H1 Wandelen voor de gezondheid
|
|
- Norbert de Valk
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 H1 Wandelen voor de gezondheid H1 Mensen met chronische aandoeningen als diabetes of vaatvernauwing missen soms het vertrouwen in hun lichaam om intensief te bewegen, terwijl dat juist voor hen erg belangrijk is. Wandelen in de natuur met lotgenoten kan hen over die vrees heen helpen. Daarom organiseert ziekenhuis Bernhoven uit Uden samen met IVN Brabant biowalks voor mensen met diabetes. iedereen geprikt en zijn bloedsuikerwaardes in de map genoteerd?, vraagt diabetesverpleegkundige Vera Smits aan de groep van ongeveer Heeft twintig diabetespatiënten die zich heeft verzameld in de gezellige zolderkamer van natuurcentrum Slabroek in Nistelrode. Ja? Dan kunnen we op pad. De zwarte tasjes met de priksetjes worden weggeborgen en iedereen volgt IVN-gids Lies Verbossen groen shirt, verrekijker om haar nek - richting natuurgebied de Maashorst. Nadat we wat weilanden en boerderijen zijn gepasseerd, slaan we algauw een bospad in. De bomen bieden bescherming tegen de zon die vandaag vrolijk schijnt. Vera Smits blijft achteraan wandelen om in de gaten te houden of er niemand achterblijft. Om het effect van bewegen aan te tonen, meten we voor en na de wandeling ieders bloedsuikerniveau, vertelt ze. Je zult zien dat straks iedereen een lagere waarde heeft. John Jangi is begonnen met een bloedsuikerwaarde van 14,1. Hij en zijn vrouw Carmen lopen vandaag voor het eerst mee. Ik probeer wel veel te bewegen, vertelt hij als we even pauzeren. Ik pak regelmatig de fiets en loop ook vaak een blokje om. Maar als je alleen bent denk je toch gauw: ik doe een korter rondje. Jangi werkte jarenlang in de ploegendienst bij de Marsfabriek in Veghel. Vanwege zijn suiker en zware hartklachten mag hij nu al een tijd niet meer werken. Het is daarom ook wel fijn om er even uit te zijn. Bovendien is het een prettig idee dat er een verpleegkundige meeloopt. Je weet immers maar nooit wat er kan gebeuren. In haar oranje poloshirt is diabetesverpleegkundige Smits goed te spotten. Regelmatig komen mensen een praatje bij haar maken. Het is voor haar een soort wandelend spreekuur. Ik krijg vragen over technische dingen als de werking van de insulinepen of -pomp, maar ook over voeding. Door je levensstijl aan te passen kun je met diabetes type 2 immers al veel verbeteren. Ook luister ik naar de onderlinge gesprekken. Zo kom ik te weten wat er leeft. Het eerste halfuur van de vijf kilometer lange wandeling heeft gids Voor en na afloop van de biowalks wordt het bloedsuikergehalte van de deelnemers gemeten. 7
3 Lies Verbossen expres een redelijk tempo aangehouden. Bij de Slabroekse heide pauzeert ze even. Ik laat mensen eerst ervaren hoe hun lichaam op het wandelen reageert, legt ze uit. Daarna is er ruimte voor uitleg over de natuur. De heide bloeit nu, daarom heb ik ze hiernaartoe genomen. Een volgende keer kies ik weer een andere route. Zo kunnen de deelnemers de verschillende delen van dit hectare grote natuurgebied leren kennen. Verbossen werkt al dertig jaar als gids en heeft daardoor veel leuke weetjes over de natuur en de cultuurhistorische achtergrond van het gebied te vertellen. Zo kan ze aan de hand van de verwondingen van een dode buizerd laten zien of het dier door een andere roofvogel of door een vos is gedood. Even later stopt ze bij een veldje waar pitrus groeit. De kern daarvan werd vroeger in olielampen gebruikt. Vertrouwen De natuur vormt een belangrijk onderdeel van de wandeling. De biowalks zijn dan ook een idee van IVN Brabant, het instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, de Provinciale Raad Gezondheid en de Provincie Noord-Brabant. We willen mensen met gezondheidsproblemen laten ervaren wat bewegen in een natuurlijke omgeving voor hun gezondheid kan betekenen, legt initiatiefneemster José de Jonge van IVN Brabant uit. Mensen met een chronische Wandelen in de natuur is gezonder aandoening missen soms het vertrouwen in hun lichaam om dan een sprintje op de loopmachine. intensief