Geldwijze STUDENT. nieuwste regels! met de STUDIEFINANCIERING LENING OP KAMERS BIJBAANTJE ETC.

Transcriptie

1 Geldwijze r met de nieuwste regels! STUDENT EN STUDIEFINANCIERING LENING OP KAMERS BIJBAANTJE ETC.

2 Geldwijzer Studenten

3 Colofon Aan deze uitgave hebben meegewerkt: Irene Blanken Annemarie Koop Anna van der Schors Minou van der Werf Ab Wit 1 e elektronische uitgave, mei 2016 Nibud, Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, Utrecht Tekstwerk: Paula van Gemen, tekstmodel.nl Vormgeving, fotografie & opmaak: PUUR Publishers, puurpublishers.nl Deze Geldwijzer hebben we zeer zorgvuldig samengesteld. Toch kunnen er eventuele fouten of onvolledigheden in voorkomen. Hiervoor neemt het Nibud geen aansprakelijkheid. Niets uit deze uitgave mag u reproduceren zonder schriftelijke toestemming van het Nibud. Het gaat hierbij om druk, film, fotokopie of op andere manieren.

4 Geldwijzer met de nieuwste regels! STUDENTEN Voor mbo, hbo en wo Deze gratis digitale Geldwijzer Studenten is voor het studiejaar mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap.

5 Inhoud Deze inhoudsopgave is clickable Inleiding... 6 Onder welk studiefinancieringsstelsel val jij?... 8 Hoofdstuk 1 Studiefinanciering Studiefinanciering in het kort Recht op studiefinanciering Basisbeurs, aanvullende beurs en studenten-ov-chipkaart Aanvragen van studiefinanciering Overige regelingen Hoofdstuk 2 Lenen tijdens je studietijd Lenen: doen of niet doen? Een lening bij DUO Terugbetalen van je DUO-lening Hypotheek en studieschuld Andere leningen Hoofdstuk 3 Uitgaven tijdens je studie Vergelijk jouw uitgaven Uitgaven voor alle studenten Uitgaven specifiek voor thuis- of uitwonenden Een kamer vinden Een woning kopen De verhuizing Je woonruimte inrichten GELDWIJZER STUDENTEN 2016

6 Hoofdstuk 4 Bijdrage ouders Bijdrage van jouw ouders Belastingvrij schenken Kinderalimentatie Hoofdstuk 5 Bijbaan Eigen inkomsten naast je studiefinanciering Je arbeidscontract Je loonstrook en je jaaropgave De belastingdienst Pensioenopbouw Andere inkomsten Hoofdstuk 6 Buitenland, bestuursjaar of een tweede studie Naar het buitenland Bestuursjaar Een tweede hbo- of wo-studie Begrippenlijst Je eigen begroting Kasboek Ook van het Nibud Inhoud 5

7 Inleiding Alsjeblieft, een geldwijzer voor jou! Studeren de mooiste tijd van je leven! Dat zeggen veel mensen als ze terugblikken op hun studententijd. Die tijd wordt nog mooier als je grip hebt op je geldzaken. Want als je gaat studeren, krijg je met veel nieuwe inkomsten en uitgaven te maken: geld van DUO, lesgeld of collegegeld, studieboeken, verenigingen, reiskosten, vrije tijd. En als je op kamers gaat, ook de kosten van een kamer en de boodschappen. Hoeveel kost het studentenleven je eigenlijk per maand? Welke inkomsten verwacht je? Wat houdt het studiefinancieringsstelsel sinds in voor hbo- en wo-studenten? Waar moet je op letten als je er voor kiest om bij DUO te lenen om een deel van je studiekosten te betalen? En hoe zorg je dat je een leuk studentenleven kunt betalen en betaalbaar houdt? De Geldwijzer Studenten helpt jou om inzicht te krijgen In dit e-book vind je antwoorden op al dit soort vragen. Alle financiële aspecten waar je tijdens je studietijd mee te maken krijgt, komen hier aan bod. 6 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

8 Voor wie is dit e-book bedoeld? De inhoud van dit e-book is bedoeld voor (ouders van): (aankomende) mbo-studenten die een beroepsopleidende leerweg (bol) volgen (aankomende) hbo-studenten (aankomende) wo-studenten En het is voor studenten in zowel het oude als het nieuwe studiefinancieringsstelsel. Wat vind je waar? We hebben het e-book opgebouwd per thema. Zo is het een handig naslagwerk en kun je snel iets opzoeken. Kijk maar: In hoofdstuk 1 lees je alles over studiefinanciering. In hoofdstuk 2 beschrijven we de mogelijkheden om geld te lenen. In hoofdstuk 3 zie je welke uitgaven je hebt tijdens je studie. In hoofdstuk 4 laten we zien hoe jouw ouders financieel kunnen bijdragen. In hoofdstuk 5 omschrijven we de regels als je naast je studie gaat werken. In hoofdstuk 6 lees je wat de regels zijn als je naar het buitenland gaat, een bestuursjaar doet of voor een tweede studie kiest. Achterin vind je een begrippenlijst en een overzicht waar je je inkomsten en uitgaven kunt invullen. Voordat je verder gaat lezen, raden we je aan de volgende bladzijde te lezen. Hier staat belangrijke informatie die elke student moet weten! Nibud, mei 2016 Inhoud NAAR INHOUDSOPGAVE 7

9 Onder welk studiefinancieringsstelsel val jij? Belangrijke informatie voordat je verder leest! Per 1 augustus 2015 is het studiefinancieringsstelsel voor hboen wo-studenten veranderd. Dit nieuwe studiefinancieringsstelsel wordt ook wel het sociaal leenstelsel of Studievoorschot genoemd. In dit e-book hebben we het over het oude en het nieuwe studiefinancieringsstelsel. De regels van zowel het oude als het nieuwe stelsel worden besproken. En natuurlijk de afspraken die voor mbo-studenten gelden. We geven met een icoontje duidelijk aan voor wie de informatie geldt. Hbo- en wo-studenten die in of na studiejaar zijn begonnen Wanneer val je onder het nieuwe studiefinancieringsstelsel? Je start in of na met je hbo- of wo-opleiding. Je hebt een bachelor afgerond (hbo of wo) en start in of na augustus 2015 met een master. Je hebt je mbo-opleiding afgerond en start in of na augustus 2015 met een hbo-opleiding. Mbo-studenten (bol) Volg je een studie via de beroepsopleidende leerweg (bol), dan val je onder de regels voor het mbo. Hbo- en wo-studenten die vóór studiejaar zijn begonnen Wanneer val je onder het oude studiefinancieringsstelsel? Je bent vóór het studiejaar begonnen aan een hbo- of wo-opleiding. Je bent vóór het studiejaar begonnen aan een hbo- of wo-opleiding en bent tussentijds gestopt. Als je daarna je studie weer oppakt (en voldoet nog steeds aan de geldende voorwaarden), val je onder het oude stelsel. Je bent vóór het studiejaar begonnen aan een hbo- of wo-opleiding en start in het studiejaar aan een andere bacheloropleiding (en voldoet nog steeds aan de geldende voorwaarden). 8 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

