Benieuwd naar andere producten en diensten? Vraag naar de binnendienst van GOC. 16,3%

Transcriptie

1 in cijfers

2 Inleiding Binnen de creatieve industrie vormt de branche een belangrijke speler. Sterk in ontwikkeling en in staat over grenzen heen te gaan en tot nieuwe uitdagingen te komen. Een interessante branche voor het volgen van de trends en deze kennis te delen met de andere branches in de creatieve industrie. Zo draagt GOC bij aan de personeelsontwikkeling en daarmee de groei en bloei van onze creatieve industrie. Benieuwd naar andere producten en diensten? Vraag naar de binnendienst van GOC. Gamingbedrijven in Nederland Gamingbedrijven worden in Nederland bij de Kamers van Koophandel niet als bedrijf geregistreerd omdat hier nog geen aparte code voor bestaat. We presenteren daarom gegevens van de database van de gamesindustrie.nl, waar bedrijven zichzelf registreren. In maart 2012 stonden op deze site 160 bedrijven genoteerd. Onderstaande grafiek laat zien met welke activiteit(en) ze zich hebben ingeschreven. Bedrijven kunnen meerdere activiteiten uitvoeren. Volgens schattingen van de brancheorganisatie DGA zijn er in Nederland ongeveer 175 bedrijven actief, waarbij zo n à mensen werkzaam zijn. Daarnaast is er een groep bedrijven die activiteiten verrichten als nevenactiviteit. Deze groep is niet in de getallen opgenomen. 19,4% 10,6% 16,3% 8,8% 3,1% advergames audio design console games handheld games interactieve televisie 14,4% 10,0% 18,1% 2,5% 36,3% mobile games outsourcing pc games porting serious games 13,8% 8,8% 10,6% 30,0% simulaties technologie tools en engines webgames 175 bedrijven in Nederland actief Bron:

3 Werkgelegenheidsontwikkeling in 2011 Verschillende branches in de creatieve industrie zijn eind 2011 geënquêteerd over hun werkgelegenheidsontwikkeling. In onderstaande benchmark wordt de werkgelegenheid van een aantal branches binnen de creatieve industrie met elkaar vergeleken. De branche heeft het hoogste percentage bedrijven met een groeiend personeelsbestand (21%) en het laagste percentage met een krimpend personeelsbestand (13%). stabiel groei krimp Bron: -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bron: GOC Arbeidsmarktonderzoek In de branche groeit de werkgelegenheid het hardst Omzetontwikkeling in 2011 Twee op de drie bedrijven (64%) hebben hun omzet in 2011 zien groeien, 25% zelfs in sterke mate. Slechts bij 11% van de bedrijven daalde de omzet. In de meeste gevallen was dit slechts een lichte daling. Daarmee deed de branche het aanzienlijk beter dan de andere branches. gelijk gebleven licht toegenomen sterk toegenomen licht afgenomen sterk afgenomen -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bron: GOC Economisch onderzoek De branche heeft de grootste omzetgroei

4 Bedrijfsresultaat in 2011 De bedrijven deden het bedrijfseconomisch ook beter dan de andere branches in de creatieve industrie. Drie op de vier bedrijven (76%) behaalde een positief bedrijfsresultaat, 21% zelfs een zeer positief resultaat. Slechts 8% werd geconfronteerd met een licht negatief resultaat in Hiermee scoort de branche het best van alle branches binnen de creatieve industrie. Zelfs nog iets beter dan de bedrijven. noch positief noch negatief licht positief zeer positief licht negatief sterk negatief -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bron: GOC Economisch onderzoek Gamingbedrijven doen het bedrijfseconomisch goed De ontwikkeling van het bedrijfsresultaat: 2011 versus 2010 Voor meer dan de helft van de bedrijven (54%) was het bedrijfsresultaat in 2011 beter dan in Voor slechts 6% was het bedrijfsresultaat in 2011 slechter dan in Voor geen van de geënquêteerde bedrijven was het resultaat zowel in 2010 als in 2011 negatief. Ook vorig jaar werd dit onderzoek uitgevoerd. Daaruit blijkt dat bedrijven ook over 2009 tot en met 2011 al beter presteerden. stabiel positief verbetering stabiel negatief verslechtering -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Bron: GOC Economisch onderzoek 2011 stijgende bedrijfsresultaten

