Bestuurskunde 2009 / 2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bestuurskunde 2009 / 2010"

Transcriptie

1 Bestuurskunde 2009 / 2010 Masterspecialisatie Management van de Publieke Sector Masterspecialisatie Besturing Gezondheidszorgsystemen 1 Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

2 Campus Den Haag Campus Den Haag is opgericht als nevenvestiging van de Universiteit Leiden in samenwerking met de gemeente Den Haag en is in 1999 begonnen in de Koninklijke Bibliotheek. Den Haag als politiek en bestuurlijk hart van Nederland is dè perfecte plaats om de Leidse expertise en de Haagse kwaliteiten samen te laten komen. De Haagse thema s komen dan ook terug in het onderwijs dat Campus Den Haag verzorgt. Met voornamelijk avondonderwijs richt de Campus zich op een andere student dan de vestiging in Leiden, namelijk professionals uit de beroepspraktijk. Zo bieden wij unieke eenjarige masterprogramma s op gebied van Rechtsgeleerdheid, Politicologie en Bestuurskunde. Naast verschillende masterspecialisaties ontwikkelt Campus Den Haag onderwijsprogramma s in opdracht van overheidsorganisaties, andere maatschappelijke instellingen en bedrijven die een intensief contact hebben met de overheid. Jaarlijks start voor het ministerie van Binnenlandse Zaken ieder jaar het Rijkstraineeprogramma en verzorgt Campus Den Haag sinds 2004 de diplomatenopleiding van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Inhoud Bestuurskunde bij Campus Den Haag 1 1 Bestuurskunde 2 2 Management van de Publieke Sector 4 3 Besturing Gezondheidszorgsystemen 6 4 Toelating 8 5 Meer informatie 9 6 Overige opleidingen 11 7 Contactinformatie 12 Inmiddels is Campus Den Haag uitgegroeid tot een instituut dat niet alleen academisch onderwijs aanbiedt, maar waar ook verschillende onderzoekscentra gevestigd zijn. het Centre for Governance Studies het Grotius Centre for International Legal Studies het Centre for Modern Urban Studies het Centre for Terrorism & Counterterrorism Centrum voor Regionale Kennisontwikkeling (Duaal promoveren) Verder organiseert Campus Den Haag regelmatig lezingen, debatten en korte cursussen.

3 1 Bestuurskunde bij Campus Den Haag De masterspecialisatie Management van de Publieke Sector en de masterspecialisatie Besturing Gezondheidszorgsystemen zijn éénjarige voltijdopleidingen in de avonduren, bedoeld voor professionals met een relevante hogere beroeps- of wetenschap pelijke opleiding en werkervaring in het openbaar bestuur. De colleges vinden gedurende twee avonden per week plaats bij Campus Den Haag. Het Instituut Bestuurskunde van de Faculteit Sociale Wetenschappen/Universiteit Leiden verzorgt het onderwijs. Het reguliere collegegeld voor voltijdopleidingen is van toepassing: circa s voor studenten van 30 jaar en jonger en circa s voor studenten boven de 30 jaar. De voertaal van het programma is Nederlands. Bestuurskunde bij Campus Den Haag

4 1 Bestuurskunde 2 Bestuurskunde Bestuurskunde Wanneer je een bestuurskundige vraagt zijn vak te omschrijven, is de kans groot dat hij zegt: Bestuurskunde houdt zich bezig met de bestudering, de beoordeling en de advisering van het openbaar bestuur. Dat klinkt abstract. Toch is dat openbaar bestuur in de werkelijkheid van alledag heel tastbaar aanwezig. Je hoeft maar uit het raam te kijken en je ziet wegen, stoplichten, rijen met huizen, scholen... Het zijn allemaal prestaties van het openbaar bestuur. Voor de totstandkoming daarvan zijn plannen gemaakt, organisaties opgericht en gebouwen neergezet. We staan er eigenlijk zelden bij stil, maar ons dagelijks leven is doortrokken van het openbaar bestuur. Of we het nu willen of niet, we kunnen er niet meer buiten. Vandaar dat de kwaliteit van publieke organisaties en het functioneren van overheden zo veel aandacht krijgen. Met dit thema houdt de bestuurskunde zich bezig. Hoe zit dat open bestuur in elkaar en hoe functioneert het? Hoe is het met de kwaliteit van het openbaar bestuur gesteld in termen van effec tiviteit, efficiency, democratie en rechtstatelijkheid? En hoe kun je de organisatie en het functioneren van het openbaar bestuur verbeteren? Het Instituut Bestuurskunde Het Instituut Bestuurskunde van de Universiteit Leiden biedt sinds 1984 onderwijsprogramma s aan die worden gekenmerkt door een academische oriëntatie. Dat wil zeggen dat zij niet beperkt zijn tot het bijbrengen van kennis en vaardigheden die nodig zijn voor een loopbaan binnen het openbaar bestuur. Minstens zoveel nadruk ligt op het vermogen wetenschappelijke inzichten te begrijpen en toe te passen op de praktijk van beleid en management in de publieke sector. De onderwijsprogramma s zijn geworteld in sociaal-wetenschappelijk onderzoek, hetgeen een wetenschappelijke onafhankelijke attitude vereist.

5 Daarnaast bena drukken we het vermogen om te reflecteren op de ethische en normatieve dimensies van het openbaar bestuur en de consequenties die deze hebben voor het gedrag van vertegenwoordigers van de overheid. In Leiden wordt bestuurskunde opgevat als een zelfstandige discipline die de institutionele arrangementen van de publieke besluitvorming en de publieke dienstverlening analyseert. Deze weten schap heeft de publieke sector als kennisobject en is gericht op de integratie en ontwikkeling van kennis over dit onderwerp. Binnen de bestuurskunde worden inzichten uit verschillende andere vakgebieden gebruikt, zoals het recht, de economie, sociologie en politicologie. Bovendien maakt de bestuurskunde, als sociale wetenschap, gebruik van sociaal-wetenschappelijke onderzoeksmethoden en technieken. Het profiel van de Leidse opleiding Bestuurskunde komt niet alleen tot uitdrukking in onze onderwijsprogramma s, maar ook in het onderzoeksprogramma van het instituut. Het Instituut Bestuurskunde in Leiden heeft de tweeledige ambitie nationaal en internationaal vooraanstaande onderwijsprogramma s aan te bieden én internationaal erkend wetenschappelijk onderzoek op het terrein van de bestuurskunde te verrichten. Bestuurskunde in Den Haag Sinds januari 2005 biedt Campus Den Haag de mogelijkheid een masterspecialisatie van het Instituut Bestuurskunde te volgen: het éénjarige avondprogramma Management van de Publieke Sector. Vanaf februari 2009 biedt Campus Den Haag ook de mogelijkheid het éénjarige avondprogramma Besturing Gezondheidszorgsystemen te volgen: één van de zes specialisaties van de MScopleiding Public Administration aan de Universiteit Leiden. De Leidse Bestuurskunde heeft zich in de afgelopen jaren vooral geprofileerd door aandacht voor de klassieke thema s in het vak gebied. Dat betreft onder meer de werking van verschillende politiek-bestuurlijke systemen, lokaal, nationaal en internationaal; politiek-ambtelijke verhoudingen; de organisatie van de publieke sector, de uitvoering van beleid en vraagstukken van ethiek en integriteit. Daarbij wordt door de Leidse Bestuurskunde met name het belang van instituties benadrukt voor de werking en verandering van het politiek-bestuurlijke proces. 3 Bestuurskunde

