Scheiden en Alimentatie

Transcriptie

1 Scheiden en Alimentatie Dagelijks worden aan CSG Advocatuur tientallen vragen gesteld over Scheiden en Alimentatie. Op deze pagina vindt u de antwoorden op de aan CSG Advocatuur meest gestelde vragen over deze onderwerpen. Heeft u na het lezen van de antwoorden nog vragen of wilt u direct een afspraak maken? Neem dan contact op met het kantoor van CSG Advocatuur Zoetermeer. Veel gestelde vragen met betrekking op scheiden en alimentatie: Op welke manieren kan ik scheiden? U kunt scheiden met een echtscheiding, een scheiding van tafel en bed of ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed. Voor alle vormen van scheiden moet u via een advocaat bij de rechtbank een verzoek indienen. Verschil tussen scheidingsvormen De belangrijkste verschillen zijn: Bij een echtscheiding wordt het huwelijk beëindigd. Dit verbreekt alle juridische banden tussen u en uw partner. Bij een scheiding van tafel en bed bent u uit elkaar, maar blijft u volgens de wet getrouwd. De rechten en plichten van het huwelijk blijven gelden. Een scheiding van tafel en bed kan een oplossing zijn als u van uw geloof niet mag scheiden. Of als u om financiële redenen geen echtscheiding wilt. Bij ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed wordt uw huwelijk definitief beëindigd. Dit verbreekt dan de juridische banden tussen u en uw ex-partner. Scheiden kan op elk moment na het huwelijk. Behalve als een van de partners het huwelijk wil laten ontbinden na een scheiding van tafel en bed. De partners moeten dan minstens 3 jaar gescheiden zijn van tafel en bed. Na een echtscheiding of ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed mag u opnieuw met iemand trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaan. Advocaat bij scheiden Voor alle vormen van scheiden moeten uw partner en u bij de rechtbank een verzoek indienen. Hiervoor heeft u een advocaat nodig. Vraagt u samen om de scheiding? Dan kunt u samen een advocaat kiezen. Kunt u het niet eens worden, dan heeft u beiden een eigen advocaat nodig. Als u de kosten van de advocaat niet (helemaal) kunt betalen, kunt u soms gesubsidieerde rechtsbijstand krijgen.

2 Mediation bij scheiding Als u het niet met elkaar eens bent, kunt u de hulp van een mediator inschakelen. Mediation helpt u om samen tot een oplossing te komen. Hoe vraag ik een scheiding aan? U vraagt een echtscheiding aan met een verzoekschrift, dat u via uw advocaat aan de rechtbank stuurt. Hetzelfde geldt voor een scheiding van tafel en bed of ontbinding van het huwelijk na een scheiding van tafel en bed. Verzoekschrift indienen Het verzoekschrift kunt u samen met uw partner of alleen (eenzijdig verzoek) indienen. De advocaat dient het verzoekschrift in bij de rechtbank. Vraagt u samen de scheiding aan? Dan is 1 advocaat genoeg. Bij een eenzijdig verzoek of als u het niet met elkaar eens bent, moet u ieder een eigen advocaat kiezen. Doet u een eenzijdig verzoek tot scheiding? Uw partner krijgt dan een kopie van het verzoekschrift binnen 14 dagen na indiening bij de rechtbank. Dit regelt de advocaat van uw partner. Uw partner kan bezwaar maken tegen de scheiding. Dat wordt verweer voeren genoemd. Het kabinet wil scheiden zonder tussenkomst van de rechter mogelijk maken. Echtparen die het onderling eens zijn en geen minderjarige kinderen hebben, kunnen in de toekomst via de ambtenaar van de burgerlijke stand scheiden. Het wetsvoorstel voor deze wijziging is in behandeling bij de Tweede Kamer. Nevenvoorziening bij scheiding U kunt in het verzoekschrift vragen om een nevenvoorziening. Dit is een afspraak die te maken heeft met de echtscheiding. Bijvoorbeeld over de omgang met de kinderen. Als u het met elkaar eens bent, neemt de rechter de beslissing tegelijk met de beslissing over de scheiding. Heeft u of uw partner bezwaar, dan behandelt de rechter het verzoek op een aparte zitting. Verschillende vormen om te scheiden Er zijn 3 manieren om te scheiden: echtscheiding; scheiding van tafel en bed; ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed. Ouderschapsplan verplicht bij minderjarige kinderen Heeft u minderjarige kinderen (jonger dan 18 jaar), dan moet u een ouderschapsplan maken. Hierin staan afspraken over de zorg en opvoeding van uw kinderen.

