Commissie van deskundigen notariaat. Jaarverslag 2009

Transcriptie

1 Commissie van deskundigen notariaat Jaarverslag 2009

2 Jaarverslag 2009 Commissie van deskundigen notariaat Inhoudsopgave Pagina 1. Inleiding Algemeen Samenstelling van de Commissie Verslag werkzaamheden Procedures en voorschriften indienen ondernemingsplan Werkwijze uitbrengen adviezen Kengetallen ondernemingsplannen Evaluatie ondernemingsplannen afgehandeld in Behandeling klacht Wet Openbaarheid Bestuur Overige activiteiten / ontwikkelingen... 9

3 1. Inleiding De economische ontwikkelingen in 2009 hebben de nodige gevolgen gehad voor het notariaat. Als gevolg van de vermindering van de vraag naar notariële diensten is bij een groot deel van de notariskantoren sprake van lagere omzetten en winst. De gewijzigde economische omstandigheden hebben ook geleid tot een lager aantal adviesaanvragen. Het gebruikelijke aantal van 100 á 110 ingediende ondernemingsplannen per jaar is in het verslagjaar 2009 gehalveerd tot 52 plannen. In het verslagjaar zijn 57 plannen afgewikkeld en zijn 2 plannen door de indieners ingetrokken. Op 31 december waren 12 plannen nog in behandeling. De door de Commissie van deskundigen notariaat (hierna de Commissie) gehanteerde normen zijn in 2009 niet gewijzigd. De Commissie heeft bij haar beoordeling wel extra aandacht geschonken aan het onderdeel marktverkenning en de voorgestelde goodwill bedragen. Voor de 57 gegeven adviezen bleek in 26 gevallen (=46%) aanvullende informatie nodig te zijn om tot een definitief advies te kunnen komen. Er werden 4 negatieve adviezen (= 7%) uitgebracht. 2. Algemeen De Commissie adviseert, op grond van artikel 7 lid 2 van de Wet op het Notarisambt (hierna Wna), op basis van het ingediende ondernemingsplan of voldaan wordt aan de eisen van artikel 7 lid 1 van de Wna (voldoende financiële middelen en ten minste kostendekkend na 3 jaar). Dit advies dient door kandidaat-notarissen te worden overlegd bij een verzoek aan de Minister van Justitie (hierna: MvJ) tot benoeming als notaris ex artikel 8 van de Wna. Tevens brengt de Commissie op grond van artikel 10 lid 2 Wna advies uit over plannen welke ingediend worden door notarissen, die op grond van lid 1 van dit artikel hun plaats van vestiging willen wijzigen. Het advies van de Commissie wordt door de (kandidaat)-notarissen zelf bij de Commissie ingewonnen. Het uitgebrachte advies vormt geen besluit dat onderdeel uitmaakt van de besluitvorming over het benoemingsverzoek waarop de bepalingen over besluiten in de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) van toepassing zijn. Het besluit van de Minister tot benoeming notaris is mede gebaseerd op het door de Commissie uitgebrachte advies. Op dit besluit zijn de bepalingen van de Awb van toepassing. Daarnaast heeft de wetgever in artikel 4 lid 1 van het Besluit ondernemingsplan notaris (hierna Besluit) bepaald, dat de Commissie moet toetsen of de indiener van het plan uiterlijk binnen drie maanden voldoet aan de eisen als genoemd in artikel 6 lid 2 b, onder 1, 2 en 3 van de Wna. Deze eisen hebben betrekking op de stage, de gevolgde beroepsopleiding en de praktijkervaring. De toelichting op het Besluit vermeldt dat het niet voldoen aan deze eisen - in het belang van een doelmatige werkwijze van de Commissie - op voorhand leidt tot een negatief advies ex artikel 9 van het Besluit. Door deze toetsing wordt voorkomen dat de Commissie over evident kansloze plannen moet adviseren op grond van artikel 7 lid 1 Wna. Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 1

