Meldingsplicht voor kinkhoest niet effectief om ongevaccineerde kinderen te beschermen
|
|
- Thijs van Dijk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Om de blootstelling van risicokinderen aan B. pertussis te verminderen en daarmee de morbiditeit en de sterfte verder te verlagen is kinkhoest in Nederland een meldingsplichtige ziekte (type B; meldingsplicht binnen 24 uur). 4 De Landelijke Coördinatiestructuur Infectieziektebestrijding (LCI) stelt onder andere landelijke protocollen op met maatregelen die de GGD dient te nemen naar aanleiding van een melding. Het LCI-kinkhoestprotocol geeft aan dat chemoprofylaxe met erytromycine (500 mg 4 dd en kinderen tot 12 jaar 10 mg/kg 4 dd gedurende 7 dagen) of azitromycine (500 mg 1 dd en kinderen van 1 tot 12 jaar 10 mg/kg 1 dd gedurende 3 dagen) voor alle gezinsleden van de indexpatiënt is geïndiceerd als in dat gezin een niet of niet volledig gevaccineerd kind aanwezig is of een zwangere vrouw met een zwangerschap langer dan 34 weken en indien het hoesten van de indexpatiënt nog niet langer duurt dan 3 weken. Deze chemoprofylaxe is voor erytromycine bewezen effectief ter vermindering van de kans op ziekte bij de risicopatiënt Op grond van het bijwerkingenprofiel is azitromycine volgens het LCI-pro tocol eerste keus. 1 Naast deze richtlijn worden in het protocol nog een aantal adviezen gegeven die niet evidence-based zijn, maar gebaseerd op gevalsbeschrijvingen en de mening van deskundigen. Deze aanbevelingen betreffen onder andere kinkhoestpatiënten in verblijfsinstellingen en ziekenhuizen ( overwegen van chemoprofylaxe of verscherpte surveiloorspronkelijke stukken Meldingsplicht voor kinkhoest niet effectief om ongevaccineerde kinderen te beschermen W.J.M.Niessen, J.Broer en J.F.P.Schellekens Zie ook het artikel op bl. 66. Doel. Bepalen in hoeverre in Nederland de meldingsplicht van kinkhoest en de daarop gebaseerde maatregelen effectief zijn bij de bescherming van niet of onvoldoende gevaccineerde kinderen tegen een infectie. Opzet. Descriptief, retrospectief. Methode. Van alle in 2004 in Nederland gemelde gevallen van kinkhoest (n = 9310) werd de termijn tussen de eerste ziektedag en melding bepaald. 3 weken is de maximale duur van de periode om nog gerichte maatregelen ter bescherming van risicokinderen in het gezin te kunnen nemen. Tevens werd van de meldingen in de provincie Groningen (411 gevallen) onderzocht of er daadwerkelijk kinderen in de omgeving waren die niet of onvoldoende gevaccineerd waren en of preventieve maatregelen genomen dienden te worden. Resultaten. Van de kinkhoestpatiënten in Nederland werden in (10,7%) binnen een termijn van 3 weken na de eerste ziektedag aangemeld. In Groningen bedroeg dit aantal 30 (9,1%), waarbij in geen enkel geval een onvoldoende gevaccineerd kind in het gezin aanwezig was. Conclusie. De meldingsplicht is, in een endemische situatie met grote onderrapportage, niet effectief om besmetting met kinkhoest van onvoldoende gevaccineerde kinderen te voorkomen. Alternatieve vaccinatiestrategieën, gericht op het voorkómen van de verspreiding van kinkhoest rond onvoldoende gevaccineerde kinderen, zijn wellicht effectiever en dienen nader onderzocht te worden. Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:86-90 Kinkhoest, die veroorzaakt wordt door Bordetella pertussis, is een ernstige ziekte voor niet of niet volledig gevaccineerde zuigelingen. In Nederland wordt de serie primaire vaccinaties tegen kinkhoest gegeven op de leeftijd van 2, 3 en 4 maanden en de boostervaccinaties op de leeftijd van 11 maanden en 4 jaar. De vaccinatiegraad voor de primaire serie is sinds jaar en dag ruim 97% ( Complicaties van kinkhoest bij zuigelingen zijn vooral cerebrale schade door hypoxie, cerebrale en conjunctivale bloedingen en secundaire pneumonie. 1 2 Van zijn in Nederland 729 kinkhoestpatiënten in het ziekenhuis opgenomen, van wie 73% jonger dan 1 jaar, 43% jonger dan 3 maanden en 7% (48) zelfs jonger dan een maand ( In Nederland, waar de vaccinatiegraad zeer hoog is, is de geregistreerde sterfte door kinkhoest gemiddeld 1 per jaar. Dit betreft altijd ongevaccineerde zuigelingen. 1 Kinkhoest is een endemische ziekte die in de periode vóór 1996 elke 4 jaar een tijdelijke toename van het aantal gevallen liet zien en na 1996 elke 2 à 3 jaar. 3 GGD Groningen, Postbus 584, 9700 AN Groningen. Hr.dr.W.J.M.Niessen, sociaal geneeskundige; hr.dr.j.broer, arts-epidemioloog. Laboratorium voor Infectieziekten, Groningen. Hr.dr.J.F.P.Schellekens, arts-microbioloog. Correspondentieadres: hr.dr.w.j.m.niessen (wim.niessen@hvd.groningen.nl). 86 Ned Tijdschr Geneeskd januari;152(2)
2 lance ) en kinderdagverblijven en scholen ( informeren van ouders en verzorgers ). 1 Slechts een klein deel van de kinkhoestgevallen wordt gemeld. Er is op basis van serologische studies over de pe riode een geschatte jaarincidentie aangetoond van infecties met B. pertussis (symptomatisch én asymptomatisch) in de populatie van 6,6%. 7 De jaarlijkse incidentie op basis van meldingscijfers van symptomatische infecties bedraagt 0,02-0,05%. 3 De onderrapportage is voor volwassenen vele malen groter dan voor kinderen. 7 Deze grotere onderrapportage bij ouderen kan berusten op een minder ernstig, eventueel subklinisch of asymptomatisch verloop op oudere leeftijd. Personen met een asymptomatische infectie dragen de besmetting overigens niet over. 8 Echter, uit actieve opsporing bleek dat ook van de kinkhoestpatiënten van jaar met typische symptomen (jaarincidentie 0,5%) slechts ongeveer 1% werd gediagnosticeerd én gemeld Een snelle melding is eveneens van belang om maatregelen te kunnen nemen tegen vermijdbare blootstelling aan kinkhoest. Om de diagnose kinkhoest te mogen stellen en er melding van te kunnen doen, dient niet alleen het klinische beeld passend te zijn, maar moet ook de uitslag van laboratoriumdiagnostiek positief zijn. 1 Een passend klinisch beeld bij contact met een bewezen kinkhoestgeval korter dan 3 weken daarvóór is eveneens meldingsplichtig. 