bijlage BR1. Advies Bureau Veiligheid Brandweer Midden en West Brabant (18 juni 2008)

Transcriptie

1 bijlage BR1. Advies Bureau Veiligheid Brandweer Midden en West Brabant (18 juni 2008)

2 Gemeente Roosendaal College van Burgemeester en wethouders Postbus KA Roosendaal Tramsingel AC Breda Postbus DE Tilburg Telefoon (076) Fax (076) Datum 18 juni 2008 Behandeld door H. Killaars Onze referentie Telefoon Uw referentie Mevr. Pfaff Uw brief van 26 maart 2008 Onderwerp Art 3.1 Wro: ontwikkeling bestemmingsplan Zuid Oostkwartier Geacht College, Naar aanleiding van de ontvangen aanvraag d.d. 26 maart 2008 treft u hierbij aan het advies van Brandweer Midden- en West-Brabant in het kader van artikel 4.3 van de Circulaire Risisco normering Vervoer Gevaarlijke Stoffen en art van het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (Bevi). Inleiding Het advies heeft betrekking op het ruimtelijk besluit voor het Bestemmingsplan Zuid Oostkwartier Roosendaal. We onderscheiden op deze locatie de navolgende risicobron: Autoweg A58 Roosendaal - Breda; Van den Anker invloedsgebied m 1. Samenvatting advies Brandweer Midden- en West-Brabant geeft het advies om onderstaande maatregelen op te nemen in het bestemmingsplan, hiermee wordt voldaan aan art lid e; van het Bevi. 1. De aanbevelingen inzake bereikbaarheid van hulpdiensten en de capaciteiten van het (primair, secundair en tertiar) bluswater te verwerken in de uitwerking van het bestemmingsplan of andere omgevings- en inrichtingplannen; 2. De bouwplannen dienen in zake brandpreventie te voldoen aan het Bouwbesluit en aan de in dit advies genoemde bouwkundige maatregelen. 3. Het groepsrisico voor baanvakken is berekend over een lengten van m 1 en hierbij dient in de risicoanalyse de aangrenzende baanvakken over 500 m 1 te worden betrokken. De populatie dient binnen de 340 meter met een celgrootte van 25 m 1 x 25 m 1 te worden opgenomen en daar buiten tot minimaal het invloedsgebied van m 1 bij het meest ongunstigste scenario en weertype. Op basis van de aangeleverde informatie wordt naar onze mening niet voldaan aan de criteria met betrekking tot de baanlengten en de nauwkeurigheid binnen de contour; 4. De gemeente Roosendaal en de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant zijn ingericht om tijdig de benodigde hulpverleningscapaciteit van de beschreven situatie te leveren en zijn voldoende toegerust op deze hulpvraag; 5. Geen functies toestaan in het plangebied voor kwetsbare gebouwen met minder zelfredzame personen, zoals ziekenhuizen, zorgcentra, kinderdagverblijven en basisscholen. Pagina 1 van 6

3 Wettelijke normen - Toetsing op grond van: Artikel 13 lid 3 van het Besluit externe veiligheid inrichtingen. - De grenswaarden van het plaatsgebonden risico voor (beperkt) kwetsbare objecten zijn afhankelijk van de uitkomsten QRA van den Anker gelden niet voor het plangebied. - Het groepsrisico zal door de ontwikkelingen van het plangebied nauwelijks toenemen. - Circulaire Risiconormering Vervoer van Gevaarlijke Stoffen Uit de analyse van de RMD d.d. 2 juni 2008 is rekening gehouden met het vervoer van gevaarlijke stoffen met de telgegevens (vrachtauto s) van 2006: A58 LF1 LF2 LT2 GF0 GF1 GF3 GT3 GT Het plaatsgebonden risico voor de PR bedraagt 319 m 1 (in 2006) en 341 m 1 (in 2018). Uit de aangeleverde gegevens blijkt dat binnen de PR contour een forse toename van de bouwactiviteiten gaat plaatsvinden. Een nauwkeurige inventarisatie, is conform de door de Minister van VROM erkende rekenregels, binnen de PR met een celgrootte van 50 x 50 m 1 x m 1 en niet door middel van de personendichtheid per ha, zoals in de door u overlegde QRA het geval is. De door u gepresenteerde resultaten zijn hierdoor positiever, dan wanneer