4 Ter vervulling van haar taak kan de Commissie op grond van artikel 7 lid 2 van de Wna inlichtingen inwinnen bij: de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (hierna: KNB), die op grond van de toelichting op artikel 8 van het Besluit verplicht is tot het jaarlijks verstrekken van een opgave van het aantal akten dat door notarissen is gepasseerd; het Bureau Financieel Toezicht (hierna BFT), dat het secretariaat van de Commissie voert, waardoor de Commissie kan beschikken over actuele informatie over het notariaat. De Commissie kan voor de beoordeling van plannen ondermeer beschikken over historische informatie uit de BFT-database. Met name informatie over het marktpotentieel in de vestigingsplaats/regio kan bij de beoordeling van een ondernemingsplan van belang zijn. Naast het inwinnen van inlichtingen wordt zonodig overleg gevoerd met de KNB, het BFT en tevens met het MvJ. De Commissie adviseert binnen 3 maanden na de datum van ontvangst van het ondernemingsplan (zie ook artikel 8 lid 1 van het Besluit). Indien naar de mening van de Commissie de door de indiener van het ondernemingsplan verstrekte gegevens onvoldoende zijn voor de beoordeling van het ondernemingsplan stelt de Commissie de indiener in de gelegenheid om het ondernemingsplan binnen de door de Commissie gestelde termijn aan te vullen (artikel 6 van het Besluit). Aan het indienen en behandelen van een ondernemingsplan zijn kosten verbonden. De kosten van advisering door de Commissie zijn op grond van de Regeling kosten ondernemingsplan notaris gesteld op per plan. Het BFT is in het verslagjaar gestart met een onderzoek naar de kostendekkendheid. Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 2

5 3. Samenstelling van de Commissie Volgens artikel 5 van het Besluit bestaat de Commissie uit een voorzitter, twee leden en twee plaatsvervangende leden. De voorzitter, één lid en één plaatsvervangend lid bezitten bedrijfseconomische deskundigheid. Één lid en één plaatsvervangende lid zijn notaris. De samenstelling van de Commissie was ultimo 2009 als volgt: D. de Boer MBA - voorzitter Mr. J. Borren - lid notaris Drs R.L.M. de Bakker - lid Mevr. mr. B.J.R. Wünsch - plaatsvervangend lid notaris Drs. P. Dekker - plaatsvervangend lid De samenstelling van de Commissie is in 2009 als volgt gewijzigd: Drs. Ing. C.A. Houwer is per 1 mei 2009 afgetreden als plaatsvervangend lid en opgevolgd door de heer drs. R.L.M. de Bakker; Mevr. drs. M.J. Daniëlson RA is per 1 september 2009 afgetreden als lid en opgevolgd door de heer drs. R.L.M de Bakker; De heer drs R.L.M. de Bakker is per 1 september 2009 opgevolgd door drs. P. Dekker als plaatsvervangend lid. Het secretariaat van de Commissie wordt uitgeoefend door twee functionarissen van het BFT. Deze secretariaatsfunctie omvat het ondersteunen van de Commissie bij het beoordelen van de ondernemingsplannen en het voorbereiden van het advies van de Commissie aan de indiener. Voorts behelst de secretariaatsfunctie het onder verantwoordelijkheid van de Commissie verder ontwikkelen van het geheel aan interne procedures voor de behandeling van ingediende ondernemingsplannen en van het toetsingskader waarbinnen dit dient te geschieden. Het BFT heeft haar werkzaamheden zodanig georganiseerd dat de toezichthoudende taken niet strijdig zijn met de werkzaamheden ter voorbereiding van het uitbrengen van adviezen over ondernemingsplannen door de Commissie. Zo zijn de secretarissen niet belast met de feitelijke behandeling van de ondernemingsplannen. Daarnaast is de toezichthoudende taak van het BFT zo georganiseerd dat meerdere personen bij de oordeelsvorming over de onderzoeksrapportage van het BFT betrokken zijn. De ondernemingsplannen worden behandeld door een andere functionaris van het BFT dan degene die in eerste aanleg is belast met de toezichthoudende taak op het notariskantoor, waar het ondernemingsplan betrekking op heeft. Inmiddels is overleg gaande over de actualisering van de werkwijze en over de invulling van de aan het BFT opgedragen secretariaatsfunctie (artikel 5 lid 6 Besluit). Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 3

