Onderzoek naar de veiligheid van de boezemkade van de Hoekpol der A Centrum voor Onderzoek Waterkeringen

Transcriptie

1 Onderzoek naar de veiligheid van de boezemkade van de Hoekpol der A Centrum voor Onderzoek Waterkeringen

2 Bijlagenlijct Hoekpolder. Bijl. nr I0 Tek. nr AS A A Korte omschrijving Situatie dwarsprofielen Dwarsprofiel 1 en 2 Dwarsprofiel 3 en 4 Bijlagen L.G.M. brief CO Lijst van peilbuiswaarnemingen Bestektekening Korte- of Reijnerwatering Schematische stabiliteitsberekening + min. cirkels Foto 1 en 2 Foto 3 en 4 Z.G.M.-rapport CO /15

3 INHOUDSOPGAVE : BLADZIJDE 3. Inleiding 2. Beschrijving van de polder, de boezem en de kade 2.1. De polder De ligging Oppervlakte en peilen Economische belangen en het aantal inwoners Bestemmingsplannen Gevolgen van een doorbraak 2.2. De boezem Oppervlakte en peilen Sche idi ngsmiddelen Boezempeilverlagingen bij doorbraak 2.3. De kade 2.3.A. Lengte Beschrijving van de kade Vreemde objecten Onderhoud aan de kade 3. Geschiedenis 4. Grondonderzoek 4.1. Keuze van de onderzoeken dwarsprofielen 4.2. Uitvoering van het grondonderzoek L.G.M.-onderzoek Onderzoek van Profiel 3 en , 9. *' Metingen van het freatisch vlak Keuze profielen ctabiliteitsonderzoek Geologische beschrijving van het gebied Maatgevende boezemstand Stabiliteitsonderzoek. Stabiliteitsberekening in profiel 3 Stabiliteitsonderzoek in profiel 4 Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade Samenvatting

4 Inleiding. In het kader van het systematisch kade-onderzoek is een onderzoek ingesteld naar de veiligheid van de kade van de Hoekpolder, behorend tot het Hoogheemraadschap van Delfland en liggend in de provincie Zuid-Holland. De kade beschermt een klein agrarisch gebied met tuinbouw onder glas en de nieuwbouwwijk van de gemeente Rijswijk. Hierbij moet worden opgemerkt dat de beschermende belangen in de toekomst nog groter worden in verband met uitbreiding van de bebouwing. Het onderzoek is gericht op de boezemkade langs Noordhoornse watering, Kerstanje watering, de Dulder, de Korte- of Reijnerwatering en de Spieringwetering. Er is een verkenning uitgevoerd, waarbij onder meer dwarsprofielen zijn gemeten, de bestaande geologische en bodemkundige gegevens zijn geanalyseerd en gegevens omtrent onderhoud en gedrag van de kade werden verzameld. Het grondmechanisch onderzoek en de rapportering hierover is verricht door het Laboratorium voor Grondmechanica (L.G.M.). is eveneens gebruik gemaakt van gegevens, die de Bij het onderzoek Technische Dienst van het Hoogheemraadschap van Delfland beschikbaar he e f t ges t e Id.

5 Beschrijving van de polder, de boezem en de kade De p'older De 1,igging. De ten zuiden van Rijswijk en ten westen van Delft liggende polder wordt in het zuiden begrensd door de Kerstanje wetering, in het zuid-westen door de Noordhoornsche watering en de Dulder. In het westen vormt de Korte- of Reijner watering degens. In het oosten wordt de polder nog begrensd door de Spieringwetering, een zijtak van de Kerstanje wetering. In het noorden grenst de polder niet aan boezemwater doch hier wordt de grens gevormd door de Sir. Winston Churchilllaan Oppervlakte en peilen. De Hoekpolder heeft een totale oppervlakte van 245 ha. De polder is in twee waterstaatkundige eenheden gesplitst. Het lage gedeelte met een oppervlakte van 40 ha, vormt de zuid-westelijke polderstrook langs de Korte- of Reijner watering en de Dulder. Het zomerpeil van dit gedeelte bedraagt N.A.P.- 2,22 m en het winterpeil N.A.P.- 2,32 m. Het hoge gedeelte heeft een oppervlakte van 205 ha en heeft een zomerpeil van N.A.P.- 1,11 m en een winterpeil van N.A.P.- l,4l m. De hoogte van het maaiveld in het lage deel is gemiddeld N.A.P.-1,20 m. In het hoge deel zijn twee taaiv veld hoogten te vinden; in het zuidoostelijke deel een maaiveldhoogte van N.A.P.-0,30 m en ten noorden hiervan daalt de maaiveldhoogte tot N.A.P.- 0,70 m Economische belangen en het aantal inwoners. De kade beschermt hoofdzakelijk de nieuwbouw in het noordelijke gedeelte van de polder, behorende tot de gemeente Rijswijk. Het aantal inwoners van de polder bedraagt ongeveer In het noordwesten en zuidoosten wordt tuinbouw onder glas bedreven en hier en daar komt nog wat veeteelt voor.

6 Bestemmingplannen. De nieuwbouwwijk van de gemeente Rijswijk zal nog enige uitbreiding ondergaan. Tevens zal er een autosnelweg door de polder worden aangelegd. Het tracé hiervan ligt echter nog niet vast Gevolgen van een doorbraak. Bij een eventuele doorbraak van de boezemkade zal de inundatie, bij geopende boezemkeringen,,in het gebied langs de Korte of Qetjnerwatering ongeveer 1,OOm bedragen. Het overige deel van de polder zal slechts O,O5 m inunderen, Indien alle noodkeringen tijdig zijn gesloten, zal het gebied langs de Korte- of Reijnerwatering 0,65 m. inunderen en het overige deel zal niet onderlopen. In beide gevallen loopt het bebouwde gedeelte dus het grootste gevaar. 2.2 De boezem Oppervlakte en peilen. De in genoemde boezemwateren staan onder normale omstandigheden met elkaar in verbinding en behoren tot de boezem van Delfland. Deze heeft een totale oppervlakte van 670 à 680 ha, bij een boezemstand van N.A.P.- 0,40 m. Het peil van de boezem wordt zoveel mogelijk op N.A.P.- 0,40 m gehouden, maar door meteorologische omstandigheden kan het peil variëren tussen N.A.P.-O,SO m en N.A.P.- 0,20 m. In het hoofdstuk 6 wordt een beschouwing gegeven over het voorkomen van een voor de stabiliteit vastgesteld maatgevend peil Scheidingsmiddelen. Het boezemgedeelte langs de Hoekpolder is van het overige boezemwater te scheiden door een negental boezemscheidingen Boezempeilverlagingen bij doorbraak. Bij een doorbraak van de kade van de Hoekpolder zal de boezem slechts ca. I0 cm dalen. Hierbij is echter geen rekening gehouden met de eventuele compartimenten van het boezemwater.