6 Claudia Verhoeff (34) volgt de masterspecialisatie Management van de Publieke Sector. 4 Management van de publieke sector 2 Management van de Publieke Sector Het belang van goed management in de publieke sector wordt alom onderschreven. In de afgelopen dertig jaar zijn veel ini tiatieven genomen om de kwaliteit van dat management te verbeteren. Dit geldt niet alleen voor Nederland, maar voor vrijwel alle landen ter wereld. Aandacht voor overheidsmanagement is kenmerkend voor modern overheidsbestuur. Hervormingen en reorganisaties zijn aan de orde van de dag, waarbij de verbetering van doel matigheid en doeltreffendheid hoog in het vaandel staan. New Public Manage ment, outputsturing, modernisering van de financiële bedrijfsvoering zijn enkele van die veranderingen. Maar er is meer. Recentelijk worden vragen gesteld bij de legitimiteit van bestuur en management. Eisen in deze richting worden aangescherpt. Publieke managers moeten balanceren tussen een veelheid aan vaak tegenstrijdige eisen. De thematiek van het complexe management van de publieke sector staat centraal in de masterspecia li satie Management van de Publieke Sector. Voor de master volgde zij aan de Haagse Hogeschool de studie Management, Economie en Recht en deed zij het pre-masterprogramma. Toen ik bij de Algemene Rekenkamer ging werken als beheersassistent had ik vrij snel in de gaten dat ik graag de kant van het onderzoek op wilde. De Rekenkamer bood mij de gelegenheid te gaan studeren, en ik begon aan de studie Management, Economie en Recht (MER) bij de Haagse Hogeschool. Na het afronden van de MER kon ik na het volgen van de pre-master de master Management van de Publieke Sector gaan volgen bij Campus Den Haag. Ik heb altijd als einddoel voor ogen gehad het behalen van een academische titel, omdat de Algemene Rekenkamer academisch werk- en denkniveau vraagt van haar onderzoekers. Universiteit Leiden speelt goed in op men sen die van het HBO komen, met werkervaring in de publieke sector, die naast hun studie ook nog een baan en wellicht ook een gezin hebben. En mijn ervaring is dat mijn medestudenten net als ik diezelfde drive hebben om eruit te halen wat erin zit. Dat voel je aan de sfeer tijdens de colleges en de prettige manier van samenwerken. De combinatie van een full-time baan, een gezin en een studie is best heel wat. Maar dat de lessen op inspirerende wijze worden gegeven, en ik het gevoel heb dat we als collegastudenten elkaar stimuleren, maakt dat je doorzet. Bovendien sluit de inhoud van de vakken binnen de master heel goed aan op de kennis die ik nodig heb binnen mijn dagelijks werk. Omdat ik in Den Haag werk is een prettige bijkomstigheid dat ik de colleges ook in Den Haag kan volgen.

7 Dr. Frits van der Meer Dr. Frits van der Meer is als universitair hoofddocent vergelijkende Bestuurskunde verbonden aan de Universiteit Leiden. Hij houdt zich daar vooral bezig met onderwijs en onderzoek naar hervormingen binnen de publieke sector. Vanuit de universiteit is hij ook betrokken bij advisering en consultancy in Midden-Europa en Azië op het terrein van publiek management hervormingen. Wanneer ik terugkijk dan is mijn belangstelling voor de bestuurskunde eigenlijk ontstaan toen ik mij realiseerde dat je, wellicht wat al te dramatisch gesteld, zonder een overheid niet goed kunt leven. Dat zie je met name wanneer je in landen komt waar het bestuur echt corrupt en incapabel is. Hoeveel kritiek sommigen ook mogen spuien, bij ons is dat niet het geval. Echter wanneer een openbaar bestuur noodzakelijk is, is het wel van belang dat die instanties goed werken. Dat die overheid effectief en efficiënt werkt. Dat men zich aan de gestelde regels houdt en er geen misbruik van maakt. Dat de overheid luistert naar de samenleving. De sterke kant van de bestuurskunde is volgens mij dat wetenschappelijk inzicht in de bovengenoemde thema s wordt gekoppeld aan een ambitie om de bestuurspraktijk te verbeteren. Dit is voor mij ook de relevantie van dit vak voor mensen die al werken in het openbaar bestuur. Wat houdt management van de publieke sector in? Welke hervormingen zijn er gaande? Wat zijn de achtergronden en de resulta ten? Welke factoren dragen bij aan succes dan wel falen? Met welke dilemma s hebben publieke managers te maken? Hoewel publieke organisaties in toenemende mate werken met bedrijfseconomische en bedrijfskundige inzichten, is er een wezenlijk verschil tussen publieke en private organisaties de politiekbestuurlijke en De opbouw van het programma Het curriculum van Management in de Publieke Sector bevat de volgende onderdelen: State of the Art (10 ECTS) Management van de Publieke Sector (5 ECTS) Strategisch Management (5 ECTS) MPS en Toezicht (5 ECTS) Financieel Management van de Publieke Sector (5 ECTS) Research Design/Bestuurskundig Onderzoek (5 ECTS) Studenten kiezen twee van de onderstaande drie seminars: HRM in de publieke sector (5 ECTS) New Public Management (5 ECTS) Organisatieverandering in de publieke sector (5 ECTS) Masterthesis (15 ECTS) U kunt voor elk vak 5 ECTS of 10 ECTS halen. De masterthesis is 15 ECTS waard. De éénjarige masterspecialisatie bestaat uit 60 ECTS en is onderverdeeld in twee semesters, die elk bestaan uit twee blokken. Per blok volgt u twee of drie vakken. In blok 4 schrijft u de masterthesis. NB: het programma kan wijzigen. juri dische context. Behalve aan die specifieke context, wordt in deze specialisatie veel aandacht geschonken aan financieel-economisch management. Op basis van recente theoretische inzichten uit de bestuurskunde, de organisatiekunde en de leer der openbare financiën staan veranderingen binnen publieke organisaties centraal en wordt er aandacht gegeven aan praktische ervaringen met organisatieveranderingen. 5 Management van de publieke sector