3 Scheiding definitief Een echtscheiding is definitief als de echtscheidingsuitspraak van de rechter is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Dit geldt ook voor een ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed. De beschikking van de rechter moet binnen 6 maanden zijn ingeschreven. Dit regelt uw advocaat. Een scheiding van tafel en bed is definitief als de beschikking binnen 6 maanden in het huwelijksgoederenregister is ingeschreven. Dit register is te vinden bij de griffie van de rechtbank. Mediation bij scheiding Bent u het niet met elkaar eens? Dan kunt u een mediator inschakelen. Mediaton helpt u om samen tot een oplossing te komen. Oneens met eenzijdig verzoek Als een partner het niet eens is met een eenzijdig verzoek om scheiding of ontbinding van het huwelijk, kan deze bezwaar maken. Dat wordt verweer voeren genoemd. De advocaat moet binnen 6 weken na ontvangst van het verzoekschrift het verweer indienen bij de rechtbank. Rechtszaak bij scheiding Er volgt een zitting bij de rechter als u het niet met elkaar eens bent. Ook als er kinderen zijn tussen 12 en 18 jaar die hun mening willen geven over de zorgregeling, komt er een zitting. De zorgregeling is onderdeel van het ouderschapsplan. Is er geen zitting nodig? Dan neemt de rechter een beslissing op basis van het verzoekschrift. U ontvangt dan beiden via de advocaat de beschikking van de rechter. Wie het niet eens is met deze beslissing, kan in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Een scheiding kan langer dan een jaar duren als u het niet samen eens kunt worden. De rechter kan dan een tijdelijke beslissing nemen over bijvoorbeeld wie er in het huis blijft wonen en bij wie de kinderen gaan wonen. Dit heet een voorlopige voorziening. Een voorlopige voorziening vraagt u aan via de advocaat. Kosten scheidingsprocedure Bij een scheiding betaalt u samen de kosten voor de advocaat of mediator. Ook betaalt u griffierecht. Dit zijn kosten voor het starten van een procedure bij de rechter. De overheid vergoedt soms een deel van de kosten. Dit heet gesubsidieerde rechtsbijstand. Kopie echtscheidingsbeschikking aanvragen U en uw ex-partner of uw kinderen kunnen een kopie aanvragen van de echtscheidingsbeschikking bij de rechtbank.

