Wat speelt er allemaal in park, tuin en zandbak?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat speelt er allemaal in park, tuin en zandbak?"

Laura Verhoeven
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Utrecht University Wat speelt er allemaal in park, tuin en zandbak? Wat speelt er in de tuin? Nationaal Symposium Hondenbeleid, 21 april 2016 dr. ing. Paul A.M. Overgaauw, dierenarts-microbioloog en parasitoloog Prof. dr. Frans van Knapen, dierenarts-specialist veterinaire volksgezondheid en parasitoloog de tuin de tuin de tuin de tuin!"

Paul A.M. Overgaauw, dierenarts-microbioloog en parasitoloog Prof. dr.

2 de tuin Wat speelt er in de zandbak? de zandbak de zandbak Maar ook de moestuin Wat speelt er in de grond? Toxoplasma-oöcysten (kat) Embryonerende Toxocara-eitjes (hond en kat) #"

3 Wat speelt er in de grond? Verminderde weerstand (YOPI s) Toxocara Toxoplasma Embryonatie/sporulatie: 3 6 weken 1-2 dagen Levensvatbaar: > 1 jaar > 18 maanden (grond) afsterven bij 15 C 6-54 maanden (water) Besmetting: 10% 30% (parken, tuinen, zandbakken)! Young! Old! Pregnant! Immune suppressed Toxoplasma gondii Toxoplasma gondii! Eindgastheer: kat! Tussengastheren: warmbloedigen Oöcysten (sporozoieten): - Omgeving (tuin, zandbak, potgrond) - Groente en fruit (eigen tuin) - Water (schaal- en schelpdieren) Weefselcysten (bradyzoieten): - Vleesconsumptie - Orgaantransplantatie Tachyzoieten (a-sexuele reproductie): - Congenitaal - Bloedtransfusie - (Melk) - (Contact tijdens partus) Toxoplasma seroprevalentie mens Ziektelast toxoplasmose NL 2006 * Seroprevalentie Nederlandse bevolking: 41% in 96! 26% in 07 * Seroprevalentie vrouwen jaar (NL): 35% in 96! 18,5% in 07 - met kat: 19.6% - zonder kat: 16.5%* (Hofhuis et al.) Havelaar A $"

(parken, tuinen, zandbakken)! Young! Old! Pregnant! Immune suppressed Toxoplasma gondii Toxoplasma gondii! Eindgastheer: kat!

4 Toxocara spoelwormen hond en kat Gastheer Toxocara canis & T. cati &'"()*+,--." 5'"+6**-4()*+,--." /'"01(-234(" Gastheer: hond en kat Omgeving "! besmetting tot 30-40% (longontsteking, diarree, sterfte)!"#$%&'%()*&'$% Parken Nederland: Toxocara eitjes (T. canis)! 1993: 0-30% (Utrecht, Den Haag)! 2014: 0-40% (Utrecht, Den Haag, Eindhoven) +,-./$$&'%0%1%2% 3.&456)&4&'%7%8,$% besmetting tot 5-10% (zelden symptomen) " " " " besmetting tot 60% (zelden symptomen) Jansen en Van Knapen, 1993 Van den Bergen, Denis, Van Oorschot, Overgaauw, Nijsse, 2014! Omgeving Zandbakken in Nederland: Toxocara eitjes (T. cati)! 1993: 30-70%% (Utrecht, Den Haag)! 2014: 33-50% (Utrecht, Den Haag, Eindhoven) Grondmonsters positief: in 1993! 38% en in 2014! 13% &77-8+)9-:;;" %"

2014: 0-40% (Utrecht, Den Haag, Eindhoven) +,-./$$&'%0%1%2% 3.

5 ! Omgeving Omgeving Speelplaatsen Tuinen (Polen) Toxocara eitjes* 17% monsters positief gem. 6,4 eitjes/g Proportion of eggs found Egg density Foto: F. van Knapen *Mizgajska-Wiktor and Uga 200 Tussengastheer Larva migrans" Percentage sero-positief Tussengastheer: mens Seroprevalentie NL N = 793 Leeftijd Veel larven: VLM OLM Covert toxocarosis " Weinig larven: Geen klinische symptomen of griepachtig beeld PIENTER 1996 Sero-positief gem: 19% < 30 jaar oud: 4-15% > 45 jaar oud: 30% Toxocarose kinderen Toxocarose kinderen Hoe vaak dan? Bij ieder kind met onbegrepen buikpijn en eosinofilie moet een Toxocara-infectie worden overwogen Allergische verschijnselen bij kinderen die aanleg hebben voor astma, treden vaker op na een Toxocara-infectie Glickman and Summers, 1983 Taylor et al. 1987! Buys et al <"

Leeftijd Veel larven: VLM OLM Covert toxocarosis " Weinig larven: Geen klinische symptomen of griepachtig beeld PIENTER 1996 Sero-positief gem: 19% < 30 jaar oud: 4-15% > 45 jaar oud: 30% Toxocarose

