Operatie aan de endeldarm
|
|
- Raphaël Visser
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Operatie aan de endeldarm Uw behandelend arts heeft met u een operatie aan de endeldarm afgesproken. Binnenkort wordt u opgenomen in het Havenziekenhuis. In deze folder leest u wat er op de afdeling gebeurt en hoe u zelf een bijdrage kan leveren aan een voorspoedig herstel. Deze folder geeft u ook informatie over de operatie aan de endeldarm, waarbij mogelijk sprake is van een kwaadaardige tumor. Doel operatie De chirurg heeft bij u mogelijk een 'rectumcarcinoom' vastgesteld. Dat wil zeggen dat er sprake is van een kwaadaardige tumor in uw endeldarm. De endeldarm is het laatste deel van uw dikke darm. Dit gedeelte dient als reservoir voor de darminhoud. Deze darminhoud verlaat als ontlasting uw lichaam. Door deze operatie neemt de chirurg de tumor met de bijbehorende lymfeklieren uit uw buik. Vaak wordt de tumor voor de operatie bestraald. Dit heet radiotherapie. Soms gebeurt dit in combinatie met medicijnen, zogenaamde chemotherapie. Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van
2 Voorbereiding op de operatie Voor een goed verloop van uw operatie en herstel, is het belangrijk dat u de volgende maatregelen in acht neemt. Wellicht is niet alle informatie op uw situatie van toepassing. Voeding Bij alle patiënten die een afspraak krijgen voor een darmoperatie, wordt in het eerste gesprek de voedingstoestand geïnventariseerd. Het is belangrijk dat u in een zo goed mogelijke voedingstoestand naar de operatie gaat. Bij een slechte voedingstoestand of onbedoeld gewichtsverlies wordt de diëtist in consult gevraagd. Zij zal contact met u opnemen om de voeding door te nemen en adviezen en/of aanvullende voeding te starten voor de operatie. Medicijnen Als u bloedverdunners gebruikt (aspirines, plavix, sintrom/acenocoumarol, marcoumar, fenprocoumon), dan moet u dit melden aan de arts. Eventueel moet u met de medicatie stoppen. Dit overlegt de arts met u. Pre-operatieve poli Voordat u geopereerd wordt, krijgt u een afspraak op de Pre-operatieve Poli. Hier heeft u een gesprek met de verpleegkundig specialist. Wond-incontinentie-stomaconsulente (WIS-verpleegkundige) Voor uw operatie heeft u nog een gesprek met de WIS-verpleegkundige voor extra informatie en uitleg. Als de mogelijkheid bestaat dat er een (tijdelijk) stoma wordt aangelegd, krijgt u tijdens dit gesprek de informatie hierover. Verderop in deze folder staat hier meer informatie over. De opnamedag Als de mogelijkheid bestaat dat er een stoma wordt aangelegd, zal de WISverpleegkundige samen met u de voorkeursplaats van een (eventueel ) stoma bepalen van 14 - Operatie aan de endeldarm
3 Soms wordt er door uw chirurg bepaald dat uw darmen voor de operatie leeggemaakt moeten worden. Dit kan op verschillende manieren gebeuren: - Uw darm kan leeggemaakt worden door een klysma. Hierbij wordt via de anus een slangetje in uw darm gebracht met vloeistof. - U drinkt twee liter laxerende vloeistof (moviprep), zodat uw dikke darm volledig wordt gereinigd. Wanneer uw voorbereiding bestaat uit het drinken van moviprep, zult u een infuus aangesloten krijgen om het vocht dat u verliest (diarree) aan te vullen. Welke methode voor u van toepassing is wordt door de chirurg bepaald. Tenzij u van uw arts of verpleegkundige andere voorschriften heeft gekregen, gelden op de dag van uw operatie de volgende dieetvoorschriften: - Tot zes uur voor uw operatie mag u normaal eten en drinken. - Tot twee uur voor de operatie mag u nog helder drinken, zoals thee, water, zwarte koffie (eventueel met suiker, géén melkpoeder), aanmaaklimonade en appelsap. LET OP: u mag geen melkproducten drinken! - Geadviseerd wordt tot 2 uur voor de operatie een koolhydraatrijke heldere drank te drinken zoals een glas roosvicee (aanmaaklimonade) of appelsap. Dit heeft een positief effect op het herstel na de operatie. LET OP: heeft u diabetes dan is koolhydraatrijk drinken niet geschikt voor u. Operatie Bij de operatie wordt de tumor met voldoende marge samen met de bijbehorende lymfeklieren verwijderd. Wanneer dit mogelijk is, hecht de chirurg de twee uiteinden van de dikke darm weer aan elkaar. Dit is alleen mogelijk als de tumor niet te dicht bij uw anus zit. Er moet namelijk genoeg gezonde endeldarm overblijven om de verbinding te kunnen maken. Als de tumor te dicht bij uw anus zit, dan wordt uw endeldarm inclusief uw anus verwijderd. Dit wordt een 'rectumamputatie' genoemd. Bij een rectumamputatie is het onvermijdelijk dat een blijvend stoma wordt aangelegd. Het stoma zit meestal linksonder in de buik. Doordat ook uw anus wordt verwijderd, heeft u na de operatie een wond in uw bilnaad. Deze wond kan in de eerste periode na uw operatie pijnlijke ongemakken opleveren bij het zitten. Het kan enige tijd duren voordat deze wond is genezen van 14 - Operatie aan de endeldarm