8 3 Besturing Gezondheidszorgsystemen De problematiek rondom zorg en zorgaanbod is de laatste tijd veranderd. De zorgvoorzieningen in Nederland zijn decennia lang een aangelegenheid geweest voor het maatschappelijk middenveld en de overheid. De privatisering van de gezondheidszorg is door het vorige kabinet ingezet en zal (naar alle waarschijnlijkheid) door het huidige kabinet niet terug gedraaid worden. Het ligt in de lijn der verwachting dat overheidsregulering en toezicht steeds meer worden afgebouwd op het terrein van aanbod en bouw van zorgvoorzieningen. Mr. Dr. Gerrit Dijkstra 6 Besturing Gezondheidszorgsystemen Er is dringend behoefte aan het vergroten van kennis en inzicht over deze problematiek. Dit is nadrukkelijk een belangrijk maatschappelijk vraagstuk. Deze thematiek staat centraal in de masterspecialisatie Besturing Gezondheidszorgsystemen. Wat betekent verdergaande privatisering voor de zorgvoor zieningen? Veel zorginstellingen hebben sinds lang de status van een privaatrechte lijke rechtspersoon. Zullen zorginstellingen in de nabije toe komst zonder publieke financiering uitkomen en zal overheids regulering volledig worden afgebouwd? Het antwoord op deze vragen is dat overheidsbemoeienis nog zeer veel jaren zal blijven, ondanks wellicht ingrijpende veranderingen in de aard van de overheidssturing. Dat geldt niet enkel voor de kwaliteit van de zorg, maar ook voor het aanbod. Verder houdt deze masterspecialisatie zich niet alleen bezig met het functioneren van individuele publieke en non profit-organi saties, maar ook met de institutionele inbedding van dergelijke organisaties. De specialisatie Besturing Gezondheidszorgsystemen is ook in staat om vraagstukken van aanbod van zorginstellingen niet alleen op individueel niveau van zorginstellingen te analyseren, maar ook op macroniveau. Wie de recente ontwikkelingen bekijkt op het gebied van de gezondheidszorg kan wellicht op de gedachte komen dat privatisering ertoe leidt dat de overheid niets of nauwelijks meer iets te maken zal hebben met de kwaliteit en kwantiteit van de gezond heidszorg. Niets is minder waar. Wel zal de invloed van de overheid (Rijksoverheid, provincies, gemeenten en een aantal zelfstandige bestuursorganen) ingrijpend veranderen en is dit ook al in belangrijke mate gebeurd. Dit maakt de gezondheidszorg en de wijze waarop de verschillende overheden invloed hierop hebben, een uiterst interessant bestuurskundig vraagstuk. Wij willen dan ook uitdrukkelijk de besturing van de gezondheids zorg bezien vanuit een bestuurskundige bril en context. Mr. Dr. Gerrit Dijkstra is als universitair docent verbonden aan het Instituut Bestuurskunde en vanuit dit instituut belast met de coördinatie van deze specialisatie. Hij is opgeleid als jurist en bestuurskundige en is tevens onder andere voorzitter van de bezwaar schriftencommissie van het College bouw zorginstellingen. Daarnaast is hij rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Den Haag.

9 De opbouw van het programma Het curriculum van Besturing Gezondheidszorgsystemen bevat de volgende onderdelen: Profielbepalende vakken (20 ECTS): - Gezondheidszorgsystemen (5 ECTS) - Gezondheidsrecht (5 ECTS) - Zorginstellingen in een institutionele context (5 ECTS) - Besturing van zorginstellingen (5 ECTS) State of the Art (10 ECTS) Researchdesign/bestuurskundig onderzoek (5 ECTS) Master thesis (15 ECTS) Keuzevakken; keuze uit de volgende vakken: - Strategisch management (5 ECTS) - Organisatieverandering in de publieke sector (5 ECTS) - New Public Management (5 ECTS) - Management van de publieke sector en toezicht (5 ECTS) U kunt voor elk vak 5 ECTS of 10 ECTS halen. De masterthesis is 15 ECTS waard. De éénjarige master specialisatie bestaat uit 60 ECTS en is onderverdeeld in twee semesters, die elk bestaan uit twee blokken. Per blok volgt u twee of drie vakken. In blok 4 schrijft u de masterthesis. NB: het programma kan wijzigen. 7 Besturing Gezondheidszorgsystemen

10 8 Toelating 4 Toelating Toelatingseisen Deze éénjarige masterspecialisaties zijn toegankelijk voor iedereen die bij de Universiteit Leiden een Bachelor Bestuurskunde (monodisciplinair of major) heeft gehaald. Daarnaast wordt werkervaring van tenminste drie maanden in het openbaar bestuur dringend geadviseerd. Over de toelating van andere geïnteresseerden besluit een toelatingscommissie. Deze commissie bekijkt in hoeverre kandidaten beschikken over kennis en vaardigheden die vergelijkbaar zijn met de inhoud van de Leidse Bachelor Bestuurskunde. De toelatingscommissie kan besluiten u toe te laten tot het pre-masterprogramma. Toelatingsprocedure Wie toegelaten wil worden, dient een verzoek tot toelating in te dienen via het aanmeldingsformulier, dat te downloaden is op Op de website kunt u de deadlines vinden voor het insturen van het toelatingsformulier. Het verzoek tot toelating wordt beoordeeld door de toelatingscommissie van het Instituut Bestuurskunde van de Universiteit Leiden. Indien uw vooropleiding voldoet aan alle toelatingseisen, wordt u rechtstreeks toegelaten tot de masteropleiding. Dit zal slechts in een beperkt aantal gevallen aan de orde zijn. Indien u over een relevante vooropleiding beschikt, maar op enkele onderdelen van de toelatingseisen deficiënt bent, kunt u worden toegelaten tot het pre-masterprogramma. Dit premasterprogramma levert, na succesvolle voltooiing, een certificaat op dat toegang verschaft tot de masterspecialisaties Manage ment van de Publieke Sector en Besturing Gezondheidszorgsystemen. De geldigheidsduur van dit certificaat is één jaar. Alle overige verzoeken worden afgewezen.

11 5 Meer informatie Doelgroep De masterspecialisaties (avondprogramma s) Management van de Publieke Sector en Besturing Gezondheidszorgsystemen zijn bedoeld voor professionals met werkervaring in het openbaar bestuur. Belangstellenden hebben al een relevante hogere beroeps- of universitaire opleiding afgerond. Tijdens de studie wordt aandacht besteed aan het toepassen van bestuurskundige theorieën in de praktijk waarmee studenten dagelijks te maken hebben. Studiebelasting De ervaring leert dat de combinatie van studeren en werken zeer inspirerend kan zijn. Het volgen van een academische opleiding vraagt echter veel tijd en aandacht. De totale studiebelasting varieert per student en per semester. De bestuurskunde programma s bij Campus Den Haag zijn voltijdse opleidingen die in de avonduren worden aangeboden. Het collegejaar is verdeeld in twee semesters (september t/m januari en februari t/m juni). U volgt in principe twee avonden per week college in Den Haag van circa tot uiterlijk uur. Het is mogelijk dat er ook colleges op zaterdag zijn. Daarnaast wordt er een aanzienlijke hoeveelheid zelfstudie van u verwacht. De opleidingen kennen relatief weinig contacturen en zijn daarmee toegesneden op de omstandigheden van de studenten die hun studie combineren met een baan. Didactiek De opleidingen kennen diverse onderwijsvormen: (interactieve) hoorcolleges; seminars, waarin individueel of in kleine groepjes onderzoeksgerelateerde opdrachten worden uitgevoerd; individuele begeleiding tijdens het schrijven van de Masterthesis. De colleges zijn zeer compact en vragen een grondige voorbereiding. De voertaal in dit programma is Nederlands; veel literatuur is echter wel Engelstalig. Er is een digitale leeromgeving (Blackboard) beschikbaar. Studiebegeleiding Met al uw onderwijsinhoudelijke vragen over de masterspecia lisa ties (opzet en inhoud van de studie etc.) kunt u zich wenden tot Milka van der Valk Bouman, studieadviseur (zie pagina 13). Voor onderwijsadministratieve vragen (m.b.t. roosters, tentamens etc.) kunt u terecht bij de Onderwijsbalie van het Instituut Bestuurskunde (zie pagina 13). Studiekosten De kosten voor de opleiding bestaan uit twee componenten: het collegegeld en het onderwijsmateriaal (boeken, syllabi e.d.). Het collegegeld wordt jaarlijks vastgesteld. Ter indicatie: voor het collegejaar 2008/2009 bedraagt het collegegeld voor een voltijdopleiding: s of s Afhankelijk van uw leeftijd betaalt u het hoge of lage tarief: voor studenten die op 1 september 30 jaar of ouder zijn is het hoge tarief van toepassing. Voor studenten onder de 30 jaar geldt het lage tarief. Voor boeken en readers moet u rekenen op ongeveer s 750 per jaar. Titulatuur De éénjarige Master in Public Administration, waarvan de spe cialisaties Besturing Gezondheidszorgsystemen en Management van de Publieke Sector deel uitmaken, levert de graad en de titel Master of Science (MSc) op. 9 Meer informatie

