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Reglement beleggingscommissie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. Reglement beleggingscommissie"

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Reglement beleggingscommissie Watson Wyatt Brans & Co. Investment Consulting April 2005 versie 7 juli 2005

2 Reglement beleggingscommissie Pf Ballast Nedam Hoofdstuk Pagina 1 Inleiding 2 2 Stappen in vermogensbeheer 3 3 Verdeling verantwoordelijkheden 5 4 Praktische invulling 6 5 Samenvatting en conclusies 10 Bijlage: concept reglement beleggingscommissie PFBN 11 1

3 1 Inleiding 1.1 Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam (hierna te noemen PFBN ) heeft met meerdere partijen te maken bij het voeren van een verantwoord vermogensbeheer. Zo is er de werkgever, de werknemers, het bestuur van het pensioenfonds, de nieuw opgerichte beleggingscommissie, de externe vermogensbeheerder en de externe deskundigen. 1.2 Een verantwoord vermogensbeheer is onder meer afhankelijk van een goede samenwerking tussen de bovengenoemde partijen met duidelijkheid over verdeling van taken en verantwoordelijkheden. Daarnaast is een praktische invulling van hoe met deze verdeling om te gaan van belang. 1.3 Deze notitie gaat in op het duidelijk maken van verdeling van verantwoordelijkheden en op het praktisch haalbaar maken van deze aspecten. Hierbij zal alleen worden ingegaan op de verdeling van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden tussen het bestuur van het pensioenfonds en de nieuw opgerichte beleggingscommissie. 1.4 De achtergrond van deze notitie is de vraag van PFBN om nader in te gaan op de verdeling van taken en verantwoordelijkheden binnen PFBN. Het doel van deze notitie is om PFBN een handleiding te geven van hoe met deze verdeling kan worden omgegaan. Wij beginnen in hoofdstuk 2 met een korte uiteenzetting van de zogenaamde beleggingscyclus van vermogensbeheer. Deze geeft aan welke stappen een pensioenfonds neemt om het vermogensbeheer professioneel vorm te geven. Hoofdstuk 3 gaat in op de verdeling van de verantwoordelijkheden over bestuur en beleggingscommissie. Hoofdstuk 4 beschrijft de praktische invulling daarvan en in hoofdstuk 5 besluiten wij met de samenvatting en conclusies. In de bijlage treft u vervolgens een concept reglement aan, op basis van de in hoofdstuk 5 gedane conclusies. 1.5 Wij vertrouwen erop dat deze notitie een positieve bijdrage levert aan het vermogensbeheer van PFBN. 2

4 2 Stappen in vermogensbeheer 2.1 In professioneel vermogensbeheer zijn drie beslissingsniveaus te onderscheiden: strategisch, tactisch en operationeel beleggingsbeleid. De eerste valt onder de verantwoordelijkheid van het bestuur, de laatste twee vallen onder de verantwoordelijkheid van de vermogensbeheerder. 2.2 Het opstellen van het strategische beleggingsbeleid valt uiteen in vijf stappen. Daarnaast onderscheiden wij nog een zesde stap, het implementeren van het gekozen beleid. Al deze stappen in vermogensbeheer, ook wel beleggingscyclus genoemd, vatten de benadering samen die Watson Wyatt Brans & Co hanteert om te adviseren bij het beheren van pensioenvermogen. De beleggingscyclus kan worden gezien als een continu doorlopend proces bestaande uit zes stadia zoals hieronder weergegeven. 2.3 Strategische asset allocatie: De primaire doelstelling bij het beleggen van pensioengelden is om op korte en lange termijn met de beleggingen de verplichtingen te kunnen financieren. Hiertoe is een bepaalde hoeveelheid rendement noodzakelijk, maar daarbij kan slechts een bepaalde hoeveelheid risico worden gelopen. De mate waarin risico kan worden genomen is afhankelijk van fondsspecifieke factoren zoals de relatie met de werkgever, de rijpheid van het deelnemersbestand, de omvang van de reserves en de risicoperceptie van het Pensioenfonds. Een ALM-studie geeft inzicht in de effecten van verschillende beleidsbeslissingen en kan helpen bij het vaststellen van de verdeling van het vermogen over obligaties, aandelen en eventuele alternatieve beleggingscategorieën. Met de keuze van de strategische asset mix en de bijbehorende bandbreedtes, ligt het rendement- en risicoprofiel van de beleggingsportefeuille in grote lijnen vast. 2.4 Het resultaat van de eerste stap in het vermogensbeheer is een lange termijn strategische mix van aandelen, obligaties, vastgoed en eventuele andere vermogenscategorieën. Een voorbeeld is de lange termijn mix van 65% vastrentende waarden, 30% aandelen en 5% onroerend goed, met een bandbreedte van +/- 5%. 2.5 Invullen beleggingsbeleid: door middel van efficiënte diversificatie binnen de beleggingscategorieën kan worden getracht de rendement- en risicoverhouding van de beleggingsportefeuille bij te sturen en waar mogelijk te verbeteren. Na de strategische asset allocatie dient daarom het strategisch beleggingsbeleid binnen de categorieën te worden ingevuld. De lange termijn samenstelling van de vastrentende en zakelijke waarden portefeuille komt hierbij aan de orde, alsmede de keuze tussen actief of passief beheer, de keuze voor benchmarks en de keuze voor regioverdeling etcetera. 2.6 Vermogensbeheerstructuur: nadat het strategische beleggingbeleid is ingevuld, moet er een efficiënte structuur worden ontworpen waarmee het beleid kan worden geïmplementeerd. Een structuur is efficiënt wanneer de gewenste rendement- en risicoverhouding met zo min mogelijk kosten kan worden bereikt èn wanneer de structuur beheersbaar is in termen van beschikbare middelen, organisatie, tijd en 3

5 kennis. Vraagstukken als het aantal beheerders, type beheerders en de vorm van beheer (discretionair of met beleggingsfondsen) komen hierbij aan de orde. 2.7 Selectie vermogensbeheerder(s): als de structuur vaststaat, moet deze ingevuld worden met geschikte vermogensbeheerder(s). De geschiktheid van een vermogensbeheerder voor een bepaald mandaat is vooral afhankelijk van de kwaliteit van zijn organisatie, medewerkers en beleggingsprocessen. Ook als de vermogensbeheerders reeds zijn ingeschakeld is een doorlopende beoordeling van deze factoren van belang. 2.8 Implementatie: Nadat het strategische beleid is vastgesteld, is een logische vervolgstap het implementeren. Daarbij gaat het om concrete zaken als het afsluiten van contracten met vermogensbeheerders, het onderhouden van de contacten met vermogensbeheerders en het opzetten van een raamwerk voor evaluatie. 2.9 Evaluatie: de laatste stap in de beleggingscyclus is een evaluatie van alle voorgaande stappen. De effectiviteit van de genomen beslissingen moet worden geëvalueerd en mogelijke verbeteringen daarin moeten worden geïdentificeerd. Dit betekent dat voor elke stap vooraf duidelijke meetbare doelstellingen moeten worden afgesproken. Achteraf moeten de verschillen tussen de doelstellingen en de realiteit worden geanalyseerd en bediscussieerd, hetgeen kan leiden tot een beleidsbijstelling of -verandering Samenvattend, blijkt dat een verantwoord (strategisch) vermogensbeheer bestaat uit het samenstellen van een lange termijn strategische asset mix, het opstellen van een beleggingsplan met daarin doelstellingen op het gebied van performance, risico s, benchmarks en dergelijke, het bepalen van de structuur waarin de doelstellingen verwezenlijkt kunnen worden met daarin onder meer keuzes tussen actief- of passief beheer en tussen balanced- of gespecialiseerd beheer. Vervolgens worden de vermogensbeheerders geselecteerd. Na implementatie van het strategische beleid is de laatste belangrijke stap is het evalueren van het beleid en van de vermogensbeheerders. 4