7 De kade. 2,3, l. Lengte. De totale lengte van de boezemkade rond de Hoekpolder bedraagt ca. 4 km. Langs de Kerstanje wetering heeft de boezem- kade een lengte van ca. 0,60 km; langs de Noordhoornsche watering ca. 0,9 km;langs de Dulder ca. 0,8 kmf langs de Korte- of Rei jnerwatering ca. I,7 km Beschrijving van de kade. Het land achter de kade langs de Spieringwetering ligt hoger dan of op boezempeil. Het buitentalud is plaatselijk verdedigd door middel van diverse soorten beschoeiingen. Over een lengte van ca. 600 meter ligt op de kruin van de kade een weg die een verharding heeft van puin en voor een gedeelte een verharding bestaande uit asfalt. Ook de kade langs de Kerstaaje-wetering heeft achterland, dat hoger dan boezempeil ligt (foto I>, zodat hier nauwelijks van een kade gesproken kan worden. De kade heeft een oeververdedeging bestaande uit betonplaten en puin. Op de kade ligt over de gehele lengte een weg die over het eerste gedeelte een verharding heeft bestaande uit klinkers en een breedte van ca. 5,OO m, Over het tweede gedeelte bestaat de verharding uit asfalt en heeft een breedte van ca. 3,OO m. In het buitentalud en in het binnentalud komen bomen voor (foto 1). De kade langs de Noordhoornsche watering heeft over de eerste 500 meter een ca. 3,OO meter brede asfaltweg op de kruin liggen. Het bultentalud is verdedigd door middel van betonplaten die plaatselijk onderbroken worden door een houten beschoeiing. Het achterland ligt ook hier op of hoger dan het boezempeil (foto 2). De kade langs het laatste gedeelte van de Noordhoornsche watering heeft eerst een ca. 0,3O m breed kolenaspad op de kruin dat later overgaat in een puinpad met een breedte van ca. l,5o m. In het buitentalud komt plaatselijk vrij veel puin voor waardoor de kade daar een rommelige indruk geeft. Het achterland ligt min of meer op boezemhoogte. In de bocht van de Noordhoornsche watering en de Dulder heeft de kade een oeververdediging die bestaat uit betonplaten

8 op een houten beschoeiing. Deze oeververdediging was nood- zakelijk geworden doordat de scheepvaart, bij het nemen van de bocht, de kade uitspoelde. De kruin heeft hier een breedte de teen van de kade ligt een teensloot. van ca m en langs De kade langs de Dulder heeft tot het gemaal een kruin van ca. 2,OO m tot 3,OO m breedte en een redelijk Koede grasmat. Het buitentalud is verdedigd door middel van puin. Het binnenta- lud is vrij onregelmatig, met direct aan de teen een vrij brede teensloot. Vlak voor het gemaal is deze teensloot nog een stuk breder, terwijl de kruin hier maar ca. 1,OO m Op de kruin ligt een pukinpad van ongeveer 0,2S m breedte (foto 3). Na het gemaal heeft de groene kade een kruin van ca. 1,OO m en een hoogte van N.A.P. +0,27 m. Het buitentalud is volgens het dwarsprofiel no 1 vrij steil en wordt verdedigd door puin. Het binnentalud loopt flauw af naar de op een afstand van 25 m uit de binnenkruinlijn gelegen teensloot. Het achterland ligt volgens het gemeten dwarsprofiel op NAP - 1,80 m. De kade langs de Korte- of is. Reijneswatering heeft voor zover het de groene kade betreft, een kruinbreedte van ca, 1,lO m en een hoogte van N.A.P. +O,O7 m. De teensloot langs dit kadegedeelte ligt ongeveer ItO meter uit de binnen- kruinlijn, zodat ook hier: het binnentalud flauw is. Het buitentalud heeft aan de hand van het gemeten dwarsprofiel een helling van 1 : 2, Ook komt hier als oeververdediging nog wat puin in het buitentalud voor. Ongeveer 400 meter voor de Míddenweg (dit is het gedeelte dat langs het crematorium loopt) heeft de kade een kruin die ca. 3,OO meter breed is en voorzien van een ca. 2,50 m breed tegelpad (foto 4). De kade is hier hoger dan in het voorgaande gedeelte en heeft een binnentalud van ca. 2:5 met direct aan de teen een sloot, die voorzien is van een eigen elektrisch gemaal. Zowel het binnen- als het buitentalud is met een goede grasmat bekleed. Het buitentalud is verder niet ver- dedigd.

9 - 6 - Na de Middenweg ga;-t het tegelpad over in een asfaltpad met eenzelfde breedte. Dit pad gaat op 250 m voor de strijp over in een puinpad, dat ook een breedte van 2,5O m heeft Vreemde objecten. Tijdens de verkenning zijn een groot aantal vloeistofen gasleidingen waargenomen, die zowel in lengterichting van de kade liggen, als de kade kruisen. Voor deze leidingen zijn, voor zover dit kon worden nagegaan, vergunningen afgegeven door Delfland. Of deze leidingen echter voldoen aan de huidige eisen, zoals gesteld in de betreffende leidraden van de Technische Adviescommissie, is niet bekend. In verband met de kassen bevinden zich in de Spieringwatering zeer veel gas- en waterleidingzinkers. Ook in het verbindingswater tussen de Noordhoornsche watering en de Spieringwatcring komen twee zinkers voor. In de Dulder ligt op een afstand van circa 200 meter uit de bocht een gaszinker. Vlak na het gemaal (diesel) wordt de kade gekruist door een aardgasleiding (hogedruk) met ter plaatse een stalen damwand over een lengte van 20 meter. Een hoge-druk aardgasleiding kruist de kade langs de Korte- of Reijnerwatering ter hoogte van de Middenweg, deze leiding is bevestigd aan de brug die over het bovengenoemde water ligt. Behalve een enkele boom langs de Dulder en enige bomen langs de Kerskanjewetering (foto 1) komt er geen hoge beplanting op de kade voor. Ook komt er geen bebouwing in of op de kade voor Onderhoud aan de kade. Het onderhoud bestaat voornamelijk uit het jaarlijks uitvoeren van kleine herstellingen en verbeteringen Ln verband met de aanpassing aan de keureisen. De kade langs de Dulder vraagt voortdurend de aandacht omdat het buitentalud tamelijk steil is en afgekalfd.

10 3. -- Geschiedenis. De polder is in 1858 ontstaan. Over de geschiedenis van de kade is weinig bekend, Voor zover is na te gaan, is de kade in het verleden nooit doorgebroken. Ook zijn er nooit afschuivingen geconstateerd.

