SCHEIDINGSPROFS ADVIESBOEK ALLES OVER SCHEIDEN EERSTE EDITIE

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SCHEIDINGSPROFS ADVIESBOEK ALLES OVER SCHEIDEN EERSTE EDITIE"

Transcriptie

1 ADVIESBOEK ALLES OVER SCHEIDEN EERSTE EDITIE GEEN ADVOCAAT NODIG KINDEREN EERST S AVONDS EN OP ZATERDAG ONPARTIJDIG VASTE PRIJS TERMIJNEN MOGELIJK

2 Inhoudsopgave 1 Introductie 2 Samenleefvormen 2.1 Samenwonen zonder samenlevingsovereenkomst 2.2 Samenwonen met een (notarieel) samenlevingsovereenkomst 2.3 Geregistreerd partnerschap 2.4 Geregistreerd partnerschap met (notariële) voorwaarden 2.5 Huwelijk in algehele gemeenschap van goederen 2.6 Huwelijk met (notariële) huwelijkse voorwaarden 3 Het ontbinden van samenleefvormen 3.1 Samenwonen met en zonder (notariële) samenlevingsovereenkomst 3.2 Geregistreerd Partnerschap met of zonder (notariële) voorwaarden 3.3 Huwelijk met of zonder (notariële) huwelijkse voorwaarden 3.4 Scheiding van tafel en bed 4 Uit elkaar gaan / van echt scheiden 4.1 Samenwoners uit elkaar 4.2 Gehuwden uit elkaar via een eigen advocaat via de mediator via ScheidingsProfs 4.3 Werkwijze ScheidingsProfs 4.4 Het hele traject 5 Wat regelt de ScheidingsProfs voor u? 5.1 Het Gemeenschappelijk Vermogen en de Peildatum Diverse vermogensbestanddelen Levenslooptegoed Kapitaalverzekeringen Stamrechtvoorzieningen Vorderingen Schulden 5.2 Alimentatie Algemeen Bepaling van de hoogte van de alimentatie Bepaling van de systematiek van uitkeren Alimentatie en de fiscus 5.3 De Eigen Woning & De Hypotheek De eigen woning

3 5.3.2 Verkopen of houden? Wie blijft er wonen? De eigen woning en de fiscus 5.4 Pensioen & Lijfrente Pensioen Lijfrente 5.5 De onderneming 5.6 Testament 5.7 Fiscaliteiten 6 Het convenant 7 Kinderen in echtscheiding 7.1 Hoe vertel je het de kinderen 7.2 Loyaliteitsconflicten Gevolgen van Loyaliteitsconflicten Loyaliteitsconflict en ouderschap 7.4 Ouderschapsplan 7.5 Ouderlijk gezag Wat is ouderlijk gezag Wie heeft ouderlijk gezag Behoud ouderlijk gezag Gezagswijziging Invulling gezamenlijk gezag Valkuilen gezamenlijk gezag Invulling eenhoofdig gezag Gezagsregister Na overlijden gezagsouder 8 Nazorg, evaluatie en support 9 Conclusie 10 Waarom ScheidingsProfs

4 WIE IS? INTRODUCTIE

5 1 Introductie Uit elkaar gaan doet altijd pijn en brengt voor alle partijen (inclusief de kinderen) veel emotie met zich mee. Er is vaak grote onzekerheid omtrent de financiële toekomst voor beide partijen. Veel van de pijn, emotie en onzekerheid kan worden weg genomen door u beiden een goed inzicht te geven is uw nieuwe (financiële) toekomst. ScheidingsProfs heeft onafhankelijke en veelal MfN gecertificeerde adviseurs die tevens financieel geschoold zijn. De tijd dat mensen bij een scheiding standaard ieder naar een eigen advocaat stapte is voorbij. Het kan anders en beter, namelijk samen via ScheidingsProfs. Onze ScheidingsProfs staat beide partijen bij op basis van onafhankelijkheid. Alle vragen en onzekerheden die er leven kunt u open en vrij bespreken. Wij helpen partners bij alles wat er kan spelen tijdens het scheidingstraject: Ouderschapsplan voor de kinderen Berekenen van de alimentatie Verevening of verrekening van pensioen Verdeling of verkoop van de woning Verdeling van vermogen Hoe om te gaan met het eigen bedrijf, etc etc Uitgangspunt zijn de rechten en plichten van beide partners zoals de wet die voor schrijft. Uiteindelijk is echter van belang wat de wensen zijn van de beide partners. De uitkomst moet altijd tot uitvoerbare en bestendige afspraken leiden. Het is de kunst om in de wirwar van gevoelens en wetgeving heldere oplossingen te bieden zodat beiden de juiste keuzes kunnen maken. Een afspraak met ScheidingsProfs kan voor u de eerste stap zijn. De taak van de ScheidingsProf is om beide partners op voldoende kennisniveau te brengen omtrent alle onderwerpen waarover een beslissing genomen moet worden. Dit schept overzicht tijdens het scheidingsproces voor alle partijen. Uiteindelijk gaat het er om dat partijen de wil hebben om er samen uit te komen en in gesprek blijven met elkaar. De ScheidingsProf neemt u stap voor stap mee door het proces en wij benoemen de zaken die u moet regelen en er wordt stil gestaan bij de keuzes die u heeft en neemt. U weet na een eerste vrijblijvend adviesgesprek waar u aan toe bent. Dat geeft rust voor beide partijen om verder te gaan. Onderling respect voor elkaar en elkaars wensen en open en eerlijk overleg is van eminent belang. ScheidingsProfs heeft jarenlange ervaring in de begeleiding van (echt)scheidingen. Wij zijn expert op het gebied van het begeleiden van een scheiding of een ontbinding van geregistreerd partnerschap of samenleving waarbij goed onderling overleg tussen partners het uitgangspunt is. Wij zijn in staat om complexe problemen tussen partners goed op te lossen.

6 Op het moment dat scheiden in overleg u niet mogelijk lijkt (of u dit niet wilt), kan ScheidingsProfs u individueel van dienst zijn. ScheidingsProfs behartigt dan specifiek uw belangen en heeft hij/zij contact met uw partner en zijn/haar adviseur. Uiteraard probeert de ScheidingsProf altijd om tot een redelijke oplossing te komen voor uw partner, het doel is niet om het te laten escaleren tot een vechtscheiding want daar is iedereen en met name de kinderen de dupe van.

7 SAMENLEVEN OP JE EIGEN MANIER Samenleefvormen

8 2 Samenleefvormen? 2.1 Samenwonen zonder samenlevingsovereenkomst U woont samen op één adres en u heeft kennelijk (on)bewust gekozen om niets vast te leggen in de vorm van een contract of overeenkomst bij de notaris. Nu u niets heeft vast gelegd ben u strikt gescheiden van elkaar voor wat betreft bezit en schuld. Het is wel mogelijk om gezamenlijk goederen aan te kopen (bijv. een koopwoning) waardoor u een beperkte gemeenschap heeft die verdeeld moet worden. 2.2 Samenwonen met een (notarieel) samenlevingsovereenkomst In de meeste gevallen betreft het een standaardovereenkomst zonder vaste afspraken bij het beëindigen van het samenwonen. Aan een samenlevingsovereenkomst zijn vaak lijsten toegevoegd waarop is aangegeven wie welke zaken heeft aangebracht. In veel gevallen is deze lijst verouderd en zijn die zaken op die lijst niet meer in het bezit. Afspraken die in een samenlevingsovereenkomst kunnen worden gemaakt: Betaling van de kosten van het levensonderhoud Verdeling vermogensbestanddelen Wel of geen pensioen verevening Wat te doen bij uit elkaar gaan De samenlevingsovereenkomst wordt door een notaris opgesteld en getekend. De wijze van beëindigen van een samenlevingsovereenkomst staat beschreven in die overeenkomst. Indien dat niet beschreven staat dan adviseren wij u elkaar daarvan schriftelijk op de hoogte te brengen met de datum van uit elkaar gaan. Daarnaast dienen de afspraken omtrent het uit elkaar gaan goed te worden vast gelegd in een convenant. De ScheidingsProf helpt u daarbij. Wij overleggen met beiden en handelen de zaak financieel en juridisch voor u af. 2.3 Geregistreerd partnerschap Sinds 1998 is het mogelijk om via de burgerlijke stand een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Het geregistreerd partnerschap is vrijwel gelijk aan een huwelijk, behoudens de erfrechtelijke verhouding indien er uit de relatie een kind wordt geboren. Erkenning van het kind door de vader is dan alsnog noodzakelijk. Bij een geregistreerd partnerschap is er bij het ontbreken van aparte afspraken, sprake van een gemeenschap van goederen. U heeft allebei recht op de helft van de bezittingen en de plicht de helft van de schulden over te nemen. Een door notaris of advocaat getekende verklaring beëindiging geregistreerd partnerschap is voldoende om het geregistreerd partnerschap te ontbinden. Indien er minderjarige kinderen zijn en er dus een ouderschapsplan opgesteld is, dan moet de ontbinding via de rechtbank.

