Tekst: Gen.18:20. Gemeente van onze Heer Jezus Christus.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Tekst: Gen.18:20. Gemeente van onze Heer Jezus Christus."

Thijs Kok
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Tekst: Gen.18:20 Gemeente van onze Heer Jezus Christus. Van de zeven hoofdzonden is misschien de wellust wel de zonde die het meest de aandacht vraagt. Bijna zou ik zeggen: de laatste jaren, maar dat is niet waar. Het is een terugkerend thema in veel literatuur, tot en met de godsdienstige geschriften zoals de Bijbel en de Koran aan toe. In veel gesprekken tussen vrienden en vriendinnen speelt de wellust een rol. Als een van de zeven hoofdzonden gaat het kennelijk om een ernstige zaak en niet voor niets is er veel ophef als deze zonde in de publiciteit komt. Wanneer mensen zich ongegeneerd verrijken wordt daar weliswaar schande van gesproken, maar de verontwaardiging voor wellustige daden stijgt boven alles uit. Terecht komt de hele samenleving in opstand wanneer seksueel misbruik aan het licht komt, laat daar geen misverstand over bestaan. Zeker als dit gaat om misbruik van kinderen. De kerken hebben daar de laatste jaren de zure vruchten van geplukt. Vruchten die geplukt móeten worden, omdat slachtoffers van misbruik recht moet worden gedaan. Op seksueel misbruik is slechts één antwoord mogelijk en dat is: ontslag. En als dat nodig is: juridische vervolging. Nu zou je kunnen zeggen dat hiermee wel voldoende gezegd is over Luxuria, de onkuisheid, lust of wellust. Maar zo eenvoudig ligt het niet. Luxuria is een hoofdzonde en dat betekent dat er vele zonden onder dezelfde paraplu geschaard worden. Misbruik van kinderen of misbruik in machtsverhoudingen in het algemeen zijn slechts enkele uitingsvormen van onkuisheid.

2 2 Je mag er alle vormen van misbruik onder scharen. Kort gezegd komt het hierop neer: daar waar de ander niet gezien wordt als mens die er zijn mag zoals jij er zijn mag, is sprake van misbruik. In dat verband doet het buiengewoon zeer dat nog steeds mensen verdrinken in de Middellandse Zee en dat overheden hun grenzen sluiten voor mensen die moeten kiezen tussen de dood of leven als doden. Het doet zeer als onze overheid kinderen in Syrië aan hun lot overlaat als hun ouders verkeerde keuzes hebben gemaakt. Waar macht ingezet wordt ten koste van levens van anderen, is sprake van machtsmisbuik en dus van onkuisheid. In de zestiende eeuw werd met ieder van de zeven hoofdzonden een demon verbonden. Voor Luxuria was dat de demon Asmodeus. Asmodeus is hét toonbeeld van wellust. Deze demon komen we tegen in het boek Tobit, waar we een gedeelte uit hebben gelezen. Een jonge vrouw met de naam Sara was al met zeven mannen getrouwd, maar in de huwelijksnacht overleden de mannen voordat zij gemeenschap met haar hadden gehad. De demon Asmodeus verdroeg het niet dat Sara met een ander trouwde. Uiteindelijk wordt deze demon uitgeschakeld door de engel Rafaël, waardoor zij trouwen kan met Tobias, de zoon van Tobit. Rechtvaardigheid staat in dit boek centraal. Dat wordt uitgewerkt in de gerichtheid op anderen: houdt niets voor jezelf dat je niet nodig hebt maar waardeer het leven van ieder ander. In dit boek vind je veel van de werken van barmhartigheid terug die Jezus later, in Matteüs 25, opsomt. In de geschiedenis van de kerk heeft seksualiteit altijd een ambivalente rol gespeeld. De seksuele gemeenschap was uitsluitend bedoeld als middel tot voortplanting.

