Straatnamen Oranjewoud

Transcriptie

1 Straatnamen Oranjewoud Dorp ten zuid-oosten van Heerenveen (Fries: Oranjewâld; plaatselijk It Wâld), met buurtschap Brongerga, eertijds een afzonderlijk dorp. Ter plaatse van het Schoterwoud bouwde Albertine Agnes in ongeveer 1665 een buitenverblijf, in de Franse tijd vrijwel geheel gesloopt. Het is omstreeks 1820 herbouwd op de gewelfde kelders van het middengedeelte. Albertine Agnes liet de bossen op de heide aanleggen. In ongeveer 1800 is de vorstelijke bezitting verbeurd verklaard en publiek verkocht. De rest der bossen (plm 200 ha) en landerijen behoort thans grotendeels toe aan Verzekering Maatschappij AEGON, Mejuffrouw A.V. Bieruma Oosting en de Douairière Mr. B.Ph. baron van Harinxma thoe Slooten. (Zie encyclopedie van Friesland 1958). Op de kaart van Schotanus/Halma van 1718 staat 'Oranjewoud' vermeld achter het toenmalige slot, terwijl de naam 'Schooterwoud' is gegeven aan een groot deel van het tegenwoordige Oranjewoud. Bij raadsbesluit van 30 januari 1951 werd een gedeelte van Oranjewoud bij de plaats Heerenveen gevoegd. Bij raadsbesluit van 26 april 1965 werd met ingang van 1 juni 1965 de noord-zuid dorpsgrens van Oranjewoud opnieuw verlegd en wel zodanig, dat deze kwam te liggen op de westelijke begrenzing van de nieuwe rijksweg 32. In Oranjewoud de gehuchten Brongerga, Pauwenburg en De Kom. In 1989 verscheen er een rijk geillustreerd boek van drs. R.L.P. Mulder-Radetsky en B.H. de Vries "Geschiedenis van Oranjewoud" ' Van vorstelijk lustslot tot voorname buitenplaatsen', hierin wordt de geschiedenis van het onderhavige dorp uitvoerig beschreven. In verband met de realisering van de nieuwe woonwijk Skoatterwâld in Heerenveen werd de dorpsgrens tussen Heerenveen en Oranjewoud bij raadsbesluit van 4 december 2000 gewijzigd. 687 inwoners en 303 woningen per 1 januari ADEMALAAN, LOLLIUS Zie bij "Lollius Ademalaan". ALBERTINE AGNESWEG Van hotel 'Tjaarda' in ongeveer noordelijke richting naar de "Oranje-brug" waar "De Block van Scheltingaweg" overgaat in de "Lindelaan" Eerder in de volksmond genoemd "Skeansingel" of "Skeandyk". Albertine Agnes was een dochter van de Hollandse Stadhouder Frederik Hendrik en gemalin van de Friese stadhouder Willem Frederik. Omstreeks 1664 kocht zij veel eigendommen in deze omgeving en legde daarmede de grondslag voor de Nassause domeinen. In de encyclopedie van Friesland (1958) wordt omtrent haar het volgende vermeld: "Albertine Agnes, prinses van Oranje Nassau, geboren te Den Haag op 9 april 1634 en overleden te Oranjewoud op 14 mei Ze was de dochter van Frederik Hendrik en Amalia van Solms. Zij huwde te Kleef op 2 mei 1652 haar achterneef Willem Frederik. Amalia wantrouwde Willem Frederik als eventuele opvolger van Willem II. Na de dood van haar echtgenoot (1664) nam Albertine Agnes het stadhouderschap over Friesland, Groningen en Drenthe waar, tot de meerderjarigheid van haar zoon Hendrik Casimir II (1675) wiens opvoeding haar veel moeilijkheden gaf. In 1672 droeg zij veel bij tot de verdediging van Friesland, ook financieel. In de twisten tussen haar zoon en Willem III trachtte zij te bemiddelen. Na 1679 leefde zij meestal in Nassau, waar zij de regering had behouden en Oranienstein bij Diez liet bouwen, en op het eveneens door haar aangelegde Oranjewoud. Ze was kunstlievend, gaf grote feesten en liet veel schulden na. De weg zal vermoedelijk na 1848 zijn aangelegd; op de gemeentekaart van Eekhof van dat jaar komt de weg niet voor.

