Beleid & regelgeving. Inclusief hoger onderwijs. Deel II: Enkele documenten als uitgangspunt

Transcriptie

1 Beleid & regelgeving Inclusief hoger onderwijs Deel II: Enkele documenten als uitgangspunt 1

2 Inhoud Vlaams horizontaal gelijkekansenbeleidsplan. Doelstellingenkader Beleidsbrief Onderwijs... 7 Beleidsbrief Gelijke Kansen Beleidsbrief Welzijn Beleidsbrief Werk Beleidsnota Onderwijs Beleidsnota Gelijke Kansen Beleidsnota Welzijn Beleidsnota Werk Decreet betreffende het onderwijs XXIV Decretale bepalingen betreffende het hoger onderwijs (Codex Hoger Onderwijs) Decreet betreffende het onderwijs XXIII Omzendbrief Aanvraag- en toekenningsprocedure voor financiering van omzettingen van lesmateriaal voor leerlingen of studenten met een handicap in het gewoon onderwijs (NO/2012/03) Doelstellingenkader Handicap Beleidsnota Onderwijs Beleidsnota Gelijke Kansen Beleidsnota Welzijn Doelstellingenkader Gender, Seksuele Identiteit en Toegankelijkheid Omzendbrief Ondersteuning van leerlingen/studenten met een auditieve handicap in het gewoon basissecundair en hoger onderwijs (NO/2009/02) Omzendbrief Speciale onderwijsleermiddelen in het volwassenenonderwijs (VWO/2009/01) Decreet houdende een kader voor het Vlaamse gelijkekansen- en gelijkebehandelingsbeleid VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Omzendbrief Geïntegreerd Onderwijs (GD/2003/05) Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de criteria, voorwaarden en refertebedragen van de tussenkomsten in de individuele materiële bijstand voor de sociale integratie van personen met een handicap Decreet betreffende het onderwijs VII Wet betreffende het auteursrecht en naburige rechten Omzendbrief Procedure tot het bekomen van de financiering van speciale onderwijsleermiddelen voor leerlingen met een handicap in het gewoon onderwijs (OND/II/2.3/TM) Ministerieel besluit tot vaststelling van de perken binnen en de voorwaarden onder welke de lasten die voor de mindervaliden voortvloeien uit de verplaatsing naar en het verblijf op de plaats aangewezen voor hun schoolopleiding, door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap of de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding gedragen kunnen worden

3 Vlaams horizontaal gelijkekansenbeleidsplan. Doelstellingenkader Bron: Doelstellingenkader Gender, Seksuele Identiteit, Toegankelijkheid en Handicap Datum: Voorwoord Doel: een samenleving met gelijkheid, gelijke kansen en respect voor iedereen. Hiertoe een Vlaamsbrede aanpak: - drempels opsporen, zichtbaar maken en aanpakken, - nieuwe drempels vermijden. 1. Situering van het Vlaamse horizontale gelijkekansenbeleid 1.1 Werken aan gelijke kansen is een gedeelde verantwoordelijkheid Gelijke kansen zijn nog geen realiteit. Er zijn achterstellingen in alle levensdomeinen: onderwijs, werk, Werken aan gelijke kansen vraagt om een beleidsdomeinoverschrijdende en afgestemde aanpak. De minister van Gelijke Kansen coördineert dit. 1.2 Het horizontale gelijkekansenbeleid wordt methodisch uitgebouwd Een horizontaal gelijkekansenbeleid via de open coördinatiemethode: 1) Bepaling doelstellingenkader 2) Vertaling naar actieplannen binnen elke Vlaamse bevoegdheid - Bestrijdt achterstellingen op basis van o.a. handicap en een gebrek aan toegankelijkheid. - Focus op bestrijden van discriminatie. Belangrijke kaders, bv. VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap, Europese non-discriminatierichtlijnen, 1.3 Het doelstellingenkader wordt geconcretiseerd in een geïntegreerd actieplan Let op! Het geïntegreerd actieplan is meer dan de bestaande of geplande beleidsdomeinspecifieke gelijkekansenbevorderende maatregelen. 3

4 2. Omgevingsanalyse 2.3 Inclusie is nog geen realiteit voor mensen met een beperking Mensen met een beperking worden vaak apart, bijzonder en specifiek behandeld, bv. op vlak van onderwijs, werkplaatsen, Het VN-verdrag vraagt landen inspanningen zodat mensen met een beperking volwaardig kunnen deelnemen en barrières worden weggewerkt. Om te zorgen voor een volwaardige, evenredige participatie van mensen met een beperking, is een inclusief beleid nodig. Daarom moet er aandacht zijn voor handicap in alle beleidsdomeinen en alle maatregelen van de overheid. Onderzoek: - Vlaanderen telt een noemenswaardige groep mensen met een (functie)beperking, - Participatie: opvallende achterstellingen en afhankelijkheidsposities. Actief op de arbeidsmarkt (2013) Onderwijs / opleidingsniveau 72% van de Vlaamse bevolking Mensen zonder handicap: - 18,4% heeft diploma hoger onderwijs - 6,6% heeft universiteitsdiploma 40% van de Vlaamse bevolking met een arbeidshandicap Mensen met een handicap: - 9,3% heeft diploma hoger onderwijs - 1,6% heeft universiteitsdiploma - Twee keer zoveel mensen met een laag opleidingsniveau Bv. ondervertegenwoordiging op de arbeidsmarkt (40% tegenover 72% van de algemene bevolking) 2.4 Vlaanderen heeft nog een lange weg af te leggen naar een integraal toegankelijke samenleving - Een toegankelijke leefomgeving zorgt dat mensen actief en zelfstandig kunnen deelnemen. - De omgeving speelt een belangrijke rol bij het creëren van handicaps. 2.5 Discriminatie is nog te vaak realiteit - Proactief: achterstellingsmechanismen wegwerken en voorkomen van discriminatie. - Reacties: optreden tegen feitelijke discriminatie. 4