6 3 Verdeling verantwoordelijkheden 3.1 In het voorgaande hoofdstuk hebben we de beleggingscyclus gezien. Deze geeft de verschillende stappen weer die binnen een verantwoord vermogensbeheer gezet dienen te worden. 3.2 Dit hoofdstuk beschrijft per stap een voorstel bij wie de eindverantwoordelijkheid van deze stap kan liggen binnen PFBN en hoe de stap uitgevoerd kan worden. We gebruiken hiervoor onderstaand schema: Stap Eindverantwoordelijkheid Uitvoering/ondersteuning/ advies Vaststellen beleggingsmix Bestuur Opstellen beleggingsplan Bestuur Ontwerpen vermogensbeheerstructuur Selecteren vermogensbeheerder Bestuur Bestuur Implementatie Evalueren beleggingsbeleid Bestuur 3.3 Uit bovenstaand schema blijkt dat het bestuur in dit voorstel over bijna elke stap in het vermogensbeheer de eindverantwoordelijkheid heeft. Zij kan zich echter bij iedere stap laten adviseren door de beleggingscommissie die met voorstellen komt. De beleggingscommissie adviseert het bestuur van het pensioenfonds in dat geval en legt aan haar verantwoording af. 3.4 Het bestuur van PFBN kan er vanuit praktische overwegingen voor kiezen de beleggingscommissie beslissingsbevoegdheid te verlenen op detailniveau. Hierbij kan vooral gedacht worden aan zaken die de implementatie van het beleid betreffen en de (dagelijkse) evaluatie van het beleggingsbeleid. De beleggingscommissie wordt geacht over deze beslissingen verantwoording af te leggen aan het bestuur, daar het bestuur eindverantwoordelijk blijft. 3.5 In het volgende hoofdstuk gaan wij nader in op de praktische invulling van deze voorgestelde verdeling van taken. 5

7 4 Praktische Invulling 4.1 In het voorgaande hoofdstuk hebben we gezien dat de eindverantwoordelijkheid van vrijwel iedere stap in het vermogensbeheer bij het bestuur van PFBN ligt. Het bestuur kan er echter wel voor kiezen om taken over te dragen en zich te laten adviseren door een beleggingscommissie. De beleggingscommissie adviseert in dat geval en legt verantwoording af aan het bestuur; zij kan zich indien gewenst vanzelfsprekend weer laten adviseren door externen indien de kennis in de beleggingscommissie niet toereikend is op bepaalde gebieden. Taakverdeling 4.2 In dit hoofdstuk gaan we nader in op de praktische samenwerking tussen het bestuur en de beleggingscommissie van PFBN. Per stap worden de hieronder vallende acties beschreven, met daaraan gekoppeld degene die verantwoordelijk is voor deze stappen. 4.3 In het voorstel zijn wij er van uit gegaan dat de vijf strategische hoofdstappen (vaststellen mix, beleggingsplan, structuur, selectie en evaluatie) vallen onder de eindverantwoordelijkheid van het bestuur. De ondersteunende acties van deze hoofdstappen en de implementatie ervan zijn de verantwoordelijkheid van de beleggingscommissie en zijn meer adviserende, praktische en uitvoerende aard. 4.4 Voor deze rol verdeling is gekozen omdat de werkzaamheden van de beleggingscommissie het duidelijkst omschreven kunnen worden bij de implementatie en de evaluatie van het vermogensbeheer, de laatste stappen in de cyclus. Dit is niet zo verwonderlijk, daar dit de stappen zijn die de meeste tijd kosten en daarnaast per kwartaal, halfjaar of jaarlijks terugkeren. De eerste vier stappen worden meer voor de lange termijn vastgelegd. De rol van de beleggingscommissie is hier over het algemeen kleiner dan bij de implementatie en evaluatie. Stappen en acties* 1. Vaststellen beleggingsmix, evenals premie- en indexatie beleid. uitvoeren Asset & Liability studie en vervolgens advies aan Bestuur; acties: Eindverantwoordelijkheid Bestuur - vaststellen uitgangspunten economische scenario s plus eventuele gevoeligheidsanalyses - vaststellen relevante beleggingscategorieën en mixen 6

8 2. Opstellen beleggingsplan Bestuur onderbouwd advies aan Bestuur over beleggingsplan; acties: - onderzoek voor/nadelen actief/passief beleggen - onderzoek voorkeur landen/regio/sector beleid - onderzoek voorkeur valutabeleid - onderzoek benchmarks - onderzoek overig 3. Opstellen vermogensbeheerstructuur Bestuur onderbouwd advies aan Bestuur over structuur; acties: - onderzoek voor/nadelen in/extern beheer - onderzoek voor/nadelen een/meerdere vermogensbeheerders - onderzoek voor/nadelen balanced/specialised mandaten - onderzoek voor/nadelen toevoegen van alternatieve beleggingen - onderzoek verdeling passief beheer / actief beheer over categorieën - onderzoek overig 4. Selectie vermogensbeheerder(s) Bestuur Onderbouwd advies aan Bestuur over vermogensbeheerder(s); acties: - Opstellen criteria (organisatie, beleggingsproces, mensen e.d.) - Opstellen longlist - Questionnaire uitsturen - Opstellen shortlist - Gesprekken met shortlist kandidaten - Onderhandeling fees - Opstellen contracten & mandaten 7

9 5. Implementatie vermogensbeheer Uitvoering geven aan strategisch beleid, voorbeelden: - Feitelijke aanstelling managers / custodian 6. Evaluatie vermogensbeheer Bestuur Beslissingen nemen over beleidsveranderingen; voorbeelden: - Ontslaan managers Bestuur en - Tracking error / performance doelstellingen aanpassen - Benchmarks aanpassen Verslag uitbrengen aan bestuur over vermogensbeheerder(s); acties: - Vermogensbeheerders beoordelen op criteria (organisatie, beleggingsproces, mensen); heeft de vermogensbeheerder binnen het mandaat gehandeld en zijn de doelstellingen gehaald? - Besprekingen voeren met vermogensbeheerder. - Advies onderbouwen indien beleggingscommissie beleidswijzigingen zoals bovengenoemd (ontslaan managers, tracking error / performance doelstellingen aanpassen, benchmarks aanpassen) voorstelt zodat Bestuur weloverwogen besluit kan nemen. *de beschreven acties zijn niet allesomvattend; het kan zo zijn dat bepaalde acties niet beschreven zijn. 4.5 Communicatie In bovenstaand schema is de verdeling van verantwoordelijkheden van de zes stappen en de acties daarmee gepaard gaande beschreven. Een laatste punt van aandacht is de praktische invulling van deze verdeling ofwel de communicatie tussen bestuur en beleggingscommissie. 4.6 Een heldere communicatie tussen bestuur en beleggingscommissie is van groot belang. Hoe beter deze is, hoe meer het bestuur zal afgaan op de adviezen van de beleggingscommissie en hoe meer toegevoegde waarde de twee organen voor elkaar hebben. 8

