Betreft: vreemdelingenbewaring kinderen in de Gesloten Gezinsvoorziening in Zeist

Transcriptie

1 GEEN KIND IN DE CEL Een coalitie van Amnesty International, Defence for Children, Stichting INLIA, Kerk in Actie, Stichting Kinderpostzegels Nederland, Stichting LOS, UNICEF Nederland en VluchtelingenWerk Nederland. Betreft: vreemdelingenbewaring kinderen in de Gesloten Gezinsvoorziening in Zeist 8 september 2015 Geachte Tweede Kamerleden, woordvoerders migratiebeleid, Sinds 1 oktober 2014 is de Gesloten Gezinsvoorziening (GGV) in Zeist in gebruik. Op de locatie kunnen gezinnen met kinderen in afwachting van hun uitzetting in bewaring worden gesteld. 1 Er zijn tot en met april 2015, 52 gezinnen en vier alleenstaande minderjarige vreemdelingen in de GGV in bewaring gesteld. 2 Sinds 26 september 2014 kunnen kinderen en hun ouders weer in bewaring worden gesteld op basis van een vermoeden van een reëel risico op onttrekking aan toezicht en niet slechts wanneer een onttrekking zich in het verleden al eens heeft voorgedaan. De Coalitie Geen Kind in de Cel constateert dat er bij de oplegging van vreemdelingenbewaring in de Gesloten Gezinsvoorziening onvoldoende naar de belangen van kinderen wordt gekeken en het ultimum remedium beginsel uit artikel 37 van het VN-Kinderrechtenverdrag onvoldoende wordt toegepast. Diverse rechters hebben op basis hiervan het beroep tegen de bewaringsmaatregel gegrond verklaard. In enkele gevallen heeft de IND uit eigen beweging schadevergoeding toegekend. De pilot waarin de Dienst Terugkeer & Vertrek vreemdelingen in bewaring kan stellen is tegelijkertijd geïntroduceerd met de beleidswijziging ten aanzien van de voorwaarden voor inbewaringstelling. Daarmee kwam een extra waarborg in de procedure van inbewaringstelling te vervallen. De regelmaat waarmee en de manier waarop kinderen en hun ouders vanuit de gezinslocaties in bewaring worden gesteld, zorgt voor onrust onder de bewoners van de gezinslocaties. Als kinderen na verblijf in de GGV weer in vrijheid worden gesteld, worden zij geconfronteerd met een gedwongen verhuizing naar een andere locatie. Deze standaardprocedure van verplicht verhuizen vergroot de schade die al is aangericht door de detentie. De Coalitie Geen Kind in de Cel roept op tot het stoppen met detineren van kinderen in de GGV in Zeist en gebruik te maken van alternatieven. 1 Per 1 september 2014 is grensdetentie afgeschaft. In plaats daarvan vindt een screening plaats op Schiphol. Families die door deze screening komen, worden opgevangen in het open centrum in Ter Apel, net als gezinnen die over land Nederland inreizen. Tot op heden zijn alle gezinnen door de screening gekomen en zijn er derhalve geen gezinnen vanuit Schiphol in de GGV in Zeist geplaatst. 2 Kamerstuk VI nr. 7, 11 juni 2015, vraag 23. 1

2 In deze brief zal de Coalitie achtereenvolgens ingaan op de volgende aspecten: 1. Wijziging beleid; de pilot inbewaringstelling door DT&V die tot gevolg heeft dat de rechtmatigheid van de op te leggen bewaringsmaatregelen niet meer ter toetsing hoeft te worden voorgelegd aan de hulpofficier van justitie; 2. De schadelijke gevolgen van detentie voor kinderen; 3. De toegenomen onrust in de gezinslocaties als gevolg van het feit dat de Vreemdelingenpolitie regelmatig gezinnen in alle vroegte ophaalt uit deze locaties; 4. Het ontbreken van een afweging van het belang van het kind in de bewaringsmaatregelen op grond waarvan beroepen tegen een inbewaringstelling door de rechter gegrond werden verklaard; 5. Het voorkomen van een rechtszitting in bewaringszaken door de procesvertegenwoordiging van de IND door kort voor de zitting schadevergoeding en vergoeding van de proceskosten toe te kennen; 6. De extra verhuisbewegingen voor de gezinnen als gevolg van het beleid van het COA om een gezin na invrijheidstelling 3 uit de GGV bij wijze van straf over te plaatsen naar een andere gezinslocatie dan die waar zij voor de inbewaringstelling verbleven; 7. Het gebrek aan inzet om lichtere middelen en alternatieven toe te passen. 