6 4. Verslag werkzaamheden 4.1 Procedure en voorschriften indienen ondernemingsplan Als wettelijk kader voor het onderzoeken van een ingediend ondernemingsplan en het uitbrengen van een advies door de Commissie geldt artikel 7 lid 1 sub a en b van de Wna en het Besluit. Bij het onderzoeken van ondernemingsplannen en het uitbrengen van een advies hierover aan de indiener laat de Commissie zich leiden door het uitgangspunt van de Wna namelijk meer marktwerking tussen de notaris(kantoren). Samengevat zijn de volgende punten voor in te dienen ondernemingsplannen van belang: Artikel 7 eerste lid van de Wna waarin wordt vermeld dat uit het ondernemingsplan dient te blijken dat de indiener over voldoende financiële middelen beschikt om een kantoor te houden dat in overeenstemming is met de eisen van het ambt en op redelijke gronden mag worden verwacht, dat na drie jaar de praktijk kostendekkend kan worden uitgeoefend. Artikel 3 van het Besluit waarin is aangegeven dat het ondernemingsplan in ieder geval een uitwerking bevat van de volgende onderdelen: marktverkenning, kantoororganisatie, resultatenprognose alsmede investeringen en financieringsplan. Uitgaande van het hiervoor vermelde kader heeft de Commissie in het verleden het document Procedure en voorschriften indienen ondernemingsplan opgesteld. Dit document, is op 19 maart 2007 laatstelijk vastgesteld. Dit document is te downloaden vanaf het intranet van de KNB en de website van het BFT ( De Commissie beoogt met dit document de kwaliteit van de in te dienen ondernemingsplannen te verbeteren. Dit met als doel om een zo doelmatig mogelijke werkwijze te bereiken en de kwaliteit van de advisering op grond van artikel 7 lid 2 van de Wna te optimaliseren. De Commissie is eind 2009 gestart met een actualisatie van de procedure en voorschriften. Dit traject zal naar verwachting in 2010 worden afgewikkeld. De Commissie zal een ingediend ondernemingsplan pas in behandeling nemen indien: de verstrekte gegevens en bescheiden in het plan voldoende zijn; de kosten voor de advisering over het ondernemingsplan zijn voldaan. Teneinde de ingediende plannen op een uniforme wijze effectief en efficiënt te kunnen onderzoeken en hierover advies aan de indiener te kunnen uitbrengen beschikt de Commissie over een interne handleiding waar een toetsingskader in begrepen is. Dit is een beschrijving van de werkwijze en werkzaamheden van de Commissie en van haar secretariaat (zie artikel 5 lid 5 van het Besluit). 4.2 Werkwijze uitbrengen adviezen De werkwijze met betrekking tot het uitbrengen van adviezen is gedurende het verslagjaar onveranderd gebleven. Dit betekent dat bij uitbreiding van het aantal vestigingsplaatsen het positieve advies van een uitgebreide toelichting wordt voorzien. Als de uitkomst van het onderzoek leidt tot het uitbrengen van een negatief advies zal de Commissie eveneens een uitgebreid advies aan de indiener van het ondernemingsplan verstrekken. Dit geldt ook bij adviezen in bijzondere situaties. Voor positieve adviezen in opvolgingssituaties wordt volstaan met een beknopt advies. Desgewenst kan het MvJ achteraf aan de Commissie verzoeken om alsnog een nadere motivering op het afgegeven beknopte advies te verstrekken. Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 4

7 Zonodig maakt de Commissie in het advies melding van feiten, die naar het oordeel van de Commissie strijdig kunnen zijn met de bestaande regelgeving en/of van belang kunnen zijn voor het verdere benoemingstraject tot notaris. 4.3 Kengetallen ondernemingsplannen 2009 Gedurende het verslagjaar is de Commissie 8 maal bijeen geweest voor het uitbrengen van adviezen over ingediende ondernemingsplannen. In het verslagjaar zijn 52 plannen ingediend. Dit aantal ligt fors lager dan de vorig jaar gemaakte inschatting van 100 plannen. De Commissie heeft in het verslagjaar 57 plannen afgewikkeld. Op 31 december 2009 bedraagt de werkvoorraad 12 plannen. Er bestaat geen achterstand. Van de ingediende plannen en uitgebrachte adviezen in het jaar 2009 kan het volgende overzicht worden gegeven: Categorie*) Totaal A B C D E F Werkvoorraad 1 januari Ingediende plannen Af: ingetrokken tijdens behandeling Af: niet in behandeling genomen Af: uitgebrachte negatieve adviezen Af: uitgebrachte positieve adviezen Werkvoorraad 31 december *) A = opvolging in een reeds gevestigd solitair kantoor B = vestiging van een solitair kantoor C = opvolging in een reeds gevestigd kantoor in associatief verband D = vestiging in associatief verband met een reeds gevestigd kantoor E = vestiging van een nieuw kantoor in associatief verband F = wijziging van de plaats van vestiging Toelichting: De procentuele verdeling over de diverse categorieën van het aantal ingediende ondernemingsplannnen is, met uitzondering van de categorieën B en D, globaal hetzelfde als in In categorie B is sprake van een sterke daling. In categorie D is sprake van een relatieve stijging ten opzichte van het voorgaande jaar. Het aantal ingediende plannen voor nieuwe notariskantoren, de solitaire vestigingen (categorie B) is beperkt tot één adviesaanvraag, waarbij ook nog een negatief advies is verstrekt In 2009 zijn vier negatieve adviezen uitgebracht. De Commissie brengt een negatief advies uit indien niet aan de formele benoembaarheidsvereisten van artikel 6 lid 2b, onder 1,2 en 3 van de Wna wordt voldaan dan wel indien niet voldaan wordt aan de eisen neergelegd in artikel 7 lid 1 van de Wna. Bij de beoordeling van de verhouding van het aantal negatieve adviezen t.o.v. het totaal aantal uitgebrachte adviezen dient Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 5

