Rapport. Monitor Marokkaanse risicojongeren 2009

Transcriptie

1 Rapport Monitor Marokkaanse risicojongeren 2009 Juli 2010

2 COLOFON Uitgave Gemeente Den Haag Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn Postbus DP Den Haag Productie Dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn Productgroep Onderzoek & Integrale Vraagstukken Ron Kamerling Den Haag, juli 2010 Informatie Contactpersoon onderzoek: Ron Kamerling Tel. (070) Contactpersoon Aanpak Marokkaanse risicojongeren: Ton Benning Tel. (070)

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEMOGRAFIE Marokkaanse jongeren van jaar Ruimtelijke spreiding van Marokkaanse jongeren ONDERWIJS Aantal leerplichtigen van 12 t/m 17 jaar en schoolverzuim Relatief verzuim Voortijdig schoolverlaters van 12 t/m 22 jaar WERKLOOSHEID Algemene, landelijke informatie over de doelgroep Gemeentelijke informatie over de doelgroep van 15 t/m 22 jaar CRIMINALITEIT REALISATIE VAN GEMEENSCHAPPELIJKE DOELSTELLINGEN Gemeenschappelijke doelstelling Gemeenschappelijke doelstelling Gemeenschappelijke doelstelling

4 1 Inleiding Voor u ligt de Monitor Marokkaanse risicojongeren Hiermee sluiten we, in cijfersmatige zin, het Plan van Aanpak Impuls Marokkaanse Risicojongeren ( ) af. In de afgelopen periode verscheen jaarlijks een monitor ter ondersteuning van het beleid: de zogeheten Monitor IMAR. Maar met voorliggende monitor wordt ook een nieuwe periode ingeluid. De Monitor Marokkaanse risicojongeren 2009 dient namelijk als startpunt voor een nieuwe bestuurlijke periode, als nulmeting. De monitor geeft cijfermatig inzicht in de stand van zaken op de volgende indicatoren: verminderen van de oververtegenwoordiging van het aantal Marokaanse voortijdig schoolverlaters (12-22 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep verminderen van de oververtegenwoordiging van het aantal werkloze Marokkaanse jongeren (15-24 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep verminderen van de oververtegenwoordiging van de criminele Marokkaanse jongeren (12-24 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep. In de Monitor Marokkaanse risicojongeren 2009 blikken we dus terug, maar maken ook een start. In toekomstige monitors zullen we meer aansluiting zoeken bij landelijke monitors. Dat maakt onderlinge vergelijking, in bijvoorbeeld G4-verband, gemakkelijker. Dat zal gevolgen hebben voor het gebruik van definities, zoals bij de etniciteitsbepaling. Hierna worden de cijfers uit de periode gepresenteerd. We volgen de voortgang van het beleid, in kwantitatieve zin, over deze periode. De onderwerpen die aan de orde komen zijn demografie, schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten, werkloosheid en criminaliteit

5 2 Demografie 2.1 MAROKKAANSE JONGEREN VAN JAAR Op 1 januari 2009 staan jongeren in de leeftijd van 12 t/m 24 jaar ingeschreven in het bevolkingsbestand van Den Haag. Daaronder zijn jongeren van Marokkaanse afkomst: mannen en vrouwen. Zij vormen daarmee ruim 8 procent van de totale Haagse bevolking in die leeftijdsgroep. Het zijn nadrukkelijk Hagenaars van Marokkaanse afkomst, maar voor de leesbaarheid wordt de doelgroep in het vervolg van deze monitor aangeduid als Marokkaanse jongeren. Tabel 1 Haagse bevolking (12-24 jaar) naar etniciteit (VNG-definitie)* Etniciteit Nederland Turkije Marokko Suriname Antillen/Aruba Zuid-Europa Ov. geïndustr Ov. niet-geïndustr Totaal Bron: GBA bevolkingsbestand per 1 januari 2009 * Vanaf 2010 gaan we over op de etniciteitsindeling van het CBS. Daarmee sluiten we aan bij de landelijke trend. Nu zou dat tot een breuk met de vorige monitors leiden. Tabel 1 laat zien dat het aantal Marokkaanse jongeren al jaren stabiel is; hun aantal is in de afgelopen jaren zelfs licht gedaald. Tabel 2 Aantal Marokkaanse jongeren (12-24 jaar) naar leeftijd Leeftijd jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar Totaal Bron: GBA bevolkingsbestand per 1 januari 2009 Ook in tabel 2 een stabiel beeld. In de periode zijn er geen noemenswaardige schommelingen opgetreden binnen, en ook niet tussen, de verschillende leeftijden

