Alhambra mocht niets kosten
|
|
- Samuël van der Laan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BOUWWERKEN De straatarme emirs van Granada konden alleen baksteen en hout betalen toen ze het paleis Alhambra lieten bouwen. De decorateurs veranderden het armetierige bouwsel vervolgens in een architectonisch meesterwerk, dat alle bezoekers vandaag de dag nog steeds betovert. Granada/1232 Van het islamitische Spanje is nog maar een smal strookje Spanje land aan de Granada zuidkust over. Een nieuwe dynastie, de Marokko Nasriden, grijpt de macht, en 260 jaar lang houden zij het rijkje in stand. 84 DOOR ESBEN MØNSTER-KJÆR Alhambra mocht niets kosten D e emir draaide zich om in het zadel, wierp een blik over zijn schouder en slaakte een diepe zucht. Toen stak hij met zijn gevolg de bergpas over, en zijn geliefde Alhambra verdween in de verte. Zo gaat de legende over de laatste zucht van de Moor. De hoofdpersoon is Boabdil, de laatste emir van Granada en de laatste islamitische bewoner van de paleizen van het Alhambra, die hij in 1492 aan de christenen moest afstaan. 800 jaar Moorse geschiedenis in Spanje was voorbij, maar voor de emir was het verlies van zijn eigen paradijsje het ergst. Hij zou nooit meer door de idyllische tuinen wandelen of de zonnestralen zien fonkelen in de baden. De tranen biggelden over Boabdils wangen toen hij zich overgaf aan de vijand en de sleutel van de poort afgaf. Zijn oorlogszuchtige moeder zag het tafereel aan en verzuchtte: Jank maar als een vrouw om wat je niet als een man kon verdedigen. De Nasridendynastie was veroordeeld tot ballingschap in Marokko, en de emirs lieten
2 Marmer Te duur Gips moest verhullen dat de muren van baksteen waren. Brons Te duur Hout werd zo bewerkt dat het op metaal leek. Print: tre815 - PDF PROCES Layout: ac Red.sek: emk Alle vlakken van het Alhambra zijn uitbundig gedecoreerd. AKG IMAGES & SHUTTERSTOCK een prachtig paleis achter, het resultaat van het werk van generaties ambachtslui die de vorsten hadden ingehuurd om hun verblijf sprookjesachtig te maken. Mohammed komt naar de berg De geschiedenis van het Alhambra was 250 jaar eerder met Mohammed ibn Nasr begonnen, die de burgeroorlog in het islamitische Zuid-Spanje had benut om zichzelf tot emir van Granada uit te roepen. Dat zou in 1238 zijn geweest. In dit jaar klom Mohammed ibn Nasr naar een plaats die Alhambra heette, meldt een onbekende moslimschrijver, verkende het, zette het fundament van een burcht uit en gaf een man de opdracht om die te bouwen. Het Alhambra, van het Arabische woord voor het rode, was toen een primitief vestingwerk uit de 9e eeuw. De Moren hadden dat op de westpunt van de bergrug Sabika gebouwd, die 200 meter boven de stad Granada uittorent. De emir zag in dat deze uitloper van het Sierra Nevada-gebergte strategisch gelegen was en dat hij hiervandaan het gezag over zijn nieuwe hoofdstad kon uitoefenen. Maar eerst moesten de eenvoudige muren van het Alhambra door versterkte vestingwerken vervangen worden, die heel Sabika besloegen. En er moest drinkwater naar de droge, onvruchtbare rots gebracht worden. Voor het eind van het jaar was de aanleg van de vestingwallen voltooid, en werd er rivierwater aangevoerd, aldus de anonieme schrijver. De werklui van de emir legden een kanaal van 6 kilometer aan, dat water van de rivier de Darro omlaag leidde via een helling en aquaduct over een kloof. Zo begon 85
3 BOUWWERKEN de transformatie van de rots, en na verloop van tijd kwam het Alhambra bekend te staan om zijn waterbassins, fonteinen en weelderige vegetatie. Vluchtelingenstroom komt op gang Mohammed I heeft geen geschriften nagelaten, en we weten dan ook niet hoe groot zijn ambities voor de verbouwing van het Alhambra waren. De vesting met zijn drie burchttorens werd tijdens zijn leven gebouwd, en de eerste emir zou er zelf een betrokken hebben. Na een korte oorlog onderwierp de emir zich in 1246 aan het naburige Castilië, een sterke, christelijke staat. De heerser van Granada erkende de koning van Castilië als zijn meerdere, betaalde een jaarlijks tribuut van maravedí de munt waarmee de Spanjaarden destijds betaalden en hielp zelfs de christenen de stad Sevilla op de moslims te veroveren. Mohammed wilde het Alhambra wellicht uitbouwen tot een paleisstad, net als Medina Azahara bij de oude Moorse hoofdstad Córdoba, die al in christelijke handen was gevallen. Maar daar had hij geen geld voor, en bij zijn dood in 1272 waren alleen de vestingwerken op de Sabika-rots klaar. Onder zijn opvolgers werd echter het ene huis na het andere gebouwd achter de muren. Moslims uit de gebieden die door de christenen veroverd waren, kwamen bij bosjes naar het emiraat, en duizenden vluchtelingen vestigden zich in de nieuwe stad boven Granada. Zij werkten als bedienden in de paleizen die de Nasriden-dynastie liet bouwen. Alhambra was altijd een bouwput Sinds de Moren in 1238 het eerste paleis bouwden, is er voortdurend aan het Alhambra gesleuteld. Islamitische emirs vervingen oude gebouwen door nieuwe. Christelijke koningen gingen daarmee door, en later heeft het fort te lijden gehad onder goedbedoelde, maar