11 -8-4. Grondonderzoek Keuze v m de te onderzoeken dwarsprofielen. Bij de keuze van de te onderzoeken dwarsprofielen is vooral gelet op de resultaten van de verkenning en de geologische en de bodemkundige beschrijving van het gebied, zoals in de hoofdstukken 2 en 5 is beschreven. Hieruit blijkt dat alleen de kade langs de Dulder en die langs de Korte- of Reijnerwatering voor grondonderzoek in aanmerking komen. Deze kadegedeelten beschermen het diepe gedeelte,dan de polder en hebben daardoor een tamelijk grote kerende hoogte. Aanvankelijk is alleen in profiel I en 2 onderzoek uitgevoerd. Profiel 1 ligt langs de Dulder, op het kadegedeelte ten zuidwesten van het gemaal. Profiel 2 ligt langs de Korte- of Reijnerwatering, op de groene kade - op meter vanaf de Middenweg. Bij nadere beschouwing van de resultaten van het grond- onderzoek en de verkenning van de kade is.be6loten om nog twee profielen te onderzoeken. In de kade langs de Korte- of Rijnerwatering is profiel 3 onderzocht. De kade is hier door de gemeente Rijswijk verzwaard. Na inzage van de ontwerpen en vergelijking met het oude profiel zijn hier handboringen verricht door het Centrum. Deze zijn vergeleken met het in hoofdstuk uitgevoerd L.GOM.-onderzoek (zie hiervoor hoofdstuk >. Langs de Dulder is profiel 4 onderzocht. De voornaamste reden hiervan was de vorm van het profiel. Het steile binnentalud en de brede, diepe teensloot baarden hier zorgen. Ook in dit profiel zijn handboringen uitgevoerd en vergeleken met het uitgevoerde L.GOM.-onderzoek (zie hiervoor hoofdstuk ). Later werd in dit profiel een stabiliteitsonderzoek noodzakelijk geacht (hoofdstuk 7).

12 Uitvoering van het grondonderzoek L.GOM.-onderzoek. Het L.G.M. heeft het grondonderzoek in profiel 1 en 2 uitgevoerd en per brief CO /18 de resultaten aan het Centrum meegedeeld. De bijlagen van deze brief zijn als bijlage aan dit rapport toegevoegd. Het L.G.M. heeft de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 2 middelzware sonderingen nrs. 1-1 en continuboringen 29 mm nrs. 1-1 t/m 1-7, en 2-1 t/m 2-3. De boringen in het kadeprofiel nr. 1 zijn gesitueerd als volgt: één in de kruin van de kade, één halverwege het binnen- talud en één onderaan het talud. In het profiel nr. 2 werd ook één boring ter plaatse van de kruin van de kade uitgevoerd. In verband met de aanzienlijke afstand tussen de binnenkruinlijn en de teen van de kade (ca. &O m) werden de twee overige boringen geprojecteerd in het gebied dat voor een mogelijk1 stabiliteitsonderzoek van belang kan zjijn, n.1. tussen deze boring en de kruin. één halverwege het talud en nog één De continuboringen in de kruin van de kade zijn met middel- zware sonderingen gecombineerd. De resultaten van de boringen vindt men op de bijlage nr.4 DL. D.e resultaten van de sonderingen zijn met de betreffende boringen op de bijlagen nrs. 4Sl en 4S2 getekend. De bijlagen nrs, IbF1 t/m 4~6 bevatten foto's van de boor- resultaten. Het vaste zandpakket van de Pleistocene formatie werd in beide sonderingen op de verwachte diepte van N.A.P.- 18 m bereikt. Tussen N.A.P.- 18 m en N.A.P m bevinden zich de sedimenten van de Calais formatie. Uit de sondeerresultaten blijkt, dat ter plaatse van het sondeerpunt nr. 1 dit traject in het onderste gedeelte (van N.A.P.-18 m tot N.A.P.-11 m> bestaat uit een fijn zandige siltige laag, en in het bovenste deel uit kleilagen afgewisseld met zandlaagjes. In sondering nr. 2 is het onderste deel veel minder zandig. -

13 De gemeten conusweerstanden van deze sondering nr. 2 geven aan, dat het gehele Calais traject door kleien afge- wisseld met zandlaagjes wordt gevormd. De bovenste laag van 1 à 2 m dikte van dit Calais traject bestaat uit meer zuivere klei met wat wortel- en planten- resten afkomstig van het bovengelegen veen. De dikte van de veenlaag varieert volgens de boorresultaten van 1 tot 1,7 m. Het tweede massieve pakket van de Duinkerke Afzettingen boven het veen wordt hier door humeuze kleien vertegenwoordigd. Tenslotte moeten hier nog twee dingen worden genoemd. Ten eerste, dat door het gewicht van de opgebrachte specie de veenlaag gelegen onder de kruin van de kade bijna 1 m werd samengedrukt en de basis van dit veen 1 m dieper ligt dan in de naast gelegen boorprofielen ter plaatse van het talud. En in de tweede plaats, dat door veel puinbrokjes in do lagen direct onder het maaiveld voor de uitvoering van bijna alle continuboringen ca. 1 m diepe putjes uitgegraven moesten worden Onderzoek van profiel 3 en 4. Zoals in hoofdstuk 4.1. is vermeld, is naderhand een grondonderzoek in de profielen 3 en 4 uitgeboerd. De resultaten van de boringen staan getekend in bijlage 3. De kade heeft ter plaatse van dwarsprofiel 3 dezelfde laagopbouw als de andere onderzochte profielen I en 2. Het ophaogmateriaal in profiel 3 is iets zandiger van samenstelling dan bij profiel 2. Profiel 4 bestaat voor een groot gedeelte uit zandhoudende klei. De veenlaag is nogal verontreinigd met zand en is dun- ner dan bij de overige profielen. De laagopbouw van het pro- fiel is geschetst in het L.G.M.-rapport CO. ì /15 dat ale bijlage I0 is toegevoegd,

14 Metingen van het freatisch vlak. In profiel 1,2,en 4 zijn open peilbuizen geplaatst om hoogte van het freatisch vlak te kunnen bepalen. De hoogst$ waargenomen freatische lijn staat in bijlage 2 en 3 ingetekend. Op bijlage 5 zijn de Waarnemingen weergegeven. De freatische lijn in profiel 1 heeft een regelmatig ver- loop naar het polderpeil en ligt, behalve vlak bij de teensloot, ongeveer 0,7S m tot 1,OO m onder het maaiveld. In profiel 2 vertoont de freatische lijn echter onder de kruin een sterke daling tot nagenoeg het polderpeil. Dit is in tegenstelling met profiel 1. Het verschil 'wordt waarschijnlijk veroorzaakt doordat het materiaal onder de kruin in profiel 2 (zandige klei) ondoor- latender is in vergelijking met het materiaal, waaruit het binnen- talud en de teen zijn opgebouwd. In profiel 1 is dit verschil in doorlatendheid niet aanwezig. De kruin bestaat hier uit kleihoudend zand en zand met puin. In dwarsprofiel 4 heeft de fbeatische lijn een vrijwel rechtlijnig verloop van boezem naar teensloot. Tijdens de waarnemingsperiode is er, ondanks variatie in weersge- steldheid, weinig variatie in waarnemingen van de stijghoogte opgetreden. In dwarsprofiel 3 is de stand van het freatisch vlak ruwweg bepaald aan de hand van de stijghoogte van het grondwater in de boorgaten. Met behulp van deze gegevens is de freatische lijn bepaald, die bij de stabiiiteitsberekening in hoofdstuk 7 is gebruikt. de 4.5. Keuze profielen stabiliteitsonderzoek. De profielen 1 en 2 hebben zodanige afmetingen in grond- samenstelling dat zij zonder meer als stabiel kunnen worden beschouwd. Aan de stabiliteit van profiel 4 werd getwijfeld. Hierin is daarom aan het L.G.M. gedragen. een stabiliteitsonderzoek op- Na bestudering van bestekstekeningen en vergelijking van het oude en nieuwe profiel, kon het nieuwe profiel (dus profiel 3) niet zonder meer als stabiel worden aangemerkt. Daarom is voor dat profiel een berekening uitgevoerd met daarvoor redelijk aangenomen waarden. Een beschouwing hierover wordt in hoofdstuk 7 gegeven.