2 AMALIALAAN (vervallen) In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord, van de mini-rotonde in de "Henriëtte Amalialaan" in noordelijke richting, daarna afbuigend in noord-westelijke richting en vervolgens in zuid-westelijke richting naar de "Cissy van Marxveldtlaan". Besluit naamgeving van 7 april 1997 en 27 mei De straten in dit gebied zijn genoemd naar de vrouwen of dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de dochter van Willem Frederik en Albertine Agnes. Ter voorkoming van misverstanden met "Henriëtte Amalialaan", werd bij laatstgenoemd besluit de naam gewijzigd in "Casimiralaan". ANNA CHARLOTTELAAN In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord, van de "Carolinalaan" in ongeveer zuidwestelijke richting daarna afbuigend naar het noord-westen via de mini-rotondes in de "Henriëtte Amalialaan" en de "Maria Louiselaan" tot de "Casimiralaan". Besluit naamgeving van 7 april De straten in dit gebied zijn genoemd naar de vrouwen of dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de dochter van Johan Willem Friso en Maria Louise. BEATRIXLAAN, PRINSES Zie bij "Prinses Beatrixlaan". BERNHARDWEG, PRINS Zie bij "Prins Bernhardweg" BIENEMALAAN, VAN Zie bij "Van Bienemalaan". BIERUMA OOSTINGWEG Van hotel 'Tjaarda' via de 'witte brug' (over de Prinsenwijk) in ongeveer oostelijke richting tot het zuidelijk eindpunt van de "Marijkemuoiwei", overgaand in de "Weversbuurt" van Mildam. De familie Bieruma Oosting woonde reeds meer dan 100 jaren op huize "Oranjestein" maar kwam oorspronkelijk uit Drachten. Als landeigenaren hadden vele leden een voortreffelijke naam, ook personen, die zeer op de voorgrond traden. We noemen Mr. Jan Bieruma Oosting, grietman van Weststellingwerf ( ), burgemeester van Leeuwarden ( ), lid der Tweede Kamer; overleden te Oranjewoud op 24 juli In de familie kwamen ook rechters en advocaten voor. De eigendommen van de familie liggen voor een groot deel aan deze weg. Het buiten 'Oranjestein' is in 1841 door -Sjuwke Cats - moeder van Mr. Jan Bieruma Oosting gekocht van Mr. Lollius Adema. Deze kocht het buiten van Mr. van der Veen, kantonrechter (of eerst vrederechter) te Wolvega, deze had het in 1811 voor goud francs gekocht van de Fransen in de domeinverkoop. Het huis was toen rentmeesterswoning en was tot 12 mei 1812 verhuurd aan de rentmeester der domeinen (voor de Fransen), Evert Semler. Het is mogelijk dat 'Oranjestein' oorspronkelijk het buiten 'Oraniënstein' is geweest dat door Albertine Agnes werd gebouwd. De weg komt (zonder benaming), als onderdeel van de weg naar Katlijk, reeds voor op de gemeentekaart van Schotanus/Halma van 1718.

3 BINNENWEG (vervallen) Liep van de "Burgemeester Falkenaweg" in Heerenveen naar en langs de openbare begraafplaats in ongeveer zuidelijke richting tot bij de "Van der Sluislaan" in ongeveer oostelijke richting door de fietstunnel onder Rijksweg 32 en tot slot weer afbuigend in zuidelijke richting tot de "Koningin Julianaweg". Het vroegere stuk in Oranjewoud, vanaf de fietstunnel in rijksweg 32 tot de "Koningin Julianaweg" is bij besluit van B&W van 20 januari 1984 vernoemd in "Cissy van Marxveldtlaan". BLOCQ VAN SCHELTINGAWEG, DE Zie bij "De Blocq van Scheltingaweg". BRANDELEANE Het fietspad tussen de "Woudsterweg" (Prinsenwijk) en Pauwenburg. Besluit naamgeving van 28 juni Op deze plaats heeft vroeger een pad gelegen dat in de volksmond Brandeleane werd genoemd. Een gedeelte van het onderhavige fietspad sluit hierop aan, reden om deze naam aan het pad te geven. BRONGERGA Fries: Brongergea, plaatselijk Brommegea. Voormalig dorp, thans buurtschap onder Oranjewoud. Op het kerkhof wijst een klokkenstoel op een middeleeuwse kerk; op deze begraafplaats vindt men grafkelders van de familie de Blocq van Scheltinga en van de familie Van Limburg Stirum. Op de kaart van Schotanus/Halma van 1718 staat bij het kerkhof vermeld : "vervallen kerk" en worden als belangrijke buitens genoemd "van Haren" en "Tamminga". BUNGALOWPARK WOUDZOOM Uitbreidingsplan te Oranjewoud ten oosten van "Lollius Ademalaan", waarvan de wegen zijn aangelegd in 1962 en welke namen van de leden van het Koninklijk Huis hebben gekregen. Besluit naamgeving van 19 maart CAROLINALAAN In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord van de minirotonde in de "Henriëtte Amalialaan" eerst in ongeveer oostelijke richting daarna afbuigend in meer zuidelijke richting doodlopend. Besluit naamgeving van 7 april De straten in dit gebied zijn genoemd naar vrouwen of dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de dochter ( ) van Willem (IV) Karel Hendrik Friso, prins van Oranje Nassau ( ) en Anna van Hanover. CASIMIRALAAN In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord van de mini-rotonde in de "Henriëtte Amalialaan" eerst in ongeveer noordelijk richting daarna afbuigend naar het noordwesten en later naar het zuid-westen tot de "Cissy van Marxveldtlaan". Besluit naamgeving van 27 mei De straten in dit gebied zijn genoemd naar de vrouwen of dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de dochter van Hendrik Casimir II en Henriëtte Amalia. CATSLAAN, PIETER HERINGA Zie bij "Pieter Heringa Catslaan".