5 Meldingen CGKR: - 23,7% op grond van handicap en gezondheidstoestand, DOMEIN Onderwijs 25% 37% Werk 16% 25% - Het aantal feitelijke discriminaties moet hoger worden geschat. - Inzetten op onafhankelijke, krachtdadige, kwaliteitsvolle behandeling van discriminatiemeldingen. 3. Doelstellingenkader horizontaal gelijkekansenbeleid Prioritaire uitdagen zijn o.a.: - Het realiseren van integrale toegankelijkheid, - Een inclusieve samenleving voor personen met een handicap, - Het bestrijden en voorkomen van discriminatie. Gelijkheid van alle burgers staat in verdragen, wetten en decreten. Tegelijk zijn gelijke kansen nog geen realiteit in de praktijk. Gelijkekansenplan wil regeringsbreed de achterstellingsmechanismen wegwerken en discriminaties aanpakken en voorkomen. 3.1 Strategische doelstelling 1: een samenleving van gelijkwaardigheid, gelijke kansen en respect Operationele doelstelling 1: Genuanceerde en niet-stereotyperende beeldvorming - Stimuleren van genuanceerde, niet-stereotyperende beeldvorming van o.a. personen met een handicap. Operationele doelstelling 2: de kennis verhogen over de leefsituatie van de aandachtsgroepen en achterstellingsmechanismen - Onderzoek naar de aard, omvang en oorzaken van achterstellingsmechanismen. (incl. houding van Vlamingen tegenover personen met een handicap) 3.2 Strategische doelstelling 2: volwaardige maatschappelijke participatie Operationele doelstelling 6: Ontwikkelen en organiseren van een toegankelijk aanbod (maatregelen en dienstverlening) voor personen met een handicap VN-verdrag: participatiedrempels zijn niet te wijten aan de conditie van de persoon maar aan de obstakels waarmee de samenleving hem/haar confronteert. - De overheid moet deze obstakels vermijden, opsporten en bestrijden. 5

6 - Centraal zelfbeschikking en participatie om te komen tot een volwaardig leven. Operationele doelstelling 8: integrale toegankelijkheid Minimumvoorwaarde voor volwaardige participatie - bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid van voorzieningen. - Integrale fysieke toegankelijkheid. 3.3 Strategische doelstelling 2: we bestrijden en voorkomen discriminatie Discriminatie ondermijnt de succesvolle deelname aan onze samenleving: - Kordate aanpak van situaties van ongelijke behandeling - Mensen moeten de mogelijkheid krijgen hun rechten te doen gelden. 6

7 Beleidsbrief Onderwijs Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Onderwijs. Beleidsprioriteiten. Datum: Een aantal interessante elementen uit de beleidsbrief: III Managementsamenvatting Flexibilisering hoger onderwijs: initiatieven om het leerkrediet en de studievoortgang te optimaliseren. Een betere studiekeuzebegeleiding (o.a.) naar het hoger onderwijs. Strategische doelstelling: talenten van elke lerende ten volle ontwikkelen Operationele doelstelling: Studenten in het hoger onderwijs maximale kansen op slagen en internationale ervaring geven Realisaties : Uitwerking regelgeving over studievoortgang. Instellingen kunnen over de instellingen en opleidingen heen de studieresultaten opvolgen en zo de nodige maatregelen nemen. Via de Databank Hoger Onderwijs (DHO) is het mogelijk om de studierendementsgegevens te delen. Verdere uitvoering actieplan mobiliteit. Plannen : - Als opvolging van de adviezen van de VLOR en de raad: de flexibilisering in het hoger onderwijs optimaliseren. Dit in overleg met de hoger onderwijsinstellingen. - Betere registratie van internationale mobiliteit. Operationele doelstelling: Ondersteuning van lerenden versterken. Plannen : - Gedeelde aanpak voor gemeenschappelijke beleidsuitdagingen en knelpunten binnen de domeinen Welzijn en Onderwijs. 7

8 Operationele doelstelling: Het uitrollen van het beleid voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Plannen : - Herziening van het GON Strategische doelstelling: Werk maken van een Masterplan Scholenbouw Operationele doelstelling: Masterplan scholenbouw uitwerken Realisaties : Studiedagen en inspiratiebundel rond de integrale toegankelijkheid van schoolgebouwen (i.s.m. Enter vzw). Plannen : - De school van de toekomst is ook een toegankelijke school. Onderwijsinstellingen kunnen advies krijgen van het Agentschap Toegankelijk Vlaanderen. - Mogelijkheden bekijken tot concrete voorbeelden van toegankelijke schoolinfrastructuur in de databank Toegankelijk Vlaanderen. Bron: Crevits, H. (2015). Beleidsbrief Onderwijs Terug te vinden via Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Onderwijs. Beleidsprioriteiten. Datum: Een aantal interessante elementen uit de beleidsbrief: Strategische doelstelling: kansen geven aan elk talent Iedereen moet voldoende kansen krijgen om zijn talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Alle talenten moeten voldoende uitdaging krijgen. Er is bijzondere aandacht voor kansengroepen. 8

9 Operationele doelstelling: Leerzorg en een zorgcontinuüm uitbouwen Realisaties : De ondersteuning van studenten met een auditieve beperking door tolken (Vlaamse Gebarentaal, schrijftolken) werd geregeld. Operationele doelstelling: De participatie aan het hoger onderwijs verhogen (vooral) van kansengroepen Realisaties : Richtlijnen voor het beleidsplan van de onderwijsinstellingen, i.v.m. de implementatie van het decreet over de studentenvoorzieningen. Vlaamse Regering keurde conceptnota goed rond visie, doelstellingen en aanpak (voorstellen) van het Aanmoedigingsfonds. Opname in de onderwijsregelgeving van het recht op redelijke aanpassingen (cf. VNverdrag), hoe studenten dit kunnen opnemen en beslissingen kunnen aanvechten. Verankering van de studentenparticipatie op het niveau van de opleidingen. Plannen : Aanmoedigingsfonds: uitwerken van een decretaal kader en nieuwe beheersovereenkomsten met de onderwijsinstellingen. SIHO: voorstel uitwerken voor een vernieuwd SIHO waarin alle associaties vertegenwoordigd zijn. Onderzoek naar het aanbod en gebruik van ondersteuning voor studenten met een functiebeperking. Doel is het komen tot een referentiekader voor inclusief hoger onderwijs. Stappenplan om de knelpunten aan te pakken rond stages in het hoger onderwijs. Operationele doelstelling: Studeren in het buitenland stimuleren Realisaties : Actieplan mobiliteit Brains on the Move. Plannen : Acties om studenten met functiebeperking te motiveren en te begeleiden in hun buitenlandervaring. 9

10 Strategische doelstelling: ervoor zorgen dat elke onderwijsinstelling topkwaliteit kan bieden Operationele doelstelling: Financiering van het hoger onderwijs evalueren en bijsturen Realisaties : Start onderzoek of financieringsdecreet de doelstellingen realiseert, bv. het aantrekken van groepen die niet of weinig participeren aan het hoger onderwijs. Plannen : Verder onderzoek financieringsdecreet en het bekend maken van de resultaten van dit onderzoek. Bron: Smet, P. (2013). Beleidsbrief Onderwijs. Beleidsprioriteiten Terug te vinden via Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Onderwijs. Beleidsprioriteiten. Datum: Een aantal interessante elementen uit de beleidsbrief: Strategische doelstelling: kansen geven aan elk talent Iedereen moet voldoende kansen krijgen om zijn talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Alle talenten moeten voldoende uitdaging krijgen. Er is bijzondere aandacht voor kansengroepen. Operationele doelstelling: Leerzorg en een zorgcontinuüm uitbouwen Plannen : Inzet op de ondersteuning van studenten met een auditieve beperking door tolken (Vlaamse Gebarentaal, schrijftolken) en door aanpassing van de procedure. Operationele doelstelling: De participatie aan het hoger onderwijs verhogen (vooral) van kansengroepen Plannen : Herbekijken en herformuleren Aanmoedigingsfonds. 10

