Schoolondersteuningsprofiel Passend Onderwijs. Praktijkschool De Linie

Transcriptie

1 Schoolondersteuningsprofiel Passend Onderwijs Praktijkschool De Linie juni 2019

2 Inhoudsopgave Inleiding 1. Algemene gegevens Contactgegevens 1.2 Onderwijsvisie / schoolconcept 2. Basisondersteuning 3. Extra ondersteuning 4. Randvoorwaarden 5. Conclusie en ambities Bijlage

3 Inleiding Voorliggend document bevat het schoolondersteuningsprofiel van praktijkschool De Linie. In het kader van de Wet op Passend Onderwijs wordt van iedere school verwacht dat zij een ondersteuningsprofiel opstelt. Dit document geeft weer welke mogelijkheden de school heeft voor de ondersteuning van leerlingen met uiteenlopende onderwijsbehoeften. Het samenwerkingsverband stelt vast wat het niveau van de basisondersteuning is waaraan alle deelnemende scholen zullen voldoen. Dit doet het samenwerkingsverband nadat alle ondersteuningsprofielen zijn geschreven. In dit schoolondersteuningsprofiel wordt beschreven wat de mogelijkheden van de school zijn voor ondersteuning van de leerlingen. Hierbij gaat het over de deskundigheid van het team, de aanwezige faciliteiten en externe deskundigen waar de school mee samenwerkt. De ondersteuning die de school kan bieden wordt opgedeeld in twee niveaus, namelijk: basisondersteuning en extra ondersteuning. De basisondersteuning en de extra ondersteuning zullen in hoofdstuk 2 en 3 nader worden toegelicht. 3

4 1. Algemene gegevens 1.1 Contactgegevens Praktijkschool De Linie Hoofdweg BD Hoofddorp T: Mail: Website: Onderwijsvisie / schoolconcept Doelgroep Praktijkschool De Linie houdt zich bij de aanmelding van nieuwe leerlingen aan enkele criteria. Zo heeft de leerling: - een IQ dat ligt tussen de 55 en 80; - leerachterstanden van tenminste 3 jaar (50%) op reken- en taalgebied; - eventueel kan er sprake zijn van beperkt sociaal-emotionele problematiek. Indien er sprake is van tegenstrijdige criteria vindt er overleg plaats met het Regioloket van het samenwerkingsverband. Het kan namelijk voorkomen dat een leerling aan de boven- of onderkant functioneert qua intelligentieniveau en leerachterstanden. Als dit het geval is dan vindt er verder onderzoek plaats om te kijken of praktijkonderwijs het beste aansluit bij de onderwijsbehoefte(n) van de leerling. Zo wordt er door de schoolpsycholoog of orthopedagoog van De Linie een observatie gedaan op de basisschool, wordt er gekeken naar toetsen en testen op didactisch-, cognitief- en sociaal-emotioneel niveau en vindt er overleg plaats met ouder(s) en leerkracht. Aan de hand daarvan wordt besloten of praktijkonderwijs de juiste plek is voor de betreffende leerling. Aan de hand van onderwijskundige vragen wordt bezien of de school in staat is de onderwijskundige antwoorden te bieden. Centraal in die beantwoording staat het belang van de leerling en de mogelijkheden van de school om het ontwikkelingsproces van de leerling te ondersteunen. Praktijkschool De Linie is een school welke streeft naar rust, overzichtelijkheid en een geordende omgeving. Het bieden van structuur en overzicht zorgt ervoor dat de leerlingen zich veilig en geaccepteerd voelen en weten wat er van ze wordt verwacht. Visie Het praktijkonderwijs biedt de voorbereiding op het zelfstandig werken, wonen en leven in onze maatschappij. Het doel is de leerling zodanig te onderwijzen en te begeleiden dat ze een functie in de maatschappij kunnen gaan vervullen. Van leerlingen met een indicatie voor praktijkonderwijs wordt verwacht dat ze uitstromen naar de arbeidsmarkt. Onze leerlingen vragen zorg op maat en ons onderwijs is gericht op het leren door doen, leren door ervaren. In het praktijkonderwijs krijgt de leerling meer inzicht in zijn persoonlijke ontwikkeling. Binnen zes weken na de start op het praktijkonderwijs wordt er een Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) opgesteld van de leerling waarin de verwachte uitstroomrichting en de risico- en beschermde factoren beschreven staan die hieraan ten grondslag liggen. Het OPP vormt de basis voor het leertraject op de praktijkschool. De leerling wordt mede verantwoordelijk voor het bepalen van het leertraject. Er wordt gewerkt met een Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) voor alle leerlingen. Het werken met een IOP stimuleert de leerling om zelf actief bij het leren betrokken te blijven. Voor een goede individuele ontwikkeling is maatwerk nodig om aan te kunnen sluiten bij de vraag en de mogelijkheden van de individuele leerling. Het IOP vormt de kern van de persoonlijke aanpak van het onderwijs en de begeleiding voor de leerling. Een arrangement voor elke leerling. Elke leerling heeft een portfolio ter onderbouwing van het IOP. Dit maakt zichtbaar aan welke 4 competenties is gewerkt en in hoeverre de leerling deze, in het IOP beschreven, competenties beheerst.

