FACTSHEETS MEDIO Nederland compleet. kantoren- en bedrijfsruimtemarkt.

Transcriptie

1 FACTSHEETS MEDIO compleet kantoren- en bedrijfsruimtemarkt

2 FACTSHEETS MEDIO Voorwoord Geachte lezer, Tweemaal per jaar publiceren wij Compleet, onze regionale factsheets voor de kantoren- en bedrijfsruimtemarkt. Met deze editie geven wij u een geactualiseerd beeld van de dynamiek op de se kantoren- en bedrijfsruimtemarkt in het eerste halfjaar van. Een samenvatting van de belangrijkste ontwikkelingen: Nog altijd is sprake van een ruime kantorenmarkt. In een halfjaar tijd is het aanbod met,% gestegen tot miljoen vierkante meter. De leegstand is toegenomen tot 7, miljoen vierkante meter. Dat is,7% van de totale kantorenvoorraad. Een opvallende ontwikkeling is de dalende leegstand in de gemeente Amsterdam. In 6 besloot de gemeente Amsterdam De Kantorenloods op te richten met als doel de transformatie van bestaande kantoren naar andere functies te versnellen. Mede door dit initiatief en door het schrappen van diverse nieuwbouwplannen, is de tendens van een toenemende leegstand in Amsterdam voor het eerst sinds 7 gekeerd. Organisaties in verhuizen minder en verplaatsingen zijn minder omvangrijk. Dit blijkt uit het opnamecijfer over de eerste zes maanden van. Vergeleken met dezelfde periode in is % minder kantoorruimte opgenomen. De grootste transactie het afgelopen halfjaar werd gerealiseerd in Den Haag. CB&I nam. m kantoorruimte in de Haagse Poort op. Het zwaartepunt van de opnamedynamiek op de bedrijfsruimtemarkt ligt opnieuw in het zuiden van. In de eerste helft van zijn hier de drie grootste logistieke vastgoedtransacties gerealiseerd. De totale opname blijft 6% achter bij het eerste halfjaar van. Het aanbod van bedrijfsruimte is in een halfjaar,% gestegen tot 9, miljoen vierkante meter. Hoewel de landelijke en regionale factsheets een goed beeld schetsen van de ontwikkelingen op de se vastgoedmarkt verschaffen analyses op lager schaalniveau zuiverder inzicht. De data die ten grondslag liggen aan deze factsheets worden nauwkeurig op adresniveau geïnventariseerd. Hierdoor is het mogelijk om factsheets op gemeente-, deelgebied-, postcode- en adresniveau op maat te maken. Onze afdeling Research informeert u graag over de verschillende mogelijkheden. Contactgegevens van deze afdeling en van onze vastgoedadviseurs uit de verschillende regio s zijn terug te vinden op Cuno van Steenhoven Voorzitter Dagelijks Bestuur DTZ Zadelhoff

3 FACTSHEETS MEDIO Inhoud Regio Kantoren Bedrijfsruimte Almere 6 Amsterdam en omgeving 6 Arnhem en Nijmegen Breda en omgeving Den Haag en omgeving Ede en Veenendaal 6 Eindhoven en omgeving 6 Friesland Gooi en Eemland 6 Groningen, Assen en Emmen* 6 Haarlemmermeer 6 6 s-hertogenbosch, Tilburg en Waalwijk* 66 Limburg 6 Rotterdam en omgeving 7 Twente* 7 Utrecht en omgeving 6 7 Zwolle, Apeldoorn en Deventer 76 Algemene en vastgoedgegevens 7 * In de bedrijfsruimtemarkt is bij drie regio s een extra gemeente meegenomen in de cijfers. Het gaat om Emmen, Waalwijk en Oldenzaal bij respectievelijk Groningen en Assen, s-hertogenbosch en Tilburg en Twente.

4 FACTSHEETS MEDIO Kantorenmarkt Kantoorbanen.. t.o.v.,% Aanbod.7. m medio t.o.v. ultimo,% 9.. m t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand m (,7%) medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) in gebruik Leegstand (,7% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Rotterdam Utrecht Eindhoven Amsterdam Den Haag Haarlemmermeer Arnhem Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) Zakelijke dienstverlening % Industrie, handel en transport % 7% % 9% % ICT 9% % 7% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

5 FACTSHEETS MEDIO Kantorenmarkt Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 6,, 6, 9, 7,7, 7,7, Zuid Beste locaties 7,7 9,7 7,, 9,,,, Oost Beste locaties 7, 9, 7,7,,,,, Noord Beste locaties,,,,,,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Groot Amsterdam Rotterdam en omgeving Den Haag en omgeving Utrecht en omgeving Haarlemmermeer Eindhoven en omgeving Arnhem en Nijmegen Zwolle, Apeldoorn en Deventer s-hertogenbosch en Tilburg Gooi en Eemland Twentse Stedenband Breda en omgeving Groningen en Assen Limburg Almere Friesland Ede en Veenendaal * Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Den Haag Beatrixkwartier CB&I. Amsterdam Zuidoost DAS Rechtsbijstand. Houten Meidoornkade Expo. Amsterdam Centrum Spaces. Breda Centrum Rabobank Breda 9. s-hertogenbosch De Herven Quintiq. Amsterdam Zuidoost Leaseweb 6.7 Amsterdam Centrum Booking.com 6. Leeuwarden Melkemastate Nuon Energy 6. Weert Schatbeurderlaan Enexis.9 Capelle aan den IJssel Nieuwegein Heerenveen Amstelveen Deventer Veenendaal Almere Stichtse Vecht Amersfoort Haarlemmermeer Helmond Son en Breugel Gouda Best Ede Zoetermeer Tilburg Schiedam Leidschendam-Voorburg Roosendaal Apeldoorn Rotterdam Arnhem Hengelo Almelo Rijswijk Amsterdam Drechtsteden Eindhoven Zwolle Hilversum Bergen op Zoom Leiden Breda Diemen Enschede Haarlem Maastricht (incl. airport/beek) Venlo Oosterhout Den Haag Houten 's-hertogenbosch Assen Zeist Veldhoven Smallingerland Utrecht Heerlen Leeuwarden Nijmegen Roermond Groningen Etten-Leur Delft Leegstand per gemeente in % van voorraad, medio % % % % % % % Bron: Bak, DTZ Zadelhoff s gemiddelde

6 FACTSHEETS MEDIO Almere Kantorenmarkt Kantoorbanen.7 t.o.v.,7% Aanbod 6. m medio t.o.v. ultimo,7% 9. m t.o.v. % Opname 7. m e helft t.o.v. e helft 9% Leegstand. m (,6%) medio t.o.v. ultimo,9% Huurprijs* 7 per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives % Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Almere in gebruik Leegstand (,6% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) Almere Zwolle Hilversum Amsterdam Diemen Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % % % 9% 7% 7% % % 7% 9% Zakelijke dienstverlening Almere Industrie, handel en transport ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >. 6

7 FACTSHEETS MEDIO Almere Kantorenmarkt Kantorenlocaties Centrum Muziekwijk Almere Poort Gooisekant/Gooise Poort Almere Haven Almere Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Almere De Strubbenweg Trade Tracker. Gooisekant Bis / Mood. Busplein onbekend Centrum PsyQ Almere 7 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Almere Centrum Muziekwijk Gooisekant/Gooise Poort Almere Haven *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 7,, 9,, 7,7,,, West Beste locaties 6, 7,7,, 6, 7,7 9,, 7

8 FACTSHEETS MEDIO Amsterdam en omgeving Amsterdam, Diemen en Amstelveen Kantorenmarkt Kantoorbanen 67. t.o.v.,9% Aanbod.7. m medio t.o.v. ultimo,% m t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand.. m (7,%) medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs* 9 per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) 9 6 Amsterdam e.o in gebruik Leegstand (7,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Amsterdam Diemen Amstelveen Rotterdam Den Haag Utrecht Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) 9% % % 6% 7% 9% % 9% 9% 7% 7% 7% % % % % % % Amsterdam e.o. 7% Industrie, handel en transport ICT Banken en verzekeraars Zakelijke dienstverlening Overheid en overige non-profit Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

9 FACTSHEETS MEDIO Amsterdam en omgeving Amsterdam, Diemen en Amstelveen Kantorenmarkt Kantorenlocaties Teleport/Sloterdijk Westas Riekerpolder Noord Amsterdam Zuidelijke IJ-Oevers 6 Centrum 7 Oud Zuid 6 Zuidas 9 Buitenveldert Amstelveen De Omval Amstel Business Park Diemen Zuidoost 9 7 Diemen Houthavens Schiphol Amstelveen Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Amsterdam Zuidoost DAS Rechtsbijstand. Centrum Spaces. Zuidoost LeaseWeb 6.7 Centrum Booking.com 6. Zuidelijke IJ-oevers IBFD. Zuidas South Stream. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 6, 7,7,, 6, 7,7 9,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Amsterdam Teleport/Sloterdijk Westas Riekerpolder Amsterdam-Noord Zuidelijke IJ-Oevers/Houthavens Centrum Oud Zuid Zuidas Buitenveldert De Omval Amstel Business Park Zuidoost Amstelveen Diemen *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 9

10 FACTSHEETS MEDIO Arnhem en Nijmegen Kantorenmarkt Kantoorbanen 6.6 t.o.v.,% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo,%.6. m t.o.v.,9% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand 7. m (,%) medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs* 7 per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,7% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Arnhem en Nijmegen in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Arnhem Nijmegen Ede Veenendaal Apeldoorn s-hertogenbosch Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % 6% 9% 6% % % % 6% % % Industrie, handel en transport Zakelijke dienstverlening Arnhem en Nijmegen ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

11 FACTSHEETS MEDIO Arnhem en Nijmegen Kantorenmarkt Kantorenlocaties ARNHEM Stationsomgeving Kroonpark/Groningensingel Velperweg Gelderse Poort Arnhem 6 Arnhems Buiten 6 IJsseloord II NIJMEGEN 7 Stationsomgeving Duiven Zevenaar Brabantse Poort 9 Lindenholt/Kerkenbos ZEVENAAR Mercurion 9 7 Nijmegen Wijchen Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Arnhem IJsseloord II Deloitte. Kroonpark Alliander. Stationsomgeving Enexis.7 Kroonpark Ballast Nedam. Stationsomgeving SNS Bank. Stationsomgeving Pluryn Nijmegen Kerkenbos Kompas Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 7,, 9,, 7,7,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Arnhem Stationsomgeving Kroonpark/Groningensingel Velperweg Gelderse Poort Arnhems Buiten IJsseloord II Nijmegen Stationsomgeving Brabantse Poort Lindenholt/Kerkenbos Zevenaar Mercurion 9 9 *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