9 2.4 Geregistreerd partnerschap met (notariële) voorwaarden Net als bij een huwelijk kan men bij een geregistreerd partnerschap een overeenkomst met voorwaarden opstellen bij de notaris voorafgaand aan de verbintenis. Daarin worden afspraken over inkomsten en vermogen vastgelegd en op welke wijze de gemeenschap verdeeld dient te worden bij ontbinding. In de loop van de tijd kan er een gemeenschap ontstaan. Hiervoor moet bij de ontbinding van het geregistreerd partnerschap een verdeling komen. 2.5 Huwelijk in algehele gemeenschap van goederen Onder Nederlands recht met elkaar trouwen zonder verder iets te regelen leidt (in tegenstelling tot de meeste landen) tot een algehele gemeenschap van goederen. Dat betekent dat ieder voor de helft eigenaar wordt van alle bezittingen en schulden (ook van die vóór het huwelijk) behoudens een aantal uitzonderingen zoals: erfenissen en schenkingen onder uitsluitingsclausule verknochte goederen lijfsieraden Bij gemeenschap van goederen kan er dus toch sprake zijn van privé vermogen. U heeft beiden in principe recht op de helft van alle bezittingen en de plicht ieder de helft van de schulden over te nemen (behoudens genoemde uitzonderingen). De verdeling wordt vast gelegd in een echtscheidingsconvenant. De rechtbank moet de scheiding bekrachtigen. Hebt u kinderen, dan is een ouderschapsplan verplicht. Uiteraard heeft ScheidingsProfs hiervoor ook de juiste expertise in huis. 2.6 Huwelijk met (notariële) huwelijkse voorwaarden In de huwelijkse voorwaarden kunt u met uw partner aan het begin van het huwelijk afspreken, wat precies van wie is. Tevens kunnen er specifieke afspraken in staan hoe u in geval van echtscheiding afspraken met elkaar maakt. Partners schaffen echter tijdens een relatie gemeenschappelijk zaken aan, openen rekeningen of bouwen schulden op. Deze zaken moeten verrekend worden bij de scheiding. Partners die bij de notaris een overeenkomst van huwelijkse voorwaarden laten maken hebben de keuze uit vele varianten : het uitsluiten van elke gemeenschap van goederen (koude uitsluiting) een finale verrekening. een jaarlijkse verrekening een beperkte gemeenschap Huwelijkse voorwaarden worden ingeschreven in het huwelijksgoederenregister om ook te gelden tegenover eventuele schuldeisers.

10 SAMEN DE KNOOP DOORHAKKEN Het ontbinden van samenleefvormen

11 3 Het ontbinden van samenleefvormen 3.1 Samenwonen met en ZONDER (notarieel) SAMENLEVINGSOVEREENKOMST Samenwoners die uit elkaar willen gaan hoeven formeel niets te doen behoudens het naleven van afspraken in de samenlevingsovereenkomst. Om toekomstige discussie te voorkomen, is het altijd verstandig de verdeling en eventueel aanvullende afspraken in een onderlinge overeenkomst vast te leggen. Het is niet verplicht, maar wel verstandig. Indien er sprake is van gezamenlijke kinderen, dan moet er een ouderschapsplan worden opgesteld met de afspraken over de zorg, de kosten en de woonplaats van de kinderen. In geval van toekomstige discussie zal de rechtbank het ouderschapsplan willen inzien. Indien het niet is opgesteld dan moet dat alsnog gedaan worden. Beter is om dat al te doen op moment van uit elkaar gaan en beide partners nog in gesprek zijn met elkaar. 3.2 Geregistreerd partnerschap met of zonder (notariële) voorwaarden Een geregistreerd partnerschap zonder minderjarige kinderen kan zonder tussenkomst van een rechter worden ontbonden bij wederzijds goedvinden. De verklaring (overeenkomst tot beëindiging ) wordt getekend en gewaarmerkt door een advocaat of notaris. Deze overeenkomst moet binnen drie maanden worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. In de overeenkomst worden alle afspraken vast gelegd als ware men gehuwd. In geval van gezamenlijke kinderen moet de ontbinding plaats vinden via de rechtbank. 3.3 Huwelijk met of zonder (notariële) huwelijkse voorwaarden Een huwelijk wordt ontbonden via de rechtbank waarbij een advocaat het verzoekschrift (incl. convenant en eventueel ouderschapsplan) in dient bij de rechtbank waarin hij verzoekt om een beschikking (goedkeuring / vonnis) af te geven voor de ontbinding van het huwelijk en de afspraken tussen de partijen. De enige grond voor het ontbinden van een huwelijk is duurzame ontwrichting. De schuldvraag speelt geen enkele rol. Nadat de rechtbank het vonnis heeft afgegeven wordt aan partijen gevraagd de akte van berusting te tekenen waarna de scheiding officieel wordt ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. 3.4 Scheiding van tafel en bed De scheiding van tafel en bed was in het verleden (en heden) een oplossing voor echtparen die niet meer bij elkaar willen wonen, maar om religieuze of emotionele redenen geen definitieve ontbinding van het huwelijk wensen. De scheiding van tafel en bed ontbindt slechts de goederengemeenschap. De afhandeling is volledig te vergelijken met een normale scheiding. Wil één van de echtgenoten alsnog een echte scheiding, dan kan dat in principe pas als de scheiding van tafel en bed drie jaren heeft geduurd. Eerder kan alleen op gezamenlijk verzoek.

12 MAAK HET DEFINITIEF Uit elkaar gaan / van echt scheiden

13 4 Uit elkaar te gaan / van echt scheiden 4.1 Samenwoners uit elkaar Uit elkaar gaan met hulp en begeleiding van De ScheidingsProfs geeft beide partijen rust. De ScheidingsProfs adviseert over de financiële mogelijkheden bij de verdeling, berekent eventueel de kinderalimentatie en legt de afspraken vast in een convenant. 4.2 Gehuwden uit elkaar Gehuwden dienen via een procedure bij de rechtbank uit elkaar te gaan. Hierbij hebben ze wel de keuze op welke wijze dat daar voorafgaand plaats vindt Via een eigen advocaat Bent u het niet eens met elkaar dan is de kans groot dat u in een juridische strijd verwikkeld raakt. Houdt dan met een langere looptijd van de scheiding rekening. Vaak heeft de scheiding voor een van de partijen een minder bevredigende uitkomst. Tijdens een eerste afspraak met de ScheidingsProf kunnen wij door onze gesprekstechnieken (mediation) u beiden vaak helpen de ergste kou uit de lucht te halen waardoor een gezamenlijk traject alsnog mogelijk is. Indien beide huwelijkspartners lijnrecht tegenover elkaar staan en ieder een eigen weg bewandelt om zijn/haar individuele belang te behartigen dan typeert men deze wijze van scheiding vaak als een vechtscheiding. Er wordt niet of te weinig rekening gehouden met de belangen van de ander en de kinderen. Men verzeilt in een tunnelvisie. Gevaar is dat er alleen rekening gehouden wordt met de wetgeving. Zo kan het voorkomen dat gemaakte afspraken in de praktijk onuitvoerbaar blijken of tot ongewenste consequenties leiden. Denk hierbij aan: verdeling van de woning en toedeling van de hypotheek waarbij de betreffende bank niet akkoord gaat met hoofdelijk ontslag van een van beiden. uitruil vermogensbestanddelen tegen alimentatie of pensioen wat leidt tot een forse en onbedoelde belastingaanslag De ervaring leert dat dit frustrerend kan werken voor beide partijen, waardoor er irritatie en onnodige vertraging optreedt. De advocaat is immers geen financieel specialist. Voordeel Beide partners kunnen strijden voor het eigen belang. Nadeel Onuitvoerbare afspraken Langdurig proces waardoor kosten en irritatie oplopen Verslechterende verhouding tussen partijen (zeer ongewenst met kinderen)

14 4.2.2 Via de mediatior Scheiden met de hulp van een neutrale bemiddelaar (de mediator) kan conflictsituaties voorkomen, De mediator begeleidt de gesprekken tussen de beide partijen en helpt hen een goede oplossing te vinden voor het probleem. Beide partijen makende eigen belangen kenbaar en de mediator stelt vast of er mogelijkheden zijn om tot een overeenkomst tussen partijen te komen. Het succes van mediation is sterk afhankelijk van de motivatie van beide partners maar vaak zijn irritaties gebaseerd op (verkeerde) veronderstellingen. Voordeel Nadeel Gesprekken vinden plaats met wederzijds (blijvend) respect Meer oog voor elkaars problemen en wensen Lagere (gedeelde) kosten Meer emotie in de gesprekken Op sommige punten moet water bij de wijn gedaan worden Via ScheidingsProfs Het proces van de scheiding wordt veel eenvoudiger en duidelijker indien u met elkaar aan tafel zit om met behulp van ScheidingsProfs op elk gebied de juiste keuzes samen te maken. U hoeft het inhoudelijk niet direct met elkaar eens te zijn, maar u moet wel de intentie hebben er met elkaar uit te willen komen. De ScheidingsProf neemt dan de begeleiding op zich van het hele traject zoals dat hieronder omschreven staat. De ScheidingsProf houdt zowel de emoties als de zakelijke belangen in het oog. Voor elk onderdeel is er binnen de organisatie deskundigheid aanwezig om op terug te vallen. De voordelen van scheiden in overleg is dat gezamenlijk gemaakte afspraken beter worden nageleefd, waardoor men elkaar niet steeds in de rechtbank hoeft te ontmoeten. Het welzijn van de kinderen is een uitgangspunt bij de scheiding, waardoor zij niet tussen wal en schip raken. Op de langere termijn overleggen ouders op deze manier beter over de zorg voor hun kinderen. 4.3 Werkwijze ScheidingsProfs De ScheidingsProf begeleidt u door het gehele proces van echtscheiding. Hij of zij is financieel deskundig en heeft veelal een achtergrond als mediator (of heeft daarvoor backup binnen de organisatie) en kan de zaken daarom efficiënt afwikkelen. Het proces van scheiden in grote lijnen als volgt: Vrijblijvend kennismakingsgesprek Tijdens dit gesprek maakt u kennis met de ScheidingsProf en kunnen u en uw (ex)partner alle vragen stellen die er leven. Aan het einde van het gesprek krijgt u een offerte voor onze diensten indien wij de scheiding gaan begeleiden en kunt u zich beiden oriënteren of u ons de scheiding wil laten begeleiden. Wij geven u in dit gesprek een helder beeld van wat een scheiding bij ons inhoudt en wat het kost zodat u achteraf geen verrassingen meer krijgt.