5 De leerling is eigenaar en zal bewijzen en certificaten verzamelen in overeenstemming met zijn IOP. Op deze wijze bouwt de leerling aan een zogenaamd examendossier. Als het examendossier op orde is, mag een leerling het examengesprek of eindgesprek aanvragen. In dit gesprek kijken zij met een docent van een andere praktijkschool, de zogenaamde assessor, terug op hun schoolloopbaan en tonen zij aan de hand van bewijzen hun ontwikkeling aan. Op grond van het examendossier en het gesprek wordt dan het diploma voor praktijkonderwijs toegekend. Dit examen zal gelden voor de leerlingen die de school verlaten om (begeleid) te gaan werken of om verder te gaan leren. Opbouw onderwijs en voorbereiding op de arbeidsmarkt In leerjaar 1 en 2 volgen alle leerlingen algemeen vormende vakken. In alle lessen staan ook de sociale vaardigheden centraal. Tevens krijgen de leerlingen een apart aanbod van sociale- en arbeidsvaardigheden met de mogelijkheid een weerbaarheidstraining te volgen. Daarnaast krijgen leerlingen praktijkvakken in de volgende sectoren: Algemene Techniek, Verzorging, Handel & Verkoop, Horeca en Groentechniek. In leerjaar 2 gaan de leerlingen op bezoek bij bedrijven om zich te oriënteren op de arbeidsmarkt. Dit doen ze door middel van een snuffelstage. In het kader van burgerschap zijn leerlingen projectmatig actief op maatschappelijk gebied. Het gaat om praktische leerervaringen waarbij leerlingen tijdens hun schoolwerk kennis maken met vrijwilligerswerk en daarmee een bijdrage leveren aan de samenleving. Leerjaar 3 staat in het teken van voorbereiding op de stage, waarbij leerlingen interne- en externe stage volgen. Dit is onderdeel van het onderwijsprogramma van leerjaar 3 en hebben een oriënterend karakter. Tijdens de interne stage, wat plaatsvindt ín het schoolgebouw, wordt gekeken of een leerling klaar is voor een stage buiten de school (de externe stage). De leerling ontwikkelt een voorkeur voor een bepaalde richting binnen de praktijkvakken en daarmee een bepaalde branche binnen het bedrijfsleven. Op deze wijze komt de leerling beter voorbereid en met meer vaardigheden in de externe stage. In leerjaar 4 en 5 krijgen de leerlingen tenminste drie stageplaatsen aangeboden en worden op deze wijze voorbereid op deelname aan de arbeidsmarkt. De individuele leerling krijgt de gelegenheid om deel te nemen aan trainingen voor het veiligheidsdiploma, het rijbewijs voor bromfiets, trekker of heftruck en in solliciteren. Uitstroom Aan het eind van ieder schooljaar wordt het uitstroomprofiel, zoals deze bij de start op het praktijkonderwijs is opgesteld, door de lesgevende docenten geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Praktijkschool De Linie hanteert een drietal uitstroomprofielen: A. Gericht op uitstroom naar vervolgonderwijs (MBO-opleiding niveau 1) B. Gericht op uitstroom naar regulieren arbeid C. Gericht op uitstroom naar een beschermde setting Ondersteuning Om er voor te zorgen dat de leerlingen uitstromen op het voor hen haalbare niveau, biedt de school de leerlingen verschillende vormen van ondersteuning. Deze verschillende vormen van ondersteuning worden in de volgende toegelicht. 2. Basisondersteuning Eerstelijns-ondersteuning: mentoren en docenten Docenten zijn pedagogisch ervaren in het begeleiden van de leerlingen. De mentor vervult een spilfunctie in de reguliere begeleiding van hun leerlingen en is het aanspreekpunt voor de leerling en diens ouder(s). De mentoren hebben een belangrijke rol als het gaat om de signalering van de (extra) onderwijsbehoefte(n) en de uitvoering van de ondersteuning. Docenten kunnen hierbij 5 betrokken worden ter ondersteuning van de mentor.