8 rekening gehouden te worden met de werkwijze van de Commissie, waarbij de indieners van ondernemingsplannen in een groot aantal gevallen door middel van een vragenbrief van de Commissie één of meerdere malen verzocht wordt tot het doen van aanvullingen op hun ondernemingsplan (zie artikel 6 van het Besluit). Deze aanvullingen betreffen voornamelijk aanpassingen ter verbetering van de bedrijfseconomische haalbaarheid, zoals verlaging of eliminatie van de oorspronkelijk overeengekomen goodwillsommen. De Commissie onderstreept hiermee haar preventieve functie om te voorkomen dat moeilijk realiseerbare plannen worden ingediend. Pas nadat de gevraagde aanvullingen waren verstrekt was de Commissie in staat om tot een advies te komen. Van de uitgebrachte positieve adviezen heeft 60% betrekking op ondernemingsplannen in de categorieën A en C (opvolging in een reeds gevestigd kantoor solitair en in associatief verband) en 30% betrekking op ondernemingsplannen in de categorie D (vestiging in associatief verband met een gevestigd kantoor). Ten aanzien van de eerstvermelde categorieën is sprake een nagenoeg gelijk beeld als in 2008, bij de laatstvermelde categorie is sprake van een stijging. Verder blijkt dat van de 57 uitgebrachte adviezen in 31 gevallen sprake was van een positief advies zonder aanvullende vragen, in 18 gevallen sprake was van één aanvullende vragenbrief en dat in acht gevallen twee aanvullende vragenbrieven noodzakelijk waren. Een overzicht van de ingediende en behandelde plannen over de jaren 2005 t/m 2009 geeft het volgende beeld: Ingediend Af: ingetrokken tijdens de behandeling Niet in behandeling genomen Af: uitgebrachte negatieve adviezen Positief geadviseerd Mutatie Beginvoorraad Werkvoorraad Vanaf de start van de Commissie (1 oktober 1999) zijn tot 31 december 2009 ruim ondernemingsplannen behandeld. Het aantal opvolgingen met een positief advies over 2009 (categorie A en C) bedraagt 32. Het aantal notarissen met een positief advies dat een andere plaats van vestiging heeft aangevraagd bedraagt acht. De potentiële uitbreiding van het aantal notarissen (categorieën B, D en E) was 13. In 2009 zijn na defungeren diverse protocollen samengevoegd, waardoor in de praktijk geen sprake is geweest van uitbreiding van het aantal notarissen. Dit wordt gestaafd door het aantal notarissen dat ultimo bedraagt, versus ultimo Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 6