12 FACTSHEETS MEDIO Breda en omgeving Breda, Oosterhout, Etten-Leur, Bergen op Zoom en Roosendaal Kantorenmarkt Kantoorbanen. t.o.v.,% Aanbod 9. m medio t.o.v. ultimo,%.. m t.o.v.,% Opname 9. m e helft t.o.v. e helft 7% Leegstand 6. m (,%) medio t.o.v. ultimo,7% Huurprijs* 7 per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= 9 in gebruik x. m ( m v.v.o.) Breda e.o in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) Breda Oosterhout Etten-Leur Bergen op Zoom Roosendaal Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % 7% 67% % % % % 6% % Zakelijke dienstverlening Breda e.o. Industrie, handel en transport ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

13 FACTSHEETS MEDIO Breda en omgeving Breda, Oosterhout, Etten-Leur, Bergen op Zoom en Roosendaal Kantorenmarkt Kantorenlocaties BREDA EN OMGEVING Centrum/Stationsgebied Oosterhout Claudius Prinsenlaan Ettense Baan 9 Westerhagelaan e.o. Moleneind 6 Digit Parc 7 Stadionkwartier Europark 9 Hoevestein Bredaseweg 7 6 Breda Parklaan/Trivium Etten-Leur ROOSENDAAL / BERGEN OP ZOOM Centrum Roosendaal A7 Bovendonk E A Centrum Bergen op Zoom A Roosendaal E A Bergen op Zoom A km GeoMedia [77] Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Breda Centrum Rabobank Breda 9. Bijster Avans. Centrum Virenze Ettense Baan Flexibility Uitzendburo Roosendaal Vijfhuizenberg Suit Uitzendburo en Detachering 9 Oosterhout Hoevestein Damen Bedrijfsadvies Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,, 9,, 7,,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Breda Centrum/Stationsgebied Claudius Prinsenlaan Ettense Baan Westerhagelaan e.o. Moleneind Digit Parc Stadionkwartier Oosterhout Europark Hoevestein Etten-Leur Bredaseweg/Parklaan/Trivium Roosendaal Centrum Bovendonk Bergen op Zoom Centrum 7 7 *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

14 FACTSHEETS MEDIO Den Haag en omgeving Den Haag, Leiden, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Delft, Zoetermeer en Gouda Kantorenmarkt Kantoorbanen. t.o.v.,% Aanbod.. m medio t.o.v. ultimo,% 7.. m t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft 9% Leegstand.. m (,%) medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs* 6 per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,9% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) 9 6 Den Haag e.o in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) Leiden Den Haag Rijswijk Leidschendam- Voorburg Delft Zoetermeer Gouda Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % % % % % % % 9% % % 9% 7% % % % % % % Den Haag e.o. 7% Industrie, handel en transport ICT Banken en verzekeraars Zakelijke dienstverlening Overheid en overige non-profit Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

15 FACTSHEETS MEDIO Den Haag en omgeving Den Haag, Leiden, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Delft, Zoetermeer en Gouda Kantorenmarkt Kantorenlocaties Nieuw Centrum Beatrixkwartier CS Kwadrant Congrescentrum e.o. In de Boogaard 6 Hoornwijck 7 Rokkeveen Binckhorst 9 Laakhaven HS Ypenburg Forepark Plaspoelpolder Delft-Noord Den Haag 9 Leidschendam-Voorburg 6 Hofzichtpark/Mariahoeve Boerhaavelaan 6 Zoetermeer 6 Stadshart Zoetermeer 7 Rijswijk Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Den Haag Beatrixkwartier CB&I. CS Kwadrant HTM. Congrescentrum e.o. Eurojust. CS Kwadrant Wigoit. Delft Molengraaffsingel M.7 Zoetermeer Rokkeveen Stichting Ipse de Bruggen. Leiden Darwinweg Naturalis Biodiversity Center. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 6, 7,7,, 6, 7,7 9,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Den Haag Nieuw Centrum Beatrixkwartier CS Kwadrant Congrescentrum e.o. Binckhorst Laakhaven HS Ypenburg Forepark Hofzichtpark/Mariahoeve Rijswijk In de Boogaard Hoornwijck Plaspoelpolder 6 6 Delft Delft Noord 9 9 Zoetermeer Rokkeveen Boerhaavelaan Stadshart Leiden Bio-sciencepark Centraal Station Leidschendam-Voorburg 7 7 Gouda Goudse Poort 9 *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

16 FACTSHEETS MEDIO Ede en Veenendaal Kantorenmarkt Kantoorbanen. t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo,9%. m t.o.v.,% Opname 6. m e helft t.o.v. e helft 6% Leegstand 9. m (,6%) medio t.o.v. ultimo,6% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,7% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Ede en Veenendaal in gebruik Leegstand (,6% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Ede Veenendaal Utrecht Amersfoort Arnhem Nijmegen Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) 7% 6% 6% % % % % % % Zakelijke dienstverlening 6% Industrie, handel en transport Ede en Veenendaal ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % 6 Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >. 6

17 FACTSHEETS MEDIO Ede en Veenendaal Kantorenmarkt Kantorenlocaties Veenendaal-Centrum De Faktorij/De Vendel De Batterijen De Compagnie Ede stationsgebied 6 De Vallei 7 Edese Manen Ede Ede-Centrum 9 Horapark Veenendaal Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Veenendaal De Faktorij Groupe SEB. De Compagnie Schuiteman Accountants & Adviseurs 6 Ede Horapark Assa Abloy Entrance Systems. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 7,, 9,, 7,7,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Ede De Vallei Edese Manen Ede-Centrum Horapark Stationsgebied Veenendaal Veenendaal-Centrum De Faktorij/De Vendel De Batterijen De Compagnie *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

18 FACTSHEETS MEDIO Eindhoven en omgeving Eindhoven, Helmond, Best, Son en Breugel en Veldhoven Kantorenmarkt Kantoorbanen 7.9 t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo %.. m t.o.v.,7% Opname 9. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand. m (7,%) medio t.o.v. ultimo 9% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= 9 in gebruik x. m ( m v.v.o.) Eindhoven e.o in gebruik Leegstand (7,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) Eindhoven Son en Breugel Veldhoven Best Helmond Tilburg Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % % 6% % % % % % Industrie, handel en transport Zakelijke dienstverlening Eindhoven e.o. ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

19 FACTSHEETS MEDIO Eindhoven en omgeving Eindhoven, Helmond, Best, Son en Breugel en Veldhoven Kantorenmarkt Kantorenlocaties Son en Breugel Stationsgebied Centrum Stadionkwartier Best Ring Kennedy Business District 6 Strijp S 7 Poort van Metz Helmond Helmond Centrum 9 Park Diepenvoorde Flight Forum Science Park Eindhoven Breeven Eindhoven Airport De Hurk/Croy Groot Schooten 6 De Run Veldhoven 6 7 Eindhoven 6 9 Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Eindhoven Pastoor Petersstraat UWV.7 Keizer Karel V Singel Tebodin. Helmond Groot Schooten QPI Group Holding. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,, 9,, 7,,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Eindhoven Centrum/Stationsgeb./Stadionkwartier 7 7 Ring Kennedy Business District Strijp S Poort van Metz Flight Forum/Eindhoven Airport De Hurk/Croy Helmond Centrum Groot Schooten 9 Waalre Park Diepenvoorde Best Breeven Son Science Park Eindhoven 9 Veldhoven De Run *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 9

20 FACTSHEETS MEDIO Friesland Leeuwarden, Heerenveen en Drachten Kantorenmarkt Kantoorbanen. t.o.v.,% Aanbod 9. m medio t.o.v. ultimo 7,% 79. m t.o.v. % Opname. m e helft t.o.v. e helft 6% Leegstand. m (,%) medio t.o.v. ultimo 6,% Huurprijs* 99 per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Friesland in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Heerenveen Leeuwarden Smallingerland Groningen Assen Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) 6% % 9% 9% % % 9% 7% Zakelijke dienstverlening Friesland Industrie, handel en transport ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

21 FACTSHEETS MEDIO Friesland Leeuwarden, Heerenveen en Drachten Kantorenmarkt Kantorenlocaties LEEUWARDEN Stationsgebied Oostergoweg Tesselschadestraat FEC-City Lange Marktstraat DRACHTEN Centrum Kantorenpark Azeven Leeuwarden Heerenveen HEERENVEEN K.R. Poststraat Stationsgebied Abe Lenstra Boulevard Drachten Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Leeuwarden Melkemastate Nuon Energy 6. Heerenveen Abe Lenstra Boulevard Chipsoft. Drachten Kantorenpark G. Kooi.6 Kantorenpark Confina 9 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Noord Beste locaties,,,,,,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Leeuwarden Stationsgebied Oostergoweg Tesselschadestraat FEC-City Lange Marktstraat Drachten Centrum Kantorenpark Azeven 9 7 Heerenveen K.R. Poststraat Stationsgebied Abe Lenstra Boulevard 9 9 Sneek *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

22 FACTSHEETS MEDIO Gooi en Eemland Amersfoort en Hilversum Kantorenmarkt Kantoorbanen. t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo 6%.77. m t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand 9. m (9,7%) medio t.o.v. ultimo % Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives % Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Gooi en Eemland in gebruik Leegstand (9,7% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Amersfoort Hilversum Utrecht Almere Ede Veenendaal Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % % % % 9% % % 7% 6% Zakelijke dienstverlening % Industrie, handel en transport Gooi en Eemland ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

23 FACTSHEETS MEDIO Gooi en Eemland Amersfoort en Hilversum Kantorenmarkt Kantorenlocaties AMERSFOORT Stationsgebied Zuidzijde Stationsgebied Noordzijde Historische binnenstad/ Stadsring De Brand De Berg 6 Podium 7 De Hoef Calveen HILVERSUM Amersfoort 7 6 Hilversum Stationsgebied Mediapark Kantorenpark ArenA Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Amersfoort Stationsgebied Zuidzijde Stichting Philadelphia Zorg. De Zonnecel Micros.7 De Brand LifeCity Vathorst. De Hoef Allianz Schadeverzekering Hilversum Stationsgebied Luzac Onderwijs. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 7,, 9,, 7,7,,, West Beste locaties 6, 7,7,, 6, 7,7 9,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Amersfoort Stationsgebied Historische binnenstad/stadsring De Berg Podium De Hoef/Calveen/De Brand 9 9 Hilversum Stationsgebied Mediapark Kantorenpark Arena 6 6 Leusden Zeist Boulevard Utrechtseweg *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

24 FACTSHEETS MEDIO Groningen en Assen Kantorenmarkt Kantoorbanen 6. t.o.v.,% Aanbod 6. m medio t.o.v. ultimo 6%.. m t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand 6. m (,%) medio t.o.v. ultimo 7% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Groningen en Assen in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Groningen Assen Zwolle Leeuwarden Heerenveen Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) 9% % % 7% % 9% 9% 9% % 9% % % 9% % 7% % % 9% Groningen en Assen 7% Industrie, handel en transport ICT Banken en verzekeraars Zakelijke dienstverlening Overheid en overige non-profit Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