6 Docenten en mentoren voeren de (extra) ondersteuning uit in de klas. Leerlingen worden zo uitgedaagd om verantwoording te nemen voor hun eigen leerproces en te communiceren over hun ontwikkeling. Zij worden aangemoedigd hun ontwikkeling mede te bepalen en op die manier is er sprake van gedeelde sturing. Als de voortgang stagneert, neemt de leerling of de docent initiatief tot een gesprek. Leidt dat niet tot het gewenste resultaat, dan wordt de mentor ingeschakeld die samen met de leerling en eventueel de betrokken docent een actieplan opstelt. Wanneer dit actieplan binnen de reguliere onderwijstijd kan worden uitgevoerd, blijft het bij eerstelijns zorg. Tweedelijnsondersteuning De tweedelijnsondersteuning wordt ingeschakeld als de problematiek complexer van aard is. De mentor meldt de leerling dan aan bij het intern zorgteam. Het intern zorgteam bestaat uit de schoolpsycholoog, de orthopedagoog/zorgcoördinator, de schoolcoach en de teamleiders. Het intern zorgteam heeft wekelijks een intern zorgoverleg. Tijdens dit zorgoverleg wordt de ondersteuningsvraag verder onderzocht en wordt er zo nodig een ondersteuningsaanbod gerealiseerd. Zo kan er besloten worden om een multidisciplinair overleg (MDO) te plannen voor de leerling of de leerling aan te melden voor het Zorg Advies Team (ZAT). Er kan besloten worden om een begeleidingstraject in te zetten voor de leerling binnen of buiten de school. In alle gevallen worden de ouder(s)/verzorger(s) bij dit proces betrokken door de mentor, de schoolpsycholoog of de orthopedagoog/zorgcoördinator. Externe ondersteuning Wanneer in het proces van signalering van de ondersteuningsvraag blijkt dat de ondersteuningsbehoefte(n) niet binnen school gerealiseerd kan worden, wordt externe hulp ingeschakeld. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als de ondersteuningsvraag van de leerling samenhangt met de thuissituatie. Er zal dan een samenwerking gezocht worden met een zorg- of begeleidingsinstelling buiten de school. Dit kan onder anderen door de inzet van de schoolcoach. De schoolcoach heeft een verbindende rol tussen school en de externe hulpverlening en kan ook beschikkingen afgeven voor externe hulpverlening. Daarnaast kan de schoolcoach laagdrempelig hulp bieden binnen de thuissituatie. Wanneer er echter langdurige en intensieve zorg nodig is, zal de schoolcoach het gezin doorverwijzen naar een instelling met expertise op het gebied waarvoor hulp gewenst wordt. Externe hulpverleningsinstanties waarmee samengewerkt wordt, zijn onder andere: MEE, William Schrikkergroep, FACT-team, Kenter Jeugdhulp, de Bascule en Lijn 5. Wanneer het hulpverleningsproces stagneert kan het interne zorgteam ervoor kiezen de leerling in te brengen in het Zorg Advies Team (ZAT). Het ZAT heeft een controlerende functie als het gaat om het hulpverleningsproces. Bij het ZAT zijn de jeugdarts en de leerplichtambtenaar aanwezig ter bespreking van een leerling. Het ZAT komt eens in de zes weken bij elkaar. De schoolpsycholoog is de voorzitter van het ZAT en is verantwoordelijk voor de agenda en de notulen. 3. Extra ondersteuning Wanneer een leerling een specifieke onderwijsbehoefte heeft zal extra ondersteuning nodig zijn. Hiervoor zijn een aantal specifieke arrangementen geformuleerd. Deze arrangementen vallen buiten de basisondersteuning. Arrangement voor leerlingen met een ondersteuningsbehoefte op het gebied van gehoor- en spraak-taalontwikkeling, communicatieve redzaamheid al dan niet in relatie tot een autismespectrumstoornis (ASS) Voor deze groep leerlingen kan extra ondersteuning nodig zijn. Wanneer er gesignaleerd wordt dat dit het geval is wordt het intern zorgteam ingeschakeld. In het intern zorgoverleg kan besloten worden om hulp in te schakelen van instellingen met expertise op het gebied van 6 auditieve en/of problemen in de ontwikkeling van taal en spreken. Eventueel wordt een ambulant begeleider ingeschakeld om de leerling op school te ondersteunen.