11 Vertrekkende van streefcijfers en data op Vlaams niveau zullen concrete doelstellingen worden afgesproken met de instellingen rond in-, door- en uitstroom van studenten uit ondervertegenwoordigde groepen. De doelstellingen, hoe ze gemeten en gefinancierd zullen worden, wordt opgenomen in de beheersovereenkomsten. Afstemming bestaande diversiteitsinitiatieven. Operationele doelstelling: Studeren in het buitenland stimuleren Plannen : Bijzondere aandacht voor deelname van studenten uit ondervertegenwoordigde groepen aan uitwisselingen. Strategische doelstelling: ervoor zorgen dat elke onderwijsinstelling topkwaliteit kan bieden Operationele doelstelling: Financiering van het hoger onderwijs evalueren en bijsturen Plannen : Beleidsevaluatie: Onderzoek of financieringsdecreet de doelstellingen realiseert, o.a.: De impact van de verschillende financieringen op de in-, door- en uitstroom van studenten uit ondervertegenwoordigde groepen. De vergelijking van de puntengewichten tussen het financieringsdecreet en internationale modellen. Mobiliteit van studenten Flexibilisering: geeft dit aanleiding tot langere trajecten en hogere kosten? Bron: Smet, P. (2012). Beleidsbrief Onderwijs. Beleidsprioriteiten Terug te vinden via Archief beleidsbrieven Vroegere beleidsbrieven kan u terugvinden op de website van het Vlaamse Ministerie van Onderwijs en Vorming. 11

12 Beleidsbrief Gelijke Kansen Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Gelijke kansen. Beleidsprioriteiten. Datum: Een aantal interessante elementen in de beleidsbrief: Managementsamenvatting Creëren van gelijke kansen is een verantwoordelijkheid van alle beleidsdomeinen (open coördinatiemethode). Doelstellingenkader met prioritaire doelstellingen, zoals: - Het realiseren van integrale toegankelijkheid, Agentschap Toegankelijk Vlaanderen ondersteunt bij het creëren van toegankelijkheid in de Vlaamse Beleidsvelden. Vlaamse week van Universal Design. Light screening van de toegankelijkheid van infrastructuur. - Het streven naar een inclusieve samenleving waar iedereen volwaardig kan participeren. (niet over maar met de doelgroepen) - Bestrijden van achterstellingsmechanismen en discriminatie bv. op basis van handicap en ontoegankelijkheid. Stereotypen doen mensen en groepen onrecht aan en beperken hun ontplooiingskansen. Daarom is een genuanceerde beeldvorming cruciaal. Interfederaal centrum voor gelijke kansen en bestrijding van racisme en discriminatie. Sensibiliseringscampagne. Gelijkekansenplan (o.b.v. doelstellingenkader) = kader voor uitvoering van VN-verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. I. Inleiding Doelstelling: volwaardige deelname van iedereen aan onze maatschappij. Daarom in alle domeinen: - Bestrijden van discriminatie / uitsluiting, - Stimuleren / creëren van gelijke kansen. 12

13 III.1 Strategische doelstelling: een samenleving waar gelijkwaardigheid, gelijke kansen en respect centraal staan Beleid dat streeft naar evenredige deelname en gelijke kansen: - Opsporen van mechanismen die dit verhinderen en hier actief gegen optreden. - In alle Vlaamse beleidsdomeinen (via de open coördinatiemethode) Doelstellingenkader, Geconcretiseerd in een Gelijkekansenbeleidsplan. Operationele doelstelling 1.1: Een gelijkekansenperspectief in alle Vlaamse beleidsdomeinen Realisaties: - Actieplan toegankelijkheid Actieplan handicap Nieuw doelstellingenkader Gelijkekansendecreet als uitgangspunt VN-verdrag als toetssteen Beleidsopties: Concretisering van doelstellingenkader in Gelijkekansenbeleidsplan ( ) Indicatorenset voor de opvolging van het VN-verdrag in Vlaanderen Operationele doelstelling 1.2: Ingaan tegen stereotyperende beeldvorming Beleidsopties: Project Orion van de Thomas More Hogeschool Positieve beeldvorming via een documentaire Design op maat van een handbike: versterkt de integratie van een student met een beperking in het studentenleven Operationele doelstelling 1.3: Wegwerken van bestaande ordeningsmechanismen Realisaties: - Studiedag gaf een kijk op de ontwikkelingen van en ervaringen met inclusief onderwijs in Vlaanderen. III.2 Strategische doelstelling: volwaardige maatschappelijke participatie In een inclusieve samenleving voelt iedereen zich volwaardig lig. Daarom: - Inzetten op het welbevinden van o.a. de groep van mensen met een beperking. - Identificeren en wegwerken van uitsluitingsgronden. 13

14 Operationele doelstelling 2.1: Inzetten op algemeen welbevinden Realisaties - Steunpunt Inclusie vertaalt het inclusieperspectief in het reguliere onderwijs en belicht de drempels van een inclusief onderwijstraject. - SGKB: studie over de mate waarin juridische aspecten van het Vlaamse beleid de inclusie bevorderen of tegenwerken. O.a. analyse van beleidsontwikkelingen rond inclusief onderwijs. Operationele doelstelling 2.2: Toegankelijkheid Realisaties - Agentschap en databank Toegankelijk Vlaanderen - Light screening om informatie te verzamelen over de toegankelijkheid. Beleidsopties: - Promotie basistoegankelijkheid voor nieuwe of gerenoveerde gebouwen. - Ontwerpers van de toekomst sensibiliseren en Universal Design promoten. III.3 Strategische doelstelling: het bestrijden van discriminatie - Proactief: gelijkekansenbeleid. - Nondiscriminatiebeleid om feitelijke discriminatie te bestrijden. Realisaties Het Interfederaal Gelijkekansencentrum (incl. ingekantelde Meldpunten Discriminatie) - bevordert gelijke behandeling en bestrijdt discriminatie op grond van o.a. gezondheidstoestand, handicap, - behandelt meldingen van discriminatie, - geeft juridische bijstand, - organiseert sensibiliserende acties, - geeft adviezen en aanbevelingen aan overheden en andere actoren. - ziet als onafhankelijk mechanisme toe op de uitvoering van het VN-verdrag. Beleidsopties - Evaluatie van het Gelijkekansencentrum en het Gelijkekansendecreet. - Slachtoffers van discriminatie kunnen steeds terecht bij een onafhankelijke instantie. Bron: Homans, L. (2015). Beleidsbrief Gelijke Kansen Terug te vinden via 14