25 FACTSHEETS MEDIO Groningen en Assen Kantorenmarkt Kantorenlocaties GRONINGEN Kranenburg Europapark Stationsgebied/ Verbindingskanaalzone 7 6 Martini Trade Park Corpus den Hoorn-Zuid Groningen 6 Hunzepark 7 Zernike Science Park De Meeuwen ASSEN Kloosterveen Stationsgebied Peelerpark Assen Borgstee Messchenveld Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Groningen Stationsgebied Het Eiland van Groningen Stationsgebied een particulier 7 Verbindingskanaalzone Quintor 7 Europapark Shield Group De Meeuwen Archeodienst Noord Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Noord Beste locaties,,,,,,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Groningen Kranenburg Europapark Stationsgebied/Verbindingskanaalzone Martini Trade Park Corpus den Hoorn Zuid Hunzepark Zernike Science Park De Meeuwen Assen Kloosterveen Stationsgebied Peelerpark Borgstee Messchenveld *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

26 FACTSHEETS MEDIO Haarlemmermeer Hoofddorp, Schiphol, Nieuw-Vennep, Badhoevedorp en Lijnden Kantorenmarkt Kantoorbanen.6 t.o.v.,% Aanbod 6. m medio t.o.v. ultimo %.. m t.o.v.,% Opname 9. m e helft t.o.v. e helft 7% Leegstand 7. m (,%) medio t.o.v. ultimo 9,% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,9% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Haarlemmermeer in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) Haarlemmermeer Amsterdam Amstelveen Diemen Leiden Den Haag Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % 7% % 7% % 6% % % % % % 9% % 9% % % Haarlemmermeer 7% Industrie, handel en transport ICT Banken en verzekeraars Zakelijke dienstverlening Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >. 6

27 FACTSHEETS MEDIO Haarlemmermeer Hoofddorp, Schiphol, Nieuw-Vennep, Badhoevedorp en Lijnden Kantorenmarkt Kantorenlocaties Lijnden Hoofddorp-Centrum Beukenhorst-Oost Beukenhorst-West Beukenhorst-Zuid Badhoevedorp De Hoek-Noord 6 Schiphol-Centrum 7 Schiphol-Oost Schiphol-Rijk 9 Schiphol-Zuid Badhoevedorp Hoofddorp 6 Schiphol 7 9 Nieuw-Vennep Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Hoofddorp Centrum See Tickets. Beukenhorst-Oost NSI Kantoren.9 De Hoek-Noord Buyitdirect.com 9 Beukenhorst-Zuid Yusen Logistics 6 Schiphol Schiphol Centrum The Office Operators. Lijnden New Yorkstraat Fashion Business Club. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 6, 7,7,, 6, 7,7 9,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Hoofddorp Centrum Beukenhorst-Oost Beukenhorst-West Beukenhorst-Zuid De Hoek-Noord Schiphol Schiphol-Centrum Schiphol-Oost Schiphol-Rijk Schiphol-Zuid Badhoevedorp Lijnden 9 9 *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

28 FACTSHEETS MEDIO s-hertogenbosch en Tilburg Kantorenmarkt Kantoorbanen 6. t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo,%.. m t.o.v.,% Opname 6. m e helft t.o.v. e helft 7,% Leegstand. m (,%) medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) s-hertogenbosch en Tilburg in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod s-hertogenbosch s-hertogenbosch Prognose opname Tilburg Tilburg Gemiddelde opname - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 9 6 s-hertogenbosch Tilburg Breda Oosterhout Eindhoven Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) 6% % 6% % % % % % % % Industrie, handel en transport Zakelijke dienstverlening s-hertogenbosch en Tilburg ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

29 FACTSHEETS MEDIO s-hertogenbosch en Tilburg Kantorenmarkt Kantorenlocaties S-HERTOGENBOSCH High Tech Parc Pettelaarpark Paleiskwartier De Rietvelden/De Vutter Brabantpoort 6 Maaspoort 6 Tilburg 7 De Brand De Herven TILBURG Spoorzone s Hertogenbosch 7 t Laar Prof. Cobbenhagenlaan e.o. Ringbaan West Katsbogten Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage s-hertogenbosch De Herven Quintiq. Victorialaan Omgevingsdienst Brabant Noord. Parallelweg HAS Hogeschool.6 Stadionlaan Aopen. Tilburg Spoorzone Michael Page Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,, 9,, 7,,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot s-hertogenbosch De Brand De Herven De Rietvelden/De Vutter High Tech Parc Pettelaarpark Paleiskwartier Tilburg Spoorzone Prof. Cobbenhagenlaan e.o. Ringbanen t Laar 9 Zaltbommel Waluwe *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 9

30 FACTSHEETS MEDIO Limburg Maastricht (incl. Airport/Beek), Heerlen, Roermond en Venlo Kantorenmarkt Kantoorbanen 9.6 t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo,%.7. m t.o.v.,% Opname 6. m e helft t.o.v. e helft 7% Leegstand 77. m (,7%) medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Limburg in gebruik Leegstand (,7% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Maastricht incl. Airport Heerlen Roermond Eindhoven Helmond Venlo Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) 6% 9% % 7% % 6% 7% % % Zakelijke dienstverlening Limburg Industrie, handel en transport ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

31 FACTSHEETS MEDIO Limburg Maastricht (incl. Airport/Beek), Heerlen, Roermond en Venlo Kantorenmarkt Kantorenlocaties MAASTRICHT A7 Centrum/Stationsgebied Randwijck-Noord N Ceramique Geusselt Maastricht Airport Maastricht Roermond HEERLEN Centrum/Stationsgebied Avantis Coriopolis A7 ROERMOND Centrum VENLO E A67 Centrum Noorderpoort Trade Port Heerlen A7 Venlo Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Roermond Centrum Wonen Limburg. Maastricht Randwijck-Noord Teleperformance 9 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,, 9,, 7,,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Maastricht Centrum/Stationsgebied Randwijck-Noord Ceramique Geusselt Maastricht Airport Heerlen Centrum/Stationsgebied Avantis Coriopolis Roermond Centrum Venlo Centrum Noorderpoort Trade Port 9 9 Sittard Kantorenpark Noord 9 9 Weert Kantorenpark Noord *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

32 FACTSHEETS MEDIO Rotterdam en omgeving Rotterdam, Capelle a/d IJssel, Schiedam en Drechtsteden Kantorenmarkt Kantoorbanen 7. t.o.v.,7% Aanbod 97. m medio t.o.v. ultimo,9%.7. m t.o.v.,% Opname 9. m e helft t.o.v. e helft 7% Leegstand 7. m (,%) medio t.o.v. ultimo 6,% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= 9 in gebruik x. m ( m v.v.o.) Rotterdam e.o in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Rotterdam Capelle a/d IJssel Schiedam Drechtsteden Breda Den Haag Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) 6% % 9% 6% % % % % Industrie, handel en transport Zakelijke dienstverlening Rotterdam e.o. ICT % % % 7% 9% % 9% % Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

33 FACTSHEETS MEDIO Rotterdam en omgeving Rotterdam, Capelle a/d IJssel, Schiedam en Drechtsteden Kantorenmarkt Kantorenlocaties Centraal Station Centrum 7 6 Kop van Zuid Marconiplein/Parklane Brainpark 6 Alexandrium/Oosterhof 7 Rotterdam Airport Zuidplein 9 Schieveste (Schiedam) Schiedam 9 Capelle a/d IJssel Rivium/Fascinatio Rotterdam Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Rotterdam Centraal Station UPC. Centrum Luzac College. Scheepvaartkwartier Vopak (uitbreiding).6 Centraal Station Sea Trucks Netherlands.7 Noord West ISS.6 Sliedrecht Trapezium IV-Groep.7 Capelle a/d IJssel Fascinatio RollDock Shipping.7 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 6, 7,7,, 6, 7,7 9,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Rotterdam Centrum Centraal Station Kop van Zuid Marconiplein/Parklane Brainpark Alexandrium/Oosterhof Rotterdam Airport Zuidplein Schiedam Schieveste Capelle a/d IJssel Rivium Barbizon Capelle Office Park Hoofdweg Dordrecht Amstelwijck Centrum 9 9 *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

34 FACTSHEETS MEDIO Twente Enschede, Hengelo en Almelo Kantorenmarkt Kantoorbanen 9.6 t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo,6% 99. m t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand 9. m (,%) medio t.o.v. ultimo % Huurprijs* 9 per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Twente in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Enschede Hengelo Almelo Deventer Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) % 6% 7% % % % % % 9% Twente Industrie, handel en transport Zakelijke dienstverlening % % 9% % 9% 7% % % % 7% ICT Banken en verzekeraars Overheid en overige non-profit >.

35 FACTSHEETS MEDIO Twente Enschede, Hengelo en Almelo Kantorenmarkt Kantorenlocaties Enschede-Centrum Business & Science Park Zuiderval Hengelo-Centrum Westermaat (Campus/Oosterbosch) 6 Almelo-Centrum 7 Twentepoort Almelo 7 6 A E A Hengelo E A A Enschede km GeoMedia [77] Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Enschede Spoordijkstraat GEAS. Josink Esweg QLiCT.6 Business & Science Park Ecare Services Centrum Oxilion Rigtersbleek Zandvoort Caase.com 7 Almelo Ootmarsumsestraat Instituut Nijenkamp. Hengelo Westermaat NIBAG. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Enschede Centrum Business & Science Park Zuiderval Hengelo Centrum Westermaat (Campus/Oosterbosch) 7 7 Almelo Centrum Twentepoort *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 7,, 9,, 7,7,,,

36 FACTSHEETS MEDIO Utrecht en omgeving Utrecht, Stichtse Vecht, Nieuwegein en Houten Kantorenmarkt Kantoorbanen. t.o.v.,% Aanbod 6. m medio t.o.v. ultimo 9,%.6. m t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand. m (,9%) medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Utrecht e.o in gebruik Leegstand (,9% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) Utrecht Stichtse Vecht Nieuwegein Houten Zeist Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % % % % % % 9% 7% % % 9% 7% 7% % % % % 9% Utrecht e.o. 7% Industrie, handel en transport ICT Banken en verzekeraars Zakelijke dienstverlening Overheid en overige non-profit Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >. 6

