Faculty of Economics and Business Verzekeringsfraude Econom(etr)isch Belicht 10 juni 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Faculty of Economics and Business Verzekeringsfraude Econom(etr)isch Belicht 10 juni 2014"

Transcriptie

1 Faculty of Economics and Business Verzekeringsfraude Econom(etr)isch Belicht 10 juni 2014 Prof. dr. Roger J. A. Laeven

2 Verzekeringsfraude Econom(etr)isch Belicht ACIS-Symposium Verzekeringsfraude 10 juni 2014 Prof. dr. Roger J. A. Laeven Universiteit van Amsterdam ACIS, Eurandom, Netspar en CentER Prof. dr. R.J.A. Laeven 2

3 Inhoud 1. Fraude en Verzekerings- & Gedragseconomie 2. Fraude en Econometrie & Statistiek Prof. dr. R.J.A. Laeven 3

4 1. Fraude en Verzekerings- & Gedragseconomie Adverse selection ( adverse of anti-selectie ) Risicokarakteristieken verzekerde Negatief effect op: efficiëntie van verzekeringsmarkten; winst van verzekeraars; sociale welvaart. Prof. dr. R.J.A. Laeven 4

5 Fraude en Verzekerings- & Gedragseconomie [2] Moral hazard ( moreel risico ) refereert aan acties Ex Ante Auto Zorg (mogelijk positief) Ex Post Fraude Auto (niet claimen) Prof. dr. R.J.A. Laeven 5

6 Verzekeringsfraude en Contractfase Pre-contractuele fase Illegaal een (opzettelijk) zelf veroorzaakte schade claimen (ensceneren) Verzekeringsfraude met betrekking tot de uiteindelijke schadeafhandeling Een onjuist (te hoog) schadebedrag claimen (claim build-up; majoreren) Een niet-bestaande schade claimen (fingeren) Prof. dr. R.J.A. Laeven 6

7 Fraude en Verzekerings- & Gedragseconomie [3] Moral hazard (zowel ex ante als ex post) versterkt adverse selection in het belemmeren van: efficiëntie van verzekeringsmarkten; winst van verzekeraars; sociale welvaart. Prof. dr. R.J.A. Laeven 7

8 Fraude en Verzekerings- & Gedragseconomie [4] Problemen van asymmetrische informatie in de economie Arrow (1963) Akerlof, Spence, Stiglitz ( 70-er jaren) Theoretisch onderzoek in jaren Empirisch onderzoek vanaf midden jaren 90 Prof. dr. R.J.A. Laeven 8

9 Contract design Zorgvuldige formulering van contract en uitsluitingsclausules cruciaal. Eigen risico beperkt effect van adverse selection. Variabele beloningen in bedrijven beperken effect van moral hazard. Prof. dr. R.J.A. Laeven 9

10 Contract design [2] Partial insurance vermindert ex ante moral hazard. Maar niet ex post moral hazard, omdat risico zich al heeft voorgedaan. Partial insurance kan, in feite, juist ex post moral hazard stimuleren (majoreren). Auditing en scoring (in brede zin) lijkt meest effectieve manier om ex post moral hazard tegen te gaan. Prof. dr. R.J.A. Laeven 10

11 2. Fraude en Econometrie & Statistiek: Wetenschappelijk Onderzoek Wereldwijd is de interesse in verzekeringsfraude in de afgelopen 30 jaar sterk toegenomen. Exacte definitie van fraude varieert van breed tot nauw. Schattingen van bijbehorende kosten variëren dienovereenkomstig. Prof. dr. R.J.A. Laeven 11

12 Risk and Finance Macro Prof. dr. R.J.A. Laeven 12

13 Fraudeomvang 4%: 1 staat tot 25! Definities cruciaal. Prof. dr. R.J.A. Laeven 13

14 Wetenschappelijke Onderzoeksvragen Omvang en kwantificatie Meetproblemen Detectie Kwaliteit data Big data Relevante data Fraude-indicatoren: Red flags strategy Prof. dr. R.J.A. Laeven 14

15 Wetenschappelijke Onderzoeksvragen [2] Contract design Eigen risico Pakkans, monitoring, en kosten Consequenties van fraude Gedragseconomie UvA en ACIS voortrekkersrol in Nederland (en daarbuiten) Prof. dr. R.J.A. Laeven 15

16 Onderzoek en Media Alleen al de publieke aankondiging van het gaan uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek naar detectie van verzekeringsfraude heeft significante impact op claimgedrag. Prof. dr. R.J.A. Laeven 16

17 The Next Meeting European Insurance Fraud Summit 2014 Amsterdam, Mariott, October 13-14, 2014 Prof. dr. R.J.A. Laeven 17

18 Bronvermelding Derrig, R.A., Insurance fraud, Journal of Risk and Insurance 69, Dionne, G., The empirical measure of information problems with emphasis on insurance fraud and dynamic data, Mimeo, HEC Montreal. Prof. dr. R.J.A. Laeven 18

De Zorgverzekering: Enige Verzekeringseconomische Opmerkingen

De Zorgverzekering: Enige Verzekeringseconomische Opmerkingen De Zorgverzekering: Enige Verzekeringseconomische Opmerkingen Prof. dr. Roger J. A. Laeven Amsterdam School of Economics University of Amsterdam, EURANDOM, ACIS, CentER and Netspar KNAW Amsterdam 15 maart

Nadere informatie

Management accounting en stewardship

Management accounting en stewardship Management accounting en stewardship Naar dynamisch performance management Prof. Dr. Ed Vosselman 11 04 2017 Ontwikkelingen in governance en management Twee belangrijke aan elkaar gerelateerde ontwikkelingen:

Nadere informatie

Arbeidsongeschiktheid onder zelfstandigen in Nederland: de feiten op een rij

Arbeidsongeschiktheid onder zelfstandigen in Nederland: de feiten op een rij Arbeidsongeschiktheid onder zelfstandigen in Nederland: de feiten op een rij Laura Spierdijk University of Groningen May 2016 Inleiding (1) Zelfstandigen zijn sinds augustus 2004 niet meer verplicht verzekerd

Nadere informatie

In de wetenschap dat. Bijdragen uit de wetenschap over de bedrijfseconomische toekomst van de verzekeringssector. juni 2012

In de wetenschap dat. Bijdragen uit de wetenschap over de bedrijfseconomische toekomst van de verzekeringssector. juni 2012 juni 2012 Bijdragen uit de wetenschap over de bedrijfseconomische toekomst van de verzekeringssector Amsterdam Centre for Insurance Studies 2 Inhoud Inleiding 5 Verzekeraars en pensioenen 6 door prof.

Nadere informatie

UITBESTEDING DOOR VERZEKERAARS: EFFECTEN OP HET SOLVABILITEITSBESLAG. # Het begint met een idee

UITBESTEDING DOOR VERZEKERAARS: EFFECTEN OP HET SOLVABILITEITSBESLAG. # Het begint met een idee UVA AMSTERDAM CENTRE FOR INSURANCE STUDIES (ACIS) UITBESTEDING DOOR VERZEKERAARS EN PENSIOENFONDSEN UITBESTEDING DOOR VERZEKERAARS: EFFECTEN OP HET SOLVABILITEITSBESLAG Bart Joosen 17 mei 2019 # Het begint

Nadere informatie

EEN SIMULATIESTUDIE VAN DE SCHEDULE CONTROL INDEX

EEN SIMULATIESTUDIE VAN DE SCHEDULE CONTROL INDEX EEN SIMULATIESTUDIE VAN DE SCHEDULE CONTROL INDEX Universiteit Gent Faculteit economie en bedrijfskunde Student X Tussentijds Rapport Promotor: prof. dr. M. Vanhoucke Begeleider: Y Academiejaar 20XX-20XX

Nadere informatie

Sport als marketinginstrument Oranjekoorts: goud waard?

Sport als marketinginstrument Oranjekoorts: goud waard? Sport als marketinginstrument Oranjekoorts: goud waard? Dr. ir. Maarten J. Gijsenberg Dr. Merel Walraven Prof. dr. Tammo H.A. Bijmolt Prof. dr. Ruud H. Koning Rapport RUGCIC-2014-03 ISBN 978-90-367-7140-5

Nadere informatie

Amsterdam School of Economics Actuaris Maakt Garanties Waar?! Prof. dr. Roger J. A. Laeven

Amsterdam School of Economics Actuaris Maakt Garanties Waar?! Prof. dr. Roger J. A. Laeven Amsterdam School of Economics Actuaris Maakt Garanties Waar?! Prof. dr. Roger J. A. Laeven 2 oktober 2012: Actuarisdag ACTUARIS MAAKT GARANTIES WAAR?! Actuarisdag dinsdag 2 oktober 2012 door Prof. dr.

Nadere informatie

Een vijfde van de verzekerden overwoog om te wisselen van zorgverzekeraar, maar zag hier vanaf

Een vijfde van de verzekerden overwoog om te wisselen van zorgverzekeraar, maar zag hier vanaf Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (W. van der Schors, A. Brabers & J. de Jong. Een vijfde van de verzekerden overwoog om te wisselen van zorgverzekeraar,

Nadere informatie

De aansprakelijkheidsverzekering

De aansprakelijkheidsverzekering De aansprakelijkheidsverzekering Dit boek is het achtste deel van een boekenreeks van Uitgeverij Paris: de ACIS-serie. ACIS staat voor het UvA Amsterdam Centre for Insurance Studies. Dit multidisciplinaire

Nadere informatie

Solidariteit: een kostbaar goed. Frank Vandenbroucke (UvA) Studium Generale Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, UGent 7 maart 2018

Solidariteit: een kostbaar goed. Frank Vandenbroucke (UvA) Studium Generale Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, UGent 7 maart 2018 Solidariteit: een kostbaar goed Frank Vandenbroucke (UvA) Studium Generale Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, UGent 7 maart 2018 Structuur Solidariteit dient ons eigen belang onzekerheid

Nadere informatie

Expertise : ambacht of industrieel proces? 4 december 2012

Expertise : ambacht of industrieel proces? 4 december 2012 Expertise : ambacht of industrieel proces? 4 december 2012 1 Thema s Context Definitie expert Historiek, Evolutie en Trends Het expertisebedrijf anno 2012 Toekomstvisie Conclusies 2 Context Auto & Brandvaria

Nadere informatie

Simone Broos Manager Recruitment KPMG 11 September 2017

Simone Broos Manager Recruitment KPMG 11 September 2017 Strategisch Campus Recruitment Simone Broos Manager Recruitment KPMG 11 September 2017 Agenda Facts & Figures Strategische campus aanpak Employer branding Learnings & take aways 2 Facts & Figures KPMG

Nadere informatie

OVERZICHTSLIJST STUDENTENCURSUSSEN

OVERZICHTSLIJST STUDENTENCURSUSSEN OVERZICHTSLIJST STUDENTENCURSUSSEN Indien je zelf een samenvatting samengesteld hebt kan je deze te koop aanbieden! De kaftkleur van het inkijkexemplaar wordt bepaald door het jaar dat de cursus is aangebracht.