4 CISSY VAN MARXVELDTLAAN Van de "Koningin Julianaweg" tot de minirotonde in (het verlengde van de) "Rottumerweg". Liep voorheen vanaf de fietstunnel onder rijksweg 32 in noord-oostelijke richting, daarna afbuigend in zuid-oostelijke richting, naar de "Koningin Julianaweg" (voorheen "Binnenweg" genoemd). Besluit naamgeving van 20 januari 1984 en van 7 april 1997 Naam werd eerst geschreven als Cissy van Marxveldlaan maar werd bij laatstgenoemd besluit verbeterd (dt). Met als ondertiteling Setske Beek-De Haan, Zie ook de "Verlengde Cissy van Marxveldtlaan". Cissy van Marxveldt was het pseudoniem voor Setske de Haan, welke op 24 november 1889 in het schoolhuis te Oranjewoud werd geboren als dochter van de onderwijzer IJnze de Haan en Froukje de Groot. Ze woonde tot 1910 in onze gemeente en bezocht in Heerenveen de H.B.S. Zij schreef een groot aantal, zeer bekend geworden meisjesboeken, onder anderen de serie over Joop ter Heul. DE BLOCQ VAN SCHELTINGA-WEG De weg, vrijwel oost-west lopend van de "Prins Bernhardweg"/"Krukmanslaan" tot de Oranjebrug en daar overgaand in "Lindelaan". De familie De Blocq van Scheltinga heeft verschillende grietmannen en een burgemeester van Schoterland opgeleverd van 1647 tot 1795 en ook na de Franse tijd. De eerste was Daniël ( ), opgevolgd door Martinus ( ), vervolgens Menno Coehoorn ( ) en Martinus ( ). Na de Franse tijd Menno Coehoorn ( ) en Mr. Hans Willem ( ), terwijl diens zoon burgemeester van Schoterland is geweest van mei 1872 tot oktober De familie woonde oorspronkelijk in Heerenveen - haar buiten (afgebroken in 1832) stond ter plaatse van de voormalige RK kerk naast Oenemastate. Een afbeelding ervan is in het museum aanwezig. Ook het pand aan het "van Harenspad" (voorheen dr. Oosterhagen) naast het Museum, was eigendom van de familie. Omstreeks 1780 kocht de familie 'Pauwenburg' in Oranjewoud van de familie Van Haren. In dit huis woonde een Daniël, die in de Franse tijd maire van Mildam was. Zijn zoon, Mr. Hans Willem (zie onder) kocht in ongeveer 1830 het stadhouderlijk hof (de beide huizen, waarvan het slot reeds voor 1810 was afgebroken) van Mr. Jackema van Burmania Rengers. Deze laatste had het op de domeinenverkoop in 1813 gekocht voor goudfrancs (perceel 15 'Les deux Jardins et Hantations', groot ha) en kocht er nog vele bospercelen bij, samen voor frs. Mr. Hans Willem heeft in ongeveer 1832 het slot 'Oranjewoud' laten bouwen, hetwelk omstreeks 1953 is verbouwd door de Stichting Landbouwcoöperatie (die het kocht van Martinus de B.van S.). Mr Hans Willem woonde in 1830 nog op 'Pauwenburg' en in 1840 op het slot. Een gedeelte van de weg komt reeds voor op de gemeentekaart van Schotanus/Halma van 1718 (zonder benaming). DE FUOTPADEN Vanouds bestaande benaming voor een verbindingsroute voor wandelaars tussen de "Marijkemuoi-wei" (bij 'Pauwenburg') en de "Jan Jonkmanweg" onder Katlijk en De Knipe. Besluit naamgeving van 31 mei In 1972 door asfaltering geschikt gemaakt voor fietsers. DE KOM Gehucht, behorende tot het dorp Oranjewoud aan de "Van Limburg Stirumweg". Onofficiële benaming, vermoedelijk te danken aan het feit, dat zich daarbij bevindt de vijverachtige verwijdering (zwaaikom) van de Prinsenwijk. Ter plaatse werd in 1872 het logement en café met dezelfde naam geopend.