15 Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Gelijke kansen. Beleidsprioriteiten. Datum: Een aantal interessante elementen in de beleidsbrief: Thema handicap: Gelijke rechten en kansen voor mensen met een handicap Met o.a. aandacht voor inclusief onderwijs. Strategische doelstelling 7: de participatie van personen met een handicap in de samenleving verhoogt. Operationele doelstelling 7.1: De beeldvorming rond personen met een handicap sterk veranderen Inzetten op het ontkrachten van stereotypen en vooroordelen. Realisaties 2013: Het SIHO maakte beeldmateriaal van studenten met een functiebeperking onder de titel TZALWEL! ( o Het project toont studenten die studeren en jong zijn, dromen en talenten hebben, uitkijken naar een job, stage lopen en examens afleggen. Het hoger onderwijs en het brede publiek krijgen zo een realistisch en niet-stereotiep beeld over studeren met een beperking. o In september organiseert het SIHO een studiedag rond de resultaten van het project. Beleidsopties en -initiatieven 2014: Bekijken mogelijkheden om de beeldvorming verder te verbeteren. Een aantal initiatieven met een beeldvormings- of bewustmakingscomponent blijven zinvol, bv. de initiatieven van het SIHO. Thema integrale toegankelijkheid Integrale toegankelijkheid als sleutelelement in de realisatie van een maatschappij met gelijke kansen. Strategische doelstelling 11: publieke ruimtes worden voor iedereen toegankelijk. 15

16 Operationele doelstelling 11.4: overheidsgebouwen en gesubsidieerde publieke gebouwen vervullen een voorbeeldfunctie op vlak van Integrale Toegankelijkheid. Realisaties 2013: Het is belangrijk dat scholen inclusief ontworpen worden zodat ze de evoluties inzake inclusief onderwijs kunnen volgen en mogelijk maken. Inspiratiebundel Toegankelijke scholen met inspiratie om toegankelijker te bouwen en concrete tips voor eenvoudige en budgetvriendelijke verbeteringen in bestaande gebouwen. Beleidsopties en initiatieven 2014: Binnen het onderwijs verdere bekenmaking van de inspiratiebundel Toegankelijke scholen met inspiratie om toegankelijker te bouwen en concrete tips voor eenvoudige en budgetvriendelijke verbeteringen in bestaande gebouwen. Strategische doelstelling 17: Feitelijke discriminaties worden bestreden. Operationele doelstelling 17.7: structurele uitbouw van transversaal Vlaams antidiscriminatiebeleid. Realisaties 2013: Afstemming van de regelgeving hoger onderwijs op het VN-verdrag inzake de rechten van Personen met een Handicap. Onderwijsdecreet XXIII is een feit, met o.a.: o het recht op redelijke aanpassingen voor studenten met functiebeperkingen. o de verplichting voor onderwijsinstellingen om in het onderwijs- en examenreglement procedures op te nemen om dit recht te garanderen. o de mogelijkheid voor een student tot intern beroep indien de instelling de aanpassingen weigert, omdat ze de aanpassingen als niet-redelijk beschouwt. De student kan zich in de tweede plaats wenden tot het CGKR dat bemiddelt en de student indien nodig kan bijstaan bij een rechtbank. Beleidsopties en initiatieven 2014: Oprichting Interfederaal Centrum met inbedding meldpunten hierin. Daarna focussen we op hoe discriminatie inbreekt op de verschillende beleidsdomeinen. Bron: Smet, P. (2013). Beleidsbrief Gelijke Kansen. Beleidsprioriteiten Terug te vinden via 16

17 Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Gelijke kansen. Beleidsprioriteiten. Datum: Een aantal interessante elementen in de beleidsbrief: Thema handicap: Gelijke rechten en kansen voor mensen met een handicap Met o.a. aandacht voor inclusief onderwijs. Strategische doelstelling 7: de participatie van personen met een handicap in de samenleving verhoogt. Operationele doelstelling 7.1: De beeldvorming rond personen met een handicap sterk veranderen Inzetten op het ontkrachten van stereotypen en vooroordelen. Realisaties 2012: Het SIHO maakte beeldmateriaal van studenten. Zes thema s komen aan bod die een rol spelen bij hun inclusietraject en ankerpunten vormen in het academiejaar en hun studiecarrière. Thema integrale toegankelijkheid Integrale toegankelijkheid als sleutelelement in de realisatie van een maatschappij met gelijke kansen. Strategische doelstelling 11: publieke ruimtes worden voor iedereen toegankelijk. Operationele doelstelling 11.4: overheidsgebouwen en gesubsidieerde publieke gebouwen vervullen een voorbeeldfunctie op vlak van Integrale Toegankelijkheid. Het is belangrijk dat scholen inclusief ontworpen worden zodat ze de evoluties inzake inclusief onderwijs kunnen volgen en mogelijk maken. Realisaties 2012: Inspiratiebundel Toegankelijke scholen met inspiratie om toegankelijker te bouwen en concrete tips voor eenvoudige en budgetvriendelijke verbeteringen in bestaande gebouwen. 17

18 Bron: Smet, P. (2012). Beleidsbrief Gelijke Kansen. Beleidsprioriteiten Terug te vinden via Archief beleidsbrieven Vroegere beleidsbrieven kan u terugvinden op de website van het Vlaams Parlement. 18

19 Beleidsbrief Welzijn Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Datum: Interessante elementen: Strategische doelstelling 6: Om de toenemend complexe zorgvragen te kunnen beantwoorden, werken we samen met andere beleidsdomeinen, de verschillende bestuursniveaus, de wetenschap, de actoren op het terrein en de gebruikers Onderwijs Gezamenlijke beleidsraad onderwijs en welzijn om gemeenschappelijke uitdagingen en knelpunten aan te pakken. Op het raakvlak situeren zich o.a. volgende thema s: - Ondersteuning van personen met een beperking, - Het onderwijs voor lerenden met specifieke noden, Bron: Vandeurzen, J. (2013). Beleidsbrief Volksgezondheid en Gezin Terug te vinden via Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Beleidsprioriteiten.. Datum: Interessante elementen: Strategische doelstelling 6: nauwe samenwerking met alle relevante partners om het beleid af te stemmen en te verbeteren en om elke partner aan te spreken op zijn verantwoordelijkheid en bijdrage Operationele doelstelling 6.3: Verschillende beleidsdomeinen werken samen aan oplossingen voor complexe problemen. Voorbeeld van de nauwe linken tussen Onderwijs, Werk en Welzijn, Volksgezondheid en Gezin is de afstemming van de inzet van tolken, bv. rond vergoeding, criteria om beroep te doen op een tolk, regeling van de tolkenwerking. 19