4 Wat moet ik regelen als ik ga scheiden? Als u gaat scheiden of uw geregistreerd partnerschap gaat ontbinden, moet u een aantal zaken regelen. Echtscheiding aanvragen of geregistreerd partnerschap ontbinden U vraagt een echtscheiding aan met een verzoekschrift, dat u via uw advocaat aan de rechtbank stuurt. Er zijn 3 manieren om te scheiden: echtscheiding; scheiding van tafel en bed (u woont niet samen, maar u bent nog wel getrouwd); ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed. Heeft u een geregistreerd partnerschap, bent u het met elkaar eens en heeft u geen kinderen? Dan kunt u uw geregistreerd partnerschap ontbinden buiten de rechter om. Zijn er wel minderjarige kinderen of wil een van u het partnerschap beëindigen? Dan ontbindt u uw geregistreerd partnerschap via de rechter. Afspraken vastleggen in een echtscheidingsconvenant In een echtscheidingsconvenant kunt u afspraken vastleggen over bijvoorbeeld alimentatie, de kinderen en het pensioen. Het is niet verplicht om een echtscheidingsconvenant te maken. Uw advocaat stelt vaak het echtscheidingsconvenant op omdat die al betrokken is. Maar u kunt dit ook zelf doen of door een notaris laten doen. DigiD aanvragen of DigiD machtiging wijzigen Zorg dat u na een scheiding zelf uw zaken met de overheid kunt regelen via DigID. Heeft u nog geen DigiD? Vraag er dan zelf een aan. Heeft u uw partner gemachtigd om uw inkomstenbelasting te regelen via DigiD? Dan is het belangrijk dat u deze machtiging aanpast. Echtscheiding doorgeven bij de gemeente waar u getrouwd bent Als de rechtspraak uw echtscheiding uitspreekt, moet u de scheiding nog rechtsgeldig maken. Dit doet u door de echtscheidingsbeschikking te laten inschrijven in de registers van de Burgerlijke Stand. Dit moet in de gemeente waar u getrouwd bent. Vaak zal uw advocaat dit doen, maar u kunt het ook zelf doen. U kunt de echtscheiding pas doorgeven aan de gemeente als de uitspraak definitief is. Gaat u verhuizen? Geef dan uw nieuwe adres ook aan de gemeente door. De gemeente geeft uw adres dan weer aan alle andere overheidsinstellingen door.

5 Kosten berekenen van de scheidingsprocedure De kosten van de scheidingsprocedure bestaan uit : Griffierechten Voor de scheidingsprocedure bij de rechtbank moet u griffierechten betalen. Kosten advocaat Voor een scheiding heeft u een advocaat nodig. De advocaat dient het verzoekschrift voor de scheiding in bij de rechtbank. Heeft u samen afspraken gemaakt? Dan kunt u samen 1 advocaat nemen en zijn de kosten lager. Kosten mediator Een mediator(bemiddelaar) is niet verplicht. Mediaton is wel aan te raden omdat dit u helpt zoeken naar afspraken die werken voor beide partners. Soms vergoedt de overheid een deel van de kosten door gesubsidieerde rechtsbijstand. Heeft u een rechtsbijstandsverzekering afgesloten? Dan kan het zijn dat de verzekeraar (een deel van) de kosten vergoed. Hiervoor kunt u contact opnemen met uw verzekeraar. Afspraken maken over partneralimentatie Als een van de ex-partners niet genoeg inkomsten heeft om van te leven, heeft de ander de plicht om bij te dragen in deze kosten. Dit heet partneralimentatie. Meer informatie over hoe u alimentatie aanvraagt. Verdeling gemeenschap van goederen na scheiding Bent u in gemeenschap van goederen getrouwd en gaat u scheiden? U en uw partner krijgen dan ieder de helft van de totale waarde van de gemeenschap. Dit betekent dat u ook verantwoordelijk bent voor de helft van de gemeenschapsschulden. Bij huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden gelden de afspraken die u heeft vastgelegd bij de notaris. Ouderdomspensioen verdelen bij scheiding of ontbinding geregistreerd partnerschap Bij een echtscheiding moet u met uw partner afspraken maken over de verdeling van het ouderdomspensioen. Dit geldt ook bij een scheiding van tafel en bed of beëindiging van een geregistreerd partnerschap.