te bewegen. Wandelen met lotgenoten kan hen helpen dat vertrouwen op te bouwen. Of dat ook net zo goed in de sportschool kan betwijfelt ze. Wandelen in de natuur is gezonder dan een sprintje op de loopmachine of een stadswandeling. Je loopt in de frisse lucht en het ontspant. Uit een evaluatie van het Diabetes Diabetes - suikerziekte in de volksmond - is een chronische ziekte die steeds meer voorkomt. Bij diabetes kan het lichaam de glucose uit het bloed, het bloedsuiker niet meer goed opnemen. Het hormoon insuline dat in de alvleesklier wordt geproduceerd regelt normaal gesproken de bloedsuikerspiegel. Mensen met diabetes maken zelf geen of te weinig insuline, of hun lichaam reageert niet meer op de insuline. Dat hangt af van de soort diabetes. Als insuline zijn werk niet kan doen, loopt het bloedsuikergehalte veel te hoog op. Als er lang veel glucose in het bloed zit, is dat erg ongezond. De ziekte kan ook andere aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, nieruitval en slechtziendheid veroorzaken. Net als voor ieder ander geldt dat mensen met suikerziekte fitter blijven door te bewegen. Daarnaast helpt bewegen om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden. Het stimuleert de bloedsomloop waardoor de lichaamscellen glucose beter opnemen. 8
4 Na afloop van de biowalk beantwoordt diabetesverpleegkundige Vera Smits (links) vragen van de deelnemers. project blijkt ook dat de deelnemers dat zo ervaren. Voor IVN ligt de winst er ook in dat via biowalking mensen in de natuur komen die er anders zelden komen. Dat is immers onze ambitie: mensen betrekken bij natuur en landschap. De proef is in 2010 begonnen. Inmiddels zijn er plannen om biowalking voor diabetici in meerdere regio s te starten. IVN wil de wandelingen ook organiseren voor andere doelgroepen, zoals mensen met een longziekte of met psychische problemen. Officieel kunnen patiënten vier keer meelopen met de biowalk. Daarna is het de bedoeling dat ze zelf gaan wandelen, maar als er plaatsen over zijn mogen de veteranen nog wel vaker mee. Chris Manders is een deelnemer van het eerste uur. Hij snoept wat van een braamstruik. Nu moet ik ophouden, anders is mijn bloedsuiker straks niet genoeg gedaald, zegt hij met een knipoog. Het is gezellig en gezond, daarom blijf ik graag komen. Bovendien hoor ik zo interessante natuurweetjes. Hij grijpt een brandnetelstengel van onderen vast. Wist jij bijvoorbeeld dat je niet geprikt wordt als je je hand van onderen naar boven haalt? 9
5 Het komt weleens voor dat een van de deelnemers tijdens de wandeling een zogenoemde hypo krijgt: een te grote daling van de bloedsuikerspiegel. Wim Waegemakers overkwam het de eerste keer dat hij meeliep. Toen had ik voor vertrek insuline gespoten maar door het bewegen kwam mijn bloedsuiker nóg lager te liggen. Ik werd misselijk, ging zweten en moest ermee ophouden. Smits grijpt dat soort situaties aan om achteraf met de andere deelnemers te bespreken hoe zij zo n situatie oplossen en hoe ze het kunnen voorkomen. De ervaring weerhield Waegemakers er niet van om nog een volgende keer terug te komen. Ik loop al vanaf het begin mee. Dat je met lotgenoten informatie uitwisselt vind ik erg fijn. Deze wandeling mag van mij wel elke week worden georganiseerd, maar ik begrijp dat dat financieel lastig is. Smits beaamt dat. De frequentie mag van mij ook omhoog. En ik wil best in het weekend wandelen, zodat mensen met een drukke baan of jonge kinderen die doordeweeks niet kunnen, ook kunnen meelopen. Maar daar is helaas geen geld voor beschikbaar. De deelnemers betalen twee euro en vijftig cent per wandeling. De overige kosten worden door het ziekenhuis vergoed. Smits: Ieder jaar is het weer even de vraag of het project in de begroting past. Bewegen werkt preventief en met dit soort wandelingen zou je op 10
