Van afval naar grondstof en toepassing

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Van afval naar grondstof en toepassing"

Transcriptie

1 Van afval naar grondstof en toepassing Resultaten RIO WP 2 Deelnemers: Ger Brinks Erik Goselink Hanne Sitte Anton Luiken Samantha Exel Ilja van de Graaf Karin van Beurden Mart Holle Natascha van der Velden Rene Horlings Linda Teune Janine Karelse

2 Van afval naar grondstof Van Gansewinkel: afval bestaat niet afval = (secundaire) grondstof Door: Inzameling Sortering Verwerking Grondstof voor eindproduct Niet: secundaire grondstof = virgin grondstof Maar kijken hoe en waar kunnen secundaire grondstoffen worden ingezet

3 Case Textielrecycling Enorme hoeveelheden textielafval verbrand of gestort Verbruik ca ton ( = 25 kg/persoon/jaar) Veel effort om meer textiel in te zamelen Hoogwaardige recycling noodzakelijk om textiele vezels langer te benutten Recycling in ontwerp belangrijk om recycling te verbeteren NL: ton ingezameld ton hergebruik als kleding ton laagwaardige toepassingen zoals poetsdoek, ondertapijt, geluidsisolatie, drukverdeling meubels

4 Recycling textiel Meest: mechanisch vervezelen en vezels hergebruiken Issues: Aanvoer grondstoffen Reproduceerbaarheid Materiaalsamenstelling, kleur Onvolledige vervezeling, dus resten garens en doek Niet textiele bestanddelen Knopen, ritsen, emblemen Vraag uit de markt naar gerecyclede grondstoffen

5 Recycling in textielontwerp Recycling regels: 1. Gebruik gerecyclede vezels waar mogelijk (versterkt business case textielrecycling) 2. Beperk menging van grondstoffen 3. Beperk gebruik van finishes en coatings 4. Gebruik etiketten van dezelfde grondstof (dus geen cellulose acetaat etiket in een katoenen t-shirt) 5. Beperk accessoires zoals knopen, ritsen, emblemen 6. Vermijd zoveel mogelijk getwijnde garens en garens met elastaan

6 Van grondstof naar product Non-wovens Eindproducten Garens

7 Denim for recycling Project in opdracht van NVRD/ISWA Workshop met studenten van Saxion, ArTEZ (Arnhem), AMD (Dusseldorf) en FHN (Mönchengladbach) Ontwerp en maak D4R-jeans binnen 24h Heel veel leuke oplossingen Nachwuchs-award Krefeld Fashion World 2013

8 Duurzaam ontwerp Ontwerpers: wensen meer kennis op gebied duurzaamheid Hulpmiddelen: Design richtlijnen (vuistregels) LCA-tools Groot aantal LCA-tools geïnventariseerd Concl: Ontwerpers zien door de bomen het bos niet meer 4 LCA tools nader bekeken Kan ontwerper met dergelijke tool duurzaamheid product berekenen (simulatie) en materiaalkeuzes maken? Aan de hand van een bureaustoel functionaliteit beoordeeld

9 Case Bureaustoel twee alternatieven vergeleken stoel A van virgin materiaal stoel B met kunststof onderdelen van recyclaat Functionele eenheid: een zitplaats geproduceerd en onderhouden voor 15 jaar. Lifecycle Inventory basis gegevens: Nr Materiaal/Grondstof Gewicht (kg) Productietechniek 1 PP (Polypropyleen) 0,865 Spuitgieten (China) 2 Textiel (polyester) 0,5 Weven, snijden, naaien (India) 3 PU schuim 0,649 Gieten (België) 4 PU schuim 0,616 Gieten (België) 5 PP (Polypropyleen) 0,814 Spuitgieten (China) 6 Staal 340, poedercoaten 2 x 1,248 Rollen, zagen, buigen, lassen, coaten (Tsjechië) 7 Verzinkt staal 0,050 Inkoop (Nederland) China België Tsjechië India km (schatting, vrachtschip) 174 km (google maps, Brussel <> Utrecht, vrachtwagen) km (schatting, vrachtwagen) km (schatting, vrachtschip)

10 Case Bureaustoel 7,03 1, Eco-costs (in Euro) Zitting Rugdeel Rugkussen Zitkussen Bekleding Onderstel 6,33 1, , , , , Stoel A (virgin materiaal) 1, , , , , , Stoel B (gerecycled materiaal) milieu-impact vervangen van PP door rec-pp is 62% totale stoel milieu-impact verminderd met 10%.

11 Wat is belangrijk bij LCA s? Onderscheid tussen QuickScan LCA en Full LCA Doel bepaalt de keuze van de LCA tool QuickScan voor ontwerpers meestal voldoende Maak in dat geval gebruik van single indicator scores: CO2 equivalent, MJ, Euro s Juiste afbakening van de tool Wees transparant: wat wel en wat niet wordt meegenomen (richtlijnen) Wees bewust van de beperkingen van LCA geen absolute waarden maar vaak schattingen en gemiddelde waarden Recycling in de afdankingfase milieubonus (negatieve impactwaarde)

12 LCA s en recycling / recyclaten Data recycling/recyclaten ontbreken vaak zelf data invoeren: Recyclaat heeft geen impact Opwerken van recyclaat kost wel energie, water en/of chemicaliën De impact van het opwerkingsproces afschatten aan de hand van vergelijkbare processen