mislukte restauraties. Architecten deden maar wat In 1828 kreeg de Spanjaard José Contreras de opdracht het Alhambra, dat eeuwenlang verwaarloosd was, te restaureren. Hij ging vol goede moed aan de slag, maar wist niets van de Moorse bouwstijl en liet zijn fantasie de vrije loop. In 1923 bleek dat Contreras en zijn opvolgers er een potje van hadden gemaakt. Leopoldo Torres Balbás moest orde op zaken stellen, maar ook hij sloeg er een slag naar. Comarespaleis 3 Ambassadeurs zaal Boothuis Mexuar Luxe mag niets kosten De namen van de kundige meesters die de grootse verblijven van de emir in het Alhambra hebben gemaakt, zijn niet bekend. BRID GEM Binnenplaats van Machuca AN Stad ontstond op de rotsen Oudste gebouw 1238 Lengte 740 m Breedte 205 m Omtrek stadsmuur 1,7 km Torens 30 Inwoners Stad De christenen komen. Karel V, de Spaanse koning en Duitse keizer, sloopt het Alhambra deels om een paleis in renaissancestijl te bouwen. Vesting Alcazaba Uitsned e
4 Print: tre815 - PDF PROCES Layout: ac Red.sek: emk 2 1 Het Comarespaleis komt uit in de Mirtehof, die de paleizen van het Alhambra met elkaar verbindt. Partalpaleis Hof van Lindaraja De Zaal van de Twee Zusters is genoemd naar twee marmertegels. Leeuwenhof Baden van de emir Zaal der koningen Zwemmen streng verboden De spiegelblanke bassins van het Alhambra waren puur voor de sier. De Moren vonden het maar barbaars dat de christenen in hun eigen vuil zwommen. Volgens de legende werd in deze zaal een adellijk geslacht door de emir uitgemoord. Mirtehof Harem 4 De fontein met zijn 12 leeuwen vormt het middelpunt van de symmetrische Leeuwenhof. In de paleizen van het Alhambra moest de emir van Granada kunnen genieten van rust en welstand.
5 BOUWWERKEN Zelfs de beste ambachtslieden hadden een lage status in het Moorse Spanje, en de meesten konden lezen noch schrijven en hebben geen geschriften nagelaten. Maar met hun handen verrichtten ze wonderen, vooral toen de emirs steeds meer pracht en praal wilden terwijl de staatskas van Granada bijna leeg was. Baksteen met een laagje gips kwam in de plaats van marmer, en geschilderd hout moest brons voorstellen. Het was blijkbaar gunstiger om te bezuinigen op de bouwmaterialen dan op de ambachtslieden, die door de emirs ingehuurd werden om de armoe te camoufleren. Elk oppervlak in de paleisgebouwen werd voorzien van ingewikkelde geometrische patronen van rechthoeken, cirkels en gelijkzijdige driehoeken. Het moest er vooral mooi uitzien: de werklui bouwden valse bogen van gips, die geen dragende functie hadden, maar als ondergrond voor decoraties dienden. De plafonds werden bovendien voorzien van Koranverzen, terwijl op muren en zuilen lovende woorden te lezen stonden over het bouwwerk zelf. Weergaloos is dit bassin, snoeft een tekst op de beroemde Leeuwenfontein, die door 12 uitgehouwen leeuwen gedragen wordt. De hoogste God wilde dat het alles in betoverende schoonheid zou overtreffen. Zelfs de vloeren kregen inscripties, wat uniek is voor een middeleeuws islamitisch bouwwerk: Er is geen veroveraar dan Allah, het motto van de Nasriden-dynastie, staat geschreven op tegels, waar leden van de hofhouding onder geen beding op mochten lopen. In de paleizen van het Alhambra moest alles symmetrisch zijn. De plaats van de gebouwen, binnentuinen, zuilen, deuren, ramen en de kleinste details van de decoraties werden nauwgezet doorgerekend. In het Comarespaleis kwam aan één kant van de gevel een valse dubbele deur, omdat er anders geen balans zou zijn vanwege de echte ingang aan de andere kant. De bouw van het Alhambra was een wiskundige prestatie van formaat, en het werk vorderde maar langzaam. Bouw duurt 150 jaar Het vorstenverblijf van het Alhambra was niet één paleis, maar bestond uit Granada was laatste Moorse bastion Drie rijken versmolten tot een grootmacht. In het nieuwe, christelijke Spanje waren moslims niet gewenst, maar de Arabische cultuur werd gekoesterd. Op 2 januari 1492 vond een gebeurtenis met grote symbolische waarde plaats. Boabdil, de laatste emir van Granada, vertrok om zich over te geven aan koningin Isabella van Castilië en koning Ferdinand van Aragon, die elk over hun eigen rijk heersten, maar met elkaar getrouwd waren. Met de verovering van Granada was Spanje weer één. De zeevaarder Christoffel Columbus woonde de ontmoeting bij, en korte tijd later kreeg hij in het Alhambra koninklijke toestemming om de Atlantische Oceaan over te steken. Daarmee werd de grondslag voor het Spaanse wereldrijk gelegd en voor de religieuze zuiveringen. Isabella en Ferdinand resideerden nog in het Alhambra toen ze in maart 1492 de joden dwongen zich te bekeren of te vertrekken. 50 jaar later kregen de moslims dezelfde keuze. De moslims verdwenen, maar de christenen waren dol op hun architectuur. De stijl mudéjar, een mix van Europese en Arabische bouwkunst, was in Spanje tot in de 17e eeuw geliefd. Het Oost-Spaanse Teruel staat bekend om zijn kerken en paleizen in mudéjarstijl. SHUTTERSTOCK BOABDIL FERDINAND ISABELLA Volgens de legende weende Boabdil, de laatste emir van Granada, onbedaarlijk toen hij zijn land aan de christenen moest afstaan.