12 10 Meer informatie Literatuur, roosters Alle colleges vinden plaats in de avonduren. Het rooster kan per twee maanden wisselen. Nadat u bent ingeschreven, ontvangt u zo snel mogelijk toegang tot de digitale leeromgeving Blackboard. De roosters vindt u op de website: Vakbeschrijvingen, met daarin alle informatie over te bestuderen literatuur, wijze van tentamineren en docenten staan in de digitale studiegids, die u eveneens op de website aantreft. Inschrijven voor tentamens gebeurt ook digitaal via U-Twist. Faciliteiten Als student bij Campus Den Haag kunt u gebruik maken van alle faciliteiten van de Koninklijke Bibliotheek, zoals de computers met internetaansluiting en de uitgebreide verzameling tijdschriften en naslagwerken. Op vertoon van uw collegekaart krijgt u korting op het lidmaatschap van de Koninklijke Bibliotheek. De bibliotheek is geopend van maandag t/m vrijdag van uur tot uur, dinsdag- t/m donderdagavond tot uur en zaterdag van tot uur. Voor meer informatie zie Uiteraard staan vergelijkbare faciliteiten van de Universiteitsbibliotheek in Leiden eveneens tot uw beschikking. De Universiteits bibliotheek is gevestigd aan de Witte Singel 27 te Leiden en heeft ook een eigen website: Na de opleiding De masterspecialisaties hebben in de eerste plaats een academisch profiel. Zo hebben afgestudeerden een grondig inzicht in het eigen karakter van bestuur in de publieke sector en in de gangbare bestuurskundige theorieën en benaderingswijzen. Ze zijn in staat theoretische inzichten toe te passen op problemen en vragen die zich in de praktijk van het openbaar bestuur voordoen en kunnen onderzoek naar die problemen doen. Het curriculum is echter ook gericht op het aanleren van pro fessionele vaardigheden. Afgestudeerden: zijn in staat problemen op te lossen die zich voordoen bij het ontwikkelen van beleid dat bedoeld is om sociaal gedrag in een bepaalde richting te beïnvloeden. hebben een generalistisch perspectief dat hen in staat stelt binnen de publieke sector als makelaar tussen specialisten op te treden. beschikken over argumentatieve vaardigheden waarmee zij onderscheid kunnen maken tussen en gebruik kunnen maken van verschillende analytische inzichten uit de bestuurskunde. kunnen zich in woord en geschrift goed uitdrukken. Voorlichtingsavond Enkele malen per jaar kunt u informatie over de opleidingen krijgen tijdens een voorlichtingsbijeenkomst. Meer informatie over data van voorlichtingsavonden vindt u op de website:

13 11 6 Overige opleidingen/activiteiten Master Political Science (MA) Campus Den Haag biedt professionals, die al enige jaren werkzaam zijn in een politiek-bestuurlijke omgeving, in de avonduren de éénjarige Master of Arts in Political Science aan. Deze voltijdse avondmaster is ideaal voor mensen die werk en studie willen combineren. De MA Political Science geeft u een uitgebreide kennis van en een diepgaand inzicht in een of meer deelterreinen van de Politicologie en haar methoden van onderzoek. Masterspecialisatie Burgerlijk Recht (LL.M.) Burgerlijk recht is één van de twee specialisaties van de LL.M. Rechtsgeleerdheid in Den Haag. In deze deeltijd specialisatie staat het Nederlandse recht centraal, waarbij ook steeds veel aandacht wordt besteed aan internationale invloeden. Gedurende de gehele masteropleiding wordt de student zeer substantieel geschoold in schrijf-, spreek- en onderzoeksvaardigheden, vooral tijdens de vakken practicum en privatissimum, maar natuurlijk ook bij het schrijven van de eindscriptie. Masterspecialisatie Staats- en Bestuursrecht (LL.M.) Staats- en Bestuursrecht is één van de twee specialisaties van de LL.M. Rechtsgeleerdheid in Den Haag. Deze specialisatie is in Den Haag uniek door zijn keuze voor het geven van een breed beeld van de complexe ontwikkelingen in het staats- en bestuursrecht, terwijl verdieping geboden wordt op gebieden als overheidsaansprakelijkheid, wetgevingsvraagstukken, Europees staatsen bestuursrecht. Het accent ligt op het Nederlandse recht, met inachtneming van de Europese achtergronden en invloeden. Overige opleidingen

14 persoon lijke coach van het centrum. Het hele programma is er op gebaseerd dat de helft van de studie/onderzoekstijd in werktijd kan worden uitgevoerd. InCompany De snelle ontwikkelingen in de samenleving en de daaruit voortvloeiende veranderingen van het overheidsbeleid vereisen medewerkers met een helder overzicht en inzicht. Een in het verleden gevolgde opleiding is daar niet altijd voldoende garantie voor. Actuele kennis van inzichten uit de wetenschap en de praktijk is noodzakelijk. Daarom ontwikkelt Campus Den Haag onderwijsprogramma s in opdracht van overheidsorganisaties, andere maatschappelijke instellingen en bedrijven die een intensief contact hebben met de overheid. Inmiddels hebben al honderden pro fes sionals een InCompany programma bij Campus Den Haag gevolgd. 12 Overige opleidingen Werken èn promoveren: Introductie centrum en duaal dissertatieprogramma Promoveren is een topprestatie. Het combineren met een baan stelt andere eisen aan een promotietraject dan een voltijdse aanpak van promoveren, die volledig is ingebed in een wetenschapsdiscipline van een universiteit. Daarom biedt het centrum u een intensief begeleidingsprogramma op maat aan. Het Centrum Regionale Kennisontwikkeling van Universiteit Leiden - Campus Den Haag is de thuisbasis van een uniek duaal promotieprogramma. Hiermee werken talentvolle docenten en kenniswerkers uit onderwijs, bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen aan een dissertatie in combinatie met hun beroepspraktijk. Het centrum werkt daarbij nauw samen met de faculteiten en hoogleraren van de Leidse universiteit, die de expertise aan promovendi beschikbaar stellen en de recentste inzichten overdragen. Bovendien zijn ze verantwoordelijk voor het wetenschappelijk niveau van de promoties. De promovendi uit de beroepspraktijk krijgen ieder een hoogleraar als promotor en een Overige aanbod Regelmatig biedt Campus Den Haag nieuwe leergangen of collegereeksen aan zoals o.a.: een leergang Terrorisme en Contraterrorisme, een praktijkgerichte opleiding die wetenschappelijke verdieping biedt aan practitioners die zich bezig houden met radicalisering, terrorisme en de bestrijding hiervan. De leergang De Krachtige Stad, waar historici en sociale wetenschappers hun licht laten schijnen over de spanningen tussen wensbeelden over de stad van vroeger en de realiteit van alledag. In de leergang Voorbij de Dreiging draait het om de vergelijking van oude en nieuwe migranten in Nederland en andere West- Europese landen. De masterclass Two-way traffic. The interaction between EU policy makers and lowergovernment levels. Hoe worden lokale en regionale belangen in de Europese Unie behartigd? Deze vraag staat centraal tijdens de tweede Masterclass van het Montesquieu Instituut. Kijk voor meer informatie op