Nadere informatie

Overzicht inschrijvingsvereisten Handelsingenieur 2014-2015

Overzicht inschrijvingsvereisten Handelsingenieur 2014-2015 Overzicht inschrijvingsvereisten Handelsingenieur 2014-2015 BSc in de Toegepaste Economische Wetenschappen: Handelsingenieur Algemene regel: studenten die niet slagen voor minstens 30 studiepunten binnen

Nadere informatie

Eerste jaars. Bachelor. Erasmus School of Economics. Erasmus School of History, Culture and Communication. Erasmus School of Law

Eerste jaars. Bachelor. Erasmus School of Economics. Erasmus School of History, Culture and Communication. Erasmus School of Law Eerste jaars Bachelor 50950 Economie en Bedrijfseconomie Voltijd 543 50950 International Bachelor Economics and Business Economics Voltijd 277 50950 International Premaster Economics and Business Economics

Nadere informatie

Oorzaken en gevolgen van de financiële crisis. HOVO 2017 College 3 Dr. Hein Roelfsema

Oorzaken en gevolgen van de financiële crisis. HOVO 2017 College 3 Dr. Hein Roelfsema Oorzaken en gevolgen van de financiële crisis HOVO 2017 College 3 Dr. Hein Roelfsema Hoofdverklaringen Financiële Crisis Lijn 1: Perverse prikkels in de financiële sector en doorgeschoten (Angelsaxisch)

Nadere informatie

Customer Flow Management. De slimme manier om meer te bereiken met uw beschikbare resources.

Customer Flow Management. De slimme manier om meer te bereiken met uw beschikbare resources. Customer Flow Management De slimme manier om meer te bereiken met uw beschikbare resources. You can go with the flow. Or you can harness its power. CFM optimaliseer uw complete cliëntenlogistiek 1. Contact

Nadere informatie

Big data in de publieke sector. Leergang voor ervaren public controllers en professionals.

Big data in de publieke sector. Leergang voor ervaren public controllers en professionals. het Zijlstra Center for Public Control, Governance and Leadership www.hetzijlstracenter.nl Big data in de publieke sector Leergang voor ervaren public controllers en professionals Big data in de publieke

Nadere informatie

Hello map Ocean. To view animation put this slide in full screen mode (Shift + F5 on keyboard) 21 maart 2007 Slide 1 Next slide.

Hello map Ocean. To view animation put this slide in full screen mode (Shift + F5 on keyboard) 21 maart 2007 Slide 1 Next slide. Hello map Ocean To view animation put this slide in full screen mode (Shift + F5 on keyboard) Slide 1 Next slide. NVVA symposium 2007 REACH handhaving en consequenties* *connectedthinking Agenda Wat verandert

Nadere informatie

ACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader. 17 mei 2019 Pien Kerckhaert

ACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader. 17 mei 2019 Pien Kerckhaert ACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader 17 mei 2019 Pien Kerckhaert Inhoud 1. Publiekrechtelijk kader verzekeraars / pensioenfondsen 2. Wat is uitbesteding? 3. Kritieke / belangrijke activiteiten

Nadere informatie

MVO in de portefeuille van de Compliance Officer

MVO in de portefeuille van de Compliance Officer MVO in de portefeuille van de Compliance Officer Prof dr André Nijhof Nyenrode Business Universiteit Finance in Transitie Nyenrode executive programma voor bestuurders van banken, verzekeraars en pensioenfondsen

Nadere informatie

PARTNERSHIPS IN ZORGINKOOP DR ERIK M. VAN RAAIJ DR MERIEKE STEVENS

PARTNERSHIPS IN ZORGINKOOP DR ERIK M. VAN RAAIJ DR MERIEKE STEVENS PARTNERSHIPS IN ZORGINKOOP DR ERIK M. VAN RAAIJ (ERAAIJ@RSM.NL) DR MERIEKE STEVENS (MSTEVENS@RSM.NL) PARTNERSHIPS IN ZORGINKOOP: DE TCE RATIONALE (1) Bij elke inkooprelatie treden transactiekosten op (bijv.:

Nadere informatie

Data Science. Fundamentals. In samenwerking met. Data Science & Smart Services Z U Y D. Zuyd University of Applied Sciences

Data Science. Fundamentals. In samenwerking met. Data Science & Smart Services Z U Y D. Zuyd University of Applied Sciences Fundamentals of Data Science Fundamentals of Data Science Data Science & Smart Services In samenwerking met Zuyd University of Applied Sciences Z U Y D Speerpunten DATA SCIENCE SMART SERVICES THEORIE &

Nadere informatie

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 Living Labs Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 dr.ir. Elke den Ouden expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Where innovation starts TU/e Living Labs Een Living

Nadere informatie

Averechtse selectie & marktfalen Een Experiment. Spelregels. Formeer een tweedehands automarkt

Averechtse selectie & marktfalen Een Experiment. Spelregels. Formeer een tweedehands automarkt Module 11 Averechtse selectie & marktfalen Een Experiment Spelregels Formeer een tweedehands automarkt De klas bestaat uit 2 groepen: Bezitters van tweedehands auto s Auto kopers 1 Instructies voor eigenaren

Nadere informatie

Geleerde lessen Compliance. Utrecht, 19 januari 2017 Mr. Stijn Sarneel MBA CIPP/E. Agenda

Geleerde lessen Compliance. Utrecht, 19 januari 2017 Mr. Stijn Sarneel MBA CIPP/E. Agenda Geleerde lessen Compliance Toegepast op WP 29: Guideline DPO Utrecht, 19 januari 2017 Mr. Stijn Sarneel MBA CIPP/E Agenda Kennismaken met VCO Ontwikkeling van Compliance in NL WP 29 Triggers Lessons learned