4 Tijdens de operatie verwijdert de chirurg ook het omliggende vetweefsel met daarin de lymfeklieren. Hierdoor wordt de kans op terugkeer van de tumor zo klein mogelijk gemaakt. Achter dit vetweefsel liggen de zenuwen die zorgen voor een aantal seksuele functies en urineblaasfuncties. Uiteraard probeert de chirurg deze zenuwen zoveel mogelijk te sparen, maar soms is het niet te vermijden dat de zenuwen naar uw blaas en geslachtsorganen beschadigd raken. Hierdoor kunnen plasproblemen optreden en bij mannen impotentie. Deze stoornissen kunnen van tijdelijke of van blijvende aard zijn. Bespreek deze gevolgen met uw arts, zodat hij u adviezen kan geven en eventueel kan doorverwijzen naar andere specialisten. Kijkoperatie Bij een kijkoperatie worden, via kleine sneetjes (0,5 1 cm) in uw buikwand, instrumenten en een camera naar binnen gebracht. Het camerabeeld is in de operatiekamer op verschillende schermen te zien en sterk vergroot. Hierdoor is het operatiegebied van dichtbij te bekijken. Tevens wordt uw buik opgeblazen met lucht om werkruimte te creëren. Deze methode is echter niet voor iedere patiënt geschikt. Redenen waarom soms een kijkoperatie niet kan plaatsvinden, zijn onder andere: - ernstig overgewicht; - eerdere operaties in uw buik, waarbij ernstige en uitgebreide verklevingen zijn gevormd; - eventuele aandoeningen van hart en longen. De voordelen van kijkoperaties kunnen groot zijn. - minder bloedverlies tijdens de operatie; - minder pijn na de operatie; - sneller herstel dus sneller naar huis. In het Havenziekenhuis is uitgebreide ervaring met deze manier van opereren. Traditionele (open) operatie Als een kijkoperatie niet mogelijk blijkt te zijn, wordt u op de traditionele manier geopereerd. Deze manier van opereren is nog steeds een goede operatie, waarbij de kanker even goed verwijderd kan worden. Stoma van 14 - Operatie aan de endeldarm
5 Uit veiligheidsoogpunt wordt soms een tijdelijk stoma aangelegd. Een stoma is een kunstmatige uitgang in de huid van uw buik waardoor de ontlasting wordt afgevoerd. Omdat deze uitgang geen kringspier heeft, heeft u geen controle over uw ontlasting. Uw ontlasting komt terecht in een opvangzakje dat rond uw stoma is aangebracht. Een stoma kan tijdelijk of permanent zijn. Uw chirurg zal dit voor de operatie met u bespreken. De aanleg van een tijdelijk stoma stroomopwaarts van een darmaansluiting geeft uw nieuw gemaakte dikke darm aansluiting (anastomose) de tijd om te genezen, zonder dat er ontlasting langs komt. Het tijdelijk stoma wordt soms op de dunne darm geplaatst en soms halverwege de dikke darm. Er wordt een klein stukje van de darm naar buiten geleid, geopend en vastgehecht aan uw buik. De plaats van het tijdelijk stoma kan rechtsonder of linksonder op uw buik zijn. De verpleegkundige zal dit met u bespreken. Mogelijke complicaties Geen enkele operatie is zonder risico s. Zo is er ook bij een operatie aan de dikke darm de kans op complicaties aanwezig, zoals naadlekkage, trombose, longontsteking, infectie of nabloeding. Als er complicaties optreden, duurt uw verblijf in het ziekenhuis langer en is soms een tweede operatie noodzakelijk. Meer informatie over de belangrijkste complicaties na een dikke darmoperatie vindt u hieronder. Naadlekkage Als de twee uiteinden van uw dikke darm aan elkaar worden gehecht, kan een lekkage van de naad optreden. De inhoud van de darm lekt hierbij weg in de buik en leidt tot een ernstige buikvliesontsteking waardoor u zeer ziek kan worden. Er volgt dan een spoedoperatie waarbij meestal een stoma wordt aangelegd en u na de operatie nog langere tijd ernstig ziek kan zijn. De symptomen van naadlekkage kunnen zijn: - een bolle buik; - misselijkheid en braken; - koorts; - buikpijn; - ernstig ziek zijn. Wondinfectie van 14 - Operatie aan de endeldarm
6 Een wondinfectie is een ontsteking van de huid op de plaats van de hechtingen. De symptomen zijn roodheid van de huid of lekken van wondvocht. Bij een wondinfectie worden soms de hechtingen verwijderd, zodat het onderhuids ontstoken wondvocht (pus) ontlast en uitgespoeld kan worden. Meestal zijn antibiotica hierbij niet nodig. Na de operatie Om uw herstel na de operatie te bespoedigen, kan het zijn dat u in aanmerking komt voor deelname aan het 'sneller-beter herstel programma', ook wel bekend als het ERAS protocol (Enhanced Recovery After Surgery). Het doel van dit herstelprogramma is om u zo snel mogelijk weer op uw niveau en conditie van voor de operatie te brengen. U draagt hierbij zelf in belangrijke mate bij aan uw herstel. Dit doet u door, zo mogelijk, zo snel mogelijk weer normaal te eten en drinken en uit bed te komen en te lopen. Direct na de operatie bent u door een aantal slangen verbonden met apparaten, zoals; - één of twee infusen voor vochttoediening; - dun slangetje in uw rug voor pijnbestrijding; - eventueel drain in uw buik voor afvoer van wondvocht; - blaaskatheter voor afloop van urine; - soms een slang (sonde) door uw neus, die via de slokdarm in de maag ligt en ervoor zorgt dat overtollig maagsap wordt afgezogen; - zuurstof slangetje. Afhankelijk van uw herstel worden deze slangen weer verwijderd. Wanneer u weer helemaal van de operatie hersteld zal zijn, is moeilijk aan te geven. Dit hangt af van de grootte van uw operatie, de wijze van opereren en hoe snel u herstelt. Eten en drinken Indien u geen maagsonde heeft na de operatie, bij terugkomst op de verpleegafdeling, krijgt u een glas water. Misselijkheid is de enige reden om niet te drinken. Daarom krijgt u aan het einde van de operatie uit voorzorg een middel tegen misselijkheid. Indien u nog misselijk bent, verzoeken we u om dit aan te geven. Voeding wordt na de operatie op advies van de arts uitgebreid. In de ideale situatie ziet de voeding na de operatie er als volgt uit: van 14 - Operatie aan de endeldarm