20 Bron: Vandeurzen, J. (2013). Beleidsbrief Volksgezondheid en Gezin. Beleidsprioriteiten Terug te vinden via Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Beleidsprioriteiten.. Datum: Interessante elementen: Strategische doelstelling 6: nauwe samenwerking met alle relevante partners om het beleid af te stemmen en te verbeteren en om elke partner aan te spreken op zijn verantwoordelijkheid en bijdrage Operationele doelstelling 6.3: Verschillende beleidsdomeinen werken samen aan oplossingen voor complexe problemen. Voorbeeld van de nauwe linken tussen Onderwijs en Welzijn, Volksgezondheid en Gezin is: het verder afstemmen van het hulpmiddelenbeleid (ook in het hoger onderwijs). Een werkgroep met medewerkers van de cel speciale onderwijsleermiddelen (departement onderwijs) en het VAPH (welzijn) bereiden een aantal voorstellen voor: De overdracht van welzijn naar onderwijs van de regeling voor verblijfs- en verplaatsingskosten. De verdeling van de subsidielast voor hulpmiddelen tussen Welzijn en Onderwijs. Mogelijkheden om elektronisch gegevens uit te wisselen. Bron: Vandeurzen, J. (2012). Beleidsbrief Volksgezondheid en Gezin. Beleidsprioriteiten Terug te vinden via Archief beleidsbrieven Vroegere beleidsbrieven kan u terugvinden op de website van het Vlaams Parlement. 20

21 Beleidsbrief Werk Beleidsprioriteiten Bron: Beleidsbrief Werk Datum: Interessante elementen: Strategische doelstelling 6: Investeren in Europese, internationale en interregionale netwerken 6.3 ESF-Vlaanderen Het programma van het Europees Sociaal Fonds is prioritair gericht op - maatwerk voor werkzoekenden - sociale inclusie van de meest kwetsbaren op de arbeidsmarkt, - de ondersteuning van onderwijs. Strategische doelstelling 6: Activeren van talenten Realisaties - De Vlaamse Ondersteuningspremie voor personen met een arbeidshandicap wordt uitgebreid. Bron: Muyters, P. (2015). Beleidsbrief Werk, Economie, Wetenschap en Innovatie Terug te vinden via Archief beleidsbrieven Vroegere beleidsbrieven kan u terugvinden op de website van het Vlaams Parlement. 21

22 Decreet betreffende het onderwijs XXV Bron: Vlaams Parlement. Datum: 10/06/2015 Op 10 juni 2015 werd de tekst van het onderwijsdecreet XXV aangenomen in de plenaire vergadering. We zetten voor jullie een aantal punten op een rij hieruit, belangrijk voor studenten met een beperking in het hoger onderwijs: Hoofdstuk IV: Hoger onderwijs Codex Hoger onderwijs Wijzigingen (vanaf 1 september 2015): Artikel IV.49 GON in hoger onderwijs is bedoeld voor studenten die al geïntegreerd secundair onderwijs of buitengewoon secundair onderwijs (opleidingsvorm 4) volgden. Het gaat om begeleiding bij het volgen van lessen en activiteiten op de hogeschool. Deze ondersteuning gebeurt vanuit een school buitengewoon onderwijs. (= Art. II.117 van de codex hoger onderwijs). Artikel IV.50 Toelatingsvoorwaarden voor het geïntegreerd hoger onderwijs: 1. de student moet voldoen aan de toelatingsvoorwaarden die gelden voor het hoger onderwijs; 2. Eén van onderstaande opties: A) een gemotiveerd verslag met hierin volgende zaken: Verklaring dat student al geïntegreerd secundair onderwijs of buitengewoon secundair onderwijs (opleidingsvorm 4) volgde. Analyse van de remediërende, differentiërende, compenserende of dispenserende maatregelen en andere redelijke aanpassingen die nodig zijn voor de student in het hoger onderwijs. De student voldoet aan volgende criteria in de Codex Secundair Onderwijs voor studenten met een emotionele of gedragsstoornis (ADHD, ODD, CD, angststoornis, stemmingsstoornis, hechtingsstoornis), motorische beperking, visuele beperking, auditieve beperking of spraak- of taalstoornis, ASS (zie art. 259) OF B) Een inschrijvingsverslag. Let op! Dit kan enkel in één van volgende situaties: 22

23 de student werd vroeger op basis van een inschrijvingsverslag al toegelaten tot het geïntegreerd hoger onderwijs, de student volgde geïntegreerd secundair of buitengewoon secundair onderwijs en heeft geen gemotiveerd verslag (let op! Enkel mogelijk in academiejaar als overgangsmaatregel) (Opmaak van een gemotiveerd verslag is bij deze studenten enkel nodig wanneer de aard en ernst van de beperking verandert.) De Vlaamse Regering bepaalt de inhoud en vorm van het gemotiveerd verslag. De studentenbegeleidingsdiensten zijn bevoegd voor het opmaken van deze gemotiveerde verslagen. (= Art. II.118 van de codex hoger onderwijs). Artikel IV.60 Er is een mobiliteitstoelage voor studenten die een periode in het buitenland doorbrengen voor hun opleiding (Zie voorwaarden in het artikel). De Vlaamse Regering bepaalt de hoogte van de toelage en kan hierbij rekening houden met o.a. het feit of de student hoort tot één van de ondervertegenwoordigde groepen (o.a. studenten met een functiebeperking, cf. art.i.3,62 ) Minimum 25% van de mobiliteitsbeurzen wordt toegekend aan studenten uit deze ondervertegenwoordigde groepen. (zie artikel III.59 rond ondervertegenwoordigde groepen) (= Art. II.353 van de codex hoger onderwijs). 23

24 Beleidsnota Onderwijs Bron: Beleidsnota Onderwijs 'Vol vertrouwen en in dialoog bouwen aan onderwijs' Datum: Managementsamenvatting: Lerenden kansen geven om het beste uit zichzelf te halen. Lerenden hebben recht op onderwijs van topkwaliteit. Zo uitgroeien tot sterke persoonlijkheden + doorstroom naar verdere onderwijstrajecten of arbeidsmarkt. Kwaliteitsvol onderwijs is teamwerk (leraren, teams, directie, ondersteuning van partners, ) Onderwijs is een gedeelde verantwoordelijkheid: schoolmakers op alle niveaus, ondersteuners. Onderwijsbeleid samen met partners (inspiratie en cocreatie) Doelstellingen (zie verder) Inleiding: - Jongeren vormen tot wendbare en weerbare volwassenen met unieke persoonlijkheid, - Jongeren voorbereiden op de toekomst, - Talent maximaal ontplooien. - Ambitie: topniveau met een hoge lat voor iedereen. - Regelluw klimaat met verantwoordelijkheid voor de onderwijsinstellingen. - beste leraren voor de klas brengen en houden. - In overleg en dialoog samen werken aan de scholen van morgen. Omgevingsanalyse: Demografische ontwikkelingen: - Tegen 2020 neemt aantal jarigen licht af in Vlaams gewest, licht toe in Brussel. Participatiegraad in hoger onderwijs kan sowieso wel nog stijgen. - Toename internationale mobiliteit (inkomend en uitgaand) - Groeiende diversiteit in de bevolking (met eigen onderwijsnoden) Economische en politieke ontwikkelingen: Investeren in onderwijs kan bijdragen om de economische crisis te overwinnen. Problematiek van knelpuntberoepen: ingenieurs, technici, verplegend en verzorgend personeel. Meer belang van internationaal beleid. 24