9 4.4 Evaluatie ondernemingsplannen afgehandeld in 2006 Het BFT heeft in 2010 een rapportage aan de Commissie verstrekt over de evaluatie van de 97 in het jaar 2006 door de Commissie afgehandelde plannen. Met uitzondering van één plan dat is ingetrokken, hebben al deze plannen een positief advies verkregen. Er zijn in dat jaar dus geen negatieve adviezen verstrekt. Om een zo volledig mogelijk beeld te verkrijgen van de realisatie zijn voor de evaluatie de cijfers over 2007, 2008 en de voorlopige kwartaalcijfers tot en met het derde kwartaal 2009 gebruikt. Uit de rapportage blijkt dat: de 96 positief beoordeelde plannen allemaal hebben geleid tot een benoeming als notaris. Van alle notarissen is de realisatie geconfronteerd met de in het ondernemingsplan opgenomen prognose; bij 29 (30%) van de benoemde notarissen bestaat ten aanzien van de realisatie van het plan nog een hoger dan normaal risico (in 2005: 25%). Bij 8 indieners is sprake van een oplettend toezichtsniveau, bij 6 indieners is sprake van een verscherpt toezichtsniveau. 1 indiener is alweer gedefungeerd. Op de risico-aspecten algemeen, kantoororganisatie, resultaat en financiering werd 45 keer met betrekking tot de realisatie een verhoogd tot hoog risiconiveau geconstateerd. Bij veel notarissen was sprake van meerdere meldingen van een verhoogd risico. Bij 20 van de hiervoor genoemde 29 notarissen (69%) was sprake van opvolging in een bestaand kantoor (categorie A en C). Deels was ten tijde van het beoordelen van het ondernemingsplan ook al sprake van een hoger dan normaal risico, bijvoorbeeld in verband met hoge investeringen. Daarnaast is deze situatie ten dele ontstaan nadat de benoeming tot notaris had plaatsgevonden, door bijvoorbeeld hogere kosten, lagere omzet en resultaat of een negatieve ontwikkeling in het privé-vermogen en - liquiditeit door o.a. te hoge privé-uitgaven. Bij 9 (31%) van de hiervoor genoemde 29 notarissen was sprake van solitaire starters en uitbreiding in associatie. Bij deze plannen is bij benoeming altijd sprake van een hoger dan normaal risico. Circa 67% (in 2005: 62%) van de positief beoordeelde plannen betrekking had op een opvolging in een reeds gevestigd kantoor in associatief verband (categorie C) en vestiging in associatief verband met een reeds gevestigd kantoor (categorie D). Circa 21% (2005: 23%)van de positief beoordeelde plannen betrof opvolging in een reeds gevestigd solitair kantoor (categorie A). Van vestiging van een nieuw solitair kantoor (categorie B) is sprake in ca. 9% (2005: 10%) van de gevallen. Het is de planning in 2010 het BFT te verzoeken een evaluatie te vervaardigen van de ondernemingsplannen afgehandeld in Behandeling klacht Op 1 april 2009 heeft een indiener van een ondernemingsplan, waarop de Commissie in 2000 een negatief advies heeft afgegeven, een klacht ingediend over het functioneren van de Commissie. Op 8 oktober 2009 heeft een klachtencommissie de ingediende klacht op één onderdeel gedeeltelijk gegrond verklaard en voor het overige ongegrond. Naar aanleiding van de ingediende klacht heeft de klachtencommissie aan de Commissie een aantal aanbevelingen gedaan. 4.6 Wet Openbaarheid Bestuur Naar aanleiding van de onder 4.5 vermelde klacht heeft de Commissie onderzoek laten verrichten of de Commissie valt aan te merken als een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) en als zodanig valt onder de Algemene Wet Bestuursrecht (AWB) en de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB). De conclusie is dat de Commissie dient te worden aangemerkt als een ZBO en als zodanig onderhevig is aan de hierop van toepassing zijnde wetsartikelen en ook valt onder de WOB. Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 7

10 Als gevolg hiervan heeft de Commissie aangepaste procedures opgesteld ten aanzien van dossiervorming en communicatie. Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 8