15 7 Contactinformatie Campus Den Haag Bezoekadres: Lange Houtstraat 5-7, 2511 CV Den Haag Postadres: Postbus 13228, 2501 EE Den Haag Telefoon: Fax: Website: Campus Den Haag is telefonisch bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot uur. Tijdens vakantieperiodes kan het secretariaat van Campus Den Haag minder bereikbaar zijn. Voor actuele informatie hierover zie Studieadviseur Drs. E. (Milka) van der Valk Bouman Telefoon: Colofon Vormgeving ratiodesign.nl Beeldmateriaal Hollandse Hoogte, Campus Den Haag Beeldbank Universiteit Leiden, André van Haasteren Druk Drukkerij Groen, Leiden Maart 2009 Hoewel aan de samenstelling van deze brochure de grootst mogelijke zorg is besteed, is het mogelijk dat er wijzigingen optreden. Aan de tekst in deze brochure kunnen dan ook geen rechten worden ontleend. Universiteitsbibliotheek Leiden Adres: Witte Singel BG in Leiden Tel Openingstijden: ma-vr: 8.30 tot 22 uur Za: 9.30 tot 17 uur Zo: uur. Instituut Bestuurskunde Faculteit Sociale Wetenschappen Pieter de la Courtgebouw Wassenaarseweg AK Leiden Onderwijsbalie: Telefoon: Contactinformatie

16 14 Xxxxxx Universiteit Leiden Campus Den Haag Lange Houtstraat CV Den Haag Telefoon CampusDenHaag.nl

Bestuurskunde Master Management van de Publieke Sector 2010/2011

Bestuurskunde Master Management van de Publieke Sector 2010/2011 Bestuurskunde Master Management van de Publieke Sector 2010/2011 1 Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Campus Den Haag Campus Den Haag is opgericht als nevenvestiging van de Universiteit

Nadere informatie

Management van de Publieke Sector

Management van de Publieke Sector Management van de Publieke Sector 2007/2008 1 Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Campus Den Haag Sinds 1999 heeft de Universiteit Leiden een vestiging in de Hofstad: Campus Den Haag. Inmiddels

Nadere informatie

MSc Management van de Publieke Sector

MSc Management van de Publieke Sector MSc Management van de Publieke Sector September 2015 augustus 2016 Management van de Publieke Sector (MPS) Voor wie bedoeld? Het profiel van het programma De organisatie van het programma Het curriculum

Nadere informatie

Terrorisme en Contraterrorisme

Terrorisme en Contraterrorisme Terrorisme en Contraterrorisme Executive Degree Course 2010 Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Campus Den Haag Campus Den Haag is in 1999 opgericht als nevenvestiging van Universiteit Leiden

Nadere informatie

Avondopleiding MSc Political Science 2011/2012

Avondopleiding MSc Political Science 2011/2012 Avondopleiding MSc Political Science 2011/2012 1 Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Campus Den Haag Campus Den Haag is de tweede vestiging van de Universiteit Leiden in Den Haag. De stad

Nadere informatie

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN VEILIGHEID

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN VEILIGHEID BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN VEILIGHEID BESTUURSKUNDE: BESTUREN VAN VEILIGHEID > Een unieke combinatie van algemene bestuurskundevakken en vakken die zich toeleggen op het besturen van veiligheid; algemene

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 5 Het Pre-masterprogramma 6 Studeren in deeltijd 8 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Coach voor leren en ontwikkeling

Coach voor leren en ontwikkeling Specialisatie Coach voor leren en ontwikkeling MSc Education and Child Studies Faculteit der Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Coach voor leren en ontwikkeling MSc

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakelprogramma 6 INHOLLAND met doorstroomminor 8 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit

Nadere informatie

Leergang Terrorisme en Contraterrorisme

Leergang Terrorisme en Contraterrorisme 1 Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Campus Den Haag Sinds 1999 heeft de Universiteit Leiden een vestiging in Den Haag: Campus Den Haag. Den Haag als politiek en bestuurlijk hart van Nederland

Nadere informatie

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN VEILIGHEID

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN VEILIGHEID BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN VEILIGHEID BESTUURSKUNDE: BESTUREN VAN VEILIGHEID > Een unieke combinatie van algemene bestuurskundevakken en vakken die zich toeleggen op het besturen van veiligheid; algemene

Nadere informatie

mastertrack Governance & Law in Digital Society

mastertrack Governance & Law in Digital Society Bijlage 2 Samenvatting aanvraag nevenvestiging mastertrack Governance & Law in Digital Society Faculteit Rechtsgeleerdheid Campus Fryslân 1 Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking

Nadere informatie

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN ZORGVERNIEUWING

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN ZORGVERNIEUWING BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN ZORGVERNIEUWING EEN NIEUWE MASTERRICHTING DIE IEDEREEN AANGAAT 2 Faculteit der Sociale Wetenschappen BESTUURSKUNDE: BESTUREN VAN ZORGVERNIEUWING > Een unieke combinatie van algemene

Nadere informatie

MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR

MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR PROFESSIONAL LEARNING & DEVELOPMENT EXECUTIVE EDUCATION MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR MASTERCLASS FINANCIEEL MANAGEMENT & BEDRIJFSVOERING IN DE PUBLIEKE SECTOR

Nadere informatie

BESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN

BESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN BESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN WAT IS BESTUURSKUNDE? Centraal object van studie: De werking en inrichting van het openbaar bestuur in relatie tot zijn omgeving 2 MASTERDAG 2014 VIER VARIANTEN > Dynamiek

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 6 Het Pre-masterprogramma 7 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 6 Het Pre-masterprogramma 7 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Staats- en bestuursrecht

Staats- en bestuursrecht Specialisatie Staats- en bestuursrecht LL.M. Rechtsgeleerdheid Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Staats- en bestuursrecht LL.M. Rechtsgeleerdheid Graad

Nadere informatie

BESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN

BESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN BESTUURSKUNDE DYNAMIEK VAN BESTUREN WAT IS BESTUURSKUNDE? Centraal object van studie: de werking en inrichting van het openbaar bestuur in relatie tot zijn omgeving 2 MASTERDAG 2014 DRIE VARIANTEN > Dynamiek

Nadere informatie

Samenvatting aanvraag

Samenvatting aanvraag Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Contactgegevens Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe

Nadere informatie

Premaster Managementwetenschappen

Premaster Managementwetenschappen Premaster Managementwetenschappen Studeren om hogerop te komen Zelfstandig naar een masteropleiding toe werken, maar toch ook weer niet alleen. Studeren in modulen, op momenten dat het je zelf uitkomt,

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Naam opleiding: Industrieel Ontwerpen Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Inholland met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Inholland met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het Pre-masterprogramma 6 Inholland met doorstroomminor 8 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit

Nadere informatie

Samenvatting aanvraag

Samenvatting aanvraag Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing Nieuwe opleiding is): Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe joint degree 1 Verplaatsing bestaande opleiding Nevenvestiging

Nadere informatie

Dubbeltalent gezocht. VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam

Dubbeltalent gezocht. VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam Dubbeltalent gezocht VUmc Zigma 2019-2020 Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam De opleiding Ben je een talentvolle student met interesse in en ervaring met wetenschap pelijk onderzoek? Misschien

Nadere informatie

Gezinspedagogiek. Specialisatie. Faculteit der Sociale Wetenschappen. MSc Education and Child Studies

Gezinspedagogiek. Specialisatie. Faculteit der Sociale Wetenschappen. MSc Education and Child Studies Specialisatie Gezinspedagogiek MSc Education and Child Studies Faculteit der Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Gezinspedagogiek MSc Education and Child Studies Graad

Nadere informatie

MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING TRANSPARANTIE EN VERANTWOORDING IN DE PUBLIEKE SECTOR

MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING TRANSPARANTIE EN VERANTWOORDING IN DE PUBLIEKE SECTOR PROFESSIONAL LEARNING & DEVELOPMENT EXECUTIVE EDUCATION MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING TRANSPARANTIE EN VERANTWOORDING IN DE PUBLIEKE SECTOR MASTERCLASS BELEIDSANALYSE EN BELEIDSBEOORDELING

Nadere informatie

Pre-masterprogramma. Negen masterspecialisaties

Pre-masterprogramma. Negen masterspecialisaties Pre-masterprogramma Maakt u plannen voor een masteropleiding Psychologie? Heeft u een afgeronde vierjarige hbo-opleiding of een driejarige bachelor wo-opleiding? Dan kan, voor sommigen van u, het eenjarige

Nadere informatie

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichtingsdag Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde PROGRAMMA Bedrijfskunde@VU: hoe, wat en waarom? Prof. dr. W.E.H. Dullaert, Opleidingsdirecteur bachelor bedrijfskunde

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

Beleid en Management in de Publieke Sector

Beleid en Management in de Publieke Sector Beleid en Management in de Publieke Sector Course information C OURSE FSWBMNBMPS AC ADEMIC YEAR 2017-2018 EC 15 LANGUAGES Nederlands PROGRAMME Bestuurskunde / Minor Pre-master dagprogramma / Bestuurskunde

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De opleiding Bedrijfskunde MER (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Steeds meer krijgen organisaties te maken met

Nadere informatie

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN MAATSCHAPPELIJKE ORGANSIATIES

BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN MAATSCHAPPELIJKE ORGANSIATIES BESTUURSKUNDE BESTUREN VAN MAATSCHAPPELIJKE ORGANSIATIES 2 Faculteit der Sociale Wetenschappen BESTUURSKUNDE: BESTUREN VAN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES > Combinatie van algemene bestuurskundige kennis

Nadere informatie

g r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK

g r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK g r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK De Graduate School van de Universiteit voor Humanistiek (UvH) biedt een vierjarige promotieopleiding, die uitmondt in een wetenschappelijk proefschrift

Nadere informatie

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties:

Men komt in aanmerking voor toelating tot het programma Kunstgeschiedenis indien men aantoont te beschikken over de volgende competenties: Opleidingsspecifieke deel OER, 2016-2017 De opleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Arts and Culture bestaat uit de programma s: Kunstgeschiedenis Gender Studies (see English EER) Arts & Society (voorheen

Nadere informatie

STURING, REGIE EN TOEZICHT BIJ VERZELFSTANDIGINGEN

STURING, REGIE EN TOEZICHT BIJ VERZELFSTANDIGINGEN Professional Learning & Development MASTERCLASS STURING, REGIE EN TOEZICHT BIJ VERZELFSTANDIGINGEN LOCATIE: UTRECHT MASTERCLASS STURING, REGIE EN TOEZICHT BIJ VERZELFSTANDIGINGEN INSTRUMENTEN VOOR EEN

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel MA Geschiedenis. toelatingseisen opleiding

Opleidingsspecifiek deel MA Geschiedenis. toelatingseisen opleiding Opleidingsspecifiek deel Art.2.1 toelatingseisen opleiding 1. Toelaatbaar tot de opleiding is de bezitter van een Nederlands of een buitenlands diploma van hoger onderwijs, die aantoont te beschikken over

Nadere informatie

BELEID, COMMUNICATIE EN ORGANISATIE PROF. DR. BIANCA BEERSMA DRS. THERESE ONDERDENWIJNGAARD

BELEID, COMMUNICATIE EN ORGANISATIE PROF. DR. BIANCA BEERSMA DRS. THERESE ONDERDENWIJNGAARD BELEID, COMMUNICATIE EN ORGANISATIE PROF. DR. BIANCA BEERSMA DRS. THERESE ONDERDENWIJNGAARD DEZE PRESENTATIE Een sociaal-wetenschappelijke benadering van organisaties Inhoud van de studie Opbouw van de

Nadere informatie

U I T S P R A A K 1 4-3 0 5

U I T S P R A A K 1 4-3 0 5 U I T S P R A A K 1 4-3 0 5 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellante tegen het Bestuur van de Faculteit Campus Den Haag, verweerder

Nadere informatie

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 S AMENVATTI NG Ok t ober2015 Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 Basisgegevens Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakeltraject 7. Van schakeltraject naar Masteropleiding 8. Het totale traject in schema 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakeltraject 7. Van schakeltraject naar Masteropleiding 8. Het totale traject in schema 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakeltraject 7 Van schakeltraject naar Masteropleiding 8 Het totale traject in schema 9 Studeren in deeltijd 10 INLEIDING Het departement Pedagogische

Nadere informatie

BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN

BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN VOORLICHTING BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP > Wat is Bestuurs- en organisatiewetenschap (B&O)? > Zo zit je opleiding in elkaar

Nadere informatie

& control. opleiding

& control. opleiding VU post- GRADUATE school of accounting & control opleiding Controlling (RC/EMFC) De VU-opleiding tot Executive Master of Finance and Control (RC) Allround Controller bedrijfseconomisch geweten en adviseur

Nadere informatie

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een Naam opleiding: Werktuigbouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Collegejaar 2017-2018 Versie september 2017 2017 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN

Nadere informatie

U I T S P R A A K 1 3-0 87

U I T S P R A A K 1 3-0 87 U I T S P R A A K 1 3-0 87 van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep XXX, appellant tegen het Bestuur van de Faculteit der Geesteswetenschappen, verweerder

Nadere informatie

LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015

LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015 LERAREN- OPLEIDINGEN Voorlichtingsbijeenkomst 26 mei 2015 Science Education and Communication Leraar vho maatschappijleer en maatschappijwetenschappen PROGRAMMA 3TU M-SEC: eerstegraads lerarenopleidingen

Nadere informatie

Specialisatie. Leerproblemen. MSc Education and Child Studies. Faculteit der Sociale Wetenschappen. Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

Specialisatie. Leerproblemen. MSc Education and Child Studies. Faculteit der Sociale Wetenschappen. Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Specialisatie Leerproblemen MSc Education and Child Studies Faculteit der Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Leerproblemen MSc Education and Child Studies Graad Onderwijsvorm

Nadere informatie

Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) share your talent. move the world.

Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) share your talent. move the world. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) HBO-bachelor voltijd Startmoment: september 2019 Graad: Bachelor of Education Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas Je hebt een hbo- of universitaire

Nadere informatie

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS.

UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE LERARENOPLEIDING MAATSCHAPPIJLEER EN MAATSCHAPPIJWETENSCHAPPEN LERARENOPLEIDING MAATSCHAPPIJLEER EN MAATSCHAPPIJWETENSSCHAPPEN Na je master Sociologie,

Nadere informatie

Bachelor Europese studies. uva.nl/ba-europese-studies

Bachelor Europese studies. uva.nl/ba-europese-studies Bachelor 2019-2020 Europese studies uva.nl/ba-europese-studies In de bachelor Europese studies bestudeer je uiteenlopende aspecten van Europa, zoals de politiek en cultuur van de Europese landen in het

Nadere informatie

BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN

BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN BESTUURS- EN ORGANISATIEWETENSCHAP FACULTEIT DER SOCIALE WETENSCHAPPEN 1 EVEN VOORSTELLEN Dick de Gilder Opleidingsdirecteur B&O Janna Visser Student B&O (en het team bij de stand FSW, B&O) www.fsw.vu.nl

Nadere informatie

Public Administration Arbeidsmarkt

Public Administration Arbeidsmarkt Public Administration Maar liefst 33 masters staan voor je klaar als je je bachelor politicologie, bestuurskunde of internationale betrekkingen hebt gehaald. Maak daar maar eens een keuze uit. Ga je voor

Nadere informatie

Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Specialisatie Onderwijskunde MSc Education and Child Studies Faculteit der Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Onderwijskunde MSc Education and Child Studies Graad

Nadere informatie

Orthopedagogiek. Specialisatie. Faculteit der Sociale Wetenschappen. MSc Education and Child Studies

Orthopedagogiek. Specialisatie. Faculteit der Sociale Wetenschappen. MSc Education and Child Studies Specialisatie Orthopedagogiek MSc Education and Child Studies Faculteit der Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Orthopedagogiek MSc Education and Child Studies Graad

Nadere informatie

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding.

Master of Laws De Master Legal Management (MLM) is in 2014 gestart als een door de NVAO geaccrediteerde, onbekostigde masteropleiding. Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Naam instelling Contactpersoon/contactpersonen Nieuwe opleiding, d.w.z. voortzetting geaccrediteerde onbekostigde opleiding

Nadere informatie

Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers

Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers Certified Public Manager Program (CPM) voor Senior Public Controllers The European professional practice qualification for public service leaders Inschrijving vóór 1 juli 2016 = 10% korting op inschrijvingskosten

Nadere informatie

MASTER ONDERWIJSKUNDE

MASTER ONDERWIJSKUNDE ANTON DE KOM UNIVERSITEIT VAN SURINAME INSTITUTE FOR GRADUATE STUDIES AND RESEARCH (IGSR) MASTER ONDERWIJSKUNDE LEREN EN INNOVEREN Met de Master Onderwijskunde: Leren en Innoveren ontwikkelt u de competenties

Nadere informatie

Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016. Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg

Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016. Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016 Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg huishoudelijke mededelingen - voorlichting duurt tot 12.00 uur - 12.15 13.00 in deze zaal: Plan your master

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Talen en culturen van Japan Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel 7.13

Nadere informatie

STUDIEGIDS (v. 3.0) INLEIDING

STUDIEGIDS (v. 3.0) INLEIDING STUDIEGIDS (v. 3.0) DEZE STUDIEGIDS GEEFT EEN OVERZICHT VAN DE OPLEIDINGEN EN DE VOORWAARDEN. VANAF 2014 KUNNEN SOMMIGE COLLEGES VIA INTERNET GEVOLGD WORDEN. ANDERE COLLEGES VEREISEN DAT DE STUDENT DE

Nadere informatie

MASTERCLASS DE DIGITALE OVERHEID SERVICE-INNOVATIE IN DE 21STE EEUW

MASTERCLASS DE DIGITALE OVERHEID SERVICE-INNOVATIE IN DE 21STE EEUW PROFESSIONAL LEARNING & DEVELOPMENT EXECUTIVE EDUCATION MASTERCLASS DE DIGITALE OVERHEID SERVICE-INNOVATIE IN DE 21STE EEUW MASTERCLASS DE DIGITALE OVERHEID SERVICE-INNOVATIE IN DE 21STE EEUW De publieke

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel MA Religie en theologie. toelatingseisen opleiding

Opleidingsspecifiek deel MA Religie en theologie. toelatingseisen opleiding Opleidingsspecifiek deel Art.2.1 toelatingseisen opleiding 1. Toelaatbaar tot de opleiding is de bezitter van een Nederlands of een buitenlands diploma van hoger onderwijs, die aantoont te beschikken over

Nadere informatie

Praktijkopleider agrotechniek

Praktijkopleider agrotechniek Associate degree Deeltijd 2018-2019 Praktijkopleider agrotechniek Ontwikkel uw vaardigheden als praktijkopleider in de agrotechnische sector met deze tweejarige opleiding 2 De agrarische sector is continu

Nadere informatie

Griekse en Latijnse taal en cultuur. Je wordt een all-round classicus met een brede blik én diepgang.

Griekse en Latijnse taal en cultuur. Je wordt een all-round classicus met een brede blik én diepgang. Griekse en Latijnse taal en cultuur Je wordt een all-round classicus met een brede blik én diepgang. Griekse en Latijnse taal en cultuur In de bachelor Griekse en Latijnse taal en cultuur word je opgeleid

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 5-147 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het College van beroep van de Universiteit Leiden inzake het beroep van de [naam], appellant tegen het Bestuur der

Nadere informatie

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Masteropleiding Sociologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Masteropleiding Sociologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Programma Masteropleiding Sociologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma 1 Master-OER Sociologie 2018/2019 Artikel 1

Nadere informatie

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014

Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 J uni 2016 SAMENVATTING Aanvraagformulier Nieuwe opleiding macrodoelmatigheidstoets beleidsregel 2014 Basisgegevens Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Filosofie

Curriculumevaluatie BA Filosofie Curriculumevaluatie BA Filosofie Beste student, U heeft onlangs het laatste onderdeel van uw bacheloropleiding Filosofie afgerond en staat op het punt het bachelorexamen aan te vragen. Om de kwaliteit

Nadere informatie

Leg me dat maar eens uit.