Nadere informatie

Curriculum: Het vervolg

Curriculum: Het vervolg Col2-EOR, p. 1/16 Econometrics & Operations Research Marloes Theuns, Charles Bos Vrije Universiteit Amsterdam studieadviseur.feweb@vu.nl, c.s.bos@vu.nl 8 maart 2016 Col2-EOR, p. 2/16 Plan van de sessie

Nadere informatie

De grote accountancykantoren berichten

De grote accountancykantoren berichten René Steen en Auke Jan Hulsker zijn werkzaam bij Sofia Consulting network IFRS 17 INSURANCE CONTRACTS De impact van IFRS 17 op de balans en resultatenrekening van verzekeraars Verzekeraars zijn al jarenlang

Nadere informatie

Constante kosten - Kosten die niet afhangen van de productieomvang. Bv. Verzekeringskosten & afschrijvingskosten.

Constante kosten - Kosten die niet afhangen van de productieomvang. Bv. Verzekeringskosten & afschrijvingskosten. Samenvatting door D. 1289 woorden 4 oktober 2015 3,5 1 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 - STEEDS MEER MOBILITEIT 1 - Hoe verplaatsen we ons? Manieren van vervoeren: Fiets - Scooter - Auto - Bus

Nadere informatie

Van prestatieafspraken naar kwaliteitsafspraken

Van prestatieafspraken naar kwaliteitsafspraken Van prestatieafspraken naar kwaliteitsafspraken Dirk Haen en Annerie Hesseling Directie Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Doel workshop In gesprek over

Nadere informatie

De onmisbare actuaris. VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers

De onmisbare actuaris. VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers De onmisbare actuaris VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers Eigenaar van de Black Box Inhoud Introductie Ontwikkelingen in S2 Waar we vandaan komen Waar we heen gaan Waarom we onmisbaar zijn En

Nadere informatie

Pricing in een snel veranderende markt. 5 september 2018 Joanne Bouwkamp

Pricing in een snel veranderende markt. 5 september 2018 Joanne Bouwkamp Pricing in een snel veranderende markt 5 september 2018 Joanne Bouwkamp 1 Economische situatie bepalend voor ontwikkeling internationale verzekeringsmarkten 2 Veel geld naar verzekeringen in ontwikkelde

Nadere informatie

Oefentoets Klas: havo 4

Oefentoets Klas: havo 4 Oefentoets Klas: havo 4 Vak: economie Toets over: h1 tot en met h6 Lesbrief: jong & oud Hulpmiddelen: gewone rekenmachine DEZE TOETS BESTAAT UIT 6 OPGAVEN! Opgave 1 Stel er zijn twee softwarebedrijven

Nadere informatie

HOTELS EN VASTGOEDEIGENSCHAPPEN een onderzoek naar de relatie tussen vastgoed en waarde

HOTELS EN VASTGOEDEIGENSCHAPPEN een onderzoek naar de relatie tussen vastgoed en waarde HOTELS EN VASTGOEDEIGENSCHAPPEN een onderzoek naar de relatie tussen vastgoed en waarde Technische Universiteit Delft Architecture, Urbanism & Building sciences Real Estate & Housing Joris Tensen 1560387

Nadere informatie

Bowling alone without public trust

Bowling alone without public trust Bowling alone without public trust Een bestuurskundig onderzoek naar de relatie tussen een ervaren sociaal isolement van Amsterdamse burgers en de mate van publiek vertrouwen dat deze burgers hebben in

Nadere informatie

Programmaoverzicht. Bachelor Open dag 3 februari Page 1 of 6

Programmaoverzicht. Bachelor Open dag 3 februari Page 1 of 6 Programmaoverzicht Bachelor Open dag 3 februari 2018 Page 1 of 6 Informatiesessies geven voorlichting over de opleiding, zoals de opbouw, toekomstperspectieven en de ervaring van een student. Kennismakingscolleges

Nadere informatie

OVERGANGSREGELS / TRANSITION RULES 2007/2008

OVERGANGSREGELS / TRANSITION RULES 2007/2008 OVERGANGSREGELS / TRANSITION RULES 2007/2008 Instructie Met als doel het studiecurriculum te verbeteren of verduidelijken heeft de faculteit FEB besloten tot aanpassingen in enkele programma s die nu van

Nadere informatie

Programmaoverzicht. Bachelor Open dag 3 februari Page 1 of 6

Programmaoverzicht. Bachelor Open dag 3 februari Page 1 of 6 Programmaoverzicht Bachelor Open dag 3 februari 2018 Page 1 of 6 Informatiesessies geven voorlichting over de opleiding, zoals de opbouw, toekomstperspectieven en de ervaring van een student. Kennismakingscolleges

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag 7 oktober 2017

Programmaoverzicht Bachelor Open dag 7 oktober 2017 Programmaoverzicht Bachelor Open dag 7 oktober 2017 Ronde en tijd Ronde 1 09.15-10.00 uur Sessies en activiteiten Cognitive Science and Artificial Intelligence - Information session (followed up by optional

Nadere informatie

Smart homes en schadelast

Smart homes en schadelast Smart homes en schadelast Het risico op schade wordt door innovatie en slimme technologieën substantieel verlaagd. Slimme auto s ontwijken paaltjes en smart homes rapporteren problemen voordat er schade

Nadere informatie

Aandacht voor privacy en datarisico s is niet meer iets wat je erbij doet. Privacy en datarisico s