6 SHUTTERSTOCK een complex van tuinen, torens en zalen, dat gedurende 150 jaar aangelegd werd. Archeologen hebben sporen van in totaal zes paleizen gevonden, waarvan er maar één nog intact is. Het Partalpaleis, het oudste van de huidige gebouwen, werd begin 14e eeuw onder emir Mohammed III gebouwd. De Nasriden bouwden stug door, en in 1362 meldde de vizier Ibn al-khatib trots: De Alhambra-vesting, waar het hof gevestigd is, domineert Granada, verheft zich erboven met zijn witte bastions, hemelhoge torens, onneembare verdedigingswerken en hoge paleizen, die het oog verblinden en het brein overweldigen. De vizier was ook onder de indruk van al het groen in het Alhambra. Het water van het aquaduct had de dorre rots veranderd in een oase met bossen buiten de muren en fraaie tuinen tussen de paleisgebouwen. Tussen de groene planten, fonkelende bassins en ruisende fonteinen kon de emir een ontspannen leven in luxe leiden. En dat was ook de bedoeling. Emir moet tot rust komen In de christelijke wereld bouwden de vorsten om hun macht te tonen, maar de Moorse paleizen moesten schoonheid, rust en welvaren uitstralen. De emir bracht waarschijnlijk het grootste gedeelte van de dag door met rijtochten en jachtpartijen in de bossen en tuinen van het Alhambra, waar hij de schaduw van de zuilengangen opzocht. s Avonds ging hij met zijn gevolg naar binnen, en dan kwamen de fraaie decoraties volledig tot hun recht. Versieringen die overdag plat en saai leken, kwamen in het schijnsel van de grote waskaarsen die bij zonsondergang Amerikaan herontdekte Alhambra In de zomer van 1829 verbleef Washington Irving, de eerste grote schrijver van de VS, twee maanden in het Alhambra. De gebouwen waren vervallen en er woonden zwervers, maar desondanks raakte de gast erdoor geïnspireerd. In 1832 publiceerde Irving Tales of the Alhambra, dat het Spaanse paleis aan de vergetelheid onttrok. De schrijver wist inhoudelijk weinig werden aangestoken pas echt tot leven. De kaarsen stonden op kandelaars op de vloer, en de lage, flakkerende vlammen accentueerden de inscripties. De vredige idylle van het Alhambra was echter maar schijn: alle hovelingen wantrouwden elkaar en met reden. Er vonden geregeld moordpartijen plaats, en de rode dood lag altijd op de loer op de rotsen van het Alhambra. Van de eerste negen emirs kwam er één bij een ongeluk om, een tweede werd afgezet en mocht blijven leven, maar de rest viel ten prooi aan vergif, een mes of bloedige opstanden. Familieleden doodden elkaar in hun honger naar macht, en dat kwam zo vaak voor dat er regelmatig tieners op de troon Aan de buitenkant lijkt het Alhambra op een gewone vesting, maar achter de muren gaan pracht en praal schuil. over het Alhambra, maar hij vertelde plaatselijke legendes en leukte zijn werk op met elementen uit Duizend-en-een-nacht en Duitse sprookjes. Dankzij dit werk werd het Alhambra ongekend populair. Washington Irving liet zijn fantasie de vrije loop in zijn verhalen over het Moorse Spanje en het Alhambra. & GETTY IMAGES belandden. Zo was Yusuf I 15 jaar oud toen hij in 1333 de emirtitel erfde. Zijn vizier merkte droogjes op dat Yusufs macht zich beperkte tot het bepalen wat hij s avonds wilde eten. Terwijl de ene na de andere emir stierf, ging de bouw van het Alhambra tot eind 14e eeuw gestaag door. Christenen veroveren Alhambra De Leeuwenhof, die rond 1390 voltooid is, is het jongste paleis van het complex, en tevens het enige dat geheel bewaard is gebleven. Het werd onder Mohammed V gebouwd en vertoont tekenen van christelijke invloeden. In de Arabische bouwstijl werden geen levende wezens afgebeeld, maar in de Leeuwenhof zijn meerdere dierenmotieven te zien. We weten niet waarom de bouw stil kwam te liggen toen de Leeuwenhof klaar was. Wellicht was het geld op, of had het kleine emiraat al zijn middelen nodig voor de strijd tegen de christenen. Aan de goede relaties met Castilië was in ieder geval een einde gekomen, en daarna was Granada voortdurend in gevaar. De Nasriden hielden het echter nog 100 jaar uit, tot emir Boabdil in 1492 huilend en zuchtend vertrok. Print: tre815 - PDF PROCES Layout: ac Red.sek: emk Lees ook Robert Irwin: The Alhambra, Profile Books, 2005 Michael Jacobs: Alhambra, Frances Lincoln, 2005 Richard Fletcher: Moorish Spain, Phoenix,
Tijd van monniken en ridders (500 1000 n. Chr.) 3.4 De islam in Europa. Allah. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.
