Een traject naar werk, de visie van sp.a Alle werkzoekenden in Vlaanderen verdienen gepaste kansen op de arbeidsmarkt

Transcriptie

1 Een traject naar werk, de visie van sp.a Alle werkzoekenden in Vlaanderen verdienen gepaste kansen op de arbeidsmarkt John Crombez voorzitter Yasmine Kherbache Vlaams Parlementslid Rob Beenders Vlaams Parlementslid

2 1. Inleiding Jobs, jobs, jobs! Door de zesde staatshervorming heeft Vlaanderen er op het vlak van arbeidsmarktbeleid heel wat extra bevoegdheden, hefbomen én maatregelen bijgekregen. Zo is Vlaanderen sinds 1 juli 2014 bevoegd voor de loonkostverminderingen voor doelgroepen en heeft het voor de opvolging van werkzoekenden nu niet alleen de wortel (begeleiding), maar ook de stok (sanctionering) in handen. De Vlaamse regering ging na de verkiezingen van vorig jaar dus meteen van start met een waaier aan mogelijkheden en middelen om zelf in te grijpen op de arbeidsmarkt. Jobs, jobs, jobs! was ook hét credo van het regeerakkoord. Maar nu zijn we een jaar later en wat stellen we vast? Het budget voor doelgroepenkorting wordt verminderd en de extra middelen (125 miljoen euro) voor 2015 en 2016 zijn geschrapt. Bovendien wordt het verkleinde budget minder doelmatig ingezet. Dat betekent dat de loonkost voor de allerzwaksten - zoals laaggeschoolde jongeren en langdurig werklozen fors verhoogd wordt. En voor ouderen die het nu al zo moeilijk hebben om weer aan de slag te gaan worden de maatregelen ingeperkt. Vlaanderen liet de kans liggen om de nieuwe instrumenten meteen maximaal en doelmatig in te vullen, terwijl al 6 jaar dezelfde minister van Werk aan de slag is. Het huidige Vlaamse arbeidsmarktbeleid heeft nochtans nood aan duidelijke, eenvoudige en doelgerichte ingrepen. Het is dan ook hoog tijd dat we de nieuwe bevoegdheden die Vlaanderen heeft ten volle benutten. Ten dienste van al diegenen die op zoek zijn naar een job op maat, ten dienste van al die werkgevers op zoek naar werknemers op maat. sp.a wil iedereen in dat verhaal meenemen, in een traject naar werk. De cijfers bewijzen dat de grootste tewerkstellingswinst voor onze arbeidsmarkt ligt bij kansengroepen. Laten we daar dan ook volop op inzetten. Voor sp.a verdienen alle werkzoekenden gepaste kansen op de arbeidsmarkt. Wij geven niemand op. Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 2

3 2. De Vlaamse arbeidsmarkt: de vaststellingen In het kader van het PACT 2020 stelde Vlaanderen zich tot doel om tegen 2020 een werkzaamheidsgraad van 76% te realiseren voor de bevolking van jaar. Momenteel zitten we aan 71,9%. Vorig jaar ontwikkelde het Steunpunt Werk en Sociale Economie (WSE) een interessante tool om na te gaan of we die doelstelling halen en bij welke groepen de deelname zal moeten vergroten om die doelstelling te halen. Uit die cijfers blijkt dat we bij gelijkblijvend beleid zullen stranden op 71,98%. Zelfs in het meest optimistische scenario waarbij de maatregelen van de vorige federale regering met betrekking tot eindeloopbaan hun verhoopte resultaat halen qua werkzaamheid onder 55+ers én dat het economisch herstel de jeugdwerkloosheid doet afnemen, stranden we op 73,07%. Het is dus hoog tijd om een tandje bij te steken. Want die 76% moeten we als doelstelling houden, alleen al om de financiering van onze sociale zekerheid te vrijwaren. De vaststellingen na 6 jaar beleid van minister van Werk Muyters zijn dan ook bedroevend: de langdurige werkloosheid bij jongeren is gestegen, de zeer langdurige werkloosheid tussen 25 en 50 jaar eveneens én de kans op werk voor 50-plussers is amper toegenomen en zakt zelfs na 58 jaar. Die 76%-doelstelling is geen fetisj. We moeten vooral naar die doelstelling streven omdat iedereen die wenst te werken, daar ook de kans moet toe krijgen en dat aan degelijke loon- en arbeidsvoorwaarden. De mogelijkheid om in de middenleeftijd van de jarigen (exclusief kansengroepen) met een gemiddelde werkzaamheidsgraad van 85,5 procent nog veel tewerkstellingswinst te halen, is niet groot. Voor die leeftijdsgroep is het vooral belangrijk om werk werkbaar te houden en de combinatie van werk en privéleven haalbaar te houden. Want de laatste jaren zien we ook in die leeftijdsgroep een onrustbarende toename van mensen met een arbeidsongeschiktheid (bron Riziv-statistieken) met psychische klachten als voornaamste bron. Waar de tewerkstellingswinst te halen is, is door meer mensen met een lage scholing, mensen van allochtone origine, mensen met een ziekte of arbeidshandicap beter in het arbeidsproces te integreren. Ook bij de 50+ers is er nog een behoorlijke vooruitgang te boeken. Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 3