15 Intakegesprek: inventarisatie van de scheiding Bij het intake gesprek (of aan het einde van het eerste gesprek), verzamelen wij de benodigde gegevens die nodig zijn om de scheiding in gang te zetten. De ScheidingsProf gaat iets dieper in op uw situatie en vragen. Daarna wordt er een vervolgafspraak gemaakt om aan de hand van een rapportage uw situatie te bespreken. Voortgangsgesprekken: knelpunten en struikelblokken bij het scheiden Vervolgens worden de vorderingen en eventuele struikelblokken besproken naar aanleiding van onze rapportage van de eerste gesprekken. Met name de punten waarover u het niet eens bent met elkaar bespreken we dan. Pas wanneer beiden tevreden zijn over de gemaakte afspraken in het ouderschapsplan en het (echt)scheidingsconvenant, gaan we over tot ondertekening van de documenten. Het is daarom niet uitgesloten, dat we meerdere voortgangsgesprekken voeren. Het einde van de dienstverlening. U bent officieel uit elkaar Onze dienstverlening eindigt na inschrijving van de scheiding bij het gemeenteregister. Wij nemen na de inschrijving altijd nog even contact met u op om de laatste zaken, die zijn blijven liggen, te bespreken. Wij vinden het daarnaast belangrijk om onze dienstverlening goed te evalueren. Wij vragen u dan ook een evaluatieformulier in te vullen, zodat we weten, of u naar tevredenheid door ons bent geholpen. Het einde van de dienstverlening. U bent officieel uit elkaar Onze dienstverlening eindigt twee maanden na inschrijving van de scheiding bij het gemeenteregister. Wij nemen na de inschrijving altijd nog even contact met u op om de laatste zaken, die zijn blijven liggen, te bespreken. Wij vinden het daarnaast belangrijk om onze dienstverlening goed te evalueren. Wij vragen u dan ook een evaluatieformulier in te vullen, zodat we weten, of u naar tevredenheid door ons bent geholpen.

16 4.4 Het hele traject Bij een echtscheiding moet enorm veel worden geregeld waarbij de ScheidingsProfs u bij staat. ScheidingsProfs kan u bij alle zaken uitstekend begeleiden.

17 SCHEIDEN ZONDER GEDOE Wat regelt ScheidingsProfs voor u?

18 5.1 Het gemeenschappelijk vermogen 5.1 HET GEMEENSCHAPPELIJK VERMOGEN EN DE PEILDATUM Voordat het gemeenschappelijk vermogen verdeeld kan worden, moet het vermogen eerst beschreven worden en de peildatum voor de waardering bepaald worden. Dit is de datum waarop de waarde wordt worden vastgesteld. Indien men geen peildatum vast stelt dan geldt de datum van indienen verzoekschrift bij de rechtbank. Op die datum eindigt formeel ook de gemeenschap DIVERSE VERMOGENSBESTANDDELEN De tweede woning Waarde vast stellen door taxatie, onder hypotheken die op deze woning drukken Roerende goederen Worden over het algemeen in natura verdeeld. Een overbedeling is te corrigeren met een bedrag in contanten. Spaargelden en effecten Waarde opvragen bij banken en beleggingsinstellingen Het levenslooptegoed Levensloop heeft een korte levensduur gehad. Voor een beperkt aantal mensen loopt de regeling nog. Het levenslooptegoed valt in het gemeenschappelijk vermogen. Fiscaal kan het tegoed uitsluitend toekomen aan de betreffende rekeninghouder, omdat de regeling wettelijk gezien een individuele regeling is. Wordt het levenslooptegoed deels afgekocht, dan wordt dit aangemerkt als een afkoop van het gehele tegoed. Deze afkoop wordt fiscaal belast bij de rekeninghouder. In plaats van afkoop van (een gedeelte van) het levenslooptegoed kan worden gekozen voor een verrekening waarbij de expartner een bedrag krijgt toebedeeld. Voor een dergelijke verdeling is geen fiscale regeling getroffen Kapitaalverzekeringen De waarde van kapitaalverzekeringen en eventuele studieverzekeringen voor kinderen worden opgegeven door de verzekeringsmaatschappijen waar de verzekeringen zijn gesloten. Studieverzekeringen voor de kinderen kunnen buiten de verdeling blijven en blijvend toekomen aan de kinderen waar dan uiteraard wel goede afspraken over gemaakt moeten worden STAMRECHTVOORZIENING (Gouden Handdruk) In de afwikkeling van een scheiding kan de Gouden Handdruk (GH) op verschillende manieren een rol spelen. Het is goed om op voorhand de rol van de GH te bepalen. Overigens geldt dat sinds een Gouden Handdruk direct aan de (ex)werknemer wordt uitgekeerd onder inhouding van de loonbelasting. Onderstaande geldt dus alleen voor oude al bestaande stamrechten.

19 Als vermogen bij de verdeling van vermogen Een Gouden Handdruk die tot gezamenlijk vermogen behoort, kan naar elke gewenste verhouding verdeeld worden. Fiscaal heeft dit op moment van verdeling geen gevolgen. Na de verdeling dient de Gouden Handdruk weer aan de fiscale spelregels te voldoen. Als inkomen bij de alimentatie bepaling Een Gouden Handdruk die al middels een periodieke uitkering is ingegaan wordt bij de bepaling van de hoogte van de alimentatie meegenomen als inkomen Vorderingen Vorderingen worden voor het nog uitstaande bedrag meegenomen in het vermogen, eventueel onder aftrek van een gedeelte van de vordering. Dit als er twijfels zijn over de inbaarheid ervan Schulden Het bedrag van de nog openstaande schulden (kredieten) wordt in mindering gebracht op het vermogen. Het saldo van de kredieten dient worden opgegeven door de desbetreffende kredietinstellingen.

20 5.2 Alimentatie Algemeen Alimentatie is een beladen onderwerp: de betaler vindt het bedrag te hoog en de ontvanger het bedrag te laag. Zelden zullen beide partners zich direct kunnen vinden in de hoogte van de alimentatie. Uiteindelijk volgt een compromis, dat door onderhandelen tot stand is gekomen Bepaling van de hoogte van de alimentatie In de wet is geregeld dat bij beëindiging van een huwelijk door echtscheiding of scheiding van tafel en bed en bij beëindiging van een geregistreerd partnerschap er mogelijk rechten en plichten zijn met betrekking tot partneralimentatie. De onderlinge zorgplicht van de partners en de zorgplicht voor de kinderen eindigen niet bij echtscheiding. De hoogte is afhankelijk van de behoefte bij één van de partners en de draagkracht bij de andere partner. De exacte hoogte van de alimentatie is niet bij wet geregeld maar daar zijn wel rekennormen (Tremanormen) voor ontwikkeld, die als leidraad dienen. Partneralimentatie Partneralimentatie is een bijdrage in het levensonderhoud van de expartner indien deze niet voldoende in eigen onderhoud kan voorzien. Deze verplichting kan voortvloeien uit een huwelijk of een geregistreerd partnerschap. Alleen samenwonen, zelfs met samenlevingscontract, is niet voldoende. Alimentatie komt pas aan de orde indien één van de partners onvoldoende inkomsten heeft of zich onvoldoende inkomsten kan verwerven en daardoor niet in eigen onderhoud kan voorzien. De duur van de partneralimentatie bedraagt in principe maximaal 12 jaar. Een huwelijk van 5 jaar of korter en zonder kinderen leidt nooit tot een langere alimentatieperiode dan de duur van het huwelijk. Ook deze termijn kan door de rechter worden verlengd. Een alimentatieverplichting vervalt als de ontvangende expartner opnieuw trouwt, een partnerschap aangaat of gaat samenwonen als ware gehuwd. Men is vrij om met elkaar afspraken te maken over de hoogte van de partneralimentatie. Indien men er samen niet uit komt bepaalt de rechter de hoogte daarbij geholpen door de daarvoor opgestelde TREMA normen (het rapport wordt incidenteel herzien en aangepast aan nieuwe wetgeving, jurisprudentie en gewijzigde inzichten). Deze is niet opleggend van aard maar geeft slechts een richting aan. In de praktijk worden de normen echter vrij nauwkeurig gevolgd. Afwijking vindt alleen plaats indien daar ruim voldoende argumenten voor zijn. Behoefte De behoefte van de partner is gebaseerd op de welstand van de beide partners gedurende het huwelijk (of geregistreerd partnerschap). Het belang van deze welstand kan in de loop van de tijd minder worden. Er wordt ook rekening gehouden met de eigen verdiencapaciteit na de scheiding.