10 Ga je studeren? Maak meteen je eigen DigiD aan! Wat is DigiD? Een DigiD is je elektronische handtekening. Elke student heeft een DigiD met sms-alert nodig. Want met een DigiD kun je: zien hoeveel pensioen je hebt opgebouwd via mijnpensioenoverzicht.nl 6 1 je inschrijven voor je opleiding 3 belastingaangifte doen studiefinanciering aanvragen en wijzigen via mijnduo.nl 2 5 overzicht houden over je financiële situatie en (eventuele) opgebouwde schulden via mijnduo.nl toeslagen, zoals zorgtoeslag en huurtoeslag, aanvragen 4 Vraag je DigiD op tijd aan! Als je je DigiD hebt aangemaakt, kun je die nog niet meteen gebruiken. Hij moet eerst geactiveerd worden. De codes die je daarvoor nodig hebt, krijg je per post thuisgestuurd. Dit duurt ongeveer 5 werkdagen. Zorg dus dat je je DigiD op tijd aanvraagt, zodat je je op tijd kunt inschrijven voor je opleiding of je op tijd je belastingaangifte kunt doen. Ga naar DigiD.nl

11 10 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

12 Studiefinanciering Als je gaat studeren heb je recht op studiefinanciering, of stufi. Ook in het nieuwe stelsel van studiefinanciering blijft het recht op studiefinanciering bestaan. Maar wanneer heb je er recht op? Welke regels gelden voor jou? Hoe vraag je het aan? En zijn er nog andere financiële regelingen als je gaat studeren? In dit hoofdstuk lees je hier alles over. NAAR INHOUDSOPGAVE

13 1.1 Studiefinanciering in het kort Wat is studiefinanciering? Studiefinanciering is een regeling van de overheid voor studenten. Studenten krijgen of lenen geld van de overheid zodat zij kunnen studeren. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) regelt dit. Studiefinanciering wordt vaak gezien als het bedrag dat je iedere maand als basisbeurs van DUO ontvangt. Maar studiefinanciering bestaat - naast de basisbeurs - uit nog vier onderdelen. In het nieuwe stelsel van studiefinanciering is de basisbeurs afgeschaft. De andere onderdelen niet. Uit welke onderdelen bestaat het? In dit schema zie je uit welke onderdelen studiefinanciering is opgebouwd. Ook zie je wie recht heeft of kan hebben op welk onderdeel. STUDIEFINANCIERING: HBO & WO NA MBO (BOL) MBO (BBL) HBO & WO VÓÓR Basisbeurs X X Aanvullende beurs X Studenten-OV-chipkaart X DUO-lening X Collegegeldkrediet X X Wat zijn de bedragen? In de volgende tabellen zie je op hoeveel studiefinanciering je recht kunt hebben. Bedragen studiefinanciering nieuwe studiefinancieringsstelsel (per maand) BEDRAGEN VAN SEPTEMBER T/M DECEMBER 2016 UITWONEND & THUISWONEND Maximale DUO-lening 478,73 Maximale aanvullende beurs 383,77 Maximaal collegegeldkrediet 165,33 Let op! Heb je geen of niet het maximale recht op de aanvullende beurs? Dan kun je dit bedrag lenen tot aan het geldende maximale bedrag. Je kunt dan maximaal 862,50 bij DUO lenen. 12 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

14 Bedragen studiefinanciering mbo (per maand) BEDRAGEN VAN JANUARI T/M JULI 2016 UITWONEND THUISWONEND Basisbeurs 266,99 81,81 Maximale aanvullende beurs* 357,33 335,73 Maximale DUO-lening 178,22 178,22 BEDRAGEN VAN AUGUSTUS T/M DECEMBER 2016 UITWONEND THUISWONEND Basisbeurs 266,99 81,81 Maximale aanvullende beurs** 357,83 336,23 Maximale DUO-lening 178,22 178,22 * Als je nog geen lesgeld hoeft te betalen, is de maximale aanvullende beurs 94,25 lager. ** Als je nog geen lesgeld hoeft te betalen, is de maximale aanvullende beurs 94,75 lager. Bedragen studiefinanciering oude studiefinancieringsstelsel (per maand) BEDRAGEN VAN SEPTEMBER T/M DECEMBER 2016 UITWONEND THUISWONEND Basisbeurs 288,95 103,78 Aanvullende beurs 273,03 251,40 DUO-lening 300,52 300,52 Collegegeldkrediet 165,33 165,33 Bron: Dienst Uitvoering Onderwijs, 2016 Hoe werkt studiefinanciering precies? Studiefinanciering bestaat dus uit 5 onderdelen. In paragraaf 1.3 lees je alles over de basisbeurs, de aanvullende beurs en de studenten-ov-chipkaart. In hoofdstuk 2 lees je alles over lenen in je studietijd. Je leest daar wat lenen bij DUO betekent, hoe het collegegeldkrediet werkt en welke andere mogelijkheden er zijn om geld te lenen. 1.2 Recht op studiefinanciering Wie heeft recht op studiefinanciering? Je hebt recht op studiefinanciering als je in Nederland woont en studeert. En als je jonger bent dan 30 jaar. Je moet bovendien de Nederlandse nationaliteit hebben of een verblijfsvergunning type II, III of IV. Heb je een andere verblijfsvergunning of kom je uit een EU-land? Kijk dan voor de specifieke regels op duo.nl. Studiefinanciering NAAR INHOUDSOPGAVE 13

15 Vanaf wanneer heb je recht op studiefinanciering? Dat hangt af van de opleiding die je volgt en je leeftijd: HBO of WO Ben je 18 jaar of ouder, dan heb je recht op studiefinanciering zodra je aan je studie begint. Ben je jonger dan 18 jaar? Dan heb je er recht op vanaf de eerste maand van het eerste volledige kwartaal van je studie. Als je in september begint, heb je dus vanaf oktober recht op studiefinanciering. Vanaf 1 september 2017 verandert deze regeling en heb je meteen, net als 18-plussers, als je met je studie begint recht op studiefinanciering. MBO (bol) Ben je 18 jaar of ouder, dan heb je recht op studiefinanciering zodra je aan je studie begint. Ben je jonger dan 18 jaar? Dan heb je recht op studiefinanciering vanaf het eerste kwartaal nadat je 18 jaar bent geworden. Dus als je in april jarig bent, heb je vanaf juli recht op studiefinanciering. Let op! Zodra je recht hebt op studiefinanciering, krijgen je ouders geen kinderbijslag meer. Let op! Je hebt op het mbo alleen recht op studiefinanciering als je een studie via de beroepsopleidende leerweg (bol) volgt. Je krijgt het geld elke maand, rond de 24ste, op je rekening gestort. Hoelang heb je recht op studiefinanciering? Dat hangt af van de studie die je volgt. Voor elke studie wordt een nominale studieduur bepaald. In de volgende paragraaf, lees je hoelang je recht hebt op de verschillende onderdelen van de studiefinanciering. Nominale studieduur: zo bereken je het De nominale studieduur is de tijd die je over je studie doet als je geen studievertraging oploopt. De nominale studieduur bepaalt hoelang jij recht hebt op studiefinanciering. Voor de meeste mbo-opleidingen op niveau 3 en 4 is dat 4 jaar. Voor een bachelor is dat meestal 3 of 4 jaar, voor een master 1 of 2 jaar. Bij hbo- en wo-opleidingen bereken je de nominale studieduur: NOMINALE STUDIEDUUR = ECTS 1 (STUDIEPUNTEN) 60 Dus: heeft jouw bachelor 180 ECTS? Dan is de nominale studieduur 3 jaar. Tip: Wil je weten wat de nominale studieduur van jouw studie is? Informeer dan bij je instelling. 1 : European Credit Transfer System 14 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