15 Geologische beschrijving van het-gebied. Het L.G.M. geeft in haar brief de volgende geologische beschrijving van het gebied: Volgens de Geologische kaart van Nederland no. 37 kwartbladen I en 11, en de door de Rijks Geologische Dienst in Haarlem gepubliceerde stratigrafie ziet het geologische profiel van de betrokken polder er als volgt uit: Het Holocene traject rust op een diepte van ca. N.A.P.-20 rn op de Pleistocene fluviatiele zanden van de Krefhenheye-formatie. Het Holoceen wordt grotendeels gevormd door twee mariene laagpakketten, gescheiden door een veenlaag. Bij de eerste zeetransgressie ontstond als onderste pakket de Formatie van Calais, die bovenin uit kleien en onderin uit fijne zanden afgewisseld met kleilaagjes bestaat. Op deze Calais-formatie ontwikkelde zich een veenpakkrt van het Hollandveen, dat tenslotte door de mariene sedimenten van de Duinkerke Afzettingen werd bedekt. De laatstgenoemde mariene afzettingen, evenals het veenpakket kunnen tengevolge van atmosferische of door menselijke invloeden wat de kwantiteit of contindteit betreft, vrij sterk aangetast zijn. Op bijlage 4K1 van het L.G.M. is een schets van het geologische profiel gegeven.

16 - i3-6. Maatgevende boezemstand. In het rapport "Beschouwingen over een maatgevende boezemstand in het Hoogheemraadschap van Delfland" (S ) is een beschouwing gegeven over het voorkomen van een maatgevend peil op Delflands boezem. Een peil van het N.A.P.-0,15m wordt als maatgevend beschouwd. Wel moet hierbij worden opgemerkt, dat het water in de Dulder door opwaaiing kan worden opgezet. De frequentie van het bovengenoemde maatgevende peil zal daarom hoger liggen dan voor de overige boezemwateren.

17 Stabiliteitsonderzoek Stabiliteitsberekening in profiel 3 Bij de bestudering van de bestektekening bleek, dat het oude profiel 3 dezelfde configuratie had als profiel 1 en 2. Het nieuwe profiel heeft echter een steiler binnenbeloop. Bovendien heeft men aan de actieve zijde van een denkbeeldig glijvlak een grote hoeveelheid ophoogmateriaal aangebracht, terwijl aam de passieve zijde een hoeveelheid grond is weggehaald (nieuwe teensloot). Bovenstaande handelingen hebben de stabiliteit van de kade doen afnemen. Om te zien, in hoeverre het minder stabiel worden van de kade een gevaar voor de veiligheid betekent, is aan de hand van de boringen en geologische beschrijving van het gebied een laagverdeling gemaakt. Aan de lagen zijn (P'- en c'- waarden toegekend, die kenmerkend zijn voor deze lagen in dit gebied. Met behulp hiervan is een computerberekening uitgevoerd. Uit deze berekening volgt dat de stabiliteit van het profiel bij het waargenomen freatisch vlak (F1 1) een evenwichtsfactor van 1,42 heeft. Een stijging van het freatisch vlak heeft echter grote invloed op de evenwichtsfactor. Bij de aangenomen hogere freatische lijn (FL 2) is de evenwichtsfactor 1,20. Deze waarde ligt beneden de volgens de huidige inzichten bepaalde veilige evenwichtsfactor. Het geschematiseerde pro iel en de beide minimum cirkels zijn getekend in bijlage Stabiliteitsonderzoek in profiel 4 Het L=G.M. heeft een stabiliteitsonderzoek uitgevoerd in dwarsprofiel 4. Een beschrijving van dit onderzoek en de resultaten staan vermeld in rapport CO /15, dat als bijlage 10 is toegevoegd. Uit het onderzoek blijkt dat vooral de dieper gelegen grondlagen betere grondeigenschappen vertonen. Zoals meestal bij een dergelijke dwarsprofielvorm voorkomt,ligpen de ongunstigste glijvlakken tamelijk ondiep De wrijvingseigenschappen van de bovenste lagen (vaak ophoogmateriaal) zijn dan van grote invloed op de grootte van de evenwichtsfactor. Deze wrijvingseigenschappen van het ophoog&

18 materiaal zijn ongunstiger in de ondergelegen lagen. De berekende evenwichtsfactor bij het gemeten freatisch vlak is 1,34 en kan als juist voldoende worden aangemerkt. Daar de evenwichtsfactor al bij een geringe stijging van het freatisch vlak snel vermindert (tot 1,16 bij een freatisch vlak, aangenomen bij de maatgevende boezemstand), moet de kade als onvoldoende stabiel worden aangemerkt.

19 - I6-8. Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade. Uit de hoofdstukken 2 t/m 7 kan het volgende worden ge- concludeerd over de veiligheid van de kade: 8.1. De kaden langs de Spieringwetering, Kerstanjewetering en Noordhoornsche watering hebben een achterland dat gelijk met of hoger dan het boezempeil ligt. De kaden kunnen zondes meer als veilig worden aangemerkt De kade langs de Dulder, ten oosten van het gemaal, blijkt na een stabiliteitsonderzoek in profiel 4 onvoldoende veilig. De gevonden minimum evenwichtsfactor is 1, ~ De kade langs de Dulder ten westen van het gemaal en de kade langs de Korte- of Re i jnerwatering (tot aan de begraafplaats) kunnen vanwege hun profiel en grondsamenstelling als veilig worden aangemerkt De kade langs de Korte- of Reijnerwatering ter hoogte van de begraafplaats en het volkstuinencomplex heeft weliswaar zware afmetingen, maar de verzwaring is zodanig aangebracht, dat dit ten nadele van de stabiliteit komt.'deze is bij normale freatische lijn juist voldoende. Bij een stijging van het frea- tisch vlak blijkt de veiligheid onvoldoende Een aantal kruisende gas- en vloeictofleidingen kunnen een gevaar vormen voor de veiligheid van de kaden langs de Dulder en Korte- of Reijnerwatering. Het is aan te bevelen deze leidingen te toetsen aan de leidraden voor contsuctie en beheer van respectievelijk gas- en vloeistofleidingen (Uitgaven van de Technische Adviescommissie voor de Wat erker ing e n )