1 In dit onderzoek kijken wij naar het tijdsbeloop tussen eerste ziektedag en aangifte bij de GGD en hoe vaak er maatregelen genomen worden, gericht op het beschermen van zuigelingen. Verder bezien wij mogelijkheden om de termijn tussen eerste ziektedag en melding bij de GGD te bekorten. methode De kinkhoestaangiften in 2004 werden in 2 databestanden met behulp van het softwarepakket EpiInfo geanalyseerd. De eerste was de Osiris-database van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Hierin worden alle in Nederland gemelde kinkhoestpatiënten geregistreerd op grond van gegevens die de GGD s in Nederland hiervoor aanleveren. Van deze meldingen werd de termijn tussen de eerste ziektedag en de datum van melding bij de GGD bepaald en tevens de mediaan van deze termijn. Ook de mediane waarde van de termijn tussen de diagnosedatum van de laboratoriumtest en de meldingsdatum aan de GGD werd bepaald. De tweede database was het Groninger Infectieziekten Systeem, een softwarepakket dat is ontwikkeld voor de GGD Groningen, waarin alleen de aangiften in de provincie Groningen geregistreerd worden. In de provincie Groningen worden de meldingen aan de GGD namens de meldingsplichtige behandelend artsen gedaan door het Laboratorium voor Infectieziekten, meteen na de laboratoriumdiagnose. In de Groninger registratie kon tevens onderzocht worden in hoeveel gevallen chemoprofylaxe in het gezin geïn diceerd was en ook daadwerkelijk werd aangeraden. Dit laatste wordt in Osiris niet geregistreerd. resultaten In 2004 werden 9310 gevallen van kinkhoest aangegeven. Tabel 1 geeft het aantal meldingen weer naar geboortejaar; 60% van de meldingen betrof kinkhoestpatiënten jonger dan 15 jaar. In tabel 2 wordt het aantal meldingen in Nederland weergegeven naar tijdsverloop tussen eerste ziektedag en datum van melding bij de GGD s. Van 1011 meldingen was de eerste ziektedag onbekend. Van de meldingen waarbij de termijn wel bekend was, was deze in 890 (10,7%) gevallen korter dan de termijn van 3 weken waarbinnen antibioticapro fylaxe binnen het gezin aangewezen is. De mediane termijn tussen eerste ziektedag en melding bedroeg in 2004 landelijk 42 dagen en de mediane termijn tussen diagnose en melding was 5 dagen. In Groningen werden in gevallen van kinkhoest aangegeven, waarbij in 83 gevallen de termijnen niet opgetabel 1. Aantal meldingen (% van het totaal) van kinkhoest in Nederland in 2004, onderverdeeld naar geboortejaar in 15-jaarsgroepen geboortejaar aantal meldingen (%) aantal per B (0,0) 1, (1,1) (5,5) (8,2) (12,6) (12,6) (60,0) 185 totaal 9310 (100,0) 57 tabel 2. Aantal meldingen (% van het totaal) van kinkhoest in Nederland in 2004, onderverdeeld naar het aantal dagen (interval) tussen de eerste ziektedag en de melding bij de GGD interval tot melding aantal meldingen (%) onbekend 1011 (10,9) (0,9) (3,1) (5,6) (10,2) (12,3) > (57,1) totaal 9310 (100,0) Ned Tijdschr Geneeskd januari;152(2) 87
3 geven waren in het Groninger Infectieziekten Systeem. De wel bekende termijnen waren vergelijkbaar met de termijnen in Osiris. De mediane termijnen tussen eerste ziektedag en melding en tussen diagnose en melding waren in de provincie Groningen respectievelijk 44 en 4 dagen. De termijn tussen eerste ziektedag en melding was in 30 gevallen (9,1%) korter dan 3 weken. In al deze gevallen werd nagevraagd of er een niet of onvolledig gevaccineerd kind in het gezin was en daarmee een indicatie voor antibioticaprofylaxe. Dit was geen enkele maal het geval. beschouwing In 2004 was er sprake van een tijdelijke toename van het aantal gevallen van kinkhoest zoals die om de 2-3 jaar gezien wordt, waardoor het aantal aangiften (n = 9310) relatief hoog was. 3 In Nederland was in 2004 in 890 van de 8299 aangiften waarvan de eerste ziektedag bekend was (10,7%), de kinkhoestaangifte tijdig genoeg om in aangewezen gevallen tot profylaxe in een gezin over te gaan. Er is niet bekend in welk percentage van de gevallen dat feitelijk nodig was en of het is gebeurd. Volgens de gegevens van de provincie Groningen was in 30 gevallen de termijn tussen de eerste ziektedag en de melding korter dan 3 weken (30/328 = 9,1%). In geen van die gevallen was er echter een niet of onvolledig gevaccineerd kind in het gezin aanwezig en was er dus geen reden om het gezin preventief antibiotica te geven. Dit laatste getal hoeft uiteraard niet representatief voor heel Nederland te zijn. Het grote aantal ontbrekende gegevens over het tijdsbeloop tussen eerste ziektedag en melding illustreert hoe lastig het kennelijk is om een juiste schatting te krijgen. In een aantal gevallen zullen patiënten of gezinsleden zich de eerste ziektedag niet goed kunnen herinneren. De spreiding in het percentage niet-ingevulde eerste ziektedagen over de GGD s is groot en varieert van 0-70%. Dit toont aan dat er een groot verschil in motivatie is tussen de GGD-medewerkers om te registreren. De tijd tussen diagnose en de melding is gemiddeld ongeveer 5 dagen. In Groningen worden de meldingen rechtstreeks door het GGD-laboratorium gedaan, waardoor de termijn tussen diagnose en melding 1 werkdag is en maximaal 3 dagen als er een weekend tussenzit. Bij navraag blijkt een deel van de medewerkers hier echter niet de diagnosedatum, maar de datum van bloedafname ingevuld te hebben, wat leidt tot een geregistreerde mediane termijn van 4 dagen. Gezien deze korte termijn lijkt het niet mogelijk de periode tussen de vaststelling van kinkhoest en de melding te verkleinen, als melding reeds vanuit het laboratorium plaatsvindt. Voor een aantal GGD s waar dit nog niet gebeurt, lijkt hier echter een geringe winst mogelijk. 11 Indien de termijn tussen eerste ziektedag en melding met een week bekort zou worden, dan zouden in 2004 in Nederland 947 van 8299 (11,4%) kinkhoestgevallen extra binnen een termijn van 3 weken na de eerste ziektedag gemeld zijn. Indien verkorting van de tijdsduur tussen diagnose en melding niet mogelijk is, kan alleen het in een eerder stadium vaststellen van de ziekte tot meer meldingen binnen de termijn van 3 weken leiden. Diagnostiek na een kortere hoestperiode zal echter tot overdiagnostiek leiden, met de daarbijbehorende kostenstijging en medicalisering. Kinkhoest is ook in een gevaccineerde populatie een endemische ziekte. Eventueel ondernomen acties op basis van meldingen zijn derhalve gebaseerd op toevalsbevindingen. Daarnaast is de onderrapportage het grootst in de reproductieve leeftijd. Volwassenen, vaak een van de ouders, zijn in meer dan 50% van de gevallen de bron van infecties bij zuigelingen Alternatieve vaccinatiestrategieën om de blootstelling van kinderen met een verhoogd risico te beperken lijken effectiever dan maatregelen die nu genomen worden als er ergens een geval van kinkhoest geconstateerd wordt. Zowel een doorgemaakte infectie als vaccinatie geeft slechts tijdelijk immuniteit, respectievelijk ongeveer 20 jaar en 10 jaar, met grote interindividuele spreiding. 