37 FACTSHEETS MEDIO Utrecht en omgeving Utrecht, Stichtse Vecht, Nieuwegein en Houten Kantorenmarkt Kantorenlocaties UTRECHT Stationsomgeving Utrecht Maliebaan/Oude Centrum Rijnsweerd Kanaleneiland Papendorp 6 Stadshart Leidsche Rijn 7 Leidsche Rijn Noord Overvecht 9 Lage Weide Ouderijn (De Meern) NIEUWEGEIN Centrum Nieuwegein Merwestein Plettenburg HOUTEN Molenzoom Stichtse Vecht 9 7 Utrecht 6 Nieuwegein Houten STICHTSE VECHT Zuilense Ring/Bisonspoor Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Houten Meidoornkade Expo Houten. Nieuwegein Plettenburg Thim van der Laan.7 Utrecht Papendorp Baker Tilly Berk. Nijverheidsweg Bol.com. Lage Weide WCC. Papendorp Proact Netherlands. Oude Centrum Hogeschool Geesteswetenschappen. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 6, 7,7,, 6, 7,7 9,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Utrecht Stationsomgeving Rijnsweerd Kanaleneiland Lage Weide Overvecht Papendorp Maliebaan Oude Centrum Oudenrijn (De Meern) De Wetering Stadshart Leidsche Rijn Nieuwegein Centrum Plettenburg Merwestein 7 Houten Molenzoom Maarssen Zuilense Ring/Bisonspoor *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

38 FACTSHEETS MEDIO Zwolle, Apeldoorn en Deventer Kantorenmarkt Kantoorbanen 7.6 t.o.v.,9% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo,%.7. m t.o.v. % Opname. m e helft t.o.v. e helft % Leegstand. m (,%) medio t.o.v. ultimo,7% Huurprijs* per m /jaar medio t.o.v. ultimo *Excl. evt. incentives,% Index kantoorbanen 6= in gebruik x. m ( m v.v.o.) Zwolle, Apeldoorn en Deventer in gebruik Leegstand (,% medio ) Bron: LISA Bron: Bak, DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - Leegstand in % van voorraad ( m v.v.o.) 6 Zwolle Deventer Apeldoorn Assen Heerenveen Leegstand Leegstand medio s gem. medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( m v.v.o.) % 7% % % % 7% 7% 6% % % % % 9% % 9% % Zwolle, Apeldoorn en Deventer 7% Industrie, handel en transport ICT Banken en verzekeraars Zakelijke dienstverlening Overheid en overige non-profit 7% % Aanbod naar grootteklasse x. m ( m v.v.o.) >.

39 FACTSHEETS MEDIO Zwolle, Apeldoorn en Deventer Kantorenmarkt Kantorenlocaties ZWOLLE Hanzeland Binnenstad Plus Voorsterpoort Oosterenk Deventer DEVENTER Centrum Zwolle Kloosterlanden/Hanzepark APELDOORN Apeldoorn-Noord Centrum Brouwersmolen Malkenschoten Apeldoorn Omvangrijke transacties kantoorruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Deventer Hanzepark ENO Zorgverzekeraar. Apeldoorn Sleutelbloemstraat Stichting ZOA. Linie Astrid Lindgren Kinderopvang 7 Zwolle Oosterenk IT Ernity 7 Hanzelanden Christal Teleservice 7 Hanzelanden De Nieuwe Zaak 6 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in % ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Noord Beste locaties,,,,,,,, Oost Beste locaties 7,, 9,, 7,7,,, Huurprijzen kantoorruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Apeldoorn Apeldoorn-Noord Centrum Brouwersmolen Malkenschoten Deventer Centrum Kloosterlanden/Hanzepark Zwolle Centrum/Stadsring Hanzeland A-zone Oosterenk *Excl. evt. incentives en de bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 9

40 FACTSHEETS MEDIO Vastgoedgegevens Kantorenmarkt Gemeente Opname (in m ) Aanbod (in m ) Leegstand (medio ) Kantorenvoorraad (in m ) Bandbreedte huurprijzen (in euro per m /jaar) Almelo.. 6,6% Almere 7. 6.,6% Amersfoort. 9.,9%. 9 - Amstelveen ,% Amsterdam... 6,6% Apeldoorn.. 7,% Arnhem. 6. 6,9% Assen 9.,9%. 9 - Bergen op Zoom 6.,7%. 7 - Best.,%. - Breda 7..,% Capelle aan den IJssel..,%. 9 - Delft 6.. 7,%. 9 - Den Haag. 6.,% Deventer. 97.,% 6. - Diemen..,%. 6 - Drechtsteden.. 6,%. 9 - Ede..,%. - Eindhoven 7.. 6,% Enschede ,%. 7 - Etten-Leur. 9,% 7. - Gouda..,% 7. - Groningen.. 9,6% Haarlemmermeer 9. 6.,%.. - Heerenveen.. 6,%. - Heerlen 6.,%. 9 - Helmond. 9.,% 7. - Hengelo.. 6,9%. - Hilversum. 6.,% 6. - Houten 6..,% 6. - Leeuwarden 7. 6.,%. - Leiden..,7%. - Leidschendam-Voorburg. 6. 9,%. 7 - Maastricht (incl. airport/beek). 77.,% Nieuwegein.. 7,%. 7 - Nijmegen.. 9,9%. 7-7 Oosterhout. 6.,% 9. - Rijswijk. 6. 6,6% Roermond. 6. 9,7% 7. - Roosendaal..,9% Rotterdam ,% Schiedam..,% 6. - 's-hertogenbosch..,% Smallingerland..,% Son en Breugel.,9%. 9 - Stichtse Vecht.,% Tilburg..,6%. 9 - Utrecht..,9%.7. - Veenendaal..,% 7. - Veldhoven 7.,%. - Venlo.,%. - Zoetermeer 6..,9% 6. - Zwolle. 7. 6,% ,7% 9.. -

41 FACTSHEETS MEDIO Algemene gegevens Kantorenmarkt Gemeente Inwoners (in aantal) Beroepsbevolking (in % van totale bevolking) Particulier besteedbaar huishoudinkomen (in euro s) Kantorenvoorraad per inwoner (in m /inwoner) Kantoorbanen (in aantal) Almelo 7.7 6%.6,7 7.9 Almere 9. 7%.,.7 Amersfoort. 67% 6.,7. Amstelveen. 6% 9.7 7,. Amsterdam 79. 7%.7 7,7 9. Apeldoorn 6.9 6%.7,7 7.6 Arnhem 9. 7%. 7,. Assen 67. 6%.9, 9. Bergen op Zoom %.,6. Best.7 66%.,6. Breda %.,. Capelle aan den IJssel %. 7,.9 Delft 9.7 7%.,. Den Haag. 69%.6,.7 Deventer %.,7.6 Diemen.9 69%. 9, 7.9 Drechtsteden 67. 6%.,. Ede.7 6% 6.,.9 Eindhoven 7. 69%.7 6,9. Enschede. 6% 9.,. Etten-Leur. 66%.,7. Gouda 7. 66%.9,9.7 Groningen 9. 76%.7, 6. Haarlemmermeer.9 67% 9. 9,.6 Heerenveen. 6%.,6. Heerlen 9. 67%.,. Helmond. 67%.,9. Hengelo.9 6%.,. Hilversum. 6% 6. 7,. Houten. 6%.,. Leeuwarden 9. 69% 9. 6,. Leiden.7 7%.,.7 Leidschendam-Voorburg 7. 6% 6.6,9 6.7 Maastricht (incl. airport/beek) 7. 69%.,.6 Nieuwegein %.6,.7 Nijmegen 6. 7%.6,9. Oosterhout. 6% 6., 6. Rijswijk 6.9 6%. 9,.6 Roermond 6. 67%., 7. Roosendaal %.7,. Rotterdam % 9.,6 9. Schiedam 76. 6%.,. 's-hertogenbosch. 6%. 6,. Smallingerland. 6%.9,7.7 Son en Breugel. 6%.,. Stichtse Vecht 6. 66%.,6 7. Tilburg 7. 69%., 7.6 Utrecht 6. 7%.,6. Veenendaal 6. 6%., 7. Veldhoven.9 66% 6.,.6 Venlo %.,. Zoetermeer. 69% 6.,. Zwolle. 6%. 6, %.,.7.

42 FACTSHEETS MEDIO Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie.9.9 t.o.v.,% Aanbod 9.. m medio t.o.v. ultimo,%.6 ha t.o.v.,% Opname.. m e helft t.o.v. e helft 6,% Aanbod-voorraadratio,6% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs 6 per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Jaarlijkse uitgifte Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Moerdijk Tilburg Eindhoven Rotterdam Sittard-Geleen Venlo Emmen Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >.

43 FACTSHEETS MEDIO Bedrijfsruimtemarkt Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, Zuid Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, Oost Beste locaties 9, 9,7,, 9, 9,7,,7 Noord Beste locaties, 9,7,,, 9,7,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Groot Amsterdam Rotterdam en omgeving Den Haag en omgeving Utrecht en omgeving Haarlemmermeer Eindhoven en omgeving Arnhem en Nijmegen Zwolle, Apeldoorn en Deventer s-hertogenbosch en Tilburg Gooi en Eemland Twentse Stedenband Breda en omgeving Groningen en Assen Limburg Almere Friesland Ede en Veenendaal *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Sint Joost Kantstraat Action 77. Venray Smakterheide Hewlett-Packard 9. Roosendaal Borchwerf IIl Tommy Hilfiger.6 Enschede Boekelosestraat Van Merksteijn Plastics. Breda Emer-Zuid/Emer-Noord Broekman Logistics Limburg 6.9 Klundert Fazantweg European Sport Services 6.7 Venray Smakterheide ModusLink. Numansdorp Edisonstraat Veldboeket.6 Schiphol-Rijk Schiphol-Rijk Interxion.7 Warmond Oosteinde SIM Industries. Aanbod-voorraad ratio per gemeente in %, medio Moerdijk Veldhoven Diemen Utrecht Amsterdam Amersfoort Schiedam Arnhem Eindhoven Rotterdam Almere Zoetermeer Ede Roosendaal Oldenzaal Haarlemmermeer Houten Tilburg Etten-Leur Nieuwegein Breda 's-hertogenbosch Stichtse Vecht Zevenaar Best Venray Wijchen Den Haag Leiden Rijswijk Deventer Enschede Venlo Waalwijk Veenendaal Son en Breugel Drechtsteden Zwolle Leeuwarden Apeldoorn Oosterhout Gouda Helmond Almelo Roermond Duiven Capelle aan den IJssel Delft Hilversum Smallingerland Haarlem Assen Heerenveen Hengelo Emmen Nijmegen Sittard-Geleen Groningen Bergen op Zoom Maastricht Zeist % % 6% 9% % % % s gemiddelde

44 FACTSHEETS MEDIO Almere Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 9.7 t.o.v.,7% Aanbod 99. m medio t.o.v. ultimo % 9 ha t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft 7% Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Almere Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Almere Amsterdam Diemen Hilversum Zwolle Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % 6% 7% 7% % % % % Almere % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >.