6 I VN-gids Lies Verbossen (met groen shirt) vertelt tijdens de 5 km lange wandeling over de natuurhistorische achtergrond van natuurgebied de Maashorst. den duur gezondheidskosten kunnen besparen. Toch is het moeilijk om in deze tijden van bezuinigingen in de zorg geld hiervoor te vinden. Ik denk dat het daarom elders nog maar lastig van de grond komt. Aan het eind van de wandeling staat er in natuurcentrum Slabroek koffie en thee op de deelnemers te wachten en is er ruimte voor het stellen van vragen. Er zijn een paar bezwete hoofden bij, maar niemand geeft aan dat de wandeling van ongeveer twee uur te zwaar was. De priksetjes komen weer tevoorschijn en inderdaad: bij iedereen komt een lager getal op de teller van het meetapparaatje te staan. John Jangi s bloedsuiker is van 14,1 gezakt naar 6,5. Aan zijn gezicht te zien is hij duidelijk verrast. Een goed resultaat! De biowalk is bestemd voor patiënten met diabetes mellitus type 2 die onder behandeling zijn bij ziekenhuis Bernhoven. Hun partners mogen ook mee. 11
7 De groene en witte sector kennen elkaar onvoldoende Hoewel steeds meer mensen op doktersadvies moeten bewegen, spelen natuurorganisaties hier nog onvoldoende op in, meent Augie Vissers. Althans, als het gaat om mensen die om medische redenen moeten bewegen. Vissers studeerde in de zomer van 2013 af aan de deeltijdopleiding Bos- en natuurbeheer aan de Hogeschool Van Hall Larenstein. Voor haar afstudeerscriptie inventariseerde Vissers obstakels en kansen voor initiatieven waarbij patiënten onder begeleiding van een arts, verpleegkundige, fysiotherapeut of een andere medische professional in de natuur gaan bewegen. Ook onderzocht zij hoe Natuurmonumenten daar beter bij zou kunnen aanhaken. In de geestelijke gezondheidszorg bestaan redelijk wat projecten die de link leggen tussen natuur en zorg. Daarbij is vaak ook sprake van samenwerking met een natuurorganisatie. In de cure, de genezende kant van de zorg, is het moeilijker om dergelijke projecten te vinden, vertelt zij. Maar het is wel in opkomst. Naast de biowalks van IVN Brabant organiseert het Wilhelmina Ziekenhuis in Assen ook begeleide wandelingen met diabetespatiënten. Daarnaast vond Vissers enkele voorbeelden van looptrainingen in de natuur voor mensen met claudicatio intermittens, een ernstige vaataandoening. Ook stuitte ze op een oefentherapeute die op een landgoed van Natuurmonumenten bewegingsprogramma s organiseert voor mensen met uiteenlopende fysieke aandoeningen. Veel van dergelijke bewegingsprojecten zijn het initiatief van enkele individuele enthousiastelingen, zegt Vissers. Niet iedereen zoekt de samenwerking met een natuurorganisatie. Toch kan het voor beide partijen voordelen hebben. Je zou als oefentherapeut bijvoorbeeld kunnen verzamelen bij een bezoekerscentrum en er je oefenmateriaal opslaan. Voor een natuurorganisatie biedt het de kans om nieuwe doelgroepen te bereiken. Daarnaast heeft Vissers ook praktische aanbevelingen: Veel mensen met een chronische aandoening hebben drempelvrees. Hou ik zo n wandeling wel vol? vragen ze zich af. Duidelijke routebeschrijvingen van kortere wandelroutes, met informatie over de afstanden en hoogteverschillen, en extra bankjes waarop mensen tussendoor kunnen uitrusten kunnen daarbij helpen. Via een speciale app voor de smartphone, NatuurRoutes, en via zorgverleners kun je dergelijke gezondheidsroutes onder de aandacht brengen. Natuurmonumenten wil inmiddels een project starten waarin duidelijke en korte wandelroutes worden aangeboden aan mensen met een gezondheidsprobleem, om eventuele drempelvrees te verlagen. Veel deelnemers aan de biowalks waaronder Wim Waegemakers (midden) blijven terugkomen omdat ze het contact met lotgenoten waarderen en de natuurweetjes van de IVN-gidsen niet willen missen. 12
Aandacht voor diabetes
Diabetes Aandacht voor diabetes Evean begeleidt en ondersteunt u bij diabetes Evean. Midden in het leven. Diabetes? Evean helpt u met alle zorg en aandacht Is bij u de diagnose diabetes gesteld? Of loopt
P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen
Diabetes en uw apotheek Als bij u diabetes is vastgesteld, dan kunt u natuurlijk terecht bij uw apotheek. Het apotheekteam zorgt ervoor dat u: Op tijd het juiste medicijn krijgt. Medicijnen krijgt die