7 Arrangement voor leerlingen met ondersteuningsbehoefte op het gebied van een fysieke beperking of een chronische ziekte. Wanneer er gesignaleerd wordt dat een leerling uit deze groep een extra ondersteuningsbehoefte heeft, wordt het intern zorgteam ingeschakeld. In het intern zorgoverleg zal er gekeken worden wat er ingezet moet worden voor de leerling. Eventueel wordt een ambulant begeleider ingeschakeld die expertise heeft op het gebied van een fysieke beperking of langdurige ziekte. Als het gaat om een fysieke beperking is het mogelijk dat er aanpassingen plaats vinden binnen de school. Hier kan het gaan om bijvoorbeeld specifiek gereedschap of meubilair. Als het gaat om een chronische ziekte waardoor de leerling tijdelijk niet op school kan komen, kan de school bijvoorbeeld huiswerk aanleveren. Arrangement voor leerlingen met een ondersteuningsbehoefte vanwege het cognitief functioneren op een zeer moeilijk lerend niveau. Voor de ondersteuningsbehoefte van deze groep leerlingen kan ondersteuning/coaching van betrokken docenten ten aanzien van gedifferentieerd onderwijs voor de leerling nodig zijn. Deze kan geboden worden door de orthopedagoog/zorgcoördinator of schoolpsycholoog. In het intern zorgoverleg kan er besloten worden om indien nodig een ambulant begeleider in te schakelen met expertise op het gebied van zeer moeilijk lerende leerlingen. Arrangement voor leerlingen met een ondersteuningsbehoefte in het sociale domein. Hier zal vaak sprake zijn van een stoornis in het autistisch spectrum. Wanneer een extra ondersteuningsbehoefte gesignaleerd is, wordt de orthopedagoog/zorgcoördinator of schoolpsycholoog ingeschakeld. Er vinden regelmatig begeleidende gesprekken plaats, en de docent/mentor wordt geadviseerd. Eventueel is er een samenwerking met een ambulant begeleider met expertise op het gebied van het sociale domein, en met een ketenpartner jeugd GGZ. Arrangement voor leerlingen met een ondersteuningsbehoefte op het gebied van emotieregulatie en ongewenst gedrag. Deze leerlingen hebben vaak moeite met regels, luisteren slecht naar docenten, worden niet graag aangestuurd, en willen zelf bepalen. Vaak is er sprake van een gedragsstoornis. Wanneer een extra ondersteuningsbehoefte gesignaleerd is, wordt de orthopedagoog/zorgcoördinator of schoolpsycholoog ingeschakeld. Er vinden regelmatig begeleidende gesprekken plaats, en de docent/mentor wordt geadviseerd. Eventueel is er een samenwerking met een ambulant begeleider met expertise op het gebied van het sociale domein, en met een ketenpartner jeugd GGZ. Arrangement voor leerlingen met een ondersteuningsbehoefte op het gebied van aandacht, concentratie, en impulsiviteit. Hier is er vaak sprake van leerlingen met ADD of ADHD. Wanneer een extra ondersteuningsbehoefte gesignaleerd is, wordt de orthopedagoog/zorgcoördinator of schoolpsycholoog ingeschakeld. Er vinden regelmatig begeleidende gesprekken plaats, en de docent/mentor wordt geadviseerd. Eventueel is er een samenwerking met een ambulant begeleider met expertise op het gebied van het sociale domein, en met een ketenpartner jeugd GGZ. 4. Randvoorwaarden Er zijn grenzen aan de mogelijkheden van De Linie. Wanneer de basisondersteuning en extra ondersteuning niet voldoende blijken om een leerling optimaal te laten uitstromen, kan het zijn dat De Linie niet de juiste plek is voor de betreffende leerling. 7