25 Cultureel maatschappelijke ontwikkelingen: Responsabiliseringscultuur zorgt voor andere positie van onderwijs in de samenleving, bv. juridisering, bv. op rechten staan, reglement, studievoortgangsbeslissingen, motiveren van beslissingen, in beroep gaan tegen beslissingen, omgaan met jongeren met een bepekring en stijgende vraag naar zorg en ondersteuning in het onderwijs. Met de ratificatie van het VN-verdrag verbond de Vlaamse Overheid zich om stappen te zetten richting inclusie. Scholen moeten hierbij ondersteund worden. Technologische, wetenschappelijke en innovatieve ontwikkelingen: Inzet van ICT en Open Educational Resources als oplossingen om te komen tot opener en flexibeler leren. Beleidskader: vol vertrouwen en in dialoog bouwen aan onderwijs Missie onderwijsbeleid: Het samen realiseren van een onderwijsomgeving waarbij het onderwijs elke lerende uitdaagt om zijn of haar eigen talenten te ontdekken én te vormen zodat ieder groeit tot een individu met een sterke persoonlijkheid. Visie onderwijsbeleid (= realisatie visie): De kern van onderwijs = een teamgebeuren waarbij gepassioneerde leraren centraal staan. Directies en besturen creëren gunstige (rand)voorwaarden om de magie van het leren te ondersteunen en richting te geven. De overheid zorgt voor een regelluw onderwijsklimaat, stimuleert kennisdeling en begunstigt het onderwijzen naar loopbaan en maatschappelijke uitstraling. Co-creatie, het samen vorm geven, is het voortdurend leidmotief van mijn beleidswerk: vol vertrouwen en in dialoog bouwen aan ons onderwijs. Bij het realiseren van deze missie en visie staan volgende beleidswaarden centraal: Vertrouwen en ruimte geven Co-creëren Verantwoordelijkheid nemen Ondersteunen en stimuleren Grenzen verleggen Strategische en operationele doelstellingen = pijlers om de missie en visie te realiseren: Strategisch doel 1: Talenten van elke lerende ten volle ontwikkelen (centraal: lerende) Kernopdracht: krachtige persoonlijkheden ontwikkelen, lerenden een zo optimaal mogelijke schoolloopbaan laten doorlopen, maximale kansen geven aan iedereen, lerenden de ruimte geven om hun eigen talenten te ontdekken. 25

26 Betere aansluiting secundair-hoger onderwijs. Vlotte doorstroom onderwijs arbeidsmarkt. Bv. versterken en uitbreiden van werkplekleren in het hoger onderwijs. Betere studiekeuzebegeleiding. Bv. verplichte niet-bindende oriënteringsproef geeft leerlingen meer zicht op hun verdere mogelijkheden, Bv. aanvangsdiagnostiek bij de start in het hoger onderwijs en verplichte niet-bindende toelatingsproeven per opleiding(scluster) zorgt dat instellingen beter de kennis en vaardigheden van inkomende studenten kunnen inschatten en eventuele tekorten beter kunnen opvangen. Start: lerarenopleidingen. Samenwerking en afstemming met Welzijn over vernieuwende visie rond ondersteuning en onderwijs van personen met een beperking. Operationele doelstelling: Studenten hoger onderwijs maximale kansen op slagen en internationale ervaring geven. Flexibilisering. Dit heeft positieve effecten. Tegelijk is het complexer (bv. leerkrediet) en zijn er ook nadelen (bv. langere studieduur). Er zal bekeken worden hoe deze ongewenste effecten terug te dringen. Bv. stimulans opnemen volledig pakket. Actieplan mobiliteit (bv. doel tegen 2020 moet 33% van de afgestudeerden een internationale ervaring hebben). en uitbouw internationalisering hoger onderwijs (bv. stimulans buitenlandse studenten, docenten en onderzoekers die bijdragen aan internationale karakter van het hoger onderwijs) Strategisch doel 2: Voldoende, deskundig en gemotiveerd onderwijspersoneel garanderen (centraal: leraar van vandaag en morgen) - Lerarenopleiding versterken, bv. ontwikkeling van verplichte en niet-bindende toelatingsproef, afstemming lerarenopleiding op de toenemende diversiteit. - leraren moeten zich professioneel kunnen blijven ontwikkelen. Belang cultuur van collectief leren en kritisch denken met collega s over de eigen praktijk en ervaringen. Strategisch doel 3: Onderwijsinstellingen versterken (organisatie onderwijslandschap en werking onderwijsinstellingen) - aanbod en financiering in het hoger onderwijs bijsturen en transparanter maken, bv. door evaluatie van puntengewichten. - Hoger beroepsonderwijs (HBO5) wordt een volwaardig onderdeel van het hoger onderwijs. - internationale ontwikkelingen vertalen in Vlaams onderwijsbeleid - scholen ondersteunen bij de toenemende juridisering. Oa bekijken werkzaamheden en uitspraken van de Raad voor betwistingen inzake studievoortgangsbeslissingen - duidelijke, open communicatie gebaseerd op dialoog en samenwerking met alle onderwijsactoren. 26

27 Strategisch doel 4: Werk maken van een Masterplan Scholenbouw Strategisch doel 5: Topkwaliteit realiseren Partners die onderwijsinstellingen ondersteunen en begeleiden. Onderwijsinstellingen zijn zelf verantwoordelijk voor kwaliteitsvol onderwijs Overheid: stimuleren door instrumenten voor interne kwaliteitszorg verzekeren. 6. Aandacht voor transversaal beleid - Onderwijs voert mee het Vlaamse gelijke kansenbeleid uit. 27