16 1.3 Basisbeurs, aanvullende beurs en studenten-ov-chipkaart De basisbeurs Wat is de basisbeurs? Dit is een maandelijkse bijdrage van de overheid om de kosten van je studie te compenseren. Voor wie is de basisbeurs? De basisbeurs is voor mbo-studenten die een beroepsopleidende leerweg (bol) doen en 18 jaar of ouder zijn. Én voor hbo- en wostudenten die onder het oude studiefinancieringsstelsel vallen. Hoe hoog is de basisbeurs? In paragraaf 1.1 zie je hoe hoog de basisbeurs in jouw geval is. Het bedrag dat je krijgt, hangt af van je opleiding en je woonsituatie. Als je niet meer bij je ouders woont, krijg je meer geld. Heb je een (bij)baan? Houd dan rekening met de bijverdiengrens. Als je meer verdient dan ,13 (2016) per kalenderjaar, dan moet je het bedrag dat je meer hebt verdiend terugbetalen aan DUO. Ook voor je studenten-ov-chipkaart moet je een bedrag per maand terugbetalen. Meer over bijverdienen tijdens je studie, lees je in hoofdstuk 5. Let op! Val je onder het nieuwe studiefinancieringsstelsel dan geldt deze bijverdiengrens niet voor jou. Je mag dan zoveel verdienen als je wilt. Hoelang heb je recht op een basisbeurs? Hoeveel maanden basisbeurs je nog krijgt, hangt af van het aantal maanden dat je al eerder basisbeurs hebt gekregen. Je hebt recht op het maximale aantal maanden basisbeurs (bij een hbo-bachelor is dat 48 maanden en bij een universiteitsbachelor 36 maanden) min het aantal maanden dat je al eerder de basisbeurs hebt gekregen. Houd je maanden over omdat je je studie eerder afrondt dan de nominale duur van je studie? Dan vervallen die op het moment dat je aan een vervolgstudie begint. Je valt dan namelijk automatisch in het nieuwe studiefinancieringsstelsel en hebt daardoor geen recht meer op de basisbeurs. Studiefinanciering NAAR INHOUDSOPGAVE 15

17 Wat gebeurt er als je je diploma niet haalt? De basisbeurs is een prestatiebeurs. Je krijgt vanaf de start van je studie 10 jaar de tijd om je diploma te halen. Dit wordt de diplomatermijn genoemd. Haal je je diploma niet binnen die periode, dan heb je een studieschuld en moet je het volgende terugbetalen: Let op! Volg je een mbo-opleiding op niveau 1 of 2? Dan is de basisbeurs altijd een gift. Je hoeft dit geld nooit terug te betalen, ook niet als je je diploma niet haalt. basisbeurs + aanvullende beurs + studenten-ov-chipkaart + rente Heb je daarnaast nog een DUO-lening of krijg je collegegeldkrediet, dan komt dit er natuurlijk ook nog bij. In paragraaf 2.3 lees je alles over het terugbetalen van een studieschuld. De aanvullende beurs Wat is de aanvullende beurs? Dit is een bedrag dat je elke maand van de overheid krijgt om de kosten van studeren te kunnen betalen. Niet alle studenten krijgen het. Of jij het krijgt, en hoeveel je krijgt, hangt af van het inkomen van je ouders. Hoe hoog is de aanvullende beurs? Je kunt dit online berekenen met de Rekenhulp Nieuw stelsel studiefinanciering op duo.nl. De Rekenhulp laat zien hoeveel jouw ouders in theorie kunnen bijdragen. Dit bedrag trekken ze af van de maximale aanvullende beurs die in jouw situatie geldt. Het bedrag dat overblijft, is het bedrag dat je aan aanvullende beurs krijgt. Kunnen jouw ouders het maximale bedrag of meer aan jou betalen? Dan krijg je dus geen aanvullende beurs. Je krijgt dat bedrag dan in principe van je ouders. Jouw aanvullende beurs = maximale aanvullende beurs - bijdrage ouders volgens DUO Bij de berekening houdt DUO rekening met: de inkomsten van jouw ouders 2 jaar geleden (ook als jouw ouders gescheiden zijn, worden de 2 inkomens bij elkaar opgeteld); hoeveel van jouw broers en zussen ook studiefinanciering krijgen; of je broers en zussen hebt die naar het middelbaar onderwijs gaan; of je ouders zelf nog een studieschuld aan het terugbetalen zijn. 16 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

18 Voorbeeld Je woont thuis. Het verzamelinkomen van je vader was 2 jaar geleden en dat van je moeder Als je een mbo-opleiding volgt, krijg je in deze situatie als aanvullende beurs 100 per maand. Heb je ook een broer of zus die recht heeft op studiefinanciering? Dan krijg je 218 per maand. Als je een hbo- of wo-opleiding volgt, heb je in deze situatie recht op 135 per maand als aanvullende beurs in studiejaar en 50 per maand in studiejaar Heb je ook een broer of zus die studeert, dan krijg je 256 per maand in studiejaar en 210 per maand in studiejaar Bron: duo.nl Let op! Is het inkomen van jouw ouders nu veel lager dan 2 jaar geleden? Misschien heb je dan op basis van het lagere inkomen wel recht op (een hogere) aanvullende beurs. Je kunt DUO dan vragen om het peiljaar te verleggen. DUO kijkt dan naar het huidige inkomen. Je kunt dit regelen via mijnduo.nl of via het formulier Verzoek verlegging peiljaar op duo.nl. Op duo.nl lees je in welke situaties je het peiljaar mag verleggen. Hoe vraag je de aanvullende beurs aan? Je kunt de aanvullende beurs aanvragen op mijnduo.nl. Je hoeft daarvoor niet zelf het inkomen van je ouders op te geven. DUO vraagt de adresgegevens van je ouders op bij de gemeente en het inkomen van je ouders op bij de Belastingdienst. De aanvullende beurs wordt daarna automatisch berekend. Het duurt ongeveer 2 maanden voordat DUO heeft vastgesteld of je recht hebt op de aanvullende beurs. Vraag het dus op tijd aan. Mag je bijverdienen als je een aanvullende beurs hebt? Hbo- en wo-studenten die in onder het nieuwe studiefinancieringsstelsel vallen, mogen zoveel bijverdienen als ze willen. Voor mbo-studenten en voor hbo- en wo-studenten die onder het oude stelsel vallen, geldt een bijverdiengrens. Het verzamelinkomen mag niet hoger zijn dan ,13 per jaar (2016). Verdien je meer? Zet dan je studiefinanciering en je studenten-ov-chipkaart stop. Anders moet je de basisbeurs, eventueel de aanvullende beurs en je studentenreisproduct terugbetalen. Studiefinanciering NAAR INHOUDSOPGAVE 17