1. Wijziging beleid en inbewaringstelling door de DT&V Op 13 september 2013 kondigde de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie aan dat hij in het beleid rondom vreemdelingenbewaring (artikel 59 Vw) specifiek aandacht zal besteden aan kwetsbare groepen. Gezinnen met kinderen zouden voor hun uitzetting niet meer in vreemdelingenbewaring worden gesteld, tenzij zij zich eerder aan het toezicht hebben onttrokken: Ik heb gekeken hoe andere landen in Europa hiermee omgaan. In België worden gezinnen met minderjarige kinderen sinds eind 2008 niet meer in bewaring geplaatst. Het beleid voor gezinnen met minderjarige kinderen zal ik zo wijzigen dat zij niet in bewaring worden gesteld, tenzij zij zich eerder aan het toezicht hebben onttrokken. Wanneer het gezin dan alsnog in bewaring wordt gesteld, dan dient dit individueel gemotiveerd te worden en kan dat voor maximaal twee weken, waarbij ook overigens aan de eisen voor bewaring voldaan dient te zijn en uit het dossier een individuele belangenafweging dient te blijken. 4 Dit leek destijds heel goed nieuws voor asielzoekerskinderen en een belangrijke stap richting het uitbannen van vreemdelingendetentie van minderjarigen in Nederland. In een brief van 26 september komt de staatssecretaris terug op zijn brief van 13 september Kinderen en hun ouders kunnen voortaan weer in bewaring worden gesteld op basis van een vermoeden van een reëel risico op onttrekking aan toezicht en niet slechts wanneer een onttrekking 3 Een gezin kan in vrijheid worden gesteld na een toegewezen voorlopige voorziening, na indiening van een herhaalde asielaanvraag of na een rechterlijk oordeel over de inbewaringstelling waarbij onmiddellijke invrijheidstelling wordt gelast. 4 Kamerstukken II, 2013/14, 19637, nr. 1721, p. 16. Deze passage uit de brief van de staatssecretaris wordt gevolgd door een verwijzing naar ABRvS 13 mei 2013, zaak nr /1 (voetnoot 17 in de kamerbrief). 5 Kamerstukken II, 2014/15, 19637, nr

3 zich in het verleden al eens heeft voorgedaan. Hiermee is feitelijk, tegelijkertijd met de opening van wat een kindvriendelijke locatie zou zijn, een lagere drempel voor inbewaringstelling van kinderen geherintroduceerd. De Coalitie Geen Kind in de Cel acht het van belang hierbij op te merken dat tegelijk met de opening van de GGV in Zeist een pilot is gestart die ambtenaren van de Dienst Terugkeer & Vertrek de bevoegdheid geeft om zelf een maatregel van bewaring op te leggen, zonder dat de hulpofficier van justitie de rechtmatigheid hiervan toetst. In een brief van 25 september 2014 informeert de staatssecretaris de Tweede Kamer over deze pilot waarin wordt bezien of men bij de besluitvorming over inbewaringstelling van bepaalde groepen vreemdelingen met een schakel minder in de keten toe kan. 6 De Coalitie wijst erop dat met de introductie van deze pilot niet alleen een drempel voor inbewaringstelling van gezinnen is weggenomen (eerder onttrekken aan toezicht is niet langer vereist) maar dat daarnaast ook een extra waarborg in de procedure van inbewaringstelling is komen te vervallen, namelijk de toetsing door de hulpofficier. Het is een zeer ingrijpende beslissing om een kind van zijn of haar vrijheid te beroven. De coalitie maakt zich dan ook ernstige zorgen over het feit dat deze beslissing nu zonder bovengenoemde waarborg - genomen wordt door medewerkers van de Dienst Terugkeer en Vertrek (voor wie de focus bij de terugkeer ligt). Op 18 maart 2015 heeft toenmalig minister van Justitie Blok aangekondigd de proef uit te breiden tot alle gezinslocaties in Nederland De schadelijke gevolgen van detentie voor kinderen De Coalitie Geen Kind in de Cel vindt het onaanvaardbaar dat er nog altijd kinderen op grond van hun verblijfsstatus worden opgesloten. In 2014 heeft de Coalitie, naar aanleiding van gesprekken met kinderen en ouders die in vreemdelingendetentie hebben gezeten, de publicatie 'Papa, hebben we iets erg gedaan? uitgebracht. 