6 Binnen de aandachtsgroep kan onderscheid worden gemaakt tussen minderjarige (12-17 jaar) en jongvolwassen (18-24 jaar) Marokkaanse jongeren. Tabel 3 Aantal minderjarige (12-17 jaar) en jongvolwassene (18-24 jaar) Marokkanen Leeftijd t/m 17 jaar t/m 24 jaar Totaal Bron: GBA bevolkingsbestand per 1 januari RUIMTELIJKE SPREIDING VAN MAROKKAANSE JONGEREN Tabel 4 geeft een overzicht van de 5 stadsdelen waar de meeste Marokkaanse jongeren in de leeftijd van jaar wonen. Tabel 4 Aantal Marokkaanse jongeren (12-24) jaar naar stadsdeel (top 5)* Stadsdelen Centrum Escamp Laak Segbroek Loosduinen Totaal Bron: GBA bevolkingsbestand per 1 januari 2009 * Vanaf 2010 worden alle stadsdelen in de tabel opgenomen, nu zou dat tot een breuk met de vorige monitors leiden. We zien dat de meeste Marokkaanse jongeren in de stadsdelen Centrum (2.932), Escamp (1.728) en Laak (825) wonen; dat is bijna 90 procent van alle Marokkaanse jongeren in die leeftijd. Op wijkniveau blijken de meeste van deze jongeren te wonen in de wijken Schildersbuurt (1.894), Laakkwartier en Spoorwijk (819), Bouwlust/Vrederust (723), Moerwijk (468) en Transvaalkwartier (465). Figuur 1 Aantal Marokkaanse jongeren (12-24 jaar) naar stadsdeel (top 5)* Centrum Escamp Laak Segbroek Loosduinen Bron: GBA bevolkingsbestand per 1 januari 2009 * Vanaf 2010 worden alle stadsdelen in de figuur opgenomen, nu zou dat voor een breuk met de vorige monitors leiden

7 3 Onderwijs 3.1 AANTAL LEERPLICHTIGEN VAN 12 T/M 17 JAAR EN SCHOOLVERZUIM In dit hoofdstuk worden de volgende definities worden gebruikt: Leerplichtigen: 12 t/m 17 jarigen op de peildatum einde schooljaar. Behandeld: door een leerplichtambtenaar in behandeling genomen. Etniciteit: is bepaald aan de hand van het GBA. Voortijdig schoolverlater: heeft langer dan 1 maand geen inschrijving op een onderwijsinstelling en geen diploma met een startkwalificatie en nog geen 23 jaar én is aangemeld bij een casemanager van het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC). Startkwalificatie: een HAVO -, VWO - of MBO diploma vanaf niveau 2. Tabel 5 Haagse leerplichtigen (12 t/m 17 jaar) naar etniciteit, schooljaar 2008/2009 Etniciteit aantal aandeel Autochtonen ,0% Surinamers ,6% Antillianen 940 3,0% Kaapverdianen 34 0,1% Turken ,0% Marokkanen ,1% Zuid-Europeanen 505 1,6% Overig niet-geïndustr ,7% Overig geïndustr ,6% Onbekend 669 2,2% Totaal % Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010, bewerking OIV In het schooljaar 2008/2009 zijn in Den Haag in totaal leerplichtigen in de leeftijd van 12 t/m 17 jaar geregistreerd; daaronder zijn Marokkanen. Dat komt overeen met 9,1 procent. Tablel 6 Aandeel Haagse leerplichtigen (12 t/m 17 jaar) naar etniciteit, schooljaren 2005/ /2007, 2007/2008 en 2008/2009 Etniciteit 2005/ / / /2009 Autochtonen 41,2% 41,1% 41,0% 40,0% Surinamers 12,8% 12,6% 11,8% 11,6% Antillianen 3,2% 3,1% 2,9% 3,0% Kaapverdianen 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% Turken 11,5% 11,4% 11,4% 12,0% Marokkanen 8,9% 8,8% 8,7% 9,1% Zuid-Europeanen 1,7% 1,6% 1,6% 1,6% Overig niet-geïndustr. Landen Overig geïndustr. Landen 14,7% 14,9% 14,7% 14,7% 4,6% 5,0% 4,9% 5,6% Onbekend 1,3% 1,3% 2,9% 2,2% Totaal 100% 100% 100% 100% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010 en Monitor IMAR 2008 (oude jaren), bewerking OIV In tabel 6 is het aandeel leerplichtigen, naar etniciteit, over de afgelopen vier schooljaren opgenomen. Het aandeel Marokkaanse jongeren is in die periode ongeveer gelijk gebleven: van 8,9% (2005/2006) naar 9,1% (2008/2009). Voor het aantal geldt hetzelfde: leerplichtigen in het schooljaar 2005/2006 (bron: Monitor IMAR 2006) en in het afgelopen schooljaar 2008/