19 Moet je de aanvullende beurs terugbetalen? Volg je een mbo-opleiding op niveau 1 of 2? Dan hoef je de aanvullende beurs, net als de basisbeurs, nooit terug te betalen. Voor andere opleidingen is het alleen in de eerste periode een gift: Voor hbo- en wo-studenten zijn de eerste 5 maanden een gift. Voor mbo-studenten op niveau 3 en 4 zijn de eerste 12 maanden een gift. Daarna valt de aanvullende beurs onder de prestatiebeurs. Dat betekent dat het alleen een gift is als je je diploma binnen 10 jaar haalt. Lukt dit niet, dan moet je het ontvangen bedrag terugbetalen. Hoelang heb je recht op de aanvullende beurs? Je hebt recht op de aanvullende beurs zolang het inkomen van je ouders niet te hoog is. DUO controleert dit elk jaar. Zij vragen hiervoor het inkomen van je ouders op bij de Belastingdienst. Je hoeft de beurs dus niet elk jaar opnieuw aan te vragen. Je beurs wordt automatisch stopgezet als je ouders te veel verdienen. In alle andere gevallen moet je zelf goed opletten. Zet de beurs altijd stop in de volgende gevallen: Je hebt studievertraging opgelopen waardoor je langer over je studie doet dan de nominale duur die ervoor staat. Je hebt je studie sneller afgerond dan de nominale duur van de studie. Stopzetten doe je via mijnduo.nl. Zet je de aanvullende beurs niet stop, dan moet je het geld waar je geen recht op had, terugbetalen. De studenten-ov-chipkaart Wat is de studenten-ov-chipkaart? Tijdens je studie krijg je reisrecht in de vorm van een studentenreisproduct: de studenten-ovchipkaart. Je kunt kiezen uit twee soorten: Een weekabonnement: je reist door de week gratis en in het weekend met korting. Een weekendabonnement: je reist in het weekend gratis en door de week, buiten de spits, met korting. Volg je een mbo-opleiding en ben je jonger dan 18 jaar? Dan krijg je tot 1 januari 2017 geen studenten-ov-chipkaart. Je krijgt deze namelijk alleen als je al recht hebt op studiefinanciering. Vanaf 1 januari 2017 verandert deze regel. Je krijgt dan meteen vanaf het begin van je studie het studentenreisproduct (de studenten-ov-chipkaart). 18 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

20 Hoelang heb je recht op een studenten-ov-chipkaart? Je hebt recht op een studenten-ov-chipkaart tijdens de nominale studieduur plus 1 jaar. Dus als je een jaar langer over je studie doet, kun je gebruik blijven maken van je studenten-ov-chipkaart. Hoe vraag je de studenten-ov-chipkaart aan? Als je studiefinanciering hebt aangevraagd via mijnduo.nl, krijg je automatisch het formulier Aanvraagformulier koppeling studentenreisproduct thuisgestuurd. Doe dan het volgende: Koop een persoonlijke OV-chipkaart via ov-chipkaart.nl of gebruik de kaart die je al hebt. Vul je OV-chipkaartnummer in op het aanvraagformulier en stuur het op. Zet het studentenreisproduct op jouw OV-chipkaart bij een ophaalautomaat van de NS of een ander vervoersbedrijf. Dit kan vanaf de 15de van de maand voordat jouw studiefinanciering ingaat. Ontvang je al studiefinanciering? Dan krijg je bericht van DUO over de ophaaldatum. Vanaf wanneer kun je de studenten-ov-chipkaart ophalen en gebruiken? Je mag de OV-kaart gebruiken vanaf het moment dat je studiefinanciering ingaat. Je kunt het reisproduct wel 2 weken voordat je studiefinanciering ingaat op je OV-kaart laden bij een ophaalautomaat. Gaat jouw studiefinanciering op 1 september in? Dan kun je je reisproduct dus vanaf 15 augustus op je OV-chipkaart laden, maar je kunt er pas vanaf 1 september mee reizen. Let op! Je moet studiefinanciering op tijd aanvragen (zie paragraaf 1.4 over de inschrijving voor je studie). Ontvang je al studiefinanciering? Dan krijg je bericht van DUO over de ophaaldatum. Wanneer moet je je studenten-ov-chipkaart stopzetten? Je moet zelf je studenten-ov-chipkaart stopzetten in een van de volgende gevallen: Je hebt je studie afgerond. Je hebt je studie nog niet afgerond, maar je studeert al langer dan de nominale studieduur plus 1 jaar. Je stopt met studeren. Je gaat voor je studie tijdelijk naar het buitenland, voor een stage of om daar te studeren. Als je boven de bijverdiengrens verdient van ,13 (2016). Dit geldt voor studenten op het mbo en in het oude studiefinancieringsstelsel. Lees daarover meer in hoofdstuk 5. Let op! Als je voor je studie tijdelijk naar het buitenland gaat, kun je een vergoeding krijgen voor de reiskosten die je daar maakt. Ook als je geen reiskosten hebt, kun je recht hebben op deze vergoeding. In paragraaf 6.1 lees je hier meer over. Studiefinanciering NAAR INHOUDSOPGAVE 19

21 Hoe kun je de studenten-ov-chipkaart stopzetten? Stopzetten doe je bij een automaat van de NS of een ander vervoersbedrijf. Hoe regel je dat: Ga daarvoor naar ov-chipkaart.nl en kies voor stopzetten studentenreisproduct. Hier kun je vinden bij welke automaten bij jou in de buurt je het studentenreisproduct kunt stopzetten. Kies bij de automaat voor stopzetten producten, nadat je je OV-chipkaart voor de lezer hebt gehouden. Volg de instructies op het scherm. Wacht een week en log in op mijnduo.nl. Binnen een week staat op mijnduo.nl jouw definitieve stopzetdatum. Als je je studentenreisproduct hebt stopgezet, kun je daarna de OV-chipkaart blijven gebruiken. Tip! Controleer op mijnduo.nl of het stopzetten is gelukt. Voorkom hoge kosten, zet je studenten-ov-chipkaart op tijd stop! Zet je studentenreisproduct stop vóór of uiterlijk op de 5 e werkdag van de eerste maand waarin je geen recht meer hebt op het studentenreisproduct. Op duo.nl vind je de exacte data voor het lopende jaar. Let op! Zet je je studenten- reisproduct niet of te laat stop, dan moet je 97 per halve maand betalen aan DUO. Die kosten kunnen dus snel oplopen. 20 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