20 _. Samenvatting..I I 9.P. Er is een onderzoek ingesteld naar de veiligheid van de boezemkaden rond de Hoekpolder (245 ha). Deze liggen langs de Spieringwetering, Kerstanjewetering, Noordhoornsche wetering, de Dulder en de Korte- of ReijnerWaterinf?, De totale lengte bedraagt ongeveer vier kilometer Het achterland van de kaden langs de Spieringwetering, Kerstanjewetering en Noordhoornsche watering ligt meestal hoger dan het boezempeil. De kade wordt daarom zonder nader onderzoek als veilig gekwalificeerd De kade langs de Dulder ( ten oosten van het gemaal) heeft een hoge kruin (ca. N.A.P. + 0,25 m) om de hiec voorkomende golfaanval te keren. Iet binnentalud heeft een helling van 1 : 2. Direct aan de teen ligt een brede tocht, die dienst doet als toevoertocht naar het gemaal. De kade is opgebouwd uit zandhoudende klei en zand. Pit pakket rust op een dunne veenlaag, waaronder de afzettingen van de Calaisformatie liggen. Een stabiliteitsonderzoek in dit kadegedeelte heeft uitgewezen dat de kade niet als veilig mag worden aangemerkt. De berekende minimum evenwichtsfactor is 1, De kade langs de Dulder ( ten westen van het gemaal) heeft een hoge kruin. Het binnentalud loopt flauw af, Onder de kruin bestaat de kade uit zandhoudende klei. Hieronder ligt een. veenpakket, dat op het zandige kleipakket van de Calaisformatie rust. Hieronder bevindt zich het Pleistocene vaste zandcomplex. De kade kan vanwege zijn afmetingen en grondsamenstelling als veilig worden beoordeeld De kade langs de Korte- of Reijnerwaterwatering heeft, tot aan de begraafplaats, eenzelfde vorm als de kade langs de Dulder ten westen van het gemaal. De grondsamenstelling is ook nagenoeg dezelfde. Het materiaal onder de kruin is iets kleihoudender dan dat van de kade langs de Dulder. De kade k,an evenals die langs de Duider als voldoende veilig worden

21 aangemerkt (zie punt 9.4.) 9.6. De kade van de Korte- of Reijnerwatering, ter hoogte van de' begraafplaats en het volkstuinencomplex, heeft andere afmetingen dan het onder punt 9.5e genoemde gedeelte. De kade is hier onlangs opnieuw geprofileerd. De kruinbreedte is op 3,OO m gebracht; de helling van het binnentalud is 2 : 5 à 1 : 3; direct aan de teen ligt een brede sloot. De grondsamenstelling van dit kadegedeelte wijkt niet veel af van het in punt 9.5. genoemde gedeelte. Alleen de opgebrachte laag is zandiger dan in de andere kadegedeelten en er bevindt zich veel puin in dit materiaal. De nieuwe profilering betekent geen verbetering van de stabilitcit. Deze kan bij het gemeten frea- tisch vlak als juist voldoende worden beschouwd. Bij een geringe stijging van het freatisch vlak zal de stabiliteit afnemen. De veiligheid van de kade moet derhalve als onvoldoende worden gezien. De berekende evenwichtsj?actor bij de aanwezige freatische lijn is 1,42. Bij stijging van het freatisch vlak daalt de evenwichtsfactor tot 1, De kruisende vloeistof- en gasleidingen vormen, vooral waar de kade een geringe stabiliteit heeft, een gevaar voor de veiligheid van de kaden. Zij dienen daarom getoetst te worden aan de leidraden voor gas- en vloeistofleidingon van de G.A.W.

22 prof. nr. PEILINGEN IN M. T.O.V. 3oezem %37-0,35 -o, 37 -o, 37 PB. 1 N.A.P. PB.3 Datum 74 o O o o Weersomstandigheden droog regen regen regen droog droog 2 -O, 40-0,34-0,37-0,35-0,37-0,37 -I,O4 -I,O6-0,77-0,79 -O,88-0,99-2,35-2,43-2,39-2,44-2,43-2,61 74 o O o o O1 26 droog regen regen regen droog droog 3 - -I,O6-1,I0-1,o7-1,20 -I,O =0,98-1,I0-0,98 -O, 98-1,o3-1,21-1,I0-1,o6-0,99-1,o6 -? (05-1,I2-1,I0-1,I2-1,o9-1,o0-1,o5-1,I0-1,o7-1,I0 -I 906 -I,o8-1,29 -I,O8-1,I6 -I 036-1,12-2,21-1,o1-1,21-1 (31-1,25-1,21-1,30 -I,32-1,32-1,32-0,98-1 ( o1 74 O o o I1 natte periode drogere periode HOEKPOLDER Bijlage 5.

23 *.U LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA STICHTING WATERBOUWKUNDIG LABORATORIUM Stieltjesweg 2, Delft Postbus 69 Telefoon Postgiro Bank: Bank Mees en Hope NV Delft No L+I ief I h473,823 Centrwn voor Onderzoek I Waterkeringen, 'Bankastraat 1-37, "s-gravenhage. -. onderwerp * bijlagen : 'Kade-onderzoek Hoekpolder - dicub'pe :Kj g/btk kenmerk : dt. ' ons kenmerk e0-21'736-0/18 dt*:20 september Inle idiqg : Met betrekking tot het systematische onderzoek naar de standzekerheid van de boezemkaden doen wij U hierbij toekomen de resultaten van het vooronderzoek aan de boezemkaden rondom de Hoekpolder. W i j hebben van U ontvangen: # 1) situatie tekening van de betrokken polder op schaal 1:2SOOO. m ) tekening met dwarsprofielen nrs. 1 en 2 op schaal 1:lOO nr. 73.5s 3) afdruk van "de veldwerken van de visuele verkenning" van deze polder. I Algemene topografische gegevens van de polder De Hoekpolder ligt op het grondgebied van de gemeente Rijswijk in de provincie Zuid-Holland. De polder wordt begrensd: 1) in het noorden door de Sir Winston Churchilll-aan. 2) in het oosten loopt de grens parallel met de Prinses Beatrixlaan op een afstand van ca. 100 m; i Verzoeke bij beantwoording datum en kenmerk van deze brief te.vermeiden. -- Werkzaamheden ten behoeve van opdrachtgevers worden slechts uitgevoerd op voorwaarde dat de opdrachtgever afstand doet van ieder recht op aansprakelljkstelllng en zich verplicht tot vrijwaring voor iedere aansprakelijkheid jegens derden. Het rapport mag slechts woordelljk en In zijn geheel worden gepubliceerd na schrlftelijke toestemming.