13 Toepassing Modint ecotool op PES/Co vgl met PES/Viscose en PET uit flessen 35% PES en 65% Katoen (205 g/m 2 ) 32%PES 68%Viscose (186 g/m 2 ) polyacrylaat coating Cijfers per product eenheid CO 2 productie (kgeq.) Water verbruik (liters) PES/Co 5, PES/Visc 5,1 37 Effect katoen, Invloed finish processen 35% gerecycled PES 65% CO 100% gerecycled materiaal 5, PET uit flessen 4,8 18 PET uit flessen en SaXcell

14 Ervaringen gebruik LCA-tools LCA-tools inzicht in milieubelasting product (ontwerp) Keuze is lastig elke tool voor- en nadelen Werken met een tool vergt behoorlijke basiskennis LCA-tool zeer geschikt om productontwerpen met elkaar te vergelijken

15 Resultaten In ontwikkeling Rapport 1: Inzicht in feeling met LCA thematiek Rapport 2: Praktische voorbeelden LCA keuzetool (Vraag x)

LCA in productontwikkeling

LCA in productontwikkeling Deliverable W2.3 Recycling in Ontwerp december 2013 LCA in productontwikkeling Deel 1 Auteurs: Erik Goselink (onderzoeker) Mart Holle (stagiair) Hanne Sitte (stagiaire) Met dank aan: Karin van Beurden

Nadere informatie

Future proof plastics recycling

Future proof plastics recycling Future proof plastics recycling 19-11-2018 Morssinkhof-Rymoplast Groep Groep van 9 bedrijven actief in kunststof recycling Opgericht in 1961 door Gertie Morssinkhof Een familie bedrijf geleid door 3 broers;

Nadere informatie

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten

Nadere informatie

Material Value Circle

Material Value Circle Material Value Circle Meerwaarde in de circulaire waarde keten Lonneke de Graaff Materials 2014 l.graaff@dpivalucentre.nl Inhoud DPI Value Centre Wat is de Value Circle? Waarom kijken naar de Value Circle?

Nadere informatie

De Ecolizer 2.0. Een instrument voor introductie van ecodesign

De Ecolizer 2.0. Een instrument voor introductie van ecodesign De Ecolizer 2.0 Een instrument voor introductie van ecodesign Ecolizer 2.0 Inhoud OVAM & ecodesign Ecolizer historiek Ecolizer 2.0 Toekomst OVAM Ecodesign Award Pro in samenwerking met Winnaars OVAM Ecodesign

Nadere informatie

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt?

De ONBEKENDE KANT van PLASTIC. Waarom worden zoveel. producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? De ONBEKENDE KANT van PLASTIC Waarom worden zoveel producten in plastic verpakt? En wat moet er gebeuren met deze verpakking als dit afval wordt? PLASTIC IS WAARDEVOL Tijdens de productie en gebruik EEN

Nadere informatie

van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I

van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I LUIER RECYCLING in NEDERLAND NVRD meeting, Utrecht 7 september 2016 van afvalinzamelaar naar grondstoffenleverancier 2 I 1. SUEZ in Nederland In Nederland bedienen wij meer dan 80.000 bedrijven en 545.000

Nadere informatie

zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD

zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD zonweringsdoeken gemaakt van planten THE FIRST SUNSCREEN FABRIC IN THE WORLD WITH CRADLE TO CRADLE CERTIFIED GOLD M + N PROJECTEN ONTWIKKELDE EEN NIEUWE GENERATIE ZONWERINGSDOEKEN, DIE DE HUIDIGE MATERIALEN

Nadere informatie

Regio project: verbeterde textiel inzameling

Regio project: verbeterde textiel inzameling Regio project: verbeterde textiel inzameling Waarom hergebruik textiel Jaarlijks stijgt de vraag naar textiele vezels met 4%. Eenmalige inzet van virgin vezels wordt vervangen door hergebruikte vezels.

Nadere informatie

Texperium, een draadje los Door Johann Flint

Texperium, een draadje los Door Johann Flint Texperium, een draadje los Door Johann Flint De lovenswaardige evaluatie van het SES project bij het bedrijf Texperium bracht mij ertoe meer te willen weten over dit bedrijf en de rol die onze SESexpert

Nadere informatie

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse

Samenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Deze samevatting is geschreven door: Erik Roos Lindgreen Geert Bergsma Delft, CE Delft,

Nadere informatie

Eindrapportage Simplastic. Hoe komen tot vermindering van plastic verpakkingsafval in de zorg?

Eindrapportage Simplastic. Hoe komen tot vermindering van plastic verpakkingsafval in de zorg? Eindrapportage Simplastic Hoe komen tot vermindering van plastic verpakkingsafval in de zorg? Inhoud 1 Simplastic 2 Circle Scan 3 Conclusies Circle Scan 4 Sorteerproef 5 Conclusies sorteerproef 6 Aanbevelingen

Nadere informatie

Het verschil tussen de huidige situatie en de situatie 10 jaar geleden

Het verschil tussen de huidige situatie en de situatie 10 jaar geleden Klimaatimpact van de 0,5 liter PET-fles Het verschil tussen de huidige situatie en de situatie 10 jaar geleden Openbare notitie Delft, april 2011 Opgesteld door: M.M. (Marijn) Bijleveld G.C. (Geert) Bergsma