22 1.4 Aanvragen van studiefinanciering Hoe vraag je de studiefinanciering aan? 1. Schrijf je op tijd in voor je opleiding Je kunt alleen studiefinanciering krijgen als je staat ingeschreven voor een opleiding. Voor mbo: meld je vóór 1 maart van het jaar waarin je gaat studeren aan bij jouw opleiding (online via de website van de opleiding of via een inschrijfformulier). Voor hbo en wo: schrijf je vóór 1 mei van het jaar waarin je gaat studeren in via studielink.nl. Je hebt hiervoor een DigiD nodig. Hoor je later dan 1 mei dat je voor je gewenste studie bent uitgeloot? Dan kun je je later via studielink.nl alsnog voor een andere opleiding aanmelden. Geef dit ook door aan DUO via mijnduo.nl. 2. Vraag de studiefinanciering aan 3 maanden voordat je begint Dat doe je via mijnduo.nl. Doe dit uiterlijk 3 maanden voordat je studie begint. Dus start je per 1 september 2016? Vraag dan je studiefinanciering uiterlijk 1 juni 2016 aan. Doe je het later, dan ontvang je je eerste studiefinanciering ook later. Heb jij al een DigiD? Je hebt een DigiD nodig om je in te schrijven voor je opleiding. Zorg dat je deze op tijd aanvraagt. Want het kost ongeveer 5 werkdagen voordat je je DigiD kunt gebruiken. Aanvragen doe je via digid.nl. Tip! Wat gebeurt er als je de studiefinanciering te laat aanvraagt? Vanaf 1 januari 2016: je kunt met terugwerkende kracht studiefinanciering aanvragen. Dat kan alleen voor het lopende studiejaar. Dit geldt alleen voor de basisbeurs, de aanvullende beurs en de DUO-lening. Je studenten-ov-chipkaart kun je niet met terugwerkende kracht aanvragen. Let op: je kunt geen studiefinanciering terugvragen van de periode vóór 1 januari Studiefinanciering NAAR INHOUDSOPGAVE 21

23 Gevolgen van te laat studiefinanciering aanvragen: twee voorbeelden. Voorbeeld 1 Studeer je al vanaf 1 augustus 2015 en vraag je de studiefinanciering pas op 1 april 2016 aan, dan krijg je deze met terugwerkende kracht uitbetaald vanaf 1 januari Je reisrecht gaat pas in op 1 april Voorbeeld 2 Studeer je al vanaf 1 september 2016 en vraag je de studiefinanciering op 1 februari 2017 aan, dan krijg je deze met terugwerkende kracht uitbetaald vanaf 1 september Je reisrecht gaat pas in op 1 februari Wat moet je doen als je van studie verandert? Als je een opleiding volgt op hetzelfde niveau, hoef je niet opnieuw studiefinanciering aan te vragen. Je kunt gewoon jouw studiegegevens wijzigen in mijnduo.nl. Heb je eerst een mbo-opleiding gevolgd en ga je nu een hbo- of wo-opleiding volgen? Dan moet je opnieuw studiefinanciering aanvragen via mijnduo.nl. 22 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

24 1.5 Overige regelingen Er zijn nog extra regelingen waardoor je meer geld kunt krijgen. Bijvoorbeeld als je een kind hebt, of als je ziek of gehandicapt bent. Hieronder lees je de verschillende regelingen. Extra studiefinanciering als je een kind hebt Heb je een kind en woon je zonder partner? Dan heb je misschien recht op de Toeslag Eenoudergezin. Het maakt niet uit of je een mbo-, hbo-, of wo-opleiding volgt. Je ontvangt gedurende de nominale duur van je studie 249,54 per maand (2016) bovenop je eventuele aanvullende beurs. Let op! De Toeslag Eenoudergezin valt onder de prestatiebeurs. Als je binnen 10 jaar je studie met diploma afrondt, wordt het een gift. Zo niet, dan moet je de toeslag terugbetalen aan DUO. Hoe vraag je de toeslag aan? Dat doe je via duo.nl. Download daar het formulier voor de Toeslag Eenoudergezin, vul het in en stuur het op naar het adres dat op het formulier staat. Langer studiefinanciering in bijzondere gevallen Wanneer heb je langer recht op studiefinanciering? Er zijn drie situaties waarin je recht hebt op 1 jaar langer studiefinanciering: 1. Je kunt je studie niet binnen de nominale studieduur afronden door een chronische ziekte. 2. Je kunt je studie niet binnen de nominale studieduur afronden door een handicap. 3. Je volgt na jouw hbo- of wo-opleiding een lerarenopleiding die daarbij aansluit. Dit heet een kopopleiding leraar of een universitaire lerarenopleiding. Wat houdt het in? Een jaar langer recht op studiefinanciering, houdt in dat je een jaar langer recht hebt op de basisbeurs, de aanvullende beurs (als je daar al recht op had), de studenten-ov-chipkaart en de leenmogelijkheden bij DUO. Hierbij blijven dezelfde regels gelden. Dus: als je je studie niet binnen 10 jaar haalt, moet je het extra jaar aan studiefinanciering helemaal terugbetalen. Ben je chronisch ziek of heb je een handicap en val je binnen het nieuwe studiefinancieringsstelsel? Dan krijg je net als tijdens de rest van je studie ook in het extra jaar geen basisbeurs. Wel heb je dan recht op de studenten-ov-chipkaart, de leenmogelijkheden en eventueel de aanvullende beurs. Doordat je langer studeert, is de kans Studiefinanciering NAAR INHOUDSOPGAVE 23

25 groot dat je meer moet lenen. Daarom heb je recht op kwijtschelding van dat deel van je lening. In 2016 gaat het om kwijtschelding van maximaal Heb je minder geleend, dan wordt er ook minder kwijtgescholden. Voorwaarde hiervoor is wel dat je je diploma hebt gehaald. Hoe vraag je dit aan? Wil je een lerarenopleiding gaan doen? Vraag deze dan aan via duo.nl. Download daar het formulier Aanvraag Extra prestatiebeurs voor lerarenopleiding in het hoger onderwijs, vul het in en stuur het op naar het adres dat op het formulier staat. Heb je een chronische ziekte of handicap? Neem contact op met de studentendecaan van je opleiding. Die beoordeelt of je in aanmerking komt voor een jaar extra studiefinanciering. Die regelt dit vervolgens met jou. Financiële ondersteuning bij bijzondere omstandigheden Bij bijzondere omstandigheden kan jouw opleiding jou financiële ondersteuning geven. Dit zijn voorbeelden van bijzondere omstandigheden: Je hebt een bestuursfunctie bij een studentenorganisatie, universiteits- of faculteitsraad, een medezeggenschaps- of studentenraad. Je bent ziek, hebt een handicap of bent zwanger. Er zijn bijzondere familieomstandigheden. Je doet aan topsport. De financiële ondersteuning komt uit het profileringsfonds. Elke school of universiteit heeft hiervoor een eigen regeling. Denk je dat jij hier recht op kunt hebben? Kijk dan op de website van jouw school of universiteit. Of vraag het na bij de studentendecaan van jouw opleiding. Tegoed voor bij- en nascholing na je studie Als je in of na het studiejaar bent begonnen, krijg je na het behalen van je diploma een tegoedbon voor bij- en nascholing. Dit geldt alleen als je een hbo- of wo-opleiding volgt. De tegoedbon heeft een waarde van ongeveer Je kunt deze tegoedbon pas een periode na afronding van je opleiding inzetten, minimaal 5 jaar na afronding en maximaal 10 jaar na afronding van je opleiding. Je ontvangt hier na je studie meer informatie over van de Rijksoverheid. 24 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

26 Lenen tijdens je studietijd Dat studeren geld kost, is wel duidelijk. Maar wat moet je doen als je die kosten niet kunt betalen? Ga je geld lenen of niet? En als je geld leent: leen je dan bij DUO of op een andere manier? En hoe zit het daarna met je studieschuld? In dit hoofdstuk lees je alles over lenen. NAAR INHOUDSOPGAVE