45 FACTSHEETS MEDIO Almere Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen De Vaart Veluwsekant De Steiger Hollandsekant Stichtsekant 6 Gooisekant/Gooise Poort 7 Hogekant/Lagekant Sallandsekant 9 Poldervlak Markerkant 7 Almere 9 6 Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Almere Gooisekant ASM Europe. De Steiger Beguit.9 Gooisekant Boetech.7 Markerkant Allycars Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 9, 9,7,, 9, 9,7,,7 West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Almere De Vaart Veluwsekant De Steiger Hollandsekant Stichtsekant Gooisekant/Gooise Poort Hogekant/Lagekant Sallandsekant Poldervlak Markerkant *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

46 FACTSHEETS MEDIO Amsterdam en omgeving Amsterdam, Diemen en Amstelveen Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie. t.o.v.,6% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo,% 9 ha t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft 7% Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs 7 per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= 9 bedrijventerreinen (ha) Amsterdam e.o. Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 9 6 Amsterdam Den Haag Diemen Haarlemmermeer Rotterdam Utrecht Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % % % % 6% % % % Amsterdam e.o. % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 6

47 FACTSHEETS MEDIO Amsterdam en omgeving Amsterdam, Diemen en Amstelveen Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen Noord Westpoort Amstelveen Zuidoost Amstel Business Park Amsterdam Diemen Schiphol Amstelveen Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Amsterdam Westpoort TNT Fashion. Westpoort Tanger Supermarkten. Westpoort Selk Logistics.6 Westpoort Karintrad. Anthony Fokkerweg NLR. Noord onbekend. Zuidoost Euromaster. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Amsterdam Amsterdam-Noord Westpoort Zuidoost Amstel Business Park Amstelveen Diemen/Weesp Aalsmeer/Uithoorn Alkmaar/Heerhugowaard Haarlem Waarderpolder Mijdrecht Zaanstad *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

48 FACTSHEETS MEDIO Arnhem en Nijmegen Arnhem, Nijmegen, Wijchen, Duiven en Zevenaar Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 79. t.o.v.,6% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo %.6 ha t.o.v.,9% Opname 7. m e helft t.o.v. e helft 76% Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo % Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Arnhem en Nijmegen Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Arnhem Nijmegen Duiven Wijchen Zevenaar Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Ede Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % % % % % % % % Arnhem en Nijmegen % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >.

49 FACTSHEETS MEDIO Arnhem en Nijmegen Arnhem, Nijmegen, Wijchen, Duiven en Zevenaar Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen NIJMEGEN/WIJCHEN Noord- en Oostkanaalhaven Westkanaaldijk Winkelsteeg Bijsterhuizen Arnhem 6 ARNHEM t Broek/Kleefsche Waard 6 IJsseloord II 7 Rijkerswoerd 7 9 Duiven Zevenaar De Overmaat DUIVEN 9 Nieuwgraaf Centerpoort-Noord en Zuid ZEVENAAR Tatelaar Hengelder Nijmegen Wijchen Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Nijmegen Westkanaaldijk Bert Story. Duiven Nieuwgraaf Van der Garde s Warenhuis. Centerpoort-Noord Technisol. Centerpoort-Noord Isotechniek. Wijchen Bijsterhuizen Multitex. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 9, 9,7,, 9, 9,7,,7 *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Nijmegen Noord- en Oostkanaalhaven Westkanaaldijk Winkelsteeg Wijchen Bijsterhuizen Arnhem t Broek/Kleefsche Waard IJsseloord II Rijkerswoerd/De Overmaat 6 6 Duiven Nieuwgraaf/Centerpoort-Noord/Zuid Zevenaar Tatelaar Hengelder Kollenburg *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 9

50 FACTSHEETS MEDIO Breda en omgeving Breda, Oosterhout, Moerdijk, Etten-Leur, Bergen op Zoom en Roosendaal Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie. t.o.v.,% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo 7,%.66 ha t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft,% Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs 9 per m /jaar medio t.o.v. ultimo,7% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Breda e.o. Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 6 Bergen op Zoom Breda Oosterhout Moerdijk Etten-Leur Roosendaal Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % 6% % % % % Breda e.o. % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >.

51 FACTSHEETS MEDIO Breda en omgeving Breda, Oosterhout, Moerdijk, Etten-Leur, Bergen op Zoom en Roosendaal Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen 9 BREDA EN OMGEVING Emer-Zuid/Emer-Noord Moerdijk Oosterhout Heilaar Noord/IABC Krogten Hazeldonk Hoogeind 6 Steenakker 7 Moleneind Vosdonk Weststad I, II en III Breda Vijfeiken Moerdijk Haagse Beemden Etten-Leur ROOSENDAAL / BERGEN OP ZOOM Borchwerf I Borchwerf II Borchwerf IIl Majoppeveld-Noord Majoppeveld-Zuid A A7 Roosendaal E A 6 Noordland A E 6 Bergen op Zoom A km GeoMedia [77] Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Roosendaal Borchwerf IIl Tommy Hilfiger.6 Borchwerf II Luminaid. Borchwerf I Easybox Saxberg. Breda Emer-Zuid/Noord Broekman Logistics Limburg 6.9 Takkebijsters Interhal Holding. IABC Samsung Electronics Europe Logistics. Moerdijk Fazantweg European Sport Services 6.7 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Breda Emer-Zuid/Emer-Noord Heilaar Noord/IABC Krogten Hazeldonk Hoogeind Steenakker Moleneind Haagse Beemden Etten-Leur Vosdonk Oosterhout Weststad I, II en III Vijfeiken 6 6 Moerdijk Moerdijk Roosendaal Majoppeveld/Borchwerf l, Il en IIl Bergen op Zoom Noordland *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

52 FACTSHEETS MEDIO Den Haag en omgeving Den Haag, Leiden, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Lansingerland, Delft, Zoetermeer en Gouda Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie.7 t.o.v.,% Aanbod 9. m medio t.o.v. ultimo,9%. ha t.o.v.,7% Opname 6. m e helft t.o.v. e helft % Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo % Huurprijs 9 per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Den Haag e.o. Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Den Haag Delft Rijswijk Zoetermeer Leiden Gouda Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % % 7% % % % % % 6% Den Haag e.o. % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >.

53 FACTSHEETS MEDIO Den Haag en omgeving Den Haag, Leiden, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Lansingerland, Delft, Zoetermeer en Gouda Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen Kerketuinen/Zichtenburg Bedrijvenpark Prisma Lansinghage Binckhorst Laakhaven HS 6 Ypenburg 7 Forepark Plaspoelpolder 9 Delft-Noord Den Haag Leidschendam-Voorburg 7 Zoetermeer 6 Rijswijk 9 Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Den Haag Forepark Hizkia van Kralingen. Zoetermeer Edisonstraat Kilinclar Automotif AS. Lansinghage Mastermate DC 7. Lansinghage Schulte Transport Groep 6.7 Lansinghage Smitsvonk Holland. Delft Schieweg een groothandel. Bleiswijk Bedrijvenpark Prisma D&R Merchandise. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Den Haag Kerketuinen/Zichtenburg Binckhorst Laakhaven HS Ypenburg Forepark Bleiswijk Bedrijvenpark Prisma 6 6 Zoetermeer Lansinghage 6 Rijswijk Plaspoelpolder Delft Delft-Noord 9 Gouda Goudse Poort 9 7 Leiden 9 9 Leidschendam-Voorburg *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

54 FACTSHEETS MEDIO Ede en Veenendaal Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie. t.o.v.,% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo % 66 ha t.o.v.,% Opname 9. m e helft t.o.v. e helft 7% Aanbod-voorraadratio 6,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo,7% Index banen in de industrie 6= 9 bedrijventerreinen (ha) Ede en Veenendaal Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Ede Veenendaal Utrecht Amersfoort Arnhem Nijmegen Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) 6% % % % % 6% Ede en Veenendaal % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >.

55 FACTSHEETS MEDIO Ede en Veenendaal Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen De Faktorij De Batterijen De Compagnie Het Ambacht Nijverkamp 6 Kievitsmeent 7 BT A Heestereng 9 De Vallei Frankeneng Veenendaal Ede Klaphek Ede-Noord Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Ede De Vallei Blok Plaatmateriaal. Frankeneng Total Creation. Veenendaal Nijverkamp Flowcomm. Het Ambacht Lutec Luchttechniek. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 9, 9,7,, 9, 9,7,,7 *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Ede Kievitsmeent Frankeneng/Klaphek Heestereng/De Vallei BT A Ede-Noord Veenendaal De Batterijen/Compagnie/Faktorij Het Ambacht/Nijverkamp *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten.

56 FACTSHEETS MEDIO Eindhoven en omgeving Eindhoven, Helmond, Best, Son en Breugel en Veldhoven Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie.9 t.o.v.,7% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo,%.6 ha t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft 6% Aanbod-voorraadratio 6,6% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo % Index banen in de industrie 6= 9 bedrijventerreinen (ha) Eindhoven e.o. Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 9 6 Eindhoven Helmond Best Son en Breugel Veldhoven Tilburg Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % 6% 9% 9% % 6% % % % Eindhoven e.o. % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 6

57 FACTSHEETS MEDIO Eindhoven en omgeving Eindhoven, Helmond, Best, Son en Breugel en Veldhoven Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen De Hurk Son en Breugel High Tech Campus De Run Lake Forum/Park Forum Flight Forum 6 Eindhoven Airport 7 Eindhoven/Acht Kapelbeemd 9 Breeven Science Park Eindhoven Ekkersrijt Esp De Kade Groot Schooten Hoogeind/De Weijer 6 Best 9 Veldhoven 7 Eindhoven Helmond 6 6 B.Z.O.B. Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Helmond B.Z.O.B. Vos Logistics. De Weijer Zonne Energie NL.9 Groot Schooten Slijptechniek v/d Vleuten. Eindhoven De Hurk een textieldrukkerij.7 Kapelbeemd DSB Distributie. De Hurk Jadek. Kapelbeemd Krinkels. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Eindhoven De Hurk Eindhoven/Acht Esp De Kade Kapelbeemd Flight Forum/Eindhoven Airport High Tech Campus 7 7 Son Ekkersrijt Science Park Eindhoven 7 7 Veldhoven De Run Helmond B.Z.O.B. Groot Schooten Hoogeind De Weijer 9 9 Best Breeven *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

58 FACTSHEETS MEDIO Friesland Leeuwarden, Heerenveen en Drachten Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie. t.o.v.,% Aanbod 6. m medio t.o.v. ultimo % 996 ha t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft 7% Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= 9 bedrijventerreinen (ha) Friesland Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) 6 Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Heerenveen Leeuwarden -Smallingerland Groningen Assen Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) 9% % 6% % % 9% % 6% Friesland % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >.