de rekenregels in acht zouden zijn genomen. Het grootse invloedsgebied is maatgevend voor de stofcategorie GT4, dit houdt in dat een buiten de PR10-08 tot een afstand van m 1 gerekend mag worden een personendichtheid per ha. Mogelijke scenario s Door Brandweer Midden- en West-Brabant worden de navolgende scenario s als realistisch beschouwd, hierbij gaan we voor de rampbestrijding in het algemeen uit van weertype D5 (overdag het meest voorkomende weertype): 1. Vrijkomen van brandbare vloeistoffen en een plasbrand (LF1 en LF2) 2. Vrijkomen van toxische vloeistoffen met een plasverdamping (LT2); 3. Explosie van brandbare gassen (GF3; Wegscenario 1 Verkeersongeval waarbij een tankwagen met een systeeminhoud van 23 ton aan dieselolie (LF1) of pentaan c.q. benzine (LF2) betrokken is. Er ontstaat een scheur van 20 à 30 cm in de tankwand, waardoor een vloeistofplas met brandbare vloeistof ontstaat. De vloeistof stroomt binnen 1 minuut uit en vormt een vloeistofplas van1500 m 2, die vervolgens direct ontsteekt. De brand die volgt is kort en hevig en veroorzaakt binnen het invloedsgebied secundaire branden. De hitte die bij deze brand ontstaat kan aanzienlijk zijn. Brandduur 5 minuten 100% letaal (35 kw/m 2 ) 35 meter 10% letaal (23 kw/m 2 ) 45 meter 1% letaal (12,5 kw/m 2 ) 60 meter 1e gr.brandwonden. (5 kw/m 2 ) 80 meter Pagina 2 van 6

4 Wegscenario 2 Verkeersongeval waarbij een tankwagen met een systeeminhoud van 23 ton aan salpeterzuur betrokken is (LT2). De tankwagen faalt bij dit scenario catastrofaal. De vloeistof stroomt binnen 1 minuut uit en vormt een vloeistofplas van 1500 m2, die vervolgens in 1800 seconden (30 minuten) uitdampt. Hierbij is een gemiddelde bronsterkte van 0,5 kg/s aangehouden. Blootstellingsduur 30 minuten 100% letaal (LC 100 ) (8000 mg/m 3 ) 25 meter 10% letaal (LC 10 ) (1300 mg/m 3 ) 55 meter 1% letaal (LC 01 ) (770 mg/m 3 ) 70 meter LBW: levensbedreigende w. (200 mg/m 3 ) 150 meter AGW: alarmeringsgrenswaarde (10 mg/m 3 ) 1000 meter Wegscenario 3 Verkeersongeval waarbij een tankwagen van 23 ton met LPG of propaan betrokken is. Het scenario met butaan (GF2) is in orde van grootte vergelijkbaar met de hitte- en drukbelasting van de stof propaan c.q. LPG (GF3). De tankwagen wordt aangestraald, waardoor de tank wordt verwarmd, de integriteit van de tankwandconstructie het begeeft en een warme BLEVE ontstaat. Door de aanwezigheid van vuur / brand / hitte zal de brandbare vloeistof ontsteken en een grote vuurbal met grote hittestraling tot gevolg hebben, met uitstraling naar de omgeving. Personen binnen de stralingscontouren, worden circa 12 seconden blootgesteld Blootstellingsduur 12 seconden 100% letaal (46 kw/m 2 ) 90 meter 10% letaal (34 kw/m 2 ) 140 meter 1% letaal (19 kw/m 2 ) 230 meter 1 e gr. Brandwonden (7 kw/m 2 ) 400 meter Andere grotere scenario s zijn niet meer realistisch gelet op het aantal verkeersbewegingen met bepaalde stoffen. Maatregelen ter verbetering van de veiligheid Autoweg A 58 Vanuit de gedachte dat een risico bestaat uit de kans maal het effect wordt het risico gereduceerd door de kans te verkleinen en/of de effecten te verkleinen. In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de mogelijkheden voor het verkleinen van de kans en aan de mogelijkheden voor het verkleinen van de effecten. Verkleinen kans Het verkleinen van de kans op een ongeval op de A58 is een taak van de Rijksoverheid, in bepaalde gevallen is het mogelijk dat de maximale snelheid op de weg wordt verlaagd en dat toeritdosering wordt ingevoerd als het aantal ongevallen extreem hoog is ten op zichtte van de landelijke trend. Verkleinen effecten De effecten van de (mogelijke) ramp of zwaar ongeval op de autoweg A58 kunnen worden beperkt wanneer het transportvolume wordt beperkt. Dit is echter niet of nauwelijks te organiseren vanwege de ADR overeenkomst. Alle landen die deze overeenkomst (ADR) met elkaar zijn aangaan, waaronder Nederland, zijn met elkaar overeengekomen dat het internationale vervoer over de weg van Pagina 3 van 6

