Kieskeurig?! KIES VOOR JE KIEZEN! Op verkenning in de mond Gezonde & tandvriendelijke voeding 2x per dag poetsen 2x per jaar naar de tandarts

Transcriptie

1 Kieskeurig?! KIES VOOR JE KIEZEN! Op verkenning in de mond Gezonde & tandvriendelijke voeding 2x per dag poetsen 2x per jaar naar de tandarts Dienst Gezondheidspromotie President Kennedypark Kortrijk

2 KIESKEURIG?! >> BOND MOYSON ZORGT VOOR JOU! Uit studies blijkt dat een relatief groot aantal mensen niet of moeilijk naar de tandarts gaan voor een preventief mondonderzoek, met alle gevolgen vandien. Daarnaast blijkt dat de verzorging van de tanden van de bewoners van instellingen nogal vaak te wensen overlaat. 2 Deze brochure werd ontwikkeld door de dienst Gezondheidspromotie van Bond Moyson in samenwerking met het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT) en de Universiteit Gent.

3 VOORKOMEN >> IS BETER DAN GENEZEN! Als antwoord op deze problematiek ontwikkelde de dienst Gezondheidspromotie van Bond Moyson in samenwerking met verschillende partners, het preventieproject Kieskeurig?!. Dit project bestaat uit verschillende acties waarmee we zoveel mogelijk mensen proberen aan te spreken: Versturen van een folder rond mondzorg naar alle ouders van 6-jarige kinderen die lid zijn van Bond Moyson, de West-Vlaamse tandartsen, onthaalouders, scholen, CLB s en Logo s Versturen van een verjaardagskaartje met cadeaubon naar alle 6-jarige leden. Als een 6-jarige op bezoek gaat bij de tandarts, krijgt hij/zij een drinkfles, na afgifte van het getuigschrift van verstrekte hulp én de cadeaubon in een BM-kantoor. Ontwikkeling van een tandenspel, dat uitgeleend kan worden vanaf september Publicatie van artikels rond mondzorg in diverse tijdschriften. Verspreiden van steekkaarten en folders rond mondzorg voor ouderen. Opleiden van verpleegkundigen van het Centrum voor Thuiszorg BM en rusthuizen. Verpleegkundigen worden opgeleid tot mondzorgexperten die in staat zijn een mondzorgstatus en mondzorgprotocol op te stellen. Bijna één op twee van de 6-jarigen heeft tandbederf (gaatjes) in het melkgebit. Dat leidt tot heel wat problemen. Bedenk dat wanneer de mond onvoldoende verzorging krijgt, dit gevolgen heeft voor zowel de stand, als de gezondheid, van de blijvende tanden. Deze brochure geeft je een mond vol tips die je een flink eind op weg helpen. Centraal staat: 6 KEER per dag gezond eten (3 hoofdmaaltijden en 2 à 3 gezonde, tandvriendelijke tussendoortjes) 2 KEER per dag goed poetsen 2 KEER per jaar naar de tandarts gaan Vooraleer aandacht te besteden aan deze drie pijlers is het belangrijk om de mond eventjes van dichterbij te bekijken. 3

4 OP VERKENNING IN DE MOND >> ANATOMIE VAN DE TAND Verschillende elementen van de tand Glazuur of Tandbeen of dentine Tandmerg of tandpulpa met bloedvaten en zenuwen glazuur tandbeen kroon tandhals wortel tandvlees tandmerg paradontaal ligament zenuwen, bloedvaten kaakbot cement 4 Het glazuur is de buitenste harde, ongevoelige laag van de tand. Dit is wat wij zien als we in onze mond kijken. Daaronder zit het tandbeen, ook wel dentine genoemd. Helemaal binnenin de tand zit de pulpa die het levende deel van de tand bevat: bloedvaten, zenuwtakjes en cellen die het tandweefsel aanmaken. De zenuw zorgt voor het gevoel in de tand. Het gaat daarbij om het gevoel voor warmte, koude en pijn. Ooit gehoord van de termen kroon, hals, wortel? De kroon is het deel van de tand of kies dat je ziet in de mond. De wortel daarentegen zie je niet en zit in het kaakbot, onder het tandvlees. De tandhals is de overgang van de kroon naar de wortel.