8 Hierin geven de kinderen aan dat de gevangenistijd hun basisgevoel van veiligheid heeft aangetast en tonen ze aan dat de schade die zij in detentie hebben opgelopen nog heel lang zichtbaar blijft, zelfs als ze maar enkele dagen vast hebben gezeten. Kinderen die in detentie hebben gezeten, hebben als gevolg daarvan een grotere kans om te maken te krijgen met depressie, PTSS en angststoornissen. Veel kinderen gaan weer in bed plassen. Ook vertonen kinderen na detentie vaak slaapproblemen, problemen met de concentratie en diverse somatische klachten. De Coalitie Geen Kind in de Cel heeft daarom met instemming kennisgenomen van de beëindiging van grensdetentie en de screening die hiervoor in de plaats is gekomen. Uit de meest recente cijfers blijkt dat geen van de gezinnen die via Schiphol Nederland zijn binnengekomen in de GGV in Zeist is opgevangen. Zij werden allemaal overgebracht naar Ter Apel waar zij de asielprocedure konden afwachten, zodat deze kinderen een verblijf in detentie bespaard is gebleven. De Coalitie Geen Kind in de Cel waardeert het dat in de GGV in Zeist kinderen niet meer in cellen worden opgesloten, maar de kinderen worden wel van hun vrijheid beroofd. De Coalitie is bezorgd over het feit dat gezinnen in 6 Brief staatssecretaris van Veiligheid en Justitie inzake de Pilot in bewaring stellen door Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V), 25 september 2014, 2014Z Brief minister Blok over uitbreiden pilot in bewaring stellen DT&V, 18 maart 2015, kenmerk (kamerstuk 19637, nr. 1957, 18 maart 2015). 8 Coalitie Geen Kind in de Cel, Papa, hebben we iets ergs gedaan? kinderen en ouders in vreemdelingendetentie, januari

4 vreemdelingenbewaring worden gesteld ter fine van uitzetting zonder dat hierbij de belangen van de kinderen in voldoende mate worden gewaarborgd zijn (zie ook punt 4). 3. De onrust op de open gezinslocaties De Coalitie Geen Kind in de Cel ontvangt berichten van kinderen vanuit de diverse gezinslocaties in Nederland 9 die vertellen dat de onrust groot is als gevolg van het feit dat de Vreemdelingenpolitie s morgens op de gezinslocatie komt om een gezin mee te nemen met het oog op inbewaringstelling in Zeist. Andere kinderen en hun ouders zijn hier geregeld getuige van. De kinderen zijn bang als er een busje van de Vreemdelingenpolitie de gezinslocatie oprijdt. Daarbij speelt de angst om uitgezet te worden een belangrijke rol. In veel gevallen wordt het verblijf in de GGV gevolgd door uitzetting. De manier waarop de gezinnen worden opgepakt, wordt door kinderen als zeer traumatiserend ervaren. Kinderen worden met hun ouders s morgens vroeg van hun bed gelicht. Er zijn de Coalitie gevallen bekend waarbij een gezin door een grote politiemacht is opgehaald of waarbij een vrouw half ontkleed het politiebusje in werd geleid terwijl een groot aantal bewoners van de gezinslocatie hier getuige van was. 4. Het ontbreken van een afweging van het belang van het kind De Coalitie Geen Kind in de Cel stelt vast dat in talrijke zaken, bekend bij de Coalitie, waar het gaat om inbewaringstelling in de GGV geen of onvoldoende sprake is geweest van een afweging van het belang van