24 kenmerk: C /18 d.t. : blad: 2 in het eerste deel vanaf het noorden tot ongeveer halverwege loopt de grens door het land, en in het tweede deel volgt deze grens het boezemwater van de Spieringwatering. 3) in het zuiden volgt de grens vanaf de Spieringwatering achtereenvolgens de boezem van de Kerstanjewetering, de Noordhoornsche watering en de Dulder. 4) in het westen door de Korte- of Reijnerwatering. ad 1) de grens loopt door het land, dus geen onderzoek. ad 2) in het eerste gedeelte geen onderzoek, omdat er geen kade is; in het tweede gedeelte ligt het achterland van de kade hoger dan het boezempeil; geen onderzoek nodig geacht. ad 3) achter de kaden van de Kerstanje- en Noordhoornsche watering tot het gemaal aan de Dulder ligt het achterland hoger dan het boezempeil; hier is geen onderzoek nodig;. In het deel vanaf het genoemde gemaal tok de westelijke grens werd één profiel (nr.1) gekozen. ad 4) in het eerste zuidelijke deel (ca.4cjom) werd ook één profiel (nr.2) voor een vooronderzoek uitgekozen; in de rest van deze kade werd geen onderzoek nodig geacht Òf omdat het achterland hoog ligt Óf omdat de kade er onlangs verbeterd werd. Omvang onderzoek In het kader van dit onderzoek zijn door ons uitgevoerd: 2 middelzware sonderingen nrs. 1-1 en continuboringen 29 m nrs. 1-1 t/m 1-3 en 2-1 t/m 2-3. De boringen in het kadeprofiel nr. 1 zijn gesitueerd als volgt: ben in de kruin van de kade, gen halverwege het binnentalud en ben onderaan het talud. In het profiel nr.2 werd ook één boring ter plaatse van de kruin van de kade uitgevoerd. In verband met de aanzienlijke afstand tussen de binnenkruinlijn en de teen-van de kade (ca. 40 m) werden de twee overige boringen geprojecteerd in het gebied dat voor een mogelijk stabiliteitsonderzoek van belang kan zijn, n.1. één halverwege het talud en hen nog tussen deze boring en de kruin. De continuboringen in'de kruin van de kade zijn met middelzware sonderingen gecombineerd.

25 De uitwerking van de boringen en de sonderingen werden op de gebruikelijke wij ze gedaan,.. De resultaten van de boringen vindt men op de bijlage nr. Dl. De resultaten van de sonderingen zijn met de betreffende boringen op de bijlagen nrs. S1 en S2 getekend. De bijlagen nrs.fl t/m F6 bevatten foto's van de boorresult aten. Op de bijlage Kl is een schets van het geologische profiel weergegeven. Het opmeten van de dwarsprofielen, alsmede de plaatsbepaling en de waterpassing van de onderzoekpunten werd door Uw meetdienst verricht, De tijdens het waterpassen van de dwarsprofielen waargenomen waterstanden in de boezem en in de helsloot zijn in de dwarsprofielen ingetekend. Geologie :. Omdat in principe de ontwikkeling van de grondlagen in de betrokken polder niet afwijkt van die in de naastgelegen polders verwijzen wij U naar de desbetreffende rapporten (b.v. CO Of C /20). De gevonden locale diepteverschillen, van de betrokken formaties zijn op de bij deze brief behorende bijlage Kl aangegeven,, Aangetroffen grondslag. Het vaste zandpakket van de Pleistocene formatie werd in beide sonderingen op de verwachte diepte van 18 m - N.A.P. bereikt. Tussen 18 m en 4 à 5 m - N.A.P. van de Calais formatie. bevinden zich de sedimenten Uit de sondeerresultaten blijkt, dat ter plaatse van het sondeerpunt nr.1 dit traject in het onderste gedeelte (van 18 m tot; 91 m - N.A.P.) bestaat uit een fijn zandige siltige laag, en in het bovenste deel uit kleilagen afgewisseld * met zandlaagjes. In sondering nr.2 is het onderste deel veel minder zandig. De gemeten conusweerstanden van deze sondering nr.2 geven aan, dat het gehele Calais traject door kleien afgewisseld met zandlaagjes wordt gevormd,

26 kenmerk: C /18 dt.: blad:4 De bovenste laag van 1 à 2 m dikte van'dit Calais traject bestaat uit meer zuivere klei met wat wortel- en plantenresten afkomstig van het bovengelegen veen. De dikte van de veenlaag varieert volgens de boorresultaten van 1 tot l,7 m. Het tweede massieve pakket van de Duinkerke Afzettingen boven het veen wordt hier door humeuze kleien vertegen- woordigd. Tenslotte moeten hier nog twee dingen worden genoemd. Ten eerste, dat door het gewicht van de opgebrachte specie de veenlaag gelegen onder de kruin van de kade bijna 1 m werd samengedrukt, en de basis van dit veen 1 m dieper ligt; dan in de naast gelegen boorprofielen ter plaatse van het talud. En in de tweede plaats, dat door veel puinbrokjes in de lagen direct onder het maaiveld voor de uitvoering van bijna alle continuboringen ca. 1 m diepe putjes uitgegraven moesten worden. Voor een nauwkeurig beeld van de grondopbouw wordt verwezen naar de bijlagen. Grondmechanische aspecten en coxlusie: Het deel van de kade, waarin de profielen nrs. 1 en 2 werden opgemeten, heeft een 1 m brede kruin, die op iets boven N.A.P. ligt. Het bovenste deel van het binnentalud heeft over een hoogteverschil van ca. 1 m een helling van 1:2,5 à 1:4. Daarna daalt het talud met een zeer flauwe helling (1:20 à 35) naar de kwelsloot. De afstand van de binnenkruinlijn tot de kwelsloot is in het profiel nr. 1 ca. 26 m en in het profiel nr. 2 ca. 42 m. Het achterland ligt op ca. 2 m - N.A.P. De opbouw van de grondlagen, die van belang kunnen zijn voor stabiliteitsberekeningen is in beide profielen zowel in horizontale als in vertikale richting praktisch overeenkomstig. Zij bestaan in hoofdzaak uit slappe samendrukbare lagen. De gemeten grondweerstanden bewegen zich, omstreeks 5 kg/cm 2. Een uitzondering hierop vormt de ca. 2 m dikke toplaag, waarin puin voorkomt. De conusweerstanden van deze toplaag bereiken 2 waarden tot 40 kg/cm. I

27 kenmerk: C /18 dt.: blad: 5 3. De resultaten van dit onderzoek geven mede gezien de vorm van de kade en de diepteligging van het achterland naar onze mening geen aanleiding hier onvoldoende stabiliteit te veronderstellen. Een nader stabiliteitsonderzoek in deze kade wordt daarom niet nodig geacht. -opgesteld door: hoogachtend, i 1 F.'J.van Duren. Bij deze brief behoren de volgende bijlagen: O legenda PI situatie op schaal 1:25000 DI dwarsprofielen nrs. 1 en 2 op schaal 1:lOO SI en S2 sondeerresultaten nrs. 1-1 en 2-1 KI schematisch geologische opbouw Fl t/m F6 foto's van boorresultaten.