6 Gevolgen berekenen van een scheiding voor uw AOW-pensioen Als u gaat scheiden of als u en uw partner uit elkaar gaan, verandert de hoogte van uw AOW. Als u alleen gaat wonen is uw AOW-pensioen 70% van het netto minimumloon. Meer informatie over de gevolgen voor uw AOW-pensioen vindt u op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Afspraken maken over nabestaandenpensioen Bij een echtscheiding krijgt uw ex-partner een deel van het opgebouwde nabestaandenpensioen. Het gaat dan om het deel dat voor de scheiding is opgebouwd. Dit heet het bijzonder nabestaandenpensioen. Een eventuele nieuwe partner ontvangt het deel dat is opgebouwd na de scheiding. Wilt u het nabestaandenpensioen anders regelen? Dan kunt u hierover afspraken maken met uw ex-partner. Belastingzaken regelen bij een scheiding Bij scheiden of uit elkaar gaan moet u ook belastingzaken regelen. Denk bijvoorbeeld aan de toeslagen of de aftrek van hypotheekrente. Meer informatie over belastingzaken bij een scheiding vindt u op de website van de Belastingdienst. Scheiden en kinderen Gaat u scheiden en heeft u minderjarige kinderen? Dan zijn er nog meer zaken die u moet regelen en afspreken met uw partner. Op de pagina Wat moet ik regelen voor de kinderen als ik ga scheiden? vindt u een overzicht. Wat moet ik regelen voor de kinderen als ik ga scheiden? Gaat u scheiden of uw geregistreerd partnerschap ontbinden en heeft u minderjarige kinderen? Dan moet u een aantal zaken regelen en afspreken samen met uw (ex-)partner. Ouderschapsplan opstellen met uw partner Soepele afhandeling van de scheiding en duidelijke informatie naar het kind zorgen ervoor dat veel kinderen beter met een scheiding om kunnen gaan. Ouders met minderjarige kinderen moeten als zij uit elkaar gaan afspraken maken over de kinderen. Deze afspraken stelt u vast in een ouderschapsplan. Ouderlijk gezag regelen bij een scheiding Na uw scheiding houdt u beiden het ouderlijk gezag over uw kinderen. Dit geldt ook bij het beëindigen van het geregistreerd partnerschap als de man het kind heeft erkend. U blijft beiden verantwoordelijk voor de opvoeding en verzorging van uw kinderen.

7 Na een scheiding hebben beide ouders recht op omgang met de kinderen. U maakt hier met uw ex-partner afspraken over in een zorgregeling of omgangsregeling. Afspraken maken over kinderalimentatie U bent als ouder wettelijk verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van uw kinderen. Als u uit elkaar gaat, moet u hiervoor een financiële regeling afspreken. Dit heet kinderalimentatie. Kinderbijslag verdelen bij een scheiding Bij een scheiding wordt de kinderbijslag betaald aan de ouder bij wie het kind woont. Wanneer uw kind om beurten bij u en uw ex-partner woont (coouderschap) kan de kinderbijslag tussen u beiden verdeeld worden. Meer informatie over kinderbijslag bij een scheiding vindt u op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Mediatior inschakelen bij een scheiding Lukt het niet om goede afspraken te maken samen? Dan kunt u een mediator inschakelen. Mediaton helpt u om samen tot een oplossing te komen. Wat u verder moet regelen bij een scheiding Ook als u geen kinderen heeft, zijn er bij een scheiding praktische en juridische zaken die u moet regelen. Op de pagina Wat moet ik regelen als ik ga scheiden? vindt u een overzicht. Wat staat er in een echtscheidingsconvenant? In een echtscheidingsconvenant kunt u met uw partner afspraken vastleggen als u gaat scheiden. Bijvoorbeeld over alimentatie, de kinderen en het pensioen. Wie stelt een echtscheidingsconvenant op? Als u gaat scheiden heeft u altijd een advocaat nodig. Een advocaat moet namelijk het verzoekschrift voor een scheiding indienen bij de rechter. Dit kan niemand anders doen. Vaak wordt een echtscheidingsconvenant bij een verzoek tot echtscheiding gevoegd maar dit hoeft niet. De advocaat stelt vaak het echtscheidingsconvenant op omdat die al betrokken is. Maar u kunt dit ook zelf doen of door een notaris laten doen. Uw advocaat kan in het verzoekschrift de rechter vragen het echtscheidingsconvenant onderdeel te laten uitmaken van de beschikking. Het echtscheidingsconvenant krijgt dan een executoriale titel. Dit betekent dat de afspraken in rechte afdwingbaar zijn. Bijvoorbeeld de betaling van alimentatie via een deurwaarder.