het kind. In diverse Kamerbrieven heeft de staatssecretaris steeds benadrukt dat vreemdelingenbewaring van kinderen slechts als ultimum remedium mag worden toegepast en dat er sprake moet zijn van een concrete, kenbare en toetsbare afweging van het belang van het kind. Ook uit de toelichting op het besluit van de staatssecretaris tot wijziging van de Vreemdelingencirculaire van 18 december 2014 (WBV 2014/37) blijkt dat de staatssecretaris de noodzaak van een concrete en kenbare afweging van de belangen van het kind in bewaringszaken onderschrijft. Hij schrijft, met verwijzing naar enkele van zijn brieven over dit onderwerp, in die toelichting onder C: In dit artikel wordt uiteengezet dat bewaring van gezinnen met minderjarigen en alleenstaande minderjarigen, nog meer dan bij volwassenen die in bewaring geplaatst worden, alleen als laatste middel zal worden toegepast om terugkeer te realiseren. Dit volgt uit de kamerbrieven van 26 september 2014, 4 augustus 2014, 28 mei 2014, en 29 januari Hierbij is het belang van de motivering van de inbewaringstelling benadrukt waarbij eveneens de medische achtergrond, de leeftijd van de kinderen en, bij een gezin met minderjarigen, de samenstelling (volledigheid) van het gezin meegewogen dienen te worden. 10 Uit recente uitspraken over inbewaringstellingen in de GGV in Zeist blijkt dat de belangenafweging waartoe de staatssecretaris op grond van de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de 9 GL Katwijk, GL Almelo, GL Emmen, GL Gilze, GL Amersfoort, GL Burgum, GL Den Helder en GL Goes. 10 Besluit van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 18 december 2014, nummer WBV 2014/37, houdende wijziging van de Vreemdelingencirculaire 2000, onder C, p

5 Raad van State van 13 mei en zijn eigen beleid gehouden is, in de praktijk veelal geheel ontbreekt. 12 Dit blijkt ook uit rechters die beroepen tegen een inbewaringstelling in Zeist gegrond verklaren vanwege het ontbreken van een afweging van het belang van het kind. 13 Wanneer het wel tot een belangenafweging was gekomen, hadden de autoriteiten volgens rechters tot de conclusie moeten komen dat niet tot vrijheidsberoving kon worden overgegaan. Een voorbeeld hiervan is een gezin dat tot tweemaal toe in bewaring werd gesteld, een keer vanuit de gezinslocatie Gilze en vervolgens vanuit de gezinslocatie Emmen. Beide beroepen tegen de inbewaringstellingen werden gegrond verklaard. De rechtbank Zwolle oordeelde over de tweede inbewaringstelling van dit gezin en was duidelijk in het oordeel dat de staatssecretaris bij afweging van alle belangen niet tot deze inbewaringstelling had mogen overgaan: De rechtbank is van oordeel dat de maatregel van bewaring bij afweging van alle belangen niet was gerechtvaardigd en dat verweerder ten onrechte geen lichter middel dan de maatregel van bewaring heeft opgelegd. 14 Eerder heeft het voormalig Tweede Kamerlid Schouw (D66) Kamervragen gesteld naar aanleiding van de inbewaringstelling van een gezin. 15 In die zaak werd later het beroep van het gezin ongegrond verklaard door de rechtbank Den Bosch en heeft de staatssecretaris in zijn antwoorden daarnaar kunnen verwijzen. 16 Dit laat onverlet dat in de meeste andere zaken die bekend zijn bij de Coalitie Geen Kind in de Cel een beroep gegrond werd verklaard door de rechter en hiertegen door de staatssecretaris geen hoger beroep is ingesteld. Bij de Coalitie Geen Kind in de Cel zijn ook enkele gevallen bekend van inbewaringstelling van alleenstaande minderjarige vreemdelingen in de GGV in Zeist. In juni 2015 heeft de staatssecretaris gerapporteerd dat tot en met april slechts vier alleenstaande minderjarigen in de GGV in bewaring werden gesteld voor een gemiddelde duur van 13,3 dagen. 