4 3. De regering van de gemiste kansen De regionalisering van het doelgroepenbeleid biedt Vlaanderen de kans een beleid te voeren op maat van de specifieke noden en knelpunten van haar arbeidsmarkt. Dat doet deze Vlaamse regering echter niet. In het regeerakkoord staat: Om de efficiëntie en effectiviteit van ons doelgroepenbeleid te verhogen, voeren we een drastische vereenvoudiging door. We beperken het aantal maatregelen tot drie doelgroepen, met name jongeren, 55-plussers en personen met een arbeidshandicap. In realiteit kiest men voor een beleid dat minder effectief is, minder efficiënt, en niet gericht op de doelgroepen met de grootste afstand tot de arbeidsmarkt. Bovendien wordt het budget voor loonkostvermindering fors verminderd. Zie bijlage Laaggeschoolde jongeren hebben het moeilijk een job te vinden of te behouden en lopen een hoger risico op (langdurige) werkloosheid. In Vlaanderen is één op twee jonge werkzoekenden laaggeschoold en ligt hun werkloosheidsgraad drie keer hoger dan die van hooggeschoolden. Zeker ongekwalificeerde jongeren lopen een sterk verhoogd risico op werkloosheid. Naast inzetten op competentieversterking verdienen deze jongeren een extra impuls hun loonkost moet naar omlaag - zodat werkgevers aangemoedigd worden hen een job aan te bieden. Maar wat stellen we vast? Deze Vlaamse regering heeft geen oog voor de realiteit en de specifieke ondersteuning die laaggeschoolden nodig hebben om aan een job te geraken. Ze trekt immers een streep onder die opdeling en zet voortaan in op een loonkostenverlaging voor laag -en middengeschoolden. Dat terwijl de cijfers nochtans boekdelen spreken. Zo is 52% van de 25-jarige werkzoekenden laaggeschoold (max 2de graad secundair). Meer nog, laaggeschoolde jongeren worden duurder met de doelgroepenkorting van de Vlaamse regering. Concreet? Voor een jongere zonder diploma secundair met een brutoloon van euro stijgt de loonkost met 2% in het eerste jaar en met 5% in het tweede jaar na aanwerving. Terwijl voor een jongere met een diploma lager secundair met hetzelfde brutoloon de loonkost daalt met 17 % in het eerste jaar en met 15% in het tweede jaar. De laaggeschoolde jongere die zwak staat op de arbeidsmarkt, wordt duurder, de jongere die sterker staat op de arbeidsmarkt wordt goedkoper. De keuze van de werkgever zal snel gemaakt zijn. Dat is een gemiste kans. De groep laaggeschoolde jongeren (-25) hebben nood aan een maatregel die hun loonkost doet dalen Als we willen dat iedereen langer werkt, moeten oudere werknemers ook die kansen krijgen. De Vlaamse regering wil de 55+ ers een duw in de rug te geven en doet daar goed aan, maar Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 4

5 ze vergeet daarbij de groep tussen de 50 en 54. In Vlaanderen is bijna 11% van het totaal aantal werkzoekenden tussen de 50 en 54 jaar. Het duurder maken van deze groep, maakt het voor hen nog moeilijker om aan een job te geraken. Bij verlies van job, hebben 50+ ers immers 80% kans op langdurige werkloosheid. Ook zij worden aan hun lot overgelaten. Door het wegvallen van de Vlaamse tewerkstellingspremie en de versterkte federale doelroepenkorting voor deze groep, stijgt de loonkost in het eerste jaar na aanwerving met bijna 58%! De kansen op werk voor deze groep zijn sowieso nog veel lager dan hun jongere lotgenoten. Maar met deze forse loonkostverhoging, wordt hun situatie helemaal uitzichtloos. Dat is een gemiste kans. Het is een vergissing van de Vlaamse regering om de groep werkzoekenden tussen de 50 en 54 jaar te laten vallen. Zij hebben nood aan een maatregel die hun loonkost doet dalen Wat met de langdurige werkzoekenden tussen de 24 en 55 jaar? Die worden helemaal van de trein geduwd, omdat er voor hen nu geen enkele maatregel meer overblijft. Uit cijfers blijkt nochtans dat het gaat om heel wat mensen die via de bestaande doelgroepenkorting voor langdurig werkzoekenden aan de slag geraakten. In 2014 maakten meer dan langdurig werkzoekenden (van wie nieuwe instromers) jonger dan 45 gebruik van de doelgroepenkorting. Bij de 45-plussers maakten meer dan langdurig werkzoekenden (van wie nieuwe instromers) gebruik van de doelgroepenkorting. Werkgevers zouden net moeten gestimuleerd worden om het potentieel werkzoekenden tussen 24 en 55 jaar ten volle te benutten, door onder meer een loonkostenverlaging. Zo maak je het voor werkgevers aantrekkelijk om langdurig werkzoekenden tussen 24 en 55 jaar weer kansen te geven. Met de huidige cijfers in de hand, weten we dat de Vlaamse regering zo maar eventjes werkzoekenden in de kou laat staan in het kader van haar zogenoemde nieuwe doelgroepenbeleid - voorlopig een aankondigingsbeleid -. De groep die langer dan 2 jaar werkzoekend is, wordt trouwens alsmaar groter: +11,5% ten opzichte van een jaar geleden. Door de loonkost voor de langdurig werklozen drastisch te verhogen duwt de Vlaamse Regering hen nog dieper in de werkloosheid. Om een idee te geven: een 45-plusser die anderhalf jaar werkloos is, wordt maar liefst 14% duurder. En als daarbij ook nog de werkuitkering zou wegvallen, maar liefst 50 % duurder! In plaats van aanwerving te stimuleren, wordt aanwerving van deze groep financieel ontmoedigd. Dat is een gemiste kans. De groep langdurig werkzoekenden tussen de 24 en 55 hebben nood aan een maatregel die hun loonkost doet dalen Tot slot is het onduidelijk wat het alternatief is voor werkzoekenden die (nog) niet klaar zijn voor de arbeidsmarkt. Voor heel wat werkzoekenden is de stap naar werk, al dan niet ondersteund met een doelgroepenmaatregel, niet evident. Ze missen de nodige werkervaring. Waar tot vandaag langdurige, vaak laaggeschoolde werkzoekenden en leefloners de kans krijgen om via trajecten werkervaring en artikel 60 de stap naar werk te Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 5

6 zetten, zullen zij in de toekomst begeleid worden naar werk. Dat betekent concreet dus geen tijdelijke tewerkstelling meer op reguliere werkvloeren om weer in een werkritme te stappen, om te werken aan arbeidsattitudes en competenties, om de noodzakelijke werkervaring op te doen die de arbeidsmarkt vereist. Nochtans bieden zulke werkervaringstrajecten een veel grotere kans op een duurzame job, al dan niet bij diezelfde werkgever. Zonder de nodige werkervaring vergroot de Vlaamse regering de afstand tot de arbeidsmarkt voor deze groep. Onbegrijpelijk is het dan ook dat de Vlaamse regering precies hier zonder meer een streep onder trekt. Zo verdwijnen meer dan contracten voor leefloners (artikel 60) en meer dan contracten werkervaring voor langdurig werkzoekenden. De Vlaamse regering kiest er nu voor werkervaring en artikel 60 door intensieve werkbegeleiding te vervangen. Zo ontneemt ze werkzoekenden niet alleen een pak kansen op de werkvloer, maar nog erger is: wat ben je met een intensieve begeleiding als er geen jobs zijn? Want naar waar begeleid je ze dan, vragen we ons af, als je geen evenwichtig en specifiek doelgroepenbeleid uittekent. Een bijsturing en afstemming van de trajecten werkervaring en artikel 60 waren nodig nu beide instrumenten onder de regie van VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling) zijn ondergebracht. De afschaffing is daarentegen weer een gemiste kans. Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 6