10 4.7 Om een goede onderlinge communicatie te waarborgen bestaat de beleggingscommissie over het algemeen uit een afvaardiging uit het bestuur, aangevuld met interne deskundige en/of externe adviseurs. Voor wat betreft de bestuursafvaardiging kan gekozen worden voor een evenredige afvaardiging van werkgevers en werknemersvertegenwoordiging of voor het afvaardigen van terzake deskundige leden. 4.8 De beleggingscommissie komt normaal gesproken minimaal vier keer per jaar bij elkaar, waar zij ook de vermogensbeheerder verantwoording laat afleggen over het gevoerde beleid. Voorstel is dat de beleggingscommissie hiervan verslag doet bij het bestuur op de bestuursvergadering. Op deze vergadering kunnen ook alle andere lopende zaken worden besproken. 9

11 5 Samenvatting & Conclusies 5.1 Vanuit de achtergrond beter grip te krijgen op de taakverdeling tussen het bestuur en de beleggingscommissie van PFBN zet deze notitie uiteen welke beslissingen en acties er genomen worden binnen een professioneel vermogensbeheer van het pensioenfonds, en wie daarin welke rol vervult. 5.2 In professioneel vermogensbeheer zijn drie beslissingsniveaus te onderscheiden: strategisch, tactisch en operationeel beleggingsbeleid. De eerste valt onder de verantwoordelijkheid van het bestuur, de laatste twee vallen onder de verantwoordelijkheid van de vermogensbeheerder. 5.3 Strategisch beleggingsbeleid valt uiteen in vijf beleidstappen: strategische asset allocatie, invulling beleggingsbeleid, ontwerpen vermogensbeheerstructuur, selectie vermogensbeheerders en evaluatie. De eindverantwoordelijkheid van de vijf beleidstappen valt te allen tijde onder het bestuur van het pensioenfonds. 5.4 Een zesde stap is de implementatie van het gekozen strategische beleid. Dit kan door het bestuur van PFBN worden overgedragen aan de beleggingscommissie. 5.5 Alle onderliggende stappen en acties die onder de vijf beleidsstappen vallen kunnen uitgevoerd worden door de beleggingscommissie. Deze fungeert dan als een adviserend orgaan richting het bestuur en neemt veel uitvoerende en ondersteunende taken op zich. Ook op inhoudelijk gebied heeft een beleggingscommissie veel toegevoegde waarde richting een pensioenfondsbestuur, daar zij over alle beslissingen een advies aan het bestuur kan leveren. 5.6 De beleggingscommissie bestaat vaak uit een afvaardiging uit het bestuur, aangevuld met interne deskundige en/of externe adviseurs. Voor wat betreft de bestuursafvaardiging kan gekozen worden voor een evenredige afvaardiging van werkgevers en werknemersvertegenwoordiging of voor het afvaardigen van terzake deskundige leden. 5.7 Een heldere communicatie tussen het bestuur en de beleggingscommissie van PFBN is van groot belang. Hoe beter deze is, hoe meer het bestuur zal afgaan op de adviezen van de beleggingscommissie en hoe meer toegevoegde waarde de twee organen voor elkaar hebben. 5.8 De beleggingscommissie zal minimaal vier keer per jaar bij elkaar komen, waar zij ook de vermogensbeheerder verantwoording laat afleggen over het gevoerde beleid. Zij zal hiervan verslag doen bij het bestuur op de bestuursvergadering. Op deze vergadering kunnen ook alle andere lopende zaken worden besproken. 10

12 Bijlage 1: concept reglement beleggingscommissie Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Reglement beleggingscommissie April

13 Begripsbepalingen Artikel Het fonds: Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam. 1.2 Het bestuur: het bestuur van het fonds. 1.3 De commissie: de door het bestuur van het fonds benoemde beleggingscommissie 1.4 De bestuursleden van de commissie: leden van het bestuur van het fonds, die voor de zittingsduur deel uitmaken van de commissie. 1.5 De adviserende leden van de commissie: externe leden die voor de zittingsduur deel uitmaken van de commissie. 1.6 De commissieleden: alle leden van de commissie, te weten bestuurs- en adviserende leden tezamen, tenzij in het reglement een expliciet onderscheid wordt gemaakt tussen bestuurs- en adviserende leden. 1.7 Beleggingsplan: de laatste door het bestuur vastgestelde Beleggingsplan, zijnde de nota, waarin in hoofdlijn de structurele bouwstenen (strategie) voor het te voeren beleggingsbeleid zijn vastgelegd. 1.8 De vermogensbeheerder: externe organisaties of afdelingen die, op basis van een contract en de nota beleggingsbeleid, namens het fonds de beleggingsactiviteiten uitvoeren. 1.9 De kwartaalrapportages: de rapportages, waarin de vermogensbeheerder aan de en het Bestuur rapporteert over de beleggingen en de beleggingsactiviteiten van het fonds in het voorafgaande kwartaal; de kwartaalrapportages bevatten informatie over onder meer de voor de beleggingen van het fonds relevante markten, de performance in relatie tot de benchmark en attributie naar rendement en risico van de onderscheiden beleggingscategorieën, de portefeuilleverdeling en het gevoerde tactische beleggingsbeleid. 12

14 Instelling en samenstelling van de commissie en benoeming van de commissieleden Artikel De commissie bestaat uit ten minste 2 bestuursleden en ten minste één adviserend lid. 2.2 Het bestuur benoemt de bestuursleden van de commissie alsmede, op voordracht van de bestuursleden van de commissie, de adviserende leden. 2.3 De adviserende leden nemen op gelijkwaardige wijze deel aan de beraadslagingen van de commissie. 2.4 De bestuursleden van de commissie kiezen aan het begin van ieder nieuwe zittingsperiode uit hun midden een voorzitter. 2.5 De commissieleden worden voor het eerst benoemd in 2005 voor een zittingsperiode van één jaar. In 2006 wordt het functioneren van de commissie door het bestuur geëvalueerd. Indien de evaluatie in 2006 leidt tot een besluit zijnde de handhaving van de commissie, dan treedt artikel 2.6 in werking. 2.6 De commissieleden worden benoemd voor een periode van twee jaren. De leden van de commissie komen na afloop van hun eerste zittingsperiode evenveel malen voor herbenoeming voor een nieuwe zittingsperiode van de commissie in aanmerking, als zij op grond van de statuten als lid van het bestuur van het fonds in aanmerking komen voor herbenoeming voor een nieuwe zittingsperiode van het bestuur van het fonds. 2.7 Gedurende hun zittingsperiode kunnen de commissieleden, al dan niet op eigen verzoek, door het bestuur van het fonds van hun functie ontheven worden. Voor bestuursleden van de commissie geldt bovendien, dat het lidmaatschap van de commissie eindigt bij beëindiging van het lidmaatschap van het bestuur van het fonds. 2.8 Een nieuw benoemd lid ter vervanging van een lid, waarvan het lidmaatschap van de commissie beëindigd is, heeft zitting voor de periode, welke van de tweejarige zittingsduur resteert ten tijde van zijn benoeming. Secretariaat Artikel Het secretariaat van de commissie berust bij het pensioenbureau. Taken en bevoegdheden van de commissie Artikel De commissie heeft ten behoeve van het bestuur een adviserende taak en een toezichthoudende taak. De commissie heeft geen goedkeurende bevoegdheden betreffende het strategische beleid. Wel is de commissie bevoegd de implementatie te verzorgen, binnen de door het bestuur vastgestelde kader (beleggingsplan). 13