Nadere informatie

Beleving van producten van gerecycled materiaal

Beleving van producten van gerecycled materiaal Beleving van producten van gerecycled materiaal Karin van Beurden, lector Product Design, Saxion KCDT Congres Recycling in Ontwerp 15 oktober 2013 Productbeleving en recycling Onderwerpen: Lectoraat Industrial

Nadere informatie

Trends in Kunststoffen

Trends in Kunststoffen Trends in Kunststoffen Trends in Polymeren voor toeleveranciers en OEM-ers ESEF, maart 2014 Ir. Martin van Dord DPI Value Centre & NRK Dr. Louis Jetten DPI Value Centre Kunststoffen: organische polymeren

Nadere informatie

Sluiten van de kunststofketen. Learning Center Kunststof Verpakkingsafval, 11 oktober 2017 Hester Klein Lankhorst

Sluiten van de kunststofketen. Learning Center Kunststof Verpakkingsafval, 11 oktober 2017 Hester Klein Lankhorst Sluiten van de kunststofketen Learning Center Kunststof Verpakkingsafval, Hester Klein Lankhorst Actueel thema 2 Copyright 2017 KIDV Kennisinstituut Duurzaam Verpakken KIDV 4 Copyright 2017 KIDV Brede

Nadere informatie

Meer huishoudelijk afval recyclen

Meer huishoudelijk afval recyclen Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. AMSTERDAM 2012 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk

Nadere informatie

Twents Afvalsymposium. Welkom

Twents Afvalsymposium. Welkom Twents Afvalsymposium Welkom Programma 19.00 uur Welkom door Richard Kortenhoeven, bestuurlijk trekker Afvalloos Twente; 'Hoe zijn we begonnen, ambitie Afvalloos Twente, waar staan we nu 19.10 uur 'Is

Nadere informatie

Elementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2

Elementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2 Toetstermen Hout (H1) Stofeigenschappen 5 soorten hout onderscheiden in kleur, structuur en toepasbaarheid 5 verschillende houtsoorten herkennen 5 verschillende houtsoorten - wisselw. mens, dier Gebruik

Nadere informatie

URBIN ONDERGRONDSE PERSCONTAINER

URBIN ONDERGRONDSE PERSCONTAINER URBIN ONDERGRONDSE PERSCONTAINER URBIN Urbin ondergrondse inzamelsystemen worden in Nederland ontworpen en duurzaam geproduceerd volgens de laatste stand van kennis en regelgeving met oog voor mens en

Nadere informatie

Michiel Westerhoff Programmamanager Circulus-Berkel BV Utrecht, 28 maart 2019

Michiel Westerhoff Programmamanager Circulus-Berkel BV Utrecht, 28 maart 2019 Michiel Westerhoff Programmamanager Circulus-Berkel BV Utrecht, 28 maart 2019 Vang en textiel Uitvoeringsprogramma VANG - Huishoudelijk Afval Herijking 2018-2020 Actielijn IV: Ketenpartijen werken samen

Nadere informatie

Monitoring verpakkingen Preventie publicaties

Monitoring verpakkingen Preventie publicaties Monitoring verpakkingen Preventie publicaties 30 juli 2012 Postbus 8724 3009 AS Rotterdam 010 4206161 www.nedvang.nl info@nedvang.nl Deze monitoring rapportage is een uitgave van Nedvang. 3 INHOUD 1 Preventie

Nadere informatie

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & north river écht duurzaam produceren 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

CO2 impact kringloopbedrijven

CO2 impact kringloopbedrijven CO2 impact kringloopbedrijven CO2 besparing gerealiseerd in 2014 door Stichting Aktief Dhr. G. Berndsen Gildenstraat 43 7005 bl Doetinchem Tel. 0314330980 g.berndsen@aktief-groep.nl Samenvatting Met 1

Nadere informatie

Verslag marktconsultatie circulaire inkoop bedrijfskleding Rijk

Verslag marktconsultatie circulaire inkoop bedrijfskleding Rijk Verslag marktconsultatie circulaire inkoop bedrijfskleding Rijk KPU-bedrijf Soesterberg, 15 mei 2015 Categoriemanagement bedrijfskleding rijksoverheid Rob van Arnhem, categoriemanager vertelt dat het de

Nadere informatie

REKENVOORBEELDEN KETENEFFICIENCY MAATREGELEN VOOR DE SECTOR TEXTIELSERVICEBEDRIJVEN

REKENVOORBEELDEN KETENEFFICIENCY MAATREGELEN VOOR DE SECTOR TEXTIELSERVICEBEDRIJVEN REKENVOORBEELDEN KETENEFFICIENCY MAATREGELEN VOOR DE SECTOR TEXTIELSERVICEBEDRIJVEN VERSIE september 2011 Betrokkenen: Peter Verhoef - TKT/FTN Frerik van der Pas- AGENTSCHAP NL Diana de Graaf - BECO Groep

Nadere informatie

VEZELVERSTERKTE KUNSTSTOFFEN: LICHT, DUURZAAM, STERK maar hoe circulair? ing. Jan Schrama

VEZELVERSTERKTE KUNSTSTOFFEN: LICHT, DUURZAAM, STERK maar hoe circulair? ing. Jan Schrama VEZELVERSTERKTE KUNSTSTOFFEN: LICHT, DUURZAAM, STERK maar hoe circulair? ing. Jan Schrama Sinds 1969 Maatwerk in composieten 30 vaste medewerkers 6 productiehallen 5.000 m² Binnen- en buitendienst VCA*

Nadere informatie

KETEX Eindrapport Juni 2013 Pagina 1 van 17. Textiel Opnieuw. Eindrapport. Opdrachtgever. Agentschap NL Projectnr: 0156-11-02-53-010.