570 n Chr Profeet Mohammed geboren in Mekka 610 n Chr Openbaringen Allah via de aartsengel Gabriël, De woorden worden opgeschreven in de Koran 622 n Chr Vlucht Mohammed naar Medina, begin islamitische
Nadere informatieLonden ipad. Londen. Tower of Londen. Tower of London. Samengesteld door: BusTic.nl
Londen ipad Londen Tower of Londen Tower of London 1 Londen ipad De Tower of London werd aan het begin van de 11e eeuw gebouwd door Willem de Veroveraar. In de 13e eeuw werd het sterk uitgebreid tot de
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we
Nadere informatieFly & drive Andalusië
Page 1 of 5 Fly & drive Andalusië In Spanje stichtten de Arabieren een rijk dat een hoge beschaving en een grote welvaart kende, waarbij de rest van Europa verbleekte. De belangrijkste gebeurtenissen in
Nadere informatieDe Eerste Ingenieur. Image not found or type unknown. Image not found or type unknown
De Eerste Ingenieur. Vanaf de 9e eeuw verschenen er in Europa plotseling grote kathedralen. Deze grote godshuizen of basilieken werden in eerste instantie in de romaanse bouwstijl opgetrokken en pas naderhand
Nadere informatieDe poorten van Jeruzalem
De poorten van Jeruzalem De huidige imposante muren van Jeruzalem zijn afkomstig uit verschillende bouwperioden. Zij werden in hun hedendaagse vorm door de Turken onder leiding van hun beroemde sultan
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Nadere informatieIn het oude Rome De stad Rome
In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome is héél oud. De stad bestaat al meer dan tweeduizend jaar. Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De mensen die naar Rome kwamen,
Nadere informatiestichting islamitisch college El Furkan en Ababil in Andalusië
stichting islamitisch college El Furkan en Ababil in Andalusië Werkweek - 2012-2013 Inleiding Inleiding Dit schooljaar zijn we weer met de leerlingen uit de groepen 8 van El Furkan en Ababil op werkweek
Nadere informatieVAN SYNAGOGE VIA PAKHUIS NAAR SJOELBRIELLE Riet de Leeuw van Weenen-van der Hoek
VAN SYNAGOGE VIA PAKHUIS NAAR SJOELBRIELLE Riet de Leeuw van Weenen-van der Hoek 15 JAAR STICHTING BEHOUD SYNAGOGE BRIELLE 10 JAAR SJOEL BRIELLE Het jaar 5775/5776 (2015/2016) is een bijzonder jaar. Honderdvierenveertig
Nadere informatieNaam: De Romeinen. Vraag 1. De Romeinen hebben veel gebouwd. Noem vijf verschillende toepassingen. pagina 1 van 6
Naam: De Romeinen De Romeinse bouwkunst. De Romeinen behoren tot de beste bouwers uit de geschiedenis. Ze bouwden tempels, riolen, waterleidingen, wegen, kanalen, huizen, aquaducten, havens, bruggen en
Nadere informatie5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Nadere informatieItalië Florence Florence Palazzo Medici Riccardi Pagina 1
Florence Palazzo Medici Riccardi Pagina 1 Palazzo Medici Riccardi > Medici-paleis Gedurende meer dan een eeuw was het Palazzo Medici Riccardi de hoofdverblijfplaats van de machtige Medici familie die over
Nadere informatieRomeinse architectuur De Romeinse architectuur komt in eerste instantie voort uit die van de Grieken, die immers behoorlijk ver ontwikkeld was voor de
Oude Egyptische architectuur Egyptische bouwkunst had als doel om zo ordelijk en constant mogelijk te zijn. Het beste voorbeeld hiervan is de Egyptische piramide, die symmetrisch is en door praktisch de
Nadere informatieGeschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika
Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika In het vroegere Amerika woonden Indianenstammen. Columbus ontdekte dit land van de Indianen in 1492. Het waren de Azteken, de Inca s
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Marokko
Werkstuk Aardrijkskunde Marokko Werkstuk door een scholier 1314 woorden 8 april 2006 6,6 89 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoud 1. Waar ligt Marokko? 2. Hoe is Marokko ontstaan? 3. Wie woont er in
Nadere informatieKastelen van Gondar. En de keizers
Kastelen van Gondar En de keizers Midas Van Dorpe Eindproject 6de leerjaar Freinetschool De Harp, Gent Inleiding Het beeld dat de mensen van hier van Ethiopië hebben is droogte, stervende mensen,. Maar
Nadere informatieMarrakesh. nemen je nu op rondreis door de stad Marrakesh, met haar mooie gebouwen en rijke cultuur. Al je zintuigen
Marrakesh Wanneer je de wil betreden moet je eerst voorbij de wachters geraken die de poorten van de stad bewaken. Deze poorten zijn de enige toegangswegen tot de stad Marrakesh, die door een stadsmuur
Nadere informatietoespraak CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de inwijding van de Sefer Thora in de Grote Synagoge Deventer
toespraak CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de inwijding van de Sefer Thora in de Grote Synagoge Deventer Deventer, 8 november 2014, rond 11.00 uur Geachte leden van de Joodse Gemeente Beth Shoshanna in Deventer,
Nadere informatieEscher in Het Paleis. Wiskundepakket. Inleiding. M.C. Escher en Wiskunde. De wiskunde educatie van Escher in Het Paleis
Escher in Het Paleis Wiskundepakket Inleiding M.C. Escher en Wiskunde De wiskunde educatie van Escher in Het Paleis M.C. Escher en Wiskunde Hieronder volgt de inleiding van de wiskunde educatie voor middelbare
Nadere informatie3. Door de kruistochten werden de wegen naar het Oosten weer bekend en werd
Samenvatting door M. 1059 woorden 9 december 2013 6 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 3.2 Waardoor de handel herleeft in de hoge middeleeuwen 1. Handelaren gingen zicht weer organiseren en gingen samenwerken
Nadere informatieFilips IV van Spanje: Valladolid, 8 april 1605 Madrid, 17 september 1665
Filips IV van Spanje: Valladolid, 8 april 1605 Madrid, 17 september 1665 Hij was koning van Spanje van 1621 tot 1665, landsheer van de Zuidelijke Nederlanden en koning van Portugal (als Filips III) tot
Nadere informatieBouwstijlen van kerken in Nederland. De volgende bouwstijlen worden kort toegelicht met tekst en beeldmateriaal:
Bouwstijlen Bouwstijlen van kerken in Nederland De volgende bouwstijlen worden kort toegelicht met tekst en beeldmateriaal: Oudste stenen gebouw Romaans Gotiek Neogotiek Renaissance Neorenaissance Classicisme
Nadere informatie11-DAAGSE GEMEENTEREIS NAAR: Andalusië REISPERIODE: MAANDAG 11 SEPTEMBER T/M DONDERDAG 21 SEPTEMBER2017
11-DAAGSE GEMEENTEREIS NAAR: Andalusië REISPERIODE: MAANDAG 11 SEPTEMBER T/M DONDERDAG 21 SEPTEMBER2017 Spanje In de voetsporen van Joden, Christenen en Moslims We maken een prachtige rondreis door het
Nadere informatieHet begin van staatsvorming en centralisatie. Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats?
Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats? Voorbeeld 1: Engeland De bezittingen van de Engelse koning Hendrik II in Frankrijk rond 1180 zijn
Nadere informatieHoe bouwde de koning van Medo Perzië zijn wereldrijk bestuurlijk gezien uit?
In de leeuwenkuil. Hoe bouwde de koning van Medo Perzië zijn wereldrijk bestuurlijk gezien uit? Daniël 6:1-3 1 Darius, de Meder, ontving het koningschap toen hij ongeveer tweeënzestig jaar oud was. 2 Het
Nadere informatieSpreekbeurt Levensbeschouwing Islam
Spreekbeurt Levensbeschouwing Islam Spreekbeurt door een scholier 1817 woorden 6 juni 2007 6,5 164 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 1. Inleiding Ik doe mijn eindpresentatie over de Islam. Eerst wilde
Nadere informatieWelke oplossing zochten
Welke oplossing zochten Een baby in de Nijl deze ouders in de tijd van farao? Exodus 2:1-4 Een man uit het geslacht van Levi ging en nam een dochter van Levi tot vrouw. 2 De vrouw werd zwanger en baarde
Nadere informatieS C.F.
Ref. 3413 Lionard Luxury Real Estate Via dei Banchi, 6 - ang. Piazza S. Maria Novella 50123 Firenze Italia Tel. +39 055 0548100 Fax. +39 055 0548150 Assisi Fantastisch mooi pand te koop in Assisi BESCHRIJVING
Nadere informatieWie gaan het nieuwe Jeruzalem binnen?
Zacharia en de definitieve overwinning in Openbaring. Wie gaan het nieuwe Jeruzalem binnen? Zie Zacharia 14:5, 4, 9 Christus daalt neer op de Olijfberg, vanwaar Hij na zijn opstanding ten hemel was gevaren
Nadere informatieOver het toneelstuk Gijsbrecht van Amstel
Voorwoord Gijsbrecht van Amstel leefde rond 1300. Hij was de belangrijkste man van de stad Amsterdam in die tijd. Gijsbrecht was geliefd bij de bevolking van Amsterdam, maar hij had ook veel vijanden.
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieJeruzalem. Veertigdagenkalender Een wandeling over de muren van. Een goede wandeling gewenst!