5 Omzetgroei in games Volgens PricewaterhouseCoopers (PwC) groeit de wereldmarkt voor games sterk en dit zal de komende jaren doorzetten. Dit geldt ook voor Nederland. In Nederland is tussen 2008 en 2011 wel sprake van een stagnatie in de omzet. We zien een sterke verschuiving van omzet uit Console- en PC-games (fysieke distributie) naar online- en mobilegames (digitale distributie). Over de hoogte van de omzet in Nederland bestaat discussie. De PwC-cijfers worden jaarlijks via een overeenkomstige berekeningssystematiek opgebouwd. Als er sprake zou zijn van een onvolledige meting, dan is deze wel systematisch, waardoor de trend toch goed zichtbaar wordt. mobile online pc console Markt voor games groeit nog steeds Bron: PwC 2011 Flexpersoneel in 2011 Eind 2011 had 84% van de bedrijven ook flexpersoneel. Onder flexpersoneel wordt gerekend uitzendkrachten, freelancers en personeel met een tijdelijk contract. Alleen binnen de branche is het aandeel bedrijven dat flexpersoneel inschakelt met 90% groter dan in de branche. Het voordeel van flexpersoneel inzetten is dat bedrijven hun productiecapaciteit sneller kunnen aanpassen als de opdrachten toe of juist afnemen. Een andere reden voor het inzetten van flexpersoneel is dat bedrijven soms tijdelijk bepaalde specialisten nodig hebben, die men niet in vaste dienst heeft of wil nemen. flexpersoneel 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bron: GOC Arbeidsmarktonderzoek Gamingbranche gebruikt veel flexpersoneel

6 Verhouding tussen vast en flexibel personeelsbestand De gemiddelde verhouding tussen het vaste en flexibele personeelsbestand was 79% vast en 21% flexibel. Daarmee hebben de bedrijven gemiddeld een minder grote flexibele schil dan de audiovisuele bedrijven en de en. Blijkbaar hebben de bedrijven, en ook bedrijven en bureaus, meer behoefte hun personeel te binden. Gamingbedrijven hebben wel een wat grotere flexibele schil dan het landelijk gemiddelde, waar 87% in vaste dienst is. Uit eerder onderzoek onder bedrijven in 2000 bleek dat bij een gunstige economische conjunctuur deze bedrijven in hun personeelsbeleid juist sterk op binding gericht zijn. vast personeel flexpersoneel 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bron: GOC Arbeidsmarktonderzoek Gamingbedrijven hebben groot deel personeel in vaste dienst Toe- of afname inzet van flexpersoneel Ruim een kwart (27%) van de bedrijven geeft aan in 2011 meer flexpersoneel ingezet te hebben dan in 2010 en 13% geeft minder aan. In de audiovisuele secor, waar juist in sterke mate met flexpersoneel wordt gewerkt, zien we in 2011 een terugloop. Dat is verklaarbaar omdat bedrijven met een grote flexibele schil deze verminderen in periodes van economische tegenwind. In de branche gaat het juist goed in 2011 en dat vertaalt zich in een groeiende personeelsbehoefte bij bedrijven. Enerzijds gebeurt dit door het laten groeien van het aantal flexwerkers en vervolgens gaan bedrijven, die hun personeel willen binden, ertoe over flexwerk om te zetten in vaste dienstverbanden. meer flexibel minder flexibel -30% -20% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Bron: GOC Arbeidsmarktonderzoek Inzet flexpersoneel neemt toe