achtergrond Biowalking leren luisteren naar je lijf 22 mensennatuur
achtergrond Biowalking leren luisteren naar je lijf 22 mensennatuur Natuur heeft een positieve invloed op je gesteldheid. Ook mensen met gezondheidsproblemen hebben er baat bij, maar juist voor hen is
Biowalking. Een evaluatie-onderzoek naar de ervaringen met en effecten van wandelingen in de natuur voor mensen met diabetes type 2
Biowalking Een evaluatie-onderzoek naar de ervaringen met en effecten van wandelingen in de natuur voor mensen met diabetes type 2 Jolanda Maas & Dinand Ekkel Afdeling Sociale Geneeskunde In opdracht van:
Diabetes en mondgezondheid
Diabetes en mondgezondheid Dit doet diabetes met de mond Hebt u suikerziekte? Let dan extra op uw gebit en tandvlees. Mensen met diabetes hebben vaker problemen met hun tanden en tandvlees. Dat kan komen
Beter leven met Diabetes Type 2. Luister naar uw lichaam.nl
Beter leven met Diabetes Type 2 Luister naar uw lichaam.nl Beter leven met diabetes type 2 Diabetes type 2 is een serieuze aandoening. Toch is er goed mee te leven. Maar goed kan altijd beter. Ook als
Voor mensen met een verstandelijke beperking en diabetes, mantelzorgers en begeleiders. Verstandelijke beperking en diabetes: zo doe je dat samen!
Voor mensen met een verstandelijke beperking en diabetes, mantelzorgers en begeleiders Verstandelijke beperking en diabetes: zo doe je dat samen! Leven met diabetes kan behoorlijk lastig zijn. Het heeft
Tips voor een goede spreekbeurt
Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel
Domino-effect. Gevolgen van diabetes
Domino-effect Het gevaar van complicaties is dat ze pas na jaren optreden. Bovendien heeft diabetes een domino-effect. Vanaf dat je één aandoening hebt, zijn deze een trigger voor meerdere aandoeningen.
Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Diabetes. jouw thuisverpleging. onze expertise.
Diabetes jouw thuisverpleging. onze expertise. Diabetes... en nu? Diabetes is een chronische aandoening die hoe langer hoe meer Belgen treft. Een gezonde levensstijl is de beste preventie tegen uitbreiding
Ik ben voel ziek me niet lekker
Diabetesstrip Ik ben voel ziek me niet lekker Ik voel Ik me ben niet ziek lekker. Ik voel me moe, moet vaak plassen en veel drinken, zie wazig en val af. 2 Gluky heeft diabetes Naar het ziekenhuis Naar
ADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
INTERNE GENEESKUNDE. Vastenproef ONDERZOEK
INTERNE GENEESKUNDE Vastenproef ONDERZOEK Vastenproef Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor de vastenproef. Deze proef is nodig om te onderzoeken of uw alvleesklier te veel insuline aanmaakt.
Diabetes en mondgezondheid
Diabetes en mondgezondheid Locatie Hoorn/Enkhuizen MKA 2 Diabetes en mondgezondheid Wat is diabetes? Diabetes is een ander woord voor suikerziekte. Het heeft te maken met bloedsuiker: de brandstof voor
Natuur & Gezondheid. Mirjam Koedoot & Marianne Wilschut
Natuur & Natuur & Gezondheid Mirjam Koedoot & Marianne Wilschut Natuur & Gezondheid natuur als hulp in de zorg Mirjam Koedoot & Marianne Wilschut 2 Voorwoord Vo Natuur en gezond liggen naast elkaar. Dicht
Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen?
Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes type 1, diabetes type 2 de
Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen
1 Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen Nu u weet dat u aan diabetes lijdt, moet u zich plots geen grote zorgen maken. Waarschijnlijk lijdt u al gedurende lange tijd aan diabetes, mogelijks gedurende
Diabetesspreekuur voor zwangeren
INTERNE GENEESKUNDE Diabetesspreekuur voor zwangeren ADVIES Diabetesspreekuur voor zwangeren Uw gynaecoloog heeft u verwezen naar het Diabetesspreekuur voor zwangeren. Dit is een speciaal spreekuur voor
Voorbeeldbrief A: Bevestiging geen deelname meer aan zorgprogramma
Voorbeeldbrief A: Bevestiging geen deelname meer aan zorgprogramma Onderwerp: Bevestiging dat u niet meer wilt meedoen aan het zorgprogramma hart- en vaatziekten Geachte heer/ mevrouw , Uw
Help, ik heb Type 1 Diabetes!