13 Asymptomatische (re)infecties kunnen al eerder optreden Kinkhoest verloopt na doorgemaakte infectie of vaccinatie wel milder. Typische kinkhoest komt zowel in gevaccineerde als nietgevaccineerde populaties op volwassen leeftijd nauwelijks voor. 13 Boostervaccinatie van adolescenten wordt momenteel uitgevoerd in een aantal landen, te weten Australië, Canada, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk, om de verspreiding van B. pertussis te verminderen en een deel van de jonge ouders, als een belangrijke bron van besmetting voor zuigelingen, beter te beschermen tegen kinkhoest. 16 In 2004 was twee derde van de Nederlandse moeders bij de geboorte van het kind 30 jaar of ouder. Vaccinatie van adolescenten is te vroeg om voldoende immuunstatus bij moeders te bewerkstelligen. Het is zelfs denkbaar dat in dat geval rond deze leeftijd (30 jaar of ouder) een piek in de kinkhoestincidentie ontstaat. 17 Andere genoemde alternatieve vaccinatiestrategieën zijn: selectieve revaccinatie van bepaalde werkers in de gezondheidszorg en werkers in de kinderopvang, de vaccinatie van moeders en andere gezinsleden meteen na de geboorte of vaccinatie van de moeder in het derde trimester van de zwangerschap Bij het derde alternatief zou de neonaat mogelijk passieve bescherming genieten door de placentaire transmissie van maternale antistoffen Indien tegelijkertijd ook de vader gevaccineerd zou worden, zou de circulatie van B. pertussis in het gezin in elk geval duidelijk verminderd worden. Voor deze vaccinatie zou grotendeels van de logistiek van de reguliere zwangerschapsbegeleiding gebruikgemaakt kunnen worden, met de daaraan inherente financiële voordelen. Ook zijn er aanwijzingen dat vervroeging van de eerste 88 Ned Tijdschr Geneeskd januari;152(2)
4 vaccinatie naar de pasgeborene al een immuunrespons geeft, maar het is niet zeker of hier al een voldoende beschermende werking van uitgaat Vanuit het Nederlands Vaccin Instituut wordt geadviseerd herhalingsvaccinaties in te voeren van jongvolwassenen en ouderen in de omgeving van zuigelingen en jonge kinderen. 21 De Gezondheidsraad doet aanbevelingen voor nader onderzoek, onder andere naar de besmettingswegen voor zuigelingen, de rol van maternale antistoffen bij de bescherming van zuigelingen en vervroeging van de primaire vaccinatieserie. 20 Gezien de ernst van de complicaties van kinkhoest bij niet-gevaccineerde zuigelingen, dienen dezen uiteraard beschermd te worden tegen infectie indien er een kinkhoestgeval in de directe omgeving is. De grote vertraging tussen ziekte en melding maakt het wachten met het nemen van actie tot er melding is gedaan niet efficiënt. Een anticiperende houding van de behandelend arts (vaak de huisarts), waarbij deze bij klinische beelden die aan kinkhoest doen denken actief zoekt naar niet-beschermde zuigelingen of hoogzwangeren in het gezin en in de directe omgeving is doelmatiger. Dan kan eerder met een preventieve antibioticabehandeling worden gestart. Dit wordt in de NHG-standaard Acuut hoesten ook geadviseerd. 22 Een voorwaarde is dan wel dat laboratoriumdiagnostiek snel beschikbaar is. Een voldoende betrouwbare klinische definitie van kinkhoest is er niet. De enige definitie die mogelijk werkbaar is, is hoesten langer dan 2 weken. De sensitiviteit hiervan ligt tussen 84-92% en de specificiteit tussen 63-90%, maar dan slechts in het geval er een uitbraak van kinkhoest is In het geval er geen uitbraak is, zijn de klinische definities te onbetrouwbaar en zullen deze tot over- of onderbehandeling leiden. 24 Ook de in het kinkhoestprotocol genoemde maatregelen gericht op kinderdagverblijven en scholen (informeren van de ouders en verzorgers over het vóórkomen van kinkhoest) en verblijfsinstellingen en ziekenhuizen (overwegen van profylaxe of verscherpte surveillance) zijn geen reden om de meldingsplicht te handhaven. Deze maatregelen, waarvan de effectiviteit niet is aangetoond, zijn gebaseerd op toevalsbevindingen bij een endemisch voorkomende aandoening. In ziekenhuizen en verblijfsinstellingen ligt de eerste verantwoordelijkheid bij de curatieve sector in tijdig diagnosticeren en preventief handelen. Ook hier is wellicht het eerder genoemde opnieuw vaccineren van de medewerkers in kinderdagverblijven en (kinderafdelingen van) ziekenhuizen een rationelere preventieve actie. conclusie De preventie van (complicaties van) kinkhoest dient gebaseerd te zijn op 2 pijlers. De eerste is aanpassing van het vaccinatieschema. De tweede is een actieve aanpak door de curatieve sector; deze dient, conform de desbetreffende NHG-standaard, bij een serieus vermoeden van kinkhoest actief te informeren naar een eventueel kind dat een verhoogd risico loopt in het gezin van de patiënt. Vervolgens dient de curatieve arts eventueel diagnostische en zo nodig preventieve maatregelen te nemen. De meldingsplicht, met incidentele maatregelen gebaseerd op toevalsbevindingen, zou in onze optiek kunnen vervallen. Prof.dr.Th.J.M.Verheij, hoogleraar huisartsgeneeskunde aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht, voorzag het manuscript van commentaar. Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld. Aanvaard op 12 februari 2007 Literatuur 1 Kinkhoest-protocol, maart In: Steenbergen JE van, Timen A, redacteuren. Protocollen infectieziekten. Bilthoven: Landelijke Coördinatiestructuur Infectieziektebestrijding; Coul ME op de, Budde JHM. Diagnose in beeld (136). Een jongen met hoestbuien en subconjunctivale bloedingen. Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147: Greeff SC de, Schellekens JFP, Mooi FR, Melker HE de. Pertussis in the Netherlands, [rapportnr ]. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volks gezondheid en Milieu; Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). IGZ-bulletin Infectieziektenwet. Den Haag: ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport; De Serres G, Boulianne N, Duval B. Field effectiveness of erythromycin prophylaxis to prevent pertussis within families. Pediatr Infect Dis J. 1995;14: Halperin SA, Bortolussi R, Langley JM, Eastwood BJ, de Serres G. A randomized, placebo-controlled trial of erythromycin estolate chemoprophylaxis for household contacts of children with culturepositive bordetella pertussis infection. Pediatrics. 1999;104:e42. 7 Melker HE de, Versteegh FG, Schellekens JF, Teunis PF, Kretschmar M. The incidence of Bordetella pertussis infections estimated in the population from a combination of serological surveys. J Infect. 2006; 53: Schellekens J, von Konig CH, Gardner P. Pertussis sources of infection and route of transmission in the vaccination era. Pediatr Infect Dis J. 2005;24(5 Suppl):S Strebel P, Nordin J, Edwards K, Hunt J, Besser J, Burns S, et al. Population-based incidence of pertussis among adolescents and adults, Minnesota J Infect Dis. 2001;183: Gilberg S, Njamkepo E, du Châtelet IP, Partouche H, Gueirard P, Ghasarossian C, et al. Evidence of Bordetella pertussis infection in adults presenting with persistent cough in a French area with very high whole-cell vaccin coverage. J Infect Dis. 2002;186: Rietveld A, Schneeberger PM, Wijkmans CJ. Meer en snellere meldingen van infectieziekten bij melding door het laboratorium in plaats van door de diagnosticerend arts. Ned Tijdschr Geneeskd. 2005;149: Brouwer AFJ, Gils JF van, Brand PLP, Graaf JH de. Perinatale pertussis: van moeder naar kind. Ned Tijdschr Geneeskd. 2001;145: Wendelboe AM, Rie A van, Salmaso S, Englund JA. Duration of immunity against pertussis after natural infection or vaccination. Pediatr Infect Dis J. 2005;24(5 Suppl):S Ned Tijdschr Geneeskd januari;152(2) 89