11 5. Overige activiteiten / ontwikkelingen Economische situatie in het notariaat Zoals bekend hebben de economische ontwikkelingen in 2009 de nodige consequenties gehad voor het notariaat. Als gevolg van de vermindering van het werkaanbod is bij een groot deel van de notariskantoren sprake van lagere omzetten en winst. Deze ontwikkeling heeft geleid tot maatregelen tot reductie van kosten waarbij veelal personeel is ontslagen. De economische omstandigheden hebben geleid tot een lager aantal ingediende adviesaanvragen (zie tevens punt 4.3). De Commissie heeft vastgesteld dat bij een deel van de aanvragen de prognose nog was gebaseerd op ongewijzigde en dus te optimistische verwachtingen. Zo zijn in 2009 in een aantal gevallen, gegeven de economische situatie en de verwachtingen te hoge bedragen voor goodwill overeengekomen bij de toetreding tot een maatschap of bij overdracht van de praktijk. De bepaling van de goodwill dient te zijn gebaseerd op basis van geprognosticeerde resultaten voor de komende jaren waarbij gerealiseerde en genormaliseerde resultaten in het verleden het uitgangspunt vormen. De te hoge bedragen voor goodwill zijn in alle gevallen aangepast tot een in de ogen van de Commissie aanvaardbaar niveau. Gezien de economische ontwikkelingen is de Commissie van mening dat het onderdeel marktverkenning in toekomstige ondernemingsplannen beter en inzichtelijker moet worden uitgewerkt. Dit onderdeel moet inzicht geven in het realiteitsgehalte van de aannames, waarmee de indiener de basis denkt te kunnen leggen voor een notariële praktijk. In het vierde jaar zal aan de bedrijfseconomisch te stellen eisen moeten worden voldaan. Met name in het geval van een nieuwe vestiging of de wijziging van vestigingsplaats van een zittende notaris naar een niet-naburige gemeente wordt door de Commissie een grondige analyse van de marktsituatie gevraagd. In deze plannen wordt een uitvoerige analyse van de marktsituatie met betrekking tot onroerende zaken (transport en hypotheken) aan de hand van kadastrale informatie onontbeerlijk geacht. Indieners van ondernemingsplannen kunnen bij het Kadaster informatie over de voorgenomen plaats van vestiging opvragen De Commissie verwacht dat in 2010 nog geen sprake zal zijn van daadwerkelijk economisch herstel. Voor het gehele jaar 2010 wordt dan ook vooralsnog uitgegaan van maximaal 60 ingediende ondernemingsplannen. Onafhankelijk secretaris Commissie van Deskundigen In augustus 2009 is het evaluatierapport van het BFT uitgebracht dat is opgesteld door de hiertoe ingestelde evaluatiecommissie BFT. In dit rapport wordt in hoofdstuk 8.7 secretariaat Commissie van Deskundigen een vraagteken gezet bij de verenigbaarheid van taken bestaande uit het leveren van ondersteuning in de vorm van het secretariaat van de Commissie van Deskundigen en de toezichtstaken van het BFT. De evaluatiecommissie BFT beveelt aan, ter vermijding van mogelijke vermenging van functies en belangen of zelfs ter vermijding van de schijn van belangenvermenging, om een onafhankelijk secretaris aan te stellen die dus niet afkomstig is van het BFT. De Commissie wacht af wat het standpunt zal worden van het MvJ. Vacatievergoeding leden Commissie In de vergoedingsregeling Commissie van deskundigen notariaat (vastgesteld 1 november 2001) zijn de vergoedingen geregeld van de voorzitter, de leden en de plaatsvervangende leden. Deze vergoedingsregeling is gebaseerd op het vacatiegeldenbesluit Overleg is gaande met het MvJ om de vacatievergoeding aan te passen aan de thans geldende BBRA-schalen, dit betekent een inflatiecorrectie van ca. 15%. Naast de vergoeding wordt tevens een discussie gevoerd omtrent de thans geldende normatieve tijdsbesteding van de voorzitter, de leden en de plaatsvervangende leden. Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 9

12 Leeftijdsgrens notaris Op 1 juni heeft een wetswijziging plaatsgevonden waarbij de leeftijdgrens voor een notaris is opgetrokken naar 70 jaar. De invloed van de wijziging is moeilijk in te schatten. Mogelijk zullen sommige notarissen langer doorwerken met een negatieve invloed op het aantal in te dienen plannen. De Commissie verwacht overigens geen grote veranderingen puur op basis van de wetswijziging. In 2009 zijn twee positieve adviezen verstrekt aan aanvragers die reeds eerder notaris waren en die op basis van de nieuwe wetgeving hebben besloten wederom een notarispraktijk te willen voeren. Doorlooptijden van ingediende plannen In hoofdstuk 3.3 is aangegeven dat van de 57 afgegeven adviezen er in 26 gevallen (46%) sprake was van aanvullend benodigde informatie om tot een definitieve beslissing te kunnen komen. De Commissie vindt dit een hoog percentage. Door de aanvullend benodigde informatie worden de doorlooptijden van de afhandeling van de ingediende plannen negatief beïnvloed. Door het aanpassen en verder verduidelijken van de procedures en richtlijnen indienen ondernemingsplan (zie eveneens hoofdstuk 3.1) beoogt de Commissie het aantal verzoeken om aanvullende informatie te beperken. Dit zal een positieve invloed hebben op de doorlooptijden. Jaarverslag Cvdn 2009 Pagina 10