Leg me dat maar eens uit. Leg me dat maar eens uit. Eerstegraads leraar Maatschappijleer worden aan de RuG Educatieve master en LVHO Maatschappijwetenschappen Wij zoeken Academisch talent Passie voor het vak Hart voor leerlingen

Nadere informatie

creating tomorrow Logistiek en economie Hva techniek

creating tomorrow Logistiek en economie Hva techniek creating tomorrow 2013 2014 Logistiek en economie Hva techniek HVA TECHNIEK Logistiek en Economie 2013-2014 Het muziekfestival staat op de kalender, de artiesten zijn geboekt. Maar hoe komen al die onderdelen

Nadere informatie

Tentamen rooster

Tentamen rooster Tentamen rooster 2015-2016 Er kunnen geen rechten worden ontleend aan dit rooster. Er kunnen door omstandigheden wijzigingen optreden. Deze versie is gepubliceerd op 11 januari 2016. Let op! Op basis van

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De Associate degree Human Resource Management (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Mensen zijn het belangrijkste

Nadere informatie

HBO-ICT BACHELOROPLEIDING DEELTIJD 2015-2016

HBO-ICT BACHELOROPLEIDING DEELTIJD 2015-2016 HBO-ICT BACHELOROPLEIDING DEELTIJD 2015-2016 LEERROUTES: BUSINESS IT & MANAGEMENT, SOFTWARE ENGINEERING EN SYSTEM AND NETWORK ENGINEERING CREATING TOMORROW HBO-ICT DEELTIJD NAAST JE WERK LEG JE MET EEN

Nadere informatie

Opleiding Bestuurskunde - Universiteit Leiden. Informatiepakket stage-organisatie

Opleiding Bestuurskunde - Universiteit Leiden. Informatiepakket stage-organisatie Opleiding Bestuurskunde - Universiteit Leiden Informatiepakket stage-organisatie Instituut Bestuurskunde Universiteit Leiden Faculteit Governance and Global Affairs Schouwburgstraat 2 2511 VA, Den Haag

Nadere informatie

Bedrijfskunde in deeltijd (MSc)

Bedrijfskunde in deeltijd (MSc) Bedrijfskunde in deeltijd (MSc) Waarom Bedrijfskunde in deeltijd aan de Universiteit van Amsterdam? Bedrijfskunde in deeltijd is speciaal ontwikkeld voor professionals die naast hun werk een academische

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

MASTERCLASS GOOD GOVERNANCE & INTEGRITEIT IN DE PUBLIEKE SECTOR

MASTERCLASS GOOD GOVERNANCE & INTEGRITEIT IN DE PUBLIEKE SECTOR PROFESSIONAL LEARNING & DEVELOPMENT EXECUTIVE EDUCATION MASTERCLASS GOOD GOVERNANCE & INTEGRITEIT IN DE PUBLIEKE SECTOR MASTERCLASS GOOD GOVERNANCE & INTEGRITEIT IN DE PUBLIEKE SECTOR Van overheidsinstanties

Nadere informatie

Voor het programma van de opleiding gelden geen aanvullende toelatingsvoorwaarden.

Voor het programma van de opleiding gelden geen aanvullende toelatingsvoorwaarden. Opleidingsspecifiek deel Art.2.1 toelatingseisen opleiding Toelaatbaar tot de opleiding is de bezitter van een Nederlands of een buitenlands diploma van hoger onderwijs die aantoont te beschikken over

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Tilburg 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie () Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september 2016.

Nadere informatie

VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht

VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht VUmc Zigma 2018-2019 Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam Dubbeltalent gezocht Ben je een talentvolle student met interesse in en ervaring met wetenschappelijk onderzoek? Misschien kun jij

Nadere informatie

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN B. OPLEIDINGSSPECIFIEK DEEL VAN DE ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING VAN DE MASTEROPLEIDING FILOSOFIE 120 EC (WIJSBEGEERTE VAN EEN BEPAALD WETENSCHAPSGEBIED) FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN 2016-2017 Deel

Nadere informatie

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen mensenkennis De opleiding sluit perfect aan: sterker nog, door de theorie worden de tools die ik nu onbewust gebruik, meer bewust Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen Opleiding mediation voor gedragsdeskundigen

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2015-2016 Versie september 2015 2015 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA

Nadere informatie

Griekse en Latijnse taal en cultuur. Je wordt een allround classicus met een brede blik én diepgang.

Griekse en Latijnse taal en cultuur. Je wordt een allround classicus met een brede blik én diepgang. Griekse en Latijnse taal en cultuur Je wordt een allround classicus met een brede blik én diepgang. Ik wist al vroeg in mijn middelbareschooltijd dat ik Grieks en Latijn wilde studeren. Het feit dat twee

Nadere informatie

Vrijstellingen Faculteit der Rechtsgeleerdheid EUR. Bacheloropleiding Nederlands recht. Studiejaar 2008/2009

Vrijstellingen Faculteit der Rechtsgeleerdheid EUR. Bacheloropleiding Nederlands recht. Studiejaar 2008/2009 Vrijstellingen Faculteit der Rechtsgeleerdheid EUR Bacheloropleiding Nederlands recht Studiejaar 2008/2009 Inhoudsopgave Voorwoord... 2 Standaardvrijstellingen bacheloropleiding Nederlands recht... 3 Algemeen...

Nadere informatie

Center for Organisation Development in Hospitals

Center for Organisation Development in Hospitals instituut Beleid & Management Gezondheidszorg Center for Organisation Development in Hospitals Het Center for Organisation Development in Hospitals is een samenwerkingsverband van het instituut Beleid

Nadere informatie

Studeren aan de Universiteit Utrecht Welkom bij de opleiding Frans

Studeren aan de Universiteit Utrecht Welkom bij de opleiding Frans Studeren aan de Universiteit Utrecht Welkom bij de opleiding Frans Luuk Dijkstra (l.dijkstra@uu.nl) Bachelorvoorlichtingsdagen november 2015 Opbouw presentatie Inleiding Kenmerken van de opleiding De studie

Nadere informatie

Organisatieverandering donderdag 18.30-20.00 Dr. W.J. van Noort SBS A.0.06 15-okt Hoorcollege 2022 6454657H

Organisatieverandering donderdag 18.30-20.00 Dr. W.J. van Noort SBS A.0.06 15-okt Hoorcollege 2022 6454657H Master Management van de Publieke Sector Rooster 2015-2016 Er kunnen geen rechten worden ontleend aan dit rooster. Er kunnen door omstandigheden (bv. Locatie) wijzigingen optreden. Deze versie is gepubliceerd

Nadere informatie

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichting Econometrie & Operationele Research Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Vier bacheloropleidingen Bedrijfskunde Econometrie & Operationele Research Economie en Bedrijfseconomie

Nadere informatie

Tax Control voor Bestuurders

Tax Control voor Bestuurders www.esaa.nl Erasmus School of Accounting & Assurance Executive Program Tax Control voor Bestuurders Erasmus University Rotterdam Make it happen. Erasmus School of Accounting & Header Assurance Erasmus

Nadere informatie

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL

STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL School of Business and Economics STUDIEGIDS PREMASTERPROGRAMMA ACCOUNTING & CONTROL Cursusjaar 2018-2019 2018 Vrije Universiteit, Amsterdam PREMASTERPROGRAMMA EN DOORSTROOMEISEN 2/6 Contents 1. Inleiding...

Nadere informatie

Bachelor of Business Administration (MER opleiding)

Bachelor of Business Administration (MER opleiding) Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden

Nadere informatie

Hbo tweedegraadslerarenopleiding

Hbo tweedegraadslerarenopleiding Hbo tweedegraadslerarenopleiding Verkort traject www.saxionnext.nl Inhoudsopgave Inleiding 3 Een bijzondere opleiding 4 Opbouw 5 Toelating en inschrijving 7 Beste student, Je hebt een afgeronde hbo- of

Nadere informatie

BACHELOROPLEIDING DEELTIJD

BACHELOROPLEIDING DEELTIJD HBO-ICT INFORMATICA BACHELOROPLEIDING DEELTIJD 2015-2016 2014-2015 LEERROUTES: BUSINESS IT & MANAGEMENT, SOFTWARE ENGINEERING, SYSTEM AND NETWORK ENGINEERING CREATING TOMORROW HBO-ICT DE VIERJARIGE DEELTIJDOPLEIDING

Nadere informatie