5 14 Versteegh FG, Schellekens JF, Nagelkerke AF, Roord JJ. Laboratoryconfirmed reinfections with Bordetella pertussis. Acta Paediatr. 2002; 91: Long SS, Lischner HW, Deforest A, Clark JL. Serologic evidence of subclinical pertussis in immunized children. Pediatr Infect Dis J. 1990; 9: Tan T, Trindade E, Skowronski D. Epidemiology of pertussis. Pediatr Infect Dis J. 2005;24(5 Suppl):S Forsyth K, Tan T, von Konig CH, Caro JJ, Plotkin S. Potential strategies to reduce the burden of pertussis. Pediatr Infect Dis J. 2005; 24(5 Suppl):S Crowcroft NS, Pebody RG. Recent developments in pertussis. Lancet. 2006;367: Rie A van, Wendelboe AM, Englund JA. Role of maternal pertussis antibodies in infants. Infect Dis J. 2005;24:S Vaccinatie tegen kinkhoest. Publicatienr 2004/04. Den Haag: Gezondheidsraad; Zeijst BAM van der, Graaf TW de, Bos JM, Burgmeijer RJF, Dijkman MI, Weststrate MW. De kinkhoestsituatie in Nederland. Het probleem en de mogelijke oplossingen. Bilthoven: Nederlands Vaccin Instituut; Verheij ThJM, Salomé PhL, Bindels PJ, Chavannes AW, Ponsioen BP, Sachs APE, et al. NHG-standaard Acuut hoesten. Huisarts Wet. 2003; 46: Patriarca PA, Biellik RJ, Sanden G, Burstyn DG, Mitchell PD, Silverman PR, et al. Sensitivity en specificity of clinical case definitions of pertussis. Am J Public Health. 1988;78: Cherry JD, Grimpel E, Guiso N, Heininger U, Mertsola J. Defining pertussis epidemiology: clinical, microbiological and serological perspectives. Pediatr Infect Dis J. 2005;24(5 Suppl):S Abstract The obligatory notification of pertussis is not effective for the protection of unvaccinated children Objective. To determine the effectiveness of the obligatory notification of pertussis in the Netherlands and the measures based on this notification in the prevention of infection in unvaccinated or insufficiently vaccinated children. Design. Descriptive, retrospective. Method. The period between the first day of the illness and the date of notification was calculated for all 9310 cases of pertussis that were notified in the Netherlands in A period of 21 days is the maximum during which appropriate measures can be taken in the family of the index patient to protect unprotected siblings at risk from infection. For the province of Groningen (n = 411 notified cases), it was also determined whether there were actually children that were not or insufficiently vaccinated in the immediate environment and whether preventive measures were necessary. Results. In the Netherlands in 2004, 890 (10.7%) of all notified pertussis cases were notified within a three-week period after the first day of illness. In Groningen, this number was 30 (9.1%) and in none of these cases was there an insufficiently vaccinated child in the family. Conclusion. In an endemic situation with severe under-reporting, the obligatory notification of pertussis is not effective to prevent infection of insufficiently vaccinated children. Alternative vaccination strategies directed at the prevention of the spread of pertussis among insufficiently vaccinated children would probably be more effective and merit further investigation. Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152: Ned Tijdschr Geneeskd januari;152(2)
1 Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM ( )
1 Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM (1998-2016) Inleiding Kinkhoest is een acute, zeer besmettelijke infectie van de bovenste luchtwegen die veroorzaakt wordt door de bacterie Bordetella
Nadere informatieKinkhoest. Inleiding. Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM ( )
Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM (1998-2017) Inleiding Kinkhoest is een acute, zeer besmettelijke infectie van de bovenste lucht-wegen die veroorzaakt wordt door de bacterie Bordetella
Nadere informatie8 Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM ( )
8 Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM (1998-2012) Inleiding Kinkhoest is een acute, zeer besmettelijke infectie van de bovenste luchtwegen die veroorzaakt wordt door de bacterie Bordetella
Nadere informatieKinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM ( )
Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM (1998-2013) Inleiding Kinkhoest is een acute, zeer besmettelijke infectie van de bovenste luchtwegen die veroorzaakt wordt door de bacterie Bordetella
Nadere informatieKinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM ( )
Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM (1998-2015) Inleiding Kinkhoest is een acute, zeer besmettelijke infectie van de bovenste luchtwegen die veroorzaakt wordt door de bacterie Bordetella
Nadere informatieKinkhoest: niet alleen een kinderziekte!
Kinkhoest: niet alleen een kinderziekte! Informatiefolder over kinkhoest (preventie) Kinkhoest niet alleen een kinderziekte Kinkhoest is een infectie van de luchtwegen die wordt veroorzaakt door de bacterie
Nadere informatieKinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM ( )
Kinkhoest Rubriekhouder: Mw. dr. H. de Melker, RIVM (1998-2014) Inleiding Kinkhoest is een acute, zeer besmettelijke infectie van de bovenste luchtwegen die veroorzaakt wordt door de bacterie Bordetella
Nadere informatieKinkhoest en zwangerschap
Kinkhoest en zwangerschap www.jijwij.nl Kinkhoest is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen die vooral gevaarlijk is voor niet of onvolledig gevaccineerde baby s. Daarom maakt kinkhoestvaccinatie al
Nadere informatieKinkhoest. Kinkhoest of pertussis is een acute bacteriële infectie van de luchtwegen.