8 Tabel 7 Behandelde Haagse leerplichtigen (12 t/m 17 jaar), schooljaar 2008/2009 Etniciteit aantal aandeel % behandelde leerplichtigen* Autochtonen ,1% 8,1% Surinamers ,0% 15,4% Antillianen 251 6,7% 26,7% Kaapverdianen 4 0,1% 11,8% Turken ,9% 16,9% Marokkanen ,9% 16,9% Zuid-Europeanen 48 1,3% 9,5% Overig niet-geïndustr ,0% 13,0% Overig geïndustr. 78 2,1% 4,5% Onbekend 70 1,9% 10,5% Totaal % 12,0% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010, bewerking OIV *percenteerbasis is het totaal aantal Haagse leerplichtigen 12 t/m 17 j aar naar etniciteit (binnen de eigen groep) Tabel 7 laat zien dat in het schooljaar 2008/2009 in totaal Haagse leerplichtigen (12 t/m 17 jaar) in behandeling is geweest bij een leerplichtambtenaar; daaronder waren 481 Marokkanen, een aandeel van 12,9%. We zien verder dat het percentage Marokkaanse leerplichtigen binnen de eigen groep dat in behandeling is geweest op 16,9% ligt; dat is ruim boven het gemiddelde van alle Haagse leerplichtigen (12%), maar gelijk aan de Turkse jongeren (16,9%) en ruimschoots lager dan bij de Antilliaanse jongeren (26,7%). Tabel 8 Behandelde Haagse leerplichtigen (12 t/m 17 jaar), aandeel binnen de eigen groep, schooljaren 2005/ /2007, 2007/2008 en 2008/2009 Etniciteit 2005/2006* 2006/2007* 2007/2008* 2008/2009* Autochtonen 4,9% 7,1% 7,6% 8,1% Surinamers 8,1% 11,3% 13,6% 15,4% Antillianen 13,0% 21,1% 22,7% 26,7% Kaapverdianen 6,9% 6,9% 6,3% 11,8% Turken 10,2% 13,6% 17,1% 16,9% Marokkanen 10,4% 12,7% 18,3% 16,9% Zuid-Europeanen 8,5% 8,1% 11,0% 9,5% Overig niet-geïndustr. Landen Overig geïndustr. Landen 7,8% 9,4% 10,8% 13,0% 3,8% 3,9% 5,2% 4,5% Onbekend 3,2% 2,8% 10,2% 10,5% Totaal 7,1% 9,4% 11,2% 12,0% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010 en Monitor IMAR 2008 (oude jaren), bewerking OIV *percenteerbasis is het totaal aantal Haagse leerplichtigen 12 t/m 17 jaar naar etniciteit Tabel 8 geeft inzicht in het aandeel behandelde leerplichtigen binnen de eigen groep over de afgelopen vier schooljaren. We zien dat het percentage leerlingen in Den Haag dat in aanraking komt met een leerplichtambtenaar jaarlijks stijgt: het gemiddelde is toegenomen van 7,1% (2005/2006) naar 12,0% (2008/2009). Over de hele periode is dat een stijging van bijna 70 procent. Het aandeel Marokkaanse jongeren binnen de eigen groep dat in behandeling is geweest bij een leerplichtambtenaar is in het afgelopen schooljaar gedaald: van 18,3% naar 16,9%. Dat is voor het eerst sinds 2005/2006. Over de hele periode is er een stijging van ruim 60 procent

