Gemeente Delft. VERZON I,plqr. ATT. T-Tekker 1.b. Geachte leden van de raad,

Transcriptie

1 Veiligheid 041 Gemeente Delft Advies Internet Telefoon Retouradres Advies, Postbus 78, 2600 ME Delft Aan de eden van de gemeenteraad VERZON I,plqr Datum Ons kenmerk uw brief van Onderwerp Ter kennisname: plan van aanpak High Impact Crimes Uw kenmerk Bijlagen 3 Geachte leden van de raad, Ter informatie ontvangt u hierbij het plan van aanpak High Impact Crimes (HIC), inclusief activiteitenplan. Op 26 maart 2015 heeft de genneenteraad het lokale beleidskader Veiligheid en Handhaving vastgesteld. Daarin wordt aangegeven dat de stuurgroep HIC - waarin genneente, politie en OM deelnemen - een plan van aanpak opstelt. In de bijlagen treft u de uitwerking aan. Het activiteitenplan wordt jaarlijks geevalueerd, aangevuld en aangepast. Hoogachtend, het college van burgemeester en wethouders van Delft,, burgemeester ATT. T-Tekker 1.b. secretaris Hrs. T.W. ndriessen is.

2 Gemeente Delft Aanpak HIC - Woninginbraken, Overvallen & Straatroven 2015 Lorenzo Grabijn & Irma Lauwers

3 Aanpak HIC - Woninginbraken, Overvallen & Straatroven 2015 Inleiding High Impact Crimes (HIC): voor deze delicten geldt dat er een grove inbreuk plaatsvindt in het privé domein van het slachtoffer. Onder HIC wordt onder andere verstaan: gewelddadige vermogenscriminaliteit, zoals woninginbraken, overvallen en straatroven zedendelicten geweldsdelicten met meer dan licht lichamelijk letsel en/of met (forse) impact op het slachtoffer levensdelicten Geweldsdelicten, zedendelicten, huiselijk geweld en kindermishandeling blijven in dit plan buiten beschouwing: deze delicten worden al regionaal (Veilig Thuis) dan wel door politie en gemeente (Samenleving) projectmatig aangepakt. Dit plan richt zich derhalve uitsluitend op het eerste onderdeel: woninginbraken, overvallen en straatroof (WOS). Het terugdringen van het aantal woninginbraken, straatroven en overvallen is een regionale prioriteit en is overgenomen in het lokale beleidskader veiligheid en handhaving Zo kost iedere inbraak de maatschappij ongeveer 4.600,--, veel belangrijker nog is de grote emotionele schade die slachtoffers vaak lang na een inbraak, overval of straatroof ondervinden. Dit plan van aanpak is een inventarisatie van de huidige maatregelen die gemeente Delft en politie op dit onderwerp ondernemen en bevat zowel omgevingsgerichte maatregelen als slachtoffer en dadergerichte maatregelen om WOS te reduceren. Vervolgens zijn deze aangevuld met nieuwe preventieve activiteiten. Het vormt de basis voor een integrale aanpak, waarbij de diverse partners worden betrokken. 1 6