Kinkhoest Ziektebeeld Kinkhoest of pertussis is een acute bacteriële infectie van de luchtwegen. Het ziektebeeld kan variëren van een milde hoest tot ernstige ziekte. Klassiek wordt kinkhoest gekenmerkt
Nadere informatiePreventie van kinkhoestmorbiteit
Preventie van kinkhoestmorbiteit Waarom zijn pediaters paranoia? Welke kink zit er in de kabel? Vlaams infectieziektebulletin 85/2013/3 Koen De Schrijver Voorkomen van kinkhoest, nieuwe gevallen 2008-2012
Nadere informatieInfluenza vaccinatie van ziekenhuismedewerkers
Influenza vaccinatie van ziekenhuismedewerkers Achtergrond Het RIVM en Vernet Verzuimnetwerk B.V. hebben een onderzoek uitgevoerd onder ziekenhuismedewerkers naar de relatie tussen de influenza vaccinatiegraad
Nadere informatieKinkhoest is gevaarlijk voor zuigelingen en jonge kinderen
Samenvatting Kinkhoest is gevaarlijk voor zuigelingen en jonge kinderen Kinkhoest is een gevaarlijke ziekte voor zuigelingen en jonge kinderen. Hoe jonger het kind is, des te vaker zich restverschijnselen
Nadere informatieEffect van vaccinatie tegen kinkhoest op de incidentie van kinkhoest in Nederland,
oorspronkelijke stukken Effect van vaccinatie tegen kinkhoest op de incidentie van kinkhoest in Nederland, 1996-23 S.C.de Greeff, J.F.P.Schellekens, F.R.Mooi en H.E.de Melker Doel. Nagaan of opname van
Nadere informatieVSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties
VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties Doel Het doel van dit protocol is preventie, herkenning, optimalisering van diagnostiek en behandeling van early-onset
Nadere informatieEffectiviteit van BMR-vaccinatie gegeven voor de leeftijd van 14 maanden op korte en lange termijn: een afweging
Effectiviteit van BMR-vaccinatie gegeven voor de leeftijd van 14 maanden op korte en lange termijn: een afweging Voor kinderen met een hoog risico op blootstelling aan mazelen weegt het positieve aspect
Nadere informatieBijlage I Evidence-based onderzoek
Bijlage I Evidence-based onderzoek Achtergrond In 2001 is de paragraaf Maatregelen naar aanleiding van een geval aangepast op basis van de bevindingen van een onderzoek verricht bij de GGD Amsterdam door
Nadere informatieDe Q koorts epidemie in Nederland
De Q koorts epidemie in Nederland Coxiella burnetii Wim van der Hoek, artsepidemioloog, Centrum Infectieziektebestrijding 1 Huisarts Herpen Toename Q koorts? Microbioloog Huisarts Sint Oedenrode Mei Juni
Nadere informatieEpidemiology of pertussis in the Netherlands and implications for future vaccination strategies de Greeff, S.C.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Epidemiology of pertussis in the Netherlands and implications for future vaccination strategies de Greeff, S.C. Link to publication Citation for published version
Nadere informatieLCI-richtlijn Kinkhoest
LCI-richtlijn Kinkhoest Diagnostiek (met medewerking van de NVMM) Microbiologische diagnostiek Directe diagnostiek Voor detectie van infectie met B.pertussis is PCR van nasofaryngeaal materiaal aanzienlijk
Nadere informatieDrie jaar Q-koorts in Nederland: snellere diagnose
Onderzoek Drie jaar Q-koorts in Nederland: snellere diagnose Wim van der Hoek, Frederika Dijkstra, Nancy Wijers, Ariene Rietveld, Clementine J. Wijkmans, Jim E. van Steenbergen, Daan W. Notermans en Peter
Nadere informatieInputparameters voor de kosteneffectiviteitanalyse
Inputparameters voor de kosteneffectiviteitanalyse Nr. 2018/05A, Den Haag 28 februari 2018 Achtergronddocument bij: Vaccinatie van ouderen tegen pneumokokken Nr. 2018/05, Den Haag 28 februari 2018 Inputparameters
Nadere informatieRubella Synoniemen: rodehond, German measles, Röteln
Rubella Synoniemen: rodehond, German measles, Röteln B06 Bijlage I Rubella en zwangerschap, richtlijnen voor de praktijk Beleid naar aanleiding van een (mogelijk) contact (zie toelichting 1) Inventariseer
Nadere informatieKinkhoest in Nederland
Stand van zaken Kinkhoest in Nederland Sabine C. de Greeff, Hester E. de Melker en Frits R. Mooi Ondanks een hoge vaccinatiegraad is de laatste jaren een toename van de incidentie van kinkhoest waargenomen,
Nadere informatieKinkhoest Richtlijn Meldingsplichtige ziekte groep B2
Kinkhoest Richtlijn Meldingsplichtige ziekte groep B2 Laboratorium en behandelend arts melden binnen 1 werkdag aan de arts infectieziektebestrijding van de GGD. De GGD meldt anoniem conform de Wet publieke
Nadere informatieMazelen surveillance overzicht, 1 mei 4 dec 2013 (week 49)
Mazelen surveillance overzicht, 1 mei 4 dec 2013 (week 49) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Esther Swart, Susan Hahné (CIb-EPI). Met dank aan Annemarijn van Ginkel, Tessa van t Klooster,
Nadere informatieMazelen surveillanceoverzicht, 1 mei 18 dec 2013 (week 51)
Mazelen surveillanceoverzicht, 1 mei 18 dec 2013 (week 51) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Annemarijn van Ginkel, Esther Swart, Susan Hahné (CIb-EPI). Met dank aan Tessa van t Klooster,
Nadere informatieRapportage uitkomsten Q-koorts Herpen II onderzoek
Rapportage uitkomsten Q-koorts Herpen II onderzoek 22 juni 2015 De GGD Hart voor Brabant voerde dit onderzoek uit in samenwerking met AMPHI de academische werkplaats van het Radboud universitair medisch
Nadere informatieMazelen. Coschap Huisarts- en Sociale geneeskunde Huisartsenpraktijk P.A.J. van de Kar Jiske Sloekers
Mazelen Coschap Huisarts- en Sociale geneeskunde Huisartsenpraktijk P.A.J. van de Kar Jiske Sloekers 25-04-2019 Wat is mazelen? Virusinfectie morbellivirus Aerogene druppel verspreiding Primaire infectie
Nadere informatieZiekenhuizen. Cytomegalovirusinfecties bij zwangeren
Ziekenhuizen Cytomegalovirusinfecties bij zwangeren Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: februari 2007 Revisie: februari 2012 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits de
Nadere informatieMazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 11 sep 2013 (week 37)
Mazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 11 sep 2013 (week 37) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Esther Swart, Susan Hahné (CIb-EPI). Met dank aan Henriette Giesbers, VZP, Irmgard
Nadere informatieDe mensheid lijdt het meest. Door vaccinaties? Infectieziekten?