Aandacht voor privacy en datarisico s is niet meer iets wat je erbij doet. Privacy en datarisico s Aandacht voor privacy en datarisico s is niet meer iets wat je erbij doet Privacy en datarisico s De nieuwe privacywetgeving: van regels naar doen Wat moet u doen om te voldoen aan de Algemene Verordening

Nadere informatie

Structurele dialoog met consumenten

Structurele dialoog met consumenten Structurele dialoog met consumenten Deep-dive: Big Data 13 juli 2016 Voor Door Cor Groeneweg Joop Daggers Lisa Bastiaans Mathieu Veldhuijzen Nouschka Tijdeman Erik Geerlink Inhoud ACHTERGROND BIG DATA

Nadere informatie

4-DAAGSE ACCOUNTANCY & CONTROLLING

4-DAAGSE ACCOUNTANCY & CONTROLLING 4-DAAGSE ACCOUNTANCY & CONTROLLING VERGROOT JE KENNIS EN KUNDE IN 4 DAGEN NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 1 2 INLEIDING In een reeks van 4 afzonderlijke dagdelen verspreid over het hele jaar verbinden we samen

Nadere informatie

Fout van CPB bij berekening remgeldeffect eigen risico

Fout van CPB bij berekening remgeldeffect eigen risico Fout van CPB bij berekening remgeldeffect eigen risico Wynand van de Ven en Erik Schut Wederreactie op Douven en Mannaerts In ons artikel in TPEdigitaal (Van de Ven en Schut 2010) hebben wij uiteengezet

Nadere informatie

Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen. Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013

Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen. Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013 Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013 1 Toelichting onderzoek 2012 Het landelijk bedrijfsvoering benchmark onderzoek is voor het 2 e jaar afgenomen, dit

Nadere informatie

Customer management in een veranderende omnichannel wereld

Customer management in een veranderende omnichannel wereld Customer management in een veranderende omnichannel wereld Prof. dr. P.C. Verhoef Rapport RUGCIC-201603 ISBN 978-90-367-9443-5 CIC 2 Inhoud Managementsamenvatting Pagina 3 Definities: Touch Points, Multi

Nadere informatie

Corporate presentation. Risicomanagement Jeroen Baart

Corporate presentation. Risicomanagement Jeroen Baart Corporate presentation Risicomanagement Jeroen Baart Leading specialist in safe, productive and innovative solutions for working at height Since 1968, 48 years experience Offices in 16 countries, 57 depots

Nadere informatie

Bijlage: Vragenlijst over toetredings- en groeidrempels op de zorgverzekeringsmarkt

Bijlage: Vragenlijst over toetredings- en groeidrempels op de zorgverzekeringsmarkt Bijlage: Vragenlijst over toetredings- en groeidrempels op de zorgverzekeringsmarkt Deze vragenlijst is maart 2016 verstuurd naar marktpartijen. Op 16 februari 2016 heeft de ACM een tussenrapportage over

Nadere informatie

Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) Fraude bij de vaststelling van de verzekeringsuitkering Prof. mr. drs. M.L.

Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) Fraude bij de vaststelling van de verzekeringsuitkering Prof. mr. drs. M.L. Amsterdam Centre for Insurance Studies (ACIS) Fraude bij de vaststelling van de verzekeringsuitkering Prof. mr. drs. M.L. Hendrikse Algemeen (1) Verzekeringsfraude kan juridisch gezien in een aantal categorieën

Nadere informatie

Als je allemaal iets in de pot moet doen, voor bijvoorbeeld een uitje, heb je verschillende manieren om vast te stellen wie wat moet betalen:

Als je allemaal iets in de pot moet doen, voor bijvoorbeeld een uitje, heb je verschillende manieren om vast te stellen wie wat moet betalen: Economie samenvatting hoofdstuk 2 Dagmar Rasenberg 4a Hoofdstuk 2 Kinderen brengen veel vreugde en gezelligheid, maar de keuze voor kinderen is niet altijd economisch verantwoord. Het heeft namelijk veel

Nadere informatie

Korte jobs: springplank naar een duurzame baan?

Korte jobs: springplank naar een duurzame baan? Korte jobs: springplank naar een duurzame baan? Universiteit Gent Arbeidsmarktcongres Steunpunt Werk en Sociale Economie Leuven 17 December 2008 1. Inleiding Jeugdwerkloosheidsgraad (15-24 jaar) is bijzonder

Nadere informatie

INHOUD DEEL I VERZEKERINGSFRAUDE IN MAATSCHAPPELIJK PERSPECTIEF. Hoofdstuk I. Verzekeringsfraude in historisch perspectief... 17

INHOUD DEEL I VERZEKERINGSFRAUDE IN MAATSCHAPPELIJK PERSPECTIEF. Hoofdstuk I. Verzekeringsfraude in historisch perspectief... 17 INHOUD Woord vooraf.......................................................... v Dankwoord.......................................................... vii Inleiding.............................................................

Nadere informatie

Invloed van het Belgische vergoedingssysteem voor medische ongevallen op het gedrag van artsen

Invloed van het Belgische vergoedingssysteem voor medische ongevallen op het gedrag van artsen Invloed van het Belgische vergoedingssysteem voor medische ongevallen op het gedrag van artsen Tom Vandersteegen Wim Marneffe Tom De Gendt Irina Cleemput UHasselt Symposium Patiëntveiligheid en Medische

Nadere informatie

Digitale revolutie. Analyse van de enquête voor het Koninklijk Actuarieel Genootschap

Digitale revolutie. Analyse van de enquête voor het Koninklijk Actuarieel Genootschap Digitale revolutie Analyse van de enquête voor het Koninklijk Actuarieel Genootschap 18-05-2017 Introductie In het kader van haar jaarcongres over de digitale toekomst heeft het Koninklijk Actuarieel Genootschap

Nadere informatie

OVERZICHTSLIJST STUDENTENCURSUSSEN

OVERZICHTSLIJST STUDENTENCURSUSSEN OVERZICHTSLIJST STUDENTENCURSUSSEN Indien je zelf een samenvatting samengesteld hebt kan je deze te koop aanbieden! De kaftkleur van het inkijkexemplaar wordt bepaald door het jaar dat de cursus is aangebracht.