5 OP VERKENNING IN DE MOND >> 3 SOORTEN TANDEN Het volwassen gebit bestaat uit tweeëndertig tanden, de verstandskiezen meegerekend. Het melkgebit telt er twintig. Dit eerste gebit is volledig aanwezig op 2,5 - à 3 - jarige leeftijd. Indien er tanden, andere dan de verstandskiezen, ontbreken, kan dit wijzen op een aangeboren afwijking (verschillende vormen, van een klein tekort aan tanden tot het zeldzame volledig ontbreken van een gebit: hypodontie, oligodontie, anodontie), die kan samengaan met andere aandoeningen ter hoogte van de handen (nagels), voeten, borstklier, darmen,... Ook omgevingsfactoren, bijvoorbeeld dioxines, kunnen een invloed hebben op de vorming van het gebit. Wanneer je bij je kind een tekort aan tanden vaststelt, kun je best ook de huisarts hierover aanspreken. de (voor)kiezen om voedsel te pletten en te malen. De verstandskiezen zijn de kiezen die zich helemaal achteraan in de mond bevinden. Bij degenen die verstandskiezen bezitten, is het zelden zo dat deze kiezen normaal in de rij staan en helpen bij het kauwen. volwassen gebit snijtanden hoektanden voorkiezen kiezen verstandskiezen Zowel in een volwassen gebit als in een melkgebit zitten acht snijtanden en vier hoektanden. Daarachter komen in het melkgebit acht kiezen en in het blijvend gebit acht voorkiezen, acht grote kiezen (ook wel maaltanden genoemd) en eventueel vier verstandskiezen. verstandskiezen kiezen voorkiezen hoektanden De snijtanden zijn beitelvormig met scherpe randen voor het versnijden van voedsel. De puntige hoektanden dienen om het eten te verscheuren en snijtanden 5

6 OP VERKENNING IN DE MOND >> VAN MELKGEBIT NAAR VOLWASSEN GEBIT melkgebit snijtanden hoektanden kiezen De tanden van kinderen wisselen vanaf zes jaar tot en met de leeftijd van twaalf jaar. De wortel van de twintig melktanden en melkkiezen lost dan op. Onder deze wortel zit er een nieuwe blijvende tand klaar. Het wisselen verloopt in twee fasen: eerst wisselen de snijtanden en in een tweede fase wisselen de hoektanden en melkkiezen. kiezen hoektanden snijtanden In die periode komen er ook acht tanden bij. Op zesjarige leeftijd breken de eerste vier kiezen door en op twaalfjarige leeftijd de volgende vier, helemaal achteraan. De eventuele verstandskiezen komen veel later door (tussen 18 en 24 jaar). WIST JE DAT? wanneer er nieuwe tandjes doorkomen, dit een vervelend gevoel is voor het kind? Veel kauwen kan het doorkomen versnellen. 6

7 OP VERKENNING IN DE MOND >> SPEEKSEL SPEEKSEL, HEEFT DIT EEN FUNCTIE? Er wordt voortdurend speeksel afgescheiden door de speekselklieren, tot anderhalve liter per dag. Dat is maar goed ook, want speeksel is van groot belang. > Bevochtigen Tijdens het eten stijgt de speekselproductie om het voedsel gemakkelijk tot een inslikbare en verteerbare brij te verwerken. > Smeren Speeksel beschermt de mondweefsels tegen kwetsuren door scherpe voedingsmiddelen. > Spoelen Door de constante afgifte van speeksel en het regelmatig slikken (vanaf een zeker volume in de mond), wordt de inhoud van de mondholte regelmatig ververst. Dit zorgt ervoor dat stoffen en microben die in de mond aanwezig zijn, zeer snel naar de maag worden afgevoerd. > Opbouwende en beschermende werking Glazuur is het hardste weefsel van het lichaam. Maar het kan wel oplossen in een zure omgeving, met gaatjes tot gevolg. Wanneer er zuren in de mond aanwezig zijn, neutraliseert het speeksel die. Ook is er calcium en fosfaat aanwezig in speeksel. Deze stoffen zorgen ervoor dat glazuur minder kwetsbaar is voor zuur en herstellen het als het aangetast wordt. 7