8 Echtscheidingsconvenant niet verplicht U bent niet verplicht een echtscheidingsconvenant op te laten stellen. U kunt ook zelf afspraken vastleggen in een document. Ouderschapsplan opnemen in echtscheidingsconvenant Heeft u minderjarige kinderen? Dan moet u ook een ouderschapsplan maken. In een ouderschapsplan neemt u afspraken op over bijvoorbeeld de verzorging en opvoeding van de kinderen. Wat is kinderalimentatie? Gaat u scheiden en heeft u kinderen? Dan moet u samen een financiële regeling afspreken voor de verzorging en opvoeding van uw kinderen. Dit heet kinderalimentatie. Hoogte alimentatie in overleg U kunt samen een afspraak maken over de hoogte van de kinderalimentatie. De rechter beoordeelt het bedrag. Is het bedrag te laag, dan stelt hij een ander bedrag vast. Als het niet lukt om samen afspraken te maken, stelt de rechter het bedrag vast. De gemaakte afspraken komen in het ouderschapsplan te staan. Kinderalimentatie tot 21 jaar De alimentatieplicht voor kinderen geldt tot het kind 21 jaar is. Als kinderen tussen 18 en 21 jaar werken of studiefinanciering krijgen, heeft dat invloed op de hoogte van het bedrag. Betalingsachterstand kinderalimentatie Als een ouder de kinderalimentatie niet betaalt, kan de verzorgende ouder voor hulp terecht bij het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO). Jaarlijkse wijziging alimentatie De alimentatiebedragen worden jaarlijks aangepast volgens de loonstijgingen. Dit wordt de indexering van alimentatie genoemd. In november stelt de overheid het percentage vast waarmee de bedragen voor kinderalimentatie op 1 januari van het nieuwe jaar automatisch wijzigen. Wat is partneralimentatie? Als u of uw ex-partner niet genoeg inkomsten heeft om van te leven, dan heeft de ander de plicht om bij te dragen in deze kosten. Dit wordt

9 partneralimentatie genoemd. Hoogte partneralimentatie U kunt samen met uw ex-partner afspraken maken over de hoogte van de alimentatie. Dit gebeurt meestal in overleg met een mediator, de advocaat of notaris. Bent u het niet met elkaar eens? Dan kan de rechter een bedrag vaststellen. Duur partneralimentatie Is uw scheiding op of na 1 juli 1994 gesloten? Dan gelden de volgende wettelijke termijnen: maximaal 12 jaar voor een huwelijk met kinderen; maximaal 12 jaar voor een huwelijk zonder kinderen als het huwelijk langer duurde dan 5 jaar; net zolang als het huwelijk duurde bij een huwelijk korter dan 5 jaar zonder kinderen. Na de wettelijke termijn stopt de betalingsverplichting automatisch. De termijnen gelden ook als een geregistreerd partnerschap eindigt via de rechter. Voor scheidingen van voor 1 juli 1994 gelden geen wettelijke termijnen. De betalingsverplichting stopt na de termijn die u met uw ex-partner heeft afgesproken of de periode die de rechter heeft vastgesteld. Stoppen partneralimentatie bij wijziging situatie ex-partner Uw partneralimentatie stopt ook als uw ex-partner: zelf weer genoeg inkomsten heeft om van te leven; met een ander trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of gaat samenwonen; overlijdt. Alimentatie wijzigen of stoppen via de rechter Een wijziging of beëindiging van alimentatie via de rechter begint altijd met een verzoekschrift. Hierbij heeft u een advocaat nodig. Betalingsachterstand partneralimentatie Als uw ex-partner de partneralimentatie niet betaalt, kunt u via het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) de alimentatie laten innen. Jaarlijkse verhoging (indexering) De alimentatiebedragen worden jaarlijks aangepast aan de loonstijgingen. Dit wordt de indexering van alimentatie genoemd. In november stelt de overheid