5 DOMINEESSINGEL Van de "Bieruma Oostingweg" tot huize 'Oranjestein' tegenover de "Lindelaan". Besluit naamgeving van 21 augustus De singel komt (zonder benaming) al voor op de grietenijkaart van Schotanus/Halma van Werd onofficieel aldus genoemd. De naam komt al voor op stukken van 1813 inzake een domeinverkoop - "Dominees Cingel, met 4 rijen eiken stambomen; alleé dite Dominees Cingel avec arbres de dênes". De wel vernomen mening, dat de naam een verbastering zou zijn van "Domeinensingel' (de rentmeester der domeinen, E. Semler, heeft in de Franse tijd in huize 'Oranjestein' gewoond) is niet juist gebleken. De singel is in 1960, nadat hij gemeente-eigendom was geworden, van gemeentewege verhard (gesloten wegdek); voordien was de weg gedeeltelijk verhard met puin. EIJCKLAAN, VAN Zie bij "Van Eijcklaan". ELISABETHLAAN In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord van- en evenwijdig aan de "Cissy van Marxveldtlaan" tot de "Henriëtte Amalalaan". Besluit naamgeving van 7 april De straten in dit gebied zijn genoemd naar vrouwen en dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de dochter van Ernst Casimir en Sophia Hedwig. EMMALAAN Van de "Prins Bernhardweg" (even oostelijk van de "Heidelaan") in zuid-oostelijke richting naar de "Koningin Julianaweg". Vroeger in de volksmond ook al "Emmalaan" geheten. Deze naam heeft ze vermoedelijk gekregen in de tijd van Regentes Emma ( ). De Emmalaan is de oprijlaan geweest van het buiten 'Ontwijk', dat gestaan heeft aan de noord-zijde van de "Prins Bernhardweg". Er naast stond het aan professor S. Brouwer toebehorende buiten 'Brouwershaven' (nu boerderij 'Semper Virens'). Voor deze beide buitens zal de Emmalaan zijn gebruikt. De laan komt zonder benaming reeds voor op de kaart van Schotanus/Halma van Op 'Ontwijk' heeft gewoond Jhr.Mr. Daniël Engelen, secretaris van Schoterland en later vrederechter-kantonrechter. Hij was tevens lid van de gemeenteraad. In het Fries museum bevindt zich een fraaie kaart van aanleg van een park, dat vóór deze beide buitens heeft gelegen (dus tussen de "Prins Bernhardweg" en de "Koningin Julianaweg"). Het ontwerp was van de bekende architect Roodbaard - die ook een ontwerp maakte voor de vroegere 'Wandeltuin' in Heerenveen ter plaatse van de oude begraafplaats en de gasfabriek. In omgeveer 1843 werd het buiten door Engelen verkocht. FAUNASINGEL (vervallen?) Verbinding tussen de "Koningin Julianaweg" en het noordelijker gelegen tunneltje onder rijksweg 32. Besluit naamgeving van 19 maart De singel, die in 1961 is verhard, leidde toen naar het vogelpark 'Tropenfauna'.

6 FLAPSINGEL Van de "Bieruma Oostingweg" in ongeveer zuid-zuidoostelijke richting naar de "Schoterlandseweg" in Oudeschoot, door de bossen. Onofficiële benaming. Ligt deels in Oranjewoud, deels in Oudeschoot. Op de gemeentekaart van Schotanus/Halma van 1718 komt deze singel niet voor, wel echter op die van Eekhof van onder de naam "De Flapsingel". FUOTPADEN, DE Zie bij "De Fuotpaden". GERUISLOZE WEG (vervallen) Onofficiële benaming. Werd in 1948 "Prinses Wilhelminaweg" (later "Koningin Julianaweg" genoemd). GRINTWEG (vervallen) Onofficiële benaming van de weg die in 1948 officieel werd genoemd "Prinses Wilhelminaweg" - later officieel gewijzigd in "Koningin Wilhelminaweg". HEIDELAAN Lopende vanaf de "Prins Bernhardweg" in ongeveer noordelijke richting, later overgaand in het fietspad "Jiskelânpaed". Vroeger ook reeds onder deze naam bekend. Deze laan zal ongeveer in zijn ontstaan in verband met de ontginning van heidevelden aldaar. Op een oude kadastrale kaart is vermeld 'Colonie' (de betekenis is hiervan niet duidelijk). Verschillende landen hebben recht van reed langs de "Heidelaan". Vermoedelijk dus een oude verbinding tussen Het Meer en Oranjewoud door de heide. HENRIËTTE AMALIALAAN In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord van de "Cissy van Marxveldtlaan" in ongeveer noord-oostelijke richting via een mini-rotonde (doodlopend - mogelijk nog door te trekken naar de "Heidelaan". Besluit naamgeving van 7 april De straten in dit gebied zijn genoemd naar de vrouwen en dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de vrouw van Hendrik Casimir II. HERINGA CATSLAAN, PIETER Zie bij "Pieter Heringa Catslaan". IRENELAAN, PRINSES Zie bij "Prinses Irenelaan". JULIANAWEG, KONINGIN Zie bij "Koningin Julianaweg". KERKLAAN (vervallen) Oude onofficiële benaming van de "Van Bienemalaan" KLEMBURG Oorspronkelijk de naam van een buiten aan de tegenwoordige Marijkemuoi-wei (Brongerga), later gegeven aan een ter plaatse staand woonhuis. Terwijl mogelijk de naam ook wel gebruikt is voor een groep huizen aldaar - buurtschap ten westen van Brongerga.