5 gevaarlijke stoffen over hun grondgebied geheel plaatsvindt overeenkomstig de in de ADR vervatte regels. Uit de recente gegevens blijkt een toename van de bevolkingsdichtheid in de ruimtelijke plannen. Een grote toename leidt automatisch tot het vergroten van het groepsrisico. Het is dus noodzakelijk in de ruimtelijke plannen een maximale bevolkingsdichtheid vast te leggen en tevens te streven naar een permanente afwezigheid van minder zelfredzame bewoners en/of burgers in het plangebied. Naast bovenstaande zijn er een aantal beleidsmatige zaken, bouwkundige, installatietechnische en organisatorische maatregelen mogelijk die effecten kunnen verkleinen. Dit geldt ook voor incidenten die kleiner van omvang zijn dat de genoemde scenario s. Genoemd zijn de maatregelen waar het bevoegd gezag invloed op kan uitoefenen. De navolgende bouwkundige maatregelen voor de te bouwen gebouwen en kantoren in het plangebied stellen wij voor: 1. hoge eisen aan de luchtdichtheid (door aanpassing art. 5.8 lid 1 Bouwbesluit) dat ventilatie als gevolg van tocht niet kan plaatsvinden; 2. De gevels van de gebouwen binnen 50 m 1 van de snelweg voorzien van gevels met een brandwerendheid van minimaal 60 minuten conform NEN 6068; 3. Centrale afzetmogelijkheid van ventilatie- en aircosystemen; 4. De gebouwen ontwikkelen, zodanig dat de gebruikers van de gebouwen binnen 15 minuten op een veilige plaats kunnen zijn; Geen functies toestaan in het plangebied voor kwetsbare gebouwen met minder zelfredzame personen, zoals ziekenhuizen, zorgcentra, kinderdagverblijven en basisscholen. Bereikbaarheid via het openbare wegennet en kantoorgebouwen De aangelegde wegen dienen aan het volgende te voldoen: - De voertuigen van de Brandweer Roosendaal hebben een maximale asbelasting van 100Kn en een maximaal gewicht van kg; - De minimale vrije doorgangshoogte moet 4.20 m 1 zijn; - De wegen dienen minimaal 3.5 m 1 breed te zijn; - Alle bochten dienen te voldoen aan de draaicirkel van het redvoertuig (r = 9.050mm), wat inhoudt dat de bochten door alle voertuigen van de Brandweer Roosendaal te nemen zijn; - De woongebouwen hoger dan 20 meter dienen te worden voorzien van droge blusleidingen en de opstelplaats, met afmeting 4,0 x 10 m 1, voor brandweervoertuigen dient in dat geval minimaal 15 m 1 vanaf de entree woongebouw aanwezig te zijn; - Bij de toepassing van parkeergarages rondom en onder de gebouwen dient de draagconstructie van de parkeergarage op de genoemde asbelasting te worden ontworpen of de ingangen van de woongebouwen te situeren aan de openbare weg; - Hulpdiensten (Politie, Brandweer en ambulances) worden aangestuurd op straatnamen en huisnummers. Dit houdt in dat de ingangen van woongebouwen op minder dan 15 m 1 dienen te zijn gelegen van de openbare weg die geschikt is voor de eerstelijns hulpverleningsvoertuigen. Directe medische hulp Doordat het gebied wordt gebruikt als woongebied is het noodzakelijk dat in situaties dat directe medische hulp noodzakelijk is de woningen en wegen in het gebied door middel van duidelijke straatnamen en huisnummers worden benoemd. De hulpdiensten beschikken over navigatieapparatuur op straatnaam en huisnummer te bereiken. Met name door woonblokken te ontwikkelen met ingangen die via de verschillende locaties te bereiken zijn is duidelijkheid vooraf inzake de bereikbaarheid bij de verdere planuitwerking noodzakelijk. Beschikbaarheid bluswatervoorziening Het beschikbaar hebben van voldoende bluswater is voor het bestrijden van de brandrisico s van bijzonder belang. De benodigde hoeveelheid bluswater is afhankelijk van het risico en het mogelijke scenario. Voor nieuwbouwwijken, gebouwd na 2003, gelden de eisen uit het nieuwe Bouwbesluit. Pagina 4 van 6