De mensheid lijdt het meest Door vaccinaties? Infectieziekten? Corien Heemstra, huisarts in Veldhoven belangenverstrengeling: eenmalig betaald een praatje gehouden voor het personeel van MSD Kees Verduin,
Nadere informatieGezondheidsraad. Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Uw kenmerk : - Bijlagen : - Geachte minister, Gezamenlijk volgen Gezondheidsraad en RIVM/CIb de internationale en nationale ontwikkelingen met betrekking
Nadere informatieSamenvatting. Q-koorts in Nederland
Samenvatting Q-koorts is een zoönose een infectieziekte die kan worden overgedragen van dieren op mensen veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii (C. burnetii). Bij mensen verloopt een infectie met
Nadere informatieAFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS I. ACHTERGROND
AFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS Onderstaande ketenafspraken zijn tot stand gekomen in samenwerking met COA, GC A, GGD GHOR Nederland, KNOV, NVOG en LCI, en zijn bedoeld
Nadere informatieMazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 4 sep 2013 (week 36)
Mazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 4 sep 2013 (week 36) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Esther Swart, Susan Hahné (CIb-EPI). Met dank aan Maarten Mulders, VVG, en Irmgard
Nadere informatieKinkhoest in Vlaanderen anno 2014. Dr. Luc Pattyn
Kinkhoest in Vlaanderen anno 2014 Dr. Luc Pattyn Kinkhoest bordetella sp *Gram negatieve bacterie *species : pertussis, parapertussis,holmesii, hinzii.. *Virulentie : productie van pertussistoxine, filamentair
Nadere informatieVaccinatie van ouderen tegen pneumokokken. Nr. 2018/05. Samenvatting
Vaccinatie van ouderen tegen pneumokokken Nr. 2018/05 Vaccinatie van ouderen tegen pneumokokken pagina 2 van 6 Veel mensen dragen pneumokokken bij zich zonder ziek te worden. De pneumokok kan echter ernstige
Nadere informatieMazelen surveillance overzicht, 1 mei jan 2014 (week 1)
Mazelen surveillance overzicht, 1 mei 2013 1 jan 2014 (week 1) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Tessa Schurink-van t Klooster, Mirjam Knol (CIb-EPI). Met dank aan Annemarijn van Ginkel,
Nadere informatieMazelen surveillance overzicht, 1 mei jan 2014 (week 3)
Mazelen surveillance overzicht, 1 mei 2013 15 jan 2014 (week 3) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Annemarijn van Ginkel, Susan Hahné (CIb-EPI). Met dank aan Tessa Schurink-van t Klooster,
Nadere informatieDe epidemiologie van Legionellose
De epidemiologie van Legionellose Het nut van Osiris voor surveillance en onderzoek Petra Brandsema Centrum Epidemiologie en Surveillance, CIB, RIVM. De epidemiologie van Legionellose 12 mei 2014 2 Aantal
Nadere informatieLCI-richtlijn hepatitis B Bijlage 3. Vragenlijst over hepatitis B
LCI-richtlijn hepatitis B Bijlage 3. Vragenlijst over hepatitis B Algemeen Deze vragenlijst biedt de mogelijkheid gegevens te verzamelen voor bron- en contactonderzoek na een melding van hepatitis B. Hoewel
Nadere informatieMazelen surveillance overzicht, 1 mei jan 2014 (week 5)
Mazelen surveillance overzicht, 1 mei 2013 29 jan 2014 (week 5) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Tessa Schurink-van t Klooster, Susan Hahné (CIb-EPI). Met dank aan Annemarijn van Ginkel,
Nadere informatie02.03.2013. Huisartsensymposium anno 2013. HAS AZ Monica 1
Huisartsensymposium anno 2013 1 Vaccinaties en zwangerschap 2 Aanpak van frequent voorkomende pre- en postnatale problemen 3 Coördinator dr. Ilse Vleminckx Vaccinaties en zwangerschap Dr. Els Van de Poel,
Nadere informatieBijlage 4 Vragenlijst over hepatitis B
Bijlage 4 Vragenlijst over hepatitis B Algemeen Deze vragenlijst biedt de mogelijkheid gegevens te verzamelen voor bron- en contactonderzoek na een melding van hepatitis B. Hoewel bij chronische hepatitis
Nadere informatieZwangerschapsvaccinatie: kennis en houding van zwangeren en hun apotheker
Zwangerschapsvaccinatie: kennis en houding van zwangeren en hun apotheker Masterthesis Farmaceutische Zorg Lotte De Ren Promotor: Prof. Dr. Apr. Guido De Meyer 2 1. Aanbevolen vaccins: kinkhoest Kinkhoest
Nadere informatieBijlage 3. Evidence-based literatuuronderzoek
Bijlage 3. Evidence-based literatuuronderzoek search Voor de richtlijn Meningokokkenziekte heeft de auteur een knelpuntenanalyse uitgevoerd en 6 uitgangsvragen geformuleerd. Een literatuursearch is gedaan
Nadere informatieFocus wie ooit gediagnosticeerd moet nog behandeld worden. Prof. dr. Jan Hendrik Richardus Dr. Robine Hofman Abby Falla, MSc
Focus 2016-2017 wie ooit gediagnosticeerd moet nog behandeld worden Prof. dr. Jan Hendrik Richardus Dr. Robine Hofman Abby Falla, MSc Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam Nationale
Nadere informatieWijziging Rijksvaccinatieprogramma. Vervroegde vaccinatie
Wijziging Rijksvaccinatieprogramma Vervroegde vaccinatie Wijziging Rijksvaccinatieprogramma Vervroegde vaccinatie Nr 1999/09, Den Haag, 1 juli 1999 Deze publicatie kan als volgt worden aangehaald: Gezondheidsraad.
Nadere informatieIs hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht
Is hepatitis C eliminatie in Nederland wel mogelijk? Andy IM Hoepelman Hoogleraar Interne Geneeskunde & Infectieziekten UMC Utrecht Disclosures Gilead, Pfizer, ViiV Eliminatie van infectie: Incidentie
Nadere informatieMazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 21 aug 2013 (week 34)
Mazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 21 aug 2013 (week 34) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Esther Swart, Susan Hahné (CIb-EPI). Met dank aan Maarten Mulders, VVG, en Irmgard
Nadere informatieCentrum Immunologie van Infectieziekten en Vaccins
Centrum Immunologie van Infectieziekten en Vaccins Het centrum Immunologie van Infectieziekten en Vaccins (IIV) is het kenniscentrum op het gebied van immunologie en vaccinologie. IIV adviseert de overheid
Nadere informatieAntwoorden op kamervragen van de Kamerleden Van Gerven en Langkamp over vaccinatie tegen polio, bof, mazelen en rodehond.
Antwoorden op kamervragen van de Kamerleden Van Gerven en Langkamp over vaccinatie tegen polio, bof, mazelen en rodehond. (2080910270) 1 Wat is uw reactie op het bericht dat de gepromoveerde arts P. uit
Nadere informatieHepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A
Naast deze infokaart over hepatitis zijn er ook infokaarten beschikbaar over: infectieziekten algemeen, tuberculose, seksueel overdraagbare aandoeningen, jeugd en onveilig vrijen en jeugd en vaccinatie.