10 het percentage vast waarmee de bedragen voor partneralimentatie op 1 januari van het nieuwe jaar automatisch wijzigen. Hoe kan ik alimentatie krijgen? U kunt samen met uw ex-partner afspraken maken over de alimentatie of dit laten vaststellen door de rechter. Afspraken maken over partneralimentatie Bij beëindiging van een huwelijk of geregistreerd partnerschap kunt u met uw ex-partner afspraken maken over de partneralimentatie. Dit gebeurt meestal in overleg met een advocaat of notaris. De afspraken worden vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst, bijvoorbeeld het scheidingsconvenant. Als u het niet eens met elkaar eens kunt worden, kan de rechter een alimentatieregeling vaststellen. Hoogte van kinderalimentatie afspreken Als u uit elkaar gaat, moet u een financiële regeling afspreken voor de verzorging en opvoeding van uw kinderen. U kunt de hoogte van de kinderalimentatie samen afspreken. De rechter bekijkt of het bedrag niet te laag is. De rechter kan een ander bedrag vaststellen. Kunt u het samen niet eens worden, dan stelt de rechter een alimentatiebedrag vast. Alimentatie wijzigen De rechter kan op verzoek een bestaande alimentatieregeling wijzigen als het bedrag niet meer redelijk is door gewijzigde omstandigheden. Dat kan ook als de rechter bij zijn eerdere beslissing is uitgegaan van verkeerde of van onvolledige gegevens. Vaststelling, wijziging of beëindiging alimentatie via de rechter Vaststelling, wijziging of beëindiging van alimentatie via de rechter begint altijd met een verzoekschrift. Hierbij heeft u een advocaat nodig. Wat is indexering van alimentatie? Elk jaar wijzigen de lonen. Daarom worden ook jaarlijks de alimentatiebedragen voor kinderalimentatie en partneralimentatie aangepast. Dit heet indexering van alimentatie. Indexcijfer alimentatie De minister van Veiligheid en Justitie stelt elk jaar in november een

11 percentage vast waarmee alle vastgestelde alimentatiebedragen op 1 januari van het nieuwe jaar automatisch wijzigen. Het indexcijfer voor 2015 is 0,8%. Vaststelling indexeringspercentage alimentatie Voor de vaststelling van het percentage wordt gekeken naar het loonindexcijfer. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) berekent dit cijfer jaarlijks. Hierbij kijkt het CBS naar de salarisontwikkeling bij bedrijfsleven, overheid en in andere sectoren. Alimentatiebedrag berekenen U kunt zelf de hoogte van het geïndexeerde bedrag berekenen. Dit doet u op de website van het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) Wat kan ik doen als mijn ex-partner de alimentatie niet betaalt? Wanneer uw ex-partner de kinderalimentatie of partneralimentatie niet betaalt, kunt u terecht bij het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen. Het LBIO kan de alimentatie voor u innen. Wel gelden voorwaarden om van de hulp gebruik te kunnen maken. Voorwaarden inning alimentatie Het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) kan de alimentatie innen als: de alimentatiebijdrage door de rechter is vastgesteld; er minimaal 1 maand achterstand is (u ontvangt niets of te weinig); de betalingsachterstand minimaal 10 is; de achterstand niet ouder dan 6 maanden is; uw ex-partner weet naar welk rekeningnummer hij of zij de alimentatie over kan maken. Inning alimentatie Het LBIO int de alimentatie bij uw ex-partner en keert deze aan u uit. Het LBIO kan bijvoorbeeld beslag laten leggen op het salaris van uw ex-partner. De kosten hiervoor komen voor rekening van uw ex-partner. Inning alimentatie buitenland De inning van alimentatie kan extra problemen met zich meebrengen als uw expartner in het buitenland woont. U kunt dan het LBIO vragen te bemiddelen bij de inning van alimentatie in het buitenland. bron: