Werkstuk Levensbeschouwing Hindoeisme

Transcriptie

1 Werkstuk Levensbeschouwing Hindoeisme Werkstuk door een scholier 3138 woorden 15 april ,7 80 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Wat is het hindoeïsme? Er leven meer dan 660 miljoen Hindoes op onze aardbol. Hindoeïsme is een van de grootste en oudste wereldgodsdiensten,de 3 grootste godsdienst op de wereld. er is geen begin aan en bestaat al meer dan 5000 jaar. En is in India ontstaan. Het hindoeisme heeft geen menselijke stichter. Sekten: Er zijn vier hoofdstromingen: Saivisme, Saktisme, Vaishnavisme en Smartisme De meeste hindoes wonen in India. Nepal is daarnaast het enige land waar hindoes de meerderheid vormen. In andere landen van Zuid-Azië wonen ook veel hindoes, maar ze vormen er niet de meerderheid. Maar doordat veel Indiërs in andere landen zijn gaan wonen, wonen er ook hindoes buiten Zuid-Azië. Bijvoorbeeld in Oost-Afrika, in Groot-Brittannië, Singapore, Maleisië. ook in Nederland wonen er veel hindoes. De meeste 'hindoestanen' in Nederland zijn namelijk hindoe. Hindoestanen zijn de achterkleinkinderen van Indiërs die in de negentiende eeuw uit India naar Suriname werden gehaald om als contractarbeider op de plantages te werken. Maar er zijn ook hindoestanen die moslim zijn. Veel hindoestanen zijn van Suriname naar Nederland gekomen, vooral net voordat Suriname in 1975 onafhankelijk werd. Maar ook in Suriname zelf wonen nog altijd veel hindoestanen. De godsdienst speelt een belangrijke rol in het leven van de Hindoes. Ze heeft te maken met de manier waarop de mensen daar leven, met wat ze eten en hoe ze tegen de wereld aankijken. Eigenlijk noemen de Hindoes hun godsdienst niet hindoeïsme. Dat woord is bedacht door westerse geleerden in de negentiende eeuw. Hindoes noemen hun geloof sanatana dharma dat betekent eeuwige leer of eeuwige wet. Hindoeïsme is een levendig, kleurrijk en soepel geloof, dat op verschillende manieren kan worden vorm gegeven Anders dan christendom of islam heeft het hindoeïsme zich niet verspreid over veel verschillende volkeren. Dat komt doordat je geen hindoe kunt worden. Je wordt als hindoe geboren of niet. Je kunt geen hindoe worden. Daarom zijn er ook geen - zendelingen die proberen andere mensen tot het hindoeïsme te 'bekeren'. Het hindoeïsme kent geen algemeen aanvaard heilig boek zoals de bijbel of de koran. Ook is er geen stichter als Jezus, Mohammed of Boeddha. Het begin van het hindoeïsme Hindoeïsme is een ongewone godsdienst doordat het geen stichter heeft, en geen heilig boek. Het begon ongeveer vierduizend jaar geleden in de tijd van de Indusdalbeschaving in noordwest-india. Archeologen hebben Indus-beelden gevonden die een vroegere afbeelding laten zien van de grote hindoegod Shiva. Pagina 1 van 7

2 In ongeveer 1500 voor onze jaartelling vielen mensen uit Centraal-Azië Noord-India binnen. Zij brachten hun eigen geloof mee, en hun ideeën vermengden zich met die van de mensen uit het Indusdal. Hindoes vereren nog steeds een aantak Arische goden, zoals Agni, god van het vuur, en lezen nog steeds Arische heilige teksten, zoals de Rig Veda. Het geloof van de Hindoes Hindoeïsme is meer een manier van leven dan een aantal vaste geloofspunten. De meeste hindoes vereren goden. En sommige helemaal niet. Het kan op allerlei manieren worden vorm gegeven. Sommige Hindoes bidden iedere dag, andere bijna nooit. Bidden en de tempel bezoeken zijn niet verplicht. Aan iedereen wordt overgelaten zelf te beslissen wat het beste is voor hem of haar. Maar alle Hindoes delen een aantal geloofspunten. Hindoes geloven dat bij iemands dood zijn ziel voortleeft en herboren wordt in een ander lichaam van een mens of dier. De kwaliteit van je volgende leven hangt af van de manier waarop je je in je eerdere leven hebt gedragen. Als je goed leeft, word je herboren in een hogere vorm van leven. Als je slecht hebt geleefd, word je herboren in een lagere levensvorm. Deze keten van daden en hun gevolgen wordt karma genoemd. Dus: Hindoes geloven dat je na je dood in een ander lichaam herboren wordt: reïncarnatie. Wie goed heeft geleefd, keert in een beter wezen terug. Het uiteindelijke doel van het leven van een Hindoe is moksha of verlossing, loskomen van de cyclus van samsara. Hoe beter iedere hergeboorte, des te dichter kom je bij moksha. Moksha wordt ook gezien als het moment waarop je individuele ziel, atman, opgaat in de opperste geest Brahman. Goden en godinnen De Hindoes geloven in 1 God, maar die heeft vele gedaanten, veel aspecten en dus veel namen. God als schepper heet Brahman. God als kracht die de wereld laat bestaan, heet Vishnu. God als vernietiger heet Shiva. God is volgens hen aanwezig in alles, en mensen kunnen door te mediteren dat stukje God in zich naar boven halen. Dat is niet gemakkelijk en dat bereik je ook niet in één leven. De meeste Hindoes geloven in een oppergeest Brahman. Maar Hindoes bidden niet zoals de christenen Tot God of moslims tot Allah bidden. In plaats daarvan vereren zij honderden goden, die verschillende kanten van Brahman laten zien. Sommige Hindoes vereren vele goden, andere weer helemaal geen goden. De hindoe-goden worden vaak afgebeeld met vele hoofden of armen die allemaal een heilig voorwerp vasthouden. Dat zijn symbolen van hun speciale krachten en het aspect dat zij van Braham vertegenwoordigen. De Hindoe-Drie-Eenheid De belangrijkste drie hindoe-goden zijn Brahma (de schepper), Vishnu (de beschermer) en Shiva (de verwoester). Vishnu en Shiva zijn hele geliefde goden, veel tempels zijn aan hun toegewijd. Brahma: Brahma, de eerste van de drie hindoe-drie-eenheid, is de schepper van het heelal. Hij wordt afgebeeld met vier hoofden die naar de vier windrichtingen kijken. Hij rijdt op zwanen of zit op een heilige lotusbloem. Zijn vrouw is de godin van kunst en onderwijs Saraswati. Brahma heeft vier handen, waarvan Pagina 2 van 7

3 hij er altijd een zegenend opheft. Vishnu: Vishnu is de beschermer van het heelal. Hij wordt vaak afgebeeld op een adelaar of slapend op een reuzenslang. Zijn vrouw is Lakshmi, de godin van de schoonheid en rijkdom. Shiva: Shiva is de vernietiger van het kwaad in het heelal. Hij heeft een drietand als symbool van de vernietiging. Op zijn voorhoofd draagt hij het derde oog van de kennis. Shiva rijdt op een grote stier, Nandi geheten. De vrouw van Shiva is de godin Parvati. Rama en Krishna Rama en Krishna worden in heel India als goden vereerd. Rama is de held uit het gedicht Ramayana en vertegenwoordigt moed en deugd. Krishna is wat ondeugender en dol op het doen van wonderen. Hij is de sleutelfiguur uit de Bhagavad Gita, een onderdeel van het gedicht Mahabharata. Een hele populaire god is Ganesh. Indiërs bidden tot hem voor succes en wijsheid. Hij is de zoon van Shiva en zijn vrouw Parvati. Toen Shiva na een reis van vele jaren terugkwam, ontdekte hij zijn echtgenote met een jonge man. Hij werd heel jaloers. In woede onthoofde hij de jonge man. Maar dat bleek zijn inmiddels opgegroeide zoon te zijn. Parvati dwong hem daarop hun zoon weer tot leven te roepen. Dat kon Shiva alleen doen door zijn zoon het hoofd te geven van het eerste levende wezen dat hij zag. En dat was een olifant. Tegenwoordig zie je Ganesh met zijn olifantshoofd op plaatjes aan ontelbare muren in heel India. Het kastenstelsel en het sociale systeem De Hindoe-maatschappij is traditionele verdeeld in vier groepen, kasten geheten. Het zijn de Brahmanen (priesters), Kshatriya s (edelen en soldaten), Vaishya s (kooplieden) en Sudra s (dienaren). Buiten het kastenstelsel zijn er mensen die werk doen wat als vuil of ondergeschikt wordt gezien, zoals de straat vegen. Zij werden wel onaanraakbaren genoemd, maar staan tegenwoordig wel bekend als de geregistreerde kaste. In het verleden werd het kastenstelsel streng toegepast, en raakten mensen van hogere en lagere kasten nooit vermengd. Tegenwoordig is het minder strikt, maar heeft het nog steeds invloed op de plaats waar mensen wonen, op wat voor baan ze hebben en met wie ze trouwen. Het sociale systeem, d.w.z. het kastestelsel, is nauw verbonden met het Hindoeïsme dat er de legitimatie voor levert. Van een eenvoudige driedeling, later vierdeling van de maatschappij, is er een allesomvattend systeem ontwikkeld dat alle zaken als beroep, omgang, huwelijk enz. regelt en vastlegt. Bovenaan staat de priesterkaste der brahmanen, onderaan de kaste van de onaanraakbaren. Heilige boeken en verhalen De Hindoes hebben geen heilig boek zoals de Bijbel voor de christenen, maar hebben veel verschillende heilige teksten. Voordat deze werden opgeschreven, werden ze lange tijd mondeling doorgegeven. De taal die de mensen gebruikten was Sanskriet, de taal van het Arische volk. Sanskriet is de heilige taal van India, en wordt vandaag nog bestudeerd, al wordt het niet meer gesproken. De Veda s De oudste heilige teksten zijn vier verzamelingen lofzangen, gebeden, regels voor rituelen en offers en spreuken: de Veda s. Deze werden door de Ariërs ongeveer 3500 jaar geleden verzameld. Het oudst en bekendst is de Rig Veda. Het is nog steeds een belangrijk heilig boek van de Hindoes. Het bevat meer dan duizend lofzangen over de oude goden en godinnen. Daarnaast zijn er nog boeken waarin deze veda s worden uitgelegd en waarin de verhalen over Krishna en Rama staan opgetekend. Dat zijn 2 mensen Pagina 3 van 7

4 waarin God zich een tijd gereïncarneerd heeft om op aarde te leven. De leer De grondgedachten zijn alsvolgt te omschrijven: (1) Karma, de wet van oorzaak en gevolg en de onvermijdelijke uitwerking van iemands daden die niet ophoudt bij de dood maar overgaat in een volgend leven in een hogere of lagere positie. (2) Dharma, de plichten die men moet nakomen overeenkomstig de plaats in de samenleving (kaste). (2) Samara, de kringloop van de wedergeboorten die ook de dieren betreft. Leefregels de leefregels hangen sterk samen met het kastesysteem. Het prijzen van de Goden en het brengen van al dan niet symbolische offers behoort tot de verplichte rituelen van de Hindoe. De koe wordt als heilig dier ontzien. Ten aanzien van de relatie met naaste kent het Hindoeisme voornamelijk algemene regels. Verdraagzaamheid en tolerantie volgen uit het grote opnemend vermogen van het hindoeïsme. Waar gelovige hindoes het over eens zijn, is dat je moet leven volgens de regels die je groep en afkomst je stellen (dharma). Ook geloven hindoes dat er sprake is je na je dood opnieuw wordt geboren (samsara) En dat de daden in dit leven gevolgen hebben voor het volgende (karma). Als je slecht leeft, boet je daar in een volgend leven voor: je wordt dan geboren in een lagere groep of kaste zoals dat in India heet. Als je goed leeft, krijgt je het beter. Het uiteindelijke doel is dat je helemaal niet meer opnieuw geboren wordt. Je bent dan eindelijk ontsnapt aan samsara! Feesten Er zijn in de loop van het jaar honderden hindoe-feesten die zowel in India als door Hindoes buiten India gevierd worden. Sommige feesten zijn landelijk, andere worden alleen maar in een bepaald dorp gevierd. De vieringen kunnen bestaan uit het houden van puja, het dragen van nieuwe kleren, het eten van speciaal voedsel, zingen, dansen, dansen en het bezoeken van bekenden. Door de veelheid van Goden en Godinnen en hun verschijningsvormen, de grote regionale verschillen en het feit dat bepaalde feesten alleen binnen bepaalde kasten gevierd worden, is het moeilijk, zo niet onmogelijk aan te geven wat de belangrijkste feesten zijn. Maar hier hebben wij er een paar op een rijtje gezet. Holi, feest, uitbundig voorjaarsfeest, heeft verband met Visnu. Het kleurrijke Holi-feest markeert het eind van de winter. Op de avond voor Holi worden brandstapels gebouwd om poppen van de heks Holika te verbranden. De legende vertelt dat Holika haar neef probeerde te doden omdat die Vishnu vereerde, maar zelf gedood werd. Op de dag van Holi zelf trekkende mensen oude kleren aan, en overgieten elkaar met gekleurd poeder en water. Het is heel leuk, maar een enorme kliederboel. s Avonds bezoeken mensen hun familie, en geven lekkernijen cadeau.tijdens de Holikaceremonie loopt iedereen rond het vuur onder het roepen van verwensingen aan het kwaad. Ook werpt men rijstkorrels, aarde en stenen in het vuur om alle slechte gedachten en gewoonten te verbrande. Holi is ook een bijzonder feest voor boeren. Zij vieren de eerste lente-oogst. Pagina 4 van 7

5 Divali, of Lichtfeest, wordt wel door alle kasten gevierd.. Divali is het lichtjesfeest, en de viering duurt vijf dagen. Mensen versieren hun huizen en tempels met kleine lichtjes, die diva s heten. De lichtjes zijn bedoeld als wegwijzers voor de held Rama naar Ayodhya na zijn overwinning op Ravana. Er is een hoop vuurwerk in iedere stad en dorp. Divali is ook gewijd aan Lakshmi, de godin van rijkdom, en geeft het begin van het hindoe-nieuwjaar aan. Dussehra., of Durga Pura, feest ter ere van de Godin Durga. Het Dussehra-feest duurt tien dagen. Op sommige plaatsen heet het Ram Lila. Er worden toneelstukken opgevoerd over het leven van Rama, en worden grote poppen van Ravana verbrand. Op andere plaatsen heet het feest Durga Puja, en wordt de overwinning van Durga op de stiergeest Mahishasura ermee gevierd. Het hindoe-jaar De religieuze hindoe-kalender telt twaalf maanden, gebaseerd op de stand van de maan. Iedere maand loopt van volle maan tot volle maan, en wordt verdeeld in een lichte helft en een donkere helft. In het dagelijks leven gebruiken de Hindoes dezelfde kalender als iedereen. Familiefeesten Het gezin en de familie zijn heel belangrijk voor Hindoes. In India wonen verschillende generaties van een familie samen in een huis, en zorgen voor elkaar. Voor Hindoes die in het buitenland wonen, blijven familiebanden en familievieringen heel belangrijk. Er zijn veel bijzondere vieringen in het leven van een hindoe. Het zijn gewoonlijk momenten waarop de hele familie bij elkaar komt. Geboorte Wanneer er een baby geboren is, voltrekt een priester een speciale gelegenheid, waarbij hij bidt om gezondheid en welzijn voor de moeder en het kind. Tien dagen na de geboorte krijgt een baby tijdens de plechtigheid zijn naam, en wordt de horoscoop van het kind nagetrokken; die laat de stand van de sterren en planeten zien ten tijde van de geboorte. Na de geboorte fluisteren ze een baby heilige teksten in het oor. Naarmate kinderen groeien, worden ze op bepaalde momenten gevierd: hun eerste hap vast voedsel, hun eerste haarknipbeurt helemaal kaal is dat en de volgende is dan pas weer met hun huwelijk. De heilige draad Voor jongens uit de drie hoogste kasten vindt de belangrijkste plechtigheid in hun jeugd plaats tussen hun negende en elfde jaar. Dan krijgen zij van de priesters hun heilige draad. Die moeten zij heel hun leven over hun linker schouder en onder hun rechter arm dragen. Het is een teken van een nieuwe fase in hun leven, waarin zij meer te weten komen over hun godsdienst en meer verantwoordelijkheid gaan dragen. Een priester zorgt voor een gewijd vuur en hangt een lus van wit katoenen koord over de linkerschouder van de jongen. Het koord loopt schuin over zijn borst en onder zijn rechterarm. Dood en crematie Wanneer Hindoes gestorven zijn, wordt hun lichaam verbrand. In India wordt het lichaam op een stapel sandelhouten blokken gelegd, die aangestoken wordt door de oudste zoon of oudste man in de familie. In Pagina 5 van 7

6 andere landen vindt de plechtigheid in een crematorium plaats. Ze wordt gevolgd door twaalf dagen vol rituelen voor de ziel van de overledene. Zo mogelijk wordt de as van de overledene in het water van de rivier de Ganges gestrooid. Huwelijk Veel hindoe-huwelijken worden geregeld door de ouders van de bruid en bruidegom. Het huwelijk zelf duurt een paar dagen, met veel rituelen en plechtigheden. Het huwelijk kan overal plaatsvinden: bij de bruid thuis of in speciaal gehuurde feestzaal. De bruid draagt speciale sieraden en een rode zijden sari. Ze zit met de bruidegom voor een heilig vuur terwijl de priester gebeden opzegt en voedsel offert aan de goden. Dan lopen bruid en bruidegom zeven keer om het vuur heen om hun huwelijk te symboliseren. Na de huwelijksplechtigheid gaat de bruid bij haar man en zijn familie wonen. Voor haar huwelijk worden de handen en voeten van de bruid versierd met rode mehndi-patronen. De bladeren van de mehndi of hennaplant worden gemalen en tot een papje gemengd waarmee de bruid beschilderd wordt. Na een paar uur wordt de gedroogde pasta afgewassen, waarbij het patroon achterblijft. Hindoes moeten van hun geloof in het rood trouwen, omdat rood het volkskleur is van het Hindoeïsme. Als je trouwt, moet je een sari (een lange stof die je als een wikkelrok wikkelt, en het stukje stof dat overblijft, sla je over je schouder heen en onder het stof dat overblijft draag je een topje dat hetzelfde kleur is als het stof) aan. En met die sari draag je de nodige sieraden. Eredienst Eredienst vindt plaats in tempels of gewoon thuis. Ritueel gebed en offers nemen een centrale plaats in. De omgang met de goden(beelden) is zeer familiair. Ze komen samen in tempels om te bidden, te mediteren en eten en bloemen aan de godenbeelden te offeren. Een deel van het eten wordt daarna weer mee naar huis genomen of verdeeld onder de armen. De preister of pandit leidt de diensten in de tempel en regelt de godsdienstige feesten. Veel Hindoes richten ook thuis een plekje om te bidden en te offeren of een keien huistempel in. Ze bidden vaak en meestal al zingend. Enkele teksten uit de heilige boeken ---- "Milddadig is hij die iets geeft aan de bedelaar, die verzwakt naar hem toekomt op zoek naar voedsel. In het strijdgewoel zal hij succes hebben. Hij maakt hem tot vriend voor moeilijkheden in de toekomst" "In overeenstemming met zijn handelwijze, in overeenstemming met zijn gedrag, zo wordt iemand. Die goed doet, wordt goed. Die slecht doet wordt slecht..." (uit de Rig Veda) "Derhalve is het vooruitzicht van hen, die hier een prettig leven leiden dan ook dat zij een plezierige moederschoot zullen binnengaan, hetzij die van een Brahmin, hetzij die van een Ksjatrija of die van een Vaisjia. Maar zij die een verfoeilijk leven leiden zullen waarlijk een verfoeilijke moederschoot binnengaan, hetzij die van een hond, hetzij die van een varken of die van een uitgestotene" (uit de Oepanisjaden). Voedsel Veel Hindoes zijn vegetariër. Ze geloven in het principe van geweldloosheid of ahimsa, wat onder meer Pagina 6 van 7

7 inhoudt dat ze niet mogen doden voor hun voedsel. Een karakteristieke vegetarische hindoe-maaltijd bestaat uit rijst of chapatti s (ronde platte broden), verschillende kruidige groenteschotels, dhals (linzen), dahi (yoghurt) en zuur. Hindoes eten traditioneel met de vingers van de rechterhand. Ze beschouwen hun linkerhand als onrein. Hindoes behandelen hun koeien als heilige dieren, en eten nooit rundvlees, ook niet als ze geen echte vegetariërs zijn. Als je in India een koe iets aandoet, dan krijg je problemen met de mensen die de koe als een heilig dier beschouwen. De koe is heilig aan mens en vrouw, want een koe krijgt ook een kalfje na 9 maanden Hindoes geloven dat je andere wezens geen pijn mag doden, ook niet om zelf aan voedsel te komen. Ze eten vooral rijst, groenten en melkproducten. Sommige Hindoes gebruiken wel eieren, vis en gevogelte, maar zeker nooit vlees van koeien, uit respect voor deze dieren. Ze weigeren zelf voedsel dat in aanraking is geweest met rundvlees. Ze drinken ook geen alcohol. Hindoes vasten op geregelde tijden, maar zijn vrij om te beslissen wanneer en hoe lang. Je bent verplicht om binnen jouw kaste te trouwen en ook om eten te gebruiken dat iemand van jouw kaste heeft klaargemaakt. Bij die voorschriften spelen de ideeën over wat rein en onrein is een belangrijke rol. Pagina 7 van 7