15 4.2 De commissie bereidt, ter behandeling in het bestuur, voorstellen voor, uitmondend in een advies, ter zake van de beleggingsstrategie, waaronder het beleggingsplan en voorgenomen wijzigingen daarvan. 4.3 Het bestuur laat periodiek -of indien een ontwikkeling daartoe aanleiding geeft- een Asset & Liability Management studie uitvoeren. De uitkomsten van een dergelijke studie vormen voor de commissie het uitgangspunt bij de advisering aan het bestuur ter zake van de beleggingsstrategie. 4.4 Voor zover het bestuur de uitvoering van het beleggingsbeleid aan vermogensbeheerders opdraagt, adviseert de commissie bij de keuze van dergelijke beheerders en over de aard en omvang van de te geven opdracht. 4.5 De commissie heeft tot taak repressief toezicht uit te oefenen op de wijze waarop de vermogensbeheerder haar bevoegdheid tot het nemen van de tactische beleggingsbeslissingen uitoefent. De commissie heeft niet tot taak te adviseren over het tactisch beleggingsbeleid. 4.6 De commissie heeft tot taak actuele ontwikkelingen op beleggingsgebied te volgen. Voorzover de commissie in deze ontwikkelingen aanleiding ziet de beleggingsstrategie van het fonds aan te passen, dan heeft de commissie tot taak het bestuur hierover op eigen initiatief te adviseren. 4.7 De commissie heeft tot taak de bekwaamheid van de commissieleden ter zake haar adviserende en toezichthoudende taken te bevorderen. Voor specifieke deskundigheid kan de commissie een beroep doen op een door het bestuur aangestelde adviserende leden. Werkwijze Artikel De commissie vergadert zo dikwijls als haar dit wenselijk voorkomt, maar streeft naar minimaal één maal per kwartaal. 5.2 De commissie vergadert indien dit noodzakelijk wordt geacht in aanwezigheid van de vermogensbeheerder(s), alsmede van die functionarissen uit de organisatie die naar haar oordeel functioneel aanwezig dienen te zijn. 5.3 De aankondiging en de agenda voor iedere vergadering zullen uiterlijk 10 werkdagen voor die vergadering worden verzonden. 5.4 De secretaris stelt de agenda voor de vergadering op en pleegt zo nodig overleg met de voorzitter van de commissie en adviseur(s). 5.5 Tot de agendapunten van de kwartaalvergadering zullen in ieder geval steeds behoren: - het verslag van de laatste voorgaande vergadering; - het kwartaalverslag van de vermogensbeheerder(s); - de beleggingsvoorstellen van de vermogensbeheerder(s), waarvoor vooraf goedkeuring is vereist. 5.6 Voorts brengt de vermogensbeheerder(s), voorzover deze niet al op grond van artikel 4.1 ter advisering aan de commissie worden voorgelegd, de in het kader van het beleggingsbeleid opgestelde macro-economische studies, landen- en productstudies, ter kennis van de commissie. 14

16 5.7 De commissie zal tevens op treden als eerste aanspreekpunt voor de vermogensbeheerder bij vragen. Artikel Ingeval van beleggingsvoorstellen waarbij naar het oordeel van de vermogensbeheerder een beslissing onvoldoende uitstel kan lijden, kan in overleg met de voorzitter van de commissie of bij afwezigheid diens plaatsvervanger besloten worden die voorstellen schriftelijk ter goedkeuring aan het bestuur van het fonds voor te leggen. Alsdan zal de (plv) voorzitter van de commissie wederom in contact treden met de vermogensbeheerder en hem het besluit van het bestuur mededelen. Rapportage Artikel De commissie rapporteert aan het bestuur over haar werkzaamheden. Deze rapportage bestaat uit de vastgestelde verslagen van de vergadering van de commissie. Hierin opgenomen zijn de door de commissie geformuleerde adviezen, de bevindingen van de commissie ter zake van de wijze waarop de vermogensbeheerder haar bevoegdheden ten aanzien van de tactische beleggingsbeslissingen uitoefent en het oordeel van de commissie over de aan het bestuur ter goedkeuring voorgelegde beleggingsvoorstellen. Inwerkingtreding Artikel Dit reglement treedt in werking op 1 april

voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV).

voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). REGLEMENT BELEGGINGSCOMMISSIE voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte Dit reglement geeft, in aanvulling op de statuten,

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement Beleggingscommissie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement Beleggingscommissie Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement Beleggingscommissie In werking 4 september 2013 Artikel 1. Samenstelling en benoeming 1. De beleggingscommissie bestaat uit twee leden van het

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds. voor. Verloskundigen

Stichting Pensioenfonds. voor. Verloskundigen REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen Datum: 8 oktober 2018 REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE BEGRIPSBEPALINGEN Artikel 1 Waar in dit reglement aanduidingen

Nadere informatie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfspensioenfonds AVH 1. Introductie 1.1 Inleiding Deze verklaring inzake de beleggingsbeginselen geeft beknopt de uitgangspunten weer van het

Nadere informatie

Beleggingsstatuut. 1. Algemene Richtlijnen. 2. Richtlijnen inzake het beleggingsbeleid

Beleggingsstatuut. 1. Algemene Richtlijnen. 2. Richtlijnen inzake het beleggingsbeleid Beleggingsstatuut 1. Algemene Richtlijnen 1. Statutaire doelstelling De Hartstichting strijdt tegen hart- en vaatziekten. Zij investeert in onderzoek naar harten vaatziekten in Nederland. Zij geeft hoogwaardige

Nadere informatie

Beleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016

Beleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016 Beleggingsstatuut Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds Vastgesteld 9 februari 2016 I Inleiding De Stichting Sophia Kinderziekenhuis Fonds (het Fonds ) heeft ten doel: (i) de financiele ondersteuning

Nadere informatie

Verklaring inzake beleggingsbeginselen

Verklaring inzake beleggingsbeginselen STICHTING PENSIOENFONDS RECREATIE Mei 2011 INHOUDSOPGAVE 0. Introductie 3 1. Doelstelling van het beleggingsbeleid 4 2. Organisatie en risicobeheerprocedures 5 3. Beleggingsbeginselen 7 Mei 2011 Pagina

Nadere informatie

Artikel 1. Reglement 1.1 Dit reglement is vastgesteld door het bestuur van Stichting Pensioenfonds Notariaat (SPN).

Artikel 1. Reglement 1.1 Dit reglement is vastgesteld door het bestuur van Stichting Pensioenfonds Notariaat (SPN). Artikel 1. Reglement 1.1 Dit reglement is vastgesteld door het bestuur van Stichting Pensioenfonds Notariaat (SPN). 1.2 Dit reglement kan worden gewijzigd bij besluit van het bestuur na afstemming met

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds AT&T Nederland. SPAN beleggingscommissie

Stichting Pensioenfonds AT&T Nederland. SPAN beleggingscommissie SPAN beleggingscommissie Versie: 2 Goedgekeurd door het bestuur Datum: 11-11-2011 Inhoud Inleiding... 3 Artikel 1. Begripsomschrijvingen... 3 Artikel 2. Samenstelling beleggingscommissie... 3 Artikel 3.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement

Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement In dit huishoudelijk reglement gelden dezelfde begripsbepalingen als in de statuten van het fonds. Daar waar in dit document over statuten

Nadere informatie

Taakopdracht, bevoegdheden en samenstelling commissies. van het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf

Taakopdracht, bevoegdheden en samenstelling commissies. van het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Taakopdracht, bevoegdheden en samenstelling commissies van het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Versie: mei 2013 1 Visitatiecommissie De visitatiecommissie heeft

Nadere informatie

Reglement Beleggingscommissie

Reglement Beleggingscommissie Reglement Beleggingscommissie - ARUBA 2016 1. Vaststelling en reikwijdte reglement 1.1 Dit Reglement Beleggingscommissie is een reglement als bedoeld in artikel 16 lid 4 van de Statuten van APFA. Het geeft,