KETEX Eindrapport Juni 2013 Pagina 1 van 17. Textiel Opnieuw. Eindrapport. Opdrachtgever. Agentschap NL Projectnr: 0156-11-02-53-010. KETEX Eindrapport Juni 2013 Pagina 1 van 17 Textiel Opnieuw Eindrapport Opdrachtgever Agentschap NL Projectnr: 0156-11-02-53-010 Contactpersoon: Antoinette van Schaik Hanneke op den Brouw Projectleiding

Nadere informatie

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017

Kunststofketenproject. Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Kunststofketenproject Gemeentelijk Grondstoffencongres 30 maart 2017 Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie

Nadere informatie

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & NORTH RIVER ÉCHT DUURZAAM PRODUCEREN 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016

Denktank Grondstoffen uit reststromen. Startnotitie 9 december 2016 Denktank Grondstoffen uit reststromen Startnotitie 9 december 2016 1 Inhoudsopgave 1 3 12 19 Denktank recapitulatie startbijeenkomst 8 sept 2016 Inhoud komende sessies Wat is circulair? Bronnen 2 Denktank

Nadere informatie

BETONBAKKEN VOOR ONDERGRONDSE SYSTEMEN

BETONBAKKEN VOOR ONDERGRONDSE SYSTEMEN BETONBAKKEN VOOR ONDERGRONDSE SYSTEMEN BETONBAKKEN Voor de productie van beton worden door veel fabrikanten hoofdzakelijk primaire grondstoffen gebruikt, te weten zand en grind. Deze worden wegens uitputting

Nadere informatie

Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw)

Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw) Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw) Inhoudsopgave AluEco Gevels LCA aluminium referentiekozijnen Impact materialisatie LCA o o Productniveau Gebouwniveau AluEco

Nadere informatie

4A1 + 3 - CO2 Ketenanalyses scope 3 2ParkUp & Cluster Line

4A1 + 3 - CO2 Ketenanalyses scope 3 2ParkUp & Cluster Line 4A1 + 3 - CO2 Ketenanalyses scope 3 2ParkUp & Cluster Line Versie : definitief 25 maart 2015 Klaver Fietsparkeervoorzieningen Weberstraat 5 7903 BD Hoogeveen Inhoudsopgave Inleiding 1 Deel A Ketenanalyse

Nadere informatie

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV

1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 1 VERPAKKEN IN EEN CIRCULAIRE Copyright 2017 ECONOMIE KIDV door de VNV en het KIDV 13 maart 2017 platform voor experts professionalisering van het verpakkingsvak profiel versterken binnen het bedrijfsleven

Nadere informatie

Programma Circulaire Economie

Programma Circulaire Economie Programma Circulaire Economie Opening voorzitter Circulaire economie Wat is dat? Kringloop goederen; zo hoort het Pauze Hoe werkt HVC Discussie Afsluiting Schrijf in voor 4 juni. Bezoek bedrijven Samen

Nadere informatie

WONEN MET EEN GROEN WOONT ENERGIE NEUTRAAL COMFORTABEL WONEN EN TOCH GELD BESPAREN. Lodewijk Hoekstra NIEUW! DE ENERGIE-EXPERT Steeds meer

WONEN MET EEN GROEN WOONT ENERGIE NEUTRAAL COMFORTABEL WONEN EN TOCH GELD BESPAREN. Lodewijk Hoekstra NIEUW! DE ENERGIE-EXPERT Steeds meer ELEKTRISCH RIJDEN ZONNEPANELEN DE ENERGIE-EXPERT 64 39 26 Steeds meer Kosten, opbrengst & Nul-op-de-meter in betaalbare modellen salderingsregeling een jaren 80-woning NIEUW! Lodewijk Hoekstra WOONT ENERGIE

Nadere informatie

Het grondstofpaspoort

Het grondstofpaspoort Het grondstofpaspoort Samen werken aan een circulaire economie Alliander & Duurzaam ondernemen In de transitie naar een duurzame samenleving is het van belang om samen te zoeken naar houdbare oplossingen,

Nadere informatie

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 Verpakken in de circulaire economie Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017 2 Copyright 2016 KIDV 8 november 2016 3 Copyright 2017 KIDV 12-4-2017 Verpakkingen In Europa openen we ongeveer 7 verpakkingen

Nadere informatie

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY

transport grondstoffen verpakking water energie MANAGEMENT SUMMARY MANAGEMENT SUMMARY Aanleiding: De keuze voor het werken met disposable en versus de wasbare microvezel doeken in de professionele schoonmaak wordt vaak op basis van meerdere factoren gemaakt. Een van de

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire textielketen. Verslag Circular Economy Lab 9-30 maart 2015 - Utrecht

Van een lineaire naar een circulaire textielketen. Verslag Circular Economy Lab 9-30 maart 2015 - Utrecht Van een lineaire naar een circulaire textielketen. Verslag Circular Economy Lab 9-30 maart 2015 - Utrecht In Nederland komt jaarlijks 135 miljoen kilo textiel via het huishoudelijk afval in de verbrandingsoven

Nadere informatie

Productinformatie PIT serie Design: Vepa R& D Team

Productinformatie PIT serie Design: Vepa R& D Team Productinformatie PIT serie Design: Vepa R& D Team Pagina 1 van 8 Ieder interieur, zakelijk of thuis, kan wat pit gebruiken! Dat is precies wat onze nieuwe Pit stoelencollectie toevoegt. De zitkuipen en

Nadere informatie

PLASTICS IN THE AUTOMOTIVE INDUSTRY. AutomotiveNL JP Heijster Manager manufacturing

PLASTICS IN THE AUTOMOTIVE INDUSTRY. AutomotiveNL JP Heijster Manager manufacturing PLASTICS IN THE AUTOMOTIVE INDUSTRY THEMAGEBIEDEN Smart mobility Green mobility Nieuwe materialen / lichtgewicht constructies Productie technologie 2 WAT BETEKENT KUNSTSTOF IN DE AUTOMOBIEL INDUSTRIE FACTS

Nadere informatie

Meer huishoudelijk afval recyclen

Meer huishoudelijk afval recyclen Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts AGENDA 1. 2. 3. 4. 5. AMSTERDAM 2012 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk

Nadere informatie

2.0. Cradle-to-Cradle Restwaardegarantie Revitalisatie Axia Second Life. Duurzaam & Circulair

2.0. Cradle-to-Cradle Restwaardegarantie Revitalisatie Axia Second Life. Duurzaam & Circulair 2.0 Duurzaam & Circulair Cradle-to-Cradle Restwaardegarantie Revitalisatie Axia Second Life Axia designed and assembled by BMA Ergonomics in the Netherlands Ons duurzaamheidsbeleid is geconcentreerd rond

Nadere informatie

Ketenmaatregelen in de ICT branche Case 2: ICT Milieu

Ketenmaatregelen in de ICT branche Case 2: ICT Milieu Ketenmaatregelen in de ICT branche Case 2: ICT Milieu Betrokkenen: Frerik van de Pas Michiel Cuijpers Lieke van Rossum Joost van Capellen Lonneke de Graaff-van der Kamp NL Energie en Klimaat (Agentschap

Nadere informatie

Op weg naar een circulaire economie

Op weg naar een circulaire economie Op weg naar een circulaire economie Agenda Afvalstromen Cijfers De Haarlemse aanpak Naar een circulaire economie Afval = Grondstof Afvalstromen GFT Kunststof Papier Glas Textiel Restafval GFT-stroom Inzameling

Nadere informatie

Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam"

Ketenanalyse Afval in project Nobelweg te Amsterdam Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 4.A.1_2 Ketenanalyse afval in project "Nobelweg te Amsterdam" 1/16 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1. Wat is een ketenanalyse 3 1.2. Activiteiten Van

Nadere informatie

de reis van het plastic

de reis van het plastic Op weg naar 100% waardevol restafval: de reis van het plastic Bezoek inwoners Leiden 5 april 2019 Jeanine v.d Grootevheen, Jasper de Jong 1 KOP 2 e niveau 3 e niveau 4e niveau Welkom bij AVR Presentatienaam,

Nadere informatie

Van design tot recycling:

Van design tot recycling: Van design tot recycling: wat kun jij doen om de verpakkingsketen te sluiten? Hester Klein Lankhorst, Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) In deze presentatie Duurzaamheid: ontwikkelingen en ambities.

Nadere informatie

Kunststof Recycling Van Werven B.V.

Kunststof Recycling Van Werven B.V. Kunststof Recycling Van Werven B.V.! Ton van der Giessen Van Werven Marathon Schaatsteam Van de Weissensee naar de Tocht der Tochten? Kunststof Recycling Van Werven B.V.! Ton van der Giessen Van Werven

Nadere informatie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie

Ecodesign. Leen Van Aken. Groep Design & Technologie Ecodesign Leen Van Aken Groep Design & Technologie Wat is ecodesign? Eco - design Ecologisch > esthetisch, ergonomisch, economisch, functioneel, Levenscyclus > ontwerp, productie, distributie, gebruik

Nadere informatie

CO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV

CO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV Tata Steel Nederland Tubes BV CO 2 footprint producten Tata Steel Tubes BV Jan Vroonhof (RHDHV) Paul van Ommen (Tata Tubes) Tata Steel Tubes 1. Environmental Policy Tata Steel 2. Doelstellingen en waarom

Nadere informatie

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018

Design for Recycling is zelden one size fits all. Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design for Recycling is zelden one size fits all Niels van Marle Brussel, 3 oktober 2018 Design voor Recycling, is zelden one size fits all De onderwerpen: Waarom ook alweer duurzaam verpakken? Welke basisprincipes

Nadere informatie

DE BERLIJN. De Berlijn zoekt de grens op van ergonomie, comfort & design. Laat u inspireren door het beste van Bèta.

DE BERLIJN. De Berlijn zoekt de grens op van ergonomie, comfort & design. Laat u inspireren door het beste van Bèta. DE BERLIJN De Berlijn zoekt de grens op van ergonomie, comfort & design. Laat u inspireren door het beste van Bèta. DE KRACHT VAN CONTRASTEN 022M / 088M De aantrekkingskracht van de Berlijn in uw interieur.