Nadere informatie

Zorgverzekering een zorg?

Zorgverzekering een zorg? Prof. C.N. Teulings 2007 Zorguitgaven in Nederland en VS % BBP 18 16 14 12 10 8 6 4 2 Ontwikkeling Zorguitgaven als % GDP (OECD-definities) VS (totaal) Nederland (totaal) VS (publiek) Nederland (publiek)

Nadere informatie

Overgangsregeling

Overgangsregeling Inhoudsopgave BSc Bedrijfseconomie BSc Econometrie en Operationele Research BSc Economie BSc Economie & Bedrijfseconomie BSc Economie & Informatica BSc Fiscale Economie BSc International Business Administration

Nadere informatie

Langer leven, langer gezond, langer werken? Implicaties van opleidingsverschillen

Langer leven, langer gezond, langer werken? Implicaties van opleidingsverschillen Langer leven, langer gezond, langer werken? Implicaties van opleidingsverschillen Wilma Nusselder & Johan Mackenbach Erasmus MC Afdeling Maatschappelijke gezondheidszorg Netspar Match Making Event, Breukelen,

Nadere informatie

Ti L te eal va n S n i o x Sp i l geiding ma & Business Analytics we ib bs isuit v e a.nl

Ti L te eal va n S n i o x Sp i l geiding ma & Business Analytics we ib bs isuit v e a.nl Titel Lean van Six Sigma opleiding & Business Analytics website ibisuva.nl Waarom Lean Six Sigma & Business Analytics studeren aan de UvA? Lean Six Sigma is een aanpak voor het organiseren en uitvoeren

Nadere informatie

Customer Feedback Metrics

Customer Feedback Metrics Customer Feedback Metrics De voorspellende kracht van klanttevredenheid, NPS en andere metrics Evert de Haan M.Sc. Prof. dr. Peter C. Verhoef Prof. dr. Thorsten Wiesel Rapport RUGCIC-2014-01 ISBN 978-90-367-6950-1

Nadere informatie

Samenvatting Economie Lesbrief Vervoer

Samenvatting Economie Lesbrief Vervoer Samenvatting Economie Lesbrief Vervoer Samenvatting door een scholier 2145 woorden 11 januari 2011 6,8 358 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO H 1 Marktaandeel van de afzet= afzet onderneming/afzet

Nadere informatie

Wijziging van de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007 in verband met vervanging van de bijlagen

Wijziging van de Regeling nadere vooropleidingseisen hoger onderwijs 2007 in verband met vervanging van de bijlagen Algemeen Verbindend Voorschrift Betreft de onderwijssector(en) Voortgezet onderwijs Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek Informatie CFI/ICO vo 079-3232.444 bvh 079-3232.666 Wijziging van de Regeling

Nadere informatie

Maken Big Data en Artificial Intelligence de mens overbodig? Edwin Steenvoorden, Delft, September 2018

Maken Big Data en Artificial Intelligence de mens overbodig? Edwin Steenvoorden, Delft, September 2018 Maken Big Data en Artificial Intelligence de mens overbodig? Edwin Steenvoorden, Delft, September 2018 Introductie Monique Coach, Psychotherapeut, Auteur BEc Economics Nathalie MSc IKM Risk Assurance Deloitte

Nadere informatie

RISK ASSESSMENTS. A Must Do, or.

RISK ASSESSMENTS. A Must Do, or. RISK ASSESSMENTS A Must Do, or. NCSC LIAISON CSA Waar gaan we naar toe Mobile Social Cloud Big Data By 2016 smartphones and tablets will put power In the pockets of a billion global consumers Millennials

Nadere informatie

Langer leven, langer gezond, langer werken? Implicaties van opleidingsverschillen

Langer leven, langer gezond, langer werken? Implicaties van opleidingsverschillen Langer leven, langer gezond, langer werken? Implicaties van opleidingsverschillen Wilma Nusselder & Johan Mackenbach Erasmus MC Afdeling Maatschappelijke gezondheidszorg Netspar Match Making Event, Breukelen,

Nadere informatie

Van kader tot praktijk

Van kader tot praktijk Van kader tot praktijk Prof. dr. Jan Kremer Voorzitter Kwaliteitsraad en raadslid RVS Nieuwegein, 31 januari 2019 Kwaliteitsraad van het Zorginstituut Zorginstituut is een zelfstandig bestuursorgaan van

Nadere informatie

CPB Notitie. Aan: Onderzoek naar productiviteit en beleid

CPB Notitie. Aan: Onderzoek naar productiviteit en beleid CPB Notitie Aan: Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM Den Haag T 088 9846000 I www.cpb.nl Contactpersoon Albert van der Horst Datum: 22 maart 2018 Betreft: Startnotitie

Nadere informatie

Invloeden van de Insurance Act 2015 op de Marine Insurance Act 1906 Nick Margetson advocaat te Ro=eram