17 In juni waren er ten minste twee alleenstaande minderjarigen veel langer in de GGV opgesloten. Een meisje dat op dat moment twintig weken zwanger was, heeft in totaal vijftig dagen in de GGV in bewaring gezeten voordat zij weer in vrijheid werd gesteld omdat zicht op uitzetting ontbrak. Een jongen zat ruim een maand in bewaring voordat hij werd teruggestuurd. 11 ABRvS 13 mei 2013, zaak nr /1. 12 Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Rotterdam, AWB 14/27862, AWB 14/27986 en AWB 14/27989, 17 december 2014; Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Zwolle, AWB 15/429, 28 januari 2015; Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Amsterdam, AWB 15/2227 tm 2230 en 2232, 19 februari 2015; Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Utrecht, AWB 15/6790, AWB 15/6793, AWB 15/6794 en AWB 15/6798, 21 april 2015; Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Amsterdam, AWB 15/7660 en AWB 15/7661, 4 mei 2015; Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Amsterdam, AWB 15/7744 en AWB 15./7745, 20 mei Zie ook voor de nieuwsberichten over de uitspraken van rechters en het ontbreken van een belangenafweging. 14 Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Zwolle, AWB 15/429, 28 januari 2015, r.o Antwoorden Kamervragen over het bericht Opnieuw kinderen zonder belangenafweging in bewaring, 1 april 2015, kenmerk Zie Kamerstuk VI nr. 7, 11 juni 2015, vraag 23: Verder zijn er tot en met april 4 AMV s geplaatst, als laatste middel om vertrek te realiseren. Daarvan zijn er 3 uitgestroomd. 1 AMV is gedwongen vertrokken en in 2 gevallen is de bewaring opgeheven. De gemiddelde verblijfsduur van AMV s over betreffende periode was 13,3 dagen. 5

6 5. Het voorkomen van rechtszittingen in bewaringszaken door de IND Bij de coalitie Geen Kind in de Cel zijn ook twee bewaringszaken van gezinnen bekend waarvan de procesvertegenwoordiging van de IND het niet heeft willen laten aankomen op een zitting bij de rechtbank en een daarop volgend rechterlijk oordeel over het beroep tegen de inbewaringstelling. In die zaken heeft de IND zeer kort voorafgaand aan de zitting aan de gemachtigde laten weten dat schadevergoeding en vergoeding van de proceskosten zou worden toegekend. 18 Hiermee heeft de IND weliswaar een nieuwe veroordeling door de rechter weten te voorkomen, maar het lijkt er op dat hiermee ook is erkend dat de inbewaringstelling in die gevallen niet rechtmatig was en de rechterlijke toets niet zou kunnen doorstaan. Ditzelfde heeft zich ook ten minste eenmaal voorgedaan in een zaak van een alleenstaande minderjarige die in de GGV in bewaring is gesteld. 19 De Coalitie Geen Kind in de Cel constateert dat de IND bewaringsmaatregelen oplegt die zij vervolgens zelf reeds voor het oordeel van de rechter als onrechtmatig beoordeelt. 6. Extra verhuisbewegingen door uitplaatsing naar andere locatie Asielzoekerskinderen worden gemiddeld één keer per jaar verhuisd. De Werkgroep Kind in azc heeft herhaaldelijk geageerd tegen het veelvuldig verhuizen van asielzoekerskinderen vanwege de schadelijke gevolgen daarvan voor de betrokken kinderen. 20 Een gedwongen inbewaringstelling in de GGV in Zeist betekent dat kinderen en hun ouders kort voor hun uitzetting met een extra verhuizing worden geconfronteerd. Gezinnen die in de GGV in bewaring worden gesteld, worden in sommige gevallen uitgezet naar het land van herkomst. Meer dan de helft van de gezinnen wordt na een periode in de GGV echter weer in vrijheid gesteld 21, bijvoorbeeld omdat er een voorlopige voorziening is toegewezen waardoor weer rechtmatig verblijf is ontstaan. Ook kan er sprake zijn van een herhaalde asielaanvraag die door de IND niet in bewaring kan worden afgedaan. Ten slotte kan de rechter bij gegrondverklaring van het beroep tegen de bewaringsmaatregel de onmiddellijke invrijheidsstelling van het gezin bevelen. 