9 3.1.1 Relatief verzuim Bij relatief verzuim staat de leerplichtige wel ingeschreven bij een onderwijsinstelling, maar is daar langdurig of veelvuldig ongeoorloofd afwezig. In het schooljaar 2008/2009 geldt dat voor 7,5% van alle Haagse leerplichtigen, het gemiddelde.in de onderstaande tabellen richten we ons op het aandeel binnen de eigen groep. Tabel 9 Behandelde Haagse leerplichtigen (12 t/m 17 jaar) relatief verzuim naar etniciteit, Schooljaar 2008/2009 Etniciteit Schooljaar 2008/2009 aantal aandeel binnen de eigen groep* Autochtonen 587 4,7% Surinamers ,1% Antillianen ,6% Kaapverdianen 2 5,9% Turken ,3% Marokkanen ,0% Zuid-Europeanen 27 5,3% Overig niet-geïndustr. Landen 373 8,2% Overig geïndustr. Landen 44 2,5% Onbekend 42 6,3% Totaal ,5% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010, bewerking OIV *percenteerbasis is het totaal aantal Haagse leerplichtigen 12 t/m 17 jaar naar etniciteit (binnen de eigen groep) In het schooljaar 2008/2009 zijn 312 Marokkaanse jongeren voor relatief verzuim bij een leerplichtambtenaar in behandeling geweest. Dat komt overeen met een percentage van 11,0%; dat is ruim boven het Haagse gemiddelde van 7,5%, maar lager dan het percentage Antilliaanse en Turkse jongeren. Tabel 10 Behandelde Haagse leerplichtigen (12 t/m 17 jaar) relatief verzuim naar etniciteit, schooljaren 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008 en 2008/2009 Etniciteit 2005/2006* 2006/2007* 2007/2008* 2008/2009* Autochtonen 3,1% 4,1% 4,9% 4,7% Surinamers 5,9% 7,5% 10,0% 10,1% Antillianen 8,1% 11,4% 15,2% 15,6% Kaapverdianen 6,9% 3,4% 6,3% 5,9% Turken 8,1% 9,0% 11,9% 11,3% Marokkanen 8,1% 7,2% 13,4% 11,0% Zuid-Europeanen 4,1% 6,4% 6,9% 5,3% Overig niet-geïndustr. Landen Overig geïndustr. Landen 4,9% 5,0% 6,9% 8,2% 1,7% 2,1% 4,2% 2,5% Onbekend 1,2% 0,9% 5,4% 6,3% Totaal 4,9% 5,6% 7,6% 7,5% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010 en Monitor IMAR 2008 (oude jaren), bewerking OIV *percenteerbasis is het totaal aantal Haagse leerplichtigen 12 t/m 17 jaar naar etniciteit (binnen de eigen groep) In tabel 10 zien we dat het percentage relatief verzuim onder de totale groep Haagse leerplichtigen in het afgelopen schooljaar voor het eerst licht is gedaald: van 7,6% naar 7,5%. In de drie schooljaren steeg dit percentage jaarlijks: 4,9% (2005/2006) naar 7,6% (2007/2008). Over de hele periode is er sprake van een stijging van ongeveer 36 procent. Deze stijging werd voor een belangrijk deel veroorzaakt door de invoering van het gemeentelijk verzuimprotocol op alle scholen voor voortgezet onderwijs en de verbeterde verzuimregistratie door scholen. We zien dat ook het het percentage Marokkaanse jongeren in het afgelopen schooljaar is gedaald: van 13,4% naar 11,0%. Over de hele periode is er een stijging van ongeveer 36 procent

10 3.2 VOORTIJDIG SCHOOLVERLATERS VAN 12 T/M 22 JAAR Het Ministerie van Onderwijs hanteert het begrip voortijdig schoolverlater voor jongeren t/m 22 jaar. Dat is ook ons het uitgnagspunt in deze paragraaf over voortijdig verlaters, of VSV-ers. Tabel 11 Voortijdig schoolverlaters naar etniciteit (12 t/m 22 jaar), schooljaar 2008/2009 Etniciteit totaal aantal aantal vsv-ers aandeel vsv-ers aandeel binnen de eigen groep* Autochtonen ,6% 6,5% Surinamers ,1% 7,7% Antillianen ,3% 16,3% Kaapverdianen - 6 0,1% - Turken ,2% 8,0% Marokkanen ,3% 9,8% Zuid-Europeanen ,3% 6,1% Overig niet-geïndustr. Overig geïndustr ,5% 5,3% ,0% 4,8% Onbekend ,5% - Totaal % 7,5% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010, bewerking OIV *percenteerbasis is het totaal aantal Haagse leerplichtigen 12 t/m 22 jaar naar etniciteit In tabel 11 zien we dat in het schooljaar 2008/2009 in totaal voortijdig schoolverlaters bij een casemanager van het RMC in behandeling geweest. Daaronder waren 512 jongeren van Marokkaanse afkomst; dat is een aandeel van 11,3%. In dezelfde tabel is ook het aandeel voortijdig schoolverlaters binnen de eigen groep weergegeven. We zien dat het aandeel van de Marokkaanse jongeren boven het gemiddelde van 7,5% ligt: namelijk op 9,8 procent. Tabel 12 Aantallen voortijdig schoolverlaters naar etniciteit (12 t/m 22 jaar), schooljaren 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008 en 2008/2009 Etniciteit 2005/ / / /2009 Autochtonen Surinamers Antillianen Kaapverdianen Turken Marokkanen Zuid-Europeanen Overig niet-geïndustr. Overig geïndustr Onbekend Totaal Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010 en Monitor IMAR 2008 (oude jaren), bewerking OIV Tabel 12 laat zien dat het aantal Marokkaanse jongeren dat in behandeling is genomen door een casemanager de afgelopen vier schooljaren is gedaald: 603 (2005/2006) naar 512 (2008/2009). Het totale aantal VSV-ers is in de afgelopen drie schooljaren juist licht gestegen: van (2006/2007) naar (2008/2009). Schooljaar 2005/2006 valt enigzings uit de toon, de reden hiervoor hangt samen met wijzigingen cq verbeteringen van het registratiesysteem in die periode