7 KOM, DE Zie bij "De Kom". KONINGIN JULIANAWEG Vanaf de "Burgemeester Falkenaweg"/"Tolhuisweg" naar hotel 'Tjaarda', kruispunt van "Krukmanslaan"-"Albertine Agnesweg" en "Bieruma Oostingweg". Besluit naamgeving van 6 september 1948 en 19 maart De weg werd voorheen "Straatweg" genoemd. De weg ligt deels in Heerenveen en deels in Oranjewoud. Het deel dat loopt van de "Prins Bernhardweg" tot de "Koningin Wilhelminaweg" (door het bungalowpark 'Woudzoom') is in 1962 aangelegd. Het deel vanaf het kunstwerk (de herten van Anne Woudwijk) tot hotel 'Tjaarda' behoorde voor 19 maart 1962 tot de "Koningin Wilhelminaweg". De "Prins Bernhardweg" behoorde vóór 19 maart 1962 tot de "Koningin Julianaweg". Zie ook de toelichting bij "Koningin Julianaweg" onder Heerenveen. KONINGIN WILHELMINAWEG Van de "Tolhuisweg"/"Marktweg" in ongeveer oostelijke richting tot de "Koningin Julianaweg". (Wordt door Rijksweg 32 in twee delen gesplitst). Besluit naamgeving van 6 september 1948, 19 maart 1962 en 22 april De weg ligt deels in Heerenveen en deels in Oranjewoud en werd voorheen "Grindweg" of "Geruisloze weg" genoemd. Kreeg in 1948 de naam "Prinses Wilhelminaweg". Hiertegen rees veel verzet, want hoewel de aanduiding Prinses juist was na haar aftreden als Koningin, vond men dat iemand die bijna een mensenleven Koningin was geweest, deze titel zeker verdiende. Pas in 1963 werd de naam officieel gewijzigd. Zie toelichting bij "Koningin Wilhelminaweg" onder Heerenveen. KRUKMANSLAAN Lopende van hotel 'Tjaarda'- kruispunt "Koningin Julianaweg"-"Albertine Agnesweg" en "Bieruma Oostingweg" naar "Prins Bernhardweg"/"De Blocq van Scheltingaweg". Voordien werd de weg onofficieel "Krukmanslaan" genoemd. De benaming komt reeds voor op een kaart van een domeinverkoop van Het is niet bekend hoe deze naam is ontstaan. De laan wordt - zonder naam - genoemd op de kaart van Schotanus/Halma van Naam zou (vlgs Joop S. Siebenga) komen van de adel, die oudere of arbeidsongeschikte werknemers (krukmannen) hier een huisje met 30 x 30 meter grond voor groenteteelt beschikbaar stelde. Oorspronkelijk waren alle percelen hier plm. 900 vierkante meter groot. LIMBURG STIRUMWEG, VAN Zie bij "Van Limburg Stirumweg". LINDELAAN Van de 'Oranjebrug' ("De Blocq van Scheltingaweg"/""Albertine Agnesweg") naar de brug bij huize 'Oranjestein' ("Van Limburg Stirumweg"/"Domineessingel"). De laan, beplant met linden, is vanouds onder de naam "Lindelaan" bekend - komt onder meer onder deze naam voor in een verkoopboekje van Vóór de Franse tijd werd deze laan ook wel genoemd "Lijnsingel". Zonder benaming komt de laan reeds voor op de kaart van Schotanus/Halma van 1718.

