Avond over de toren van Babel

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Avond over de toren van Babel"

Annemie Lenaerts
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Avond over de toren van Babel Ontmoeting Iedereen wordt van harte welkom geheten. Er is tijd voor een bakje koffie en even bijkletsen Bekijken schilderij de bouw van de toren van Babel Bekijk met elkaar het schilderij De bouw van de toren van Babel van Pieter Bruegel de oudere. Er is ook een filmpje gemaakt dat inzoomt: Vraag mensen wat ze zien, wat opvalt. En of ze weten naar welk bijbelverhaal het schilderij verwijst. Je kunt ze informatie geven over het schilderij n.a.v. onderstaande bronnen. Informatie over het schilderij vindt je hier: en-qde-toren-van-babelq-en-de-spraakverwarring- En hier: Kunnen mensen spreekwoorden noemen die hiermee verband houden? - Babylonische spraakverwarring (mensen die door elkaar praten en niet naar elkaar luisteren - Hoogmoed komt voor de val (Als je je hoogmoedig gedraagt gaat het op een keer mis) Genesis 11:1-9 Lees met elkaar het verhaal van de toren van Babel. Vraag mensen wat opvalt Vraag hen wat de kern is van het verhaal. Leg uit dat het verhaal draait om de hoogmoed van de mens die op wil klimmen naar de hemel en gelijk wil zijn aan God. Tevens verklaart dit verhaal hoe het komt dat de mensen op aarde verschillende talen spreken.

2 Pauze Babel van M. Nijhoff Lees met elkaar het gedicht Babel van M. Nijhoff Babel Babel had haren toren hoog gebouwd En tartte God die in den hemel lachte - De menschen hebben op hun kracht vertrouwd, Hun zelfbewustzijn deed hen God verachten. Ze waren groot, ze waren trotsch en stout, Lijven gespierd, hoofden vol donkre machten - Hun handen grepen in het sterre-goud, En God was niet te hoog voor hun gedachten. Heusch! Onze tijd kan niet op God meer letten, Nu het stad-huis en 't ministerie kwam. Geen steigerende waanzin meer van moed. Aardappels, vleesch en groente voeden goed. Berlage bouwde een beurs in Amsterdam. De grootsten onzer maken nog sonnetten. Wat valt op in dit gedicht? De eerste twee strofen vertellen het verhaal van de bouw van de toren van Babel. De mens is hoogmoedig tegenover God. Hun zonde was o.a. dat God niet te hoog was voor hun gedachten. Letterlijk niet, want ze wilden een toren tot in de hemel bouwen. In figuurlijke zin is het zonde, wanneer je denkt dat je precies weet wie God is, dat je een beeld van Hem maakt dat niet klopt. Dat is afgoderij In de derde strofe kantelt het gedicht. Het gaat over de tijd van Nijhoff ( ). Hij verklaart dat in zijn tijd niemand uberhaupt meer aan God denkt. Hij lijkt te suggereren dat stadhuis en ministerie de rol van God hebben overgenomen. Dat is interessant om over door te praten! Vadertje staat zorgt voor de mensen. Er is dus geen enkele reden meer om hoogmoedig te zijn. Want er wordt voor je gezorgd. Er is eten genoeg, je hebt God niet meer nodig (vierde strofe). Dat Berlage de beurs bouwde in Amsterdam is ook heel tekenend: Het was het symbool van de handel van die tijd. Een moderne toren van Babel. Letterlijk, een groots opgezet gebouw. Maar ook figuurlijk: het draait om de handel, niet om God. De laatste regel is ironisch. Het gedicht is een sonnet, met deze uitspraak bedoelt de schrijver zichzelf. Daarmee is het