21 Draagkracht De draagkracht van de onderhoudsplichtige is afhankelijk van zijn of haar nieuwe omstandigheden. Afhankelijk van die omstandigheden wordt een berekening gemaakt op basis van het bruto of nettoloon. Berekening De globale berekening ziet er als volgt uit: Bruto inkomen af: inkomstenbelasting (rekening houden met fiscaal voordeel hypotheek, lijfrente etc.) af: heffingsvolksverzekeringen Netto besteedbaar inkomen af: draagkrachtloos inkomen: o de bijstandsnorm afhankelijk van nieuwe gezinssituatie o woonkosten (minus een minimale huur) af: premie zorgverzekering (minus de nominale premie) af: overige relevante kosten, zoals bijvoorbeeld aflossing van schulden, premie voor levensverzekeringen enzovoort. Draagkrachtruimte Afhankelijk van diverse factoren wordt verondersteld dat een percentage als kinderalimentatie (70%) of partneralimentatie (60%) kan worden betaald. Vervolgens wordt het bedrag voor partneralimentatie gebruteerd in verband met het fiscaal voordeel voor de betaler. Berekeningsverschillen De uitkomsten van die berekeningen kunnen enorm verschillen en dus voer geven tot hevige discussie. De afwijkingen hebben met name te maken met hetgeen waar je de berekening op baseert: welke inkomsten welke vaste lasten wat is de behoefte wat zijn de nieuwe woonlasten etc. etc. De ScheidingsProf heeft als uitgangspunt de daadwerkelijke behoefte welke duidelijk wordt door het opstellen van een budgetoverzicht door de alimentatie gerechtigde. Daarna wordt met behulp van detremanormen berekend of die behoefte volledig ingevuld kan worden door de draagkracht van de alimentatieplichtige. Vervolgens krijgen beiden inzicht in de nieuwe financiële situatie na de scheiding. Onze ervaring leer dat er dan meer begrip is voor elkaar.

22 5.2.3 Bepaling van de systematiek van uitkeren Na vaststellen van de alimentatieverplichting kunnen partijen nog kiezen hoe ze deze verplichting gaan uitvoeren. Normaal gesproken wordt het een maandelijkse periodieke uitkering tenzij partijen anders overeen komen met elkaar. Periodiek bedrag De betaling van maandelijks periodiek bedragen komt het meeste voor. Deze vorm kan ook door maandelijks een bepaalde betaling ten behoeve van de expartner over te nemen zoals: maandelijkse huur of hypotheek overige kosten dagelijks levensonderhoud Afkoop ineens De afkoopsom die direct op de rekening van de expartner wordt over gemaakt is direct belast bij ontvanger en aftrekbaar bij betaler. De afkoopsom is alleen aftrekbaar indien deze wordt betaald nadat de scheiding in de registers is ingeschreven. Afkoop in termijnen Om te zorgen dat de betaler optimaal gebruik kan maken van de hoogste belastingtarieven adviseren wij van ScheidingsProfs de afkoopsom in een aantal termijnen te betalen. Uiteraard dienen hiervoor afspraken gemaakt te worden en door de betaler zekerheden gesteld te worden. dient vanuit de plichtige wel voldoende zekerheden gesteld te worden. Deze regeling luistert fiscaal erg nauw. Hiervoor is binnen ScheidingsProfs voldoende kennis aanwezig om dat op de juiste wijze in uw convenant te verwoorden. Afkoop met lijfrente Betaling van een bedrag (nieuwe lijfrente) aan een in Nederland gevestigde verzekeraar onder voorwaarde: Uitkering moet toekomen aan gewezen echtgenoot Uitkering moet direct ingaan Uitkering eindigt uiterlijk bij overlijden alimentatiegerechtigde Toedeling van een bestaande lijfrente Uitkering t.z.t. belast Waarde lijfrente aftrekbaar voor zover de premie(s) is/zijn afgetrokken Bestaande lijfrente moet aan dezelfde voorwaarden voldoen als bij een betaling aan een verzekeraar Alimentatie en de fiscus De betaling van alimentatie aan partner heeft fiscale gevolgen hebben. Sinds 2015 geldt dat niet meer voor de kinderalimentatie. Partneralimentatie is bij de betaler volledig aftrekbaar en bij de ontvanger volledig belast.

23 De alleenstaande ouder (situatie na scheiding waarbij een kind is ingeschreven op hetzelfde adres) heeft mogelijk recht extra heffingskorting of op extra toeslagen. Zeker in het jaar van scheiding zijn er extra mogelijkheden om fiscaal te optimaliseren. ScheidingsProfs heeft specialisten op dat gebied. Bijzondere omstandigheden Sommige omstandigheden vragen om advies van experts als ScheidingsProfs. Afwijken van wetgeving of normering is mogelijk maar het is dan wel goed om op de hoogte te zijn van de gevolgen van die afwijkingen. 1. (Vrijwillig) langere betaling dan de wettelijke termijn 2. Nieuwe partner en toch door betalen 3. Samenwoners en toch alimentatie betalen

MAAK HET DEFINITIEF. Uit elkaar gaan / van echt scheiden 010-30 70 518

MAAK HET DEFINITIEF. Uit elkaar gaan / van echt scheiden 010-30 70 518 MAAK HET DEFINITIEF Uit elkaar gaan / van echt scheiden 4 Uit elkaar te gaan / van echt scheiden 4.1 Samenwoners uit elkaar Uit elkaar gaan met hulp en begeleiding van De ScheidingsProfs geeft beide partijen

Nadere informatie

SCHEIDEN ZONDER GEDOE

SCHEIDEN ZONDER GEDOE SCHEIDEN ZONDER GEDOE Wat regelt ScheidingsProfs voor u? 5.1 Het gemeenschappelijk vermogen 5.1 HET GEMEENSCHAPPELIJK VERMOGEN EN DE PEILDATUM Voordat het gemeenschappelijk vermogen verdeeld kan worden,

Nadere informatie

Scheiden doe je in overleg zonder advocaat

Scheiden doe je in overleg zonder advocaat Scheiden doe je in overleg zonder advocaat Wij nemen de grootste zorgen uit handen Wij zetten jouw kinderen boven aan de agenda 1 Inhoudsopgave 1 Introductie 2 Samenleefvormen 2.1 Samenwonen zonder samenlevingsovereenkomst

Nadere informatie

Scheiden, wat nu? Een informatiebrochure over scheiden met De ScheidingsMakelaar.

Scheiden, wat nu? Een informatiebrochure over scheiden met De ScheidingsMakelaar. Scheiden, wat nu? Een informatiebrochure over scheiden met De ScheidingsMakelaar. Het scheidingstraject bij De ScheidingsMakelaar: Vrijblijvend kennismakingsgesprek Inventarisatie Ontwerp convenant &

Nadere informatie

Toetstermen RFEA particulier: kennis

Toetstermen RFEA particulier: kennis Toetstermen RFEA particulier: kennis De scheidingsprocedure 1. Juridische aspecten van de beëindiging van de relatie bij leven a. verbreken relatie samenwoners b. beëindigen geregistreerd partnerschap

Nadere informatie

Uit elkaar. Wat nu? deskundig advies bij echtscheidingen

Uit elkaar. Wat nu? deskundig advies bij echtscheidingen Uit elkaar Wat nu? deskundig advies bij echtscheidingen Eén echtscheidingsnotaris of twee advocaten De Echtscheidingsnotaris is gespecialiseerd in het adviseren bij echtscheiding en het beëindigen van

Nadere informatie

Scheiden doe je in overleg zonder advocaat. Wij nemen de grootste zorgen uit handen. Wij zetten jouw kinderen boven aan de agenda

Scheiden doe je in overleg zonder advocaat. Wij nemen de grootste zorgen uit handen. Wij zetten jouw kinderen boven aan de agenda Scheiden doe je in overleg zonder advocaat Wij nemen de grootste zorgen uit handen Wij zetten jouw kinderen boven aan de agenda 1 Inhoudsopgave 1 Introductie 2 Samenleefvormen 2.1 Samenwonen zonder samenlevingsovereenkomst

Nadere informatie

..., de man, ..., de vrouw, Partijen zijn op..., te..., gehuwd;

..., de man, ..., de vrouw, Partijen zijn op..., te..., gehuwd; ECHTSCHEIDINGSCONVENANT Ondergetekenden..., de man, en..., de vrouw, IN AANMERKING NEMENDE: Partijen zijn op..., te..., gehuwd; de man heeft de... nationaliteit; de vrouw heeft de... nationaliteit; Uit

Nadere informatie

VERTeL Het SAMEN. Kinderen in echtscheiding 010-30 70 518

VERTeL Het SAMEN. Kinderen in echtscheiding 010-30 70 518 VERTeL Het SAMEN Kinderen in echtscheiding 7.1 Hoe vertel je het de kinderen? Kinderen herinneren zich het gesprek waarin hun ouder hun echtscheiding aankondigen vaak hun hele leven. Het is een ingrijpend

Nadere informatie

TOELICHTING OP JE SAMENLEVINGSOVEREENKOMST EN TESTAMENTEN

TOELICHTING OP JE SAMENLEVINGSOVEREENKOMST EN TESTAMENTEN TOELICHTING OP JE SAMENLEVINGSOVEREENKOMST EN TESTAMENTEN Samenlevingsovereenkomst: Gemeenschappelijke huishouding In de overeenkomst staat vermeld dat je de kosten van de gemeenschappelijke huishouding

Nadere informatie

Echtscheiding en uw bedrijf De bedrijfscontinuïteit staat voorop!