28 Beleidsnota Gelijke Kansen Bron: Beleidsnota Gelijke Kansen Datum: Inclusief hoger onderwijs en gelijke kansen zijn onlosmakelijk verbonden. Enkele interessante elementen uit de beleidsnota van de minister van Gelijke Kansen: Managementsamenvatting: Niet iedereen krijgt gelijke kansen, ondanks verdragen, wetten, decreten, Achterstellingsmechanismen en discriminatie zorgen voor ongelijke behandeling en geen kansen tot volwaardige participatie in de maatschappij (bv. in onderwijs). Proactief: achterstelling en discriminatie tegengaan. bv. zichtbaar en bespreekbaar maken en wegwerken, nieuwe drempels vermijden. Reactief: feitelijke discriminatie juridisch aanpakken. Werken aan gelijke kansen, het verbeteren van de maatschappelijke positie van groepen is een gedeelde verantwoordelijkheid. Bv. via open coördinatiemethode gelijkekansenperspectief in alle beleidsdomeinen integreren. Doelstellingen: 1. Inzetten op een samenleving waar gelijkwaardigheid, gelijke kansen en respect centraal staan. Bv. niet-stereotyperende beeldvorming. 2. Realisatie volwaardige maatschappelijke participatie van alle doelgroepen binnen de samenleving. Bv. fysieke toegankelijkheid van dienstverlening. 3. Bestrijden van alle vormen van discriminatie. Inleiding: Momenteel zijn er achterstellingen en drempels die verhinderen dat iedereen volwaardig participeert in alle aspecten van de maatschappij (o.a. onderwijs). We willen een samenleving waar gelijkwaardigheid, gelijke kansen en respect centraal staan. Niemand wordt uitgesloten en iedereen kan zijn/haar troeven ten volle benutten. Daarom zet het gelijkekansenbeleid in op: - fysieke toegankelijkheid van publieke gebouwen, - toegankelijkheid van dienstverlening 28

29 - volwaardige participatie van iedereen in alle aspecten van de maatschappij (o.a. onderwijs) Gelijkekansenbeleid moet in alle domeinen ingebed worden. Gelijkekansenbeleid: mét de kwetsbare groepen in plaats van over kwetsbare groepen. Omgevingsanalyse: 3. Inclusie is nog geen realiteit voor mensen met een beperking 3.1 Van zorg- naar participatieperspectief - Handicap als beleidsonderwerp in gelijkekansenbeleid. - Realisatie volwaardige en evenredige participatie: nood goede ondersteuning én een inclusief beleid (vaak nu aparte, bijzondere, medische, zorgende benadering) nood aandacht hiervoor in alle beleidsdomeinen en alle overheidsmaatregelen. 3.2 Het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap als kader Mensen willen zo inclusief mogelijk deelnemen aan de samenleving - Cf. verklaringen en actieplannen van EU en Raad van Europa - Cf. VN-verdrag (ratificatie België: 2009) We moeten inspanningen doen om barrières weg te werken en personen met een beperking volwaardig te laten deelnemen. 3.3 De maatschappelijke positie van personen met een handicap - Personen met handicap is noemenswaardige groep (schatting: 10-15% van beroepsactieve bevolking + jongeren en ouderen met beperking). - Weinige onderzoek naar de maatschappelijke participatie toont achterstelling en afhankelijkheid aan het licht. Cijfers 2013: Werkzaamheidsgraad Opleidingsniveau - diploma hoger onderwijs - diploma universiteit Deelname verenigingsleven, sport, cultuur, 40% personen met arbeidshandicap 9,3% personen met handicap 1,6% personen met handicap Minder 72% in Vlaanderen 18,4% personen zonder h. 6,6% personen zonder h. 29

30 4. Vlaanderen heeft nog een lange weg af te leggen naar een integraal toegankelijke samenleving De omgeving speelt een belangrijke rol in de creatie van een handicap. De Vlaamse leefomgeving is ver van toegankelijk. Bv. zelden aanwezigheid van een aangepast zelfstandig bruikbaar toilet, zelfstandig toegankelijke lift, brailleondersteuning, ringleiding, In een integrale toegankelijke leefomgeving kunnen mensen actief deelnemen aan alle aspecten van het leven. Het is essentieel voor gelijke kansen en bevordert inclusie. 5.Discriminatie behoort nog te vaak tot de dagelijkse realiteit. In 2013 kreeg CGKR 3721 meldingen. 23,7% over discriminatie op grond van handicap en gezondheidstoestand. Opvallende toename hierbij: Domein onderwijs 25% 37% Domein werk 16% 25% Let op: feitelijke discriminaties ligt hoger. Niet iedereen kent zijn rechten (slechts 37% volgens Europese studie). Lage meldingsbereidheid (zelfs wanneer mensen weten waar ze terecht kunnen), bv. denken dat er geen gevolg zal komen, angst voor werkverlies, ongeloof, wraak of kijken op tegen lange en ingewikkelde procedure. Proactieve aanpak: achterstellingsmechanismen wegwerken en discriminatie voorkomen. Reactieve aanpak: optreden tegen feitelijke discriminaties. Bv. beleid zet in op versterken en uitbouwen van instrumentarium voor onafhankelijke, laagdrempelige, krachtdadige en kwaliteitsvolle behandeling van discriminatiemeldingen. Strategische en operationele doelstellingen: Strategische doelstelling 1: Een samenleving waar gelijkwaardigheid, gelijke kansen en respect centraal staan Regeerakkoord: - Discriminatie bestrijden en gelijke kansen is een dagelijkse opdracht voor iedereen. De Vlaamse regering werkt aan een sterk, gecoördineerd en gedifferentieerd gelijkekansenbeleid, met specifieke aandacht voor o.a. personen met een beperking. 30

31 - De Vlaamse Overheid wil stereotiepe beeldvorming (bv. van handicap) doorbreken via sensibiliserings- en informatiecampagnes. Beleid zet in op evenredige participatie en gelijke kansen voor iedereen. Ieder (beleids)domein werkt mee om de maatschappelijke positie van diverse kansengroepen te verbeteren. Operationele doelstelling: Een gelijkekansenperspectief in alle Vlaamse beleidsdomeinen Open coördinatiemethode (= integreren en opvolgen van gelijkekansenperspectief rond handicap en toegankelijkheid in andere beleidsdomeinen) - gezamenlijke doelstellingen (doelstellingenkader) - vertaling in concrete actieplannen met verantwoordelijkheid van elke minister voor de realisatie binnen de eigen bevoegdheid. Operationele doelstelling: Ingaan tegen stereotyperende beeldvorming - Stereotypes zijn veralgemeningen die onjuist zijn, onrecht doen en kansen verkleinen. - Genuanceerde, niet-stereotyperende beeldvorming is cruciaal in de aanpak van maatschappelijke uitdagingen, bv. participatie van personen met een handicap op de arbeidsmarkt bij de bron aanpakken (overleg beleidsdomeinen media en onderwijs). bekijken hoe negatieve beeldvorming omzetten naar positieve, inclusieve weergave. Strategische doelstelling 2: Volwaardige maatschappelijke participatie Regeerakkoord: - Werk maken van integraal toegankelijke samenleving: toegankelijke gebouwen, informatie, communicatie, voorzieningen, diensten, - Verzoek aan SERV om te zorgen voor beleidsparticipatie van (organisaties voor) personen met een beperking binnen de commissie Diversiteit. Operationele doelstelling: Inzetten op algemeen welbevinden Realisatie van een inclusieve samenleving: - Iedereen voelt zich volwaardig lid. - Identificatie en wegwerking barrières en uitsluitingsgronden. Een beleid met groepen i.p.v. over (doel)groepen, via consultatie, participatie en betrokkenheid. Beleidsparticipatie van organisaties voor personen met een beperking mogelijk maken binnen de Commissie Diversiteit van de Sociaal Economische Raad van Vlaanderen (SERV). 31