27 2.1 Lenen: doen of niet doen? Is lenen echt nodig? Bedenk en bereken voordat je gaat lenen of het echt nodig is. Lenen kost je namelijk geld, omdat je het geleende bedrag plus rente moet terugbetalen. Breng daarom in kaart wat jouw inkomsten zijn en hoeveel je uitgeeft. Zo zie je of je ruimte hebt voor maandelijkse aflossing. Op basis daarvan kun je een goede afweging maken. Wel of niet lenen in 3 stappen Stap 1 Breng jouw inkomsten in kaart basisbeurs aanvullende beurs bijdrage van je ouders kinderalimentatie die je rechtstreeks van je ouders krijgt uitbetaald inkomsten uit een bijbaantje, een eigen bedrijf, of andere bijverdiensten toeslagen (zorgtoeslag, huurtoeslag) of een uitkering spaargeld dat je maandelijks van je spaarrekening haalt Stap 2 Breng jouw uitgaven in kaart Zet je uitgaven op een rijtje. Dan weet je hoeveel geld je elke maand nodig hebt om rond te komen. Tip! Op bladzijde vind je een lege begroting. Hier kun je je inkomsten en uitgaven invullen. Weet je je inkomsten en uitgaven niet goed uit je hoofd? Neem je bankoverzicht dan eens door om je vaste inkomsten en uitgaven te zien en gebruik eventueel een kasboek of schriftje om je dagelijkse uitgaven bij te houden. Begin er direct mee op bladzijde 78-79! Stap 3 Maak een afweging Zijn jouw inkomsten en uitgaven goed in evenwicht, dan is lenen niet nodig. Kun je niet rondkomen? Dan heb je drie opties: Kijk of je jouw inkomsten kunt verhogen. Ga bijvoorbeeld meer werken of vraag toeslagen aan die je nog niet ontvangt. Kijk of je jouw uitgaven kunt verlagen. Kijk naar je abonnementen en nietnoodzakelijke uitgaven. Je kunt er ook voor kiezen om van je dagelijkse boodschappen goedkopere varianten te kopen. Kies ervoor om (tijdelijk) geld te lenen. 26 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

28 Zet extra geld op je spaarrekening Er zijn momenten dat je extra geld krijgt, bijvoorbeeld: als je vakantiegeld krijgt; als je extra werkt (bijvoorbeeld in vakanties); als je op je verjaardag geld krijgt; als je geld terugkrijgt van de belasting. Heb je zulke momenten? Probeer dan dat geld meteen op een spaarrekening te zetten. Dat voorkomt dat je het direct allemaal uitgeeft. Bovendien heb je dan geld achter de hand als je je collegegeld of lesgeld moet betalen of als je studieboeken nodig hebt. Het kan ook een mooie manier zijn om te sparen voor als je op kamers gaat of als je tijdens je studie naar het buitenland wilt. Tip! Op welke manieren kun je geld lenen? Je kunt een lening afsluiten bij DUO. Andere opties zijn een lening bij een bank, kopen op afbetaling, rood staan of een creditcard gebruiken. Een lening bij DUO is speciaal voor studenten tijdens hun studie met als doel studiekosten te kunnen financieren. Een DUO-lening heeft voordelen ten opzichte van de andere genoemde soorten leningen: De rente is lager dan bij een gewone lening. Je kunt over een langere periode terugbetalen. Bij de terugbetaling wordt er rekening gehouden met je inkomsten. Er is een kwijtscheldingsmogelijkheid. In de volgende paragraaf lees je alles over een DUO-lening. In paragraaf 2.5 lees je meer over lenen bij een bank, kopen op afbetaling, rood staan en het gebruik van een creditcard. Naast deze formele leningen kun je ook bij vrienden of familie lenen. Let er dan wel op dat je hierover goede afspraken maakt en deze ook vastlegt. Over lenen van je ouders voor een hypotheek lees je in paragraaf Een lening bij DUO DUO heeft drie soorten rentedragende leningen: 1. Een basislening 2. Een aanvullende lening 3. Het collegegeldkrediet (voor hbo- en wo-studenten) Lenen tijdens je studietijd NAAR INHOUDSOPGAVE 27

29 Basislening en aanvullende lening Wat is een DUO-lening? Een DUO-lening is is de lening die je van DUO kunt krijgen als vervanging van of aanvulling op de basisbeurs en aanvullende beurs. Je leent een bepaald bedrag en betaalt dit na je studie weer terug. Voor wie is een DUO-lening? Alle studenten die recht hebben op studiefinanciering kunnen een lening afsluiten bij DUO. Hoelang kun je lenen? Je mag lenen bij DUO zolang je recht hebt op de prestatiebeurs plus nog 3 jaar. De periode dat je recht hebt op een prestatiebeurs is vaak hetzelfde als de nominale duur van je studie. Voorbeeld De meeste mbo- en hbo-opleidingen duren 4 jaar. Je mag dan in totaal 7 jaar lenen. Ga je op de universiteit een 3-jarige bachelor en een 1-jarige master doen? Dan mag je ook in totaal 7 jaar lenen. Volg je een 2-jarige master na een 3-jarige bachelor? Dan kun je maximaal 8 jaar lenen. Hoeveel kun je lenen? Hoeveel je bij DUO kunt lenen, hangt af van jouw persoonlijke situatie: Volg je een mbo-opleiding of een hbo-of wo-opleiding? Woon je bij je ouders of op jezelf? Krijg je een aanvullende beurs of niet? Op bladzijde 29 vind je de maximale leenbedragen per maand. Voorbeeld: invloed van de aanvullende beurs op je mogelijke lening Val je onder het nieuwe studiefinancieringsstelsel? En krijg je geen aanvullende beurs? Dan mag je het maximale bedrag aan aanvullende beurs, 383,77, lenen. Daarnaast heb je nog recht op de basislening van DUO. Krijg je wel een aanvullende beurs, maar niet het maximale bedrag? Dan mag je het verschil nog extra lenen. Stel: je krijgt een aanvullende beurs van 100. Dan mag je in totaal 283,77 extra lenen (maximaal aanvullende beurs min 100). 28 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

30 Hoeveel kun je maximaal lenen bij DUO? Maximale leenbedragen in nieuwe studiefinancieringsstelsel (bedragen per maand) BEDRAGEN VAN SEPTEMBER T/M DECEMBER 2016 Tijdens de nominale duur van de studie Maximale DUO-lening 862,50* Maximaal collegegeldkrediet 165,33 TOTAAL 1027,83 3 jaar lang na de nominale duur van de studie Maximale DUO-lening 925,95 Maximaal collegegeldkrediet 165,33 TOTAAL 1091,28 Maximale leenbedragen mbo (bedragen per maand) BEDRAGEN VAN JANUARI T/M JULI 2016 UITWONEND THUISWONEND Tijdens de nominale duur van de studie Maximale DUO-lening 535,55 513,95* Na de nominale duur van de studie Maximale DUO-lening 925,95 925,95 BEDRAGEN VAN AUGUSTUS T/M DECEMBER 2016 Tijdens de nominale duur van de studie UITWONEND THUISWONEND Maximale DUO-lening 536,05 514,45* Na de nominale duur van de studie Maximale DUO-lening 925,95 925,95 Maximale leenbedragen in oude studiefinancieringsstelsel hbo/wo (bedragen per maand) BEDRAGEN VAN SEPTEMBER T/M DECEMBER 2016 UITWONEND THUISWONEND Tijdens de nominale duur van de studie Maximale DUO-lening 573,55* 551,92* Maximaal collegegeldkrediet 165,33 165,33 TOTAAL 738,88 717,25 3 jaar lang na de nominale duur van de studie Maximale DUO-lening 925,95 925,95 Maximaal collegegeldkrediet 165,33 165,33 TOTAAL 1091, ,28 *Let op! Heb je (gedeeltelijk) recht op aanvullende beurs? Dan moet je dit bedrag aftrekken van het maximale bedrag dat je bij DUO kunt lenen. Bron: Dienst Uitvoering Onderwijs, 2016 Lenen tijdens je studietijd NAAR INHOUDSOPGAVE 29

31 Wat is een verstandig leenbedrag voor jou? Hoeveel je leent, hangt allereerst af van hoeveel je nodig hebt. Maak daarom een overzicht waarin je ziet wat jouw totale inkomsten zijn en welke uitgaven je elke maand hebt. Het verschil kun je dan lenen. Op bladzijde 26 staat een handig stappenplan. Dit helpt je om te zien of je een lening nodig hebt en zo ja, hoeveel je dan zou moeten lenen. Leen niet meer dan nodig is! Elke euro die je leent, moet je straks terugbetalen. Mét rente. Daardoor heb je na je studie minder geld te besteden. Leen daarom alleen wat je echt nodig hebt. Want als je nu rondkomt van iets minder, profiteer je daar later van. 4 tips! 1 Leuke dingen doen hoeft niet veel geld te kosten. Wees creatief. 2 Samen eten kan veel geld schelen. Heb je minder geld nodig of ga je meer verdienen? Zet de lening omlaag. 3 4 Heb je de lening niet meer nodig? Zet deze dan stop. Wil je een tijdje minder lenen of je lening stopzetten? Dat kan eenvoudig via mijnduo.nl. Hoe hoog is je studieschuld straks? Op duo.nl staat de Rekenhulp Nieuw stelsel studiefinanciering waarmee je direct kunt zien wat de gevolgen zijn van jouw lening op jouw totale studieschuld. Verander het bedrag dat je kunt lenen, en je ziet meteen hoe je totale schuld aan het einde van je studietijd verandert. Gebruik deze tool af en toe zodat je je bewust blijft van je totale studieschuld. Hiermee kun je je ook voorbereiden op de gevolgen hiervan aan het eind van je studie. Vanaf wanneer berekent DUO de rente over je lening? De rente wordt direct berekend, vanaf de eerste maand dat je geld leent. DUO rekent dus niet pas rente als je klaar bent met studeren. 30 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

32 Voorbeelden Stel, je leent 4 jaar lang 250 per maand. Dan heb je in totaal geleend na 4 jaar. Met de rente erbij die je vanaf de eerste dag opbouwt, heb je na 4 jaar een totale studieschuld van Leen je 4 jaar lang 750 per maand, dan heb je na 4 jaar geleend. Inclusief de rente die je hebt opgebouwd, heb je dan een studieschuld van In beide voorbeelden gaan we uit van een rentepercentage van 0,75% over deze 4 jaar. Hoe berekent DUO de rente? Tijdens je studietijd stelt DUO elk kalenderjaar het rentepercentage opnieuw vast. Na je studietijd staat het rentepercentage steeds voor 5 jaar vast. Je betaalt 5 jaar lang hetzelfde bedrag aan rente en aflossing. Na 5 jaar wordt het rentepercentage lager of hoger. Hierdoor verandert het bedrag dat je aan rente en aflossing betaalt ook elke 5 jaar. Hoe kan ik een DUO-lening aanvragen, veranderen of stopzetten? Dat regel je via mijnduo.nl. Je kunt daar zelf aangeven wanneer de verandering in moet gaan. Collegegeldkrediet Wat is het collegegeldkrediet? Dit is een lening van DUO waarmee je het collegegeld kunt betalen. Je hebt er recht op in dezelfde periode als waarin je recht hebt op de andere DUO-leningen. Ook betaal je dezelfde rente als over de andere DUO-leningen en gelden dezelfde voorwaarden voor lenen en afbetalen. Voor wie is het collegegeldkrediet? Je kunt het collegegeldkrediet alleen afsluiten als je een hbo- of wo-opleiding volgt. Als je een mbo-opleiding volgt, kun je geen collegegeldkrediet krijgen. Hoe hoog is het collegegeldkrediet? Voor het studiejaar is dit 162,58 per maand. Dat is 1/12de van het collegegeld. Moet je geen collegegeld, maar instellingscollegegeld betalen omdat je een tweede studie volgt (zie paragraaf 6.3)? Dan mag je een hoger bedrag lenen. Er geldt wel een maximum: je kunt per maand maximaal 5 keer het wettelijke bedrag aan collegegeldkrediet aanvragen. Dat is in dus maximaal 812,90 per maand. Hoe vraag je het collegegeldkrediet aan? Op mijnduo.nl kun je aanvinken dat je een collegegeldkrediet wil. Het wordt per maand uitbetaald. Lenen tijdens je studietijd NAAR INHOUDSOPGAVE 31

33 2.3 Terugbetalen van je DUO-lening Het proces van het terugbetalen van je studieschuld begint zodra je geen recht meer hebt op studiefinanciering. Dit kan het jaar zijn dat je je studie succesvol hebt afgerond of omdat je stopt met studeren zonder dat je je studie hebt afgemaakt. Het proces van terugbetalen bestaat uit twee fases: de aanloopfase en de aflosfase. De aanloopfase Wat is de aanloopfase? Dat is een periode van 2 jaar waarin je nog niet verplicht bent om je studieschuld af te lossen, maar waarin je wel al mag beginnen met aflossen. Wil je in deze fase al starten met aflossen? Kijk dan op duo.nl hoe je dit kunt doen. Wanneer begint de aanloopfase? De aanloopfase begint in januari na het kalenderjaar dat je je studie hebt afgerond; of dat je gestopt bent met je studie zonder deze af te ronden. Voorbeeld Stel, je rondt in augustus 2016 je studie af. Vanaf 1 september 2016 heb je geen recht meer op studiefinanciering. Je aanloopfase begint dan op 1 januari Na 2 kalenderjaren, dus op 1 januari 2019, begint dan de verplichte aflosfase. Waarom is het handig om in de aanloopfase al af te lossen? De aanloopfase is er niet voor niets: als je weinig inkomen hebt, hoef je niet af te lossen. Maar, het heeft twee grote voordelen om al in deze fase te starten met aflossen: 1. Je betaalt in totaal minder rente In de aanloopfase loopt de rente op jouw studieschuld gewoon door. Met andere woorden: los je in de aanloopfase niets af, dan is je totale studieschuld aan het einde van die 2 kalenderjaren hoger dan aan het begin. 2. Je krijgt na 2 jaar niet opeens met een nieuwe, verplichte kostenpost te maken Als je in de aanloopfase start met aflossen, ben je al gewend aan de vaste uitgave per maand. Doe je dit niet, dan moet je opeens zodra de aflosfase begint je uitgavenpatroon aanpassen. Dat kan best tegenvallen, zeker als je net kunt rondkomen. Hoeveel kun je aflossen in de aanloopfase? In de aanloopfase hoef je nog niet af te lossen. Maar je mag zoveel aflossen als je wil. Is de rente 32 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