8 HOE ONSTAAT TANDBEDERF? >> WAT ZIJN DE GEVOLGEN? Tandplaque: je kent het wel, dat plakkerige witte laagje dat, wanneer je de tanden niet regelmatig en zorgvuldig poetst, op je tanden komt. Tandplaque bestaat uit voedseldeeltjes en mondbacteriën. Iedere keer als er suikers uit eten en drinken in onze mond komen, zetten de plaquebacteriën die suikers om in zuur. Dit zuur lost het glazuur van de tanden op, met tandbederf tot gevolg. Tandbederf wordt ook wel aangeduid als tandcariës of met de populaire benaming gaatjes. Na verloop van tijd worden deze gaatjes groter en dieper totdat ze uiteindelijk de pulpa bereiken waarin de zenuwen en bloedvaten liggen. Daardoor gaat de tand pijn doen bij het drinken van hete of koude vloeistoffen en bij het kauwen. BIJNA 50% VAN DE 6-JARIGEN HEEFT TANDBEDERF TANDBEDERF VOORKOMEN? HET KAN! Besteed aandacht aan volgende drie pijlers: 6 keer per dag gezond eten (3 hoofdmaaltijden en 2 à 3 gezonde, tandvriendelijke tussendoortjes) 2 keer per dag goed poetsen 2 keer per jaar naar de tandarts gaan 8 Gaatjes in de melktanden moet je zeker laten behandelen want deze tanden hebben een belangrijke functie. Enerzijds houden ze ruimte vrij voor hun opvolgers en anderzijds kan een ontsteking in het melkgebit, het volwassen gebit aantasten. De behandeling van een gaatje is mogelijk, maar voorkomen is beter dan genezen. Misschien al eens gehoord van tanderosie? We spreken van tanderosie wanneer tandglazuur wordt opgelost door zuur dat niet afkomstig is van mondbacteriën. Tanderosie wordt meestal veroorzaakt door zuren afkomstig uit dranken.

9 GEZOND ETEN >> GEZONDE EN TANDVRIENDELIJKE TUSSENDOORTJES Elke inname van voedsel zorgt voor een zuurstoot. Daarom is het belangrijk het gebit voldoende lange herstelpauzes te gunnen. Een minimum van 3 uur tussen de maaltijden wordt aanbevolen. In die tijd kan het speeksel zijn werk doen. Daardoor vermindert de kans op gaatjes. Verdeel de dagvoeding over 3 hoofdmaaltijden en 2 à 3 gezonde en tandvriendelijke tussendoortjes. Op zoek naar een lekker, gezond en tandvriendelijk tussendoortje? Enkele voorbeeldjes: Elke dag 2 stukken fruit eten is noodzakelijk. Ze vormen een bron van koolhydraten, vitaminen, mineralen, vezels en vocht. Daarnaast zijn fruit en groenten vaak hard waardoor je veel moet kauwen. Dat verhoogt de speekselproductie zodat calcium en fosfaat worden aangevoerd en de tandplaque wordt gespoeld. Vers fruit is dus goed, maar eet het niet de hele dag door. Fruit bevat namelijk veel suikers, zeker de gedroogde versie. Kaas bevat calcium en fosfaat en is bijgevolg heel goed voor de tanden. Kaas mag je zeker eten als tussendoortje maar kies dan voor magere soorten en eet niet meer dan 2 sneden kaas per dag. Zuivere noten zijn niet alleen tandvriendelijk en gezond, ze leveren ook veel energie. Een aanrader dus die je met mate mag eten. WIST JE DAT? de ideale dorstlesser en meest tandvriendelijke drank, water is? Een andere drank kan, maar liefst niet dagelijks én bij voorkeur aansluitend op een maaltijd, bijvoorbeeld fruitsap. Wel bevat fruitsap (ook ongezoet) bijna evenveel suiker, zuur en energie als frisdrank. Toch verdient fruitsap de voorkeur, omdat fruitsappen voedingsstoffen bevatten (vitamines, mineralen en vezels). calciumverrijkte sojadrankjes en yoghurtdrankjes veel suiker bevatten? eén keer een grote portie gesuikerde drank tandvriendelijker is dan steeds een kleine slok? suikervrije kauwgom een goed alternatief is als je de tanden niet kan poetsen na een eetmoment? Suikervrije kauwgom met xylitol of sorbitol brengt geen zuuraanval teweeg, dus ook geen gaatjes. Bovendien heeft deze kauwgom een beschermende werking omdat het vele kauwen de speekselproductie verhoogt. Wel zijn maag- en darmklachten mogelijk, zelfs bij een kleine dosis. een dessert het best aansluit bij de maaltijd? Als het dessert meer dan een half uur na de maaltijd komt, dan is het een tussendoortje dus een extra zuurstoot. 9