32 Operationele doelstelling: Toegankelijkheid Volwaardige maatschappelijke participatie = voldoende toegang tot: Beschikbare diensten (bv. gebruiksvriendelijk, laagdrempelig) Infrastructuur (bv. fysieke toegankelijkheid) Belangrijke actoren: architecten en ontwerpers. Belangrijk dat het opgerichte Agentschap Toegankelijk Vlaanderen snel start. Opdracht: Streven naar een integraal toegankelijke en inclusieve samenleving door het promoten van Universal Design, Bereiken van afstemming en uniformiteit in de dienstverlening over heel Vlaanderen. Evaluatie en bijsturing (waar nodig) van stedenbouwkundige toegankelijkheidsverordening. filosofie van Universal Design wordt de ontwerpnorm. Hiertoe: Huidige en toekomstige ontwerpers sensibiliseren, Het integreren van Universal design in de eindtermen. Strategische doelstelling 3: Het bestrijden van discriminatie Regeerakkoord: - Discriminatie bestrijden en gelijke kansen is een dagelijkse opdracht voor iedereen. De Vlaamse regering werkt aan een sterk, gecoördineerd en gedifferentieerd gelijkekansenbeleid. - Evaluatie van interfederaal centrum voor gelijke kansen en bestrijding van racisme en discriminatie. Vlaams Parlement beslist over verlengen samenwerkingsovereenkomst (12/06/2013). - Strijd discriminatie op de arbeidsmarkt via campagnes die informeren over mensen hun rechten en die sensibiliseren om dit te melden. Bij inbreuken geeft inspectie passend gevolg. Er is nog vaak discriminatie. pro-actief gelijkekansenbeleid: wegwerken achterstellingsmechanismen. non discriminatiebeleid: - bestrijden van feitelijke discriminaties. - Non-discriminatiereflex integreren in andere beleidsdomeinen. 32

33 Beleidsnota Welzijn Bron: Beleidsnota Welzijn Datum: De Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin wil bijdragen aan zorg en ondersteuning op maat. Welzijn en gezondheid realiseer je ook niet alleen. Hiertoe verstevigt hij de banden met partners zoals onderwijs. Enkele elementen uit de beleidsnota: Strategische doelstelling 2: We willen vertrekkend van de mogelijkheden van mensen, zorg op maat realiseren. Naast welzijn moeten alle domeinen en sectoren (bv. onderwijs) actief stappen zetten om de inclusie en toegankelijkheid te verbeteren. Hiervoor zal de minister samenwerken met zijn collega van Gelijke kansen. Op diverse domeinen (bv. onderwijs) moeten we voldoende aandacht hebben voor geestelijke gezondheid. Welzijn werkt samen met partners (zoals de minister van onderwijs) een geïntegreerde visie uit. Mensen met psychische aandoeningen hebben nood aan ondersteuning en revalidatie op het gebied van onderwijs, werk, Strategische doelstelling 6: Om de toenemend complexe zorgvragen te kunnen beantwoorden, werken we samen met andere beleidsdomeinen. Samen met onderwijs zorgen voor afstemming. Bv. rond nieuwe visies op ondersteuning van mensen met een beperking, onderwijs en specifieke noden, preventief gezondheidsbeleid, 33

34 Beleidsnota Werk Bron: Beleidsnota Werk Datum: De Vlaamse minister van Werk, Economie, Wetenschap en innovatie haalt in zijn beleidsnota een aantal zaken aan met een link tot inclusief hoger onderwijs en meer bepaald de transitie naar de arbeidsmarkt: Strategische doelstelling 1: Investeren in wendbare werknemers en ondernemingen. 1.2 Investeren in competenties Inzetten op een betere aansluiting van onderwijs-arbeidsmarkt Doel: samen met minister van onderwijs: meer jongeren gekwalificeerd en met werkervaring aan de start van de arbeidsmarkt te laten verschijnen. Strategische doelstelling 7: activeren van talenten. Inzetten op doelgroepen waaronder personen met arbeidshandicap, in verschillende fases: - activering door VDAB en partners, - aanwerving, - verdere loopbaanontwikkeling, Iemand krijgt ondersteuning (begeleiding, opleiding) op maat, rekening houdend met zijn/haar afstand tot de arbeidsmarkt (waar mogelijk via rugzakprincipe). 34

35 Decreet betreffende het onderwijs XXIV Bron: Vlaams Parlement. Datum: 25/04/2014 In april 2014 keurde het Vlaams Parlement het onderwijsdecreet XXIV goed. We zetten voor jullie een aantal punten op een rij hieruit, belangrijk voor studenten met een beperking in het hoger onderwijs: Hoofdstuk VI: Hoger onderwijs Codex Hoger onderwijs Wijzigingen (sinds 1 september 2014): Artikel VI.14 De procedure voor de aanpassing van het leerkrediet gebeurt enkel schriftelijk. De partijen worden niet opgeroepen, behalve wanneer: de Raad dit nodig vindt. één van de partijen uitdrukkelijk en gemotiveerd vraagt om gehoord te worden en de Raad hiermee akkoord gaat. (= Art. II.306 van de codex hoger onderwijs). Artikel VI.15 Er is een mobiliteitstoelage voor studenten die een periode in het buitenland doorbrengen voor hun opleiding (Zie voorwaarden in het artikel). (= Art. II.353 van de codex hoger onderwijs). Artikel VI.16 De Vlaamse Regering bepaalt de hoogte van de toelage en kan hierbij rekening houden met o.a. het feit of de student hoort tot één van de ondervertegenwoordigde groepen. Minimum 25% van de mobiliteitsbeurzen wordt toegekend aan studenten uit ondervertegenwoordigde groepen. (zie artikel III.59 rond ondervertegenwoordigde groepen) (= Art. II.353 van de codex hoger onderwijs). Artikel VI.25 Aanmoedigingsfonds voor hogescholen en universiteiten. Deze middelen worden door de hogeronderwijsinstellingen aangewend om gelijke kansen en diversiteit in het hoger 35