11 Tabel 13 Aandeel voortijdig schoolverlaters naar etniciteit (12 t/m 22 jaar), schooljaren 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008 en 2008/2009 Etniciteit 2005/ / / /2009 Autochtonen 34,9% 33,8% 31,0% 35,6% Surinamers 14,4% 15,1% 13,2% 13,1% Antillianen 5,3% 6,1% 9,9% 8,3% Kaapverdianen 0,2% 0,1% 0,1% 0,1% Turken 16,5% 14,1% 12,7% 12,2% Marokkanen 11,2% 13,0% 11,6% 11,3% Zuid-Europeanen 1,1% 1,3% 1,4% 1,3% Overig niet-geïndustr. Overig geïndustr. 14,1% 13,0% 12,8% 11,5% 1,8% 2,0% 2,1% 3,0% Onbekend 0,6% 1,5% 5,3% 3,5% Totaal 100% 100% 100% 100% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010 en Monitor IMAR 2008 (oude jaren), bewerking OIV Tabel 13 geeft inzicht in het aandeel voortijdig schoolverlaters over de afgelopen vier schooljaren. Het aandeel van de Marokkaanse jongeren fluctueert licht, maar is ongeveer gelijk gebleven. Tabel 14 Voortijdig schoolverlaters naar etniciteit (12 t/m 22 jaar), aandeel binnen de eigen groep, schooljaren 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008 en 2008/2009 Etniciteit 2005/2006* 2006/2007* 2007/2008* 2008/2009* Autochtonen 7,4% 5,5% 5,6% 6,5% Surinamers 9,4% 8,5% 7,5% 7,7% Antillianen 12,5% 12,3% 19,5% 16,3% Kaapverdianen - 9,8% - - Turken 13,0% 9,5% 8,3% 8,0% Marokkanen 11,3% 11,7% 10,0% 9,8% Zuid-Europeanen 6,0% 6,0% 6,3% 6,1% Overig niet-geïndustr. 8,7% 4,2% 6,6% 5,3% Overig geïndustr. 3,3% 2,0% 3,3% 4,8% Onbekend - 2,4% - - Totaal 8,9% 6,2% 7,5% 7,5% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010 en Monitor IMAR 2008 (oude jaren), bewerking OIV *percenteerbasis is het totaal aantal Haagse leerplichtigen 12 t/m 22 jaar naar etniciteit Tabel 14 geeft inzicht in het aandeel voortijdig schoolverlaters binnen de eigen groep over de afgelopen vier schooljaren. We zien dat het aandeel VSV-ers afgezet tegen de totale groep Marokkaanse jongeren in de afgelopen jaren is gedaald: van 11,3% (2005/2006) naar 9,8% (2008/2009)

12 We spreken van herplaatsing als een VSV-er in het betreffende schooljaar naar werk, school of een zorgtraject wordt geleid. Tabel 15 geeft inzicht in de herplaatsingen in het schooljaar 2008/2009. We zien dat er in totaal voortijdig schoolverlaters zijn herplaatst, daarvan zijn 289 van Marokkaanse afkomst; dat is 10 procent van alle herplaatsingen. Afgezet tegen de totale groep Marokkaanse jongeren betreft het een percentage van 5,5%. Tabel 15 Herplaatste VSV-ers naar etniciteit (12 t/m 22 jaar), schooljaar 2008/2009 Etniciteit Aantal aandeel % herplaatste vsv-ers binnen de eigen groep* Autochtonen ,3% 4,5% Surinamers ,9% 4,8% Antillianen 219 7,6% 9,5% Kaapverdianen 4 0,1% - Turken ,0% 5,4% Marokkanen ,0% 5,5% Zuid-Europeanen 38 1,3% 3,9% Overig niet-geïndustr ,6% 3,1% Overig geïndustr. 90 3,1% 3,2% Onbekend 86 3,0% - Totaal % 4,8% Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010, bewerking OIV *percenteerbasis is het totaal aantal Haagse leerplichtigen 12 t/m 22 jaar naar etniciteit Tabel 16 Aantallen herplaatste VSV-ers naar etniciteit (12 t/m 22 jaar), schooljaren 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008 en 2008/2009 Etniciteit 2005/ / / /2009 Autochtonen Surinamers Antillianen Kaapverdianen Turken Marokkanen Zuid-Europeanen Overig niet-geïndustr. Overig geïndustr Onbekend Totaal Bron: opgave leerlingzaken 29 april 2010 en Monitor IMAR 2008 (oude jaren), bewerking OIV In tabel 16 zien we dat het totale aantal herplaatsingen in de afgelopen jaren eerst flink steeg: van (2005/2006) naar (2007/2008), maar in het afgelopen schooljaar is gedaald naar De fluctuaties hangen voor een belangrijk deel samen met wijzigingen in de wijze van registreren. In de cijfers over het laatste schooljaar zijn niet opgenomen vsv-ers die zijn herplaatst naar: een reïntegratie-traject door Werkkompas niet plaatsbaar zijn geen bemiddeling willen overgedragen zijn aan een andere instantie leerlingen die uit de gemeente zijn vertrokken e.d

