Samenvatting Levensbeschouwing Hindoeïsme en Boeddhisme Wegen naar verlossing uit van horen zeggen
|
|
- Elias Michiel Verstraeten
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Levensbeschouwing Hindoeïsme en Boeddhisme Wegen naar verlossing uit van horen zeggen Samenvatting door een scholier 3898 woorden 27 juni ,4 465 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Samenvatting Hindoeïsme en Boeddhisme Wegen naar verlossing Hoofdstuk 1: Een eeuwige orde Hindoeïsme 1. Het Hindoeïsme, zoals we dat nu kennen, is een samensmelting van twee bevolkingsgroepen. De Ariërs, een oorlogszuchtig volk uit het gebied van het latere Perzië, vielen Noord-India binnen en liep het volk dat zich daar vestigde (aanhangers van één van de oudste culturen in India, die geloofden in het ritme van het leven ) rond 1500 v.c.j. volledig onder de voet. Ze vestigden zich voorgoed in India en vermengden zich met de oorspronkelijke bevolking. 2. Na de inval van de Ariërs heeft de Indiase samenleving zich gevormd in verschillende lagen. Deze lagen worden kasten genoemd. Kaste, dat oorspronkelijk in het Sanskriet warna genoemd wordt, slaat terug op de kleur die een kaste (vroeger) had. - Elitaire bovenlaag, Brahmanen: (Arische) priesters Ze regelen en voltrekken de godsdienstige rituelen in de tempel. Tegenwoordig kunnen zij ook hoge ambtenaren e.d. zijn. Kleur: Wit - Twee middenlagen: Ksatria s: militairen, bestuurders, ministers, hoge ambtenaren of Indiase adel Kleur: Rood Vaisja s: landeigenaren, middenstanders, boeren en arbeiders Kleur: Bruin - Onderste laag: Oorspronkelijke bewoners (slaven en dienaren) Kleur: Zwart Pagina 1 van 9
2 In de loop van de tijd hebben er zich binnen bovenstaande kasten wel meer dan 2000 (sub)kasten gevormd. De kaste waarin je geboren bent, kun je tijdens je leven ook niet verlaten. Op het gebied van religieuze reinheid en in het sociale verkeer zijn er veel regels waar kasteleden zich aan moeten houden om de aard van de kaste te beschermen. Kastelozen, de onderdrukten van de samenleving, worden vaak als onrein beschouwd (hiermee wordt rituele reinheid bedoeld), omdat dezen helemaal onderaan staan. Men vermijd meestal ook aanraking met buitenlanders, omdat die ook niet tot een kaste behoren. De mensen uit de hoogste kasten zijn reiner dan mensen uit lagere kasten. 3. De Samsara is de voortdurende kringloop van reïncarnatie van de ziel (atman). De wedergeboorte heeft te maken met je karman (eindsaldo goede en slechte daden). Is je karman goed, dan wordt je wedergeboorte in een hogere kaste, is het tegenovergestelde aan de hand, dan bestaat er zelfs een kans dat je als dier wedergeboren wordt. Het hoogste levensdoel van een hindoe is de moksja (verlossing). Hier wordt de kringloop van wedergeboorten doorbroken doordat de atman terugkeert naar de goddelijke bron (brahman). Deze weg is echter moeilijk, omdat de mens moet leren loslaten waaraan hij in het leven gehecht is. De dharma is de goddelijke orde van het natuurlijke evenwicht, van de vaste ritmes in heel de kosmos (bijv. dat elke dag de zon opkomt). Diezelfde dharma schrijft ook geboden en verboden voor, die gebruikt worden voor het dagelijks leven (bijv. dat je niet mag liegen). De geboden en verboden voor het dagelijkse leven liggen voor een hindoe net zo vast als de natuurwetten. Overtreding van de regels kan nare consequenties met zich meedragen. Naast het vervullen van de plichten van de dharma is er voor de hindoe ook de weg van meditatie (bewuste concentratie op een onderwerp) om tot verlossing te komen. Het inzicht, door meditatie verkregen, dat de atman van ieder mens in wezen hetzelfde is als het goddelijke brahman, is een weg die naar de moksja leidt. Naast meditatie, die een meer intellectuele weg naar verlossing verschaft zijn er nog twee andere wegen: - belangeloos je plichten vervullen (ook de plichten die bij je kaste horen) - verering van de goden (dagelijkse verzorging van beelden van de goden, gaven geven e.d.) 4. Hindoes geloven dat de hele natuur van goddelijke aard is. Bepaalde indrukwekkende plaatsen in de natuur (bijv. de Himalaya of de Ganges) worden als woonplaatsen van de goden gezien. De duizenden goden van het hindoeïsme zijn van oorsprong altijd verbonden geweest met de natuur, maar later werden ze ook als beschermgoden voor bepaalde mensen of activiteiten gezien. Bij de hindoegoden is er sprake van een rangorde. Bovenaan staan de volgende drie hoofdgoden, die vaak als drie-eenheid (trimoerti) worden gezien, want elk van deze drie is op een eigen wijze bij de schepping betrokken: - Brahma: de personificatie van het brahman, het goddelijke oerbeginsel van alles wat bestaat. Wordt gezien als de schepper. Er zijn haast geen beelden of tempels van hem omdat hij als zo n hoge en verre god wordt gezien. - Visjnoe: de heer van de wereld, creëerde na Brahma alle levensvormen voor het eerst op aarde, wil de Pagina 2 van 9
3 mensen ook verlossen van het kwaad en is daarom in verschillende gedaanten op aarde gekomen. - Sjiva: de god die verantwoordelijk is voor de schepping volgens het ritme van het leven, god van tegenstellingen en kringloop (bijv. schepper en doder), zo symboliseert deze god ook de vruchtbaarheid. Andere goden: - Ganesja: god van wijsheid en moed, helpt mensen met praktische problemen, aan hem worden bij verschillende dingen (bijv. het nieuwe jaar, een verhuizing), om zegen en hulp gevraagd. - Krisjna: hoewel hij ook gezien wordt als een verschijning van Visjnoe, wordt hij ook beschouwd als enige of belangrijkste god. 5. De Hindoes kennen een aantal heilige boeken die in twee groepen worden verdeeld: 1. de oudste teksten (geopenbaarde boeken waarvan men gelooft dat de inhoud van goddelijke oorsprong is) Hiervan zijn er vier boeken (Veda s), op schrift gesteld door Arische priesters tussen 1500 en 1000 v.c.j. In deze boeken wordt beschreven hoe de brahmaanse priesters de rituelen moeten uitvoeren. 2. de jongere geschriften (boeken van overlevering, inhoud gemaakt door mensen) Hierbij horen de Oepanisjads (geschreven tussen 600 en 300 v.c.j., waarin een heel andere weg naar verlossing beschreven wordt dan in de Veda s: de eenwording van de atman met het brahman) en twee grote verhalenbundels in dichtvorm, Ramajana (Rama s levensloop) en Mahabraharata (De nakomelingen van Bharata). Deze verhalenbundels zijn voor het gewone volk veel makkelijker te lezen. Er spelen belangrijke thema s, zoals het kwaad in de wereld en liefde en trouw, een rol. Deze verhalen worden op verschillende manieren (ook d.m.v. toneel en dans) onder de aandacht gebracht. Hoofdstuk 2: Een religie om te doen Hindoeïsme 1. Ons dagelijks leven zit vol met rituelen en symbolen. Een symbool is een voorwerp of een afbeelding dat op zijn eigen manier een boodschap uitdraagt. Rituelen zijn handelingen die een symbolische betekenis hebben. Vaak moeten ze ook op een bepaalde manier worden verricht. 2. Door de vele rituelen die bij het hindoeïsme horen wordt het ook wel een doe-godsdienst genoemd. De meeste godsdienstige rituelen kunnen we onderscheiden in de volgende drie groepen: - rituelen van het dagelijks leven: Er wordt gebeden aan het begin en het einde van elke dag. Na het opstaan wordt een bad genomen (reiniging). Daarna kan de dagelijkse verering (puja) beginnen. Er wordt dan ondermeer wierook gebruikt, het beeld wordt gewassen e.d. De hele familie doet hier actief aan mee. De hindoes kennen niet een wekelijkse heilige dag waarop zij naar de tempel gaan, dit gebeurt meestal alleen op feestdagen waarbij de tempel als heilig beschouwd wordt. - rituelen van de jaarcyclus: Er zijn twee belangrijke jaarlijkse feesten. Met het holifeest wordt de komst van de lente gevierd en hiermee begint er een nieuw jaar. Bij dit feest wordt er een brandstapel de holika aangestoken. Dit is aan de ene kant een vreugdevuur, maar aan de andere kant ook een vuur waarin het kwade wordt verbrand. Rond het vuur wordt gebeden en gezongen en er wordt symbolisch, door een Pagina 3 van 9
4 handvol rijst op het vuur te gooien, afstand gedaan van de slechte gedachten en daden. De volgende dag wordt er met elkaar gebeden en daarna wordt er een beetje as op ieders voorhoofd gesmeerd waarop het een dolle boel wordt als iedereen elkaar met as bestrooit. Het divalifeest dat in november gevierd wordt, is het feest van het licht. Op de dag van de nieuwe maan wordt de terugkeer van koning Rama na zijn overwinning op de demonenkoning Ravana gevierd. Voor het divalifeest worden de huizen goed schoongemaakt, omdat men gelooft dat Laksjimi, de vrouw van Visjnoe, voor een jaar in de goed schoongemaakte huizen zal wonen, hetgeen voor welvaart en geluk zorgt. - Rituelen van de levenscyclus: Geboorte: Bij de zwangerschap wordt er gebeden voor een goede zwangerschap. Als het kind geboren is zal de vader het een druppeltje honing en roomboter geven, waarop hij met een stokje het aum-teken op de tong van de baby maakt, waarna hij een zegenspreuk in het oor van de baby fluistert. Na tien dagen vindt de naamgeving plaats. De laatste ceremonie is het knippen van het eerste haar. Een familielid zal dit haar daarna verwerken in meeldeeg, dat na een offerdienst in het water van een rivier wordt geworpen. Huwelijk: De meeste huwelijken worden gearrangeerd. Aan de familie van de bruidegom wordt een bruidsschat betaald. Veel Hindoes in India geven daarom de voorkeur aan zonen. In het huwelijksritueel wordt er zeven keer rond het offervuur gelopen. In het vuur wordt dan rijst gepoft als een offer aan de goden. De graankorrels die in het vuur worden geworpen symboliseren vruchtbaarheid en afweer tegen ongeluk. Levenseinde: Door de familieleden worden magische spreuken opgezegd en er wordt rijst geofferd die de geesten van het dodenrijk gunstig moeten stemmen. Doden worden meestal gecremeerd waarbij de oudste zoon of een ander familielid de brandstapel aansteekt. De ziel maakt een overgang naar een nieuw bestaan. De as van de overledene wordt in bij voorkeur in de heilige rivier als de Ganges of de Indus gegooid. Plaatsen waar de goddelijkheid gemakkelijk te ervaren is (de zogenaamde oversteekplaatsen zoals de stad Benares of de rivier de Ganges) worden vaak bezocht als een pelgrimstocht. Ook zijn er meestal tempels gebouwd op plaatsen waar een godheid verschenen zou zijn. In India kun je op pelgrimsplaatsen en op straat heilige mannen (sadhoes) tegenkomen. Deze schaars geklede mannen bezitten niets. Zij hebben afstand gedaan van al het aardse om zich te richten op het eeuwige. Daarbij doen ze yoga en meditatie om dit gevoel te versterken. Het leven van een sadhoe (eveneens een persoon uit één van de drie hoogste kasten), bestaat uit vier fasen: 1. een initiatieritueel waarbij hij het heilige koord ontvangt dat een symbool is voor zijn tweede geboorte. Daarna moet er een opleiding gevolgd worden waarop hij weer naar huis terugkeert om weer gewoon naar school te gaan, een beroep te leren en een gezin te stichten. 2. Het is de plicht van de sadhoe om goed voor het gezin te zorgen. Wanneer zijn zoon zo oud is dat deze op zijn beurt een gezin kan stichten, trekt hij zich terug om zich te richten op de godsdienst en meditatie. 3. De onthechting van alle aardse goederen. Het huis wordt meestal verlaten wanneer hij grootvader is geworden, zodat hij zich werkelijk los kan maken. 4. De fase van de sadhoe. Zonder enige binding trekt hij van pelgrimsplaats naar pelgrimsplaats. 3. Na een jarenlange onafhankelijkheidsstrijd werd de koloniale macht die de Engelsen vanaf 1857 over Pagina 4 van 9
5 India hadden uitgeoefend, overgedragen aan de Indiërs. De hindoeleiders Gandhi en Nehru speelden hier niet alleen een belangrijke rol in, ook de moslimleider Jinnah. Door deze gezamenlijke strijd waren ze het erover eens dat het land zou worden opgedeeld in twee onafhankelijke staten: Pakistan (Moslims) en India (Hindoes). Hierdoor kwam er een grote volksverhuizing op gang waarbij ruim een half miljoen doden zijn gevallen door geweld van beide kanten. In India bestaan er zo nog een aantal politieke brandhaarden (zoals in Kasjmir, waar de moslims de meerderheid vormen en het liefst willen verenigen met het buurland Pakistan). Het streven naar afscheiding resulteert op deze manier vaak in politieke gewelddadigheden. Hoewel het kastenstelsel in 1950 officieel is afgeschaft, heeft het op het platteland nog steeds grote invloed en dit geldt vooral voor de laagopgeleide mensen. In de steden wordt de invloed steeds iets meer weggevaagd. De overheid wil iets doen aan de onderdrukking van de mensen uit de lagere kasten, maar dit zorgt vaak ook voor verzet bij leden uit hogere kasten. Kasten hebben niet alleen een negatieve betekenis. Het is ook een sociaal vangnet van levensbelang. Gandhi ( ), kreeg de eretitel Mahatma, dat grote Grote Ziel betekent door zijn inzet voor gelijkheid onder mensen. Hij is vooral bekend geworden door zijn principe van geweldloos verzet. Ahimsa (dat letterlijk betekent: levende wezens niet dood maken), is volgens hem hét middel om verantwoordelijk en actief in de wereld te staan. Geweldloosheid brengt de tegenstander tot nadenken. Volgens Ghandi is God de waarheid. Zij die zich daar aan houden zouden innerlijk sterk en onkwetsbaar zijn. Hoofdstuk 3: Een religie zonder goden Boeddhisme 1. Het boeddhisme kent wel een stichter: Siddharta Gautama (geboren in ongeveer 560 v.c.j. als zoon van een heerster van een klein hindoeïstisch koninkrijk). Volgelingen noemde zichzelf boeddhisten, vernoemd naar de eretitel die de stichter werd toegekend (Boeddha betekent de ontwaakte of verlichtte). Het was bij de geboorte al een wonderbaarlijk kind. Boeddha is opgevoed als hindoe en geloofde in alles wat daarbij hoorde. Doordat hij, ondanks de verboden van zijn vader, buiten de paleismuren in aanraking kwam met ouderdom, ziekte en dood, veranderde hij zijn leven en werd hij een sadhoe. Hij deed afstand van al zijn bezittingen en leed een moeilijk en sober bestaan. Toch vond hij op deze manier geen verlossing. Door een diepe nachtelijk meditatie kreeg hij een wonderbaarlijke ervaring en zag hij de ware weg naar verlossing die hem deed ontwaken. 2. Met dit antwoord heeft Boeddha een heel nieuwe afwijkende leer uitgewerkt. Hij geloofde niet dat de rituelen die door priesters werden uitgevoerd verlossing zou leveren uit de samsara (de kringloop van de wedergeboorten). Ook zou de ziel (atman) niet van goddelijke oorsprong zijn. Een goddelijke schepper zou niet bestaan. De eeuwige wetmatigheid van de kosmos is de enige bovenaardse macht die alles beheerst (de wet van karma). Eveneens worden alle goede en slechte daden van mensen volgens die kosmische wetmatigheid gevolgd door even zo vele positieve of negatieve gevolgen. Deze gevolgen zijn een beloning of een straf voor de daden van mensen. De goden in andere religies zouden alleen maar personificaties van deze wetmatigheid van het heelal zijn. Pagina 5 van 9
6 Volgens de Boeddha in reïncarnatie een eeuwigdurende kringloop van oorzaak en gevolg. Hier wordt niets met een ziel of goddelijke kern bedoeld. Het zijn de goede en slechte daden van de mensen van nu, die tot gevolg hebben dat er in de toekomst mensen in goede of slechte omstandigheden worden geboren. Dit heeft te maken met twee krachten: - begeerte (onophoudelijk verlangen van de mensen naar aardse bezittingen) - onwetendheid (het gebrek aan inzicht die leidt naar verlossing) De twee elementen om verlossing worden door Boeddha samengevat in zijn leer van de vier waarheiden: 1. Al het leven is lijden: Hier wordt niet een voortdurend lijden aan lichamelijke pijn of een diep ellendig gevoel bedoeld, maar de gehechtheid aan deze wereld en aan dit leven, waarbij voortdurend gehoopt wordt dat alles mooier en beter wordt. 2. Het lijden ontstaat door verlangen: Lijden en verlangen horen bij elkaar, het eerste wordt altijd veroorzaakt door het tweede (zoals je hoopt aantrekkelijk te blijven, maar je lichaam veroudert). 3. Het opgeven van verlangens stopt het lijden: Als de verlangens het leven niet meer beheersen, zijn er ook geen teleurstellingen. 4. Het achtvoudige pad maakt vrij van verlangens: Om volledig afstand te doen van je verlangens, moet er een pad gevolgd worden met acht stappen. Stap 1+2: bewustwording 1. Het juiste inzicht (in je lijdend bestaan ) 2. Het juiste besluit (uit deze situatie weg te komen) Stap 3,4 en 5: vormen van een nieuwe leefwijze 3. Het juiste spreken (taal niet gebruiken om anderen te kwetsen) 4. Het juiste handelen (geen kwaad t.o. levende wezens) 5. Het juiste levensonderhoud (een eerlijk en betrouwbaar beroep) Stap 6, 7. en 8: vormen van een nieuwe levensinstelling 6. De juiste inspanning (wat heilzaam is bevorderen) 7. De juiste aandacht (voor de lijdende wereld om je heen) 8. De juiste concentratie (situaties waar jij anderen van dienst kunt zijn) Als een mens zich deze vier waarheden eigen maakt, zal hij de kringloop van oorzaak en gevolg doorbreken. Deze totale verlossing wordt nirwana (wat letterlijk uitgewaaid zijn en uitgedoofd zijn betekent) genoemd. Nirwana kan zowel het niet-meer-bestaan van een persoon zijn, maar ook de volmaakte innerlijke rust. 3. Het wiel met de acht spaken is een symbool voor het achtvoudige pad (de boeddhistische leer, de dharma). Boeddha wilde deze nieuwe inzichten aan zoveel mogelijk mensen bekend maken. In de stad Benares hield hij zijn eerste toespraak, waarbij hij zijn eerste volgelingen kreeg. Dit was het begin van de boeddhistische leer. Het aantal boeddhistische monniken groeide snel, en om de gelijkheid die in de boeddhistische leer een rol Pagina 6 van 9
7 speelde, werden vooral mensen uit de lagere kasten aanhangers. De Boeddha wilde niet aanbeden worden, maar een voorbeeld zijn om een verlichte te kunnen worden. Kenmerkend voor het boeddhisme in Zuioost-Azië zijn de stoepa s. Dat zijn kegelvormige bouwwerken die van oorsprong grafheuvels zijn. Hierin zit de als van de Boeddha, die stierf op tachtigjarige leeftijd. De gehele bevolking is door het regeren van keizer Asjoka (tussen 300 en 200 v.c.j.) bekend geworden met de boeddhistische leer. De meerderheid bleef echter Hindoe, want de boodschap van de leer van de Boeddha is van oorsprong niet een die veel mensen inspireert tot navolging. Alleen mensen die ervoor kozen om monnik te worden waren in staat zo n leven te leiden. Omdat het voor de meeste mensen te moeilijk was, bleef het een monnikenreligie (kreeg later de benaming Hinayana, wat het kleine voertuig betekent). Wel kwam er, ongeveer 100 v.c.j. een andere, massalere stroming tot ontwikkeling, die Mayayana (het grote voertuig) wordt genoemd. Hierbij gaat het om verlossing van heel de mensheid i.t.t. tot de Hinayana-aanhangers, die teveel met hun eigen verlossing en dus zijn eigen belangen bezig zouden zijn. Boeddha wordt bij deze stroming echter wel als een heilig wezen, die iedereen zal verlossen, gezien. Zij geloven niet zozeer in het loslaten van alles, maar vertrouwen ook op het uitvoeren van bepaalde rituelen en gebeden in de tempels. Vierhonderd jaar lang werd alles over de leer van Boeddha mondeling (door)verteld. Rond het begin van de christelijk jaartellen werden ze pas op schrift gesteld. Deze geschriften zijn in het Pali geschreven (een oude taal die niet meer wordt gesproken, maar in deze taal heeft Boeddha zijn leerlingen onderwezen). Deze boeddhistische boeken worden daarom Pali-geschriften genoemd, maar ze worden ook wel Tripitaka genoemd (wat de drie korven betekent). Alle woorden van Boeddha zouden op palmbladeren geschreven zijn en in drie korven zijn bewaard: Eerste korf: de regels voor monniken en voor het kloosterleven. Tweede korf (belangrijkst): de leidraad (soetra s), dit zijn de gesprekken die Boeddha met zijn leerlingen heeft gevoerd. Derde korf: latere uitleg van boeddhistische leer. Hoofdstuk 4: Een stijl van leven Boeddhisme 1. De boeddhistische ethiek gaat uit van het geloof dat alle mensen aan elkaar gelijkwaardig zijn en dat de mens in staat is in vrijheid te keizen tussen goed en kwaad (zonder het vereren van een godheid). Het kwaad zal zichzelf straffen en het goede zichzelf belonen. Naast het achtvoudige pad, dat de weg vormt naar de uiteindelijke verlossing, zijn er vijf basisregels/geboden (alle regels zijn even belangrijk): 1. Geen levende wezens doden (ahimsa) Hierbij zijn dieren evenveel waard als mensen. Dit in tegenstelling tot Nederland waar vele dieren worden gebruikt voor de bio-industrie e.d. 2. Niet nemen wat je niet gegeven is. 3. De seksualiteit niet misbruiken. 4. Geen onwaarheid spreken. Pagina 7 van 9
8 5. Geen bedwelmende middelen gebruiken (hierbij wordt ook overdadige luxe bedoeld). In bovenstaande regels staat mededogen voor de ander centraal, en heeft het niets te maken met rituele voorschriften of plichten. 2. De weinige rituelen die het Hinayana-boeddhisme kent, zijn gebaseerd op bezinning. Vanaf jonge leeftijd kunnen jongetjes aan de zorg van een klooster worden toevertrouwd, waar ze een lange opleiding krijgen. Als een man twintig jaar wordt, kan hij besluiten om definitief bij het klooster te blijven. Daarbij horen twee overgangsrituelen: het hoofd wordt kaal geschoren waarbij hier drie keer een gelofte uit moet spreken. Het tweede ritueel is het overhandigen van drie monnikskleden, een bedelnap, een snoer met kralen (voor het opzeggen van heilige teksten), een scheermes om zich regelmatig kaal te schreren en een naald voor het verstelwerk van zijn kleren. De mensen die in landen waar het Hinayana-boeddhisme voorkomt, voelen het als een plicht en een eer om monniken van eten en drinken te voorzien. De taken van de monniken hebben vooral te maken met de dagelijkse zorg voor het klooster. Verder bespreken ze de Pali-teksten, reciteren soetra s, mediteren ze, geven ze onderwijs en bieden ze mensen hulp. Boeddhistische rituelen vinden vaak bij de stoepa s plaats. Dagelijks gaan ze hier een aantal keren rond en worden er gebeden opgezegd. Om de goden, geesten en demonen te vriend te houden, en zo het evenwicht in de kosmos te handhaven, bidt en offert een boeddhist vrijwel dagelijks. Pelgrimstochten zijn voor boeddhisten een symbool van hun levensweg in de richting van het nirwana. De volgende plaatsen worden daarbij vaak bezocht: Bodh Gaya (hier zou Siddharta zijn Verlicht), het Loembinipark (waar hij geboren zou zijn), Benares (hier hield hij zijn eerste toespraak) en Koesjinara (hier stierf hij aan de oever van de rivier). Er zijn geen echtte boeddhistische rituelen bij de belangrijke momenten in het leven, maar de volgende dingen worden het meest gedaan: - bij de geboorte: ouders brengen hun kind zo spoedig mogelijk na de geboorte in contact met boeddhistische rituelen. In de tempel wordt het aan de voeten van het boeddhabeeld neergelegd om een zegen te ontvangen. - het huwelijk: bruidsparen ontvangen graag een zegen in een tempel. Dat is een korite plechtigheid waarbij kaarsen aangestoken worden, wierook wordt gebrand, bloemen worden neergelegd, heilige schriften worden gelezen waarin elkaar trouw wordt beloofd en witte sjaals worden uitgewisseld. - crematie/begrafenis: de dode wordt gecremeerd en de as wordt in een urn bewaard. Soms wordt dit uitgestrooid. In China, Japan en Tibet komt begraven meer voor. Afscheidsrituelen (de dode wordt gewassen, gekleed en de monniken gaan voor in een korte ceremonie) bevorderen een goede overgang naar de andere zijde van de dood. Er zijn drie belangrijke jaarlijkse feesten (drie heilige juwelen): - Vesakha Puja: Het belangrijkste feest, het feest van de Boeddha. Hier wordt gevierd dat de Boeddha als de verlichte Meester in de wereld kwam. Hierbij houden monniken vooral speciale vieringen. De geboorte Pagina 8 van 9
9 van Siddharta, het bereiken van de Verlichting en de sterfdag wordt hierbij herdacht. - Magha Puja: Het feest van de Sangha. Hier worden de sadhoes herdacht die naar Boeddha kwamen in de stad Rajagaha (volgelingen). - Asalha Puja: Het feest van de Dharma. Hierbij wordt de leer die Boeddha voor het eerst verkondigde herdacht. Hiermee breekt ook een periode van bezinning aan. Monniken en nonnen trekken zich terug uit het dagelijks leven. - Boeddhistisch Nieuwjaar: Een belangrijk feest op de boeddhistische kalender waar drie dagen lang gevierd wordt vanaf de eerste volle maan in april. 3. Nu is slechts 1% van de bevolking boeddhist, terwijl rond het jaar 200 de meerderheid van de bevolking boeddhist was (volgens de leer van de ouden). De Mahayana-stroming heeft hier de plaats van ingenomen, waardoor het ook naar andere landen is overgewaaid (hierdoor ontstonden er regionale vormen van het boeddhisme). Langzamerhand is deze stroming in India weer opgegaan in het Hindoeïsme (dit kwam doordat brahmaanse priesters Boeddha als een incarnatie van Visjnoe verklaarden). Het boeddhisme in Tibet heeft zich vermengd met plaatselijke natuurreligies. De nadruk ligt vooral op geweldloosheid. De priesters hebben de titel lama; het hoofd heet dalai-lama. In China vormen het boeddhisme en oude Chinese filosofieën de basis voor de klassieke Chinese godsdienst. In Japan is het begrip zen belangrijk in het boeddhisme, dat daar populair werd in de twaalfde eeuw. Het heeft te maken met mediteren om daarbij het juiste inzicht over jezelf te krijgen. Nu is het daar vooral een monnikengodsdienst. Hier in Nederland zijn er ongeveer aanhangers van het Boeddhisme, waarvan van buitenlandse afkomst zijn. Pagina 9 van 9
Samenvatting Levensbeschouwing Godsdienst, Wegen naar Verlossing H1+2+3
Samenvatting Levensbeschouwing Godsdienst, Wegen naar Verlossing H1+2+3 Samenvatting door een scholier 2612 woorden 17 oktober 2010 5 10 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Hindoeïsme, H1 1. Het Hindoeïsme
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 4 Boeddhisme, een stijl van leven
Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 4 Boeddhisme, een stijl van leven Samenvatting door een scholier 1684 woorden 8 maart 2004 6 70 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Hoofdstuk 3 Boeddhisme, een
Nadere informatieHoofdstuk 5 Islam Nederlandse moslims
Hoofdstuk 5 Islam Nederlandse moslims Veel moslims zijn van huis uit niet vertrouwd met het in Nederland gewone uitgangspunt dat iedereen vrij is in het aanvaarden of afwijzen van godsdiensten en godsdienstige
Nadere informatie7,2. 1. Het ritme van het leven. 2. Hindoeisme en het kastenstelsel. Samenvatting door een scholier 2811 woorden 29 maart keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2811 woorden 29 maart 2007 7,2 75 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing LEVENSBESCHOUWING HOODSTUK 1 + 2 = HINDOEISME 1. Het ritme van het leven. - Het leven van mensen evenals
Nadere informatie5,9. Samenvatting door een scholier 582 woorden 11 februari keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Levensbeschouwing Boeddhisme
Samenvatting door een scholier 582 woorden 11 februari 2004 5,9 128 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing Boeddhisme 2 Inleiding tot het boeddhisme Boeddha: de stichter van het boeddhisme
Nadere informatie5,6. Werkstuk door een scholier 1798 woorden 26 december keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Het ontstaan van het Hindoeïsme.
Werkstuk door een scholier 1798 woorden 26 december 2002 5,6 109 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Het ontstaan van het Hindoeïsme. Het Hindoeïsme is de oudste godsdienst ter wereld. Deze godsdienst
Nadere informatie6 Boeddhisme. 1 Inleiding
DC 6 Boeddhisme 1 Inleiding Dit thema gaat over het boeddhisme. Het sluit aan bij het thema over Godsdiensten in het boek Loopbaan en Burgerschap, omdat het een religieuze stroming is. Maar het past er
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het boeddhisme. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het boeddhisme Naam: Het boeddhisme Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden
Nadere informatieWerkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme
Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme Werkstuk door een scholier 1997 woorden 8 april 2001 5,1 112 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 1) Geef een korte omschrijving wat het boeddhisme volgens jou voor
Nadere informatieHet hindoeïsme heeft geen stichter. Voor het ontstaan van het hindoeïsme moeten we naar India gaan: een groot land in Azië.
Het hindoeïsme Hoe is het hindoeïsme ontstaan? Het hindoeïsme heeft geen stichter. Voor het ontstaan van het hindoeïsme moeten we naar India gaan: een groot land in Azië. Eeuwenlang leefden in dat land
Nadere informatieHindoeïsme vmbo12. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 05 August 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/77305 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatieChristendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?
Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen
Nadere informatieOpstel Levensbeschouwing boeddhisme
Opstel Levensbeschouwing boeddhisme Opstel door Ayton 1267 woorden 17 januari 2018 4,7 5 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Verslag Boeddha (Boeddhisme) Van Ayton van Barreveld S1G Inhoud Inleiding
Nadere informatie8,9. Samenvatting door Fratoetje 1857 woorden 26 november keer beoordeeld. Levensbeschouwing. hoofdstuk hindoeïsme ( wegen naar verlossing )
Samenvatting door Fratoetje 1857 woorden 26 november 2015 8,9 3 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing hoofdstuk hindoeïsme ( wegen naar verlossing ) De Arische strijders hebben de heilige boeken de Veda's
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatieVoorwoord 4. Hoofdstuk 1 Kennismaking met het hindoeïsme 7. Hoofdstuk 2 Ontstaan en geschiedenis van het hindoeïsme 9
Voorwoord 4 Deel 1 HINDOEÏSME 5 Hoofdstuk 1 Kennismaking met het hindoeïsme 7 Hoofdstuk 2 Ontstaan en geschiedenis van het hindoeïsme 9 Hoofdstuk 3 33 miljoen hindoegoden 18 Hoofdstuk 4 Rituelen en bijzondere
Nadere informatieGodsdienst samenvatting
Godsdienst samenvatting Hindoeïsme Het kastenstelsel De bevolking was ingedeeld in vier standen. 1. Brahmanen, dit is de hoogste stand. 2. Krijgers 3. Handwerklieden 4. Boeren Binnen deze standen ontstonden
Nadere informatieOosterse filosofie. Filosofie in India
Oosterse filosofie Filosofie in India De spiltijd ~600 v.chr. Ontstaan van de bijbel ~600 v.chr. Filosofie (Griekenland) ~600 v.chr. Siddharta Gautama (India) ~600 v.chr. Confucius (China) ~600 v.chr.
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het hindoeïsme. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het hindoeïsme Naam: Het hindoeïsme Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden
Nadere informatieSamenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Nadere informatieChina. - Boeddhisme -
Boeddhisme Paragraaf 1 Waar is het boeddhisme ontstaan? De term boeddhisme is door de westerse onderzoekers ontworpen als een hanteerbaar begrip voor de vele religieuze vormen die in Azië ontstonden op
Nadere informatieSofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad
TITEL ACTIVITEIT beschrijving: Wat geloof jij? 2 de graad Beginsituatie: De leerlingen hebben in eerdere lessen gewerkt rond geloven vroeger en nu. Daarin zijn hoogstwaarschijnlijk al verschillende godsdiensten
Nadere informatieDit was de inleiding, veel plezier en succes (want het is een beetje lang geworden) met het lezen van mijn werkstuk.
Werkstuk door een scholier 2561 woorden 10 mei 2006 6,2 182 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing VOORWOORD Ik heb dit werkstuk gemaakt omdat we voor Levensbeschouwing een werkstuk over Hindoeïsme moesten
Nadere informatieOp 5 december is het Sinterklaasfeest. Hoe wordt dat gevierd? Van welke god wordt de verjaardag gevierd op Ganesj-Chaturti?
Feestentriviant voorkant vragenkaarten Op 5 december is het Sinterklaasfeest. Hoe wordt dat gevierd? Van welke god wordt de verjaardag gevierd op Ganesj-Chaturti? Hoe heet het feest ter ere van koning
Nadere informatieLes 3 Religie(s) in Nederland
Les 3 Religie(s) in Nederland? 16 Les 3 Religie(s) in Nederland 1. De spirituele supermarkt rooms-katholieke kerk islam boeddhisme meditatie U bent één van de sprekers op een cursusdag over religies en
Nadere informatie5.4. Boekverslag door A woorden 28 juni keer beoordeeld. Levensbeschouwing
Boekverslag door A. 2280 woorden 28 juni 2004 5.4 118 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing STICHTING: Het boeddhisme begon ongeveer 2.500 jaar geleden in India. STICHTER: Gautama Siddhartha, of de Boeddha,
Nadere informatieWerkstuk Levensbeschouwing Is er leven na de dood
Werkstuk Levensbeschouwing Is er leven na de dood Werkstuk door een scholier 2852 woorden 11 maart 2009 5,3 191 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding. In dit werkstuk gaan we het hebben over
Nadere informatieWereldgodsdiensten hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76063 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieWereldgodsdiensten* hv123. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/76063
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 02 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/76063 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein
Nadere informatie13e eeuw -> Singalezen verlieten hun rijstvelden -> uit noorden naar zuidwesten (in de hoop veilig te zijn voor invallen uit India)
Samenvatting door een scholier 922 woorden 12 juni 2005 4,1 38 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 5 Aardrijkskunde werkwijzen: 1. Veranderen van schaal 2. Veranderen
Nadere informatietoelichting bij de video boeddhisme
toelichting bij de video boeddhisme Korte inleiding over het Boeddhisme Het boeddhisme dankt zijn naam aan de Boeddha. Dat betekent: de verlichte of de ontwaakte. Achter die titel gaat een mens van vlees
Nadere informatieInfo koffer Boeddhisme in Bibdoc De Bron Harelbeke - 2014
Info koffer Boeddhisme in Bibdoc De Bron Harelbeke - 2014 1 Beknopte inleiding Het boeddhisme is na het christendom en de islam de derde godsdienst in Europa. Het heeft heel wat aantrekkingskracht als
Nadere informatieWerkstuk Levensbeschouwing Hindoeisme
Werkstuk Levensbeschouwing Hindoeisme Werkstuk door een scholier 3138 woorden 15 april 2005 6,7 80 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Wat is het hindoeïsme? Er leven meer dan 660 miljoen Hindoes op
Nadere informatieInleiding Christendom
Wie zijn de grondleggers van het christendom? Jezus zei: Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren
Nadere informatieWoordenschat Taal Actief groep 4 Thema 6 Les 1
Woordenschat Taal Actief groep 4 Thema 6 Les 1 een kerk Een groot gebouw. Daar komen de mensen samen die in God geloven. Er wordt gebeden en gezongen. een moskee De kerk voor de moslims. Zij geloven in
Nadere informatieBram Vrielink en Jim Bloemen. 2de
Bram Vrielink en Jim Bloemen 2de INHOUDSOPGAVE INLEIDING 3 DE ISLAM..4 JODENDOM..6 BOEDDHISME..8 HINDOEïSME..11 CHRISTENDOM.14 SPECIALE VRAGEN GODSDIENSTEN 17 INDIVIDUELE VRAGEN GODSDIENSTEN BRAM...20
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Geschiedenis Oud India
Werkstuk Geschiedenis Geschiedenis Oud India Werkstuk door een scholier 2942 woorden 6 april 2004 5,3 92 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Wij wilden met deze presentatie iets aan jullie vertellen
Nadere informatieBOOM MIJN HANDLEIDING LEERKRACHT / DOCENT. Prinsjesdagbijeenkomst2017
HANDLEIDING LEERKRACHT / DOCENT Prinsjesdag is op de derde dinsdag van september. Met het uitspreken van de troonrede opent de koning het nieuwe parlementaire jaar. Ook wordt het koffertje met de Miljoenennota
Nadere informatiede doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf
de doop zoals wij die kennen is afkomstig van niemand minder dan de Here Jezus zelf kort voordat Hij naar de hemel ging gaf hij zijn leerlingen deze opdracht: trek erop uit en maak alle volken tot mijn
Nadere informatie1. Priester: Licht en leven vinden we bij God, want Hij wil niet dat de mens
Voorbede Na de homilie van de diaken of de priester volgt de Voorbede. In de Voorbede bidden we als geloofsgemeenschap voor de intenties die in ons hart zijn. Uiteraard gaan de beden in het geval van een
Nadere informatie6.1. Werkstuk door een scholier woorden 17 mei keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave.
Werkstuk door een scholier 12011 woorden 17 mei 2004 6.1 160 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave. Voorwoord Boeddhisme 1. het ontstaan van het boeddhisme Kasten, karman en reïncarnatie
Nadere informatieDe Ariërs geloofden ook in meerdere goden zo hadden zij: de Heer van de Hemel, Indra, de Heer van het Vuur, Agni, en de Heer van het Water, Varuna.
Werkstuk door een scholier 3057 woorden 8 mei 2003 6.2 382 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inleiding Dit werkstuk is gemaakt, nadat we een aantal lessen over het Hindoeisme gehad hadden en er een
Nadere informatieProgramma Spirituele reis India Roots of mindfulness 26 januari 12 februari 2017
Programma Spirituele reis India Roots of mindfulness 26 januari 12 februari 2017 26 januari Aankomst in New Delhi, overnachting in de bruisende wijk Paharganj. 27 januari Ochtend: groepsbijeenkomst met
Nadere informatie2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart.
108 1 Een lied van David. God geeft mij moed 2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart. 3 Ik wil mijn harp laten klinken, ik wil de zon wakker maken met mijn lied. 4 Heer,
Nadere informatieDe Vier Edele Waarheden
De Vier Edele Waarheden De leer van de Boeddha, de dharma, is het beginsel van de bevrijding. Boeddha ontdekte deze leer door het bereiken van de verlichting en op grond van zijn eigen heldere inzicht
Nadere informatieGeloven - Boeddhisme. VO-content StudioVO. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/45013
Auteur VO-content StudioVO Laatst gewijzigd Licentie Webadres 14 augustus 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/45013 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatie2. De bewoners van de aarde. Degenen die dronken zijn van de valse leer van Babylon. Ze aanbidden het beest en zijn beeld.
Les 12 voor 23 maart 2019 Er zullen drie hoofdgroepen of allianties zijn in de laatste momenten van de aarde: 1. Een alliantie van religies, bekend als Babylon de grote hoer. 2. Een verbond van politieke
Nadere informatieOosterse filosofie. 4. Boeddhisme - voortzetting
Oosterse filosofie 4. Boeddhisme - voortzetting Boeddhisme Doel: einde maken aan het lijden Geen dogma's Persoonlijke invulling Nondualisme Anatman Skandha's Aspecten van het bestaan 1 Rupa: materie /
Nadere informatieBoeddhisme vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 05 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63411 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieVraag 6 Moeder van de dode baby zegt: dat is goed Moeder van de levende baby zegt: nee, geef hem dan maar aan haar
Antwoorden 22.1: Gods geschenk aan koning Salomo a. Eigen antwoord b. Dat we het aan de Heere vragen. Hij voelt zich (te) jong om leiding te geven aan dit grote volk. Hij erkent en belijdt dat hij de hulp
Nadere informatieDe doop in de Heilige Geest
Door het geloof in Jezus Christus uit te spreken leeft de gelovige, als ziel, via het lichaam (de mond) in relatie met God de Vader. Dit wordt uitgelegd in de studie Bekering. 1 Door Jezus de autoriteit
Nadere informatieHet Hindoeïsme; (Vooral een levenswijze. Volledig afhankelijk van God, die men dient.)
Samenvatting door een scholier 3645 woorden 15 oktober 2006 6,3 109 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Het Hindoeïsme; (Vooral een levenswijze. Volledig afhankelijk van God, die men dient.) 1 Hoofdzaken
Nadere informatieJohannes 14:6 Weg met je stappenplannen!
Johannes 14:6 Weg met je stappenplannen! Voor alles maken we stappenplannen. Naar elk levensdoel is een stappenplan te bedenken. Maar kun je met een stappenplan ook dichter bij God komen? Nee, zegt Jezus,
Nadere informatieZoeken naar verlichting
Zoeken naar verlichting Twee oosterse wereldgodsdiensten Inleiding Zen, meditatie, yoga en een theeceremonie... Je hebt er vast wel eens van gehoord. Het zijn gebruiken uit twee bekende Oosterse religies:
Nadere informatieSamenvattingen Geloof DEF
Samenvattingen Geloof DEF Info 1DEF: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. De meeste aanhangers hebben het
Nadere informatieOrde II Schrift, zegen en gebed
Orde II Schrift, zegen en gebed begroeting Vrede voor jou N en vrede voor jou N. Alles wat goed is en gelukkig maakt, het kome over jullie beiden. Vrede voor u allen, zoals wij hier bij elkaar gekomen
Nadere informatieVerslag Levensbeschouwing Hoofdstuk 11
Verslag Levensbeschouwing Hoofdstuk 11 Verslag door S. 2051 woorden 13 november 2014 0 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Bij het uitgeven van geld is het belangrijk dat je zeker weet dat wat je koopt
Nadere informatieNada te turbe Laudate Omnes gentes
Gebedsviering Ten Bos op zondag 19 juni 2011 VOORAF INSTRUMENTAAL Nada te turbe Laudate Omnes gentes INLEIDING Le. 1 Welkom op deze eerste zondag na Pinksteren waarop we het feest van de Drievuldigheid
Nadere informatieInhoud. Bijlage Wat zeggen ze?... Bijlage Rondje mazzel... Bijlage - Godsdiensten en het lijden...4 Bijlage Weer-terug-van-vakantie-bingo...
22e jaargang Trefwoord, aflevering 4 Copyright Kwintessens, 2017. Het is aan scholen, die geabonneerd zijn op Trefwoord, toegestaan alleen voor intern gebruik gedeelten van dit materiaal te kopiëren en
Nadere informatieBoeddhisten geloven dat je geluk kunt vinden door voor andere mensen te zorgen en geen dingen voor
Werkstuk door een scholier 3240 woorden 26 oktober 2002 6,3 328 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Wat is belangrijk in het leven? Bij het leven van een boeddhist gaat het om de vier edele waarheden,
Nadere informatieBonhoeffer zijn mooiste citaten
Bonhoeffer zijn mooiste citaten Bonhoeffer zijn mooiste citaten Samengesteld door Henk Florijn Derde druk uitgeverij boekencentrum, zoetermeer Derde druk 2016 www.uitgeverijboekencentrum.nl Ontwerp omslag:
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatieHij is van plan om mensen voorspoed te brengen (Jeremia 29:11) Hij heeft behagen in Zijn volgelingen (Psalm 147:11)
Les 4 voor 28 april 2018 En ik zag een andere engel, die hoog aan de hemel vloog. En hij had het eeuwige Evangelie, om dat te verkondigen aan hen die op de aarde wonen, en aan elke natie, stam, taal en
Nadere informatieSamenvattingen Geloof DEF
Samenvattingen Geloof DEF Info 1DEF: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. De meeste aanhangers hebben het
Nadere informatie12 februari Aankomst in New Delhi, overnachting in de bruisende wijk Paharganj.
Programma 12 februari Aankomst in New Delhi, overnachting in de bruisende wijk Paharganj. 13 februari Ochtend: groepsbijeenkomst met informatie over de reis en meditatie. Middag: bezoek aan Red Fort Avond:
Nadere informatieBelijdenis en doop van volwassenen Orde I
Belijdenis en doop van volwassenen Orde I Indien mogelijk verzamelen allen zich rond de doopvont De doopvont is of wordt nu gevuld met water onderwijzing Niemand leeft voor zichzelf en niemand sterft voor
Nadere informatieKolossenzen 1. Begin van de brief
Kolossenzen 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Kolosse 1-2 Dit is een brief van Paulus aan de christenen in de stad Kolosse. Ik ben een apostel van Jezus Christus. Dat is Gods wil. Ik schrijf
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 4, Dood
Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 4, Dood Samenvatting door een scholier 2797 woorden 25 februari 2011 6,1 53 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing - Hoofdstuk 4; Dood 1 Introductie
Nadere informatieHINDOEÏSME. Dit boek is één van de zeven boeken uit de serie Religieuze Levensbeschouwingen
opm hindoeïsme 10-04-2005 17:57 Pagina 1 RELIGIEUZE I E E LEVENSBESCHOUWINGEN E E S N E N HINDOEÏSME Dit boek is één van de zeven boeken uit de serie Religieuze Levensbeschouwingen In deze serie zijn ook
Nadere informatieEen nieuw begin. De schepping van hemel en aarde Genesis 1:1-10
Een nieuw begin De schepping van hemel en aarde Genesis 1:1-10 God heeft door te spreken de hemel en de aarde gemaakt. Onvoorstelbaar machtig is God. Wat een wijsheid zien we in al die mooie schepselen
Nadere informatie3.8. Boekverslag door M woorden 7 juni keer beoordeeld. Levensbeschouwing
Boekverslag door M. 2766 woorden 7 juni 2011 3.8 14 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Opdracht 1 1. Noem twee redenen waarom een samenleving moeilijk te veranderen is. 1. Er zijn veel verschillen 2.
Nadere informatieDOPEN. Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t. Geloven = dopen
Th ema s N i e u w L e v e n M a as tri ch t DOPEN Geloven = dopen Op veel plekken in de bijbel wordt gesproken over dopen. Maar als je onbekend bent met dopen, waar moet je dan beginnen? We hopen dat
Nadere informatieEen hoop genavelstaar. Rijmcanon van de Oosterse wijsbegeerte
Een hoop genavelstaar Rijmcanon van de Oosterse wijsbegeerte Schrijver: Jaap van den Born Coverontwerp: Jaap van den Born ISBN: 9789461933676 Uitgegeven via: mijnbestseller.nl Print: Printforce, Alphen
Nadere informatieHet kleine bodhisattva boekje
Het kleine bodhisattva boekje Voorwoord Beste lezer/lezeres, broeders en zusters, Voor u ligt het kleine bodhisattva boekje. In dit boekje worden vijf bodhisattvas aan u voorgesteld. Bodhisattva betekent
Nadere informatieBijlage : Gebeden Gebed om verlossing (ontvangen 16 november 2010)
Bijlage : Gebeden Gebed om verlossing (ontvangen 16 november 2010) Al Mijn kinderen moeten zich bewust worden van dit onheil als zij elkaar willen redden, zeker uit liefde voor hun eigen familie. Mijn
Nadere informatieIn dit werkstuk beantwoorden we de 6 levensvragen van drie godsdiensten; het Christendom, Jodendom en de Islam.
Werkstuk door Een scholier 2003 woorden 11 februari 2005 6,2 1000 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing In dit werkstuk beantwoorden we de 6 levensvragen van drie godsdiensten; het Christendom, Jodendom
Nadere informatieFormulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1)
Formulier om de christelijke doop te bedienen aan de kinderen van de gelovigen (1) Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Over de doop Bij de doop word je in water ondergedompeld of ermee besprenkeld.
Nadere informatieChristus komt! En dan?
de Ark Assen Christus komt! En dan? ma ma ma do 2 oktober 30 oktober 27 november 14 december De opname van de gemeente De rechterstoel van Christus Oordeel over schapen en bokken De grote, witte troon
Nadere informatieSamenvatting Levensbeschouwing Humanisme - Christendom
Samenvatting Levensbeschouwing Humanisme - C Samenvatting door een scholier 855 woorden 29 januari 2012 5,3 80 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Standpunt Begrippen 1) theïsme wel geloven in
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Nadere informatieEen wereld vol verhalen
Gratis proefles Een wereld vol verhalen Kennismaken met levensbeschouwelijke stromingen Jouw plek in de wereld lesdoel De kinderen maken kennis met de begrippen karma en reïncarnatie en ontdekken het belang
Nadere informatieHeer ik kom tot u Heer, ik kom tot U, hoor naar mijn gebed. Vergeef mijn zonden nu, en reinig mijn hart.
Toon mijn liefde Aan de maaltijd wordt het stil, als de meester knielen wil, en vol liefde als een knecht, elk apart de voeten wast en zegt: Dit is wat Ik wil dat jullie doen, dit is waarom Ik bij jullie
Nadere informatieBinnenkomst in stilte in de donkere kerk. We zingen:
Jaargang 8, nummer 19 Voorganger: ds. Piet Jan Rebel Koor o.l.v. Tanja van Dijk Piano: Myrre van Dijk, David van Dijk Zaterdag 20 april 2019 Paaswake Een nacht vol hoop Binnenkomst in stilte in de donkere
Nadere informatieSjoerd de Vries. Boeddhisme. Een heldere inleiding. meulenhoff
Sjoerd de Vries Boeddhisme Een heldere inleiding meulenhoff 3 Boeddhisme, een heldere inleiding verscheen eerder onder de titel Boeddhisme voor beginners. Eerste druk 1994 Negende, gewijzigde druk 2017
Nadere informatieKarma, Voortzetting en het Edele Achtvoudige Pad
Karma, Voortzetting en het Edele Achtvoudige Pad Augustus 2005, Plum Village Vandaag wil ik graag spreken over reïncarnatie, wedergeboorte en voortzetting. Als we een sinaasappelboom bekijken, dan kunnen
Nadere informatieWaarom doet Hij dat zo? Om de diepste bedoeling van Gods geboden aan te geven. Daar kom ik straks op terug. Hij geeft in de Bergrede de beloften en
1 De Bijbel open 2013 5 (02-02) Vandaag bespreken we een vraag over de betekenis van de Wet die God aan Israel gaf voor de christelijke gemeente van het Nieuwe Testament en dus voor ons. Is het zo dat
Nadere informatieGem : ZAL ER VOOR ONS ZIJN. Voorg.: Jezus die ons voorgaat, de Heilige Geest die onze reisgenoot is,
ORGELSPEL en LIED: NLB 536 2. De schepping die voor ons gesloten was ontsluit Gij weer, Gij opent onze ogen. O zoon van David, wees met ons bewogen, het vuur van bloed en ziel brandde tot as. 4. Gij onderhoudt
Nadere informatieWant Hij had oog voor mij
Roepingenzondag 2016 Want Hij had oog voor mij 12 Gebeden om roepingen 2016-2017 Ten geleide Het gebed voor nieuwe roepingen is het gebed voor alle tijden dat Jezus ons heeft opgedragen. Te bidden voor
Nadere informatieSamenvatting Godsdienst De vijf grote wereldreligies samenvatting
Samenvatting Godsdienst De vijf grote wereldreligies samenvatting Samenvatting door Aylin 2072 woorden 7 maart 2018 6,2 10 keer beoordeeld Vak Godsdienst Het christendom Het christendom is een godsdienst.
Nadere informatieUitleg schilderij met kruis en rozen. Alleen door het offer van Jezus Gods enig geboren zoon, is er genade en vergeving en een nieuwe start mogelijk.
Uitleg schilderij met kruis en rozen. Waarom EEN WIT KRUIS, de kleur van reinheid? Alleen door het offer van Jezus Gods enig geboren zoon, is er genade en vergeving en een nieuwe start mogelijk. Door het
Nadere informatieEucharistieviering van 15 augustus 2013 Maria Tenhemelopneming
Eucharistieviering van 15 augustus 2013 Maria Tenhemelopneming Openingslied: ZJ 501: Magnificat, strofen 1 en 2. Begroeting en inleiding P. Op het feest van de ten hemelopneming van Maria, Jezus moeder,
Nadere informatieBoeddha s glimlach 1600 jaar boeddhistische kunst in Korea
Boeddha s glimlach 1600 jaar boeddhistische kunst in Korea Tentoonstelling in de Bozar van Brussel (2008-2009) Het Nationaal Museum van Seoel en andere gerenommeerde instellingen lieten voor de tentoonstelling
Nadere informatieFeest van het Koninkrijk
Feest van het Koninkrijk H and -out 2 e t h ema - a v o n d IN GODS AANWEZIGHEID Tijd voor gebed Neem ook deze avond de tijd om stil te worden als inleiding op het gebed. Als moment van bewustwording om
Nadere informatieProtestantse gemeente Haaksbergen Buurse i.o.
Protestantse gemeente Haaksbergen Buurse i.o. 2e zondag van de 40 dagentijd Reminiscere (gedenk uw barmhartigheid) 1 maart 2015 De verheerlijking op de berg Voorganger Ouderling Diaken Organiste Koster
Nadere informatieIk ben gewoon gaan zitten en luisterde naar zijn stem. En in de liefdevolle woorden herkende ik Hem.
Ik ben gewoon gaan zitten en luisterde naar zijn stem. En in de liefdevolle woorden herkende ik Hem. Mijn God, mijn Goede Herder, U wil ik volgen, Heer. Leid mij op uw weg, iedere dag weer. Leid mij door
Nadere informatieCHINESE KALENDER 2013 2014
CHINESE KALENDER 2013 2014 2013 Zaterdag 19 januari 2013 -> Verlichting van Boeddha Op de 8e dag van de 12e Chinese maanmaand (meestal in januari) wordt door de boeddhisten die de Chinese kalender volgen
Nadere informatieDit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:
Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond
Nadere informatieEvaluatie. Samen leven tussen werkelijkheid en droom. vóór Chr. / 1ste eeuw / 1ste eeuw / 20ste eeuw
Naam: Datum: amen leven tussen werkelijkheid en droom S 1. Profeet zijn Vul in. Gebruik de woorden achter elke vraag hieronder. Evaluatie WIE???? bisschop / evangelist / Messias / profeet WANNEER?? vóór
Nadere informatieEen nieuwe schepping Stellingen
Stellingen 1. Van de ongelovigen is er niemand die goed doet, zelfs niet één. Niemand van hen kan God behagen. 2. Ieder mens zonder God is gescheiden van God en een slaaf van de zonde, kan niet anders
Nadere informatie