Nadere informatie

BELEGGINGSSTATUUT NATUURMONUMENTEN (aangepast 2014-08) 1. Inleiding. 2. Uitgangspunten en richtlijnen beleggingsbeleid

BELEGGINGSSTATUUT NATUURMONUMENTEN (aangepast 2014-08) 1. Inleiding. 2. Uitgangspunten en richtlijnen beleggingsbeleid BELEGGINGSSTATUUT NATUURMONUMENTEN (aangepast 2014-08) 1. Inleiding 2. Uitgangspunten en richtlijnen beleggingsbeleid 3. Uitvoering van het vermogensbeheer 4. Rapportage en evaluatie Bijlagen: A. Uitwerking

Nadere informatie

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds Oncologie Holland. April 2015. Beleggingsstatuut SFOH 30 april 2015, pag. 1

BELEGGINGSSTATUUT. Stichting Fonds Oncologie Holland. April 2015. Beleggingsstatuut SFOH 30 april 2015, pag. 1 BELEGGINGSSTATUUT Stichting Fonds Oncologie Holland April 2015 30 april 2015, pag. 1 Inhoudsopgave I Beleid.... 3 Algemeen 4 Hefbomen 4 Restricties....4 II Middelenverdeling......5 Strategische asset allocatie

Nadere informatie

1. Organisatie BIJLAGE I: VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA. ABTN 2014 versie 21-3-2014 1. Stichting Pensioenfonds Achmea

1. Organisatie BIJLAGE I: VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA. ABTN 2014 versie 21-3-2014 1. Stichting Pensioenfonds Achmea BIJLAGE I: VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN Introductie Deze Verklaring inzake beleggingsbeginselen (hierna: Verklaring) beschrijft op beknopte wijze de uitgangspunten van het beleggingsbeleid van SPA.

Nadere informatie

Verklaring van beleggingsbeginselen

Verklaring van beleggingsbeginselen Verklaring van beleggingsbeginselen Inleiding Stichting Pensioenfonds APF (APF) voert de pensioenregeling uit voor de (voormalige) werknemers van AkzoNobel. Om de pensioenen te kunnen uitkeren, ontvangt

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620 Artikel 1 Inleiding De wijze waarop de Stichting Pensioenfonds SMIT wordt bestuurd ligt op hoofdlijnen vast in de statuten. In dit bestuursreglement wordt hier verder invulling aan gegeven. Het bestuursreglement

Nadere informatie

Onderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij ABTN

Onderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij ABTN Onderbouwing Prudent Person regel Bijlage O bij april 2017 Dit document heeft 5 pagina s Versiebeheer Versie Auteur Datum Revisie V1.0 BAC 11 april 2017 Nieuwe bijlage i Inhoudsopgave Strategisch beleggingsbeleid

Nadere informatie

Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 5.5. van de statuten van Stichting Vocallis.

Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 5.5. van de statuten van Stichting Vocallis. BESTUURSREGLEMENT Vastgesteld door het bestuur op 6 mei 2015. Hoofdstuk I. Algemeen. Artikel 1. Begrippen en terminologie. Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 5.5. van de statuten

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING THEATER DAKOTA

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING THEATER DAKOTA REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING THEATER DAKOTA Cultural Governance in Theater Dakota Vastgesteld door het bestuur van de Stichting Cultuuranker Escamp op: 26 november 2012 HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht. Diabetes Fonds

Reglement Raad van Toezicht. Diabetes Fonds Diabetes Fonds Amersfoort, 1 september 2006 Stichting Diabetes Fonds Preambule In dit reglement wordt de positie van de Raad van Toezicht van de Stichting Diabetes Fonds (hierna te noemen: stichting) omschreven

Nadere informatie

Reglement crisiscommissie

Reglement crisiscommissie Reglement crisiscommissie administrateur Achmea Pensioenservices N.V. Postbus 20005 7302 HA, Apeldoorn Telefoon (030) 245 3001 versie 11 april 2017 HOOFDSTUK I BEGRIPSBEPALINGEN Artikel 1 Begripsbepalingen

Nadere informatie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Baksteenindustrie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Baksteenindustrie 1. Introductie Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Baksteenindustrie Doelstelling en basis voor dit document Dit document ("de Verklaring") beschrijft

Nadere informatie

Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Fryslân

Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Fryslân Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Fryslân gelet op: - artikel 24 van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen; - artikel 17 van de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio

Nadere informatie

Pension Fund Governance richtlijnen

Pension Fund Governance richtlijnen Pension Fund Governance richtlijnen II.4 Pension Fund Governance richtlijnen Deel I Inleiding Op grond van artikel 11a van de Landsverordening ondernemingspensioenfondsen (Lop) (AB 1998 no. GT 17, gewijzigd

Nadere informatie

REGLEMENT VOOR DE AUDIT, COMPLIANCE EN RISICO COMMISSIE VAN PROPERTIZE B.V.

REGLEMENT VOOR DE AUDIT, COMPLIANCE EN RISICO COMMISSIE VAN PROPERTIZE B.V. REGLEMENT VOOR DE AUDIT, COMPLIANCE EN RISICO COMMISSIE VAN PROPERTIZE B.V. Datum: 11 mei 2015 Artikel 1. Definities AvA: Commissie: Reglement: RvB: RvC: Vennootschap: de algemene vergadering van aandeelhouders

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement intern toezicht In werking 01-01-2019 Artikel 1. Begripsbepalingen: De begripsbepalingen als opgenomen in artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht

Reglement Raad van Toezicht Reglement Raad van Toezicht Reglement van de Raad van Toezicht van Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties, overeenkomstig artikel 14 van de statuten van Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties.

Nadere informatie

Reglement voor de Raad van Toezicht van IRIS

Reglement voor de Raad van Toezicht van IRIS Reglement voor de Raad van Toezicht van IRIS Begrippen a. In dit reglement wordt onder raad verstaan de Raad van Toezicht. b. In dit reglement wordt onder bestuur verstaan het College van Bestuur. c. In

Nadere informatie

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken.

4. Bij voorkeur zal de raad van toezicht van Stichting P60 bij de werving van nieuwe toezichthouders buiten het eigen netwerk zoeken. REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Opgesteld door de voorzitter op 25.03.2013 Vastgesteld door de raad van toezicht op: 27.05.2013 te Amstelveen HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 26 juni 2014 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 27

Nadere informatie

Regeling van werkzaamheden van het Verantwoordingsorgaan van de. lnstelling Pensioenfonds van de Nederlandse Bisdommen;

Regeling van werkzaamheden van het Verantwoordingsorgaan van de. lnstelling Pensioenfonds van de Nederlandse Bisdommen; Regeling van werkzaamheden van het Verantwoordingsorgaan van de lnstelling Pensioenfonds van de Nederlandse Bisdommen Het bestuur, gelet op artikel 33 van de Pensioenwet; gelet op de Code Pensioenfondsen,

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement Verantwoordingsorgaan In werking 01-01-2010 Artikel 1. Begripsbepalingen De begripsbepalingen als opgenomen in artikel 1 van de statuten van het

Nadere informatie

Populair beleggingsplan

Populair beleggingsplan Populair beleggingsplan versie 22 november 2013 1 Inhoudsopgave Wat belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA Reglement Raad van Toezicht SPA Versie 1 juli 2016 ARTIKEL 1 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen zoals opgenomen