Veertigdagenkalender 2014 Een wandeling over de muren van Jeruzalem Jezus was op een ezel Jeruzalem binnengekomen. Het leek toen of hij de koning was, maar in de dagen daarna zou hij gevangengenomen worden
Nadere informatieEmma van Waldeck-Pyrmont: Arolsen, 2 augustus 1858 Den Haag, 20 maart 1934
Emma van Waldeck-Pyrmont: Arolsen, 2 augustus 1858 Den Haag, 20 maart 1934 Adelheid Emma Wilhelmina Theresia, geboren als Adelaïde Emma Wilhelmina Therèse zu Waldeck und Pyrmont, prinses van Waldeck-Pyrmont,
Nadere informatieKruittoren. Ω Hoogte: ca. 18 m Ω Bouwjaar: ca Ω Muurdikte: ruim 1 m Ω Basisvorm: vierkant
Informatiekaart Kruittoren Kruittoren De Kruittoren staat aan de noordzijde van de Nieuwstad, naast het spoor, in een verloren hoekje. Circa 700 jaar geleden werd deze hoektoren gebouwd bij het verbeteren
Nadere informatieEEN PRINS WORDT EEN HERDER
Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld
Nadere informatieLesschema 2 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen
Lesschema 2 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen 1 Naamsverklaring: Een gilde is een vereniging van mensen die hetzelfde beroep uitoefen(d)en, vb bakkers of wevers waren allemaal
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatieDe Middeleeuwen het leven in de middeleeuwen
De Middeleeuwen het leven in de middeleeuwen Na de val van het Romeinse rijk begonnen de Middeleeuwen. Ze noemde deze periode de Middeleeuwen, omdat het de periode was van 1000 jaren tussen het beschaafde
Nadere informatieTraptorens. meestal veel hoger gemaakt dan noodzakelijk. Men
Informatiekaart Traptorens Traptorens Ooit bouwden de rijkste Zutphenaren torens tegen hun huizen aan met een wenteltrap erin. Zo n traptoren gaf status. Nu zijn ze vaak vergeten en verborgen. Iedereen
Nadere informatieKarel de Grote Koning van het Frankische Rijk
Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Eén van de bekendste koningen uit de Middeleeuwen is Karel de Grote. Hij leeft zo'n 1300 jaar geleden, waar hij koning is van het Frankische rijk. Dat rijk
Nadere informatieCyprus. Inleiding. Nicosia (Lefkosia)
Cyprus Inleiding Cyprus ligt in Zuidoost Europa. Het is het derde grootste eiland in de Middellandse Zee. Het bevindt zich ongeveer op 70 km onder de zuidkust van Turkije, en op 150 km van Syrië. Voor
Nadere informatieIN HET SPOOR VAN EL CID EEN ONTDEKKINGSREIS VAN CASTILIË TOT DE LEVANT
22-29 september 2019 IN HET SPOOR VAN EL CID EEN ONTDEKKINGSREIS VAN CASTILIË TOT DE LEVANT Rodrigo Díaz de Vivar, beter gekend als El Cid, is een van Spanjes grootste helden, een voorbeeld van moed, onwrikbare
Nadere informatieANDALUSIe. GEMAAKT DOOR Samantha
ANDALUSIe GEMAAKT DOOR Samantha ANDALUSIË Het mooie Andalusie, het land van de olijven, sinaasappels, zonnebloemen, mooie bergketens en valleien, leuke witte bergdorpen met mooie pleintjes, is een brug
Nadere informatieEEN PRINS WORDT EEN HERDER
Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld
Nadere informatieInleiding Ontwikkelingen op maatschappelijk en cultureel gebied: De Middeleeuwen worden doorgaans in drie perioden verdeeld:
Inleiding De periode tussen 500 en 1500 wordt de Middeleeuwen genoemd. Wat weet je van de middeleeuwen? Het wordt ook wel de donkere periode genoemd. Waarom? Tijdens de middeleeuwen was het geloof heel
Nadere informatieBarcelona. Barcelona. Montjuïc
Montjuïc De Montjuïc is een heuvel gelegen in de buurt van het centrum van. De heuvel, waarop zowel een wereldtentoonstelling als de Olympische Spelen gehouden werden, heeft een heel aantal bezienswaardigheden
Nadere informatieHoe oud was David toen hij koning werd en hoe lang heeft David leiding mogen geven?
David koning in Jeruzalem. Hoe oud was David toen hij koning werd en hoe lang heeft David leiding mogen geven? 2 Samuel 5:4-5 4 Dertig jaar oud was David toen hij koning werd; veertig jaar heeft hij geregeerd.
Nadere informatie7 WERELDWONDEREN - Sri Lanka
7 WERELDWONDEREN - Sri Lanka In Sri Lanka zijn zeven locaties (sites) terug te vinden die op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staan. Bijzondere locaties die worden beschouwd als onvervangbaar, uniek
Nadere informatie14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.
Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het
Nadere informatieLiturgie morgendienst 15 oktober, voorgangers ds. W. Louwerse. Micha-zondag Thema: De knop om. Mededelingen. Zingen: Gezang 21: 1 en 4. Votum.
Mededelingen Zingen: Gezang 21: 1 en 4 Votum Groet Zingen: Opwekking 672 Micha-zondag Thema: De knop om. Heerser over alle dingen God van de oneindigheid van Uw liefde wil ik zingen buigen voor Uw majesteit
Nadere informatieART HISTORY Barok en Classicisme
ART HISTORY Barok en Classicisme H4-profiel Barok 17e eeuw Classicisme 18de eeuw ART HISTORY Barok en Rococo H4-profiel 17e eeuw Barok De barok is een Europese stijlperiode die aan het begin van de 17e
Nadere informatieKastelen in Nederland
Kastelen in Nederland J In ons land staan veel kastelen. Meer dan honderd. De meeste van die kastelen staan in het water. Bijvoorbeeld midden in een meer of een heel grote vijver. Als er geen water was,
Nadere informatieBrandaan. Geschiedenis WERKBOEK
7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische
Nadere informatieEven herhalen. democratie. militaire dril. slimme list. Gwijde van Dampierre. Leliaerts Guldensporenslag
Even herhalen Prehistorie Oudheid De ontdekking van het vuur bood enkele voordelen. Zo konden de eerste mensen roosteren, hadden ze en en bood het hun ook vlees warmte licht bescherming Athene stond bekend
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 tijd van grieken en romeinen, paragraaf 3 Imperium Romanum