Echtscheiding en uw bedrijf De bedrijfscontinuïteit staat voorop! Een echtscheiding is een ingrijpend en complex proces en vraagt om goede fiscale begeleiding Echtscheiding en uw bedrijf De bedrijfscontinuïteit staat voorop! Wanneer u als ondernemer gaat scheiden, dan

Nadere informatie

AANTEKENINGEN ECHTSCHEIDINGSCONVENANT VERSIE 7. Hieronder treft u een uitleg aan bij de artikelen in het model-echtscheidingsconvenant.

AANTEKENINGEN ECHTSCHEIDINGSCONVENANT VERSIE 7. Hieronder treft u een uitleg aan bij de artikelen in het model-echtscheidingsconvenant. AANTEKENINGEN ECHTSCHEIDINGSCONVENANT VERSIE 7 Hieronder treft u een uitleg aan bij de artikelen in het model-echtscheidingsconvenant. Het kan handig zijn het model-convenant uit te printen, samen met

Nadere informatie

(Echt)scheiding en uw pensioen

(Echt)scheiding en uw pensioen (Echt)scheiding en uw pensioen 20141113 (echt)scheiding en uw pensioen def.docxn INHOUD PAGINA 1. Inleiding 2 2. Ouderdomspensioen 3 2.1. Uw ouderdomspensioen bij het einde van de partnerrelatie 3 2.2.

Nadere informatie

Inhoud. 1 Uw bedrijf en uw familie: uw familiezaak? 2 Spelregels om te trouwen. Inhoud

Inhoud. 1 Uw bedrijf en uw familie: uw familiezaak? 2 Spelregels om te trouwen. Inhoud Inhoud 1 Uw bedrijf en uw familie: uw familiezaak? 1.1. INLEIDING.................................................... 1 1.1.1. Welke vorm van samenleven past bij u?..................... 1 1.1.2. Dat speelt

Nadere informatie

Ik ga scheiden. Wat nu? Informatie over: procedure kosten financiën woning kinderen

Ik ga scheiden. Wat nu? Informatie over: procedure kosten financiën woning kinderen Ik ga scheiden Wat nu? U bent getrouwd of u heeft een geregistreerd partnerschap, maar wilt niet langer bij uw partner blijven. In dit geval kunt u gaan scheiden. Een echtscheiding is vaak verdrietig en

Nadere informatie

HET SAMENLEVINGSCONTRACT EN DE TESTAMENTEN DAARBIJ (UITGAVE 2012) HET SAMENLEVINGSCONTRACT. Partnerpensioen

HET SAMENLEVINGSCONTRACT EN DE TESTAMENTEN DAARBIJ (UITGAVE 2012) HET SAMENLEVINGSCONTRACT. Partnerpensioen HET SAMENLEVINGSCONTRACT EN DE TESTAMENTEN DAARBIJ (UITGAVE 2012) Tegenwoordig wonen veel mensen ongehuwd samen, maar vergeleken met het huwelijk is voor mensen die ongehuwd (gaan) samenwonen weinig bij

Nadere informatie

Scheiden en Alimentatie

Scheiden en Alimentatie Scheiden en Alimentatie Dagelijks worden aan CSG Advocatuur tientallen vragen gesteld over Scheiden en Alimentatie. Op deze pagina vindt u de antwoorden op de aan CSG Advocatuur meest gestelde vragen over

Nadere informatie

Als u gaat scheiden. Let op! PA 960-1Z81FD (2126)

Als u gaat scheiden. Let op! PA 960-1Z81FD (2126) 2008 Als u gaat scheiden Als u gaat scheiden, heeft dit gevolgen voor de belasting van u en uw echtgenoot. Voor de belastingheffing wordt u als gescheiden beschouwd, als u niet meer bij elkaar woont. Om

Nadere informatie

Inhoudsopgave 1. Wat is mediation... 2

Inhoudsopgave 1. Wat is mediation... 2 Mediation Inhoudsopgave 1. Wat is mediation... 2 2. Wat voor zaken pakken wij aan met mediation?... 2 3. Wanneer biedt mediation de meeste kans op een goede afloop?... 3 4. Spelregels en voorwaarden bij

Nadere informatie

Echtscheiding en uw bedrijf De bedrijfscontinuïteit staat voorop! whitepaper

Echtscheiding en uw bedrijf De bedrijfscontinuïteit staat voorop! whitepaper 13.05.16 Echtscheiding en uw bedrijf 2016 De bedrijfscontinuïteit staat voorop! whitepaper In dit whitepaper: Wanneer u als ondernemer gaat scheiden, heeft dit in de meeste gevallen ook gevolgen voor de

Nadere informatie

Als u gaat scheiden. Let op! PA 960-1Z71FD (1019)

Als u gaat scheiden. Let op! PA 960-1Z71FD (1019) Als u gaat scheiden Als u gaat scheiden, heeft dit gevolgen voor de belasting van u en uw echtgenoot. Voor de belastingheffing wordt u als gescheiden beschouwd, als u niet meer bij elkaar woont. Om welke

Nadere informatie

Ciska Sikkel-Spierenburg. Scheiden. Financiële en juridische aspecten

Ciska Sikkel-Spierenburg. Scheiden. Financiële en juridische aspecten Ciska Sikkel-Spierenburg Scheiden Financiële en juridische aspecten 3 e, geheel herziene druk, september 2011 Copyright 2011 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties

Nadere informatie

AANTEKENINGEN ECHTSCHEIDINGSCONVENANT ES-BU VERSIE 7. Hieronder treft u een uitleg aan bij de artikelen in het model-echtscheidingsconvenant.

AANTEKENINGEN ECHTSCHEIDINGSCONVENANT ES-BU VERSIE 7. Hieronder treft u een uitleg aan bij de artikelen in het model-echtscheidingsconvenant. AANTEKENINGEN ECHTSCHEIDINGSCONVENANT ES-BU VERSIE 7 Hieronder treft u een uitleg aan bij de artikelen in het model-echtscheidingsconvenant. Het kan handig zijn het model-convenant uit te printen, samen

Nadere informatie

INA onverdeelde eigen woning module

INA onverdeelde eigen woning module INA onverdeelde eigen woning module Met deze module wordt u geholpen om de posten met betrekking tot een onverdeelde eigen woning correct in te vullen. Door de vragen in de Onverdeelde eigen woning module

Nadere informatie

Uw Scheiding Onafhankelijk Financieel Planbureau

Uw Scheiding Onafhankelijk Financieel Planbureau Uw Scheiding Onafhankelijk Financieel Planbureau Dr. O. Botjeslaan 83 9681 GE MIDWOLDA 06-29 07 58 01 www.meyshuis.nl info@meyshuis.nl Friesland Bank 2949.67.036 KvK Groningen 01163895 BTW NL104595553B01

Nadere informatie

Uw Scheiding Uw Financieel Planner

Uw Scheiding Uw Financieel Planner Uw Scheiding Uw Financieel Planner Dr. O. Botjeslaan 83 9681 GE MIDWOLDA 06-29 07 58 01 www.meyshuis.nl info@meyshuis.nl ING Bank: NL 56INGB 043.58.871 KvK Groningen 01163895 BTW NL104595553B01 SCHEIDEN

Nadere informatie

10 stappenplan (echt)scheiding

10 stappenplan (echt)scheiding Een scheiding is vaak vrij onoverzichtelijk. Met deze indeling in 10 stappen kan je precies zien wat je nog moet doen en waar je in het hele proces bent. Stap 1 Vaststellen van het gezamenlijke vermogen

Nadere informatie

Scheiden, de financiële zaken op orde brengen. verzekering bedrijfsrisico hypotheek pensioen

Scheiden, de financiële zaken op orde brengen. verzekering bedrijfsrisico hypotheek pensioen 1 Scheiden, de financiële zaken op orde brengen verzekering bedrijfsrisico hypotheek pensioen Bij een scheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap of samenlevingsovereenkomst komt er veel

Nadere informatie

Hebben ongehuwde samenlevers recht op alimentatie?