Nadere informatie

Reglement Bestuur. Inleiding. 1. De bestuurstaak

Reglement Bestuur. Inleiding. 1. De bestuurstaak Reglement Bestuur Inleiding Dit is het reglement van het (collegiaal) bestuur van Stichting SVn als bedoeld in artikel 14 lid 1 van de Statuten van die stichting. Het wordt vastgesteld door het bestuur

Nadere informatie

Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds

Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds Programma Leergang Besturen van een Pensioenfonds Locatie: Woudschoten Conferentiecentrum te Zeist Module 1 Wetgeving en beleid Dag 1: donderdag 3 april 2014 09.00 09.30 uur Ontvangst 09.30 10.00 uur Inleiding

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten

Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten 9-1-2018 Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten ESG-beleid Over dit document Dit document beschrijft het ESG-beleid (Environmental, Social en Governance) van Stichting Pensioenfonds voor Personeelsdiensten

Nadere informatie

VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS AVEBE 19 APRIL 2011

VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS AVEBE 19 APRIL 2011 VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS AVEBE 19 APRIL 2011 VERKLARING BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING PENSIOENFONDS AVEBE 1.1 Het beleggingsproces Het beleggingsproces vormt de randvoorwaarden

Nadere informatie

Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur. Beleggingsbeleid

Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur. Beleggingsbeleid Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur Beleggingsbeleid Het Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur (hierna het Genootschap) heeft een deel van haar vermogen ondergebracht

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT. [Versie 1 januari 2019]

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT. [Versie 1 januari 2019] REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT [Versie 1 januari 2019] ARTIKEL 1 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen zoals opgenomen in de statuten van Stichting Pensioenfonds Achmea van

Nadere informatie

Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds

Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds 1. Algemene kenmerken Het bestuur van de Stichting Notarieel Pensioenfonds (SNPF) is

Nadere informatie

Werving en selectieprocedure en benoemingsvereisten Raad van Toezicht

Werving en selectieprocedure en benoemingsvereisten Raad van Toezicht Werving en selectieprocedure en benoemingsvereisten Raad van Toezicht Stichting Philadelphia Zorg Het beste uit jezelf Inhoud Artikel 1 Samenstelling selectiecommissie... 3 Artikel 2 Ontstaan vacature

Nadere informatie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Baksteenindustrie

Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Baksteenindustrie 1. Introductie Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Baksteenindustrie Doelstelling en basis voor dit document Dit document ("de Verklaring") beschrijft

Nadere informatie

Bestuursreglement voor de Nederlandse Uitdaging

Bestuursreglement voor de Nederlandse Uitdaging Bestuursreglement voor de Nederlandse Uitdaging Vastgesteld door het bestuur op: 30 december 2014 HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Begrippen en terminologie Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge

Nadere informatie

Reglement. Remuneratie- en Benoemingscommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V.

Reglement. Remuneratie- en Benoemingscommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V. Reglement Remuneratie- en Benoemingscommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V. 1 Definities In dit reglement wordt verstaan onder: - AVA: de algemene vergadering van aandeelhouders van de vennootschap;

Nadere informatie

Reglement remuneratiecommissie Samenwerkingsverband Primair Onderwijs Stromenland

Reglement remuneratiecommissie Samenwerkingsverband Primair Onderwijs Stromenland Reglement remuneratiecommissie Samenwerkingsverband Primair Onderwijs Stromenland HOOFDSTUK I. ALGEMEEN Artikel 1. Doel en reikwijdte reglement 1. Dit reglement geeft nadere invulling van samenstelling

Nadere informatie

van Stichting Achmea Algemeen Pensioen Fonds

van Stichting Achmea Algemeen Pensioen Fonds Verklaring inzake de beleggingsbeginselen van de Kring Bavaria van Stichting Achmea Algemeen Pensioen Fonds Datum: 12-4-2017 Versie: 1 Centraal Beheer Algemeen Pensioenfonds is een handelsnaam van de Stichting

Nadere informatie

Reglement risk committee van de raad van commissarissen

Reglement risk committee van de raad van commissarissen Reglement risk committee van de raad van commissarissen Vaststelling en wijziging reglement. Artikel 1. 1.1. Dit reglement is vastgesteld door de raad van commissarissen met ingang van 1 januari 2016.

Nadere informatie

Stichting IKEA Pensioenfonds. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting IKEA Pensioenfonds. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting IKEA Pensioenfonds Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1. Definities In dit reglement wordt verstaan onder: a) Bestuur: het bestuur van het fonds. b) Code Pensioenfondsen: de Code opgesteld

Nadere informatie

Stichting Kunst in het Kerkje Velp/Grave

Stichting Kunst in het Kerkje Velp/Grave Bestuurs- reglement Stichting Kunst in het Kerkje Velp/Grave 1/9 BESTUURSREGLEMENT Stichting Kunst in het Kerkje Velp/Grave Het bestuur van de Stichting Kunst in het Kerkje, gevestigd te Grave, besluit

Nadere informatie

Beleggingsovertuigingen. Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken

Beleggingsovertuigingen. Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Beleggingsovertuigingen Stichting Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Beleggingsovertuigingen De missie van het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken (POB) is een toekomstbestendig en verantwoord pensioen

Nadere informatie

REGLEMENT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE BOUWNIJVERHEID

REGLEMENT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE BOUWNIJVERHEID REGLEMENT VAN DE RAAD VAN TOEZICHT STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR DE BOUWNIJVERHEID 1 De raad van toezicht Artikel 1 1. De Stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouwnijverheid, hierna te

Nadere informatie

REGLEMENT COLLEGE VAN BESTUUR ROC MONDRIAAN

REGLEMENT COLLEGE VAN BESTUUR ROC MONDRIAAN REGLEMENT COLLEGE VAN BESTUUR ROC MONDRIAAN Inhoudsopgave Preambule 2 0. Definities 3 1. Status en werkingsduur 3 DEEL A 2. Voorzitter College van Bestuur 4 DEEL B 3. Taakverdeling 5 4. Portefeuille 5

Nadere informatie

Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Raad van Toezicht.

Bevoegdheden en verantwoordelijkheden Raad van Toezicht. 6. Raad van Toezicht 14-04-2014 Versie 6.02 Huishoudelijk reglement Raad van Toezicht Status Definitief Artikel 1: Positionering Raad van Toezicht Ingevolge de statuten bestuurt het College van Bestuur

Nadere informatie

BESTUURSREGLEMENT. Stichting Talis

BESTUURSREGLEMENT. Stichting Talis BESTUURSREGLEMENT Stichting Talis Definitieve versie 1.0. d.d. november 2014 Inhoudsopgave van het Bestuursreglement Onderdelen: A. Algemene bepalingen B. Werkwijze, besluitvorming en taakverdeling bestuur

Nadere informatie

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt.

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt. 1. Inleiding Investment beliefs zijn de overtuigingen waarop Bpf MITT het beleggingsbeleid wil baseren. De investment beliefs zijn voor het pensioenfonds belangrijke uitgangspunten en dienen als kader

Nadere informatie

Populair beleggingsplan

Populair beleggingsplan Populair beleggingsplan versie oktober 2015 1 Inhoudsopgave Waarom belegt het pensioenfonds? 4 Wat is het doel van beleggen? 4 Wat levert beleggen op? 4 Er gaan toch ook risico s gepaard met beleggen?