10 REGELMATIG EN GOED POETSEN 2 KEER PER DAG Het is belangrijk om minstens 2 keer per dag 2 minuten te poetsen: s ochtends na het ontbijt en s avonds voor het slapen gaan. Wanneer je slechts 1 keer per dag de tanden kan poetsen, verdient een poetsbeurt voor het slapengaan de voorkeur. s Nachts is er minder speekselproductie en dus minder zuivering van de mondholte. FLUORIDETANDPASTA: FLUORIDE VERSTERKT HET GLAZUUR Tandpasta met ppm fluoride heeft het beste effect. Deze is geschikt voor kinderen vanaf zes jaar. Voor kinderen tot en met vijf jaar, die nog niet goed kunnen spugen, bestaan er speciale peuterpasta s met minder fluoride (500 ppm). Neem niet teveel tandpasta op de borstel; een vierde centimeter (een erwtje ) is voldoende. AANGEPASTE TANDENBORSTEL Kies een borstel met kleine borstelkop, zachte haartjes en een lange steel zodat je overal makkelijk bij kunt komen. Tot de leeftijd van 10 jaar help je best je kind bij het poetsen. Vervang de borstel na 3 maanden of vroeger indien de haren uit elkaar gaan staan en buiten de borstelkop steken. Een elektrische tandenborstel is ook een mogelijkheid. Er zijn twee typen elektrische tandenborstels. Het ene type maakt gebruik van oscillerende -roterende (ronddraaiende heenen weergaande) bewegingen; het andere type van sonische (zijwaartse heen-en weergaande) bewegingen. Oscillerende-roterende borstels hebben een kleine ronde borstelkop. Sonische borstels hebben de vertrouwde vorm van een gewone tandenborstel. Uit onderzoek blijkt dat elektrische tandenborstels meer plaque verwijderen dan normale handtandenborstels. 10 WIST JE DAT? de elektrische tandenborstel de juiste poetsbeweging maakt voor jou? Zo kan je je beter concentreren op de plaatsing van de borstelkop in de mond. elektrische tandenborstels zeer goed zijn? Kinderen vinden zo n borstel meestal leuk. In dit geval draagt het bij aan hun motivatie om het gebit goed te verzorgen. sommige mensen de trillingen niet leuk vinden? de elektrische tandenborstel duurder is dan een gewone handborstel?

11 REGELMATIG EN GOED POETSEN HOE AANLEREN? Kinderen poetsen best met korte, horizontale heenen weergaande bewegingen (schrobmethode). Als je een vaste volgorde aanhoudt, leer je je kind systematisch poetsen. Zo is er minder kans dat er plekjes worden overgeslagen. Zet de tandenborstel recht op de tanden. Poets zachtjes en maak korte horizontale heenen weergaande bewegingen. Laat je kind beginnen bij het ondergebit met de binnenkant, daarna de buitenkant en tot slot de bovenkant. Idem voor het bovengebit. Om de bovenkant van de tanden te poetsen moet de mond ver open staan. De binnenkant en buitenkant zijn makkelijker te bereiken als de mond maar half open is. Voor poetsen met een elektrische borstel geldt hetzelfde. Je hoeft alleen zelf geen poetsbewegingen te maken. Je kan de borstel langzaam over de tanden en kiezen schuiven. Na het poetsen de borstel goed uitspoelen en het kopje van de borstel naar boven zetten. Tips bij het tandenpoetsen: Geef het goede voorbeeld door zelf minstens 2 keer per dag te poetsen. Maak tandenpoetsen aantrekkelijker met een leuke tandenborstel (eventueel met één die muziek speelt) of een verhaaltje. Het is nodig om de knobbeltjes van de nieuwe blijvende tanden te poetsen. Het glazuur van nieuwe tanden en kiezen is nog niet sterk. Ze zijn het eerste jaar extra gevoelig voor gaatjes. 11

12 REGELMATIG EN GOED POETSEN HOE POETSEN? 1 2 Begin beneden met de binnenkant Dan de buitenkant 3 4 Poets daarna de bovenkant (kauwvlakken) van de kiezen Poets de boventanden en -kiezen. Poets eerst de binnenkant Dan de buitenkant Tenslotte de bovenkant (kauwvlakken) van de kiezen