8 De volgende situaties kunnen hier mogelijk een reden voor zijn: Op De Linie zijn er leswisselingen, pauzes en lessen Handel & Verkoop die buiten het schoolgebouw gegeven worden. Mocht de leerling niet in staat zijn hiermee om te gaan (of hier veel begeleiding bij nodig hebben), dan kan De Linie de leerling mogelijk niet bieden wat hij nodig heeft. De klassen bestaan uit maximaal zestien leerlingen. Wanneer de leerling veel één-op-één begeleiding nodig heeft om goed te kunnen functioneren, kan het zijn dat De Linie niet de juiste plek is voor de betreffende leerling. De leerling heeft op De Linie verschillende docenten. De leerling zal in staat moeten zijn om dagelijks met verschillende docenten een werkrelatie aan te gaan. 5. Conclusie en ambities Praktijkschool De Linie biedt leerlingen een veilige leeromgeving en leert leerlingen de vaardigheden om te werken en te participeren in de maatschappij. De school is vrij klein en er zijn korte lijnen in de zorgstructuur; iedereen kent elkaar en is open naar elkaar toe. Dit is erg prettig voor het bieden van maatwerk op school. De veiligheid is heel belangrijk voor leerlingen. In het kader van passend onderwijs is de school toonaangevend door het feit dat de leerling werkt met een individueel ontwikkelingsplan. De school ontwikkelt zich in de richting van de vragen die leerlingen stellen. Leerlingen met een steeds lager IQ worden aangemeld voor de praktijkschool, evenals leerlingen met steeds meer of ernstigere gedragsproblemen. De ontwikkeling van deze tendens wil de school wel tegengaan door zich te blijven houden aan de voorwaarden voor toelating, maar tegelijkertijd heeft de school ook behoefte aan ontwikkeling op pedagogisch en didactisch gebied. Hieronder volgen puntsgewijs de ambities en ontwikkelpunten van praktijkschool De Linie: Praktijkschool De Linie heeft regelmatig te maken met afstroom van het VMBO en dat moet in beeld gebracht worden. De Linie gaat in gesprek met basisscholen en VMBO-scholen om er samen voor te zorgen dat de leerling vanaf de start op de middelbare school op de meest passende plek terecht komt. De school wil voorkomen dat leerlingen, die uitstromen naar de sociale werkvoorziening, thuis moeten wachten op een plaatsing. De sociale werkvoorziening heeft momenteel onvoldoende aanbod. De Linie gaat in gesprek met deze voorzieningen om de overgang van school naar de werkplek beter te laten verlopen. Een gedifferentieerd onderwijsaanbod is belangrijk op een praktijkschool gezien de verschillen tussen leerlingen wat betreft niveau en ondersteuningsbehoefte(n). Praktijkschool De Linie heeft de ambitie ervoor te zorgen dat er een zo gedifferentieerd mogelijk onderwijsaanbod is voor de leerling. In het kader hiervan wordt "It s Learning" geïmplementeerd en worden docenten hier wegwijs in gemaakt. Op De Linie heeft het docententeam te maken met leerlingen met verschillende ondersteuningsbehoeften vanwege specifieke zorgvragen. Zo zijn er leerlingen met stoornissen op De Linie. Daarnaast zijn er bijvoorbeeld leerlingen met een zeer laag cognitief niveau. Om deze leerlingen goed te kunnen begeleiden, worden er door het schooljaar heen voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd om docenten te professionaliseren op dit gebied. 8

9 Bijlage Bijlage 1. Kengetallen leerlingenpopulatie huidig schooljaar en afgelopen 5 schooljaren Kengetallen onderwijsprofiel passend onderwijs Naam school Praktijkschool De Linie Datum Juni 2018 Leerlingaantal : : : : : :155 9