Help, ik heb Type 1 Diabetes! Handige weetjes en feitjes voor je spreekbeurt over Type 1 Diabetes Een uitgave van: Wat is diabetes? Diabetes is een ziekte. Er is dan een probleem met de insuline in je
1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.
1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.
Diabetes type 2 en erfelijkheid
Diabetes type 2 en erfelijkheid Diabetes type 2 in uw familie? Wie in uw familie Iedereen kan diabetes type 2 krijgen. Diabetes type 2 wordt ook wel ouderdomsdiabetes (of ouderdomssuiker) genoemd. Dat
Diabetes type 1 en sport
Diabetes type 1 en sport informatie voor kinderen tussen de 6 en 11 jaar afdeling diëtetiek Beste ouders, In deze brochure zetten wij voor uw kind op een rijtje hoe om te gaan met diabetes type 1 en sport.
Diabetesspreekuur voor zwangeren
INTERNE GENEESKUNDE Diabetesspreekuur voor zwangeren ADVIES Diabetesspreekuur voor zwangeren Uw gynaecoloog heeft u verwezen naar het Diabetesspreekuur voor zwangeren. Dit is een speciaal spreekuur voor
Diabetes of suikerziekte
Diabetes of suikerziekte (bron: Weet je voldoende over diabetes - Vlaamse Diabetes Vereniging) SUIKER EN HET MENSELIJK LICHAAM In onze dagelijke voeding zijn tal van koolhydraten (=suikers) aanwezig. Deze
Maak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein
Maak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein Diabetes mellitus (kortweg diabetes) is een chronische ziekte. Dat betekent dat u voor langere tijd voor deze ziekte behandeld moet worden. Bij
Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus
Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet
Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Zwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes U bent zwanger en halverwege de zwangerschap krijgt u te horen dat u diabetes heeft. Er komt dan veel op u af. U wilt weten wat zwangerschapsdiabetes precies
Informatie over de behandeling bij diabetes (suikerziekte)
Diabeteszorg Informatie over de behandeling bij diabetes (suikerziekte) Vanwege suikerziekte (diabetes mellitus) wordt u doorgestuurd naar de diabetespolikliniek van het Havenziekenhuis. Diabetes mellitus
Looptraining Wat is looptraining?
Looptraining Plus Looptraining Looptraining is de behandeling van eerste keus bij patiënten bij wie de diagnose etalagebenen, ook wel claudicatio intermittens genoemd, is gesteld. Het is mogelijk zelfstandig
Medicatiewijzer Diabetes mellitus type 2
Medicatiewijzer Diabetes mellitus type 2 Ze vindt hem zo schattig, maar ze weet niet dat m n medicijnen er inzitten Sylvia, 34 jaar Deze medicatiewijzer Diabetes Mellitus is voor mensen met Diabetes Mellitus
Het groene recept en type 2 diabetes
Het groene recept en type 2 diabetes Buiten fysiek actief zijn kan helpen om je bloedsuikerspiegel te beheersen en te verbeteren! Deze handleiding beschrijft: Hoeveel buiten activiteit aanbevolen wordt;
de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.
Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.
Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL
PATIËNTENINFORMATIE Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL Inhoudsopgave 1 Voorwoord.............................................................................. 3 2 Zorroo ondersteunt
dat we ervoor moeten zorgen dat dit met zo weinig mogelijk complicaties gepaard gaat.
Waar komt uw interesse voor de gynaecologie vandaan? Ik ben aanvankelijk geïnteresseerd geraakt in de verloskunde en gynaecologie toen ik geneeskunde studeerde. En dan vooral in het samenspel van de hormonen.
Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden
Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden 1 op de 3 Neder landers krijgt diabetes -> Wat is het? -> Hoe herken je het? -> Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes heet ook wel suikerziekte,
SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren. www.dierensuikerziekte.nl
SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren Wat is suikerziekte? Suikerziekte - ofwel diabetes mellitus, de medische naam voor suikerziekte - is een aandoening
Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!
Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring
Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok
Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in
MSD EN DIABETES. Omdat het aantal mensen met diabetes type 2 heel snel groeit. Omdat diabetes ernstige gevolgen kan hebben
MSD EN DIABETES Omdat het aantal mensen met diabetes type 2 heel snel groeit Omdat diabetes ernstige gevolgen kan hebben Omdat onze betrokkenheid niet van gisteren is Omdat nieuwe behandelopties nodig
Tips voor een goede spreekbeurt
Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel
SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden.
SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden. Welkom Een kind met diabetes in de klas/groep Programma Over Diabeter Wat is Diabetes Mellitus type I
EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN
EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde
Inleiding. Huidige posities. Zoekvolume zoekwoorden. Tot slot
Inleiding Om de plaats van Roche in de organische zoekresultaten te verhogen, is het belangrijk om te weten op welke zoekwoorden het bedrijf gevonden wordt. Nog belangrijker, welke zoekwoorden mensen gebruiken
Inhoud Hoe BRAVO ben jij?
Inhoud Hoe BRAVO ben jij? Inleiding 2 De behandeling van een aandoening 2 Medicijnen 2 Leefstijl 5 Een verergering van je klachten 6 Jouw behandelplan 8 Bewegen 8 Roken 8 Alcohol en voeding 8 Ontspanning
Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit.
Ecoduct Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Wat is dat dan precies, een ecoduct? Zo vroeg een jonge
Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'
De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe
Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld
Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld Hart- en vaatziekten zijn in Nederland de belangrijkste bedreiging van de gezondheid.
Diabetes voorkomen. Adviezen om de kans op diabetes type 2 te verkleinen
Diabetes voorkomen Adviezen om de kans op diabetes type 2 te verkleinen Wat is diabetes? Bij diabetes ( suikerziekte ) kan het lichaam de bloedsuiker niet meer zelf regelen. Dat gebeurt normaal gesproken
PATIËNTEN INFORMATIE. Looptraining. Vasculaire diagnostiek
PATIËNTEN INFORMATIE Looptraining Vasculaire diagnostiek 2 PATIËNTENINFORMATIE Omdat bij u één of meerdere vernauwingen in de slagaders van uw benen of buik geconstateerd zijn, hebt u het advies gekregen
Zwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes In deze folder krijgt u informatie over zwangerschapsdiabetes. Deze vorm van diabetes kan bij vrouwen ontstaan tijdens de zwangerschap, meestal rondom de 20e week. Als je zwanger
Noach bouwt een ark Genesis 6-8
2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met
Informatie voor patiënten. Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie
Informatie voor patiënten Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie z U hebt diabetes mellitus (suikerziekte) en komt binnenkort naar het ziekenhuis voor een onderzoek of
Muis heeft tikkertje gespeeld met Draak. Het is al donker als ze naar huis wil. Muis moet nog een heel eind door het bos.
Muis heeft tikkertje gespeeld met Draak. Het is al donker als ze naar huis wil. Muis moet nog een heel eind door het bos. Ben je niet bang? vraagt Draak. Muis trekt haar zwaard. Ik heb een zwaard. Ik draag
Informatie sport en bewegen bij diabetes mellitus
FYSIOTHERAPIE Informatie sport en bewegen bij diabetes mellitus ADVIES Informatie sport en bewegen bij diabetes mellitus In deze folder vindt u informatie over het effect van sport en bewegen bij diabetes
Wat is looptraining?
Looptraining LOOPTRAINING Looptraining is de behandeling van eerste keus bij patiënten bij wie de diagnose etalagebenen, ook wel claudicatio intermittens genoemd, is gesteld. Het is mogelijk zelfstandig
EEN LEERLING IN MIJN KLAS HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
EEN LEERLING IN MIJN KLAS HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Wat betekent Type 1 Diabetes in de praktijk?... p. 10 Hoe herken ik een te hoge of te lage bloedglucosewaarde?...
EEN LEERLING IN MIJN KLAS HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
EEN LEERLING IN MIJN KLAS HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Wat betekent Type 1 Diabetes in de praktijk?... p. 10 Hoe herken ik een te hoge of te lage bloedglucosewaarde?...