13 REGELMATIG EN GOED POETSEN NAPOETSEN Kinderen tot de leeftijd van tien jaar poetsen nog niet echt goed hun tanden. Ook als zij zelf poetsen is het daarom belangrijk dat je één keer per dag napoetst, bij voorkeur s avonds, ook als je kind een elektrische tandenborstel gebruikt. Het is belangrijk dat je extra aandacht geeft aan de achterste kiezen. Na het tiende jaar kan je het tandenpoetsen blijven volgen. Geef je kind tandplaqueverklikkers: een rode kleurstof in tabletvorm die tandplaque zichtbaar maakt. Als je je kind napoetst, is het van belang dat je goed zicht hebt en er voldoende steun is voor jezelf en je kind. Er zijn twee mogelijke poetshoudingen. Kies deze uit waarbij je je het best voelt. Ga schuin achter je kind staan. Als je met je hand de kin ondersteunt, rust het hoofd tegen je bovenlichaam. Buig een beetje over je kind heen, zodat je goed ziet waar je poetst. TIP! Let op dat je je kind tijdens het poetsen geen pijn doet. Het lipbandje onder de bovenlip is bijvoorbeeld erg gevoelig. Ga voor je kind staan en laat het met het hoofd bijvoorbeeld tegen de muur rusten. Ondersteun de kin met je ene hand, terwijl je met de andere poetst. Op deze manier kan je goed zien waar je poetst. 13

14 NAAR DE TANDARTS >> 2 MAAL PER JAAR! de tandarts kijkt in de mond met een spiegeltje BEREID JE KIND VOOR OP EEN BEZOEK BIJ DE TANDARTS Zeg je kind dat het mee mag naar de tandarts. Leg uit wat er allemaal te zien is, zoals een mooie stoel, een grote lamp en een meneer of mevrouw in witte jas. Vertel je kind dat het op de stoel zal mogen zitten en dat de tandarts even in zijn/haar mond zal kijken. Je kan misschien ook vertellen wat de tandarts allemaal gebruikt bij zijn/haar werk: haakje, spiegel, boor en speekselzuiger. haakje en spiegeltje Het haakje dient om te voelen, de spiegel dient om in alle hoekjes te kunnen kijken. Als er een gaatje is haalt de boor al het vuil weg en dan wordt de tand gevuld. De speekselzuiger wordt gebruikt om speeksel uit de mond te zuigen, zodat het de tandarts niet hindert in zijn/haar werk. 14 speekselzuiger boor

15 NAAR DE TANDARTS >> 2 MAAL PER JAAR! MOGELIJKE BEHANDELINGEN TIJDENS HET WISSELEN VAN DE TANDEN Heeft je kind een gaatje? Leg dan op een rustig moment uit dat één of meerdere tanden ziek zijn en dat de tandarts deze beter maakt. Stel de behandeling ook niet mooier voor dan die in werkelijkheid is. Op die manier zal je kind het vertrouwen in jou en de tandarts niet verliezen. > Gaatjes of cariës De tandarts zorgt ervoor dat een gaatje niet groter wordt. Dat doet hij/zij door het verweekte weefsel te verwijderen (boren) en de tand te vullen. Hoe kleiner het gaatje, hoe eenvoudiger de behandeling. Als er in korte tijd verschillende gaatjes ontstaan, kan de tandarts een fluoridebehandeling voorschrijven. Hij/zij raadt dan een extra poetsmoment aan, brengt extra fluoride aan met een vloeistof of gel in een lepel, of vraagt om af en toe te spoelen met fluoridevloeistof. Ook kan hij/ zij adviseren om na het poetsen slechts even na te spoelen met water, zodat het fluoride uit de tandpasta verder kan inwerken. TIP: Heeft je kind vragen over de behandeling? Spreek dan af om die samen aan de tandarts te stellen Kleine gaatjes worden snel groter... laat ze zo snel mogelijk nazien. 15

16 NAAR DE TANDARTS >> 2 MAAL PER JAAR! 16 > Verzegelen Bij zowel melkkiezen als blijvende kiezen zitten er groefjes en putjes in het kauwvlak. De haren van de tandenborstel kunnen deze diepe en smalle groeven en putjes moeilijk schoonpoetsen (zie eerste afbeelding hieronder). Daarom dicht de tandarts ze soms af met een laklaagje (kunsthars). Dit heet sealen of verzegelen. Het sealen gebeurt meestal kort nadat de blijvende kiezen helemaal zijn doorgebroken. Gesealde kiezen moet je blijven poetsen. voor het verzegelen na het verzegelen Het kunsthars wordt hard gemaakt door er met een blauwe lamp op te schijnen. EEN ONGELUK > Tand afgebroken: wat dan? Ga zo vlug mogelijk naar de tandarts. De tandarts slijpt alvast de scherpe rand van de tand glad zodat het kind zijn/haar tong niet beschadigt, controleert of er niets anders beschadigd is en herstelt zo nodig de tand. > Tand uitgevallen: wat dan? Wat doen met een blijvende tand? Hou de tand vast bij de kroon en niet aan de wortel. Spoel de tand schoon in melk (of in water). Gebruik zeker geen borstel of schoonmaakmiddel. De tand mag zeker niet uitdrogen. Hou hem daarom vochtig met melk (of water) of in een potje met eigen speeksel. In de mond is nog het best van al, maar dat lukt niet altijd. Ga direct naar de tandarts. Wat doen met een melktand? Plaats hem nooit terug, omdat dit de kiem van de onderliggende tand kan beschadigen.