Hebben ongehuwde samenlevers recht op alimentatie? Hebben ongehuwde samenlevers recht op alimentatie? december 2012 mr D.H.P. Cornelese De auteur heeft grote zorgvuldigheid betracht in het weergeven van delen uit het geldende recht. Evenwel noch de auteur

Nadere informatie

FAMILIE- & ERFRECHT ADVOCATUUR NOTARIAAT ESTATE PLANNING

FAMILIE- & ERFRECHT ADVOCATUUR NOTARIAAT ESTATE PLANNING & FAMILIE- & ERFRECHT ADVOCATUUR NOTARIAAT ESTATE PLANNING Familie- & Erfrecht - Advocatuur Onze advocaten zijn zeer ervaren en de meeste zijn ook scheidingsmediator. Wij treden veel op voor ondernemers

Nadere informatie

Een duidelijk stappenplan in een scheidingssituatie

Een duidelijk stappenplan in een scheidingssituatie Een duidelijk stappenplan in een scheidingssituatie Copyright 2017 Mediation Company www.mediationcompany.nl Jacco de Graaf & Mark Grissen Met dit e-book Je scheiding goed regelen hopen we je een goed

Nadere informatie

ABC Echtscheidingsbemiddeling SCHEIDEN, INKOMEN EN VERMOGEN

ABC Echtscheidingsbemiddeling SCHEIDEN, INKOMEN EN VERMOGEN ABC Echtscheidingsbemiddeling SCHEIDEN, INKOMEN EN VERMOGEN ABC Echtscheidingsbemiddeling 2013 Samenvatting Hoe zien de inkomens eruit na de scheiding? Is er vermogen, een huis of auto? Of een eigen zaak.

Nadere informatie

Einde relatie. Philips flex pensioen Met het oog op de toekomst. Einde relatie en uw pensioen in 5 stappen. Stichting Philips Pensioenfonds

Einde relatie. Philips flex pensioen Met het oog op de toekomst. Einde relatie en uw pensioen in 5 stappen. Stichting Philips Pensioenfonds Welkom Gevolgen bij voor Philips uw pensioen Pensioenfonds Einde relatie Einde relatie en uw pensioen in 5 stappen Stichting Philips Pensioenfonds Philips flex pensioen Met het oog op de toekomst Belangrijk

Nadere informatie

Aandachtspunten bij echtscheiding. mr. Judith M. van den Nieuwenhuijsen-Duits

Aandachtspunten bij echtscheiding. mr. Judith M. van den Nieuwenhuijsen-Duits Aandachtspunten bij echtscheiding mr. Judith M. van den Nieuwenhuijsen-Duits Uw scheiding, onze zorg In dit memo bespreken wij -niet uitputtend- een aantal zaken die bij een scheiding aan de orde kunnen

Nadere informatie

Begunstigde en nalatenschap

Begunstigde en nalatenschap Begunstigde en nalatenschap Begunstigde en nalatenschap Veel huishoudens hebben een levensverzekering of een overlijdensrisico verzekering afgesloten, om de overblijvende partner financieel goed achter

Nadere informatie

U wilt... ... dan is Echtscheiding Plus uw juiste partner!

U wilt... ... dan is Echtscheiding Plus uw juiste partner! U wilt... respectvol uit elkaar gaan geen kostbare, langdurige juridische strijd met advocaten financiële duidelijkheid voor nu en later duurzame, evenwichtige afspraken uw kinderen niet de dupe laten

Nadere informatie

Samenwonen, en dan...

Samenwonen, en dan... Samenwonen, en dan... Holtman Notarissen Utrecht, Koningslaan 62 tel (030) 215 05 15 info@holtmannotarissen.nl www.holtmannotarissen.nl Wat is... Een samenlevingscontract is een schriftelijke overeenkomst

Nadere informatie

Vragenlijst effectief verdelen huwelijkse voorwaarden

Vragenlijst effectief verdelen huwelijkse voorwaarden Vragenlijst effectief verdelen huwelijkse voorwaarden Rechtbank s-gravenhage Vragenlijst 1. Wanr is het huwelijk gesloten? Inleiding Deze vragenlijsten zijn gericht aan de advocaten van partijen. Vandaar

Nadere informatie

EINDEJAARSTIPS 2015 1/5

EINDEJAARSTIPS 2015 1/5 EINDEJAARSTIPS 2015 Particulieren...2 Vermogenstoets voor zorgtoeslag en kindgebonden budget... 2 Verlaag uw box 3 grondslag... 2 Hypotheekrente vooruit betalen... 2 Let op lagere hypotheekrente in hoogste

Nadere informatie

Vragenlijst aangifte inkomstenbelasting 2015 In te dienen voor 15 maart

Vragenlijst aangifte inkomstenbelasting 2015 In te dienen voor 15 maart Vragenlijst aangifte inkomstenbelasting 2015 In te dienen voor 15 maart Algemene gegevens Naam en Voorletters Adres Postcode en woonplaats Telefoonnummer Email adres Sofinummer (BSN) Geboortedatum Bankrekening

Nadere informatie

Echtscheiding en eigen woning

Echtscheiding en eigen woning Echtscheiding en eigen woning 25 april 2013 Echtscheiding is aan de orde van de dag. Ruim 36 % van alle huwelijken eindigt door echtscheiding. Onder ondernemers ligt dat percentage nog wat hoger. Bij een

Nadere informatie

3. Trouwen zonder huwelijkse voorwaarden: van een algehele naar een beperkte gemeenschap van goederen... 13

3. Trouwen zonder huwelijkse voorwaarden: van een algehele naar een beperkte gemeenschap van goederen... 13 Inhoudsopgave Voorwoord 1 1 Samenwoners 2 11 Inleiding 2 12 Een samenlevingscontract 2 13 Wat regelt u in een samenlevingscontract? 2 131 Voor de periode waarin u samenwoont 2 132 Voor het geval u besluit

Nadere informatie

Belastingdienst. Het echtscheidingsconvenant en de eigen woning Fiscale aandachtspunten

Belastingdienst. Het echtscheidingsconvenant en de eigen woning Fiscale aandachtspunten Belastingdienst Het echtscheidingsconvenant en de eigen woning Fiscale aandachtspunten Introductie Bij het opstellen van een echtscheidingsconvenant (vanaf hier convenant ) is het belangrijk om de fiscale

Nadere informatie

Mr. Ruben Stam cpl Assen, 16 maart 2010. Pensioen & echtscheiding

Mr. Ruben Stam cpl Assen, 16 maart 2010. Pensioen & echtscheiding Mr. Ruben Stam cpl Assen, 16 maart 2010 Pensioen & echtscheiding 2 Programma Alimentatie en alimentatielijfrente Pensioenverrekeningslijfrente Wet verevening pensioenrechten bij scheiding Bijzonder partnerpensioen

Nadere informatie

U gaat scheiden. In dit informatieblad. 1 Wanneer kunt u scheiden?

U gaat scheiden. In dit informatieblad. 1 Wanneer kunt u scheiden? U gaat scheiden U bent getrouwd en u wilt niet langer bij uw partner blijven. Dan kunt u gaan scheiden. Als u gaat scheiden, moet u veel dingen regelen. Dit informatieblad helpt u daarbij. U vindt informatie

Nadere informatie

Gehuwden en geregistreerde partners zijn altijd fiscale partners.

Gehuwden en geregistreerde partners zijn altijd fiscale partners. Fiscale partnerschap Fiscale partnerschap Fiscale partnerschap kan voordeel opleveren. Fiscale partners mogen elkaars aftrekposten verdelen. Vaak kan de algemene heffingskorting aan de minst verdienende

Nadere informatie

Adviesrapport pensioen en echtscheiding. Gegevens verzekerde. Grondslagen algemeen. Grondslagen verdeling. Grondslagen actuarieel. Versie 2010.06.

Adviesrapport pensioen en echtscheiding. Gegevens verzekerde. Grondslagen algemeen. Grondslagen verdeling. Grondslagen actuarieel. Versie 2010.06. Gegevens verzekerde Naam en adresgegevens Naam verzekerde De heer Naam partner Mevrouw L. Voorbeeld Adres Voorbeeldweg 2 Postcode en plaats 5800 AA VENRAY Grondslagen algemeen Algemene gegevens Datum van

Nadere informatie

Vragenlijst voor de aangifte inkomstenbelasting 2014

Vragenlijst voor de aangifte inkomstenbelasting 2014 Beste Lezer, Voor het invullen van uw aangifte hebben wij veel gegevens nodig. D.m.v. deze vragenlijst stellen wij u in staat om deze gegevens overzichtelijk en volledig aan te leveren. Wij verzoeken u

Nadere informatie

FACTSHEET TOESLAGEN 1

FACTSHEET TOESLAGEN 1 FACTSHEET TOESLAGEN 1 Inleiding Een scheiding heeft meestal gevolgen voor het recht op en de hoogte van toeslagen. Om u hiervan een beeld te geven, hebben wij voor u de voorwaarden voor alle verschillende

Nadere informatie

Schenkings- en successierecht

Schenkings- en successierecht Page 1 of 5 Netwerk Notarissen Centrale Organisatie Lt. Gen. Van Heutszlaan 8 3743 JN Baarn T: (035) 577 27 07 F: (035) 695 28 95 E: info@nnco.nl Schenkings- en successierecht Inhoudsopgave: Schenkingsrecht

Nadere informatie

Blok 4/dag 8. Berry van Zuidam

Blok 4/dag 8. Berry van Zuidam Blok 4/dag 8 Berry van Zuidam 1 Agenda van de dag Relatievermogensrecht en overlijden Opstellen convenant Afwikkeling na convenant Samenvatting opleiding (Martin) Borrel 2 1 Huwelijkse voorwaarden Het

Nadere informatie

De 7 belangrijkste vragen over scheiding van tafel en bed

De 7 belangrijkste vragen over scheiding van tafel en bed De 7 belangrijkste vragen over scheiding van tafel en bed Inhoudsopgave 1. Voordelen van scheiding van tafel en bed... 3 2. Wat kost een scheiding van tafel en bed?... 4 3. Wat zijn de consequenties van

Nadere informatie

Kijk eens wat eronder zit!