8 LOLLIUS ADEMALAAN Verbinding ten oosten van de rijksweg tussen de "Koningin Julianaweg" en de "Koningin Wilhelminaweg". Verhard in De laan heette voorheen "Van Eijcklaan" en eerder, in de volksmond 'Pôlesingel', t.w. de singel naar de 'Pôle', een huis aan de "Koningin Wilhelminaweg". Lollius Adema was indertijd officier van justitie te Heerenveen en landeigenaar te Oranjewoud. Hij heeft zich in die tijd - omstreeks zeer voor ontginningen geïnteresseerd. Hij bouwde boerderij 'Meerzicht' en legde daarachter - noord-zijde - een polder aan. Voorts liet hij een zandweg aanleggen, die later straatweg is geworden en nu gedeeltelijk "Koningin Julianaweg" en gedeeltelijk "Prins Bernhardweg" heet. De wijk naar de 'Pôle' (vroeger opslagplaats) heet in de volksmond nog 'Adema's Wijk'. Opmerking: laatstelijk, tot 17 maart 1949, was de laan bekend als "Van Eijcklaan", naar de bewoner op de hoek. Deze woonde hier echter slechts ruim een kwart eeuw en was hier voorheen een onbekende. Op de kaart van Schotanus/Halma van 1718 komt de laan ten dele en zonder benaming reeds voor. MARGRIETLAAN, PRINSES Zie bij "Prinses Margrietlaan". MARIA LOUISELAAN In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord van de "Cissy van Marxveldtlaan" in ongeveer noord-oostelijke richting naar de "Casimiralaan". Besluit naamgeving van 7 april De straten in dit gebied zijn genoemd naar vrouwen en dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de vrouw van Johan Willem Friso. MARIJKELAAN, PRINSES Zie bij "Prinses Marijkelaan". MARIJKEMUOI-WEI Van de "Van Limburg Stirumweg" (bij huize Oranjestein) langs Brongerga en Pauwenburg tot de "Bieruma Oostingweg"/"Weversbuurt". De Friezen noemde Maria Louise van Hessen-Kassel, gemalin van de Stadhouder Jan Willem Friso, 'Marijke-muoi'. Tot tweemaal toe was zij gouvernante over onze provincie, eerst tijdens de minderjarigheid van haar zoon en later van die van haar kleinzoon. Ze verbleef zeer veel en zeer gaarne te Oranjewoud, dat in die dagen het middelpunt was van de Friese aristocratie. En Heerenveen deelde mee in die eer. Na haar dood daalde het aanzien van Oranjewoud. Ze werd geboren op 7 februari 1688 te Kassel en overleed te Leeuwarden op 9 april De weg is zonder benaming reeds aangegeven op de kaart van Schotanus/Halma van 1718; op de kaart van Eekhof van 1848 wordt een deel van de weg aangeduid als 'Brongerga-laan'. MARXVELDTLAAN, CISSY VAN Zie bij "Cissy van Marxveldtlaan".

9 MOLENLAAN Vanaf de "Bieruma Oostingweg" in het verlengde van de "Marijkemuoiwei" in ongeveer zuid-oostelijke richting tot de "Schoterlandseweg" in Mildam. Besluit naamgeving van 21 december De laan ligt deels in Oranjewoud en deels in Mildam en komt zonder naam reeds voor op de kaart van Schotanus/Halma van Op deze kaart staat de molen, waaraan de laan haar naam te danken heeft, aan de oostzijde van de laan vlak bij Mildam. Zie ook bij "Molenlaan" onder Mildam. OOSTINGWEG, BIERUMA Zie bij "Bieruma Oostingweg". PAUWENBURG Gehucht onder het dorp Oranjewoud, gelegen op de hoek van de "Marijkemuoiwei". Ook het bos aan de oostzijde van die weg wordt zo genoemd. Onofficiële benaming. Op de kaart van Eekhof van 1848 staat een buitenverblijf aangegeven met de aanduiding "Van Haren, later Pauwenburg". PIETER HERINGA CATS-LAAN Verbinding tussen "Prins Bernhardweg" - bij de openbare lagere school - met de "Koningin Julianaweg". Werd voorheen onofficieel "Cats-laan" genoemd. Mr. Pieter Heringa Cats werd geboren te Leeuwarden op 14 november 1823 en overleed kinderloos te Oranjewoud op 21 augustus Hij was een zoon van een rijke koopman uit Leeuwarden. Toen zijn vader overleed kwam hij reeds jong in het bezit van een groot vermogen. De tweede man van zijn moeder - Mr. O.R. van Andringa de Kempenaer, woonde op 'Jagtlust' te Oudeschoot - heeft dit voortreffelijk voor hem beheerd. Waarschijnlijk als attentie voor zijn stiefvader noemde hij het buiten, dat hij in 1855 te Oranjewoud stichtte 'Klein Jagtlust'. Zijn erfgenaam was zijn neef Mr. J. Bieruma Oosting. Deze moest echter grote legaten uitkeren. Drie leden van het personeel (waar onder A.R. Uhl, rentmeester, wonende aan de westzijde van de onderhavige laan) kregen elk f ,-- en ieder lid van het personeel, dat een zoon naar hem Pieter noemde kreeg f ,--. Verder kregen de bewoners van hem toebehorende huisjes welke minder dan f. 2000,- waard waren; of waar hij f. 2000,-- " voor over had", deze cadeau. Mr. Pieter Heringa Cats is raadslid van Schoterland geweest van 1877 tot De laan komt zonder benaming reeds voor op de gemeentekaart van Schotanus/Halma van POLSINGEL (vervallen) Oude onofficiële benaming van de "Lollius Ademalaan". PRINS BERNHARDWEG Vanaf de "Koningin Julianaweg" in bijna oostelijke richting tot "De Blocq van Scheltingaweg"/"Krukmanslaan". Besluit naamgeving van 19 maart Deze weg was tot 19 maart 1962 het oostelijk deel van de "Koningin Julianaweg". PRINSES BEATRIXLAAN De noord-oostelijke, ongeveer hoefijzervormige, zijlaan van de "Koningin Julianaweg", in het Bungalowpark 'Woudzoom'. Aangelegd in Besluit naamgeving van 19 maart 1962.