13 4 Werkloosheid Het beleid is gericht op de leeftijdsgroep 12 t/m 24 jaar. Daar sluit de gemeentelijke registratie niet op aan. De gemeentelijke dienst SZW hanteert leeftijdsgrenzen, zoals die zijn voorgeschreven in landelijke in wet - en regelgeving. Daarom gebruiken we in deze monitor werkloze jongeren in de leeftijd van 15 tot en met 22 jaar. De leeftijdscategorie is niet het enige aandachtpunt bij deze doelstelling. Hetzelfde geldt voor het hanteren van definities en methoden. Om een betrouwbaar en actueel beeld te kunnen geven over het aandeel werkloze Marokkanen (15 t/m 24 jaar), en mogelijke oververtegenwoordiging van deze groep, zouden de CWI-cijfers afgezet moeten worden tegen de totale beroepsbevolking. Deze methode stuit op een aantal (onoverkomelijke) problemen, zoals - door verschil in registraties en definities kunnen CWI cijfers over niet -werkende werkzoekenden niet zomaar afgezet worden tegen de cijfers van het CBS over de beroepsbevolking; - het CBS-cijfer (omvang steekproef) voor het aantal allochtone werklozen in Den Haag is te klein om een opsplitsing naar leeftijd en etniciteit te maken; - het CWI registreert (als gevolg van aanpassingen in de wet- en regelgeving) niet meer op etniciteit. 4.1 ALGEMENE, LANDELIJKE INFORMATIE OVER DE DOELGROEP Het CBS heeft onlangs de jaarcijfers over 2009 uitgebracht. Uit het persbericht (van 4 februari 2010) de werkloosheid onder niet-westerse allochtonen (15 t/m 64 jaar) voor het eerst sinds 2005 weer is toegenomen. De kop van het bericht luidt: Werkloosheid niet -westerse allochtonen opgelopen tot 11 procent. In 2008 bedroeg dit percentage nog 9 procent. Binnen deze groep kennen Marokkanen al jaren de hoogste werkloosheid, namelijk ruim 12 procent. In 2008 bedroeg dit percentage nog ruim 10 procent. Overigens lag dit percentage in 2006 op 16 procent. T.o.v. dat jaar is er dus sprake van een daling. De werkloosheid onder niet-westerse allochtonen jongeren (15 t/m 24 jaar) is gestegen: 16,8% in 2008 naar 20,5% in In 2006 bedroeg dit percentage 21,9%; er is dus sprake van een daling t.o.v. dat jaar. 4.2 GEMEENTELIJKE INFORM ATIE OVER DE DOELGROEP VAN 15 T/M 22 JAAR Het klantenbestand van de gemeentelijke dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten (SZW) geeft betrouwbare informatie over het aantal werkloze Marokkaanse jongeren ten opzichte van de totale leeftijdsgroep in Den Haag. Het bestand, of registratiesysteem, geeft een beeld van de samenstelling va n de groep personen die volgens de Wet Werk en Bijstand een uitkering ontvangen. Bij de registratie van klanten laat SZW het geboorteland van de ouders buiten beschouwing. Voor het CBS is dit nu juist een belangrijk criterium bij de bepaling van het begrip allochtoon. Ook hier kunnen de groepen dus niet zonder meer met elkaar vergeleken worden. SZW registreert wel gegevens van klanten uit klassieke migranten : Suriname, Turkije, Marokko en de Antillen. Tabel 16 Aantal Marokkaanse jongeren (15 t/m 22 jaar) in klantenbestand van dienst SZW t/m 17 jaar t/m 20 jaar t/m 22 jaar Totaal Bron: Gemeente Den Haag, dienst SZW, Wwb Levensonderhoud op

