Historische Fotowandeling Middenbeemster

Transcriptie

1 Historische Fotowandeling Middenbeemster

2 Beste Wandelaars, Beemster s Welvaart heeft een historische wandeltocht gemaakt door Middenbeemster. Deze werkt als volgt: De wandeltocht wordt gelopen d.m.v. foto s die in dit boekje staan. Start en eind is bij het Agrarisch museum Westerhem. Wanneer u voor het museum staat met uw gezicht gericht naar de poort (oostelijke richting) dan ziet u de volgende foto (bomen van de poort). Wandel naar de poort en vanaf de poort ziet u ( kijk goed om u heen) de volgende foto. De foto s wijzen u dus de weg. Bij twijfel vindt u achterin het boekje een uitgestippelde route. Sommige foto s zijn gekenmerkt met een bruine ster. Hier staan borden met uitleg van het object. Let bij het oversteken goed op. Deelname is op eigen risico. Wij wensen u een fijne wandeling. Beemster s Welvaart

3 In 1875 gebouwd als Heerenhuis met Stolphoeve. In de stolp bevindt zich het agrarisch museum Westerhem. In het voorhuis is het informatiecentrum Verlaat het museum over de brug aan de voorzijde. De onderstaande huizen zijn gebouwd in de 2 e helft van de 19 e eeuw Huidige pastorie Voormalige pastorie Woning Schoolhoofd Burgemeesterswoning Vanaf de drooglegging tot 1875 was dit het huis van de dominee. In de jaren 1759 tot 1777 woonde hier de bekende schrijfster Betje Wolff. Betje kwam oorspronkelijk uit Zeeuws Vlaanderen. Als jong meisje was zij haar boekje te buiten gegaan waardoor haar ouders haar onder censuur stelden. De 51 jarige Dominee Wolff die in die tijd met haar correspondeerde vroeg de

4 21 jarige Betje ten huwelijk. Zelf noemde zij het een filosofisch huwelijk. Op de 1 e verdieping het kamertje (Kippenrust) waar Betje haar boeken schreef. Uitspraken van Betje: Het meer is 7 uren in zijn omtrek Wij wonen aan een laan die 3 uren lang is beplant met hoge bomen. De tuin is ingericht met oude fruitbomen. De Lei linden voor het huis dienden vroeger als zonwering en voorkwam dat de gordijnen verschoten. Spuithuisje van de brandweer Gebouwd in 1750 als stalling van de brandspuit. Het gebouw is op de oude manier gevoegd. (afgesneden rugjes) Kerkebuurt Direct na de droogmaking werden hier de eerste huizen gebouwd. In dit huisje woonde de schoolmeester die tevens koster en voorzanger was. Hier is Carl Fabritius geboren, de schilder van het bekende schilderij Het Puttertje. Onder de Linden In 1838 gebouwd als school. Van gymzaal en onderkomen voor cursussen op het gebied van huishoudonderwijs Brandweer garage. Nu in gebruik als cultureel centrum.

5 Toren gebouwd ten tijde van gebruik als brandweerkazerne. Slangen konden hier uitlekken en drogen. Voor de toren een origineel urinoir. Zicht op Kerkebuurt Nederlands Hervormde kerk Gebouwd van onder architectuur van Hendrik de Keyzer. Eerste dienst was op 30 juli In deze dienst werd de droogmaking herdacht. Nog steeds is dit eind juli een jaarlijks terugkerende traditie. Het is een rechthoekige zaalkerk in renaissance stijl. In 1625 zijn de twee kamers naast de ingang (consistoriekamers) tegen de kerk aangebouwd. De spits is in 1660 gebouwd. Architect was Pieter Post.( tevens architect van het Mauritshuis).Sinds de Franse tijd is de toren eigendom van de gemeente. De uit 1621 daterende klok is in de tweede wereldoorlog door de bezetter uit de toren gehaald en omgesmolten tot wapens. In 1948 is er een nieuwe klok geplaatst in de toren.

6 De marktpleinen van Middenbeemster werden bij de drooglegging in 1612 in het hart van de polder al vastgelegd. Het plein werd omringd door kleine middenstanders. Een wagenmaker, verschillende kruidenierswinkeltjes, bakker, kleermaker, barbier, tuigmaker en smederij met travaille. De droogmaking werd elk jaar herdacht op 30 juli (Beemster Biddag) gevolgd door drie marktdagen en de Beemster Kermis. Alle middenstanders rond het plein pikten daar een graantje van mee. Er verschenen allemaal kleine tapperijtjes die zonder vergunning hun handel konden drijven. Op de marktpleinen werd van oudsher op de dag na Beemster Biddag de jaarlijkse bullenmarkt gehouden. Het was de enige markt van West Nederland waar stieren werden verhandeld. De stieren werden per schip vervoerd naar Rotterdam waar zij werden geslacht. De inscheping vond plaats aan het einde van de Middenweg. Nog steeds noemt men deze plaats De Dood. De dieren gingen daar letterlijk hun dood tegemoet. Aan het begin van de 20 e eeuw liep de belangstelling voor de markten terug. De wereldoorlogen maakten definitief een einde aan de marktfunctie van Beemster. Kerkzicht Buitenplaats van Pieter Mol (zie gevel) In 1900 is de stolp er achter gebouwd. Van Fruitbedrijf Leeghwater. Weeshuis Opgericht in 1680 door het bestuur van de polder en de Ned.Hervormde kerk.

7 Gemeentehuis Beemster gebouwd in De architect Cornelis de Jong heeft zich bij het ontwerp laten inspireren door de stolpboerderij linkerzijde van het gemeentehuis. Vervolg uw route door de tuin aan de Groenepoort Gebouwd begin 1900 Deze boerderij is gebouwd in Amsterdamse stijl. Kenmerkend zijn de kleine bovenruiten. Woning familie Albertsma Voorheen bakkerswinkel met toen der tijd een korenmolen. Deze molen is in 1660 omgewaaid. De eigenaar verplaatste zijn bedrijf in 1669 naar de Hobrederweg. Huidige locatie korenmolen De Nachtegaal.

8 Gebouwd als rentenierswoning. Later politiebureau en thans taleninstituut Dokterswoning uit begin Zie esculaap. Koopmanshuis uit de 18 e eeuw. Later in gebruik als Nuts spaarbank voor kleine spaarder. Ingang deur rechterzijde. Middenweg no.141 Dit gebouw bestond uit een voor- en achterhuis. Destijds eigendom van het Burgerlijk Armbestuur. Voor het uitbetalen van hun ondersteuning konden armlastigen voor de deur in de steeg wachten. In de tuin was een ziekenbarak voor mensen met een besmettelijke ziekte.

9 Aan de overkant van de weg staat een rijtje huizen, welke na 1880 werden gebouwd. De bepleisterde huizen zijn renteniershuizen. Ze zijn typerend voor die tijd. Middenbeemster telt er een stuk of tien. Armhuis van de Nederlands Hervormde kerk De bejaarde bewoners konden hooguit een eigen kastje of stoel meenemen. Zij sliepen gescheiden in een mannen- of vrouwenslaapzaal. De beheerders werden aangesproken met vader en moeder. Linksaf de Korte Lindegracht op. Korte Lindegracht In de volksmond had de gracht een negatieve naam n.l. Vlooienkriek. Dit was een verbastering van Vloeiende Kreek.

10 Inundatiesluis Binnen het werelderfgoed de Beemster bevinden zich een vijftal forten. Deze forten maken deel uit van de Stelling van Amsterdam. Dit is een verdedigingslinie op 30 km. rond de hoofdstad. De stelling van Amsterdam bestaat uit totaal 36 forten. Aan de Zuiddijk bevindt zich de inundatiesluis met de mogelijkheid het land onder water te zetten. In de gleuven konden schotten gezet worden om het water tegen te houden. Over deze brug reed van 1895 tot 1930 de tram van Amsterdam noord naar Alkmaar. (Het boemeltje van Purmerend) Smederij met travaille De travaille diende voor het beslaan van paarden en dateert uit In de smederij werd o.a. het ijzer gesmeed. Aan de zijkant van het gebouw bevind zich een houten luik. Bij een groot te smeden voorwerp kon dit luik uit de muur gehaald worden zodat het voorwerp boven het vuur gehouden kon worden. Op de grond ziet u een ronde betonnen steen (Deutekom). Hierop werden de houten wielen van de wagens gelegd om het ijzeren beslag er om te leggen. In de daarnaast gelegen gleuf kon het wiel worden afgekoeld zodat de warme ijzeren band zich strak om het wiel spande. Terug over het witte bruggetje en volg het voetpad. Tot 1916 was dit huis een postkantoor. Tot 1930 ook gemeente secretarie. Uit die tijd dateren de twee zijingangen.

11 De oude bakkerij De Zaanse invloed is zichtbaar. Aanvankelijk stond op deze plek café Het Bonte Paard. In 1948 is dit gesloopt ten behoeve van de doorgang naar de Raadhuisstraat. Het Heerenhuis Op 4 juli 1612 stond op deze plek een tent t.g.v. het bezoek van prins Maurits en prins Frederik Hendrik. In 1619 is een eenvoudige herberg met een schuthok voor de beesten gebouwd. Lange tijd is het gebouw eigendom geweest van de gemeente. De deur rechts gaf toegang tot de raadzaal. De deur links tot het horeca gebeuren. In het torentje bovenop het gebouw hing een klok. Deze werd door de gemeente gebruikt om de mensen op te roepen als zij iets wilde mededelen. Het standbeeld van J.A. Leeghwater dateert van 1937 Onderin het Heerenhuis achter het raampje met de tralies was een gevangenishuis. Deze functie heeft het tot in de 20 e eeuw behouden.

12 Het Landje De huizen rond dit landje zijn gebouwd in de 18 e eeuw. In vroeger dagen werd het landje ook gebruikt als bleekveldje voor de was. In het midden stond een muziektent. Het monument ter nagedachtenis aan de gevallenen van de tweede wereld oorlog dateert van juli Leeghwaterstraat Hier werden de eerste huizen door de woning coöperatie Goed Wonen gebouwd. Post en telegraaf kantoor In 1916 gebouwd door de P.T.T.. Kenmerkend zijn de symbolische duiven op het dak. In 1930 overgenomen door de gemeente en als gemeentehuis dienst gedaan tot Schoolstraat School van 1885 tot 1930 Daarna kantoren van de melkfabriek, kapperszaak en woonruimte.

13 Op deze plek stond van 1890 tot 1992 de kaasfabriek Bamestra. Hier werd dagkaas gemaakt. Momenteel zijn er appartementen. Terug naar de Leeghwaterstraat. Gebouwd in 1922 als ULO school in Amsterdamse stijl. In 1993 opgeheven als school en thans bewoond door kunstenaars. Terug bij het Agrarisch museum. Voorzijde museum De plee boven de sloot Brongasinstallatie

14 Website: Copywright: Beemster s Welvaart