4 Aanpak HIC - Woninginbraken, Overvallen & Straatroven Probleemanalyse Om een algemeen beeld te krijgen van het aantal WOS zijn de gegevens van de afgelopen vijf jaar hieronder in een tabel weergegeven. Hier is te zien dat de HIC delicten in 2014 ten opzichte van 2010 aanzienlijk zijn afgenomen. Bij de delicten woninginbraak en straatroof in 2014 is wel te zien dat het aantal delicten gelijk of hoger zijn dan in het jaar daarvoor. Indicator Delft Woninginbraak Straatroof Overval - woning Overval - bedrijven en kantoren Uit een analyse 1 van het aantal woninginbraken in 2014 wordt duidelijk dat in Delft: relatief de meeste inbraken worden gepleegd in de wijken Buitenhof, Voorhof en Tanthof-Oost in 52% van de woninginbraken wordt er ingebroken via de deur in 44% van de woninginbraken wordt er ingebroken via het raam de modus operandi (methode van inbreken) per wijk verschilt in de meeste inbraken in de maanden maart en april plaatsvinden 65% van de inbraken plaatsvindt in huurwoningen en dat 23% daarvan in eigendom zijn van Stichting Woonbron 45% van de inbraken plaatsvindt in eengezinswoningen 5% van de woningen PKVW ( Keurmerk Veilig Wonen) gecertificeerd zijn, dit is lager dan het landelijk gemiddelde. Uit een verdere analyse van het aantal straatroven wordt duidelijk dat in Delft: de meeste straatroven plaatsvinden in de wijk Binnenstad sprake is van gelegenheidsdieven onder de 30 jaar in de meeste gevallen een smartphone de buit is straatroven met name in de middag en avond plaatsvinden Het aantal overvallen is laag en daardoor kan er geen representatieve analyse worden gemaakt. Er wordt daarom gesteld dat in 100% van de overvallen een nazorgtraject wordt gestart. De aanbevelingen naar aanleiding van de analyse zijn vervolgens uitgewerkt in het activiteitenplan, zie hoofdstuk 3. 1 Zie bijlage Analyse cijfers WOS 2 6

5 Aanpak HIC - Woninginbraken, Overvallen & Straatroven Beleidsuitgangspunten en doelstellingen 2.1 Uitgangspunten en onderbouwing van het plan van aanpak Dit plan is gebaseerd op het beleidskader veiligheid en handhaving Hierin wordt HIC / WOS als prioriteit bestempeld. Nauwe samenwerking is een vereiste voor een succesvolle aanpak van WOS. Daarom is er een projectgroep WOS onder leiding van de gemeentelijke projectleider. Hierin is ook de politie vertegenwoordigd. De projectleider zit de vergaderingen voor en volgt de planning en de uitvoering van de activiteiten. Daarnaast wordt bij de uitvoering samenwerking gezocht met onder andere: Woningbouwverenigingen Vereniging voor Studie en Studentenbelangen Delft Scholen Belangen- en bewonersverenigingen Ondernemersverenigingen 2.2 Beleidsdoelgroep en -setting Het plan richt zich hoofdzakelijk op dader en slachtoffer. Daarnaast wordt situationele preventie ingezet met als doel de pakkans te vergroten. Dader Om criminaliteit tegen te gaan moeten de daders opgespoord worden. Dit is de effectiefste maatregel voor het reduceren van criminaliteit 2. De activiteiten van politie en het openbaar ministerie richten zich dan ook op opsporing en verstoring. Betrappen op heterdaad is in veel gevallen het gevolg van een melding van een burger. Het creëren van meer ogen en oren om de pakkans te vergroten is dan ook speerpunt in het activiteitenplan. Slachtoffer Slachtoffers van WOS verdienen nazorg. Bovendien zijn slachtoffers vlak na het delict het meest bereid preventieve maatregelen te treffen. Voor slachtoffers van overvallen is een landelijk programma met subsidies beschikbaar. Uit onderzoek blijkt dat vooral slachtoffers van woninginbraak een relatief grote kans hebben om nogmaals slachtoffer te worden. Dat komt omdat de inbreker bijvoorbeeld bekend is met de omgeving of er vanuit gaat dat de gestolen goederen inmiddels weer zijn vervangen. Dit fenomeen staat bekend als besmetting en geldt zowel voor het slachtoffer als de directe omgeving. Slachtoffergerichte preventie richt zich op het voorkomen van herhaald slachtofferschap. 2 Rational choice perspective & crime pattern theory 3 6