6 Voor de bluswatervoorziening maakt men onderscheid in een primaire- en een secundaire bluswatervoorziening. Onderstaand vindt u de eisen waaraan beide bluswatervoorzieningen moeten voldoen: Primaire bluswatervoorziening: Een primaire bluswatervoorziening is een bluswatervoorziening die: de mogelijkheid biedt om middels een verbinding me de bluswatervoorziening, binnen drie minuten na aankomst, een tankautospuit van bluswater te voorzien; na aansluiting direct en onafgebroken voldoende water uit de bluswatervoorziening kan leveren. De benodigde bluswatercapaciteit voor de primaire bluswatervoorziening in het plangebied bedraagt minimaal 60 m 3 /h. Voor de situering van de brandkranen worden dekkingscirkels van 40 meter rond de brandkraan gehanteerd, dit houdt in dat de onderlinge afstand tussen de brandkranen maximaal 80 meter bedraagt. Tevens dienen de brandkranen maximaal 15 meter van de toegang van de gebouwen of de opstelplaatsen bij woongebouwen hoger dan 20 meter te worden aangelegd. Rondom de brandkranen moet altijd een obstakelvrije ruimte aanwezig zijn met een diameter van 1,8 meter. Brandkranen in trottoirs moeten, indien langsparkeren wordt toegepast, ten minste 0,35 meter van de trottoirband liggen. Bij gestoken parkeren moet die afstand 0,75 meter zijn. Secundaire bluswatervoorziening: Secundaire bluswatervoorziening is een bluswatervoorziening die: Een brandweereenheid de mogelijkheid bied om binnen vijftien minuten na aankomst, met een lage druk watertransport, water op de brandhaard te hebben. Geen grotere afstand tot de (te verwachten) brandhaard mag hebben dan 2x160 meter. De benodigde bluswatercapaciteit voor de secundaire bluswatervoorziening in het plangebied bedraagt minimaal 60 m 3 /h. De secundaire bluswatervoorziening moet op minimaal 225 meter van het (te verwachten) brandbare object geplaatst zijn. Voorbeelden van secundaire bluswatervoorzieningen zijn, geboorde putten, vijvers en bluswaterriolen. Bij een brand op of nabij de autoweg dient secundaire bluswater op een afstand tot 225 meter aanwezig. Om een brand adequaat te kunnen bestrijden zijn derhalve een geboorde putten of opstelplaatsen nabij open water (Dijkwetering) aanvullend noodzakelijk. Bereikbaarheid Het plangebied is via de Burg Schneiderlaan, Commandobaan en Taksspui te bereiken, indien het terrein tussen het autoweg en de nieuwe woongebouwen s nachts wordt afgesloten kan worden volstaan met het plaatsen van een brandweerkluis ter plaatse van de toegangshekken. Inzichtelijk maken effecten In de concept IPO 08 adviestaak Brandweer is rekenmethode gegeven voor het bepalen van een indicatie gegeven van het aantal slachtoffers. Aan de hand van de wegscenario s worden de slachttoffer aantallen gepresenteerd: Slachtoffers Buitenshuis Binnenshuis Triage T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 overdag nacht Gezien het aantal aanwezige personen in het invloedsgebied en effectgebied in de directe omgeving van de autoweg wordt de indicatie door de Brandweer Midden- en West-Brabant als realistisch beschouwd. Dit betekent dat ten tijde van een groot incident op de autoweg rekening moet worden gehouden met bovenstaand slachtofferbeeld. Daarbij is uitgegaan van het realistisch scenario: een zomerse dag waarbij de aanwezige personen zich ook buitenshuis bevinden. Opgemerkt wordt dat indien de genomen maatregelen ter verbetering van de veiligheid zijn getroffen op een sterke reductie van de slachtoffers kan worden gerekend. Bij een ongeval met toxische stoffen of een brand waarbij toxische verbrandingsproducten vrijkomen is het noodzakelijk dat de dosis wordt gereduceerd. Dit houdt in of bij het langdurig vrijkomen van Pagina 5 van 6