7 Mbo opleidingen en media Het overzicht toont de mbo scholen met opleidingen. De scholen die geen aanbieden maar wel media zijn hierin niet opgenomen. Aantal studenten Specifiek Algemene mediaopleidingen School Gaming artist (IT) Media Technologie (IT) Gamedeveloper AVproductie DTP-er Media vormgever Grafisch Lyceum Rotterdam Grafisch Lyceum Utrecht ID College Landstede Mediacollege Amsterdam ROC Alfa College ROC ASA ROC Deltion College ROC Friese Poort ROC Friesland College ROC Graafschap College ROC Noorderpoortcollege ROC Onderwijsgroep A ROC van Amsterdam ROC West-Brabant St. Lucas/ de eindhovense school Totaal Totaal Bron: Duo 2011/berekening GOC Meeste studenten gamedeveloper in Sint Lucas / de eindhovense school, Grafisch Lyceum Utrecht heeft meeste Gaming artist studenten Zie voor alle mbo-opleidingen in de creatieve industrie:

8 Mbo ()media opleidingen in context Mbo opleidingen kunnen in twee hoofdvarianten (leerwegen) gevolgd worden, via het dagonderwijs (BOL) en via werken en leren in een bedrijf (BBL). De dagscholieren (BOL) lopen een of meerdere aaneengesloten stages in leerbedrijven en leerwerk-leerlingen (BBL) gaan iedere week één dag naar school. Daarnaast is het mbo onderwijs verdeeld in vier niveaus. De opleidingen op het mbo worden alleen op het hoogste niveau gegeven. Gediplomeerden kunnen doorstromen naar een hbo vervolgopleiding. De specifieke opleidingen trekken erg weinig vrouwen. Bij Gamedevoloper (IT) is slechts 3,9% vrouw, bij Gaming artist is dit 11,7%. Bij de opleidingen voor AV-productie, DTP en mediavormgever ligt het aandeel vrouwen veel hoger. De opleidingen trekken ook iets minder niet-westerse allochtone studenten. Leerweg Geslacht Etniciteit Opleiding BOL BBL Man Vrouw Autochtoon Westers Niet-westers Gaming en media - (IT) Gamedeveloper 100% 0% 96,1% 3,9% 82,3% 7,2% 10,5% - Gaming artist 100% 0% 88,3% 11,7% 81,3% 8,9% 9,9% - (IT) Mediatech 96,5% 3,5% 97,0% 3,0% 71,8% 7,1% 21,1% - AV-productie 100% 0% 68,5% 31,5% 83,2% 8,1% 8,7% - DTP er 98,6% 1,4% 64,2% 35,8% 74,5% 9,1% 16,4% - Mediavormgever 99,8% 0,2% 55,8% 44,2% 81,0% 8,2% 10,8% Mbo alle creatieve opleidingen 99,1% 0,9% 61,7% 38,3% 79,9% 8,0% 12,1% Mbo totaal 69,1% 30,9% 52,8% 47,2% 73,4% 5,8% 20,8% De meeste studenten zijn man Bron: DUO/bewerking GOC Veel mbo studenten stromen door naar hbo vervolgopleidingen.