6 Aanpak HIC - Woninginbraken, Overvallen & Straatroven Doelstellingen van beleid De doelstellingen die in het regionaal beleidsplan van de politie eenheid Den Haag zijn hieronder weergegeven. orden benoemd zijn voor de regio al behaald. Om die reden wordt de lokale aanpak verscherpt om het aantal WOS verder te reduceren. Doelstelling aanpak WOS vanuit regionaal beleidsplan luidt: In het regionaal beleidsplan worden de doelstellingen niet vertaald naar lokale streefcijfers. In samenspraak met de politie is ervoor gekozen om de doelstellingen ook lokaal te specificeren, zie hieronder. Specificatie doelstelling Delict Delft 2013 Doelstelling RBP 2018 Doelstelling Delft 2018 Woninginbraak 497 Gelijk aan 2013 = Overval 12-4% tov 2013 = Straatroof 32-7% tov 2013 = Uitgangspunt is dat de cijfers minimaal gelijk blijven aan 2013, conform de regionale doelstelling. Om te onderkennen hoe ambitieus deze opgave is, is een nadere bestudering van de cijfers nodig. Deze leren dat het aantal woninginbraken in 2013 historisch laag was: we constateren een daling van 30% ten opzichte van 2010 en een stijging in 2014 van 10% (zie tabel hieronder). Wetende dat zowel politie als gemeente zich in een grote reorganisatie bevinden en over beperkte middelen beschikken, zullen we alles op alles moeten zetten om het niveau van 2013 te evenaren en is een ambitieuzere doelstelling niet aan de orde. Indicator Delft Doelstelling 2018 Woninginbraak Straatroof Overval

7 Aanpak HIC - Woninginbraken, Overvallen & Straatroven 2015 Voor overvallen en straatroven geldt dat er de laatste jaren al grote winst is geboekt. Als gevolg van soms ingrijpende maatregelen door de ondernemers zelf nam het aantal goed voorbereide en veelal erg gewelddadige op geldinstellingen en bedrijfsvestigingen geleidelijk af. In 2010 vonden nog 23 overvallen in Delft plaats, in 2013 werd dit aantal gehalveerd. Afgelopen en dit lopend jaar zijn snackbars, avondwinkels en bestellingenkoeriers van restaurants het doelwit. Daders van deze overvallen zijn veelal (erg) jong en lijken zich niet of nauwelijks voorbereid te hebben. De focus ligt op bewustwording, voorlichting en training van de branche. De afname van het aantal straatroven in Delft de laatste jaren is significant. (2010: 64 tegen 2013: 32 ). Ook hier zijn de meeste daders (erg) jong en maken ze onvoorbereid van een gelegenheid gebruik. Dat maakt de voorspelbaarheid lastig. Naast het volgen van bij de politie bekende daders, ligt hier de focus op bewustwording en het nemen van preventieve maatregelen door potentiele slachtoffers. In Delft is onder meer gekozen voor Burgernet als middel om de burgerparticipatie te vergroten. De kosten voor Burgernet worden berekend op het aantal inwoners en niet op het aantal gebruikers. Hoewel Delft in de regio aan kop ligt met het aantal deelnemers (8,3%) en de landelijke norm is gehaald, worden ook hier de doelstellingen aangescherpt: Percentage burgernetdeelnemers is 25% in wijken met hoogste WOS-cijfers. Burgernetdeelnemers in Delft zijn in april 2016 met 13 % gestegen ten opzichte van april 2015: van 8272 naar Daarnaast voorziet het activiteitenplan in het opstellen van een plan van aanpak voor andere vormen van burgerparticipatie (whatsapp-groepen, herkennen verdachte situaties) om zo de kans op heterdaad te vergroten. 5 6