7 Dag van de operatie: - Minimaal ½ liter drinken; - s Avonds krijgt u een vloeibare maaltijd aangeboden. Dag 1 na de operatie: - Vloeibare voeding met als aanvulling 2 keer per dag aanvullende drinkvoeding (Nutridrink compact proteïn). De drinkvoeding is eiwitrijk en zorgt voor een zo goed mogelijk herstel na de operatie. - s Avonds krijgt u een broodmaaltijd aangeboden. De dagen daarna: - Normale voeding (wensdieet); - 2 maal daags aanvullende drinkvoeding (Nutridrink compact proteïn); - In deze dagen komt de diëtist bij u langs om in samenspraak met u te bekijken hoe lang en in welke hoeveelheid u met de drinkvoeding door moet gaan. Daarnaast moet u 3 keer daags kauwgom kauwen en krijgt u tabletten om de darmwerking te bevorderen. Beweging Bewegen is van zeer groot belang na een operatie aan de darmen. Het voorkomt allerlei vervelende complicaties die uw herstel kunnen vertragen. Bewegen kan: - trombose voorkomen; - verlies van spierkracht tegen gaan; - uw ademhaling verdiepen en daardoor luchtweginfecties voorkomen en de wond sneller laten genezen. Na de operatie start u zo snel mogelijk met bewegen (mobilisatie). De avond van uw operatie wordt er al een begin gemaakt met bewegen doordat u op de rand van het bed mag komen zitten. De verpleegkundige kan hierbij helpen. De dag na de operatie is het de bedoeling dat u 3 keer op een dag uit bed komt. Wij adviseren dat te doen op momenten van de zelfzorg en van de maaltijden. Zo komt u meteen weer in een persoonlijk ritme terecht. De dagen die volgen is het de bedoeling dat u deze 3 momenten uitbreidt tot minimaal ongeveer 3 keer 2 uur op een dag van 14 - Operatie aan de endeldarm
8 Snel herstel Het streven van het ERAS-protocol is zo spoedig mogelijk herstel. Dit houdt onder andere in dat u na uw operatie zo spoedig mogelijk: - weer normaal eet; - met ondersteuning van verpleging uit bed komt; - pijnbestrijding op maat' toegediend krijgt. Hiervoor is een vast schema gemaakt: afhankelijk van uw situatie en lichamelijke toestand, wordt per dag bepaald of dit haalbaar is. De verpleegkundigen vertellen u daar meer over. Als alles goed gaat, kunt u binnen zeven tot tien dagen na de operatie het ziekenhuis verlaten. Bij een kijkoperatie is het herstel vaak sneller. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis kunt u een dagboekje invullen, zodat u weet wat u gegeten en gedronken heeft en hoeveel momenten u gemobiliseerd heeft. Het dient als richtlijn waardoor een spoedig herstel wordt bevorderd. Achter in de folder vindt u een voorbeeld dagboekje. Intensive Care Soms gaat u na de operatie naar de Intensive Care (IC). Dit is dan vaak voor één nacht, tenzij de IC-arts in overleg met uw chirurg, anders beslist. Op deze afdeling kunnen uw lichaamsfuncties beter worden bewaakt dan op de verpleegafdeling. Als opname op de Intensive Care niet nodig is, gaat u na de operatie gewoon weer naar uw eigen kamer. Ontslag U mag vanaf de derde dag na de operatie naar huis, wanneer: - uw darm normaal functioneert; - u voldoende normale voeding verdraagt; - de pijn onder controle is; - u weer voldoende mobiel bent. De definitieve beslissing of u naar huis mag, neemt uw chirurg in overleg met u. In principe is thuis, als u voor de operatie zelfstandig functioneerde, geen extra zorg nodig. Denkt u al voor de opname na of u thuis hulp nodig heeft na de operatie en wie u weer op komt halen wanneer u naar huis kan? Dit kunt u tijdens het opnamegesprek al doorgeven aan de verpleegkundige. Het herstel na een darmoperatie verloopt in het begin snel, maar het kan van 14 - Operatie aan de endeldarm
9 drie tot zes maanden duren totdat u zich volledig hersteld voelt. U mag alles doen. Let wel goed op signalen van het lichaam. Bij pijn of buitensporige vermoeidheid, heeft u teveel gedaan. Uitslag Bij uw ontslag krijgt u een afspraak mee voor controle op de polikliniek Chirurgie. Tijdens deze afspraak hoort u de uitslag van het weefselonderzoek en uw eventuele nabehandeling. Aangezien het weefselonderzoek ongeveer tien werkdagen duurt, wordt deze afspraak meestal één tot twee weken na de operatie gepland. Het is verstandig om iemand mee te nemen naar dit gesprek. Psychosociale ondersteuning Ziek-zijn is voor ieder mens een ingrijpend gebeuren. De fase van onderzoeken, zowel klinisch als poliklinisch, kan belastend voor u zijn. Het wachten op uitslagen is veelal een periode van onzekerheid en spanning. De confrontatie met de diagnose, in de poliklinische of klinische fase, kan tot emotionele reacties leiden. Behandeling in het ziekenhuis kan ingrijpend zijn in uw leven, maar ook in dat van uw naasten. Over en weer kan er zorg zijn om elkaar en over de gevolgen van het ziek-zijn voor het dagelijks leven. Een ieder staat voor de opgave om op eigen wijze een weg te vinden in deze nieuwe situatie. Het medisch maatschappelijk werk kan u en uw naasten hierbij behulpzaam zijn. U kunt het medisch maatschappelijk werk inschakelen via uw behandelend arts of de verpleegkundige. Ook kunt u zelf bellen naar het algemene nummer van het Havenziekenhuis ( ) en vragen naar het medisch maatschappelijk werk om een afspraak te maken. Hierna volgt een intakegesprek waarin uw hulpvraag besproken wordt van 14 - Operatie aan de endeldarm
10 Leefregels Het is normaal dat de operatiewond nog enige tijd gevoelig is en dat de buik enigszins is opgezet. Ook kan uw ontlasting nog onregelmatig zijn. U kunt zich thuis het beste aan de volgende richtlijnen houden: - Dieet: u kunt thuis normaal eten. Het is verstandig om veel te drinken (1,5 2 liter per dag). - Medicijnen: zo nodig gebruikt u pijnstillers. - Douchen: vanaf de tweede dag na de operatie mag u normaal douchen. Tot de controleafspraak mag u niet in bad of zwemmen. - Beweging: zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Dagelijks wandelen is goed voor uw herstel. Traplopen is toegestaan. De eerste weken mag u geen zware voorwerpen tillen - Autorijden: zodra u zich daartoe in staat voelt, mag u weer autorijden. - Werken: wanneer u kunt werken, hangt af van het soort werk dat u verricht. Meestal kunt u na enkele weken weer aan het werk. Overleg dit met de chirurg en bedrijfsarts. Neem contact op met het ziekenhuis wanneer u merkt dat u een pijnlijke gespannen buik heeft, veel moet braken of wanneer u koorts heeft. Vragen Als zich thuis complicaties voordoen, neemt u dan bij voorkeur contact op met uw behandelend specialist, te bereiken via de polikliniek Chirurgie. Het telefoonnummer is Bij acute problemen kunt u contact opnemen met de Spoedeisende Hulp, bereikbaar op telefoonnummer van 14 - Operatie aan de endeldarm
11 Voorbeeld dagboekje Dag: van 14 - Operatie aan de endeldarm
12 Dag: van 14 - Operatie aan de endeldarm
13 Dag: van 14 - Operatie aan de endeldarm
14 Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website bij 'patiënten' of uw mening delen via Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer Afspraak afzeggen of wijzigen Bent u onverwacht verhinderd? Laat u dit dan zo spoedig mogelijk aan ons weten. Een andere patiënt kan dan wellicht eerder worden geholpen. Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Havenziekenhuis CHIR/16/01/folder endeldarm operatie POSTADRES Postbus LN Rotterdam Telefoon & fax HOOFDLOCATIE buitenpolikliniek krimpen Haringvliet 2 Patrijzenstraat 59 Rotterdam Krimpen aan den IJssel - 14 van 14 - Operatie aan de endeldarm
Dikke darm operatie. Tevens geeft deze folder u informatie over de operatie aan de dikke darm, waarbij mogelijk sprake is van een kwaadaardige tumor.
Dikke darm operatie Uw behandelend arts heeft met u een operatie aan de dikke darm afgesproken. Binnenkort wordt u opgenomen in het Havenziekenhuis. In deze folder leest u wat er op de afdeling gebeurt
Nadere informatieOPERATIE AAN ENDELDARM RECTUMCARCINOOM
OPERATIE AAN ENDELDARM RECTUMCARCINOOM 17171 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u een operatie aan de endeldarm afgesproken. Deze folder geeft u informatie over de operatie. Het is goed u te realiseren
Nadere informatieFunctie en ligging dikke darm. Klachten. Soort operatie
DARMOPERATIE ERAS Inleiding Uw behandelend arts heeft met u een operatie aan de dikke darm afgesproken. Deze folder geeft u informatie over de gang van zaken rondom operaties aan de dikke darm. Wij wijzen
Nadere informatieEndeldarmoperatie. Poli Chirurgie
00 Endeldarmoperatie Poli Chirurgie Deze folder geeft u informatie over operaties aan de endeldarm vanwege een kwaadaardig gezwel. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders
Nadere informatieEndeldarmoperatie. Poli Chirurgie
00 Endeldarmoperatie Poli Chirurgie Deze folder geeft u informatie over operaties aan de endeldarm vanwege een kwaadaardig gezwel. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders
Nadere informatieHet opheffen van een darmstoma
Het opheffen van een darmstoma U wordt binnenkort opgenomen voor een operatie om de darmstoma op te heffen De totale zorg rondom de operatie is erop gericht dat u snel hiervan herstelt. Deze informatie
Nadere informatieE R A S, her s t e l p r o g r a m m a n a e e n d i k k e d a r m o p e r a t i e
E R A S, her s t e l p r o g r a m m a n a e e n d i k k e d a r m o p e r a t i e Deze informatiefolder geeft u informatie over het ERAS herstelprogramma na een dikke darmoperatie. Het is goed u te realiseren
Nadere informatieStoma. Havenziekenhuis
Stoma U heeft van uw arts gehoord dat er bij u een stoma moet worden aangelegd of dat de kans op een stoma bij uw operatie aanwezig is. In deze folder kunt u de informatie over het aanleggen van een stoma
Nadere informatieVerwijderen van de endeldarm (rectumextirpatie)
Verwijderen van de endeldarm (rectumextirpatie) De endeldarm is het laatste deel van onze dikke darm. Dit darmdeel heeft een reservoir-functie voor de darminhoud, die als ontlasting het lichaam via de
Nadere informatieEen pouch in plaats van de dikke darm (IPAA)
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Een pouch in plaats van de dikke darm () Inleiding Deze folder geeft u informatie over de ileo pouch anale anastomose (), die aangelegd kan worden na het verwijderen van
Nadere informatieBlaasoperatie (Bricker-operatie)
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Urologie Blaasoperatie (Bricker-operatie) 1 Blaasoperatie (Bricker-operatie) Binnenkort gaat u naar het ziekenhuis voor een blaasoperatie.
Nadere informatieaanleggen van een pouch (IPAA)
patiënteninformatie aanleggen van een pouch (IPAA) U heeft met uw arts gesproken over het maken van een verbinding tussen de dunne darm en de anus. Dit heet een Ileo Pouch Anale Anastomose (IPAA), in het
Nadere informatieH.334316.1115. Dikke darmoperatie en een sneller herstel volgens ERAS
H.334316.1115 Dikke darmoperatie en een sneller herstel volgens ERAS Inleiding Binnenkort wordt u opgenomen voor een operatie aan uw dikke darm. Hiervoor verblijft u vijf tot acht dagen in het ziekenhuis.