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 tijd van grieken en romeinen, paragraaf 3 Imperium Romanum Samenvatting door Anisha 1170 woorden 23 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks
Nadere informatieSamenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme
Samenvatting CKV 19e eeuw: neoclassicisme Samenvatting door H. 972 woorden 26 juni 2016 1 1 keer beoordeeld Vak CKV Er zijn in de 19e eeuw 5 stromingen ontwikkeld NEO- classicisme De Romantiek Realisme
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen
Tijdvak 1 Toetsvragen 1 De meeste kennis over de periode waarin de eerste mensen leefden, komt van archeologen. Wat houdt het werk van archeologen in? A Zij bestuderen de verschillende theorieën over de
Nadere informatieFEATURE: SPANJE IN AMSTERDAM
FEATURE: SPANJE IN AMSTERDAM Pagina 2 van 5 PRESS FEATURE Spanje in Amsterdam Amsterdam heeft eeuwenoude banden met Spanje. De relatie begon minder vredig, met de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) tussen
Nadere informatieLe seigneur de Clérans
30 VIVENDA Le seigneur de Clérans In heel Europa richt binnenhuisarchitect/vormgever/beeldhouwer Joris van Grinsven opmerkelijke huizen in voor zijn opdrachtgevers. Voor hemzelf had het lot iets bijzonders
Nadere informatieHet Frankische rijk. Bedreigd door de islam. Monniken en Ridders
prehistorie 32 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Monniken en Ridders Het Frankische rijk Jos staat in een hoek van de kringloopwinkel in een grote doos te grabbelen. Hij rommelt
Nadere informatieRome. Rome. Via Appia Antica
Via Appia Antica De Via Appia Antica was een van de meest belangrijke wegen ter wereld en een van de bekendste van alle wegen die vanuit naar zowat alle uiteinden van het inse Rijk uitzwermden. Langs de
Nadere informatieDE APENHOF. een spannende speurtocht naar rollen, regie en de waarheid. Robert Beernink
DE APENHOF een spannende speurtocht naar rollen, regie en de waarheid Robert Beernink Uitgever De Apenhof is een fictief verhaal. ISBN/EAN 9789462662094 NUR 330 2016 eerste uitgave www.robertbeernink.nl
Nadere informatieDe 7 wereldwonderen. De piramiden van Gizeh: Tijd
Opzoekfiche van Fien uit klas Wim 26/11/09 Blz. 1 van 8 De 7 wereldwonderen zijn 7 bijzondere bouwwerken. De zeven wereldwonderen zijn: 1. De piramiden van Gizeh 2. De hangende tuinen van Babylon 3. De
Nadere informatieTijd van monniken en ridders (500 100) 3.1 Leenheren en leenmannen (500 100) (500 100) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieKenmerken islam hv123
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 07 november 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62226 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieMoors Spanje. mei/juni 2013. HOVO Groningen. Saskia van Lier
Moors Spanje mei/juni 2013 HOVO Groningen Saskia van Lier Al Andalus 711-1492 Umayyaden 756-1031 Taifa-rijken 1009-1060 Almorawiden 1060-1147 Almohaden 1133-1269 Nasriden 1232-1492 Van Gibraltar tot
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis H1 (-1.5)
Samenvatting Geschiedenis H1 (-1.5) Samenvatting door een scholier 1178 woorden 19 november 2017 5,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis Samenvatting H1 Het Spaanse wereldrijk
Nadere informatieKarel IV van Spanje: Portici, 11 november Rome, 20 januari 1819.
Karel IV van Spanje: Portici, 11 november 1748 - Rome, 20 januari 1819. Karel Anton Pascal Frans Xavier Johan Nepomuceen Jozef Januarius Serafijn Didacus (Spaans: Carlos) was van 1788 tot 1808 koning van
Nadere informatiePiscine Mai. In een poging het lelijke effect van de grafitti te minimaliseren, heb ik deze reeks in zwart/wit bewerkt
Piscine Mai In de jaren 1970 vatte de Franse overheid het plan op om de zwemsport toegankelijk te maken voor alle Fransen. Het project, dat liep tot het begin van de jaren 1980, kreeg de naam 1000 piscines
Nadere informatieLiederen voor zondag 5 februari 2017
Liederen voor zondag 5 februari 2017 Hemelhoog 429 / Opwekking 599 Nog voordat je bestond Kende Hij je naam Hij zag je elk moment En telde elke traan Omdat Hij van je hield Gaf Hij zijn eigen zoon Hij
Nadere informatieDe val van Toledo. revisie: Abo Abdillah Kantoor voor da'wa Rabwah (Riyad)
De val van Toledo ] لونلدية - Dutch [ Nederlands - revisie: Abo Abdillah Kantoor voor da'wa Rabwah (Riyad) 2012-1433 سقوط طليطلة بيد نلصارى» بالل اهلونلدية «مراجعة: أبو عبد االله 2012-1433 بسم االله الرحمن
Nadere informatieDe ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters.
Over dit boek De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters. Dit boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over een man die vlucht naar Europa.
Nadere informatieU ZULT MIJN GETUIGEN ZIJN
U ZULT MIJN GETUIGEN ZIJN Les 1 voor 7 juli 2018 Het eerste hoofdstuk van Handelingen vertelt over de laatste dagen van Jezus op aarde en de eerste reacties van de discipelen na Zijn hemelvaart. De laatste
Nadere informatieS C.F.
Ref. 1783 Lionard Luxury Real Estate Via dei Banchi, 6 - ang. Piazza S. Maria Novella 50123 Firenze Italia Tel. +39 055 0548100 Fax. +39 055 0548150 Piacenza Kasteel te koop in de buurt van Piacenza BESCHRIJVING
Nadere informatieDe schepping. Leerplan r.-k. godsdienst
De schepping Focus van dit verhaal De focus van dit verhaal ligt op de scheppingsdagen (Gen. 1:1 2:3). Dit verhaal is één van de heilige verhalen. Het verhaal hoort tot de kernpresentatie. Christenen beleven
Nadere informatieJournal of Nobility Studies
Journal of Nobility Studies virtus 20 2013 virtus 20 2013 Coen Wilders * Soeverein ten dienste van de Habsburgse dynastie 232 Luc Duerloo, Dynasty and Piety. Archduke Albert (1598-1621) and Habsburg Political
Nadere informatieTijd van monniken en ridders ( ) 3.1 Leenheren en leenmannen ( ) ( ) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieS C.F.