Wie van hen heeft diabetes?
verbindt Wie van hen heeft diabetes? De verwachting is dat in de toekomst één op de drie patiënten diabetes heeft. En wist u dat er een relatie is tussen diabetes en de mondgezondheid? In deze brochure
Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes
Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes Lekker en gezond eten met diabetes 3 Gezond eten heeft zin Met diabetes heb je extra veel plezier van gezond eten: je zit lekkerder in je
MIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
MIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Wat betekent Type 1 Diabetes in de praktijk?... p. 10 Kan mijn kleinkind dan nog wel langskomen of komen logeren?...
MIJN KIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
MIJN KIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Is mijn kind te genezen?... p. 10 Kan mijn kind nog op schoolkamp?... p. 12 Kan mijn kind nog op zichzelf wonen?...
MIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
MIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Wat betekent Type 1 Diabetes in de praktijk?... p. 10 Kan mijn kleinkind dan nog wel langskomen of komen logeren?...
Wat is diabetes? Informatiebrochure. Wat is diabetes? Items:
I Informatiebrochure Wat is diabetes? Items: Diabetes type 1 Afweersysteem Vingerprikken Insuline injecteren Diabetes type 2 Andere vormen Wat is diabetes? Eilandjes van Langerhans in de Alvleesklier Er
MIJN KIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
MIJN KIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Is mijn kind te genezen?... p. 10 Kan mijn kind nog op schoolkamp?... p. 12 Kan mijn kind nog op zichzelf wonen?...
Collega s activeren collega s. De aanjager laat mensen meer bewegen
Collega s activeren collega s De aanjager laat mensen meer bewegen Waarom hebben we aanjagers nodig? Veel mensen willen wel meer bewegen. Maar in de hectiek van alledag lukt dat vaak niet. Een klein zetje
Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise
Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise Dit formulier bepaalt uw lichamelijke activiteiten niveau. Lees dit formulier door en kies de zin die het beste aansluit bij uw huidige
OLVG, locatie Oost diabetes en zwangerschap
OLVG, locatie Oost diabetes en zwangerschap Wat is diabetes?... 2 Vormen van diabetes... 2 Diabetes type 1... 2 Diabetes type 2... 2 Onderzoek... 2 Glucosedagcurve... 3 HbA1C... 3 Behandeling... 3 Zwangerschap...
Kindergeneeskunde. Kinderdiabetes team. Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep
Kindergeneeskunde Kinderdiabetes team Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Wat is Diabetes? Diabetes Mellitus is een ziekte waarbij de alvleesklier
Hoe gaat het met je studie?
195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.
Hart inde Praktijk INGE DE WEERDT OVER DE DIABETESPATIËNT2025 UITGELICHT OP NDD 2014 GUY SCHULPEN OVER BLAUWE ZORG:
Hart inde Praktijk Uitgave van Medix Publishers - jaargang 4 - nummer 1 - voorjaar 2014 INGE DE WEERDT OVER DE DIABETESPATIËNT2025 UITGELICHT OP NDD 2014 PREVENTIE VAN DIABETES MOET VOOR JE 25STE GUY SCHULPEN
Diabetes en zwangerschap
Gynaecologie Diabetes en zwangerschap www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is diabetes?... 3 Vormen van diabetes... 4 Diabetes type 1... 4 Diabetes type 2... 4 Zwangerschapsdiabetes... 4 Onderzoek...
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord
Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid
Suikerziekte. bij honden en katten
Wat is suikerziekte? Diabetes of suikerziekte is als ziekte bij mensen goed bekend. Maar wat niet iedereen weet is dat ook onze vrienden op vier poten het kunnen krijgen! Diabetes is een hormonale ziekte:
Diabetes type 2. Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Borstvoeding en diabetes
Borstvoeding en diabetes 1 Door middel van deze folder informeert het van Weel Bethesda ziekenhuis u over het geven van borstvoeding bij Diabetes Mellitus. Diabetes en borstvoeding kunnen in de meeste
Waar een wil is, is een Weg!
5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht
Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand.
Thema 5 Woonomgeving Oefening 2 Situatie 1 Pardon meneer, mag ik iets vragen? Jazeker, wat kan ik voor doen? Weet u het postkantoor is? Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna
Diabetes en zwangerschap
Verloskunde/Gynaecologie Diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,
De vrouw van vroeger (Die Frau von früher)
Roland Schimmelpfennig De vrouw van vroeger (Die Frau von früher) Vertaling Tom Kleijn Personen FRANK, midden veertig CLAUDIA, zijn vrouw ROMY VOGTLÄNDER ANDI, zoon van Frank en Claudia TINA, Andi's vriendin
Je mag toch geen suiker? Dat dacht mijn oma. Na drie jaar... Had ze een hele vieze taart voor me gemaakt, terwijl de hele familie iets lekkers at.