22 Een voorbeeld; een gezin met twee dochters (15 en 9) en een zoon (1) werd door de vreemdelingenpolitie opgepakt op de gezinslocatie en in bewaring gesteld in de GGV. Ruim een week later werd een voorlopige voorziening toegewezen in de medische procedure van de moeder van het gezin. Het gezin werd weer in vrijheid gesteld. In plaats van een terugkeer naar de gezinslocatie waar het gezin eerder verbleef werd het gezin uitgeplaatst naar een andere gezinslocatie. De oudste dochter, die op school een belangrijke toetsperiode had en hoopte over te gaan naar een klas op een 18 Brief IND inzake V-nummers , , en , 9 april 2015 (en de bijbehorende uitspraak n.a.v. de intrekking van het beroep: Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Zwolle, AWB 15/6672, AWB 15/6674 en AWB 15/6677, 14 april 2015; Brief IND inzake V-nummers en , 6 mei V-nummer Werkgroep Kind in azc. (2013). Ontheemd. De verhuizingen van kinderen in Nederland Dit werd medegedeeld tijdens een bijeenkomst voor het maatschappelijk middenveld op 30 januari 2015 in de GGV in Zeist. 22 Rechtbank Den Haag, Zittingsplaats Rotterdam, AWB 14/27862, AWB 14/27986 en AWB 14/27989, 17 december

7 hoger niveau, kon niet verder met school en miste diverse belangrijke tentamens. Ook de dochter van negen kon ineens niet meer verder met haar school. Navraag bij het COA leerde dat het uitplaatsen naar een andere locatie dan die waar het gezin eerder verbleef, niets te maken heeft met logistieke beperkingen, maar dat dit gericht beleid is. Het argument daarvoor zou zijn dat men mensen niet wil belonen voor het niet meewerken aan vertrek. 23 De Coalitie Geen Kind in de Cel begrijpt niet dat er in dit soort gevallen gesproken wordt van niet meewerken aan vertrek en dat daar een sanctie op volgt in de vorm van een verhuizing. De betreffende gezinnen hebben gebruik gemaakt van hun recht om bijvoorbeeld een voorlopige voorziening aan te vragen in een lopende procedure. Als die wordt toegewezen dan betekent het dat zij voldoende reden hadden om een dergelijke voorziening te verzoeken. Het beroep tegen de bewaringsmaatregel van het gezin uit de hierboven beschreven casus werd niet ter zitting behandeld, omdat de IND kort voor de zitting schadevergoeding en vergoeding van de proceskosten heeft toegekend. Daarmee lijkt de IND eveneens de mening toegedaan dat de bewaring in de GGV onrechtmatig was. Dit betekent dat kinderen eerst ten onrechte zijn opgesloten in de GGV in Zeist om vervolgens na hun invrijheidstelling extra bestraft te worden door het COA met een uitplaatsing naar een gezinslocatie in een voor hen onbekende plaats. Kinderen worden door deze verplichte verhuizing naar een andere gezinslocatie extra beschadigd. De Coalitie Geen Kind in de Cel vraagt aandacht voor deze gang van zaken. Een voorbeeld: in een ander geval werden beide ouders van een gezin zonder hun kinderen, onder wie een minderjarige dochter, wekenlang in bewaring gezet in de GGV. Vervolgens werden zij overgebracht naar Rotterdam waar zij, afzonderlijk van elkaar, nog een paar weken opgesloten hebben gezeten. Toen het slecht ging met de gezondheid van de oma van de kinderen mochten de ouders terug naar de gezinslocatie om bij haar te zijn. Ook de kinderen konden zich bij de rest van de familie voegen. Na verloop van tijd kwam het oordeel van de voorzieningenrechter (in de medische procedures) waarin hij een van de verzoeken toewees waardoor de familie weer rechtmatig verblijf had en de beslissing op bezwaar in die procedure mocht afwachten. Enkele dagen