3 de ultieme hoogmoedige uitspraak, en daarmee zijn we weer terug bij de oerzonde van de toren van Babel Hoogtevrees in Babylon Luister met elkaar het lied Hoogtevrees in Babylon van Boudewijn de Groot ze zeiden: bouw een toren tot aan de hemelpoort laat niemand ervan horen en spreek daarbij geen woord de noten waren mijn stenen de melodie was mijn cement je bouwt tenslotte met datgene waarmee je gezegend bent priesters die me zagen zegenden mijn werk ik had niets te klagen ze baden voor me in hun kerk ik schreef in kalk: weet iemand tot hoever ik moet gaan ze zeiden: dat weet niemand 't is ergens bovenaan tot aan de hemelpoort? Paul Simon was degene die vroeg waar ik mee bezig was hij gaf me een paar stenen en ging liggen in het gras hij zei: wordt dit de hoogste toren door mensenhand gemaakt dan weet je van tevoren dat je wordt afgekraakt hooggegrepen zinnen theatrale melodie het lijkt heel wat daarbinnen maar het blijkt een parodie achttien trage kraaien vlogen cirkels boven ons hoofd je moet de leugen niet verdraaien of je wordt niet meer geloofd

4 tot aan de hemelpoort? mijn moeder schuifelde nader: ik heb ervan gehoord je wilt naar God de Vader achter de hemelpoort ik hoop dat het niet waar is zoiets is te profaan maar laat me weten als het klaar is want alleen laat ik je niet gaan ik metselde mijn muren duizend stenen in het rond het kon niet lang meer duren tot ik in de wolken stond mijn moeder kon ik niet meer horen Paul Simon schudde 't hoofd ik dacht: je moet je niet laten storen door wie niet in je gelooft tot aan de hemelpoort? de nacht begon te vallen met sterren om me heen de toren werd al smaller want ik had te weinig steen ik voelde dat ik niet verder kon op dit godverlaten uur beneden me lag Babylon als glanzend zacht glazuur ik besloot mijn werk te staken het werd een hopeloos karwei het had met godsvrucht iets te maken maar er kwam nog wat anders bij de toren hoefde niet vanaf de grond tot de hemelpoort te reiken maar ik wilde wel wanneer ik boven stond nog naar beneden durven kijken ik schreeuwde: ik ga 't niet halen maar ik werd niet gehoord men zweeg in alle talen beneden in het Land van Baäl en achter de hemelpoort... Het is een lied waar heel veel in zit, en niet meteen helemaal te duiden is. Bij uitstek een lied dus om bij te vragen wat men er in hoort.

5 Praat in ieder geval door over de volgende onderwerpen: o Hoe komt het thema hoogmoed terug in dit lied? o Wat voor gevoel krijg je bij dit lied? o Waarom wordt Paul Simon genoemd? (Ik weet het zelf niet, het zou kunnen verwijzen naar een lied van hem: graceland: plaats van genade, de hemel. Maar dat is een gok.) o Heeft het lied ook iets van een zoektocht? Ik zelf lees dat er wel in. Hij wil naar de hemel toe (naar God toe), maar denkt dat hij het zelf moet doen. Hij gebruikt zijn gaven, de muziek, om te proberen God te vinden (eerste couplet.). In het op één na laatste vers geeft hij aan dat het hem niet lukt op eigen kracht, op de godsvrucht. Hij heeft ook de genade van Jezus nodig. Wordt hij misschien ook heen en weer geslingerd, tussen de hemel en de aarde? Hij wil wel omhoog, maar kijkt ook achterom, naar beneden. Wil hij wel voor God en de hemel gaan? Kun je dan ook verbonden blijven met het aardse bestaan? Het laatste vers vind ik ontluisterend. In het land van Baal, de aarde, wordt hij niet meer gehoord, maar ook de hemel zwijgt. Wie helpt hem nu verder op zijn zoektocht? Misschien ook wel herkenbaar. De hemel zwijgt, ook op momenten dat wij God nodig hebben.

Vergelijkbare documenten

Uitleg van het thema. De Bijbel wereldwijd

Uitleg van het thema. De Bijbel wereldwijd Uitleg van het thema De Bijbel wereldwijd Gedicht: Een Boek De buurvrouw heeft een mooi boek met allemaal mooie verhalen Ik wil ook graag zo één mama, ik zal het zelf betalen Verhalen over lang geleden,