10 PRINSES IRENELAAN Verbinding tussen de "Prinses Beatrixlaan" en "Koningin Julianaweg" in het Bungalowpark 'Woudzoom'. Aangelegd in Besluit naamgeving van 19 maart PRINSES MARGRIETLAAN Zijtak van de "Koningin Julianaweg" via fietspad verbinding ("Tussenpad") met de "Lollius Ademalaan" in het Bungalowpark 'Woudzoom'. Aangelegd in Besluit naamgeving van 19 maart PRINSES MARIJKELAAN Zuid-oostelijke zijtak van de "Prinses Margrietlaan", in het Bungalowpark 'Woudzoom'. Aangelegd in Besluit naamgeving van 19 maart PRINSES WILHELMINAWEG Zie bij "Koningin Wilhelminaweg". SCHELTINGAWEG, DE BLOCQ VAN Zie bij "De Blocq van Scheltingaweg". SKEANDYK (vervallen) Onofficiële benaming voor de weg ook wel "Skeansingel", die in 1949 officieel "Albertine Agnesweg" werd genoemd. SOPHIA HEDWIGLAAN In het uitbreidingsplan Oranjewoud-noord van de "Maria Louiselaan" in ongeveer zuidoostelijke richting en evenwijdig aan de "Cissy van Marxveldtlaan" en doodlopend op een keercirkel. Besluit naamgeving van 7 april De straten in dit gebied zijn genoemd naar vrouwen en dochters van voormalige Friese stadhouders. In dit geval de vrouw van Ernst Casimir. STIRUMWEG, VAN LIMBURG Zie bij "Van Limburg Stirumweg". STRAATWEG (vervallen) Onofficiële benaming. Werd in 1948 "Koningin Julianaweg". TJAARDA'S LAAN Vanaf hotel 'Tjaarda' bij de "Bieruma Oostingweg" in zuid-oostelijke richting tot de "Tjeerd Roslaan" onder Oudeschoot (ter hoogte van de boerderij 'Eikenhof'). Besluit naamgeving van 21 december Bij genoemd raadsbesluit werd de naam "Tjeerd Roslaan" voor dit gedeelte laan gewijzigd. Aan het advies van de Straatnamencommissie van 6 november 1959 wordt het volgende ontleend: "Tenslotte vestigen wij uw aandacht op de onlangs bij notariële koopovereenkomst met de heer A.W. Tjaarda vastgelegde verplichting voor de gemeente om het gedeelte van de "Tjeerd Roslaan" vanaf hotel Tjaarda tot de boerderij 'Eikenhof' (op de hoek van de weg) te Oudeschoot officieel te herdopen tot "Tjaarda's laan" (welke naam dit laangedeelte vroeger onofficieel reeds had). De gehele laan, grotendeels liggende onder Oudeschoot werd bij raadsbesluit van 17 maart 1949 Tjeerd Roslaan genoemd. Nadat de raad aan het eerder aangeduide gedeelte van de laan de naam "Tjaarda's Laan" zal hebben gegeven zal de naam "Tjeerd Roslaan" voor het overige deel blijven bestaan". Op 16 februari 1882 (besluit no. 97) verleenden burgemeester en wethouders van de voormalige gemeente Schoterland, krachtens de Drankwet van 1881, een vergunning aan Willem Tjaarda, logementhouder te Oranjewoud, voor de beide beneden-vertrekken, de bovenvertrekken en de koepel van en bij zijn logement, plaatselijk gemerkt Oranjewoud 236. Willem Tjaarda werd geboren te Weidum op 1 april 1845 en overleed te

11 Oranjewoud op 16 mei Blijkens het bevolkingsregister had hij zich op 22 oktober 1881 te Oranjewoud gevestigd, komende van Weidum. B&W schreven de vergunning bij besluit van 25 april 1910, no. 5 - krachtens Koninklijk Besluit van 15 april 1910, no over op naam van Andreas Tjaarda, zoon van Willem Tjaarda, eerdergenoemd. Andreas Tjaarda behield de vergunning op zijn naam tot 25 juli Vader en zoon hebben de op zo'n fraai punt gelegen inrichting (hotel, café, restaurant) gemaakt tot één van de bekendste en best geoutilleerde "uitspanningen" in de provincie, dit mede door de uitbreiding die ze er in de loop der tijd aan hebben gegeven. De onderhavige