Ref. 0500 Lionard Luxury Real Estate Via dei Banchi, 6 - ang. Piazza S. Maria Novella 50123 Firenze Italia Tel. +39 055 0548100 Fax. +39 055 0548150 Lago Maggiore Villa te koop met fonteinen en standbeelden
Nadere informatieANDALUSIË. Rondreis met alle hoogtepunten+ autentiek Andalusië
ANDALUSIË Rondreis met alle hoogtepunten+ autentiek Andalusië 21 september 28 september 2016 DAG 1: BRUSSEL MALAGA RONDA (D) Vertrek vanuit Brussel naar Malaga. Onthaal door de Nederlandstalige gids en
Nadere informatieRomeinen. Romeinen. Germanen
Romeinen Romeinen Grieken en Romeinen lijken op elkaar qua levensstijl. Het Romeinse rijk is ontstaan in Rome (753 v. Chr.). De Romeinen kwamen 50 v. Chr. naar Nederland. De Romeinen hebben het Latijns
Nadere informatieKenmerken islam hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 18 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62226 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieSpreekbeurt en werkstuk over. Ridders. Door: Oscar Zuethoff
Spreekbeurt en werkstuk over Ridders Door: Oscar Zuethoff Mei 2007 Inleiding Waarom houd ik een spreekbeurt over de ridders en de riddertijd? Toen ik klein was wilde ik altijd al een ridder zijn. Ik vind
Nadere informatieVAN SCHETS. De locatie: het geplande Internationaal Ecologisch Onderzoekscentrum en Resort in de Republiek Malta. Inleiding NAARBIM VECTORWORKS:
VECTORWORKS: VAN SCHETS NAARBIM De locatie: het geplande Internationaal Ecologisch Onderzoekscentrum en Resort in de Republiek Malta Inleiding De opdrachtgever van dit project is een Noord-Amerikaans bedrijf
Nadere informatieFrederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom
Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom De zeven deugden bestaan al heel lang. Al sinds het begin van de mensheid. Adam zat alleen in het hemelse rijk. Hij verveelde zich
Nadere informatieIk houd mijn werkstuk over Spanje omdat ik het een leuk en lekker warm land vind. Maar ik heb dit onderwerp ook gekozen omdat er heel lekker eten is!!
Opdracht door een scholier 1892 woorden 18 maart 2011 6 9 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Ik houd mijn werkstuk over Spanje omdat ik het een leuk en lekker warm land vind. Maar ik heb dit onderwerp
Nadere informatieKenmerken islam hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 25 June 2015 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62226 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieS C.F.
Ref. 0347 Lionard Luxury Real Estate Via dei Banchi, 6 - ang. Piazza S. Maria Novella 50123 Firenze Italia Tel. +39 055 0548100 Fax. +39 055 0548150 Frankrijk - Bocche di Bonifacio LUXE VASTGOED OP EEN
Nadere informatieWelk verzoek kreeg David, terwijl hij op de vlucht was en wie raadpleegde David eerst?
David op de vlucht. Welk verzoek kreeg David, terwijl hij op de vlucht was en wie raadpleegde David eerst? 1 Samuel 23:1-2 1 Men vertelde David: Zie, de Filistijnen strijden tegen Kehila en zij plunderen
Nadere informatieOpwekking 346: Opwekking 167:
Opwekking 346: Maak ons tot een stralend licht een stralend licht Tot de wereld ziet wie haar het leven geeft. Laat het schijnen door ons heen. Maak ons tot een woord van hoop een levend woord dat U verlossing
Nadere informatieAlbrecht van Oostenrijk: (Wiener Neustadt, 15 november 1559 Brussel, 13 juli 1621
Albrecht en Isabella Heersers van de Nederlanden Periode: 1598 1621 Voorganger: Filips II Opvolger: Filips IV Albrecht van Oostenrijk: (Wiener Neustadt, 15 november 1559 Brussel, 13 juli 1621 Ook Albert
Nadere informatieOnderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten?
Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Rond 1080 bedreigen de minder tolerante Seldjoeken Constantinopel. Het werd voor christelijke pelgrims steeds moeilijker
Nadere informatieToelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Nadere informatieraag de ziekenzaal lag net aan het water en aan de straatzijde...
A ls je deze vragenlijst hebt ingevuld weet je al heel wat over dit museum. Op het eind vind je een lijstje met wat uitleg bij woorden die je misschien niet kent. Veel succes! v 1 Dit museum was vroeger
Nadere informatieNa de Nassau s werd de Gouverneur van de KMA de nieuwe Kasteelheer. Van de oude Burcht in Breda is vrijwel niets bekend.
1200 an POLANEN naar NASSAU tot GOEVERNEUR Ons koningshuis Oranje Nassau ontstond in Breda door het huwelijk van Johanna van Polanen (ook wel Wassenaar) met Egelbrecht van Nassau uit Duitsland. Van BURCHT
Nadere informatieSamenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Nadere informatieAansteken van de vierde adventskaars Aandacht voor de bloemschikking
Orde van dienst zondag 23 december 2018 Protestantse Gemeente De Open Hof te Oud-Beijerland Vierde Advent Voorganger: Ds. Gertjan Robbemond Muzikale leiding: Dhr. Leo Lommers ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nadere informatie