Nadere informatie

Platform Circulair Textiel

Platform Circulair Textiel Inhoudsopgave Keten in transitie 4 Circulair textiel, wat is dat eigenlijk? En verder? Visie 5 Ambitie 5 Strategie 6 Innovatiekracht Ketensamenwerking Kennis ontwikkelen en delen Nieuwe verdienmodellen

Nadere informatie

Masterclass LCA. Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma

Masterclass LCA. Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma Masterclass LCA Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma CE Delft sinds 1978 Onafhankelijk onderzoek en advies Milieu, economie, techniek en beleid Energie, transport, afval, biomassa, voedsel,

Nadere informatie

enjoy your safety experience

enjoy your safety experience enjoy your safety experience @thesafetysummit #thesafetysummit Duurzame functionele weefsels voor beschermingstoepassingen Jean-Luc Derycke Directeur Duurzame Ontwikkeling Utexbel NV, Ronse Overzicht Presentatie

Nadere informatie

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering Heleen Pinkse Aanleiding Energiefabriek: Door toepassen van chemicaliën kan energiegebruik van de zuivering verminderen, maar..

Nadere informatie

100% recyclebare verpakkingen; is dat mogelijk? Gemeentelijk grondstoffen congres Door: Karin Lemmen

100% recyclebare verpakkingen; is dat mogelijk? Gemeentelijk grondstoffen congres Door: Karin Lemmen 100% recyclebare verpakkingen; is dat mogelijk? Gemeentelijk grondstoffen congres Door: Karin Lemmen Onderwerpen WE are BEL - Merken BEL GROUP in Nederland Portfolio Leerdammer Wat is belangrijk in onze

Nadere informatie

Circulair met E-Waste

Circulair met E-Waste Circulair met E-Waste Gemakkelijk Elektronica Recyclen Ernest de Weert Sims Metal Management Werelds grootste metaal recycler Beursgenoteerd in Australië 8,7 miljoen ton jaarlijks Wereldwijd beschikbaar

Nadere informatie

Aluminium, LCA en EPD

Aluminium, LCA en EPD Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15

Nadere informatie

VOORBEELD BEREKENINGEN ENERGIEZUINIGE PRODUCTONTWIKKELING MAATREGELEN VOOR DE RUBBER- EN KUNSTSTOFINDUSTRIE

VOORBEELD BEREKENINGEN ENERGIEZUINIGE PRODUCTONTWIKKELING MAATREGELEN VOOR DE RUBBER- EN KUNSTSTOFINDUSTRIE VOORBEELD BEREKENINGEN ENERGIEZUINIGE PRODUCTONTWIKKELING MAATREGELEN VOOR DE RUBBER- EN KUNSTSTOFINDUSTRIE Versie 1.2 Februari 2007 1 Verbredingsthema s (VT) bieden nieuwe wegen voor energie-efficiency,

Nadere informatie

Textiel: gooi het niet weg, wij geven het door...

Textiel: gooi het niet weg, wij geven het door... Textiel: gooi het niet weg, wij geven het door... Sympany + creëert kansen door werkgelegenheid en trainingen te bieden in Nederland, Afrika en India Sympany is een sociaal ondernemer zonder politieke

Nadere informatie

Dutch Spirit: Passie voor duurzame maatpakken

Dutch Spirit: Passie voor duurzame maatpakken Dutch Spirit: Passie voor duurzame maatpakken DutchSpirit vervaardigt duurzame maatpakken en richt zich op de doorontwikkeling van circulaire stoffen voor werkkleding. Met een vernieuwend businessconcept

Nadere informatie

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen)

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen) Van: 16-maart- 2016 Betreft: Referentie betonmortels 1. Inleiding In opdracht van het Netwerk Betonketen zijn er referentiebetonmengsels voor het

Nadere informatie

Kwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen

Kwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen Kwantificeren van Milieuprestatie Mantijn van Leeuwen NIBE (Experts in Sustainability) Ondersteund door LCA gegevens, maakt u betere beslissingen NIBE speelt een centrale rol tussen producenten, ontwerpers,

Nadere informatie

Wereldleider op het vlak van duurzaamheid

Wereldleider op het vlak van duurzaamheid Wereldleider op het vlak van duurzaamheid Zorgdragen voor onze planeet maakt deel uit van de visie van Kimberly-Clark Professional TM om toonaangevend te zijn in essentiële aspecten voor een beter leven.

Nadere informatie

Presentatie. Project vraagsturing kunststof recyclaat Utrecht, 11 oktober 2017

Presentatie. Project vraagsturing kunststof recyclaat Utrecht, 11 oktober 2017 Presentatie Project vraagsturing kunststof recyclaat Utrecht, 11 oktober 2017 Inleiding 11 oktober LCKVA 2 Actuele topics Focus op circulaire economie Discussie over design for recycling Verhogen hergebruikdoelstellingen

Nadere informatie

Hoe verbeter je de recyclingketen van kunststof verpakkingsafval? 19 november 2018, Marieke Brouwer

Hoe verbeter je de recyclingketen van kunststof verpakkingsafval? 19 november 2018, Marieke Brouwer Hoe verbeter je de recyclingketen van kunststof verpakkingsafval? 19 november 2018, Marieke Brouwer Mede mogelijk gemaakt door: Ulphard Thoden van Velzen Caterina Picuno Sorteerteam Extra informatie: Karin

Nadere informatie

022M / 088M DE KRACHT VAN CONTRASTEN De aantrekkingskracht van de Berlijn in uw interieur. Indrukwekkend, compleet en onweerstaanbaar. 022M

022M / 088M DE KRACHT VAN CONTRASTEN De aantrekkingskracht van de Berlijn in uw interieur. Indrukwekkend, compleet en onweerstaanbaar. 022M DE BERLIJN De Berlijn zoekt de grens op van ergonomie, comfort & design. Laat u inspireren door het beste van Bèta. 022M / 088M DE KRACHT VAN CONTRASTEN De aantrekkingskracht van de Berlijn in uw interieur.