8 Aanpak HIC - Woninginbraken, Overvallen & Straatroven Activiteitenplan Met de projectgroep WOS is een activiteitenplan opgesteld. Om de integrale aanpak lokaal vorm te geven, worden onderstaande pijlers voor een integrale aanpak als hulpmiddel gebruikt. Per pijler worden activiteiten benoemd die worden uitgevoerd. Pijler 1 : dadergerichte aanpak en nazorg ex-gedetineerden Pijler 2 : situationele preventie Pijler 3 : slachtoffergerichte aanpak Uitgangspunten van het activiteitenplan zijn de aanbevelingen vanuit de analyses: - Zet in op burgerparticipatie voor verhoging heterdaad - Zet in op gebiedsgerichte aanpak: hotspots hottimes - Betrek partners in de uitvoering De politie en gemeente Delft hebben mogelijke activiteiten geïnventariseerd en samen is er een keuze gemaakt welke van het beschikbare budget kunnen worden uitgevoerd. Sommige maatregelen vallen onder de reguliere kosten van de partner. In 2015 en 2016 wordt er naar structurele samenwerking gezocht met woningbouwverenigingen, Vereniging voor Studie en Studentenbelangen Delft, scholen en andere belangen- en bewonersverenigingen om de slagkracht van de projectgroep te vergroten en het draagvlak te verbreden. Doel is om samen activiteiten te ontwikkelen die met verschillende partners worden uitgevoerd. Het activiteitenplan is als bijlage toegevoegd. Dit plan wordt jaarlijks geëvalueerd en geactualiseerd. 6 6

9 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Activiteitenplan Pijler: dadergerichte aanpak Onderwerp Resultaat Doelgroep Locatie Uitvoerder Periode Kosten Overvallen & straatroof Aanpak veelplegers (dadersbezoeken, verscherpt toezicht, verjaardagskaart, herkenning op straat, confrontatie ouders) Veelplegers Lokaal Regulier WOS ISD-maatregel Veelplegers Lokaal OM/ Regulier - /OM WOS Opsporingsonderzoeken (forensisch, buurt, passanten) na elk delict, inzet levende have en heli Daders Lokaal Regulier WOS Heling: jaarlijks worden 30 gruthokkers 3 x bezocht Helers Lokaal Gemeente Controles 180 uur bureauonderzoek 100 uur; afhandeling strafzaken 100 uur WOS 6 integrale, multidisciplinaire fuikcontroles (DGCA) Daders District / Delft - Douane Belastingdienst Bijzonder onderzoek 2015 Regulier WOS Burgernet: - plan van aanpak verhoging aantal deelnemers - na elke WOS wordt bericht verstuurd Burgers Lokaal Kosten regulier Gemeente Delft ,-- Kosten werving: 2.000,-- WOS Nazorg ex-gedetineerden: bezoek PI en woon- & werktrajecten Delftse gedetineerden PI/Lokaal Gemeente / Bureau Nazorg Den Haag Gemeente Delft - Samenleving WOS Plan van aanpak + uitvoering voor de opzet burgerparticipatie in 4 wijken/buurten met hoogste WOS-cijfers en doorontwikkeling van de bestaande initiatieven (5 buurtteams in Buitenhof en 2 whatsappgroepen Tanthof) Bewoners Tanthof Voorhof Buitenhof Gemeente Delft Burgers Gemeente Delft 5.000, uur 1

10 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Activiteitenplan Pijler: situationele preventie Onderwerp Resultaat Doelgroep Locatie Uitvoerder Periode Kosten WOS Woninginbraak DDO: verscherpt toezicht hotspots en hottimes, inzet levende have Inzet actietekstwagen in hotspots en hottimes (huur) Daders / slachtoffers Lokaal Regulier - Daders / slachtoffers Lokaal 2015 Regulier - Woninginbraak Communicatie Donkere Dagen Offensief Burgers Lokaal Gemeente Delft ,-- Woninginbraak Witte voetjes actie: 15 x per jaar worden witte voetjes + info neergelegd Potentiele slachtoffers insluiping Wijken - volontairs 2015 Regulier - Woninginbraak Zet inbrekers in het licht: 10 dagen in het jaar + bij excessen Potentiele slachtoffers woninginbraak Wijken 2015 Regulier - WOS Structurele, dagelijkse hotspotsurveillance Daders / slachtoffers Wisselende hotspots/hottimes Regulier Woninginbraken Brief van gemeente en politie naar bewoners met bewustwording en preventietips (frequentie en bereik op basis van hotspotanalyse) Bewoners in hotspotgebieden Hotspots Gemeente Delft/ 2015 Gemeente Delft -Brief opstellen 6 uur -Versturen één uur per zending WOS Convenant politie in het kader van het versterken van de informatiepositie werkgroep WOS Werkgroep WOS Lokaal Gemeente delft 2015 Gemeente Delft en politie Regulier Woninginbraken Werkgroep WOS uitbreiden. Samenwerkingsverband woningbouw, politie en gemeente Samenwerkingspartners lokaal Gemeente Delft Woningbouw 2015 Gemeente Delft regulier Woninginbraak Presentatie (internationale) preventie tijdens openingsweek collegejaar + infomarkt + OWEE Studenten Lokaal VSSD 2015 Regulier Gemeente Delft 500,-- 2