Kijk eens wat eronder zit! Kijk eens wat eronder zit! De familiemediator De mediator heeft de regie en de rol van gespreksleider Hij brengt structuur aan en demonstreert hoe de bemiddeling verloopt Hij geeft informatie over de relationele

Nadere informatie

Aanvraag via : Berekening voor : O Kinderalimentatie O Partneralimentatie O Kinder- en Partneralimentatie

Aanvraag via : Berekening voor : O Kinderalimentatie O Partneralimentatie O Kinder- en Partneralimentatie Aanvraag via : Naam kantoor Advocaat / mediator / notaris / accountant / financieel planner / particulier E-mail adres Telefoonnummer Berekening voor : O Kinderalimentatie O Partneralimentatie O Kinder-

Nadere informatie

op Consulaat in Nederland: allen mogelijk indien beide partners niet de Nederlandse nationaliteit hebben

op Consulaat in Nederland: allen mogelijk indien beide partners niet de Nederlandse nationaliteit hebben Personen- en Familierecht Samenleven als geliefden in Nederland In Nederland samenleven met partner: 3 mogelijkheden: Huwelijk of Geregistreerd Samenwonen met Samenlevingcontract Samenwonen zonder Samenlevingscontract

Nadere informatie

UITLEG AANPAK AFWIKKELING LIJFRENTE BIJ SCHEIDING EN VASTLEGGING IN CONVENANT

UITLEG AANPAK AFWIKKELING LIJFRENTE BIJ SCHEIDING EN VASTLEGGING IN CONVENANT UITLEG AANPAK AFWIKKELING LIJFRENTE BIJ SCHEIDING EN VASTLEGGING IN CONVENANT Samenwoners Samenwoners hebben gescheiden vermogens. Een lijfrente blijft bij samenwoners onderdeel van het privévermogen van

Nadere informatie

Echtscheiding en uw bedrijf

Echtscheiding en uw bedrijf Lentink Accountants/Belastingadviseurs brengt onder uw aandacht Echtscheiding en uw bedrijf De bedrijfscontinuïteit staat voorop! Huizen, april 2014 1 Introductie Wanneer u als ondernemer gaat scheiden,

Nadere informatie

U of uw fiscale partner verkoopt een eigen woning of heeft een eigenwoningreserve

U of uw fiscale partner verkoopt een eigen woning of heeft een eigenwoningreserve UW WONING EN DE FISCUS U koopt een woning 2e woning Rente en kosten voor de eigenwoningschuld Niet aftrekbaar zijn: Eenmalig aftrekbare kosten Inkomsten Eigen Woning U sluit een spaar-, leven- of beleggingshypotheek

Nadere informatie

Onder voorwaarden getrouwd of geregistreerd

Onder voorwaarden getrouwd of geregistreerd Onder voorwaarden getrouwd of geregistreerd Van Kaam Notarissen Someren, Witvrouwenbergweg 8a, tel. (0493) 49 43 52 Wat is... Wie gaat trouwen of een geregistreerd partnerschap wil aangaan en de verdeling

Nadere informatie

Je eigen woning en de Belastingdienst in 2012

Je eigen woning en de Belastingdienst in 2012 Je hypotheek en de belasting in 2012 Hier vind je een toelichting op het jaaroverzicht van je SNS Hypotheek. Ook lees je hier de belangrijkste fiscale regels die in 2012 gelden voor de eigen woning, hypotheek,

Nadere informatie

Blok 3/dag 5 Berry van Zuidam

Blok 3/dag 5 Berry van Zuidam Blok 3/dag 5 Berry van Zuidam 1 Berry van Zuidam 2 1 Agenda van de dag Introductie Berry van Zuidam Voortgang opleiding onderhoudsvoorzieningen ex-partner Theorie Oefenen Pensioen Theorie Oefenen Vooruitblik

Nadere informatie

Vragenlijst aangifte inkomstenbelasting 2016 In te dienen voor 15 maart

Vragenlijst aangifte inkomstenbelasting 2016 In te dienen voor 15 maart Vragenlijst aangifte inkomstenbelasting 2016 In te dienen voor 15 maart Algemene gegevens Naam en Voorletters Adres Postcode en woonplaats Telefoonnummer Email adres Sofinummer (BSN) Geboortedatum Bankrekening

Nadere informatie

SAMENLEVINGVORMEN EN SAMENLEVINGSCONTRACT

SAMENLEVINGVORMEN EN SAMENLEVINGSCONTRACT SAMENLEVINGSVORMEN SAMENLEVINGVORMEN EN SAMENLEVINGSCONTRACT Algemeen De gevolgen van het huwelijk en het geregistreerd partnerschap worden in de wet uitgebreid geregeld. Andere samenwonenden worden door

Nadere informatie

INFOSHEET SAMENWONERS, HYPOTHEEK, OVERLIJDENSRISICO-/LEVENSVERZEKERING EN PARTNERVERKLARING

INFOSHEET SAMENWONERS, HYPOTHEEK, OVERLIJDENSRISICO-/LEVENSVERZEKERING EN PARTNERVERKLARING een onderdeel van Damsté advocaten- notarissen Postbus 126 7500 AC ENSCHEDE Hengelosestraat 571 053 484 00 00 www.123notaris.com INFOSHEET SAMENWONERS, HYPOTHEEK, OVERLIJDENSRISICO-/LEVENSVERZEKERING EN

Nadere informatie

Uw pensioen na scheiding

Uw pensioen na scheiding Uw pensioen na scheiding Als u en uw partner uit elkaar gaan Een scheiding heeft invloed op veel aspecten van uw leven. Denk daarbij aan de verdeling van uw huis, auto en inboedel. Ook uw pensioen wordt

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 - Het huwelijksvermogensrecht

Hoofdstuk 1 - Het huwelijksvermogensrecht Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 - Het huwelijksvermogensrecht Wat is het belang van het huwelijksvermogensrecht?... 5 Gemeenschap van goederen... 5 Verdeling... 5 Wat behoort tot het gemeen schappelijk vermogen?...

Nadere informatie

Inhoud VOORWOORD LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN V XV 1 DE FASE VOOR DE SCHEIDING 1 1.1 Scheiden of niet 1 1.2 Inschakeling van een advocaat 2 1.3 Verzoening 10 1.4 Gescheiden wonen 11 1.5 Risico s bij

Nadere informatie

Kindgebonden budget 2011. Een bijdrage in de kosten voor uw kinderen. Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker.

Kindgebonden budget 2011. Een bijdrage in de kosten voor uw kinderen. Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker. Kindgebonden budget 2011 Een bijdrage in de kosten voor uw kinderen Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker. 2 Kindgebonden budget Het kindgebonden budget is een bijdrage in de kosten voor uw kinderen.

Nadere informatie

Mededelingsformulier in verband met verdeling van ouderdomspensioen bij scheiding

Mededelingsformulier in verband met verdeling van ouderdomspensioen bij scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen bij scheiding Als u en uw partner gaan scheiden, komen er veel dingen op u af die geregeld moeten worden. Naast afspraken over uw huis, de inboedel en kinderen,

Nadere informatie

Vragenlijst voor de aangifte inkomstenbelasting 2015

Vragenlijst voor de aangifte inkomstenbelasting 2015 Beste Lezer, Voor het invullen van uw aangifte hebben wij veel gegevens nodig. D.m.v. deze vragenlijst stellen wij u in staat om deze gegevens overzichtelijk en volledig aan te leveren. Wij verzoeken u

Nadere informatie

Ciska Sikkel-Spierenburg SCHEIDEN

Ciska Sikkel-Spierenburg SCHEIDEN Scheiden Ciska Sikkel-Spierenburg SCHEIDEN 4 e geheel herziene druk, april 2015 Copyright 2015 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen Consumentenbond

Nadere informatie

O Moeder O Vader O Beiden even veel tijd, co-ouderschap

O Moeder O Vader O Beiden even veel tijd, co-ouderschap Gegevens aanvrager: Man / Vrouw Achternaam Voorletters Roepnaam Adres Plaats Telefoonnummer / mobiel E-mail adres Geboortedatum Gegevens partner: Man / Vrouw Achternaam Voorletters Roepnaam Geboortedatum

Nadere informatie

Huwelijkse voorwaarden en eigen woning

Huwelijkse voorwaarden en eigen woning Checklist Hypotheek Onder aan deze pagina s tref je een overzicht aan van de stukken die nodig zijn als er door de scheiding veranderingen zijn met betrekking tot je hypotheek. Naast emotionele waarde

Nadere informatie

Samen... met perspectief naar ieder voor zich

Samen... met perspectief naar ieder voor zich Samen... met perspectief naar ieder voor zich Hoogstraat 8, 5462 CX Veghel Postbus 276, 5460 AG Veghel Tel. (0413) 32 17 28 www.samennaaralleen.nl info@samennaaralleen.nl Ingrijpend proces Scheiden is

Nadere informatie

scheiden Meer dan alleen uw hypotheek van A tot Z geregeld

scheiden Meer dan alleen uw hypotheek van A tot Z geregeld scheiden Meer dan alleen uw hypotheek van A tot Z geregeld Eigenlijk ging het al jaren niet meer goed tussen ons. Niet dat er een ander was, maar de liefde was over. Gelukkig waren we het daarover eens.