6 Toxocarose kinderen Oculaire larva migrans Toxocarose kinderen Viscerale larva migrans Ierland (2004) -! steekproef schoolkinderen -! 9.7 Toxocara ooginfecties/ personen -! relatie met grond/regenwormen eten en convulsies " "" Toxocarose kinderen Viscerale larva migrans Ierland (2006) -! 2129 schoolkinderen; 4-19 jaar -! antistoffen: 31% (in NL: gem. 10%) -! vooral scholen platteland hoge concentraties -! geofagie en bezit huisdier significante relatie -! gedrag- en leerstoornissen * >?)134)@04"0A"%B#CD")E6:+*"F#!G<D"H-).*I"A0."+,-")**073)@04"9-+J--4"+0?07).3)*3*" F8.-*-47-"0A")4@GK0?07).)"L(M")4@90E3-*I"N"$"1-)*6.-*"0A"70(43@2-"A647@04O" G! *318:-".-)7@04"@1-"FPQKI" G! *H190:GE3(3+"*69*@+6@04"FPRPI"" G! *-.3):GE3(3+":-).434("FPRSI" T"K0?07).3)*3*"8.-E37+-E"J0.*-"8-.A0.1)47-"04"+,-"PRP"96+"40+"04"+,-"PQK"0."+,-"PRS" T"L4"7047:6*304B"+0?07).3)*3*")88-).*"+0"9-")**073)+-E"J3+,"E-7.-)*-E"70(43@2-"A647@04" ="

vooral scholen platteland hoge concentraties -! geofagie en bezit huisdier significante relatie -! gedrag- en leerstoornissen * >?)134)@04"0A"%B#CD")E6:+*"F#!G<D"H-).*I"A0."+,-")**073)@04"9-+J--4"+0?

7 Grond eten (pica) " Kinderen in zandbak Grondopname & zandbak " -! jonge kinderen: 5-8 g zand/dag opname* -! ingedroogde T. gondii oöcysten inademen* Kat in zandbak -! prefereert los zand, rust (80% s nachts)** -! in 3 zandbakken*! in 5 maanden 961 defecaties! 383 miljoen oöcysten/zandbak = 21 miljoen/m 2 -! In 3 zandbakken**! in 4,5 maanden 972 dieren! waarvan 1% honden *Torrey and Yolken, 2013 **Uga et al, 1996 Tuinieren* -! 7-13 g aarde onder nagels -! 100 Toxoplasma oöcysten *Torrey and Yolken, 2013 Grondopname & tuinieren " de moestuin! Onderzoek Ardennen & Moezelstreek*! 200 moestuinen m 2 bemonsterd! 248 feces in 81 tuinen gevonden (41%)! Omheind: geen feces vossen, wel hond en kat #! Toxoplasma: kattenfeces: 2,3% #! Toxocara: hond 5,7%, kat 41% en vos 10% #! E. multilocularis: vos14%! Vooral aan randen tuinen feces! Adviezen: #! hek er omheen plaatsen #! rauwe groenten in midden poten * Bastien et al. ESCCAP Echinococcus Meeting Lithuania, Oct Preventie = Verantwoord Huisdierbezit!! Voorkom omgevingsbesmetting! Ontworming & vlooien/tekenbestrijding H + K! Hondenpoep opruimen! Zandbak: afdekken; geen H/K; niet eten en drinken! Kattenbak dagelijks verschonen (niet door zwangere ) Voorlichting & advies Hygiëne! Handen wassen na buiten spelen/werken! Handschoenen bij tuinieren! Groente/fruit goed wassen! Geen rauw vlees eten of aan H/K voeren!! Publieksvoorlichting & educatie! Dierenarts, dierenwinkel, asiel, fokker,! Huisarts, jeugdarts, schoolarts! Gemeente?? C"

waarvan 1% honden *Torrey and Yolken, 2013 **Uga et al, 1996 Tuinieren* -! 7-13 g aarde onder nagels -! 100 Toxoplasma oöcysten *Torrey and Yolken, 2013 Grondopname & tuinieren " de moestuin!

8 Adviezen tijdens de zwangerschap 1. Eet tijdens de zwangerschap geen rauw of halfrauw vlees. Verhit al het vlees door en door! Goed gebraden of gestoofd vlees vormt geen enkel risico; rood en rosé vlees wel! Denk ook aan rauwe vleesproducten als filet americain, ossenworst, theeworst, rosbief, rauwe ham, cervelaat, salami en chorizo. 2. Was alle groenten en fruit goed. 3. Draag handschoenen bij het werken in de tuin. Zwanger? Voorkom Toxoplasma infectie Laat de kattenbak voor de zekerheid dagelijks door iemand anders schoonmaken. ESCCAP is een non-profit organisatie gevormd uit een groep dierenarts-parasitologen uit Europa. Deze houdt zich bezig met het verstrekken van eenduidige en nuttige informatie voor dierenartsen en eigenaren om parasitaire infecties bij huisdieren te bestrijden. ESCCAP Benelux is onderdeel van ESCCAP Europe en richt zich op dierenartsen, eigenaren en organisaties in Nederland, België en Luxemburg. ESCCAP geeft actuele informatie en ontwikkelt uniforme richtlijnen voor parasietenbestrijding bij hond en kat en zorgt voor een brede verspreiding hiervan. Stichting ESCCAP Benelux Postbus AM Hilversum Tel: +31(0) Web: Stichting ESCCAP Benelux KvK Midden Nederland nr Dank voor uw aandacht! U"

Denk ook aan rauwe vleesproducten als filet americain, ossenworst, theeworst, rosbief, rauwe ham, cervelaat, salami en chorizo. 2. Was alle groenten en fruit goed. 3.

Vergelijkbare documenten

Wat speelt er allemaal in de tuin en zandbak?

Utrecht University Wat speelt er allemaal in de tuin en zandbak? Wat speelt er in de: -tuin? - zandbak? - moestuin? Zoönosendag 2 december 2014 Paul A.M. Overgaauw DVM PhD Dipl. ACVM Dierenarts-microbioloog