11 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Activiteitenplan 2015 Onderwerp Resultaat Doelgroep Locatie Uitvoerder Periode Kosten Woninginbraak Onderzoek naar slachtofferschap (eigendom), inzicht modus operandi voor doelgroepanalyse en effectieve maatregelen. Werkgroep WOS Lokaal Gemeente Delft Woningbouwvereniging 2015 regulier Overval Roadshow Laat je niet overvallen Ondernemers Lokaal Gemeente Delft CCV Ondernemers Straatroof en horecagerelateerd geweld Najaar 2015 Gemeente Delft 1.500,-- Veilig Uitgaan inzet SUS-team Horecapubliek Binnenstad /Gemeente Delft/ Gemeente Delft ,-- per jaar Woninginbraak Voorlichtingsbijeenkomst bij golf woninginbraken (berekend op 4 per jaar) Omgeving slachtoffer Lokaal Gemeente Delft 2015 Regulier Gemeente Delft 500, uur per bijeenkomst 3

12 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Activiteitenplan Pijler: slachtoffergerichte aanpak Onderwerp Resultaat Doelgroep Locatie Uitvoerder Periode Kosten Overval Nazorg overvallen Slachtoffer overval Lokaal Gemeente Delft Slachtofferhulp Gemeente Delft 20,-per overval + uren (ca 5 x 5 uur) Woninginbraak Verbeteren ZIP-pakket (info PKVW) & uitreiken aan slachtoffers Bewoners Lokaal Gemeente Delft 2015 Regulier Woninginbraak Huisbezoek Slachtoffers Lokaal Regulier WOS Terugkoppelen resultaten opsporingsonderzoek aan slachtoffers Slachtoffers WOS Lokaal Regulier 4

13 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Analyse 2015 Analyse High Impact Crimes Woninginbraken, Overvallen, Straatroven Om een algemeen beeld te krijgen van de HIC delicten zijn de gegevens van de afgelopen vijf jaar hieronder in een tabel weergegeven. Hier is te zien dat de HIC delicten in 2014 ten opzichte van 2010 aanzienlijk zijn afgenomen. De woninginbraken en straatroven zijn in 2014 gelijk of hoger dan in het jaar daarvoor. Ook is het aantal woninginbraken en straatroven in de afgelopen jaren niet zoveel afgenomen als het aantal overvallen. Indicator Delft +/ Eenheid Woninginbraak ,5% Straatroof % Overval (woning) % Overval in bedrijven en kantoren % Overvallen komen dus in de gemeente Delft niet veel voor. In 2014 waren er twee woningovervallen en drie bedrijfsovervallen. In de jaren daarvoor lag het aantal wel iets hoger. Aangezien het aantal overvallen relatief laag is, wordt er ook geen verdere analyse gemaakt. Er zijn te weinig overvallen geweest om een cijfermatige analyse te maken. Analyse woninginbraken De woninginbraken centreren zich op verschillende plaatsen in de gemeente Delft. Daaruit blijkt dat er in de wijken Voorhof en Buitenhof al vijf jaar lang relatief de meeste inbraken plaatsvinden. Woninginbraken Wijk * % t.o.v. totaal # woningen in de wijk Abtswoude ,3 Binnenstad ,6 Buitenhof ,1 Delftse Hout Hof van Delft ,8 Ruiven ,9 Schieweg ,5 Tanthof-Oost ,9 Tanthof-West ,1 Voordijkshoorn ,7 Voorhof ,5 Vrijenban ,0 Wippolder ,5 *voorlopige gegevens