hierna werd het gezin toch onverwachts overgeplaatst naar een andere gezinslocatie. Het gezin kreeg te horen dat deze gedwongen verhuizing het gevolg was van de regel dat gezinnen die in de GGV verbleven hebben en daarna in vrijheid worden gesteld, niet naar dezelfde locatie mogen terugkeren. Deze verplichte overplaatsing vond plaats anderhalve maand na de feitelijke terugkeer naar de locatie waar men vandaan kwam. Deze handelswijze verbaast temeer omdat DT&V toestemming had gegeven om juist naar de gezinslocatie van eerder verblijf terug te keren (in verband met de gezondheid van een familielid) en omdat de voorlopige voorziening was toegewezen. De Coalitie Geen Kind in de Cel verzoekt u dringend dit beleid te herzien en kinderen na vrijlating uit de GGV in Zeist niet (als straf) te verhuizen naar een andere locatie. 23 De casemanager van het COA van het betreffende gezin in Katwijk heeft telefonisch te kennen gegeven dat het COA dit uitgangspunt hanteert. De locatiemanager van de gezinslocatie te Emmen, bevestigde dit desgevraagd en noemde daarbij de reden dat men de gezinnen niet wil belonen voor het niet meewerken aan vertrek. Bij de Coalitie zijn diverse gevallen bekend waarbij sprake was van invrijheidstelling en uitplaatsing naar een gezinslocatie. In al die gevallen ging het om een andere locatie dan degene waar de familie voor de inbewaringstelling verbleef. 7

8 7. Maak werk van alternatieven De GGV in Zeist is geopend omdat volgens de staatssecretaris veel mensen met onbekende bestemming vertrokken wanneer duidelijk werd dat hun gedwongen terugkeer naar het land van herkomst op korte termijn zou plaats vinden. De Coalitie Geen Kind in de Cel bepleit dat er ook lichtere middelen en alternatieven zijn om te voorkomen dat mensen met onbekende bestemming vertrekken; zoals intensieve trajectbegeleiding op maat van gezinnen die met uitzetting worden bedreigd. Er is nooit serieus werk gemaakt van deze alternatieven. Dit is in strijd met artikel 37 sub b van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) waarin staat dat de detentie van een kind slechts als uiterste maatregel en voor de kortst mogelijke passende duur is toegestaan. Van een uiterste maatregel is op dit moment geen sprake. De Coalitie Geen Kind in de Cel roept daarom op om werk te maken van de alternatieven en te stoppen met het detineren van kinderen in de GGV in Zeist. Conclusie Ondanks dat kinderen in de GGV in Zeist niet in een cel, maar in een woonunit verblijven, worden zij wel van hun vrijheid beroofd. Dit is schadelijk voor hun ontwikkeling. De Coalitie Geen Kind in de Cel maakt zich zorgen over de (uitbreiding van) de pilot waarin de Dienst Terugkeer & Vertrek kinderen in bewaring kan stellen in plaats van de hulpofficier en de beleidswijziging ten aanzien van de voorwaarden voor inbewaringstelling. Kinderen en hun ouders kunnen voortaan weer in bewaring worden gesteld op basis van een vermoeden van een reëel risico op onttrekking aan toezicht en niet slechts wanneer een onttrekking zich in het verleden al eens heeft voorgedaan. Hiermee is feitelijk een lagere drempel voor inbewaringstelling van kinderen geherintroduceerd. Dat kinderen voor straf worden verhuisd wanneer ze vrijkomen uit de GGV zou direct gestopt moeten worden omdat dit hen extra schade toebrengt. De Coalitie Geen Kind in de Cel roept op tot het stoppen met het detineren van kinderen in de GGV in Zeist en gebruik te maken van alternatieven in lijn met het ultimum-remediumbeginsel uit artikel 37 van het VN-Kinderrechtenverdrag. Contactpersoon Coalitie Geen Kind in de Cel: Martine Goeman (programmamanager Kinderrechten en Migratie; Defence for Children) m.goeman@defenceforchildren.nl Telefoon: