KBBL Milieu, John Braam. Biotechnologische technieken voor bodemsanering. meer onderzoek, minder kosten

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "KBBL Milieu, John Braam. Biotechnologische technieken voor bodemsanering. meer onderzoek, minder kosten"

Esmée Bogaerts
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 KBBL Milieu, John Braam Biotechnologische technieken voor bodemsanering. meer onderzoek, minder kosten

Kwaliteit voor mens en milieu inspectie, audit, monsterneming, transport Metingen en Analyses interpretatie, informatie, advies, maatregelen, acties

2 Kwaliteit voor mens en milieu inspectie, audit, monsterneming, transport Metingen en Analyses interpretatie, informatie, advies, maatregelen, acties Agrariërs Industrie Gemeenten Provinciën Zwembaden Campings Brancheverenigingen Hotels Winkels Adviesbureaus Aannemerij Makelaars Projectontwikkelaars Bouwbedrijven

3 inspectie laboratorium kenniscentrum milieu Advies en certificering (voedselveiligheid) Chemisch en Microbiologisch KBBL Inspectie KBBL Laboratorium KBBL Kenniscentrum KBBL Milieu Technologie Rechts en Wetskennis Bodemonderzoek en sanering Bio-energie (Biogas)

Historie Bodemverontreiniging 1971 1 e keer een kamervraag over een Wet bodemverontreiniging 1980 eerste grote bodemsanering (Lekkerkerk) 1987 Wet bodembescherming

4 Historie Bodemverontreiniging e keer een kamervraag over een Wet bodemverontreiniging 1980 eerste grote bodemsanering (Lekkerkerk) 1987 Wet bodembescherming (Wbb), voorkomen verontreiniging 1995 vernieuwing Wbb (ernst en urgentie sanering) 2006 nieuwe Wbb (saneringsdoelstelling, bedrijvenregeling) 2030 alle bodemsaneringen klaar

5 Potentiële verontreinigingen Dichtheid (potentieel) ernstig verontreinigde locaties per gemeenten (2005) Aantal locaties per km > 40 Bron: RIVM procent van de Nederlanders woont op maximaal 100 meter van een ernstige bodemvervuiling

6 Landsdekkend beeld, situatie ca ca locaties potentieel verontreinigd ernstig verontreinigd saneren spoed sanering vanwege risico s Vóór 2030 dient alles te zijn onderzocht, gesaneerd of beheerst; Verantwoordelijk zijn de bevoegde overheden. Bevoegde overheid in het kader van de Wet Bodembescherming: 12 provincies (incl. kleine gemeenten); 4 grote steden; 25 andere grote gemeenten.

7 Uitgevoerde onderzoeken en saneringen 2500 Benodigd tempo Aantal Nadere bodemonderzoeken Jaar Afgeronde saneringen

8 Waarom saneren? Wegnemen risico s voor mens en dier echter: beperkte informatie over gezondheidsklachten ecologische baten zijn moeilijk te kwantificeren Ruimte nodig groei bevolking en economie klimaatverandering / zeespiegelstijging voldoen aan Europese Richtlijnen Vergroting waarde van de locatie (meerwaarde) onroerend goed meer gebruik van de bodem (warmte/koude opslag, CO 2 -balans, drinkwaterwinning etc.) Natuur en open landschap komen steeds meer onder druk te staan

9 Welke verontreinigingen? Chloorhoudende oplosmiddelen vaak afkomstig van wasserijen, metaalbedrijven (ontvetting) Minerale olie producten en aromaten vaak afkomstig van autobedrijven (garage, tankstations) en opslag van (stook)olie Metalen niet gerelateerd aan type bedrijf, meestal aanwezig in de bovengrond, diffuse verontreiniging Overig kan alles zijn Per Naftaleen Perchlooretheen Trichlooretheen Trichloorethaan Minerale olie, Benzeen, tolueen Koper, Zink, Lood, Chroom, Tin, Cadmium PAK, Pesticiden Asbest

10 Verontreiniging in de bodem Bron: minerale olie en/of aromatische verbindingen Onverzadigde zone Drijflaag Bodemlucht verontreiniging Grondwaterstand Grondwater pluim verontreiniging Grondwater

11 Verontreiniging in de bodem Bron: chloorhoudende oplosmiddelen Maaiveld Onverzadigde zone Grondwaterstand Grondwaterstroom Pluimverontreiniging Zaklaag Afsluitende (klei)laag Verontreiniging in kleilaag

12 Hoe saneren? Klassiek: Graven en spoelen Nieuwe technieken: Reiniging op de locatie zelf (in situ) Niets doen (natuurlijke afbraak) Biologisch Chemisch Fysisch

13 In situ saneringstechnieken saneren versnellen beheersen aërobe afbraak anaërobe afbraak strippen onttrekken chemische oxidatie surfactants chemische oxidatie verwarmen surfactants grondwater onttrekken schermconstructie neerslaan

14 Saneringsontwerp, stap 1 aard en omvang bepalen

15 Saneringsontwerp, vervolg stappen analyse biologisch afbreekbaar, vluchtig,oplosbaar nader onderzoek natuurlijke afbraakpotentie doorlaatbaarheid bodem grondwaterstroming laboratoriumtesten sanering op laboratoriumschaal veldtesten proefsanering op de locatie Onderzoek wordt gebaseerd op verontreiniging en doelstellingen

16 Natuurlijke afbraakpotentie I bemonstering grondwater: instromend grondwater kerngebied pluimgebied stroomafwaarts hoofdgroepen omgevingscondities electronacceptoren nutriënten afbraakintermediairen micro-organismen parameters redox, ph, sec, temperatuur O 2, NO - 3, NO - 2, Mn(tot), Fe(tot), Fe(II), SO 2-4, S - 2 ammonium, ortho-fosfaat alkaliniteit aantal aërobe bacteriën

Natuurlijke afbraakpotentie II 8 7.5 7 6.5 6 5.5 5 4.

17 Natuurlijke afbraakpotentie II Dwarsdoorsnede opgelost zuurstof

18 Saneringsdoelstellingen Verontreiniging ontstaan na 1987: Alles moet weg! Verontreiniging ontstaan vóór 1987: Doelstellingen hangen af van het gebruik van de locatie en de risico s. Restverontreiniging geoorloofd.

19 Stabiele eindsituatie? Verontreiniging ontstaan vóór 1987: Verontreiniging massa Natuurlijke afbraak Verspreiding Stabiele eindsituatie: de verontreiniging neemt in 30 jaar tijd af niets doen (wel monitoren) anders saneren tot stabiele eindsituatie

0 Afbraaktest op laboratoriumschaal Biologische afbraak van minerale olie 40 40 Zuurstofverbruik 30 20 10 30 20 10 Concentratie Minerale olie Doel: Bepalen afbraak/verwijderingsnelheid saneringsduur,

20 0 Afbraaktest op laboratoriumschaal Biologische afbraak van minerale olie Zuurstofverbruik Concentratie Minerale olie Doel: Bepalen afbraak/verwijderingsnelheid saneringsduur, eindconcentraties Voldoen de gekozen saneringstechnieken onder optimale omstandigheden?? Incubatietijd

21 Afbraak van minerale olie Uitgangssituatie [ Interne standaard mg/kg d.s mg/kg d.s. [ Interne standaard [ Interne standaard mg/kg d.s mg/kg d.s.

bepalen dimensionering saneringsysteem (debieten,

22 Uitvoeren Veldtest Saneren op beperkt aantal m 2 Injectiefilter Monitoringsfilters Grondwaterstand Doel: bepalen dimensionering saneringsysteem (debieten, injectieregime, invloedsgebied etc.) Hoe ziet het saneringssysteem eruit?

23 Veldtest Zuurstofconcentratie [mg/l] Nulsituatie Tijdens Veldtest Ontwikkeling van de zuurstofconcentratie tijdens de veldtest

24 Schema injectiesysteem Toepassing van de techniek Biosparging Container met apparatuur saneringssysteem Verontreiniging Injectiefilters Injectiefilters (lucht / verzadigde zone) (lucht / onverzadigde zone)

25 Monitoring tijdens uitvoering Proces draaitijd, debiet, druk Effect in de bodem temperatuur, zuurstof, nitraat, opgelost koolstof Resultaat afname verontreiniging geen verdere verspreiding geen humane risico s

26 Monitoring tijdens uitvoering

27 Kosten Sanering van: 2 voetbalvelden (1 ha) verontreinigd met olie en aromaten tot 5 meter diep vervuild Saneringsalternatief Kostenraming Saneringsduur Graven en spoelen Chemisch Biologisch Natuurlijke afbraak ( niets doen ) weken maanden jaren vele jaren

vooraf beter voorspeld; wordt beter en sneller bijgestuurd; kan het resultaat

28 Meer onderzoek, minder kosten Door meer onderzoek: ontstaat een beter inzicht in de situatie; zijn vaak goedkopere saneringstechnieken mogelijk; worden de resultaten vooraf beter voorspeld; wordt beter en sneller bijgestuurd; kan het resultaat gegarandeerd worden (resultaatsverplichting i.p.v. inspanningsverplichting). worden de totale kosten lager

Vergelijkbare documenten

onderwerp Sanering bodem Keplerstraat annex Sloterweg 239, Badhoevedorp

gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Sanering bodem Keplerstraat annex Sloterweg 239, Badhoevedorp Portefeuillehouder J.C.W. Nederstigt Collegevergadering 29 Oktober 2013 inlichtingen Simone