7 toxische stoffen ontruimen van de openbare ruimte tot op meter noodzakelijk is en bij een korte duur van het vrijkomen van toxische stoffen naar binnen te gaan, ramen, deuren en ventilatiesystemen te sluiten. Zelfredzaamheid De zelfredzaamheid geeft aan in welke mate de aanwezigen in staat zijn om zich op eigen kracht in veiligheid te brengen. Bij een ongeval met het vrijkomen van toxische producten komt het neer op zo snel mogelijk op veilige afstand verwijderd raken en hiermee de blootstellingsduur en dosis gevaarlijke stoffen te verminderen en/of weg te nemen. Wanneer vooraf voldoende aandacht wordt besteed aan risicocommunicatie kan worden bewerkstelligd dat aanwezigen in de directe omgeving van de inrichting afstand houden). De zelfredzaamheid kan met behulp van ontruimingsplannen en de bedrijfshulpverleningsorganisatie van een inrichting worden voorbereid en beoefend. Bij een explosie van propaan dient vooraf voldoende aandacht te worden besteed aan risicocommunicatie hiermee kan worden bewerkstelligd dat aanwezigen in de directe omgeving van het spoor afstand houden (een veilige afstand is in dit geval circa 700 meter vanaf het incident). De zelfredzaamheid kan met behulp van ontruimingsplannen en risicocommunicatie door de gemeente Roosendaal worden voorbereid en beoefend. Voor de kantoren en andere gebouwen met meer dan 50 personen (verplichting van een gebruiksvergunning) is dit eenvoudig te organiseren maar voor woningen is dit lastig te organiseren. Van zelfredzaamheid kan alleen sprake zijn wanneer een dreigende ramp zich tijdig laat aankondigen: een explosie die zich binnen 15 minuten voltrekt geeft mogelijkheden voor zelfredzaamheid. Het aantal aanwezigen binnen een straal van 700 meter is niet gering, deze personen kunnen niet eenvoudig binnen 15 minuten op een veilige afstand zijn mits ze weten wat dient te worden gedaan bij een dreigende explosie. (zie ook de paragraaf Inzichtelijk maken effecten ). Minder zelfredzame burgers (kinderen, ouderen en gehandicapten) dienen hierbij actief te worden begeleid en bijvoorkeur door op maat te worden geïnformeerd. De zelfredzaamheid geeft aan in welke mate de aanwezigen in staat zijn om zich op eigen kracht en initiatief in veiligheid te brengen. Onder zelfredzaamheid wordt verstaan dat personen, op eigen gelegenheid en initiatief, het gebied kunnen verlaten. Derhalve wordt geadviseerd geen functies te bestemmen voor kwetsbare gebouwen met bijzondere functies zoals ziekenhuizen, zorgcentra, kinderdagverblijven en bassischolen waar minder zelfredzame personen worden gehuisvest. In het plan worden wel verminderd zelfredzame personen geprojecteerd (JZOC). Ik adviseer u of de functei te veranderen, of de gebruiker te verplichten de verminderd zelfredzame personen in geval van een calamiteit tot buiten het invloedsgebied te ontruimen. De gemeente Roosendaal en de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant zijn ingericht om tijdig bovenstaande hulpverleningscapaciteit van de beschreven situatie te leveren en zijn voldoende toegerust op deze hulpvraag. Alleen met buiten regionale en internationale ondersteuning kan worden voorzien in adequate medisch hulpverlening. Gelet op de wenselijkheid om risico s te beperken zijn maatregelen ter verbetering van de veiligheid noodzakelijk. Hoogachtend, Namens het dagelijks bestuur van de Veiligheidsregio Midden en West Brabant, namens dezen de Regionaal Commandant, M.H.H. Hudepohl cc. cmdt. Brandweer Bergen op Zoom Roosendaal Pagina 6 van 6