Nadere informatieERAS-programma versneld herstel na darmchirurgie
00 ERAS-programma versneld herstel na darmchirurgie Poli Chirurgie Inleiding U wordt binnenkort opgenomen voor een dikkedarm operatie. Bij deze operatie wordt het ERAS-programma toegepast. ERAS is een
Nadere informatieERAS (herstelprogramma na een dikke darmoperatie
ERAS (herstelprogramma na een dikke darmoperatie Deze folder geeft u informatie over het ERAS herstelprogramma na een dikke darmoperatie. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie
Nadere informatieKlachten Meestal heeft de patiënt last van een veranderd ontlastingspatroon en/of bloed bij de ontlasting.
Endeldarmkanker De diagnose 2 Waarom een endeldarmoperatie? 3 Voorbereiding voor de operatie 3 De opname 3 De operatie 4 Na de operatie 5 Mogelijke complicaties 5 Gevolgen van de operatie 6 Na de behandeling
Nadere informatieLaparoscopische pyelumplastiek
Laparoscopische pyelumplastiek Nierbekkenplastiek Zoals u reeds van uw uroloog heeft vernomen is vastgesteld dat er bij u een vernauwing in de urineleider aanwezig is die de afvloed van urine uit uw nier
Nadere informatieOperatie dikke darm kanker
Operatie dikke darm kanker Inleiding Deze folder geeft u algemene informatie over diverse soorten operaties aan de dikke darm. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan
Nadere informatieDIKKE DARMOPERATIE 17995
DIKKE DARMOPERATIE 17995 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u een operatie aan de dikke darm afgesproken. Deze folder geeft u informatie over de operatie aan de dikke darm, waarbij sprake is van kwaadaardige
Nadere informatieH.334316.0314. Dikke darmoperatie en een sneller herstel volgens ERAS
H.334316.0314 Dikke darmoperatie en een sneller herstel volgens ERAS Inleiding Binnenkort wordt u opgenomen voor een operatie aan uw dikke darm. Hiervoor verblijft u vijf tot acht dagen in het ziekenhuis.
Nadere informatie(Gastro) enterostomie. Omleidingsoperatie van maag met dunne darm
(Gastro) enterostomie Omleidingsoperatie van maag met dunne darm 1. Inleiding Binnenkort ondergaat u een omleidingsoperatie in het ETZ TweeSteden of het ETZ Waalwijk. In deze folder leest u informatie
Nadere informatieERAS programma. Versneld herstel na darmchirurgie. Poli Chirurgie
00 ERAS programma Versneld herstel na darmchirurgie Poli Chirurgie Inleiding U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darm operatie. Bij deze operatie wordt het ERAS programma toegepast. ERAS is een
Nadere informatieOperatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie
Operatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie Ziekenhuis Gelderse Vallei U wordt binnenkort opgenomen voor een operatie aan uw endeldarm. De totale zorg rondom de operatie is erop gericht
Nadere informatieBeter en sneller herstel na een darmoperatie ERAS
Beter en sneller herstel na een darmoperatie ERAS Inleiding U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darm operatie. Rondom deze operatie wordt het ERAS programma toegepast. Het programma bestaat uit
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Patiënteninformatie bij het ERAS programma
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal Patiënteninformatie bij het ERAS programma PATIËNTENINFORMATIE BIJ HET ERAS PROGRAMMA INLEIDING ERAS is een afkorting van de engelse woorden: Enhanced Recovery After Surgery,
Nadere informatieDe transurethrale blaastumor resectie
De transurethrale blaastumor resectie Een operatie waarbij een blaastumor via de plasbuis wordt weggehaald U heeft van uw uroloog gehoord dat u een blaastumor heeft. Het is verstandig om deze tumor weg
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Sneller beter na een. dikkedarmoperatie. ERAS-programma
PATIËNTEN INFORMATIE Sneller beter na een dikkedarmoperatie ERAS-programma 2 PATIËNTENINFORMATIE Introductie U wordt binnenkort opgenomen voor een dikkedarmoperatie. Het Maasstad Ziekenhuis past bij deze
Nadere informatieHet verwijderen van de endeldarm Rectumamputatie
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Het verwijderen van de endeldarm Inleiding Deze folder geeft u informatie over operaties aan de endeldarm wegens een kwaadaardig afwijking. Het is goed u te realiseren dat
Nadere informatieoperatie van de endeldarm
patiënteninformatie operatie van de endeldarm Uw arts heeft een afwijking aan uw endeldarm vastgesteld. Hoe stelt de arts de diagnose? Wat is de behandeling? Hoe gaat de operatie? Dat en meer leest in
Nadere informatieVerwijderen van de endeldarm
CHIRURGIE Verwijderen van de endeldarm Rectumextirpatie BEHANDELING Verwijderen van de endeldarm Deze folder geeft u informatie over operaties aan de endeldarm wegens een kwaadaardige afwijking. Het is
Nadere informatieBeter en sneller herstel na een darmoperatie
Beter en sneller herstel na een darmoperatie ERAS-programma Binnenkort wordt u opgenomen voor een dikke darmoperatie. Rondom om deze operatie wordt het ERAS-programma toegepast. Het programma bestaat uit
Nadere informatieUw opname voor een dikke darmoperatie
Uw opname voor een dikke darmoperatie Inhoudsopgave Inleiding... 1 Functie en ligging van de dikke darm... 1 De operatie... 2 Optimale zorg vóór de opname... 3 De dag voor de operatie... 4 De dag van
Nadere informatieChirurgie. Een darmoperatie met het ERAS-programma
Chirurgie Een darmoperatie met het ERAS-programma U wordt binnenkort opgenomen voor een darmoperatie. Bij deze operatie wordt het ERAS- programma toegepast. In deze folder krijgt u eerst informatie over
Nadere informatieERAS programma. Versneld hersteld na darmchirugie. Afdeling Chirurgie
ERAS programma Versneld hersteld na darmchirugie Afdeling Chirurgie Inleiding ERAS is een afkorting van de engelse woorden: Enhanced Recovery After Surgery, hetgeen vertaald betekent: versneld hersteld
Nadere informatieOperatie voor het verwijderen van de blaas
Binnenkort wordt u opgenomen in het MCL voor het verwijderen van uw blaas en het aanleggen van een urinestoma. Meestal wordt dit gedaan volgens de zogenaamde Brickermethode. In deze brochure kunt u lezen
Nadere informatieWat is een liesbreuk, hoe ontstaat het en hoe kan het behandeld worden
Liesbreuk Wat is een liesbreuk, hoe ontstaat het en hoe kan het behandeld worden Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies ter hoogte van de lies. Dit is te zien door een verdikking in één of
Nadere informatieNaar huis met een drain
Naar huis met een drain De verzorging van een wond met een drain thuis U heeft een operatie gehad waarbij uw okselklieren zijn weggehaald. Voor de afvoer van bloed en weefselvocht is er een dun plastic
Nadere informatieVersneld herstel na darmchirurgie
Versneld herstel na darmchirurgie U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darm operatie. Bij deze operatie wordt het ERAS programma toegepast. ERAS is een afkorting van de Engelse woorden: Enhanced
Nadere informatieMaagoperatie. Chirurgie. Beter voor elkaar
Maagoperatie Chirurgie Beter voor elkaar Maagoperatie Ligging en functie van de maag De maag ligt boven in de buik (zie tekening) en is het reservoir waar ons eten en drinken, na passage door keel en slokdarm,
Nadere informatieInleiding Ligging en functie van de maag Diagnose en onderzoek De operatie
Maagoperatie Inleiding Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond een maagoperatie. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE DIKKEDARMOPERATIE
PATIËNTENINFORMATIE DIKKEDARMOPERATIE 2 DIKKEDARMOPERATIE Inleiding Deze folder geeft u informatie over operaties aan de dikke darm. Uw persoonlijke situatie kan echter anders zijn dan beschreven. Informatie
Nadere informatieBorstsparende operatie
Borstsparende operatie Academisch Borstkankercentrum Erasmus MC- Havenziekenhuis U wordt behandeld in het Academisch Borstkankercentrum Erasmus MC- Havenziekenhuis. In deze folder leest u in het kort wat
Nadere informatieVersneld herstel na darmchirurgie
CHIRURGIE Versneld herstel na darmchirurgie U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darm operatie. Bij deze operatie wordt het ERAS programma toegepast. ERAS is een afkorting van de Engelse woorden:
Nadere informatieEen operatie voor het verwijderen van de blaas
Binnenkort wordt u opgenomen in het MCL voor het verwijderen van uw blaas en het aanleggen van een urinestoma. Meestal wordt dit gedaan volgens de zogenaamde Brickermethode. In deze brochure kunt u lezen
Nadere informatieOperaties aan de schildklier
Operaties aan de schildklier Strumectomie Het kan om verschillende redenen nodig zijn dat u aan uw schildklier wordt geopereerd. Kort samengevat volgen ze hier: De schildklier werkt te hard. Als dat niet
Nadere informatieBricker operatie (aanleg van een urinestoma) Afdeling Urologie
Bricker operatie (aanleg van een urinestoma) Afdeling Urologie Uw uroloog heeft bij u een aandoening geconstateerd waarvoor het nodig is uw blaas te verwijderen en een urinestoma aan te leggen. Bij deze
Nadere informatieVerwijdering van de nier (benigne)
Verwijdering van de nier (benigne) Laparoscopische nefrectomie benigne Zoals u reeds van uw uroloog heeft vernomen, wordt uw nier verwijderd. Dit gebeurt bij u, omdat uw nier problemen veroorzaakt, zoals
Nadere informatieBeter en sneller herstel na een darmoperatie
Beter en sneller herstel na een darmoperatie ERAS-programma Binnenkort wordt u opgenomen voor een dikke darmoperatie. Rondom deze operatie wordt het ERAS-programma toegepast. Het programma bestaat uit
Nadere informatieVersneld herstel na een dikke darmoperatie
Versneld herstel na een dikke darmoperatie Chirurgie Beter voor elkaar 2 Inhoudsopgave Inleiding 4 ERAS kwaliteitsprogramma 4 Eigen bijdrage aan herstel 4 Hoofdstuk 1 6 De periode voor de operatie 6 Intensive
Nadere informatieBeter en sneller herstel na een darmoperatie. Chirurgie
Beter en sneller herstel na een darmoperatie Chirurgie Inleiding U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darm operatie. Rondom deze operatie wordt het ERAS programma toegepast. Het programma bestaat
Nadere informatieKijkoperatie van de dikke darm
CHIRURGIE Kijkoperatie van de dikke darm BEHANDELING Kijkoperatie van de dikke darm U komt binnenkort naar het ziekenhuis voor een operatie aan de dikke darm. Bij deze operatie verwijdert de chirurg het
Nadere informatieSnel beter na een dikke darmoperatie
Snel beter na een dikke darmoperatie Afdeling algemene chirurgie Inleiding U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darmoperatie. In deze brochure leest u meer over: de functie van de dikke darm de
Nadere informatieoperatie van de endeldarm
patiënteninformatie operatie van de endeldarm Uw arts heeft een afwijking aan uw endeldarm vastgesteld. Hoe stelt de arts de diagnose? Wat is de behandeling? Hoe gaat de operatie? Dat en meer leest in
Nadere informatieHerstel na een gynaecologische buikoperatie. (ERAS-programma)
Herstel na een gynaecologische buikoperatie. (ERAS-programma) Binnenkort krijgt u een gynaecologische buikoperatie. Hierbij wordt het versneld herstelprogramma toegepast. Dit zorgprogramma brengt alle
Nadere informatieERAS-programma versneld herstel na darmchirurgie
00 ERAS-programma versneld herstel na darmchirurgie Poli Chirurgie Inleiding U wordt binnenkort opgenomen voor een dikkedarm operatie. Bij deze operatie wordt het ERAS-programma toegepast. ERAS is een
Nadere informatieGastro-duodenoscopie
Gastro-duodenoscopie Een onderzoek naar de binnenkant van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm Binnenkort wordt er bij u een gastro-duodenoscopie gedaan. Dit is een onderzoek waarbij afwijkingen aan
Nadere informatieSnel beter na een dikkedarmoperatie
Snel beter na een dikkedarmoperatie Afdeling algemene chirurgie Inleiding U wordt binnenkort opgenomen voor een dikkedarmoperatie. In deze brochure leest u meer over: de functie van de dikke darm de voorbereiding
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas. Polikliniek chirurgie