laan, was eigendom van de heer A. Tjaarda en werd ook zo genoemd. In 1959 heeft hij ze aan de gemeente verkocht onder de eerder vermelde voorwaarde, dat de oude naam in ere zou worden hersteld. De gehele laan, vanaf het tegenwoordige hotel tot Oudeschoot komt zonder naam reeds voor op de kaart van Schotanus/Halma van Op de gemeentekaart van Eekhof van 1848 wordt de laan aangeduid met de naam "Tjeerd Rosse-Laan". TUSSENPAD Het verbindingspad tussen de "Lollius Ademalaan" en de "Prinses Margrietlaan". Naamgevingsbesluit van 11 juni VAN BIENEMALAAN Liggende in het verlengde van de "Lollius Ademalaan" vanaf de "Koningin Wilhelminaweg tot huize Veenwijk te Oudeschoot. In de volksmond voorheen "Kerklaan" geheten. De laan ligt deels in Oranjewoud en deels in Oudeschoot. De familie Van Bienema had hier vroeger veel landerijen en bossen in eigendom. In 1763 bouwde een lid van deze familie het buiten 'Veenwijk', nu de 'Julia Jan Woutersstichting'. In Oranjewoud, nabij het zogenaamde 'Bienema's bergje' (of ook wel 'Het Woutersbergje') ligt in een afgescheiden deel van het bos een grafkelder van de familie Van Bienema. Een klein gedeelte van deze laan komt zonder benaming reeds voor op de gemeentekaart van Schotanus/Halma van Op de kaart van Eekhof van 1848 komt de laan, eveneens zonder benaming, geheel voor. VAN EIJCKLAAN (vervallen) Onofficiële benaming voor de huidige "Lollius Ademalaan". VAN LIMBURG STIRUM-WEG Van huize 'Oranjestein' (brug bij "Lindelaan") in ongeveer noordelijke richting tot de "Woudsterweg" bij 'de Kom'. Charles Louis Adrian Just, Graaf van Limburg Stirum is vele jaren bewoner van Huize Oranjewoud geweest ( ) en heeft zeer veel gedaan om de productiviteit van de Schoterlandse bodem te verhogen door landontginning en het bouwen van boerderijen. De onderhavige weg was vroeger zijn eigendom. Hij werd geboren te Zwolle op 7 januari 1877 en overleed te Oranjewoud op 22 maart Hij was luitenant der infanterie te Leeuwarden in garnizoen toen hij in 1901 te Heerenveen huwde met Maria de Blocq van Scheltinga. Toen hij uit de militaire dienst ging (ongeveer in 1907 of 1908) liet hij het huis 'Prinsenhof' bouwen, nabij hotel Tjaarda, hetwelk hij betrok. Omstreeks 1910 liet hij huize 'Oranjewoud' restaureren, ging dat bewonen en verhuurde 'Prinsenhof'. Vooral in het Schar bij Mildam heeft hij veel heide doen ontginnen; de door hem gestichte boerderijen hebben alle in hoofdzaak hetzelfde model. De weg komt zonder benaming reeds voor op de gemeentekaart van Schotanus/Halma van 1718.

12 VAN MARXVELDTLAAN, CISSY Zie bij Cissy van Marxveldtlaan". VAN SCHELTINGAWEG, DE BLOCQ Zie bij "De Blocq van Scheltingaweg". WILHELMINALAAN Onofficiële naam voor de laan welke de "Koningin Julianaweg" (tegenover de "Emmalaan") verbindt met de "Tjeerd Roslaan" te Oudeschoot. WILHELMINAWEG, KONINGIN Zie bij "Koningin Wilhelminaweg". WOUDSTERWEG Vanaf 'de Kom', (aansluitend op de "van Limburg Stirumweg") in noordelijke richting tot "Het Meer". Besluit naamgeving van 30 oktober De weg ligt deels in Heerenveen deels in Oranjewoud. De benaming "Woudsterweg", is reeds sinds 1875 in gebruik. Daarvoor werd de naam "Prinsenlaan" gebruikt. De weg komt nog niet voor op de gemeentekaart van Schotanus/Halma van 1718, wel op die van Eekhof van 1848, maar zonder benaming. Zie overigens bij "Woudsterweg" onder Heerenveen. WOUDZOOM, BUNGALOWPARK Zie bij "Bungalowpark Woudzoom.