Nadere informatieKinkhoest. Ziektebeeld
137 Kinkhoest Ziektebeeld Kinkhoest of pertussis is een acute, heel besmettelijke, bacteriële infectie van de luchtwegen. Het klinisch beeld is afhankelijk van de leeftijd en de vaccinatiestatus van de
Nadere informatieMazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 7 aug 2013 (week 32)
Mazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 7 aug 213 (week 32) Bron gegevens: Osiris/CIb-LCI/CIb-IDS. Auteurs: Esther Swart, Mirjam Knol (CIb-EPI). Met dank aan Henriette Giesbers, VZP, en Irmgard
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 14 september 2010 Betreft Stand van zaken Q-koorts
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Prins Clauslaan 8 2595 AJ Den Haag Postbus 20401 2500 EK Den Haag www.minlnv.nl
Nadere informatieJaaroverzichten Incidentie van meldingen van acute hepatitis B in 2011 lager dan ooit
Jaaroverzichten Incidentie van meldingen van acute hepatitis B in 2011 lager dan ooit F.D.H. Koedijk, M.A.B. van der Sande, S.J.M. Hahné In 2011 werden in Nederland 157 patiënten met een acute hepatitis
Nadere informatie"Old Friends Revisited" Bof in Studentensteden. MINC 14 oktober 2010. Henriëtte ter Waarbeek, arts-coördinator infectieziektebestrijding
"Old Friends Revisited" Bof in Studentensteden MINC 14 oktober 2010 Henriëtte ter Waarbeek, arts-coördinator infectieziektebestrijding Bron: J Whelan, R van Binnendijk, K Greenland, et al. Ongoing mumps
Nadere informatieHoesten op een school in Zulte, wat was het aandeel van kinkhoest?
Hoesten op een school in Zulte, wat was het aandeel van kinkhoest? Wim Flipse 1, Caroline Broucke 1, Nathalie Nuttinck 2 Samenvatting Enkele gevallen van bevestigde kinkhoest in dezelfde school vormden
Nadere informatieKinkhoest Richtlijn Meldingsplichtige ziekte groep B2
Kinkhoest Richtlijn Meldingsplichtige ziekte groep B2 Laboratorium en behandelend arts melden binnen 1 werkdag aan de arts infectieziektebestrijding van de GGD. De GGD meldt anoniem conform de Wet publieke
Nadere informatieUitnodiging voor deelname aan VIKING-studie. Onderzoek naar bescherming tegen kinkhoest door vaccinatie bij volwassenen
Uitnodiging voor deelname aan VIKING-studie Onderzoek naar bescherming tegen kinkhoest door vaccinatie bij volwassenen Waarom dit onderzoek? Met deze studie wordt onderzocht hoe de bescherming tegen kinkhoest
Nadere informatieHet RVP, waar staan we nu? Hans van Vliet, programmamanager RVP
Het RVP, waar staan we nu? Hans van Vliet, programmamanager RVP Het RVP, waar staan we nu? Vasteprikdag 13 april 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieMeer dan opsporen. Nationaal hepatitisplan: een strategie voor actie
Meer dan opsporen Nationaal hepatitisplan: een strategie voor actie Wat is het probleem? 450-500 sterfgevallen door de gevolgen van een infectie met het hepatitis B- of C-virus. 40.000 personen zijn naar
Nadere informatieAcute gastro-enteritis Rubriekhouder: Dr. W. van Pelt, (RIVM-CIE) ( ) ( )
Acute gastro-enteritis Rubriekhouder: Dr. W. van Pelt, (RIVM-CIE) (1992-1993) (1996-2016) Inleiding Gastro-enteritis behoort tot de top tien van aandoeningen in Nederland wat betreft incidentie en draagt
Nadere informatieBescherm je kind tegen infectieziekten. Rijksvaccinatieprogramma
Bescherm je kind tegen infectieziekten Rijksvaccinatieprogramma Bescherm je kind tegen ernstige infectieziekten Bijna alle kinderen in Nederland worden gevaccineerd tegen ernstige infectieziekten. Daarom
Nadere informatieU denkt dat uw kind mazelen heeft Wanneer u vermoedt dat uw kind mazelen heeft, verzoeken wij u contact op te nemen met uw huisarts.
Aan alle ouders en verzorgers, Bij een aantal niet-gevaccineerde kind(eren) in het Land van Heusden en Altena is mazelen geconstateerd. In deze brief willen wij u in overleg met de GGD West-Brabant informeren
Nadere informatieMazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 14 aug 2013 (week 33)
Mazelen en rubella surveillance overzicht, 1 mei 14 aug 2013 (week 33) Bron gegevens: Osiris/CIb LCI/CIb IDS. Auteurs: Esther Swart, Mirjam Knol (CIb EPI). Met dank aan Henriette Giesbers, VZP, en Irmgard
Nadere informatieKinkhoest vaccinatie. Ann Buyens. 16 november 2013
Kinkhoest vaccinatie Ann Buyens 16 november 2013 Kinkhoest Gramnegatieve coccobacillus Species: Bordetella pertussis, Bordetella parapertussis, Bordetella bronchiseptica, Bordetella avium, Bordetella hinzii,
Nadere informatieGezondheid Actueel juni 2019
Gezondheid Actueel juni 2019 GEMEENTEN ZIJN VERANTWOORDELIJK VOOR VACCINATIEPROGRAMMA Gemeenten zijn sinds 1 januari 2019 verantwoordelijk voor de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). De
Nadere informatieRijksvaccinatieprogramma Terugblik en blik vooruit
Rijksvaccinatieprogramma Terugblik en blik vooruit Eerste Vasteprik-dag Bilthoven, 26 april 2010 Marina Conyn-van Spaendonck Programmamanager RVP Resultaat van RVP Hoge vaccinatiegraad Veel ziekte en sterfte
Nadere informatieHet Rijksvaccinatie Programma
Het Rijksvaccinatie Programma Hoe ziet het er uit? Wat zijn de problemen? Hoe pakt de Rijksoverheid die aan? Wat zijn de doelstellingen van het huidige programma? Wat is er nodig voor de toekomst? Nicoline
Nadere informatieKinkhoest in een kinderopvangtehuis in de provincie Antwerpen
Kinkhoest in een kinderopvangtehuis in de provincie Antwerpen Ines Somers 1, Lydia Van Kesteren 1, Koen De Schrijver 2, Petra Claes 3, Pierre Van Damme 4 Samenvatting Kinkhoest is een acute, besmettelijke
Nadere informatieRijksvaccinatieprogramma Kinkhoest, terug van weggeweest
Rijksvaccinatieprogramma Kinkhoest, terug van weggeweest N.A.T. van der Maas, F. Mooi, G.A.M. Berbers, C. Swaan, S. de Greeff, H.E. de Melker Sinds 1996 is er een aanzienlijke toename van kinkhoestmeldingen.