9 Groei studenten mbo De specifieke mbo opleidingen bestaan slechts vijf jaar, maar zijn in deze korte tijd erg populair geworden. Het aantal instromers groeit sterk, waardoor het risico van een aanbodoverschot dreigt. Uit het schoolverlatersonderzoek van GOC is bekend dat gemiddeld 60% van de gediplomeerde uitstroom van opleidingen rechtstreeks doorstroomt naar een voltijds hbo vervolgopleiding. Van de 40% die wel op de arbeidsmarkt komt, bleek eind 2011 niemand werkloos te zijn. Niet iedereen lukt het om direct werk te vinden binnen de branche. Door hun stages bij de bedrijven verwacht GOC dat de mbo ers op termijn hun weg binnen de industrie vinden. Een relatief groot deel (35%) van de gediplomeerde mbo ers vindt namelijk hun eerste baan via hun voormalig stagebedrijf. Aantal ingeschreven studenten (IT) Gamedeveloper Gaming artist (IT) Mediatechnologie AV-productie DTP'er Mediavormgever Aantal afgestudeerden neemt toe en iedereen vindt een baan Bron: DUO/bewerking GOC Stagebedrijven voor mbo studenten Alle studenten die een dagopleiding in het mbo volgen, moeten een of meerdere stages in de beroepspraktijk lopen. Voor het mbo zijn deze stages alleen mogelijk op erkende (geaccrediteerde) leerplekken. Gamingbedrijven, die erkend willen worden als stagebedrijf voor het mbo, geven dit door aan GOC. GOC bekijkt welke opleidingen bij het bedrijf mogelijk zijn. Vervolgens wordt het bedrijf voor deze opleidingen in het register van erkende leerbedrijven geplaatst. Voor stages zijn inmiddels 260 erkende stagebedrijven. Van deze 260 bedrijven zijn er 54 die zichzelf als bedrijf omschrijven en 99 als bedrijf. De overige bedrijven hebben activiteiten als nevenactiviteit / communicatie onderwijsinstelling grafisch overig totaal Bron: GOC Register geaccrediteerde leerbedrijven 260 erkende stagebedrijven

10 Hbo studenten in creatieve opleidingen Veel mensen die in de industrie werkzaam zijn, hebben een achtergrond in een van de creatieve hbo opleidingen. Inmiddels bestaan er meerdere gespecialiseerde opleidingen, die vaak onder een overkoepelende creatieve richting vallen. Zo kunnen er opleidingen worden gevolgd bij Informatica, Communicatie, Mediadesign en Vormgeving. Er staat in het landelijke registratiesysteem van de overheid voor het onderwijs (DUO) inmiddels één Game Architecture and Design opleiding met 524 studenten. In werkelijkheid is het aantal studenten in opleidingen veel groter. Aantal hbo studenten Opleiding Man Vrouw Totaal % Vrouw Aandeel Scholen Audiovisueel ,9% 0,5% 3 Communicatie ,6% 18,8% 1 Communicatiesystemen ,9% 3,2% 1 Game Architecture and Design ,3% 0,8% 1 Informatica algemeen ,6% 13,4% 9 Informatica media ,1% 0,3% 1 Informatiedienstverlening en -management ,9% 0,5% 1 Journalistiek ,9% 5,6% 1 Kunst en Economie ,9% 1,1% 1 Kunst en Techniek ,3% 2,2% 1 Kunst/artiest ,3% 7,2% 16 Media Design and Communication ,8% 15,3% 5 Media en Entertainment Management ,4% 8,5% 2 Muziek ,5% 6,1% 1 Vormgeving ,5% 10,4% 8 Totaal creatieve opleidingen ,7% 100% 62 Hbo totaal ,9% 366 Aandeel Creatieve opleidingen 16,7% 14,7% 15,7% -3,2% 16,9% Eén echte opleiding op hbo niveau Bron: Duo 2011/berekening GOC Voorbehoud Deze uitgave is gemaakt op basis van de cijfers die april 2012 tot onze beschikking stonden. De redactie is niet verantwoordelijk voor de juistheid van gegevens die door derden werden verstrekt en is niet aansprakelijk voor de gevolgen voortvloeiend uit onvolledige of foutieve informatie. Aan de redactionele inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag zonder (schriftelijke) toestemming van de uitgever worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt. +31 (0) info@goc.nl facebook.com/goc.creatieveindustrie Beelden door: - Voorpagina: Roy Korpel Inzet bij Mbo ()media opleidingen in context : Saverio Wielkens - student van Grafisch Lyceum Utrecht april 2012, GOC, Veenendaal.