59 FACTSHEETS MEDIO Friesland Leeuwarden, Heerenveen en Drachten Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen LEEUWARDEN De Hemrik Newtonpark Business Park Leeuwarden Leeuwarden West Leeuwarden Heerenveen DRACHTEN De Haven Burmania Azeven-Zuid Azeven-Noord HEERENVEEN Business Park Friesland West Heerenveen-Zuid Business Park Friesland Internationaal Bedrijvenpark Friesland De Kavels Drachten Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Drachten Meerpaal Vadia Lijsten. Heerenveen Int. Bedrijvenpark Friesland Stoffenbedrijf Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Noord Beste locaties, 9,7,,, 9,7,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Leeuwarden De Hemrik Newtonpark Business Park Leeuwarden Leeuwarden West Drachten De Haven Burmania Azeven-Zuid Azeven-Noord Heerenveen Business Park Friesland West Heerenveen-Zuid Business Park Friesland Int. Bedrijvenpark Friesland De Kavels Sneek De Hemmen *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 9

60 FACTSHEETS MEDIO Gooi en Eemland Amersfoort en Hilversum Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie. t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo 9% 6 ha t.o.v.,9% Opname. m e helft t.o.v. e helft,% Aanbod-voorraadratio 7,9% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs 7 per m /jaar medio t.o.v. ultimo % Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Gooi en Eemland Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Amersfoort Hilversum Zeist Utrecht Almere Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) 7% % % 9% 6% % % % % Gooi en Eemland % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 6

61 FACTSHEETS MEDIO Gooi en Eemland Amersfoort en Hilversum Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen AMERSFOORT De Isselt De Wieken/Vinkenhoef Vathorst De Hoef Calveen HILVERSUM Havenkwartier Kerkelanden Amersfoort Hilversum Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Hilversum Lage Naarderweg DutchView 7. Havenkwartier Gemeente Hilversum.9 Amersfoort De Isselt BVA-Auctions 6. Calveen Vanmac.7 Lindeboomweg Emergya Wind Technologies. De Isselt Autohuis.6 Databankweg Hans de Vet Holding. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Amersfoort De Isselt De Wieken/Vinkenhoef Vathorst De Hoef/Calveen Hilversum Havenkwartier Kerkelanden Soest Zeist 6 6 *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 9, 9,7,, 9, 9,7,,7 West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra 6

62 FACTSHEETS MEDIO Groningen, Assen en Emmen Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 67. t.o.v.,% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo,7%.6 ha t.o.v.,% Opname 7. m e helft t.o.v. e helft % Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo 9,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Groningen, Assen en Emmen Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) Groningen Assen Emmen Zwolle Leeuwarden Heerenveen Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) 7% % % % 6% 7% % 7% Groningen, Assen en Emmen % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 6

63 FACTSHEETS MEDIO Groningen, Assen en Emmen Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen GRONINGEN Eemspoort Groningen Euvelgunne/ Winschoterdiep Hoendiep Driebond ASSEN Stadsbedrijvenpark Assen Schepersmaat Messchenveld Peelerpark EMMEN Bedrijvenpark A7 Waanderveld Bargermeer Emmen Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Groningen Eemspoort Zuidermat Beheer. Ulgersmaweg Stichting Alles Haaks. Vechtstraat Excellent Home 7 Assen Stadsbedrijvenpark Refat Auto s.9 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Noord Beste locaties, 9,7,,, 9,7,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Groningen Eemspoort Euvelgunne/Winschoterdiep Hoendiep Driebond Assen Stadsbedrijvenpark Scheepersmaat Messchenveld Peelerpark Emmen Bedrijvenpark A7 Waanderveld Bargermeer *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 6

64 FACTSHEETS MEDIO Haarlemmermeer Hoofddorp, Schiphol, Nieuw-Vennep, Lijnden en Cruquius Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 7. t.o.v.,% Aanbod 9. m medio t.o.v. ultimo % 7 ha t.o.v. 6,% Opname. m e helft t.o.v. e helft 9% Aanbod-voorraadratio 6,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs 66 per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Haarlemmermeer Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Haarlemmermeer Haarlem Amsterdam Diemen Leiden Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % % 7% % 6% % % % % Haarlemmermeer % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 6

65 FACTSHEETS MEDIO Haarlemmermeer Hoofddorp, Schiphol, Nieuw-Vennep, Lijnden en Cruquius Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen De Hoek/Schiphol-West Graan voor Visch De President Cruquius Lijnden Badhoevedorp Noord Schiphol-Noord 6 Schiphol-Rijk 7 Schiphol-Zuid Schiphol-Zuidoost Schiphol 9 Spoorzicht Pionier Nieuw-Vennep-Zuid ABP Lijnden Cruquius-Zuid Schiphol Logistics Park Schiphol-Oost Hoofddorp 7 6 Nieuw-Vennep 9 Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Schiphol-Rijk Schiphol-Rijk Interxion.7 Schiphol-Rijk All in Logistics. Schiphol-Oost Fokkerweg Menlo Worldwide 9. Hoofddorp Graan voor Visch Scotch & Soda. De Hoek Scarabee Systems & Technology.7 Schiphol Schiphol-Zuidoost Independent World Services. Nieuw-Vennep Zuid Consos. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Hoofddorp De Hoek/Schiphol-West Graan voor Visch De President Hoofddorp-Noord Schiphol Schiphol-Noord Schiphol-Zuid Schiphol-Zuidoost Schiphol-Rijk Schiphol Logistics Park Schiphol-Oost Nieuw-Vennep Spoorzicht Pionier Nieuw-Vennep-Zuid Lijnden Airport Business Park 7 6 Cruquius Cruquius-Zuid 6 6 *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 6

66 FACTSHEETS MEDIO s-hertogenbosch, Tilburg en Waalwijk Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 9.7 t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo,%.769 ha t.o.v.,6% Opname. m e helft t.o.v. e helft 77% Aanbod-voorraadratio 6,% medio t.o.v. ultimo,6% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) s-hertogenbosch, Tilburg en Waalwijk Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 9 6 s-hertogenbosch Tilburg Waalwijk Breda Oosterhout Eindhoven Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % % % % % 7% 6% % % % % % % s-hertogenbosch, Tilburg en Waalwijk % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 66

67 FACTSHEETS MEDIO s-hertogenbosch, Tilburg en Waalwijk Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen S-HERTOGENBOSCH De Vutter De Rietvelden Maaspoort De Brand De Herven Tilburg TILBURG Kraaiven Loven Vossenberg Katsbogten s-hertogenbosch Spoorzone Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Tilburg Spoorzone Reining Warehousing 9. Waalwijk Schouwslootweg Foldypac. Schutweg Kivits Drunen. Elzenweg Magna Tyres. s-hertogenbosch De Brand Welzorg.6 De Herven Steady Vloerenservice. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Oss/Uden/Veghel s-hertogenbosch De Brand De Herven De Rietvelden Tilburg Katsbogten Kraaiven Loven Vossenberg Waalwijk *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 67

68 FACTSHEETS MEDIO Limburg Venlo, Sittard-Geleen en Venray Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 6. t.o.v.,% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo %.77 ha t.o.v.,% Opname 7. m e helft t.o.v. e helft % Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs 7 per m /jaar medio t.o.v. ultimo % Index banen in de industrie 6= 9 bedrijventerreinen (ha) Limburg Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Venlo Sittard-Geleen Venray Maastricht Roermond Eindhoven Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % 6% % % 9% % % 6% Limburg % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 6

69 FACTSHEETS MEDIO Limburg Venlo, Sittard-Geleen en Venray Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen VENRAY A7 Smakterheide Keizersveld De Hulst De Blakt VENLO Trade Port Trade Port West Trade Port Noord Geloërveld (Belfeld) Veegtes A7 E A67 Born E A Venlo Sittard SITTARD-GELEEN-BORN Holtum-Noord Bedrijventerrein Noord Bedrijvenstad Fortuna Tegelen GeoMedia [77] A7 km Geleen km GeoMedia [77] A7 Venray Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft A7 km Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Venray Smakterheide Hewlett-Packard 9. Smakterheide ModusLink. Sittard Bedrijventerrein Noord Pre Press Boulevard Bedrijventerrein Noord W.G. Salari Beheer Bedrijventerrein Noord een particulier.9.6. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Zuid Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Venray Smakterheide Keizersveld De Hulst/De Blakt Venlo Trade Port Trade Port West en Noord Geloërveld (Belfeld) Veegtes Born Holtum-Noord Sittard Bedrijventerrein Noord Bedrijvenstad Fortuna Heerlen De Koumen De Locht/De Beitel In de Cramer Maastricht Beatrixhaven Maastricht Airport Roermond Roerstreek Willem Alexander *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 69

70 FACTSHEETS MEDIO Rotterdam en omgeving Rotterdam, Capelle a/d IJssel, Schiedam, Spijkenisse, Barendrecht, Ridderkerk, Vlaardingen, Oud-Beijerland en Drechtsteden Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie. t.o.v.,7% Aanbod 6. m medio t.o.v. ultimo 7,%. ha t.o.v.,% Opname 69. m e helft t.o.v. e helft % Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo,7% Index banen in de industrie 6= 9 bedrijventerreinen (ha) Rotterdam e.o. Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Rotterdam* Capelle a/d IJssel Drechtsteden Schiedam * Inclusief voorraad distriparken Maasvlakte, Botlek en Eemhaven Breda Den Haag Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % 9% % 9% % 6% % % % Rotterdam e.o. % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 7

71 FACTSHEETS MEDIO Rotterdam en omgeving Rotterdam, Capelle a/d IJssel, Schiedam, Spijkenisse, Barendrecht, Ridderkerk, Vlaardingen, Oud-Beijerland en Drechtsteden Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen 7 Distripark Botlek Distripark Maasvlakte Europoort Distripark Eemhaven Waalhavengebied 6 Capelle a/d IJssel 6 Noordwest/Spaanse Polder 7 Hoofdweggebied Schiedam Drechtsteden 9 Vijfsluizen 9 s-graveland Spijkenisse Nieuwe Gadering Rotterdam Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Zwijndrecht Schrijnwerkersstraat Blokland Beheer 7.9 Ridderkerk Keurmeesterstraat ODS. Ridderhaven Hellmann Logistics.6 Ridderhaven Yusen Logistics.6 Rotterdam Waalhavengebied Helmann Worldwide Logistics. Sliedrecht Baanhoek Allison Transmission Europe.6 Barendrecht Donk Hama Supply. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Rotterdam Distripark Botlek Distripark Maasvlakte Distripark Eemhaven Waalhavengebied Noordwest/Spaanse polder Hoogvliet Spijkenisse Halfweg Capelle a/d IJssel Hoofdweggebied Schiedam Vijfsluizen s-graveland 6 7 Barendrecht Dierenstein/Vaanpark 6 6 Ridderkerk Donkersloot 7 Vlaardingen Oud-Beijerland *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

72 FACTSHEETS MEDIO Twente Enschede, Hengelo, Almelo en Oldenzaal Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie.9 t.o.v.,% Aanbod. m medio t.o.v. ultimo 7,%.6 ha t.o.v.,% Opname 7. m e helft t.o.v. e helft % Aanbod-voorraadratio,9% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Twente Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Enschede Hengelo Almelo Oldenzaal Deventer Zwolle Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % % 7% % % 6% % 9% 6% 7% Twente % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 7