Nadere informatie

Deelnemersvergadering 17 september 2009

Deelnemersvergadering 17 september 2009 Deelnemersvergadering 17 september 2009 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Notulen van de vergadering van 30 september 2008 3. Jaarverslag 2008 goedkeuring en decharge 4. Herstelplan

Nadere informatie

Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling bedrijfsvoeringsorganisatie Syntrophos;

Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling bedrijfsvoeringsorganisatie Syntrophos; BIJLAGE 1e Het bestuur van de gemeenschappelijke regeling bedrijfsvoeringsorganisatie Syntrophos; gelet op artikel 33 Wet gemeenschappelijke regelingen, artikel 52 van de Gemeentewet en artikel 9, lid

Nadere informatie

Verklaring beleggingsbeginselen

Verklaring beleggingsbeginselen Verklaring beleggingsbeginselen 1. Inleiding Op grond van de Europese pensioenfondsenrichtlijn zijn Nederlandse pensioenfondsen sinds 8 februari 2006 verplicht om een verklaring inzake de beleggingsbeginselen

Nadere informatie

Reglement Raad van Bestuur Stichting JoU

Reglement Raad van Bestuur Stichting JoU Van jou JoU Pieterstraat 1 3512 JT Utrecht 030-2361919 info@jou-utrecht.nl www.jou-utrecht.nl Reglement Raad van Bestuur Stichting JoU Reglement 1. Dit reglement dient ter aanvulling op de statuten van

Nadere informatie

Reglement. Changecommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V.

Reglement. Changecommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V. Reglement Changecommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V. 1 Definities In dit reglement wordt verstaan onder: - Changecommissie: de Changecommissie van de raad van commissarissen van de vennootschap;

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT FULDAUERSTICHTING

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT FULDAUERSTICHTING REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT FULDAUERSTICHTING ARTIKEL 1 DEFINITIES In dit reglement wordt verstaan onder: - Bestuur : het bestuur van de Stichting, zijnde het orgaan dat de dagelijkse en algemene leiding

Nadere informatie

1. De Consumentenbrief moet uiterlijk 1 juli aanstaande op uw website staan; en

1. De Consumentenbrief moet uiterlijk 1 juli aanstaande op uw website staan; en TOELICHTING VOORAF In dit stuk hebben wij geprobeerd de vragen de beantwoorden die volgens de Consumentenbrief door een potentiele cliënt gesteld zouden moeten worden aan zijn beoogde vermogensbeheerder.

Nadere informatie

Reglement van de Auditcommissie van NOC*NSF

Reglement van de Auditcommissie van NOC*NSF Reglement van de Auditcommissie van NOC*NSF 1. Inleiding 1.1. In dit Reglement van de Auditcommissie van NOC*NSF worden de volgende definities gehanteerd: Algemeen Directeur : de statutair directeur, bedoeld

Nadere informatie

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen

Nadere informatie

Huishoudelijk Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland.

Huishoudelijk Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland. Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland. Artikel 1. Begripsomschrijvingen De definities als opgenomen in Artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds zijn van overeenkomstige toepassing op dit

Nadere informatie

Reglement, werkwijze en taakverdeling RVC

Reglement, werkwijze en taakverdeling RVC Reglement, werkwijze en taakverdeling RVC Artikel 1. Begripsbepalingen De RvC De vennootschap De Statuten De RvC van Commissarissen zoals bedoeld in artikel 16 e.v. van de statuten van Twente Milieu N.V

Nadere informatie

de aangesloten onderneming volgens de statuten van het pensioenfonds; de personen, in dienst van de werkgever.

de aangesloten onderneming volgens de statuten van het pensioenfonds; de personen, in dienst van de werkgever. REGLEMENT VERANTWOORDINGSORGAAN Van Stichting Pensioenfonds Holland Casino Artikel 1. Definities Bestuur: Ondernemingsraad: Pensioenreglement: Statuten: Uitvoeringsovereenkomst: Vereniging van gepensioneerden:

Nadere informatie

Reglement van de Raad van Toezicht. Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG)

Reglement van de Raad van Toezicht. Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG) Reglement van de Raad van Toezicht Stichting Personeelspensioenfonds APG (PPF APG) ARTIKEL 1 Samenstelling raad van toezicht 1. De Stichting Personeelspensioenfonds APG, hierna te noemen: het pensioenfonds,

Nadere informatie

Reglement Werving- en Selectiecommissie De Woningstichting. gevestigd te Wageningen

Reglement Werving- en Selectiecommissie De Woningstichting. gevestigd te Wageningen Reglement Werving- en Selectiecommissie De Woningstichting gevestigd te Wageningen 1 Artikel 1, Definities Stichting: de Woningstichting, gevestigd in de gemeente Wageningen. RvT: de Raad van Toezicht

Nadere informatie

Het beleggingsbeleid van Berben s Effectenkantoor

Het beleggingsbeleid van Berben s Effectenkantoor Het beleggingsbeleid van Berben s Effectenkantoor Waarschijnlijk baseert u uw keuze voor een vermogensbeheerder op diverse gronden. Mogelijk heeft u binnen uw netwerk al goede berichten over ons vernomen.

Nadere informatie

Ter wille van de duidelijkheid worden enkele in de Statuten opgenomen bepalingen geheel of gedeeltelijk herhaald.

Ter wille van de duidelijkheid worden enkele in de Statuten opgenomen bepalingen geheel of gedeeltelijk herhaald. Reglement Raad van toezicht BiSC Inleiding De Statuten van BiSC, een Stichting met als doel de ondersteuning en bevordering van het bibliotheekwerk in de provincie Utrecht, voorzien in de Raad van toezicht.

Nadere informatie

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen MN

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen MN Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen MN Dit reglement is op grond van artikel 8.3 het reglement van de Raad van Commissarissen vastgesteld door middel van een besluit van de Raad van Commissarissen

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Stichting Talent Westerveld Drift 1A 7991 AA DWINGELOO Tel. 0521 59 49 44 Email: info@talentwesterveld.nl Website: www.talentwesterveld.nl REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Werkveld: Organisatie Beleidslijn:

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht. Stichting Hogeschool Leiden CONCEPT 140331 ALGEMEEN

Reglement Raad van Toezicht. Stichting Hogeschool Leiden CONCEPT 140331 ALGEMEEN Reglement Raad van Toezicht Stichting Hogeschool Leiden ALGEMEEN Artikel 1. Algemene bepalingen 1. Dit reglement is het Huishoudelijk Reglement van de Raad van Toezicht, bedoeld in artikel 15 van de Statuten

Nadere informatie

REGLEMENT AUDIT- EN RISICOBEHEERCOMMISSIE ZLM VERZEKERINGEN

REGLEMENT AUDIT- EN RISICOBEHEERCOMMISSIE ZLM VERZEKERINGEN REGLEMENT AUDIT- EN RISICOBEHEERCOMMISSIE ZLM VERZEKERINGEN Pagina 1 van 5 Artikel 1 Definities Maatschappij : ZLM Verzekeringen (OVM ZLM U.A.) RvC : Raad van Commissarissen van de maatschappij Directie

Nadere informatie

Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer. 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening?

Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer. 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening? Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening? Welke principes vormen de basis voor het beleggingsbeleid en

Nadere informatie

Federatie NVVS FOSS SH-Jong, Huishoudelijk reglement (definitief) d.d

Federatie NVVS FOSS SH-Jong, Huishoudelijk reglement (definitief) d.d HUISHOUDELIJK REGLEMENT Dit huishoudelijk reglement is opgesteld op basis van het gestelde in artikel 16 van de statuten. In dit reglement zijn in aanvulling op de statuten spelregels opgenomen voor een

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT HOGESCHOOL LEIDEN

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT HOGESCHOOL LEIDEN REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT HOGESCHOOL LEIDEN ALGEMEEN Artikel 1. Algemene bepalingen 1. Dit reglement is het huishoudelijk reglement van de Raad van Toezicht, bedoeld in artikel 15 van de statuten van

Nadere informatie

VERKLARING INZAKE BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING CRH PENSIOENFONDS 18 JUNI 2012

VERKLARING INZAKE BELEGGINGSBEGINSELEN STICHTING CRH PENSIOENFONDS 18 JUNI 2012 VERKLARING INZAKE BELEGGINGSBEGINSELEN 18 JUNI 2012 INHOUD 1. Inleiding... 1 2. Organisatie... 2 2.1 Het fonds... 2 2.2 Organisatie... 2 2.3 Toeslagenbeleid... 3 3. Beleggingsbeleid... 4 3.1 Doel van het

Nadere informatie

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN KWH Water B.V.

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN KWH Water B.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN KWH Water B.V. Vastgesteld door de Raad van Commissarissen op 11 december 2014 INLEIDING Dit reglement is opgesteld ingevolge artikel 12 lid 5 en 12 van

Nadere informatie

Openbaar lichaam PlusTeam. Reglement van Orde van het Algemeen Bestuur

Openbaar lichaam PlusTeam. Reglement van Orde van het Algemeen Bestuur Openbaar lichaam Reglement van Orde van het Algemeen Bestuur Het Algemeen bestuur van het openbaar lichaam ; Gelet op artikel 6 derde lid van de Gemeenschappelijke regeling openbaar lichaam ; Gelet op

Nadere informatie

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN 24 november 2017 INHOUD HOOFDSTUK 1: Rol en status van het Reglement 1 HOOFDSTUK 2: Samenstelling RAC 1 HOOFDSTUK 3: Taken RAC 2 HOOFDSTUK

Nadere informatie

Verklaring inzake beleggingsbeginselen Pensioenfonds Vervoer versie april Verklaring inzake beleggingsbeginselen

Verklaring inzake beleggingsbeginselen Pensioenfonds Vervoer versie april Verklaring inzake beleggingsbeginselen 1. Verklaring inzake beleggingsbeginselen 1 1. Introductie 1.1 Inleiding De Verklaring inzake de beleggingsbeginselen beschrijft in het kort de uitgangspunten van het beleggingsbeleid van Pensioenfonds

Nadere informatie

Reglement van de Nominatie- en Remuneratiecommissie van NOC*NSF

Reglement van de Nominatie- en Remuneratiecommissie van NOC*NSF Reglement van de Nominatie- en Remuneratiecommissie van NOC*NSF 1. Inleiding 1.1 In dit Reglement van de Nominatie- en Remuneratiecommissie van NOC*NSF worden de volgende definities gehanteerd: Algemeen

Nadere informatie

Beleggingsstatuut Mensen met een Missie Vastgesteld door het bestuur op 27 maart 2014

Beleggingsstatuut Mensen met een Missie Vastgesteld door het bestuur op 27 maart 2014 Beleggingsstatuut Mensen met een Missie Vastgesteld door het bestuur op 27 maart 2014 1. Inleiding Dit beleggingsstatuut bevat de uitgangspunten voor het strategisch beleggingsbeleid van Mensen met een

Nadere informatie

Toezichtkader RSV Breda VO Inleiding.

Toezichtkader RSV Breda VO Inleiding. Toezichtkader RSV Breda VO 3003. Inleiding. In het toezichtkader van de Inspectie voor het Onderwijs is onder kwaliteitsaspect management en organisatie de indicator 2.6. als volgt beschreven: Het samenwerkingsverband

Nadere informatie

BESTUURSREGLEMENT STICHTING COLLECTIEVE GELDEN OMROEPEN

BESTUURSREGLEMENT STICHTING COLLECTIEVE GELDEN OMROEPEN 1. Algemeen 1.1. Dit reglement is opgesteld en vastgesteld ingevolge artikel 11 van de Statuten. Bij strijd tussen dit reglement en de Statuten, prevaleren de bepalingen uit de Statuten. Dit reglement

Nadere informatie

REGLEMENT LOKALE IDENTITEITSRADEN binnen de Vereniging voor Christelijk Primair Onderwijs op Reformatorische Grondslag in Zeeland

REGLEMENT LOKALE IDENTITEITSRADEN binnen de Vereniging voor Christelijk Primair Onderwijs op Reformatorische Grondslag in Zeeland REGLEMENT LOKALE IDENTITEITSRADEN binnen de Vereniging voor Christelijk Primair Onderwijs op Reformatorische Grondslag in Zeeland De school Graaf Jan van Nassauschool te Vlissingen Begripsbepalingen In

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019 Profielschets lid Raad van Toezicht 20 mei 2019 71649 092004 1. INLEIDING Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (hierna: Pensioenfonds Kappers) is het pensioenfonds voor de kappersbranche.

Nadere informatie

Reglement Remuneratiecommissie

Reglement Remuneratiecommissie Reglement Remuneratiecommissie 12 mei 2017 REGLEMENT VOOR DE REMUNERATIECOMMISSIE DEFINITIES EN INTERPRETATIE Aandeelhouders Aandelen Algemene Vergadering Corporate Governance Code Raad van Bestuur Raad

Nadere informatie

Strategisch Pensioenmanagement

Strategisch Pensioenmanagement Strategisch Pensioenmanagement Strategisch Pensioenmanagement is samenbrengen. Strategisch Pensioenmanagement De belangrijkste taak van Strategisch Pensioenmanagement is ervoor te zorgen dat u in control

Nadere informatie

REGLEMENT BESTUUR EN TOEZICHT. Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Woerden

REGLEMENT BESTUUR EN TOEZICHT. Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Woerden REGLEMENT BESTUUR EN TOEZICHT Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs te Woerden februari 2008 1 PREAMBULE Overwegende dat: het bestuur na een uitgebreide analyse heeft besloten om het huidige

Nadere informatie

WHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER

WHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER WHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER 14 september 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleggingsbeleid... 4 3. Governance bestuur... 4 3.1. Bestuur... 4 3.2. Taken- en rolverdeling...

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT Preambule De Gruitpoort werkt volgens de Code Cultural Governance. De Governance Code biedt een normatief kader voor goed bestuur en toezicht in culturele organisaties. Met

Nadere informatie

REGLEMENT REMUNERATIE-, SELECTIE- EN BENOEMINGSCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN PGGM N.V.

REGLEMENT REMUNERATIE-, SELECTIE- EN BENOEMINGSCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN PGGM N.V. REGLEMENT REMUNERATIE-, SELECTIE- EN BENOEMINGSCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN PGGM N.V. Inhoudsopgave 1. Algemeen... 3 2. Taken en bevoegdheden... 3 3. Samenstelling... 5 4. De voorzitter... 6 5. De

Nadere informatie

Toegelaten instelling De vereniging/stichting is werkzaam binnen het werkgebied in de zin van artikel 70 van de Woningwet.

Toegelaten instelling De vereniging/stichting is werkzaam binnen het werkgebied in de zin van artikel 70 van de Woningwet. Reglement Regionale Klachtencommissie Ingesteld door RWS partner in wonen en Stichting tot Behoud en Ondersteuning van Monumenten, beiden te Goes, R&B Wonen te Heinkenszand en Castria Wonen te St. Maartensdijk.

Nadere informatie

Versie april Verkiezingsreglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds UWV

Versie april Verkiezingsreglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds UWV Versie 0.1 9 april 2018 Verkiezingsreglement Verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds UWV Artikel 1. Definities Op dit Verkiezingsreglement zijn de begripsomschrijvingen van de statuten van Stichting

Nadere informatie