Nadere informatie

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken.

Materiaal keuzes. Globaal genomen zijn er 4 basis functies denkbaar waarom men het product wilt verpakken. Materiaal keuzes Waarom verpakken we het product? Dit is de eerste vraag die beantwoord moet worden. Immers als het niet nodig is om een product te verpakken, is een materiaal keuze ook niet nodig en ontstaat

Nadere informatie

Hoe afgedankt textiel gecertificeerd en vertrouwelijk wordt vernietigd

Hoe afgedankt textiel gecertificeerd en vertrouwelijk wordt vernietigd Hoe afgedankt textiel gecertificeerd en vertrouwelijk wordt vernietigd Textiele delen Niet textiele delen Waarom vertrouwelijke vernietiging van afgedankt oude textiel en uniformen Energiebedrijf Oxxio

Nadere informatie

enjoy your safety #thesafetysummit

enjoy your safety #thesafetysummit enjoy your safety experience @thesafetysummit #thesafetysummit Duurzaam textiel is niet dromen maar doen Nele Entbrouxk Havep Direct relations manager Duurzaam is niet dromen maar doen Safety summit 25

Nadere informatie

Duurzame oplossing door houtreparatie!

Duurzame oplossing door houtreparatie! Duurzame oplossing door houtreparatie! Het systeem om meerpalen te repareren in plaats van vervanging door nieuwe palen, is niet alleen goedkoper maar blijkt ook minder belastend te zijn voor het milieu.

Nadere informatie

Duurzaamheid bij Ahrend Circulair Inrichten

Duurzaamheid bij Ahrend Circulair Inrichten Duurzaamheid bij Ahrend Circulair Inrichten The best way to create a better and more sustainable future is to design it together and always starting today* *the best time to plant a tree was 20 years ago,

Nadere informatie

Chemie & Kunststoffen

Chemie & Kunststoffen Chemie & Kunststoffen Vlaams Materialenprogramma VMP Congres - Wim Grymonprez Overzicht Voorstelling Flanders PlasticVision Vlaanderen Kunststofland Core Business project Doelstellingen Aandachtspunten

Nadere informatie

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Milieu, hergebruik en. duurzaamheid van het profiel D&P vmbo beroepsgericht

Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Milieu, hergebruik en. duurzaamheid van het profiel D&P vmbo beroepsgericht Vakinhoudelijke uitwerking Keuzevak Milieu, hergebruik en duurzaamheid van het profiel D&P vmbo beroepsgericht Deze vakinhoudelijke uitwerking is ontwikkeld door het Redactieteam van de Schooleamenbank

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

INTRODUCTIE VOOR DE LEERLINGEN

INTRODUCTIE VOOR DE LEERLINGEN INTRODUCTIE VOOR DE LEERLINGEN Waarom minder afval maken? Wisten jullie dat elk van ons gemiddeld 500 kg huishoudelijk afval per jaar produceert? Op school, in de klas en in onze boekentas blijft erg veel

Nadere informatie

Harry Vernooy van Vernooy textile recyclers en Pierre Duponchel van le Relais brainstormen tijdens een meeting over de mogelijkheden die er zijn voor

Harry Vernooy van Vernooy textile recyclers en Pierre Duponchel van le Relais brainstormen tijdens een meeting over de mogelijkheden die er zijn voor Harry Vernooy van Vernooy textile recyclers en Pierre Duponchel van le Relais brainstormen tijdens een meeting over de mogelijkheden die er zijn voor het resttextiel. Van de 100.000.000 kg ingezamelde

Nadere informatie

Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren

Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren CORE BUSINESS TO CREATE NEW VALUE CHAINS OF DOWNSTREAM USERS OF THERMOPLASTICS Gericht bedrijfsbenaderingsproject in kader van NIB-Nieuwe Fabriek voor de Toekomst m.b.t. recyclage en hergebruik van polymeren

Nadere informatie

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen

Circulaire Economie en Duurzaamheid. In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Circulaire Economie en Duurzaamheid In een circulaire economie behouden producten hun waarde en ontstaan geen afvalstoffen Componenten van Duurzaamheid LANG- DUURIG- HEID GEZONDE LEEF- OMGEVING MILIEU

Nadere informatie

PEFC symposium. Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen

PEFC symposium. Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen PEFC symposium Kies voor innovatieve, biobased en circulaire materialen Programma: 14:00 14:15 Inleiding: Products that Flow en de nieuwe Brancheplannen Siem Haffmans, Partners for Innovation 14:15 14:45

Nadere informatie

Inzameling en verwerking van vlakglas

Inzameling en verwerking van vlakglas Inzameling en verwerking van vlakglas Vlaanderen gebruikt en verbruikt heel wat materialen, grondstoffen en energie. In tijden van toenemende schaarste dringt de vraag zich op hoe we ze zo efficiënt mogelijk

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Afvalbeheersbijdrage verpakkingen