14 Tabel 17 Aantal Haagse jongeren (15 t/m 22 jaar) in klantenbestand van dienst SZW t/m 17 jaar t/m 20 jaar t/m 22 jaar Totaal Bron: Gemeente Den Haag, dienst SZW, Wwb Levensonderhoud op Tabel 18 Aandeel Marokkaanse jongeren (15 t/m 22 jaar) in klantenbestand van dienst SZW t/m 17 jaar 7,1% 14,3% 0,0% 0,0% 18 t/m 20 jaar 7,4% 3,0% 2,9% 4,4% 21 t/m 22 jaar 6,9% 6,0% 4,0% 4,2% Totaal 7,1% 5,2% 3,6% 4,2% Bron: Gemeente Den Haag, dienst SZW, Wwb Levensonderhoud op , bewerking OIV Uit bovenstaande tabellen 16, 17 en 18 kunnen we opmaken dat het aantal Marokkanen in de leeftijd van 15 t/m 22 jaar, dat een uitkering voor levensonderhoud ontvangt (SZW), in de periode met ruim meer dan helft is afgenomen. De totale groep klanten is in die periode ook flink afgenomen, maar met minder dan de helft (45%). Het aandeel Marokkaanse jongeren (15 t/m 22 jaar) is ook aanzienlijk gedaald tot 4,2% (2009). De dienst SZW heeft in de afgelopen jaren veel inspanning gepleegd om jongeren snel aan werk te helpen dan wel om ervoor te zorgen dat jongeren een afgebroken studie weer oppakken. Op grond van deze gegevens kunnen geen harde uitspraken worden gedaan. Er zijn tal van onzekerheden, bijvoorbeeld het klantenbestand van SZW dat niet representatief is voor de doelgroep. aandachtspunt: Op 1 oktober 2009 is een nieuwe, landelijke wet in werking getreden: de Wet investeren in jongeren (WIJ). Doelstelling van deze wet is om jongeren te laten werken of leren, of een combinatie van beide. Hiermee wordt een duurzame en substantiële arbeidsparticipatie van jongeren bevorderd en verhoogd. De WIJ richt zich op jongeren 18 tot 27 jaar. De WIJ staat ook open voor een bepaalde groep jongeren van 16 en 17 jaar. Het grootste deel van deze jongeren gaat naar school of werkt. Maar er is een deel van de jongeren dat niet meedoet aan de samenleving, dat aan de zijlijn staat. De WIJ richt zich juist op deze jongeren. De WIJ beoogt deze jongeren te activeren en de bijstandsafhankelijkheid tegen te gaan

15 5 Criminaliteit Het beleid is gericht op de leeftijdsgroep 12 t/m 24 jaar. De doelstelling is het verminderen van de oververtegenwoordiging van het aantal criminele en overlastgevende Marokkaanse jongeren ten opzichte van de totale leeftijdsgroep. De indicator voor deze doelstelling is de oververtegenwoordiging van criminele Marokkaanse jongeren (12-24 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep per jaar. Dat doen we aan de hand van informatie van de politie Haag over het aantal verdachten. Het gaat om jongeren die zich mogelijk aan criminaliteit hebben schuldig gemaakt. Het is de overtuiging van de politie dat het daders zijn. Voor deze jongeren is procesverbaal van opsporing gemaakt en verstuurd naar het Openbaar Ministerie, maar de rechter moet zich er nog over uitspreken. Tabel 19 Aantal en percentage Haagse en Marokkaanse verdachten (12-24 jaar) Etniciteit Het aantal criminele Marokkaanse jongeren van 12 t/m 24 jaar Het totaal aantal Marokkanen van 12 t/m 24 jaar Het percentage criminele Marokkaanse jongeren van 12 t/m 24 jaar 10,5% 10,8% 9,8% 9,8% Het totaal aantal criminele jongeren van 12 t/m 24 jaar Het totaal aantal jongeren van 12 t/m 24 jaar Het percentage criminele jongeren van 12 t/m 24 jaar 4,9% 5,0% 4,8% 4,8% Het percentage oververtegenwoordiging van criminele Marokkaanse jongeren (12 t/m 24 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep 5,6% 5,8% 5,0% 5,0% Bronnen: Overzichten Politie Haag, Stafbureau Korpsdirectie, 1 juli 2010 Bevolkingsbestand per 1 januari 2009 (GBA) In tabel 19 zien we dat het totale aantal criminele jongeren (12-24 jaar) in de periode is gedaald: van (2006) naar (2009). Hetzelfde geldt voor aantal criminele Marokkaanse jongeren: een daling van 670 (2007) naar 614 (2009). Dat komt overeen met 9,8% van alle Marokkaanse jongeren in deze leeftijdsgroep. Het percentage Haagse jongeren (12-24 jaar) dat in de periode werd aangehouden is redelijk redelijk stabiel: 4,8% in Vanaf 2007 is het percentage criminele Marokkaanse jongeren van 10,8% (2007) naar 9,8% (2009). Daarmee is ook het percentage overtegenwoordiging van Marokkaanse jongeren afgenomen: van 5,8% (2007) naar 5,0% (2009)