73 FACTSHEETS MEDIO Twente Enschede, Hengelo, Almelo en Oldenzaal Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen De Haven Marssteden Euregio Bedrijvenpark 7 Josink-Es Twentekanaal 6 Westermaat 7 Bedrijvenpark Twente Dollegoor/Turfkade Almelo A 9 Oldenzaal 9 Bedrijvenpark Bornsestraat Twentepoort XL Bedrijvenpark Twente Hazewinkel E A 6 Hengelo E A Hanzepoort A Enschede km GeoMedia [77] Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Enschede Boekelosestraat Van Merksteijn Plastics. Euregio Bedrijvenpark Esschert Vastgoed.7 Marssteden Royal Sens. Marssteden Welzorg. Hengelo Twekkelerweg Sporttrader.9 Oldenzaal Hazewinkel Tijkotte. Hazewinkel Webprint. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Oost Beste locaties 9, 9,7,, 9, 9,7,,7 *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Enschede De Haven Euregio Bedrijvenpark Marssteden Josink-Es Almelo Bedrijvenpark Bornsestraat Bedrijvenpark Twente Dollegoor/Turfkade Twentepoort XL Bedrijvenpark Twente Hengelo Twentekanaal Westermaat Oldenzaal Hanzepoort Hazewinkel *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

74 FACTSHEETS MEDIO Utrecht en omgeving Utrecht, Stichtse Vecht, Nieuwegein en Houten Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 9. t.o.v. % Aanbod 6. m medio t.o.v. ultimo 7,% 7 ha t.o.v.,7% Opname. m e helft t.o.v. e helft 7% Aanbod-voorraadratio 9,% medio t.o.v. ultimo,% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo,% Index banen in de industrie 6= bedrijventerreinen (ha) Utrecht e.o. Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 9 6 Utrecht Stichtse Vecht Nieuwegein Houten Zeist Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) 6% % % % 9% % % % % Utrecht e.o. % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 7

75 FACTSHEETS MEDIO Utrecht en omgeving Utrecht, Stichtse Vecht, Nieuwegein en Houten Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen Lage Weide Oudenrijn (De Meern) Overvecht-Noord Stichtse Vecht De Wetering Plettenburg/De Wiers 6 Liesbosch/Laagraven Utrecht 7 t Klooster Doornkade 9 Rondeel Meerpaal 6 Nieuwegein 7 9 Houten Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Houten Meerpaal Stanley Healthcare Solutions. Meerpaal AMP Logistics.6 De Meern Oudenrijn Diversen.6 Utrecht Lage Weide Fonq.nl.6 Overvecht-Noord Boels Verhuur. Australielaan Handelsonderneming. Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot West Beste locaties 7,7 9, 9,7, 7,,,, *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Utrecht Lage Weide Oudenrijn (De Meern) Overvecht-Noord De Wetering Nieuwegein Plettenburg/De Wiers Liesbosch/Laagraven t Klooster 6 6 Houten Doornkade Rondeel Meerpaal Maarssen Vianen De Hagen *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 7

76 FACTSHEETS MEDIO Zwolle, Apeldoorn en Deventer Bedrijfsruimtemarkt Banen in de industrie 7. t.o.v.,% Aanbod 7. m medio t.o.v. ultimo 6%.6 ha t.o.v.,% Opname. m e helft t.o.v. e helft % Aanbod-voorraadratio,% medio t.o.v. ultimo,7% Huurprijs per m /jaar medio t.o.v. ultimo 9,% Index banen in de industrie 6= 9 bedrijventerreinen (ha) Zwolle, Apeldoorn en Deventer Jaarlijkse uitgifte Bron: LISA Bron: VROM/DG Ruimte, bewerking DTZ Zadelhoff Opname en aanbod x. m ( 7 m v.v.o.) Opname Aanbod Prognose opname Gemiddelde opname 6 - medio Aanbod-voorraadratio in % ( 7 m v.v.o.) 6 Zwolle Apeldoorn Deventer Assen Heerenveen Ratio Ratio medio s gemiddelde medio Opname naar sector buitenring - medio, binnenring - medio ( 7 m v.v.o.) % 7% 6% % % % % 6% 9% % Zwolle, Apeldoorn en Deventer % % % % % % 9% Industrie en bouw Handel Transport ICT Dienstensector Aanbod naar grootteklasse x. m ( 7 m v.v.o.) >. 76

77 FACTSHEETS MEDIO Zwolle, Apeldoorn en Deventer Bedrijfsruimtemarkt Bedrijventerreinen ZWOLLE Marslanden Deventer Voorst Hessenpoort De Vrolijkheid DEVENTER Zwolle Bergweide Kloosterlanden/Hanzepark De Wetering APELDOORN Stadhoudersmolen Apeldoorn-Noord De Vlijt Kaijersmolen Kuipersveld 6 Malkenschoten 7 Brouwersmolen Ecofactorij 7 Apeldoorn 6 Omvangrijke transacties bedrijfsruimte e helft Plaats Locatie Huurder/koper Metrage Zwolle Voorst Taxicentrale Zwolle. Marslanden Molenberg repro. Marslanden H. Huyskamp. Marslanden M. Reinders Holding.7 Deventer Bergweide St. de Spektakelwerkplaats. Bergweide St. Technicampus Stedendriehoek 9 Bruto aanvangsrendementen v.o.n. in %* ultimo medio Landsdeel Locatie van tot van tot Noord Beste locaties, 9,7,,, 9,7,, Oost Beste locaties 9, 9,7,, 9, 9,7,,7 *exclusief distributiecentra Huurprijzen bedrijfsruimten in euro per m /jaar* ultimo medio Plaats van tot van tot Apeldoorn Stadhoudersmolen De Vlijt Kaijersmolen Kuipersveld Malkenschoten Brouwersmolen Deventer Kloosterlanden Bergweide De Wetering Zwolle Hessenpoort De Vrolijkheid Marslanden Voorst *De bandbreedtes geven de meest voorkomende huurprijzen weer. Uitschieters aan de boven- of onderkant vallen hier buiten. 77

78 FACTSHEETS MEDIO Vastgoedgegevens Bedrijfsruimtemarkt Gemeente Opname (in m ) Aanbod (in m ) Aanbodvoorraad ratio (in ha) Bandbreedte huurprijzen (in euro per m /jaar) Almelo. 77. % 9 - Almere. 99. % 9-6 Amersfoort.. % 9-6 Amsterdam. 7. % 77-7 Apeldoorn.. % 6 - Arnhem. 9% 6-6 Assen.. % - Barendrecht.. % - 6 Bergen op Zoom. % 76 - Best.. 6% - Breda.. 6% 76-6 Capelle aan den IJssel 6.. % Delft. 7. % 9 - Den Haag. 9. 6% - 6 Deventer. 7. % 9 - Diemen. % - Drechtsteden. 96. % 9-6 Duiven % 9 - Ede. 7. % - Eindhoven % 6 - Emmen. % 77 - Enschede.. % - Etten-Leur % 96 - Gouda. % 6-7 Groningen. 6. % 67 - Haarlemmermeer. 9. 7% 7 - Heerenveen.. % 9 - Helmond 7.. % - Hengelo. 6. % 6 - Hilversum.. % 7-6 Houten 9.. 7% 69 - Leeuwarden 77. % - Lansingerland % 7-6 Leiden.. % - Moerdijk 7.. 7% - Nieuwegein 66. 7% - 6 Nijmegen 7.. % - Oldenzaal % - Oosterhout 7.. % - 6 Oud-Beijerland. % 99 - Ridderkerk.. 6% - Rijswijk.. % 9 - Roosendaal.. 7% - Rotterdam % - Schiedam. 6. % 96-7 's-hertogenbosch. 9. 6% - Sittard-Geleen % 7 - Smallingerland.. % 6 - Son en Breugel. % Spijkenisse.. % 9 - Stichtse Vecht 9. 6% 6 - Tilburg. 9. 7% 7 - Utrecht % - 6 Veenendaal.. % - Veldhoven. % - Venlo % Venray % - Vlaardingen 7. % - Waalwijk % 9 - Wijchen. 7. 6% 9 - Zevenaar. 6% - Zoetermeer. 7. % - Zwolle % ,6%.6-7

79 FACTSHEETS MEDIO Algemene gegevens Bedrijfsruimtemarkt Gemeente Inwoners (in aantal) Beroepsbevolking (in % van totale bevolking) Particulier besteedbaar huishoudinkomen (in euro s) bedrijfsruimte per inwoner (in m /inwoner) Banen in de industrie (in aantal) Almelo 7.7 6%.6,.6 Almere 9. 7%.,7 9.7 Amersfoort. 67% 6., 7. Amsterdam 79. 7%.7,9. Apeldoorn 6.9 6%.7 7,.7 Arnhem 9. 7%. 7,9 6. Assen 67. 6%.9,6.9 Barendrecht 7. 6%. 6,. Bergen op Zoom %.,9.9 Best.7 66%. 7, 9. Breda %.,6. Capelle aan den IJssel %. 9,7. Delft 9.7 7%. 9,. Den Haag. 69%.6, 6. Deventer %.,7. Diemen.9 69%., 6.6 Drechtsteden 67. 6%. 6,7. Duiven. 67% 6.,. Ede.7 6% 6.,.9 Eindhoven 7. 69%.7,. Emmen. 6%.,. Enschede. 6% 9.,9 9.7 Etten-Leur. 66%.,.6 Gouda 7. 66%.9 9,. Groningen 9. 76%.7 7,. Haarlemmermeer.9 67% 9. 9, 7. Heerenveen. 6%.,. Helmond. 67%.,.9 Hengelo.9 6%.,6. Hilversum. 6% 6.,. Houten. 6%. 7, 9. Leeuwarden 9. 69% 9., 7. Lansingerland. 6%.,7.6 Leiden.7 7%., 6.6 Moerdijk 6. 6% 6.,. Nieuwegein %.6 6, 7. Nijmegen 6. 7%.6,6 9. Oldenzaal. 6%.,. Oosterhout. 6% 6.,9. Oud-Beijerland. 6% 9.,. Ridderkerk. 6%.6,. Rijswijk 6.9 6%. 9, 7. Roosendaal %.7,7. Rotterdam % 9.,. Schiedam 76. 6%. 6,.7 's-hertogenbosch. 6%. 7,7 6. Sittard-Geleen 9. 66%.,. Smallingerland. 6%.9 9,.6 Son en Breugel. 6%., 7. Spijkenisse 7. 69%. 6, 7.7 Stichtse Vecht 6. 66%., 9.7 Tilburg 7. 69%.,. Utrecht 6. 7%. 6,.6 Veenendaal 6. 6%.,. Veldhoven.9 66% 6.,. Venlo %. 9,.6 Venray.9 66%.7 6,. Vlaardingen 7. 6%.6,6 9.6 Waalwijk 6. 66%.7, 6. Wijchen.7 66%.7 9, 9. Zevenaar. 6%.,7 6. Zoetermeer. 69% 6. 7,.7 Zwolle. 6%. 7, %.,6.. 79