Verwijderen van de galblaas Polikliniek chirurgie Verwijderen van de galblaas Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om uw galblaas te laten verwijderen. In deze brochure vindt u
Nadere informatieChirurgie. Littekenbreuk. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u informatie over een littekenbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de
Nadere informatie1. Inleiding. 2. Oorzaak aandoening/aanleiding behandeling
Maagperforatie 1. Inleiding In deze folder leest u informatie over de operatie en krijgt u een aantal richtlijnen en adviezen die bijdragen aan uw herstel. In de informatiefolder Dagbehandeling of, indien
Nadere informatieOpheffen van een darmstoma
Chirurgie Opheffen van een darmstoma www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud De behandeling... 3 Voorbereidingen... 3 Pre-operatieve screening en anesthesie... 3 Opnamedatum... 4 De opname... 4 Voorafgaande
Nadere informatieVerwijderen van een nier via een kijkoperatie. Laparoscopische operatie
Verwijderen van een nier via een kijkoperatie Laparoscopische operatie Inleiding Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van één van uw nieren. De uroloog heeft met u besproken
Nadere informatieVerwijderen van een deel van de lever
Verwijderen van een deel van de lever Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2014 pavo 1021 Inleiding U wordt binnenkort in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van een deel van
Nadere informatieHerstel na een acute darmoperatie Afdeling chirurgie.
Herstel na een acute darmoperatie Afdeling chirurgie www.nwz.nl Inhoud Uw herstel 3 Wat kunt u na de operatie verwachten? 6 Complicaties 6 Leefregels voor thuis na een darmoperatie 8 Uitslag en controle
Nadere informatieVersneld herstel na darmchirurgie
Versneld herstel na darmchirurgie ERAS programma In deze brochure kunt u lezen over Versneld herstel na darmchirurgie. Het is belangrijk dat u goed geïnformeerd bent over alle facetten van een dikke darmoperatie.
Nadere informatieLittekenbreuk. Chirurgie. mca.nl
Littekenbreuk Chirurgie mca.nl Inhoudsopgave Wat is een littekenbreuk? 3 Voorbereiding 3 Opname 4 Ontharen 4 Tijdens de operatie 4 Na de operatie 5 Complicaties 5 Controleafspraak 5 Uw vragen 6 Kosten
Nadere informatieMaagoperatie. Ligging en functie van de maag. Diagnose en onderzoek
Maagoperatie Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond een maagoperatie. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Ligging
Nadere informatieHet verwijderen van een nier
Het verwijderen van een nier Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2015 pavo 0127 Inleiding Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van een nier. In deze folder leest u over
Nadere informatieColonherstelprogramma Lievensberg ziekenhuis
Colonherstelprogramma Lievensberg ziekenhuis Binnenkort wordt u opgenomen voor een operatie aan de dikke darm. U neemt hierbij deel aan een versneld herstelprogramma. Het doel is om complicaties zo veel
Nadere informatieVersneld Herstelprogramma (ERAS protocol)
Versneld Herstelprogramma (ERAS protocol) Binnenkort krijgt u een gynaecologische buikoperatie. Hierbij wordt het versneld herstelprogramma toegepast. Dit zorgprogramma brengt alle factoren samen die een
Nadere informatieColonherstelprogramma
Colonherstelprogramma Nazorgformulier colon herstel programma. Als u eenmaal thuis bent is het voor uw herstel van belang dat u actief blijft. Voor u is het belangrijk om te weten welke activiteiten u
Nadere informatieEen onderzoek naar de binnenkant van de endeldarm en de dikke darm
Sigmoïdoscopie Een onderzoek naar de binnenkant van de endeldarm en de dikke darm Binnenkort wordt er bij u een sigmoidoscopie gedaan. Dit is een onderzoek waarbij met een kijkinstrument, de endoscoop,
Nadere informatieVersneld hersteld na darmchirurgie
Versneld hersteld na darmchirurgie Snel herstelprogramma Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Oorzaak aandoening/aanleiding behandeling 1 Onderzoek/behandeling 2 Mogelijke klachten 2
Nadere informatieERAS: versneld herstel na darmchirurgie
ERAS: versneld herstel na darmchirurgie ERAS is een afkorting van de Engelse woorden: Enhanced Recovery After Surgery. Dit betekent: versneld hersteld na operatie. Een ERAS programma is een kwaliteitsprogramma
Nadere informatieVersneld herstel na een dikke darmoperatie
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Versneld herstel na een dikke darmoperatie 1 www.ikazia.nl Versneld herstel na een dikke darmoperatie 800675 / november 2014 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 ERAS kwaliteitsprogramma
Nadere informatieVersneld herstel na darmchirurgie
Versneld herstel na darmchirurgie U wordt binnenkort opgenomen voor een dikke darm operatie. Bij deze operatie wordt het ERAS programma toegepast. ERAS is een afkorting van de Engelse woorden: Enhanced
Nadere informatieCHIRURGIE. Littekenbreuk
CHIRURGIE Littekenbreuk Littekenbreuk Deze folder geeft u informatie over een littekenbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie
Nadere informatieWat gebeurt er met iemand die aan een beademingsmachine ligt
Beademing Wat gebeurt er met iemand die aan een beademingsmachine ligt Uw familielid of naaste wordt beademd door een zogenaamde beademingsmachine. Dit is een ingrijpende gebeurtenis voor de patiënt zelf
Nadere informatieIntra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker
Intra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker Deze folder gaat over een eenmalige bestraling tijdens een operatie bij endeldarmkanker. Deze vorm van bestraling heet intra-operatieve radiotherapie
Nadere informatieAmandelen verwijderen bij kinderen
Amandelen verwijderen bij kinderen Wanneer en hoe worden de neus- en keelamandelen verwijderd Binnenkort worden bij uw kind de amandelen verwijderd. In deze folder kunt u meer lezen over deze behandeling.