Invloeden van de Insurance Act 2015 op de Marine Insurance Act 1906 Nick Margetson advocaat te Ro=eram Invloeden van de Insurance Act 2015 op de Marine Insurance Act 1906 Nick Margetson advocaat te Ro=eram 1 De Insurance Act 2015 regelt wijzigingen in het Engelse non- consumentrechtelijke verzekeringsrecht;

Nadere informatie

Anti-Money Laundering Stakeholders Conference & National Risk Assessment Kick-Off. De NRA vanuit het perspectief van de Centrale Bank van Suriname

Anti-Money Laundering Stakeholders Conference & National Risk Assessment Kick-Off. De NRA vanuit het perspectief van de Centrale Bank van Suriname Anti-Money Laundering Stakeholders Conference & National Risk Assessment Kick-Off De NRA vanuit het perspectief van de Centrale Bank van Suriname Mevr. Drs. I. Geduld-Nijman Directeur Toezicht Kredietwezen

Nadere informatie

Samenvatting Economie Hoofdstuk 10 t/m 16

Samenvatting Economie Hoofdstuk 10 t/m 16 Samenvatting Economie Hoofdstuk 10 t/m 16 Samenvatting door M. 1175 woorden 17 juni 2015 7,5 10 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie hoofdstuk 10 Samenwerken Externe effecten = onbedoelde

Nadere informatie

Co-assurantie voordelig bij concurrentie?

Co-assurantie voordelig bij concurrentie? Nederlandse Mededingingsautoriteit Co-assurantie voordelig bij concurrentie? Notitie bij Co-assurantie vanuit speltheoretisch perspectief April 2012 Nederlandse Mededingingsautoriteit Postbus 16326 2500

Nadere informatie

Summer School "Mens en Maatschappij" Driedaags programma voor ervaren financiële profs *nieuw*

Summer School Mens en Maatschappij Driedaags programma voor ervaren financiële profs *nieuw* Summer School "Mens en Maatschappij" Driedaags programma voor ervaren financiële profs *nieuw* Details Cursusduur 3 dagen Datum en locatie 22, 23, 24 augustus 2018 - Sint-michielsgestel Tijd 09:00-18:00,

Nadere informatie

Dutch Summary. Dutch Summary

Dutch Summary. Dutch Summary Dutch Summary Dutch Summary In dit proefschrift worden de effecten van financiële liberalisatie op economische groei, inkomensongelijkheid en financiële instabiliteit onderzocht. Specifiek worden hierbij

Nadere informatie

Het nieuwe toezicht op de financiële sector. Brussel, 28 september 2011. Freddy Van den Spiegel Professor VUB Economisch Adviseur BNP Paribas Fortis

Het nieuwe toezicht op de financiële sector. Brussel, 28 september 2011. Freddy Van den Spiegel Professor VUB Economisch Adviseur BNP Paribas Fortis Het nieuwe toezicht op de financiële sector Brussel, 28 september 2011. Freddy Van den Spiegel Professor VUB Economisch Adviseur BNP Paribas Fortis 1 1 Het nieuwe toezicht op de financiële sector. Het

Nadere informatie

Nieuwe bronnen voor nieuwe inzichten. Marko Roos Coordinator CBDS thema s Arbeid en Mobiliteit

Nieuwe bronnen voor nieuwe inzichten. Marko Roos Coordinator CBDS thema s Arbeid en Mobiliteit Nieuwe bronnen voor nieuwe inzichten Marko Roos Coordinator CBDS thema s Arbeid en Mobiliteit Paradigm shift: data drivensociety. Hoeveelheid geproduceerde data groeit exponentieel De samenleving verandert

Nadere informatie

Waarde creatie door Contract Management

Waarde creatie door Contract Management Waarde creatie door Contract Management Value Next voor opdrachtgever en opdrachtnemer Herman van den Hoogen M: 06-53.96.36.14 www.hoogen- Procurement.com Nick Piscaer M: 06-37.60.03.12 nick.piscaer@ziggo.nl

Nadere informatie

Netspar Match Making Event

Netspar Match Making Event Netspar Match Making Event Connecting the dots: Drempels wegnemen voor persoonlijke financiële planning Dr.ir. Nitesh Bharosa Prof.dr.ir. Marijn Janssen Kennismaking Wat is de pensioengerechtigde leeftijd

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichting Econometrie & Operationele Research. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichting Econometrie & Operationele Research Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Vier bacheloropleidingen Bedrijfskunde Econometrie & Operationele Research Economie en Bedrijfseconomie

Nadere informatie

1 Aanbodfunctie. 2 Afschrijvingskosten Asymmetrische 3 informatie

1 Aanbodfunctie. 2 Afschrijvingskosten Asymmetrische 3 informatie 1 Aanbodfunctie 2 Afschrijvingskosten Asymmetrische 3 informatie Het verband tussen prijs een aangeboden hoeveelheid kun je weergeven met een vergelijking: de aanbodfunctie. De jaarlijkse waardevermindering

Nadere informatie

Zorguitgaven een zorg?