80 FACTSHEETS MEDIO Definities, bronnen en onderzoeksverantwoording Inhoud In de factsheets wordt een aantal indicatoren voor de vastgoedmarkt gepresenteerd in de vorm van grafieken en tabellen. Hieronder volgt een korte uitleg van definities en bronnen ter begeleiding van de gebruikte indicatoren, evenals een onderzoeksverantwoording. Index kantoorbanen/banen in de industrie De grafiek Index kantoorbanen/banen in de industrie geeft de geïndiceerde ontwikkeling weer van het aantal banen. Hierbij is het jaar 6 als uitgangspunt genomen. De gegevens voor deze grafiek zijn afkomstig van LISA. Opname en aanbod In de grafiek opname en aanbod is de historische ontwikkeling weergegeven van opname en aanbod op de kantoor- of bedrijfsruimtemarkt vanaf het jaar 6 tot medio. Onder opname wordt de kantoor- en/of bedrijfsruimte verstaan die op de vrije markt verhuurd en verkocht is, met uitzondering van sale-and-leaseback transacties en nieuwbouw ten behoeve van eigenaar-gebruikers (de zogenoemde eigen bouw). Transacties worden geregistreerd op het moment dat tussen betrokken partijen wilsovereenstemming bereikt is, waarbij een ondergrens van m wordt aangehouden voor kantoorruimte en 7 m voor bedrijfsruimte. Aanbod betreft gebouwen waarin per ultimo van elk kalenderjaar minimaal m kantoorruimte of 7 m bedrijfsruimte voor de verhuur of verkoop beschikbaar is. Het aanbod heeft uitsluitend betrekking op reeds opgeleverde of nog in aanbouw zijnde complexen. Projecten in voorbereiding worden niet meegeteld. De gegevens voor deze grafiek zijn afkomstig van DTZ Zadelhoff. / in gebruik (kantoren) Voor de kantorenmarkt wordt onder voorraad het totaal verstaan van bestaande of in aanbouw zijnde kantoorruimte met een oppervlakte van m v.v.o. of meer. De gegevens over de kantorenvoorraad zijn afkomstig van Bak en per. Onder (kantoren)voorraad in gebruik wordt verstaan alle kantoren waar een gebruiker gehuisvest is. Het betreft hier een combinatie van gegevens van Bak en DTZ Zadelhoff. Distributiecentrum Grootschalige bedrijfsruimte waarin (een scala aan) logistieke activiteiten worden uitgevoerd, zoals opslag, overslag, groupage, et cetera. bedrijventerreinen De grafiek voorraad bedrijventerreinen geeft zowel de voorraad netto reeds uitgegeven bedrijventerrein weer in hectare grond met een bedrijfsbestemming, evenals de jaarlijkse uitgifte van bedrijventerrein (tevens in hectare). Zeehaventerreinen worden niet tot de voorraad bedrijventerreinen gerekend. De gegevens zijn afkomstig van VROM/DG Ruimte. Leegstand (kantoren) Leegstand betreft aangeboden ruimte in opgeleverde gebouwen die op het moment van inventarisatie niet (meer) in gebruik is. Leegstand wordt uitgedrukt in percentages van de kantorenvoorraad. Aanbod-voorraadratio (bedrijfsruimten) De aanbod-voorraadratio drukt de verhouding tussen aanbod en voorraad uit in percentages. De voorraad bedrijfsruimten (in m ) is berekend door de voorraad bedrijventerreinen te verminderen met een bebouwingspercentage van %. Bruto-aanvangsrendement Onder bruto-aanvangsrendement worden de bruto huurinkomsten verstaan vóór afschrijvingen en eigenaarslasten als percentage van de totale verwervingsprijs vrij op naam. De grondslag voor de aanvangsrendementen voor kantoren en bedrijfsruimte is een -jarige overeenkomst met solvabele gebruikers. Incentives Dit zijn kortingen die tussen huurder en verhuurder worden afgesproken om een overeenkomst af te sluiten of te verlengen. Voor kwalitatief hoogwaardig vastgoed zijn incentives beperkt en voor vastgoed met weinig onderscheidend karakter lopen incentives op. Huurprijs kantoren en bedrijfsruimten Prijzen in euro per vierkante meter verhuurbaar vloeroppervlak per jaar exclusief BTW, servicekosten, huurderspecifieke inrichtingskosten en eventuele huurkortingen. Bevolking en inkomen Voor het aantal inwoners per gemeente is januari het peilmoment. De beroepsbevolking is het aantal personen in de leeftijd van tot 6 jaar als percentage van het totale aantal personen. Deze cijfers zijn gemeten per januari (bron: CBS, bewerking ABF Research). Het particulier besteedbaar huishoudinkomen wordt uitgedrukt in duizenden euro s en heeft betrekking op 9 (bron: CBS Regionale inkomensverdeling). per inwoner De voorraad kantoorruimte is gedeeld door het aantal inwoners. De voorraad bedrijfsruimten (in m ) per inwoner is berekend door de voorraad bedrijventerreinen te verminderen met een bebouwingspercentage van % gedeeld door het aantal inwoners. De cijfers over de kantorenvoorraad zijn afkomstig van Bak, de voorraad bedrijventerreinen van VROM/DG Ruimte en het aantal inwoners van CBS, bewerking ABF Research. Onderzoeksverantwoording DTZ Zadelhoff besteedt grote zorg aan het verzamelen en controleren van vastgoeddata. Zo worden opname- en aanbodcijfers tot stand gebracht door data verkregen van PropertyNL en Vastgoedmarkt te laten controleren en aanvullen door researchers en makelaars van DTZ Zadelhoff die in de betreffende regio actief zijn. Door onze werkwijze kunnen wij een accuraat en landelijk dekkend beeld schetsen van de vrije markten voor kantoor- en bedrijfsruimte.

81 Inhoud DTZ Zadelhoff is al ruim jaar de naam in commercieel vastgoed. Uitblinker in advies. Perfectionist in uitvoering. DTZ Zadelhoff maakt deel uit van het netwerk van DTZ en UGL Services. Deze combinatie telt 6. vaste medewerkers en is wereldwijd actief met vestigingen in landen. In is DTZ Zadelhoff vertegenwoordigd met eigen kantoren in grote steden. DTZ Zadelhoff beschikt over een in-huis researchteam en ruim makelaars en adviseurs die continu marktbewegingen volgen en inzichtelijk maken. DTZ Zadelhoff weet altijd wat er speelt in uw omgeving en wat het beste bij uw situatie past. Als u hoge eisen stelt, is de keuze helder. Duidelijk. DTZ Zadelhoff DTZ Zadelhoff is een v.o.f. waarin partners deelnemen via besloten vennootschappen en waarin de combinatie DTZ en UGL Services een minderheidsbelang heeft. UGL Services is een divisie van UGL Limited dat als UGL is geregistreerd aan de Australian Stock Exchange. Voor meer informatie zie en DTZ Zadelhoff, kantoor Amsterdam Postbus 7 7 BA Amsterdam Apollolaan 77 BG Amsterdam Tel.: Fax: amsterdam@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Enschede De Ruyterlaan 7 JH Enschede Tel.: 9 Fax: 67 enschede@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Utrecht Postbus 9 DC Utrecht Oorsprongpark ET Utrecht Tel.: Fax: utrecht@dtz.nl DTZ Zadelhoff, afdeling Occupier Services Postbus 7 7 BA Amsterdam Apollolaan 77 BG Amsterdam Tel.: os@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Arnhem Postbus 7 6 AN Arnhem Meander 6 6 ME Arnhem Tel.: 6 Fax: arnhem@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Groningen Postbus 7 97 AW Groningen Ubbo Emmiussingel 97 BH Groningen Tel.: Fax: 6 groningen@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Zwolle Postbus AJ Zwolle Burg. van Roijensingel 6 CS Zwolle Tel.: Fax: zwolle@dtz.nl DTZ Zadelhoff, afdeling Research Postbus 7 7 BA Amsterdam Apollolaan 77 GB Amsterdam Tel.: Fax: research@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Breda Postbus 6 CE Breda Claudius Prinsenlaan CP Breda Tel.: Fax: breda@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor s-hertogenbosch Postbus 6 GB s-hertogenbosch Statenlaan LA s-hertogenbosch Tel.: 7 6 Fax: den-bosch@dtz.nl DTZ Zadelhoff, afdeling Investments Postbus 7 7 BA Amsterdam Apollolaan 77 BG Amsterdam Tel.: 7 Fax: investments@dtz.nl DTZ Zadelhoff, afdeling Retail Services Postbus 9 DC Utrecht Oorsprongpark ET Utrecht Tel.: 6 Fax: 6 retail@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Den Haag Postbus 67 CH Den Haag Parkstraat JG Den Haag Tel.: 7 Fax: 7 den-haag@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Hoofddorp Postbus GE Hoofddorp Polarisavenue a JH Hoofddorp Tel.: 6 6 Fax: 6 hoofddorp@dtz.nl DTZ Zadelhoff, afdeling Marketing & Communications Postbus 9 DC Utrecht Oorsprongpark ET Utrecht Tel.: Fax: 69 marcom@dtz.nl DTZ Zadelhoff, afdeling Valuation Advisory Services Postbus 7 7 BA Amsterdam Apollolaan 77 BG Amsterdam Tel.: 7 6 Fax: vas@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Eindhoven Postbus 97 6 AZ Eindhoven Beemdstraat 9 6 MA Eindhoven Tel.: Fax: eindhoven@dtz.nl DTZ Zadelhoff, kantoor Rotterdam Postbus 97 AX Rotterdam K.P. van der Mandelelaan 6 MB Rotterdam Tel.: Fax: rotterdam@dtz.nl DTZ Zadelhoff, afdeling Asset Management Postbus 7 7 BA Amsterdam Apollolaan 77 BG Amsterdam Tel.: Fax: assetmanagement@dtz.nl DTZ Zadelhoff Property Management BV Postbus 96 DD Utrecht Nieuwekade RV Utrecht Tel.: 9 9 Fax: 9 propertymanagement@dtz.nl

82 compleet Factsheets kantoren- en bedrijfsruimtemarkt medio Een uitgave van DTZ Zadelhoff v.o.f. ISBN Vormgeving: Matt Art Concept & Design, Haarlem Fotoverantwoording bij de omslag Boven links: UWV Amsterdam Boven rechts: Maliebaan Utrecht Midden: Distributiecentrum Rietschotten Oud-Gastel Onder links: Stamicarbon Sittard Onder rechts: Park Phi Enschede Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder bronvermelding. Alle gegevens zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid ervan wordt evenwel geen aansprakelijkheid aanvaard. Dit rapport kunt u vinden op onze website Er is ook een Engelse versie beschikbaar. DTZ Zadelhoff is een v.o.f. van partners die deelnemen middels besloten vennootschappen. Uitgevoerd door: DTZ Zadelhoff, afdeling Research Apollolaan 77 BG Amsterdam Tel: research@dtz.nl DTZ Zadelhoff