17 VOORDELEN BOND MOYSON >> WE STEKEN GRAAG (FINANCIEEL) EEN TANDJE BIJ VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN Je twijfelt er wellicht niet meer aan dat een tweejaarlijks bezoek aan de tandarts belangrijk is. Ook Bond Moyson ziet het belang hiervan in. Voor BM-leden tot en met 17 jaar zijn de preventieve tandonderzoeken met nomenclatuurnummer en volledig gratis. Wij betalen je, twee keer per jaar, na de tegemoetkoming van de verplichte verzekering, het deel dat je zelf moet betalen terug. ORTHODONTIE Als de tandarts merkt dat bij je zoon of dochter niet alle tanden op de juiste plaats staan, zal hij of zij je kind een beugel aanraden ( orthodontie ). We moeten je wellicht niet vertellen dat dit soort behandeling een dure zaak is. Vandaar dat Bond Moyson je, bovenop de wettelijke tegemoetkoming, 186 euro terugbetaalt bij de eerste behandeling en nog eens 186 euro na 1 jaar behandeling. Voor bepaalde zware pathologieën wordt een extra bedrag van 372 euro voorzien. Je hebt recht op deze tegemoetkoming als je kind jonger is dan 15 jaar en wanneer je de toestemming hebt gekregen van de adviserende geneesheer, voor een orthodontische behandeling. Je mag de behandeling laten voortzetten of zelfs starten na de leeftijd van 15 jaar. Let op, de behandeling moet starten binnen de twee jaar na goedkeuring van de adviserend geneesheer. 17

18 VOORDELEN BOND MOYSON >> WE STEKEN GRAAG (FINANCIEEL) EEN TANDJE BIJ VERZEGELEN VAN GROEVEN EN PUTJES Bond Moyson betaalt alle kosten voor het verzegelen van groeven en putjes terug. Dit geldt voor jongeren tot en met 13 jaar. In uitzonderlijke gevallen, wanneer de tanden laattijdig doorbreken, geldt dit voordeel tot de leeftijd van 18 jaar. LOGOPEDIE Misschien zorgt een verkeerde stand van de tanden voor problemen met de uitspraak, of zelfs de ademhaling of zorgt, omgekeerd, een verkeerde uitspraak of slikbeweging voor een verkeerde stand van de tanden. Kinderen die hiervan last hebben, kunnen beroep doen op een logopedist. Voor een aantal aandoeningen krijg je een tegemoetkoming vanuit de verplichte verzekering, onafhankelijk van de leeftijd en na goedkeuring van de adviserend geneesheer. Bovenop de tegemoetkoming die voorzien is in de verplichte ziekteverzekering, heb je recht op maximaal 75 euro per jaar. Indien er geen goedkeuring is van de adviserend geneesheer betaalt Bond Moyson, voor kinderen tot 18 jaar, 50 % van de kosten voor logopedische behandelingen terug met een maximum van 250 euro. 18

19 >> DE (INTERNET)VINGER AAN DE POLS! De Gezond.Mail is een website en elektronische nieuwsbrief. De elektronische nieuwsbrief verschijnt regelmatig en geeft vlotlezende en interessante informatie over gezondheid aan haar lezers. We weten allemaal dat gezonde voeding belangrijk is. Om ons daarbij te helpen is er de Webdiëtiste. Iedereen kan vragen stellen via Abonneer je op BMail, de tweemaandelijkse elektronische nieuwsbrief van Bond Moyson. Zo blijf je op de hoogte van wat hot is binnen ons ziekenfonds, maak je kennis met andere takken van ons ziekenfonds en hou je de vinger aan de pols van je gezondheid. Surf vandaag nog naar en schrijf in. 19

20 Wij steken graag (financieel) een tandje bij! Niet-contractueel document.enkel de statuten zijn wettelijk tegenstelbaar preventieve tandonderzoeken gratis t.e.m. 17 jaar verzegelen van putjes/groeven gratis t.e.m. 13 jaar 372 extra voor orthodontie t.e.m. 14 jaar druk 02/2007