14 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Analyse 2015 Modus Operandi De manieren die een inbreker gebruikt om bij een woning in te breken worden modus operandi genoemd. In onderstaande tabel staan de modus operandi die in 2014 door de politie zijn aangetroffen. Modus Operandi Wijk flipperen hengelen insluipen verbreken deur verbreken raam verbreken ruit verbreken slot verbreken slot bulg. methode Binnenstad 0% 6% 38% 25% 19% 0% 6% 6% Buitenhof 6% 5% 0% 27% 50% 0% 3% 8% Hof van Delft 3% 0% 13% 27% 30% 3% 7% 17% Schieweg 0% 0% 0% 0% 100% 0% 0% 0% Tanthof oost 5% 0% 0% 21% 23% 8% 5% 38% Tanthof West 0% 0% 3% 23% 29% 0% 3% 42% Voordijkshoorn 7% 0% 7% 15% 19% 0% 7% 44% Voorhof 1% 0% 4% 15% 62% 9% 5% 4% Vrijenban 9% 0% 0% 31% 31% 3% 3% 22% Wippolder 4% 0% 4% 30% 37% 4% 11% 11% Eindtotaal 4% 1% 5% 23% 40% 4% 5% 19% Uit de gegevens blijkt dat er in 40% van de gevallen wordt ingebroken via het raam. Inbrekers komen het meest binnen via de deur. Dat lijkt misschien opmerkelijk, maar bij het verbreken van een slot, flipperen en hengelen komt de inbreker ook via de deur naar binnen. Dat betekend dat er in 52 % van de woninginbraken wordt ingebroken via de deur. Hier tegenover staat dat in 44% van de woninginbraken via het raam/ruit wordt ingebroken. Opvallend is het verschil in inbraakmethode per wijk/buurt. In Tanthof wordt relatief vaak ingebroken door middel van de Bulgaarse methode. In Voorhof en Buitenhof vinden de meeste inbraken plaats via het raam en in de binnenstad vinden relatief vaak insluipingen plaats. Inbraken per maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 2014

15 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Analyse 2015 Woningeigenschappen woningtype eengezinswoning benedenwoning bovenwoning 45 flat 29 ouderenwoning HAT studentenwoning 4 3 overig 35% van de inbraken vindt plaats in koopwoningen. De meeste inbraken vinden dus plaats in huurwoningen. Stichting Woonbron Delft heeft te maken met 23% van de inbraken. De rest van de inbraken zijn verdeeld over de overige woningbouwcorporaties en private verhuurders. Eigenaar Stichting Woonbron Delft Stichting Vestia Groep Stichting DUWO Christelijke woonstichting Vidomes Woninginvesteringfonds Overige verhuurders Koop Onbekende

16 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Analyse 2015 PKVW certificaten In Delft zijn er woningen met een PKVW certificaat. Dit is maar vijf procent van het totaal aantal woningen in Delft. Het gemiddelde in Nederland ligt tussen de 8 en 10 procent. Op de onderstaande kaart is aangegeven hoe Delft scoort in vergelijking met andere gemeenten in de regio.

17 Plan van aanpak HIC Delft bijlage Analyse 2015 Analyse straatroven Ook de straatroven centreren zich op verschillende plaatsen in de gemeente Delft. Daaruit blijkt dat er in de wijken Binnenstad en Voorhof relatief de meeste straatroven plaatsvinden. Straatroven Wijk Abtswoude Binnenstad Buitenhof Delftse Hout Hof van Delft Ruiven Schieweg Tanthof-Oost Tanthof-West Voordijkshoorn Voorhof Vrijenban Wippolder Delft totaal Periode - tijdstippen ochtend middag avond nacht