16 Figuur 2 Aantal minderjarige verdachten (12-17 jaar) per woonachtig in Den Haag naar etniciteit Aantal minderjarige verdachten (12-17) per naar etniciteit Nederlandse Turkse Marokkaanse Surinaamse Antilliaanse Overige Bron: Overzichten Politie Haag, Stadfbureau Korpsdirectie, 1 juli 2010 In figuur 2 zien we dat bij het aantal minderjarige Marokkaanse verdachten per inwoners is in 2009 gestegen t.o.v. 2008: van 75 naar 78. Maar vergeleken met 2006 is er duidelijk sprake van een daling: van 85 (2006) naar 78 (2009). Marokkaanse minderjarige verdachten komen relatief vaker met de politie in aanraking dan men op grond van de Haagse bevolkingssamenstelling zou verwachten (78 per inwoners in 2009). Dit aandeel is is iets hoger dan in 2008, maar lager dan de jaren daarvoor. Figuur 3 Aantal jongvolwassen verdachten (18-24 jaar) per woonachtig in Den Haag naar etniciteit Aantal jongvolwassen verdachten (18-24) per naar etniciteit Nederlandse Turkse Marokkaanse Surinaamse Antilliaanse Overige Bron: Overzichten Politie Haag, Stadfbureau Korpsdirectie, 1 juli 2010 Figuur 3 laat zien dat het aantal jongvolwassen Marokkaanse verdachten per inwoners in het afgelopen jaren daalt: van 128 (in 2007) naar 116 (in 2009)

17 6 Realisatie van gemeenschappelijke doelstellingen 6.1 GEMEENSCHAPPELIJKE DOELSTELLING 1 Verminderen van de oververtegenwoordiging van het aantal Marokkaanse voortijdig schoolverlaters (van 12 t/m 22 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep. Prestatie -indicator (op outcome): de oververtegenwoordiging van Marokkaanse voortijdige schoolverlaters ten opzichte van de totale leeftijdsgroep per jaar. Jaar: Het aantal Marokkaanse voortijdige schoolverlaters 12 t/m 22 jaar Het totaal aantal (leerplichtige) Marokkanen 12 t/m 22 jaar Het percentage voortijdige Marokkaanse schoolverlaters 12 t/m 22 jaar 11,3% 10,9% 10,0% 9,8% Het totaal aantal voortijdige schoolverlaters 12 t/m 22 jaar Het totaal aantal (leerplichtige) jongeren van 12 t/m 22 jaar Het percentage voortijdige schoolverlaters 12 t/m 22 jaar Het percentage oververtegenwoordiging van Marokkaanse voortijdige schoolverlaters 12 t/m 22 jaar ,9% 7,4% 7,5% 7,5% 2,4% 3,5% 2,5% 2,3% 6.2 GEMEENSCHAPPELIJKE DOELSTELLING 2 Verminderen van de oververtegenwoordiging van het aantal werkloze Marokkaanse jongeren (van 15 t/m 22 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep. Prestatie -indicator (op outcome): de oververtegenwoordiging van Marokkaanse werklozen ten opzichte van de totale leeftijdsgroep per jaar. Jaar: Het aantal Marokkaanse werklozen t/m 24 jaar Het totaal aantal Marokkanen t/m 24 jaar behorende tot de arbeidspopulatie Het percentage werkloze Marokkanen t/m 24 jaar Het totaal aantal werklozen t/m 24 jaar Het totaal aantal personen t/m 24 jaar behorende tot de arbeidspopulatie Het percentage werklozen t/m 24 jaar Het percentage oververtegenwoordiging van Marokkaanse werklozen t/m 24 jaar

18 6.3 GEMEENSCHAPPELIJKE DOELSTELLING 3 Verminderen van de oververtegenwoordiging van criminele Marokkaanse jongeren (van 12 t/m 24 jaar) ten opzichte van de totale leeftijdsgroep. Prestatie -indicator (op outcome): de oververtegenwoordiging van criminele Marokkaanse jongeren ten opzichte van de totale leeftijdsgroep per jaar. Jaar: Het aantal criminele Marokkaanse jongeren van 12 t/m 24 jaar Het totaal aantal Marokkanen van 12 t/m 24 jaar Het percentage criminele Marokkaanse jongeren van 12 t/m 24 jaar 10,5% 10,8% 9,8% 9,8% Het totaal aantal criminele jongeren van 12 t/m 24 jaar Het totaal aantal jongeren van 12 t/m 24 jaar Het percentage criminele jongeren van 12 t/m 24 jaar Het percentage oververtegenwoordiging van criminele Marokkaanse jongeren van 12 t/m 24 jaar ,9% 5,0% 4,8% 4,8% 5,6% 5,8% 5,0% 5,0%