28 F.L. P.B. S.B. c.b. C.B. = <teij t iccte li,j n = pulsboring = steekboring = continuboring 29 mm = continuboring 66 rnm peb = peilbuis WSm = waterspanningsmeter & P T.V. = volume gewicht in t/m 3 2 = hand penetrometerwaarde in kg/cm = torvane-wawde in kg/cm C' = cohesie in kg/cm'! 6' = hoek van inwendige wrijving x laagjes y stukjes 'i klei 2 zand fijn 3 zand 4 zand grof 5 veen 6 kleihoudend 7 slibhoudend 8 zandhoudend 9 hurnushoudend 1 O veenhoudend 11 plantenresten 12 schelpen 13 grind 14 houtresten '15 keileem - 16 leem 17 puin 18 koolas 19 teelaarde 1 = beproefd monster - C = celproef & = volume,;eviclnt H = horizontale doorlatendheid V = verticale doorlatendheid Sar sarnendrukkingsproef F-Vp?.?' E continuboring 29 rnm = continuboring 66 mm = pulsboring = steekboring = oppervlakteboring = diepoondering = middelzware aondering E waterspanningsmeter = peilbuis n = evenwichtsfactor = c' + tg pl' beschikbaar c + tg# benodigd voor evenwicht teelslib m] puin mdgrind aarde I Fl schelpen LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA TE UÉLFT KADEONDERZOEK HOEK POLDER. I I LEGENDA liar; CO

29

30

31 r.-- I"' - 1 I z LQr3 l I Q IrIxia î5.l O r23.e * I c', m z 22.1 o "a N

32 I! I I I I I PUNT NO: 1-1. LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA re DELFT : ADEONDERZOEK HOEK POLDER. 30RING, SONDERING EN PL. KLEEF qw1 [BIJL s 1 I A4 I CO ( I I I I

33 I....*... " *..L.....,... i r$.. 1.., < I , I...!,.. i.. _. _..<......!...>..~..--y-! I.. t.^ -7 i F..*., _.. -i-. --_ -.._,_. I... i. * 21?- EL II.., 'ROFIEL NO: 2 LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA TE DELFT KADEONDERZOEK HOEK POLDER *_ BIJL s 2 BORING, SONQERING'EN PL. KLEEF A4 C0*

34

35

36

37

38

39

40 I laboratorium voor grondmechanica delft stieltjesweg 2 postbus 69 telefoon: (015) " telex: solab nl33326 postgiro: bank: mees en hope nv delft: StaS;*j'~iteitsonderzoek aan een dwarsprofiel van de boezemkade van de Hoekpolder nabij Rijswijk. CO / Werkzaamheden ten behaeve van opdrachtgevers worden slechts uitgevoerd op voorwaarde dat de opdrachtgever afstand doet van ieder recht op aansprakelijkstelling en zich verplicht tot vrijwaring voor iedere aansprakelijkheid jegens derden. Het rapport mag slechts woordeiljk en in rijn geheel worden gepubliceerd na schriftelijke toestemming.

41 - 1 - Al geme en. In het kader van een systematisch onderzoek naar het waterkerend vermogen van de boezemkaden is in opdracht van het Centrum voor 0nder.zoek Waterkeringen (C.O.W.) door het La.boratorium voor Grondmechanica (L.G.M.) een stabiliteitsonderzoek uitgevoerd aan 1 dwarsprofiel van de boezemkade van de Hoekpolder nabij Rijswijk. De resultaten van het onderzoek worden in dit rapport vermeld. Algemene gegevens betreffende het onderzoek. aantal profielen : 1 aantal continuboringen 66 mm : 2 totale boorlengte : ca 11 m aanta i. celproeven : 10 periode terrefnwerk : 29 en 30 augustus Inleiding. Dit stabiliteitsonderzoek is een vervolg'op een eerder door het C.O.W. uitgevoerd vooronderzoek in een 4-tal profielen (nos. 1 t/m 4) en een door het L.G.M. uitgevoerd aanvullend vooronderzoek in de profielen 1 en 2. De resultaten van deze ondérzoeken zijn in het eind-rapport van het C.O.W. vermeld. Het vooronderzoek verricht door het C.O.W. heeft bestaan uit hand- boringen. Dat verricht door het L.G.M. uit enkele middelzware son- deringen en continuboringen 6 29 mm. In overleg met het C.O.W. werd naar aanleiding van de resultaten van de vooronderzoeken besloten in profiel no. 4 een volledig stabiliteitsonderzoek te verrichten.

42 - 2 - ûmvang van het onderzoek. In het dwarsprofiel zijn 2 continu gestoken boringen van 66 mm diameter uitgevoerd, ter verkrijging van ongeroerde monsters. In het laboratorium zijn uit de boorresultaten 10 monster genomen waarop langzame celproeven zijn uitgevoerd om de wrijvingseigenschappen van de diverse in de kade voorkomende grondlagen in volledig geconsolideerde toestand te bepalen. Naast de volumegewichten, die bij deze celproefmonsters worden verkregen, is nog een aantal volumegewichten bepaald op aparte monsters, genomen uit de diverse grondlagen. De volumegewichten zijn naast de wrijvingseigenschappen van belang voor de bepaling van de aandrijvende en weerstand biedende krachten bij de stabiliteitsberekeningen. Na het nemen van de monsters voor de laboratoriumproeven zijn de overige boorresultaten beschreven en gefotografeerd. De foto' s zijn als de bijlagen F7 en 8 bij dit rapport gevoegd. De boorresultaten zijn tevens getekend op de bijlage B1, waarbij ook de volumegewichten en de gedeelten waaruit celproefmonsters zi. j n genomen,.zijn aangegeven. Om een indruk te verkrijgen van de laagopbouw, zijn deze boorpro- fielen nogmaals getekend in het dwarsprofiel op de bijlage D2. De resultaten van de celproeven zijn grafisch weergegeven op de bijlagen C1 t/m C4. Het verloop van de freatische lijn in het dwarsprofiel is bepaald aan de hand van open peilbuizen, die door het C.O.W. zijn geplaatst. Deze peilbuizen zijn enige weken waargenomen, tegelijkertijd met de waterstand in de boezem en in de polder. Tevens heeft het C.O.W. de maatgevende boezemwaterstand meegedeeld.

43 - 3 - De dwarsprofielen alsmede de maaiveldhoogten van de boorpunten zijn door de meetdienst van het C.U.W. opgemeten. Met de verkregen grondgegevens is de laagopbouw van het profiel bepaald, waarbij aan de diverse lagen bepaalde eigenschappen zijn toegekend, die per laag constant worden verondersteld. Net is duidelijk dat dit model slechts een benadering van de werkelijkheid zal zijn, daar nooit een continu beeld van de ondergrond wordt verkregen, er spreiding in de proefresultaten optreedt, etc.. Met het rekenmodel is een aantal stabiliteitsberekeningen uitgevoerd, waarbij cirkelvormige glijvlakken zijn toegepast. De berekeningen zijn met twee verschillende freatische lijnen uitge- voerd, te weten: FL-1; een freatische lijn, waarvan het verloop is bepaald met behulp van de peilbuiswaarnemingen. FL-2; een freatische lijn, waarvan het verloop is aangenomen, behoren- de bij de maatgevende boezemwaterstand van 0,15 m - N.A.P. De toegepaste laagverdeling en de grondeigenschappen, alsmede de resultaten van de stabiliteitsberekeningen zijn aangegeven op de bijlage G1. Resultaten. Uit de resultaten verkregen uit de uitgevoerde celproeven blijkt, dat de proeven goed zijn verlopen. Wat opvalt is de nogal lage c'-waarde van monster 2B en de lage +'-waarde van monster 5.