3 3 De lust, zou je in het verlengde daarvan kunnen zeggen, diende er uitsluitend toe mensen tot die gemeenschap aan te zetten. Iedere andere vorm van seksualiteit stond in het teken van zonde. Sterker nog: de kerk was geobsedeerd door seksualiteit als dé zonde die moest worden uitgebannen. Vraag maar eens rond waar mensen aan dachten als het ging over zonden in gedachten, woorden en werken. Asmodeus en de kerk stonden lijnrecht tegenover elkaar. Tenminste, zo leek het. De keerzijde van deze medaille was dat die obsessie voor seksualiteit zover doorsloeg dat dit ten koste ging van mensen. Zodra Adam en Eva zichzelf bedekten omdat zij naakt waren, is naaktheid een probleem geworden. Met de bijbel in de hand werden mensen van diezelfde bijbel vervreemd omdat ze er een veroordeling van zichzelf in moesten lezen. Met de bijbel in de hand werden mensen uitgesloten van de gemeenschap in de kerk omdat deze gemeenschap hen veroordeelde. Ooit sprak ik een man van rond de 70 die me toevertrouwde dat hij veel last had van een zonde die hij begaan had in zijn jeugd: de zonde van Onan. Eénmaal had hij zichzelf bevredigd en sindsdien droeg hij zijn oordeel met zich mee. Een oordeel dat door de kerk alleen maar werd bevestigd door een volkomen foute interpretatie van het bijbelverhaal over Onan. En hoe lang is het geleden dat iemand van overspel werd beschuldigd die na een scheiding een nieuwe relatie kreeg. Asmodeus had de kerk in zijn greep. Asmodeus heeft de kerk en christenen vaak nog in zijn greep. Natuurlijk zijn er uitwassen van seksualiteit. Nog steeds wordt over mensen gesproken alsof zij lustobjecten zijn. Onder jongeren en onder ouderen.

4 4 Was het maar zo dat seksueel misbruik uitgebannen was. Maar ondanks alle publiciteit zijn kinderen niet altijd veilig. Ondanks alle voorbeelden van verschil in machtsverhoudingen komt misbruik nog steeds voor. Op de werkvloer, in de sport, bij verenigingen en in kerken. En tot op de dag van vandaag kijken mensen weg als dit gebeurt, omdat de dader zoveel goeds doet voor de gemeenschap. Maar ook worden nog steeds mensen in al hun integriteit aangetast als hen verteld wordt dat hun liefde niet mag zijn. De samenleving worstelt met verhalen zoals we die hebben gelezen over Sodom en Gomorra. De engelen bij Job op bezoek zijn niet veilig omdat alle mannen, jong en oud, staat er, hen willen nemen. Het is een uitwas die niets te maken heeft met liefde. Zoals ook het aanbod van Lot, om met zijn dochters te doen wat ze willen, niets te maken heeft met liefde. We kunnen met geen mogelijkheid met een paar bijbelteksten in de hand de gevoelens van mensen in onze tijd interpreteren. Laat staan die gevoelens en daarmee de mensen veroordelen. Wat in de bijbel klip en klaar veroordeeld wordt, is het misbruik van mensen. Aan werkelijke liefde wordt alle ruimte geboden. Ja, waar die ruimte in het geding is, daar hoort God het geroep en daar zendt hij zijn engelen om een eind te maken aan het geweld, want dat is het, dat mensen wordt aangedaan. Een rechtvaardige wereld is onze opdracht, waarin ieder mens tot haar of zijn recht komt. Niet een uitgewerkte seksuele moraal waardoor mensen in hun mens-zijn worden beperkt. De enige vraag die gesteld moet worden als het gaat om de liefde tussen mensen, is: doet dit recht aan ieder of wordt het leven van een ander aangetast, vernielt.

5 5 Amsterdammers hebben een uitdrukking: naar de ratsmodee gaan. Dat betekent zoveel als: naar de bliksem gaan. Ratsmodee is een verbastering uit het jiddisch van het woord Ashmedai. En dat is de Hebreeuwse naam voor Asmodeus in het boek Tobit. In het verhaal van Tobit wordt de demon Asmodeus uitgeschakeld. Omdat deze demon de liefde tussen mensen perverteert tot wellust. In de bijbel neemt God dat hoog op. En niet voor niets. De liefde tussen mensen is beeld van zijn liefde. Liefde is niet nemende liefde, maar gevende liefde en gaat zoveel verder dan een avondje seks. Wie een ander liefheeft, verbindt haar of zijn leven aan het geluk van de ander. Niet voor niets is liefde een gebod: heb elkaar lief. Weet wat jij kunt bijdragen aan het leven van een ander. Amen.

Vergelijkbare documenten

inhoud Inhoudsopgave Literatuur Trefwoorden register

inhoud Inhoudsopgave Literatuur Trefwoorden register inhoud Inhoudsopgave 1. Liefde is 2. Gods plan met seksualiteit 3. Seksualiteit verbindt 4. Verschillen jongens en meiden 5. Schat op het spel 6. Je schat beschermen 7. Seks in je eentje 8. Geen slaaf