34 op jouw studieschuld heel laag, dan is sneller aflossen niet per se nodig om jezelf kosten te besparen. Bij een hoge rente heeft dat meer effect. Ook kun je ervoor kiezen om een financiële meevaller (een schenking of vakantiegeld) te gebruiken om in één keer een bedrag af te lossen. De aflosfase Wat is de aflosfase? Dat is de periode waarin je verplicht bent om je studieschuld af te lossen. In hoeveel jaar moet je je studieschuld aflossen? De aflosfase duurt maximaal 15 of maximaal 35 jaar. In hoeveel jaar jij je studieschuld maximaal moet aflossen, hangt af van je opleidingsniveau en het moment waarop je met je studie bent begonnen. Hieronder zie je wat voor jou geldt. Hierbij wordt er wel rekening mee gehouden dat je je studie binnen de diplomatermijn afrondt. Wanneer los je in maximaal 15 jaar af? Als je een mbo-opleiding hebt gevolgd. Als je vóór het studiejaar aan een hbo-opleiding bent begonnen. Als je vóór het studiejaar aan een bachelor op de universiteit bent begonnen en geen master meer gaat volgen. Wanneer los je in maximaal 35 jaar af? Als je een hbo- of wo-opleiding begint in of na het studiejaar Als je na jouw mbo-opleiding in of na het studiejaar een hbo-opleiding gaat volgen. Ook de studieschuld die je tijdens je mboopleiding hebt opgebouwd, los je dan in (maximaal) 35 jaar af. Wanneer mag je kiezen of je in 15 of 35 jaar aflost? Als je vóór studiejaar bent begonnen met een bachelor op de universiteit en in of na studiejaar begint aan een master. Hoe werkt het? In het jaar voordat de aflosfase begint, krijg je een bericht van DUO waarin staat hoeveel je elke maand moet gaan terugbetalen. Hoeveel dit maandbedrag is, hangt af van: het maximaal aantal jaren dat je mag aflossen; hoe hoog jouw schuld is op dat moment; hoe hoog het rentepercentage is op dat moment; hoe hoog jouw verzamelinkomen is. Lenen tijdens je studietijd NAAR INHOUDSOPGAVE 33

35 Hoe hoog is jouw studieschuld? De actuele hoogte van je totale studieschuld kun je altijd terugvinden op mijnduo.nl. Los je in de aanloopfase al een deel af, of los je extra af tijdens de aflosfase, dan wordt dat ook verwerkt bij het bedrag aan studieschuld dat je op mijnduo.nl ziet staan. Kwijtschelding bij studievertraging door handicap of ziekte Heb je door een handicap of chronische ziekte studievertraging opgelopen? En heeft DUO om die reden jouw recht op studiefinanciering met een jaar verlengd? Dan wordt zo n 1200 van jouw studieschuld kwijtgescholden. Je moet dan wel binnen 10 jaar je diploma hebben gehaald. Kijk op duo.nl voor de meest recente bedragen. Hoe hoog is de rente voor jou? Op 1 januari van het jaar waarin de aanloopfase begint, stelt het DUO het rentepercentage op jouw schuld vast voor 5 jaar. Je hebt dan 5 jaar dezelfde rente op je studieschuld. Na die periode verandert de rente weer. Op duo.nl kun je zien welk rentepercentage voor jou geldt. Hoeveel los je af per maand? DUO berekent op basis van de rente hoeveel jij per maand moet aflossen om in 15 of 35 jaar je studieschuld helemaal afgelost te hebben. Vervolgens wordt dat bedrag vergeleken met hoeveel jij maximaal kunt terugbetalen op basis van jouw verzamelinkomen. DUO kijkt naar het inkomen van jou en je eventuele partner van 2 jaar geleden. Op basis van jouw draagkracht bepaalt DUO hoeveel je per maand moet aflossen. Je mag uiteraard altijd meer aflossen als je dat wilt en kunt. Heb je geen partner meer en is je draagkracht daardoor lager? Dan kun je een verlaging van het maandbedrag aanvragen via mijnduo.nl. Hoe wordt de draagkracht berekend? DUO houdt rekening met jouw inkomen en dat van jouw partner. Ze kijken hoeveel jij maximaal kunt terugbetalen op basis van jullie verzamelinkomen. Dat heet draagkracht. Als het verzamelinkomen lager is dan een bepaald bedrag, dan hoef je in dat jaar niets terug te betalen. Hoe geef je jouw inkomen door? Je moet zelf één keer jouw inkomen en dat van je eventuele partner doorgeven. DUO vraagt hiernaar in oktober. Doorgeven kan dan op twee manieren: Via mijnduo.nl. Met een formulier Inkomensgegevens en rekeningnummer dat je op duo.nl kunt downloaden. DUO vraagt om het verzamelinkomen van 2 jaar geleden. Is jouw verzamelinkomen van 2 jaar 34 NAAR INHOUDSOPGAVE GELDWIJZER STUDENTEN 2016

36 geleden veel hoger dan jouw huidige inkomen? Vraag dan via mijnduo.nl een verlaging van het maandbedrag aan. Dat doe je door het peiljaar te verleggen. DUO vraagt vervolgens jouw huidige inkomen op via de Belastingdienst. Als de verlaging van het maandbedrag wordt goedgekeurd, geldt dat voor 1 kalenderjaar. Na dat jaar vraagt DUO automatisch jouw inkomen op bij de Belastingdienst. Wat als je volgens de draagkrachtregels meer of minder kunt aflossen dan je zou moeten? Het kan zijn dat het bedrag dat je volgens jouw draagkracht kunt aflossen, lager of hoger is dan wat je zou moeten terugbetalen om in 15 of 35 jaar jouw studieschuld af te lossen. We geven twee voorbeelden: Je kunt minder betalen dan zou moeten Stel, je moet 150 per maand terugbetalen om in 35 jaar de studieschuld volledig te hebben afgelost. Maar uit de draagkrachtberekening blijkt dat je maximaal 102 per maand kunt betalen. Dan betaal je dus een lager bedrag per maand. Maar let op: het bedrag wordt niet kwijtgescholden. Het schuift op tot er een moment is dat je het wel kunt terugbetalen. Ondertussen neemt de totale schuld toe, omdat de rente over de schuld doorloopt. Je kunt meer betalen dan zou moeten Stel, je moet 56 per maand terugbetalen om in 35 jaar de studieschuld volledig te hebben afgelost. Maar uit de draagkrachtberekening blijkt dat je volgens jouw inkomen 150 per maand kunt aflossen. Dan betaal je gewoon 56. Je mag uiteraard meer aflossen. Lenen tijdens je studietijd NAAR INHOUDSOPGAVE 35