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Kuik (CDA) over de snel oprukkende dodelijke bacterie Meningokokken W (2018Z10275).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieModelleren van de transmissiedynamiek van waterpokken en gordelroos
Modelleren van de transmissiedynamiek van waterpokken en gordelroos Michiel van Boven Sandra Waaijenborg Jacco Wallinga Alies van Lier 1 Hope-Simpson s reactivatie hypothese The peculiar age distribution
Nadere informatiepagina 1 van 5 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Waterpokken contact in de zwangerschap Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische classificatie: Indicatie:
Nadere informatieSamenvatting. Griepvaccinatie: wie wel en wie niet?
Samenvatting Griepvaccinatie: wie wel en wie niet? Griep (influenza) wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Omdat het virus steeds verandert, bouwen mensen geen weerstand op die hen een leven lang
Nadere informatieRegistratieprotocol incidentiemeting Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV)
Registratieprotocol incidentiemeting Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen (SNIV) A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl T 030 274 91 11 F 030
Nadere informatieZwangerschap en HBV. Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht
Zwangerschap en HBV Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht 1 Virale aandoeningen die verticaal overdraagbaar zijn HIV Hepatitis B
Nadere informatieDuiding Vaccinatiegraad
Duiding Vaccinatiegraad Gelderland-Midden Trendgegevens verslagjaren 2006-2018 27 september 2018 -Bestuurlijk Overleg Publieke Gezondheid Gelderland Midden 27-09-2018 1 Aanleiding: Verandering verantwoordelijkheden
Nadere informatieGroep B streptokokken en zwangerschap
Groep B streptokokken en zwangerschap Informatie voor patiënten F0538-3415 oktober 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK
Nadere informatieGezondheidsraad. Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Uw kenmerk : PG/CI-2978169 Bijlagen : 2 Geachte minister, Op 18 januari 2010 vroeg de toenmalige minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
Nadere informatiePrikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie
Prikaccidenten: epidemiologie, opvang en mogelijkheden voor reductie Paul van Wijk, september 2014 VU medisch centrum, Amsterdam Jeroen Bosch Ziekenhuis, s-hertogenbosch Inhoud Prikaccidenten risico s
Nadere informatieRaadsinformatiebrief
Raadsinformatiebrief Van: J.P. Ragetlie Aan: de leden van de Gemeenteraad Datum: 6 maart 2012 Onderwerp: Jaarcijfers GGD Infectieziektebestrijding Steller: Wil Evers Nr.: RIB-JR-1209 Geachte heer, mevrouw,
Nadere informatieZwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP
Zwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP Zwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) Nieuwe Influenza A, ook wel Mexicaanse griep genoemd, geeft
Nadere informatie15-07-2008 Kamervragen aan de ministers van VWS en LNV over de explosieve stijging van het aantal Q-koorts gevallen in Brabant
15-07-2008 Kamervragen aan de ministers van VWS en LNV over de explosieve stijging van het aantal Q-koorts gevallen in Brabant Kamervragen van het lid Thieme aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn
Nadere informatie> Retouradres Postbus EJ Den Haag. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieSamenvatting. Adviesvraag
Samenvatting Hoewel tuberculose op wereldschaal veel voorkomt, is de ziekte in Nederland geen groot probleem. Vooral migranten uit landen waar wel veel tuberculose is, vormen een risicogroep. Omdat kinderen
Nadere informatieDe interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering?
De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? Jan Wille, coördinator infectiepreventie Titia Hopmans, senior adviseur PREZIES RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding 1 Patiëntveiligheid
Nadere informatiePertussis kinkhoest A37
Pertussis kinkhoest A37 1. Algemeen Kinkhoest is een acute besmettelijke ziekte van de tractus respiratorius. Zij wordt veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis en minder frequent door Bordetella
Nadere informatieDoel Behandeling bij Varicella Zoster virus (VZV) tijdens de zwangerschap en bij neonaat.
: Pagina 1 van 5 Doel Behandeling bij Varicella Zoster virus (VZV) tijdens de zwangerschap en bij neonaat. Doelgroep Kinderarts en gynaecoloog. Algemene aandachtspunten Overtuig je van de juiste patiënt
Nadere informatieInfluenza de cijfersop eenrij
Influenza de cijfersop eenrij voorlopige schattingen influenza surveillance in Nederland 2017/2018 Rianne van Gageldonk-Lafeber RIVM - Centrum Infectieziektebestrijding Epidemiologie& Surveillance van
Nadere informatieNederlands Centrum voor Beroepsziekten. Informatiemap Leptospirosen. Map voor professionals. A.P. Nauta, bedrijfsarts juli 1997 ACHTERGROND DIAGNOSE
Nederlands Centrum voor Beroepsziekten Informatiemap Leptospirosen Map voor professionals A.P. Nauta, bedrijfsarts juli 1997 ACHTERGROND DIAGNOSE PREVENTIE Referenties en nuttige adressen ACHTERGROND Inleiding
Nadere informatieForse toename van geregistreerde kinkhoestgevallen bij kinderen en volwassenen in provincie Antwerpen
Forse toename van geregistreerde kinkhoestgevallen bij kinderen en volwassenen in provincie Antwerpen Samenvatting Koen De Schrijver 1, Danni Van den Branden 1, Kristel Eilers 1, Hilde Boeckx 1, Linda
Nadere informatie9 Acute gastro-enteritis Rubriekhouder: Dr. W. van Pelt, (RIVM-CIE) ( ) ( )
9 Acute gastro-enteritis Rubriekhouder: Dr. W. van Pelt, (RIVM-CIE) (1992-1993) (1996-2012) Inleiding Gastro-enteritis behoort tot de top tien van aandoeningen in Nederland wat betreft incidentie en draagt
Nadere informatieNederlandse samenvatting Samenvatting K inkhoest is een ernstige infectie aan de bovenste luchtwegen, veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis. Kinkhoest was in het begin van de 20 e eeuw een
Nadere informatieRichtlijn Varicella Zoster Verloskunde 1 e en 2 e lijn
: Pagina 1 van 6 Inhoud Doel... 1 Doelgroep... 1 Definitie... 1 Varicella zoster en zwangerschap... 2 Varicella zoster en neonaten... 3 Bronnen... 4 Bijlagen... 5 Stroomdiagram 1 : Beleid bij zwangere
Nadere informatieGroep B streptokokken en zwangerschap
Patiënteninformatie Groep B streptokokken en zwangerschap Informatie over een infectie met groep B streptokokken bij zwangerschap Inhoudsopgave Pagina Wat zijn groep B streptokokken (GBS)? 4 Hoe vaak
Nadere informatieVeelgestelde vragen over mazelen
Veelgestelde vragen over mazelen Inhoud Wat is er aan de hand? Over de ziekte mazelen Vragen voor ouders met kinderen Vragen voor volwassenen Vragen voor werknemers in gezondheidszorg Vaccin tegen mazelen
Nadere informatie