Zorguitgaven een zorg? Prof. C.N. Teulings Zorguitgaven in Nederland en VS % BBP 18 16 14 12 10 8 6 4 Ontwikkeling Zorguitgaven als % GDP (OECD-definities) VS (totaal) Nederland (totaal) VS (publiek) Nederland (publiek) 2 0

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag 26 oktober 2019

Programmaoverzicht Bachelor Open dag 26 oktober 2019 Programmaoverzicht Bachelor Open dag 26 oktober 2019 Informatiesessies geven voorlichting over de opleiding, zoals de opbouw, toekomstperspectieven en de ervaring van een student. Proefcolleges zijn korte

Nadere informatie

Advies van de Wetenschappelijke Commissie Wijkaanpak

Advies van de Wetenschappelijke Commissie Wijkaanpak Advies van de Wetenschappelijke Commissie Wijkaanpak De Wetenschappelijke Commissie Wijkaanpak is in 2010 ingesteld door de Minister van Wonen, Wijken en Integratie met als opdracht de Minister te adviseren

Nadere informatie

Remgeldeffecten van het verplichte eigen risico in de zvw

Remgeldeffecten van het verplichte eigen risico in de zvw Remgeldeffecten van het verplichte eigen risico in de zvw Rudy Douven en Hein Mannaerts Ingezonden brief naar aanleiding van Is de Zorgverzekeringswet een succes? In TPEdigitaal 4(1) pp. 1-24 Wynand van

Nadere informatie

Beleids- en BeheersCyclus. Cursus beleidsplanning, -monitoring en evaluatie: Inleidend hoofdstuk

Beleids- en BeheersCyclus. Cursus beleidsplanning, -monitoring en evaluatie: Inleidend hoofdstuk Beleids- en BeheersCyclus Cursus beleidsplanning, -monitoring en evaluatie: Inleidend hoofdstuk Inhoud cursus Rode draad 1.2 Inleiding 1.3 Definities 1.4 Model strategisch 1.5 Belang strategisch 1.6 Belang

Nadere informatie

Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen. Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013

Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen. Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013 Bedrijfsvoering benchmark onderzoek tussenpersonen Ir. Laurens van Graafeiland Juli 2013 1 Toelichting onderzoek 2012 Het landelijk bedrijfsvoering benchmark onderzoek is voor het 2 e jaar afgenomen, dit

Nadere informatie

EXECUTIVE MEETINGS VERENIGINGSMANAGEMENT

EXECUTIVE MEETINGS VERENIGINGSMANAGEMENT EXECUTIVE MEETINGS VERENIGINGSMANAGEMENT IN SAMENWERKING MET NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 1 INLEIDING Werken in een vereniging is beleid maken, besturen en managen in een heel specifieke context. Dat vraagt

Nadere informatie

Module 11: docentenhandleiding. Experimenteel lesprogramma nieuwe economie

Module 11: docentenhandleiding. Experimenteel lesprogramma nieuwe economie Module 11: docentenhandleiding Experimenteel lesprogramma nieuwe economie Verantwoording 2010 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Het auteursrecht op de modules voor Economie berust bij SLO.

Nadere informatie

Bundelinkoop en doelgroep bekostiging

Bundelinkoop en doelgroep bekostiging Bundelinkoop en doelgroep bekostiging Waar staan we en wat is de volgende stap bij de inkoop op waarde? Dr. Eric van der Hijden Strategie & Innovatie, Zorginkoop Zilveren Kruis Talma Instituut, Vrije Universiteit

Nadere informatie

University of Groningen. The impact of political factors on drivers of economic growth Klomp, Johannes Gerardus

University of Groningen. The impact of political factors on drivers of economic growth Klomp, Johannes Gerardus University of Groningen The impact of political factors on drivers of economic growth Klomp, Johannes Gerardus IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you

Nadere informatie

Big Data: social media monitoring

Big Data: social media monitoring Big Data: social media monitoring In short De stappen in een big data proces zijn: verzamelen van (traditionele en/of niet traditionele) data, opslaan en verwerken van data, analyseren van data en visualiseren

Nadere informatie

Kansen voor de fleet owner. Herverzekering captive. Fleet Insurance Experts

Kansen voor de fleet owner. Herverzekering captive. Fleet Insurance Experts Kansen voor de fleet owner Herverzekering captive Fleet Insurance Experts Inhoudsopgave Voordelen van het gebruik van een Herverzekering captive 3 Voordelen van een Herverzekering captive in Ierland 5

Nadere informatie

Kerncijfers transportverzekering 2011 opgemaakt door de BVT

Kerncijfers transportverzekering 2011 opgemaakt door de BVT Kerncijfers transportverzekering 2011 opgemaakt door de BVT Inhoud 1. Cargo: België blijft in top 15... 2 2. CMR blijft uit het rood... 3 3. Binnenvaart... 4 4. Zeevaart... 5 5. Conclusie... 5 Net voor

Nadere informatie

Langetermijndenken - De toekomst van Verantwoord Beleggen. IM seminar, Amstelveen 10 mei Lars Kurznack, Senior Manager KPMG Sustainability

Langetermijndenken - De toekomst van Verantwoord Beleggen. IM seminar, Amstelveen 10 mei Lars Kurznack, Senior Manager KPMG Sustainability Langetermijndenken - De toekomst van Verantwoord Beleggen IM seminar, Amstelveen 10 mei 2016 Lars Kurznack, Senior Manager KPMG Sustainability Maatschappelijke uitdaging Opiniestuk FD Minister Dijsselbloem

Nadere informatie

Dit zal je niet geloven!! De psychologie van nepnieuws

Dit zal je niet geloven!! De psychologie van nepnieuws Dit zal je niet geloven!! De psychologie van nepnieuws Stichting Mediawijsheidscholen, 13 april 2018 Mischa Coster MA MSc @mcoster @greymattersnl linkedin.com/in/mcoster facebook.com/greymattersnl De waarde

Nadere informatie

SIS FINANCE. voor professionals door professionals. consulting. interim management. finance professionals. SIS finance

SIS FINANCE. voor professionals door professionals. consulting. interim management. finance professionals. SIS finance FINANCE consulting interim management professionals duurzame relaties met onze opdrachtgevers, gebaseerd op kennis van zaken, commitment en oplossingsgerichtheid. OVER FINANCE Finance is een middelgroot

Nadere informatie