44 - 4 - Monster 8 is voortijdig bezweken door lekkage van de rubber omhulling van het monster, zodat slechts drie belastingen zijn uitgevoerd. Er is echter, gezien het verloop van de proeven en de aard van de monsters, geen reden te veronderstellen dat deze proefrecultaten onbetrouwbaar zijn, zodat zij normaal in de berekeningen zijn verwerkt.. Profiel 4. De aangetroffen grondopbouw van de kade is de volgende; De eerste decimeters van de kruin bestaan voornamelijk uit zand en teelaarde, gevolgd door siltig zand, dat tot ca 3,s m - N.A.P. is doorsneden met kleilaagjes. Het binnentalud bevat wat meer klei, evenals een laagje van ca 40 cm dikte op een diepte van ongeveer 2 m - N.A.P. Beneden dit pakket ligt een ongeveer 70 cm dikke veenlaag, waarin nog een dun kleilaagje voorkomt. Deze veenlaag is ter hoogte van de kruin iets dieper gelegen dan elders, waarschijnlijk onder invloed van de wat hogere bovenbelasting. Vervolgens komt zandhoudende klei voor, dat gezien de grondgesteldheid van de omgeving geleidelijk overgaat in zand. Stabiliteitsberekening. Het profiel'is voor de berekeningen verdeeld in 8 grondlagen. Behalve de reeds genoemde afwijking in het beeld van de, uit de proeven verkregen, wrijvingseigenschappen van de monsters, was de spreiding in deze eigenschappen per laag gering. Er is dan ook voor de toekenning van de wrijvingseigenschappen per laag gerekend met gemiddelden.

45 - 5 - Van de toplaag (no. 1) zijn de eigenschappen aangenomen., Door het voorkomen van zandhoudende klei in de eerste 7 dm van de taludboring, is ter plaatse van dit talud een aparte laag ingevoerd, laag 2. Tussen ca 1,8 m en 2,2 m - N.A.P. komt wat meer klei voor. Vandaar dat hier een aparte laag is beschouwd (laag 4). Van de veenlaag op 3,5 à 4 m - N.A.P. is het dunne onderste gedeelte dat nog voorkomt onder het kleilaagje waarin monster 5 voorkomt (laag 7) verwaarloosd, zodat dit kleilaagje direkt gevolgd wordt door zandhoudende klei. (laag 8). Hieronder zijn de minimum evenwichtsfactoren gegeven zoals berekend bij de genoemde freatische lijnen. De bijbehorende glijcirkels alsmede de 'laageigenschappen zijn aan- gegeven op bij lage G1. Conclusie. De wijze van bepalen van de laageigenschappen is zoals vermeld gebaseerd op het berekenen van gemiddelden uit de verkregen celproefresultaten. Gezien de in het algemeen gevonden geringe spreiding in deze resultaten mag worden aangenomen, dat een gemiddeld beeld van de laageigenschappen is verkregen. Hetzelfde mag worden verwacht van de uit de berekening volgende evenwichtsfactoren.

46 - 6 - De evenwichtcfactor berekend bij de normale boezemwaterstand FL-1 is van voldoende grootte. Die, berekend bij de maatgevende boezemwaterstand ks echter onvoldoende groot. Gezien de eisen, gesteld aan de grootte van de evenwichtsfactor, berekend bij de maatgevende boezemwaterstand, wordt de stabiliteit van dit kadegedeelte,voor zover dit dezelfde vorm heeft als het onderzochte profiel, onvoldoende geacht. Hopgachtend, I J.M. de Wit c F.J. van Duren Bij dit rapport behoren de volgende bijlagen: O : legenda P- 1 ': situatie schaal 1 : D- 2 : dwarsprofiel B- 1 : boorresultaten C-1 t/m C-4 : celproefresultaten s- 1 : resultaat stabiliteitsberekeningen F-7 en - 8 : foto's boorrecultaten

47 L _ F.L. P.B. S.B. c.b. C.B. * Preatieche lijn = pulsboring = steekboring = continuboring 29 mm = continuboring 66 mm P.b = peilbuis wsm = waterepanaingsmeter & P T.V, ta volume gewicht in t/m 3 z: hand penetrometsrwaar@e in kg/cm2 ' 2 P torvane-waarde in kg/crn P cohesie in kg/cm 2 i: hoek van inwendige wrijving c It laagje@ Jr 6tUkjû6 1 klei 2 wand fijn 3 zand 4 zand grof 5 veen 6 klsihoudend 7 sldbhoudend 8 zandhoudend 9 humushoudend 1 O véenhoudend 11 plantenresten 12 schelpen I3 grind 14 houtreuten.i5 keileem 16 leem 17 puin 18 koolas I9 teelaarde E beproefd moneter - C - celproef &= volume gewicht H s horizontale doorlatendheid V = verticale doorlatendhakd Ca= samendrukkingeproef - $[ continuboring 29 mm n a evenwiohtsftketor I M = aontinuboriag 66 mm C' + tgiej'b~s@hikbaar - *, pulsboring o + tgp, banodigd voor ereawfaht a,/ atúekboring %.~ ~ LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA TE DELFT

48

49 2i D C 2 C I-r A h C I-r c - II C n C r t yr x %/; -. m -- I- > m O A3 > -I O a c 3 < O O ;o D 4 O z W 3 rn o I 1> z o 3= -4 c7 - - rn rn r ll 4

50 LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA TE DELFT I

51 I LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA TE DELFT I IKAr)EONDERZOE K HOEKPOLDER 4YJ BIJL:^ 2 CELPROEVEN r co.:a A, I

52 LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA TE DELFT I

53 ~~ ~~ LABORATORIUM VOOR GRONDMECHANICA TE DELFT (Arit ONDER ZOE K HúEK PO LDE H lw I -ELPROEVEN 148b LU' b

54 1N.A.P. - ' 0.411~1 -N.A.P I 4-2 X X.-.-. 'A 1 1.lOm-N.A.P HOOGTE IN rn. 11 I T0.V NA.P. c i c E- AFSTAND INm. T.0.V O -PUNT CABCRATQRiclM VûOR GRONDMECHANICA TE DELFT DWARSPROFIEL 4 rn I I IBIJL: D 21 LEGENDA:ZIE BIJLAGE O CO

55

56

57