Informatiebijeenkomst Afvalbeheersbijdrage verpakkingen Informatiebijeenkomst Afvalbeheersbijdrage verpakkingen 09-03-2017 Utrecht,.2017 VSG Ontwikkeling in de tijd 3 VSG Wie we zijn Leidende speler in de circulaire economie. Van afval naar grondstof: dmv heterogene

Nadere informatie

Kunststofvervuiling is één van de grootste milieu problemen die nu veel aandacht krijgt van politiek, media en consumenten

Kunststofvervuiling is één van de grootste milieu problemen die nu veel aandacht krijgt van politiek, media en consumenten Kunststofvervuiling is één van de grootste milieu problemen die nu veel aandacht krijgt van politiek, media en consumenten Nieuwe richtlijn vanuit de Europese Commissie Uitgangspunt is om maatregelen te

Nadere informatie

Recyclingsymposium 2015. Coen Kolthof

Recyclingsymposium 2015. Coen Kolthof Recyclingsymposium 2015 Coen Kolthof Historie Ontwikkeling Inverko 1997 Ontstaan van de Inverko Groep met de oprichting van Inverko Plastics BV 2001 Acquisitie van Poly-Grind BV & uitbreiding van de activiteiten

Nadere informatie

Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste

Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste 29-214 Datum: 27 juli 215 Versie: 1.1 In opdracht van: Opgesteld door: Hendrik Bijker Wecycle Laura Golsteijn Marisa Vieira Dit rapport is geschreven

Nadere informatie

Verpakken. Karen van de Stadt

Verpakken. Karen van de Stadt Verpakken Karen van de Stadt Het KIDV Opgericht op 1 januari 2013: Raamovereenkomst Verpakkingen 2013 2022 Vermindering milieudruk verpakkingsketen Kennisfunctie inzetten om bij te dragen aan het sluiten

Nadere informatie

Rekenvoorbeeld 1: CE Delft. dunnere folie voor koffiepads. CE Delft. Notitie. Delft, april milieu, en technolog. Oude Delft 180 Oude Delft 180

Rekenvoorbeeld 1: CE Delft. dunnere folie voor koffiepads. CE Delft. Notitie. Delft, april milieu, en technolog. Oude Delft 180 Oude Delft 180 Op CE Delft CE lossingen Delft voor Oplossingen milieu, econom voor ie milieu, en technolog economie ie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150

Nadere informatie

Factsheet Vergelijking Kledingmaterialen November 2015

Factsheet Vergelijking Kledingmaterialen November 2015 Factsheet Vergelijking Kledingmaterialen November 2015 1. Fashion in Nederland In Nederland geven we circa 1.700 euro per huishouden uit aan kleding. Dat is ongeveer 5% van ons inkomen. i Door de steeds

Nadere informatie

Report. Living Technology. nr.

Report. Living Technology. nr. Januari 2016 5 Living Technology nr. Report Dennis onderzoekt de duurzame zoutstrooier Data gemeente gebruikt voor praktische toepassingen Internationale modewereld gelooft in SaXcell saxion.nl/livingtechnology

Nadere informatie

CORPORATE PRODUCT POLICY

CORPORATE PRODUCT POLICY CORPORATE PRODUCT POLICY April 2017 Versie 1 I N T R O D U C T I E De missie van FNG Group is om verantwoordelijkheid te nemen voor de sociale en ecologische impact van onze producten. Hiervoor ontwikkelden

Nadere informatie

Ecodesign Ecolizer. OVAM Liesbet Van Ackeleyen SUSPRO³

Ecodesign Ecolizer. OVAM Liesbet Van Ackeleyen SUSPRO³ Ecodesign Ecolizer OVAM Liesbet Van Ackeleyen 17.02.2011 SUSPRO³ OVAM en Ecodesign? Ecolizer 2.0 Praktijkvoorbeeld 3 OVAM & Ecodesign vroeger end of pipe aanpak hoge kosten en weinig milieuwinst ondanks

Nadere informatie

LCKVA bijeenkomst kunststof verpakkingen in het nieuws Insteek HVC m.b.t. bron- vs. nascheiding

LCKVA bijeenkomst kunststof verpakkingen in het nieuws Insteek HVC m.b.t. bron- vs. nascheiding LCKVA bijeenkomst kunststof verpakkingen in het nieuws Insteek HVC m.b.t. bron- vs. nascheiding Hendrik van de Vijver Utrecht, 7 maart 2018 De markt van kunststoffen blijft hard groeien de komende jaren

Nadere informatie

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Definitie. Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing

Nadere informatie

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes

Duurzaam verpakken in de praktijk. Chris Bruijnes Duurzaam verpakken in de praktijk Chris Bruijnes Afvalbeheerstructuur 2 Copyright 2019 KIDV Kennisinstituut Duurzaam verpakken Verminderen van de milieudruk van verpakkingen Onderdeel van de producentenverantwoordelijkheid

Nadere informatie

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman 1 Inhoud : Wat is en doet de NMD Herstructurering Harmonisatie Onderzoek Toekomst 2 Doelstellingen NMD: Landelijke geharmoniseerde

Nadere informatie

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz

CO 2 footprint rapportage Uzin Utz CO 2 footprint rapportage 2018 Uzin Utz 1 januari 2018 t/m 31 december 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding en samenvatting 1.1. Inleiding 1.2. Samenvatting 2. CO2 reductiebeleid 2.1. Visie 2.2.

Nadere informatie