Verslag aan de Provincieraad

Transcriptie

1 6e Directie Dienst 61 Welzijn Verslag aan de Provincieraad registratienr betreft verslaggever HUISVESTING Aandeelhouderschap huisvestingsmaatschappijen en kredietvennootschappen - vertegenwoordiging provinciebestuur de heer Eddy Couckuyt Mevrouwen en mijne Heren, Het provinciebestuur is aandeelhouder van het agentschap Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) (voorheen de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij nv) en van de meeste door de Vlaamse overheid erkende regionale huisvestingsmaatschappijen en kredietvennootschappen in Oost- Vlaanderen. Een actueel overzicht van de betrokken regionale huisvestings- en kredietmaatschappijen is te vinden als bijlage (bijlage III, lijst A). I. Rechtsgronden aandeelhouderschap VMSW en regionale sociale huisvestingsmaatschappijen De regelgeving die vandaag van toepassing is op het agentschap Maatschappij voor Sociaal Wonen en de regionale sociale huisvestingsmaatschappijen kan als volgt worden samengevat : - decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode ; - besluit van de Vlaamse regering van 29 september 2006 betreffende de voorwaarden voor de overdracht van onroerende goederen door de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen en de sociale huisvestingsmaatschappijen ter uitvoering van de Vlaamse Wooncode ; - besluit van de Vlaamse regering van 30 juni 2006 tot gedeeltelijke operationalisering van het beleidsdomein ruimtelijke ordening, woonbeleid en onroerend erfgoed en houdende aanpassingen van de regelgeving inzake wonen als gevolg van het bestuurlijk beleid ; - besluit van de Vlaamse regering van 2 december 2005 houdende de regeling inzake het beheer van de eigen middelen van de sociale huisvestingsmaatschappijen door de (Vlaamse maatschappij voor Sociaal Wonen) ;

2 p. 2/8 - besluit van de Vlaamse regering van 20 oktober 2000 tot reglementering van het sociale huurstelsel voor sociale woningen die worden verhuurd of onderverhuurd door de (Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen) of een sociale huisvestingsmaatschappij met toepassing van titel VII van de Vlaamse Wooncode ; - besluit van de Vlaamse regering van 8 juni 1999 tot bepaling van de specifieke regelingen van het toezicht op de sociale huisvestingsmaatschappijen ; - besluit van de Vlaamse regering van 11 mei 1999 betreffende de voorwaarden en modaliteiten van overdracht van onroerende goederen door de (Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen) en de sociale huisvestingsmaatschappijen in uitvoering van de Vlaamse Wooncode ; - besluit van de Vlaamse regering van 17 december 1997 tot bepaling van de erkenningsvoorwaarden van de sociale huisvestingsmaatschappijen ; - besluit van de Vlaamse regering van 29 september 1994 tot reglementering van het sociale huurstelsel voor de woningen die door de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij of door de door de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij erkende lokale sociale huisvestingsmaatschappijen worden verhuurd in toepassing van artikel 80ter van de Huisvestingscode ; - besluit van de Vlaamse regering van 5 maart 1985 tot bepaling van de modaliteiten van behandeling van het verhaal ingediend door de kandidaathuurder van en woning toebehorend aan de Nationale Maatschappij voor de Huisvesting of aan de door haar erkende vennootschap ; - besluit van de administrateur-generaal van het agentschap Inspectie Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed houdende aanwijzing van de ambtenaren die gemachtigd zijn de bevoegdheden van toezichthouder uit te oefenen voor de erkende huurdiensten en voor de sociale huisvestingsmaatschappijen waarbij geen commissaris is aangesteld. Het aandeelhouderschap van openbare besturen in de sector van de sociale huisvesting wordt, vanaf de oprichting van de "Nationale Maatschappij voor Goedkope Woningen en Woonvertrekken" in 1920 (via de "Nationale Maatschappij voor de Huisvesting" en de "Vlaamse Huisvestingsmaatschappij") tot het agentschap "Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen" vandaag, praktisch geregeld in de statuten van de betrokken maatschappijen. De statuten van het agentschap Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen bepalen dat enkel het Vlaamse Gewest en de provincies en gemeenten gelegen in het Vlaamse Gewest gemachtigd zijn om aandeelhouder te worden van de vennootschap. Het Vlaamse Gewest moet steeds beschikken over ten minste de helft plus één van de aandelen in het kapitaal van de vennootschap (art. 6 4)(bijlage IV). Aan de door de Vlaamse overheid erkende regionale sociale huisvestingsmaatschappijen worden modelstatuten opgelegd, waarin het

3 p. 3/8 aandeelhouderschap van openbare besturen praktisch wordt geregeld. De maatschappijen zelf kunnen de vorm aannemen van drie types vennootschappen van publiek recht : de coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk, de naamloze vennootschap met een sociaal oogmerk of de huurderscoöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk (bijlage V). De statuten van de regionale sociale huisvestingsmaatschappijen laten, afgezien van de openbare besturen (Vlaamse Gewest, provincie, gemeenten en ocmw's), ook ruimte voor "andere inschrijvers". Het aandeelhouderschap van de provinciebesturen is geen verplichting : geen enkele juridische tekst legt een verplichting op. Er kan worden vastgesteld dat het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen, bij elke oprichting van een sociale huisvestingsmaatschappij in haar gebied, spontaan heeft ingeschreven op het maatschappelijk kapitaal. Het provinciebestuur heeft aandelen in de meeste van de door de Vlaamse overheid erkende sociale huisvestingsmaatschappijen in Oost-Vlaanderen. Sociale kredietvennootschappen De regelgeving die vandaag van toepassing is op de erkende sociale kredietmaatschappijen kan als volgt worden samengevat : - besluit van de Vlaamse regering van 11 januari 1995 houdende de voorwaarden betreffende sociale leningen met gewestwaarborg voor het bouwen, kopen of verbouwen van woningen ; - besluit van de Vlaamse regering van 2 april 2004 houdende de voorwaarden waaronder kredietmaatschappijen erkend kunnen worden door de Vlaamse regering en ter bepaling van kredietinstellingen erkend door de Vlaamse regering, ter uitvoering van artikel 78 van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode ; - ministerieel besluit van 3 juni 2004 houdende de bijzondere voorwaarden met betrekking tot de liquiditeit en solvabiliteit van de erkende kredietmaatschappijen ; - ministerieel besluit van 11 juni 2004 houdende erkenning van de kredietmaatschappijen ; - ministerieel besluit van 11 juni 2004 houdende voorwaardelijke erkenning van kredietmaatschappijen ; - ministerieel besluit van 11 juni 2004 houdende voorwaardelijke erkenning van een kredietmaatschappij. De laatstgenoemde ministeriële besluiten betreffen feitelijk de opsomming van de kredietmaatschappijen die daadwerkelijk een erkenning door de Vlaamse overheid genieten, aangezien de erkenningsbevoegdheid sinds het besluit van de Vlaamse regering van 3 april 2004 in handen is van de bevoegde Vlaamse minister.

4 p. 4/8 Ook het aandeelhouderschap van openbare besturen in de sector van de sociale kredietverlening wordt praktisch geregeld in de statuten van de betrokken sociale kredietvennootschappen. II. Vertegenwoordiging en onverenigbaarheden VMSW en sociale huisvestingsmaatschappijen Het aandeelhouderschap van het provinciebestuur in de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen impliceert geen mandaat in de raad van bestuur van de voornoemde maatschappij. Het aandeelhouderschap van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen impliceert wel een vertegenwoordiging van het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen in de algemene vergadering van aandeelhouders van de voornoemde maatschappij. De statuten vermelden dat elke aandeelhouder op de algemene vergadering van aandeelhouders vertegenwoordigd wordt door één mandataris, die hiertoe speciaal is aangewezen middels een document waarvan het model wordt vastgesteld door de raad van bestuur (bijlage IV, art. 35). Dit veronderstelt dat het provinciebestuur als aandeelhouder één vertegenwoordiger aanduidt om het provinciebestuur te vertegenwoordigen in de algemene vergadering. Het gaat hier in de praktijk om een rechtstreekse aanduiding van een vertegenwoordiger van het provinciebestuur door het provinciebestuur. Er is geen sprake van onverenigbaarheden inzake de vertegenwoordiging van de aandeelhouders in de algemene vergadering van aandeelhouders. Als aandeelhouder van de regionale sociale huisvestingsmaatschappijen in Oost-Vlaanderen is het provinciebestuur vertegenwoordigd in de raden van bestuur en in de algemene vergadering van aandeelhouders van de betrokken maatschappijen. Deze vertegenwoordiging is identiek binnen alle maatschappijen en verschilt dus niet naargelang van de rechtspersoonlijkheid van de maatschappijen. Er wordt één mandaat van bestuurder voorbehouden voor het provinciebestuur. De bestuurders die de mandaten voorbehouden aan de openbare besturen vervullen, worden gekozen uit de kandidaten die door de betrokken besturen worden voorgedragen ; hun mandaat vervalt van ambtswege op vraag van het openbaar bestuur dat hen heeft voorgedragen, aan de vennootschap betekend bij aangetekende brief (cfr. art. 14 modelstatuten coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk, art. 15 modelstatuten naamloze vennootschap met een sociaal oogmerk en art. 15 modelstatuten huurderscoöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk). Het gaat hier in de praktijk om een rechtstreekse aanduiding van een vertegenwoordiger van het provinciebestuur door het provinciebestuur. Het mandaat van bestuurder van een regionale sociale huisvestingsmaatschappij is onverenigbaar met de functie van directeur/zaakvoerder of van een ander personeelslid van de vennootschap (cfr. de respectieve artikels waaraan hoger wordt gerefereerd). Deze bepaling vloeit voort uit de visie dat een persoon met een

5 p. 5/8 controlefunctie niet tegelijk uitvoerder kan zijn van de taken die hij of zij moet controleren. De algemene vergadering van de aandeelhouders van de regionale sociale huisvestingsmaatschappijen bestaat uit al de aandeelhouders. Elke aandeelhouder mag in de algemene vergadering slechts vertegenwoodigd worden door één natuurlijke persoon. Al de aandeelhouders die de regelmatig gevraagde en eisbare stortingen hebben verricht, mogen op de algemene vergadering stemmen. De openbare besturen hebben evenveel stemmen als ze aandelen bezitten (cfr. art. 28 modelstatuten coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk, art. 29 modelstatuten naamloze vennootschap met een sociaal oogmerk en art. 29 modelstatuten huurderscoöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk). Het gaat hier in de praktijk om een rechtstreekse aanduiding van een vertegenwoordiger van het provinciebestuur door het provinciebestuur. Er is geen sprake van onverenigbaarheden inzake de vertegenwoordiging van de aandeelhouders in de algemene vergadering van aandeelhouders. Het recht om aan de algemene vergadering van aandeelhouders deel te nemen en te stemmen mag overigens overgedragen worden, zij het alleen aan een aandeelhouder of vennoot die zelf het recht heeft om de vergaderingen bij te wonen (cfr. de respectieve artikels waaraan hoger wordt gerefereerd). Sociale kredietvennootschappen Inzake het aandeelhouderschap bepaalt het besluit van de Vlaamse regering van 2 april 2004 houdende de voorwaarden waaronder kredietmaatschappijen erkend kunnen worden door de Vlaamse regering en ter bepaling van kredietinstellingen erkend door de Vlaamse regering, ter uitvoering van artikel 78 van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode enkel dat de aandelen van de erkende sociale kredietmaatschappijen op naam moeten zijn. Er worden geen modelstatuten opgelegd door de Vlaamse overheid, zoals dit wel het geval is bij de sociale huisvestingsmaatschappijen. Er is vanuit de Vlaamse overheid geen vertegenwoordiging voorzien in de raden van bestuur van de erkende sociale kredietmaatschappijen ; er is ook geen bestuursmandaat voorbehouden voor de openbare besturen. In de praktijk impliceert het aandeelhouderschap van het provinciebestuur in de sociale kredietmaatschappijen dus geen mandaat in de raden van bestuur, maar wel een vertegenwoordiging in de algemene vergaderingen van aandeelhouders. Het gaat hier in de praktijk opnieuw om een rechtstreekse voordracht van een vertegenwoordiger van het provinciebestuur door het provinciebestuur, met de mogelijkheid om een vervanger aan te duiden en af te vaardigen. Er is in de regelgeving geen sprake van onverenigbaarheden voor de vertegenwoordiging van aandeelhouders.

6 p. 6/8 III. Aanduiding nieuwe vertegenwoordigers provinciebestuur Om het provinciebestuur als aandeelhouder te vertegenwoordigen duidde de voormalige Provincieraad, in zitting van 8 november 2000, provincieraadsleden aan als vertegenwoordiger van het provinciebestuur voor de duur van hun mandaat als provincieraadslid en voor de duur van de maatschappijen in hun huidige vorm : 1. in de algemene vergadering van aandeelhouders van de voormalige Vlaamse Huisvestingsmaatschappij nv en van de sociale kredietvennootschappen ; 2. in de raden van bestuur en in de algemene vergadering van aandeelhouders van de regionale sociale huisvestingsmaatschappijen. In zitting van 13 november 2002 duidde de Provincieraad daarenboven plaatsvervangende vertegenwoordigers aan in de statutaire vergaderingen van de betrokken huisvestingsmaatschappijen en kredietvennootschappen, voor de duur van hun mandaat als provincieraadslid en voor de duur van de maatschappijen in hun huidige vorm. In de loop van de voorbije legislatuurperiode werden twee fusiebewegingen georganiseerd tussen sociale huisvestingsmaatschappijen. Zo is, enerzijds, de sociale huisvestingsmaatschappij Denderstreek cvba (Aalst) ontstaan uit de fusie tussen de maatschappijen Veilig Wonen cv en Ons Zonnig Huis cv (fusie op 18 juni 2003). Zo is, anderzijds, de sociale huisvestingsmaatschappij Wonen cvba (Zelzate) ontstaan uit de overname van de Noord-Vlaamse Huisvestingsmaatschappij van Zelzate cvba door de Gewestelijke Maatschappij voor de Huisvesting van Zelzate (overnamebeslissing op 6 november 2002). In de loop van de voorbije legislatuurperiode werd eveneens een fusiebeweging georganiseerd tussen sociale kredietmaatschappijen. Op 20 november 2004 is Eigen Woon door ons Loon nv, Deinze, gefuseerd met Eigen Woon nv, Aalter, tot de nieuwe maatschappij Eigen Woon nv, met maatschappelijke zetel te Aalter (er blijft een uitbatingszetel behouden in Deinze). Door de ontbinding van de voormalige Provincieraad zijn de mandaten van de aangeduide vertegenwoordigers van het provinciebestuur vervallen. Het is noodzakelijk om opnieuw vertegenwoordigers van het provinciebestuur te laten aanduiden in de raden van bestuur van de regionale huisvestingsmaatschappijen en in de algemene vergadering van aandeelhouders van het agentschap Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, van de regionale huisvestingsmaatschappijen en van de sociale kredietvennootschappen, waarvan het provinciebestuur aandeelhouder is.

7 p. 7/8 De nieuwe vertegenwoordigers voor het provinciebestuur in de organen van de betrokken maatschappijen kunnen worden ingevuld op de lijst B (bijlage VI). Kan de provincieraad in het bijgaand ontwerp van besluit de lijst B aanvullen met de nieuwe vertegenwoordigers van het provinciebestuur voor de periode van de lopende legislatuur? Bijlagen : I. Provincieraadsbesluit van 8 november 2000 betreffende Vertegenwoordiging huisvestings- en kredietmaatschappijen ; II. III. IV. Provincieraadsbesluit van 13 november 2002 betreffende Vertegenwoordiging huisvestings- en kredietmaatschappijen ; Overzicht van de actuele stand van zaken inzake de vertegenwoordiging van het aandeelhouderschap van het provinciebestuur van Oost-Vlaanderen in de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, in de erkende regionale sociale huisvestingsmaatschappijen en in de erkende sociale kredietvennootschappen, met aanduiding van de identiteit van de huidige vertegenwoordigers in de raden van bestuur en/of in de algemene vergaderingen van aandeelhouders (lijst A) ; Statuten van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, zoals gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 22 augustus 2006 ; V. Modelstatuten voor de regionale sociale huisvestingsmaatschappijen, voor de respectievelijke rechtspersoonlijkheden van de coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk, de naamloze vennootschap met een sociaal oogmerk en de huurderscoöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid met een sociaal oogmerk ; VI. Blanco lijst inzake de vertegenwoordiging van het aandeelhouderschap van het provinciebestuur van Oost- Vlaanderen in de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, in de erkende regionale sociale

8 p. 8/8 huisvestingsmaatschappijen en in de erkende sociale kredietvennootschappen (lijst B). Gent, Namens de Deputatie : de Provinciegriffier, Albert De Smet de bevoegde Gedeputeerde, Eddy Couckuyt