Nadere informatie

Als u gaat samenwonen

Als u gaat samenwonen 2 7 Als u gaat samenwonen Als u gaat samenwonen, kan dit gevolgen hebben voor de belasting die u en uw huisgenoot betalen. Welke gevolgen dat precies zijn, hangt af van uw persoonlijke situatie. Samenwonen

Nadere informatie

Uw scheiding onze zorg

Uw scheiding onze zorg Uw scheiding onze zorg Uw scheiding onze zorg CARENT is opgericht door Judith van den Nieuwenhuijsen-Duits. Als fiscaal juriste is zij ruim 21 jaar werkzaam geweest bij diverse belastingadvieskantoren

Nadere informatie

GEGEVENS AANGIFTE INKOMSTENBELASTING 2017

GEGEVENS AANGIFTE INKOMSTENBELASTING 2017 Uw gegevens Adres Postcode en woonplaats Telefoonnummer Telefoonnummer mobiel E-mail adres Burgerservicenummer (BSN) Echtgeno(o)te/partner Telefoonnummer mobiel E-mail adres Burgerservicenummer (BSN) Burgerlijke

Nadere informatie

De bouwtekening. Datum: Auteur: Alibox. Bouwtekening, pagina 1

De bouwtekening. Datum: Auteur: Alibox. Bouwtekening, pagina 1 De bouwtekening Alibox is een programma voor advocaten en particulieren om alimentatie te berekenen. Het rapport van de werkgroep alimentatienormen is de basis voor Alibox. Op basis van dit rapport gecombineerd

Nadere informatie

Huwelijkse. voorwaarden. www.netwerknotarissen.nl

Huwelijkse. voorwaarden. www.netwerknotarissen.nl Huwelijkse voorwaarden www.netwerknotarissen.nl Als u gaat trouwen, regelt de wet automatisch veel zaken. Bijvoorbeeld dat uw echtgenoot van u erft als u overlijdt of dat uw echtgenoot begunstigde wordt

Nadere informatie

Burgerlijk wetboek, Boek 1

Burgerlijk wetboek, Boek 1 U gaat scheiden Burgerlijk wetboek, Boek 1 Artikel 150 Echtscheiding tussen echtgenoten die niet van tafel en bed gescheiden zijn, wordt uitgesproken op verzoek van één der echtgenoten of op hun gemeenschappelijk

Nadere informatie

Uit elkaar. Lees alles over de gevolgen voor uw pensioen

Uit elkaar. Lees alles over de gevolgen voor uw pensioen Uit elkaar Lees alles over de gevolgen voor uw pensioen 2 Leeswijzer Deze brochure is opgebouwd uit vier delen: Wat houdt 1. Wat houdt in? In dit eerste deel vindt u algemene informatie. Ook vindt u hier

Nadere informatie

Samenwonen of trouwen

Samenwonen of trouwen Ciska Sikkel-Spierenburg Samenwonen of trouwen Financiële en juridische aspecten 3 e, herziene druk, mei 2010 Copyright 2010 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst en tabellen voorbehouden Inlichtingen

Nadere informatie

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN

HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONENDEN FEITELIJK SAMENWONENDEN Wie: 2 ongehuwde personen die minstens 18 jaar zijn en geen dichte verwantschap hebben 2 ongehuwde personen die minimum 18 jaar zijn en bekwaam zijn om een contract af te sluiten contract ook enkel mogelijk

Nadere informatie

Als u gaat trouwen. Sommige inkomsten en aftrekposten kunt u verdelen. Let op! PA 940-1Z71FD

Als u gaat trouwen. Sommige inkomsten en aftrekposten kunt u verdelen. Let op! PA 940-1Z71FD 7 Als u gaat trouwen Als u gaat trouwen, kan dit gevolgen hebben voor de belasting die u en uw echtgenoot betalen. Trouwen kan bijvoorbeeld gevolgen hebben voor uw inkomsten en aftrekposten en uw heffingskortingen.

Nadere informatie

Onderzoek samenwonenden

Onderzoek samenwonenden Onderzoek samenwonenden Een onderzoek onder personen die samenwonen zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap 1 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Samenvatting 4 Inleiding 7 Resultaten 9 Achtergrondkenmerken

Nadere informatie

Als u gaat samenwonen

Als u gaat samenwonen 2 8 Als u gaat samenwonen Als u gaat samenwonen, kan dit gevolgen hebben voor de belasting die u en uw huisgenoot betalen. Welke gevolgen dat precies zijn, hangt af van uw persoonlijke situatie. Samenwonen

Nadere informatie

Scheiden? Uit elkaar? Wat dient er allemaal geregeld te worden?

Scheiden? Uit elkaar? Wat dient er allemaal geregeld te worden? Scheiden? Uit elkaar? Wat dient er allemaal geregeld te worden? Bij scheiden dient u samen afspraken te maken op welke wijze u uw bestaande gemeenschap wenst te verdelen. Ook als u onder huwelijkse voorwaarden

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 28 867 Wijziging van de titels 6, 7 en 8 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (aanpassing wettelijke gemeenschap van goederen) Nr. 28 BRIEF VAN

Nadere informatie

Alimentatie. In dit informatieblad. Inleiding

Alimentatie. In dit informatieblad. Inleiding Alimentatie In dit informatieblad vindt u informatie over de alimentatie van ex-echtgenoten, ex-geregistreerde partners en ouders voor hun kinderen tot 21 jaar. Deze situaties komen het meest voor. Bent

Nadere informatie

Oplossingen bij echtscheidingen en financiële vraagstukken

Oplossingen bij echtscheidingen en financiële vraagstukken Oplossingen bij echtscheidingen en financiële vraagstukken More Advice MAATWERK OBJECTIEF & ONTZORGEN RELATIE EXPERTISE Waarom More Advice? Financiële, fiscale en juridische kennis in één More Advice biedt

Nadere informatie

GEGEVENS AANGIFTE INKOMSTENBELASTING

GEGEVENS AANGIFTE INKOMSTENBELASTING GEGEVENS AANGIFTE INKOMSTENBELASTING 2018 Om de aangifte inkomstenbelasting van u en/of uw partner te kunnen verzorgen hebben wij diverse privé gegevens van u nodig. Om u in staat te stellen deze gegevens

Nadere informatie

VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN

VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN VERGELIJKING HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMEWONEN HUWELIJK WETTELIJK SAMENWONEN FEITELIJK SAMENWONEN = verbintenis tussen 2 ongehuwde personen van verschillend of hetzelfde geslacht die een

Nadere informatie

IBAN Bank- of Gironummer teruggaaf: Burgerlijke staat: Gehuwd / ongehuwd / samenwonend / 1) ja/nee ja/nee. ja/nee ja/nee ja/nee

IBAN Bank- of Gironummer teruggaaf: Burgerlijke staat: Gehuwd / ongehuwd / samenwonend / 1) ja/nee ja/nee. ja/nee ja/nee ja/nee Algemeen 1. Uw persoonsgegevens Indien u voor de eerste keer de aangifte laat verzorgen door DeFeX, noteer uw voorletters, naam, geboortedatum en BSN nummer (of stuur het belastingformulier mee) en die

Nadere informatie

Brochure: Scheiden & Mediation. Scheiden & Mediation. Hoe u kunt scheiden zonder onnodig lijden

Brochure: Scheiden & Mediation. Scheiden & Mediation. Hoe u kunt scheiden zonder onnodig lijden 1 Scheiden & Mediation Hoe u kunt scheiden zonder onnodig lijden 2 Wilt u zelf scheiden? Zegt uw partner te willen scheiden? Of is het een gezamenlijk besluit? Hoe bereidt u uw kinderen erop voor? Hoe

Nadere informatie

Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu?

Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu? Pensioen in eigen beheer wordt afgeschaft! Wat nu? Het pensioen in eigen beheer wordt per 1 januari 2017 afgeschaft. Tenminste als het Parlement voor die tijd het daartoe op Prinsjesdag 2016 ingediende

Nadere informatie

uwelijkse voor waarden Informatie over trouwen

uwelijkse voor waarden Informatie over trouwen uwelijkse voor waarden Informatie over trouwen Formaat Notarissen is een landelijk netwerk van samenwerkende notariskantoren in Nederland. Kwaliteit, vernieuwing en optimale service zijn de kernwoorden

Nadere informatie

Formulier Aanvraag ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid

Formulier Aanvraag ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid Formulier Aanvraag ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid Gegevens financieel adviseur Naam financieel adviseur O m O v Straat en huisnummer Postcode en woonplaats Telefoonnummer E-mailadres Persoonlijke

Nadere informatie

Uit elkaar. Alles over de verdeling van pensioenrechten bij echtscheiding. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars

Uit elkaar. Alles over de verdeling van pensioenrechten bij echtscheiding. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars Uit elkaar Alles over de verdeling van pensioenrechten bij echtscheiding Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars In het kort Echtscheiding heeft belangrijke gevolgen voor uw pensioen. Dat is

Nadere informatie