~1~ s n a l a b n i Happy A ls ouder van een kind met een chronische ziekte weet u vast als geen ander hoe moeilijk de balans is tussen goede zelfzorg en een prettig en gelukkig leven. Om er achter te
Vitale Vaten. Ineke Sterk projectleider Vitale Vaten 4 oktober 2011
Vitale Vaten Ineke Sterk projectleider Vitale Vaten 4 oktober 2011 Dé Gezonde regio: waar? Dé Gezonde regio: wie? Verleiden Opbouw presentatie Inleiding hart- en vaatziekten Project Vitale Vaten Gorinchem
Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006
WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
aandacht voor type 1 diabetes
aandacht voor type 1 diabetes Type 1 diabetes, wat is dat? Bij type 1 diabetes maakt het lichaam geen insuline meer aan. Dat brengt de glucosebalans (glucose = suiker) uit evenwicht. Als je type 1 diabetes
Bewegen tijdens chemotherapie
Bewegen tijdens chemotherapie (Onco-move) mca.nl Inhoudsopgave Voordelen van bewegen Welke vorm van beweging? Opbouw lichamelijke activiteit Intensiteit van bewegen Borgschaal Dagboekje Adviezen: starten
Samen zorgen we voor uw diabetes! PATIËNTENFOLDER OVER ZORGPROGRAMMA DIABETES
Samen zorgen we voor uw diabetes! PATIËNTENFOLDER OVER ZORGPROGRAMMA DIABETES Samen zorgen we voor uw diabetes! Nederland telt naar schatting één miljoen mensen met diabetes en de verwachting is dat dit
Zwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes In deze folder krijgt u informatie over zwangerschapsdiabetes. Deze vorm van diabetes kan bij vrouwen ontstaan tijdens de zwangerschap, meestal rondom de 20e week. Hoe ontstaat zwangerschapsdiabetes
Diabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap U heeft diabetes en wilt graag zwanger worden. Voor de ontwikkeling en de groei van het kindje is het belangrijk dat uw diabetesregulatie goed is. Maar
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zwangerschapsdiabetes. Begeleiding in het Refaja ziekenhuis
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal Zwangerschapsdiabetes Begeleiding in het Refaja ziekenhuis ZWANGERSCHAPDIABETES BEGELEIDING IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING Deze folder is voor u bedoeld als u tijdens
Zelfregulatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Zelfregulatie U heft suikerziekte (diabetes mellitus) en gebruikt daarvoor twee of vier maal per dag insuline. In overleg met uw arts heeft u besloten dat u zelf uw diabetes mellitus gaat regelen (zelfregulatie).
gedragsregel in verhaal: pesten
gedragsregel in verhaal: pesten Hallo zwemmers! Zoals jullie weten, is Miep Muis van zwemclub de Spatters nog niet zolang geleden gestopt met zwemmen. Haar trainer heeft mij verteld dat ze niet meer wilde
pagina 1 van 7 Vragenlijst Toestemming uitwisselen medische gegevens Invullen namens: NPCF - Nanda Beck Tekstgrootte: A A A Toestemming uitwisselen medische gegevens Inleiding Uw zorgverlener is verplicht
Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.
Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.
DIABETES. Laten we ons daarom eens buigen over deze ziekte en op die manier onze alvleesklier ook beter begrijpen.
DIABETES In dit artikel wil ik onze pancreas of alvleesklier belichten. Wanneer ik de naam van dit orgaan hoor, komt onmiddellijk de associatie met suikerziekte of diabetes naar boven. Waar deze ziekte
Kijk maar naar enkele reacties van leerlingen en ouders.
Inleiding 7 Steeds vaker komen we op school leerlingen tegen van wie de ouders gescheiden zijn. Eén op de drie huwelijken wordt ontbonden en veelal zijn daarbij kinderen betrokken. Uit onderzoek blijkt
Informatiebijeenkomsten en voorlichting in Boeimeer en Ruitersbos
Comfortabel blijven wonen in uw woning Informatiebijeenkomsten en voorlichting in Boeimeer en Ruitersbos Een slimme senior is op de toekomst voorbereid! Steeds meer mensen blijven tot op hoge leeftijd