Nadere informatieAmandelen verwijderen bij kinderen
Amandelen verwijderen bij kinderen Wanneer en hoe worden de neus- en keelamandelen verwijderd Binnenkort worden bij uw kind de amandelen verwijderd. In deze folder kunt u meer lezen over deze behandeling.
Nadere informatieOperatie aan de dikke darm. Functie en ligging van de dikke darm
Operatie aan de dikke darm Op deze pagina vindt u informatie over operaties aan de dikke darm. Informatie over aandoeningen, waarvoor een dikke darm operatie als behandelingsmethode aangewezen kan zijn,
Nadere informatieAmputatie van de borst
Amputatie van de borst Academisch Borstkankercentrum Erasmus MC- Havenziekenhuis U wordt behandeld in het Academisch Borstkankercentrum Erasmus MC - Havenziekenhuis. In deze folder leest u wat u kunt verwachten
Nadere informatieERAS ERAS programma: versneld herstel na een dikke darmoperatie
ERAS ERAS programma: versneld herstel na een dikke darmoperatie Inleiding ERAS is een afkorting van de engelse woorden: Enhanced Recovery After Surgery, hetgeen vertaald betekent: versneld hersteld na
Nadere informatieLITTEKENBREUK FRANCISCUS VLIETLAND
LITTEKENBREUK FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Deze folder geeft u informatie over een littekenbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk
Nadere informatieDeze folder gaat over de behandeling van aambeien.
Aambeien Behandeling Deze folder gaat over de behandeling van aambeien. Hoe ontstaan aambeien en slijmvliesverzakkingen? Aambeien zijn gezwollen bloedvaten, te vergelijken met spataderen. Vlak voor de
Nadere informatieVerwijderen van de lymfeklieren in het kleine bekken
Patiënteninformatie Verwijderen van de lymfeklieren in het kleine bekken (Pelviene lymfeklierdissectie) Verwijderen van de lymfeklieren van de prostaat 1 Verwijderen van de lymfeklieren in het kleine
Nadere informatieL i t t e k e n b r e u k
L i t t e k e n b r e u k Deze folder geeft u informatie over een littekenbreuk en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Nadere informatieBaarmoederslijmvlieskanker
Baarmoederslijmvlieskanker Baarmoederslijmvlieskanker (endometrium carcinoom) Deze folder geeft u informatie over het verwijderen van de baarmoeder, met de eierstokken en eventueel het omliggend weefsel
Nadere informatieInleiding Vóór de operatie
Darmkanker 2 Inleiding Als u deze folder krijgt heeft u zojuist een gesprek gehad met uw chirurg. Uit het onderzoek is gebleken dat u dikke darmkanker heeft. In deze folder leggen we de behandelmogelijkheden
Nadere informatieIleus (Darmafsluiting)
Ileus (Darmafsluiting) 1. Inleiding U bent met een ileus (darmafsluiting) opgenomen in het TweeSteden ziekenhuis. In deze folder leest u informatie over de aandoening en krijgt u een aantal richtlijnen
Nadere informatieHerstel na een acute darmoperatie
Herstel na een acute darmoperatie Afdeling chirurgie mca.nl Inhoudsopgave Uw herstel 3 Wat kunt u na de operatie verwachten? 5 Complicaties 5 Leefregels voor thuis na een darmoperatie 7 Uitslag en controle
Nadere informatieU bent opgenomen in het Havenziekenhuis, omdat u een klaplong heeft. In deze folder vindt u informatie over de behandeling van deze aandoening.
Klaplong Pneumothorax U bent opgenomen in het Havenziekenhuis, omdat u een klaplong heeft. In deze folder vindt u informatie over de behandeling van deze aandoening. Wat is een klaplong? De longen liggen
Nadere informatieO p h e f f e n s t o m a
O p h e f f e n s t o m a Deze folder geeft u informatie over het opheffen van uw stoma en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan
Nadere informatieThuis herstellen na een darmoperatie. Chirurgie
Thuis herstellen na een darmoperatie Chirurgie Onlangs heeft u in het ziekenhuis een darmoperatie ondergaan volgens het versneld herstel programma. Deze folder informeert u over de herstelperiode na de
Nadere informatieProstatectomie. Zorpad in stappen. Stap 1: Preklinische Screening. Stap 2: Voor de operatie
Prostatectomie Zorpad Prostaatverwijdering Bij u is onlangs prostaatkanker geconstateerd. Uw behandelend uroloog heeft met u verschillende behandelingsopties besproken. Samen is besloten tot een radicale
Nadere informatieM a a g o p e r a t i e
M a a g o p e r a t i e Deze folder geeft u informatie over een maagoperatie en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Nadere informatieoperatie aan de dikke darm
operatie aan de dikke darm versneld herstel programma inhoudsopgave Een operatie aan de dikke darm Voorbereiding op de operatie Opname op de dag voor de operatie Optimale zorg op de dag van de operatie
Nadere informatieVerwijderen van de sternumdraden
Cardiothoracale chirurgie Verwijderen van de sternumdraden www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl CTC006 / Verwijderen van de sternumdraden / 10-10-2013
Nadere informatieDraininstructie. Havenziekenhuis
Draininstructie In de afgelopen dagen bent u geopereerd en heeft u één of meerdere drain(s) gekregen. Met u is afgesproken dat u met deze drain(s) naar huis gaat. Het doel van deze folder is u informatie
Nadere informatie