7 4. Ons antwoord: krachtenkloof dichten met Vlaamse hefbomen sp.a wil kansen creëren voor wie nog niet aan het werk is. Aanvullende maatregelen zijn noodzakelijk zolang bepaalde kansengroepen die kansen niet krijgen. Wij mikken op een beleid op maat van alle mensen en niet alleen een beleid voor mensen die meekunnen. sp.a wil de krachtenkloof in onze samenleving dichten, omdat precies daar de winst voor onze arbeidsmarkt zit. De volgende maanden gaan we de boer op om met alle betrokken partijen - van werkgevers, arbeidsspecialisten tot stakeholders op de arbeidsmarkt, én het middenveld om onze visie, concrete plannen én ideeën te bespreken. sp.a gelooft in het belang en de meerwaarde van sociaal overleg Doelgroepenbeleid met 4 pijlers sp.a wil met duidelijke en eenvoudige maatregelen sociaal en doelgericht ingrijpen op de Vlaamse arbeidsmarkt. Zo kunnen we de tewerkstellingswinst - die bij de kansengroepen zit - ten volle verzilveren met een écht doelgroepenbeleid op maat en die naam waardig. Een absoluut uitgangspunt bij de concrete invulling van dat doelgroepenbeleid is dat het voor sp.a onaanvaardbaar is dat de loonkost voor langdurig werklozen, laaggeschoolde jongeren en 55+ers hoger wordt ten opzichte van vandaag. Bovendien is het nogal cynisch dat de partijen die op federaal niveau de wettelijke pensioenleeftijd verhogen van 65 naar 67 jaar, de loonkost verhogen voor werkgevers die hun werknemers van 62 jaar of ouder in dienst houden. Dat cynisme staat zelfs letterlijk in de conceptnota van de minister van Werk: Ten opzichte van het huidige federale beleid (= beleid vorige federale regering) is het nieuwe beleid iets minder gunstig voor jarigen, maar veel gunstiger (= 1150 euro in plaats van euro per kwartaal) voor jarigen. sp.a pleit voor een doelgroepenbeleid loonkostverlaging - op basis van 4 pijlers. Pijler 1: jonge laaggeschoolde werkzoekenden (-25) Waar de Vlaamse regering 220 miljoen uittrekt voor een doelgroepenmaatregel die meer dan 90% van de jonge werkzoekenden beoogt, pleit sp.a voor een gerichte maatregel voor laaggeschoolde jongeren. Laaggeschoolde jongeren mogen niet duurder worden dan vandaag. De huidige middelen voor laaggeschoolde jongeren (48 miljoen euro) worden opgetrokken naar 60 miljoen euro. De voorgestelde doelgroepenkorting van de Vlaamse Regering wordt versterkt met een hogere tegemoetkoming bij de start van de tewerkstelling. De resterende 160 miljoen euro die de Vlaamse Regering voor deze maatregel voorziet worden geheroriënteerd naar een nieuwe, 4 e doelgroepenmaatregel voor langdurig werkzoekenden. Binnen deze 4 de pijler worden midden geschoolde jongeren die dreigen in de langdurige werkloosheid terecht te komen, tijdig opgevangen. Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 7

8 Pijler 2: werkzoekende 55-plussers De Vlaamse regering wil de 55+ ers een duw in de rug te geven en doet daar goed aan, maar ze vergeet daar bij de groep tussen de 50 en de 54. Die laat deze Vlaamse regering vallen en sp.a vindt dat een vergissing. De groep van jaar die langdurig werkzoekend is of dreigt te worden en door deze maatregel van de Vlaamse regering niet op de trein kan springen, komt in ons plan via de 4 e pijler in aanmerking voor een doelgroepenkorting. Pijler 3: werkzoekenden met een handicap De bestaande Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) blijft behouden voor werkgevers die personen met een arbeidshandicap aanwerven. Pijler 4: langdurig werkzoekenden De 4 de doelgroepenmaatregel, gemoduleerd op basis van leeftijd en werkloosheidsduur, zorgt ervoor dat we langdurig werkzoekenden meenemen op onze trein. -25-jarige jongeren die niet laaggeschoold zijn én 6 maanden werkzoekend zijn, komen in aanmerking voor deze doelgroepenkorting. Langdurig werkzoekenden tussen de 25 en 50 jaar die 12 maanden werkzoekend zijn, komen eveneens in aanmerking voor deze doelgroepenkorting, net als langdurig werkzoekenden tussen de 50 en 54 jaar, die 6 maanden werkzoekend zijn. Door de heroriëntering van 160 miljoen euro uit de jongerenmaatregel van de Vlaamse regering financieren we deze pijler voor langdurig werkzoekenden De troeven van werkervaring en sociale economie sp.a wil iédereen meenemen, ook zij die niet op eigen kracht op de trein kunnen springen. Want alle werkzoekenden in Vlaanderen verdienen gepaste kansen op de arbeidsmarkt. Daarom zetten we volop in op de mogelijkheden tot werkervaring waar deze regering komaf mee maakt en investeren we in sociale tewerkstelling. Werkervaring Voor heel wat werkzoekenden is de stap naar werk, al dan niet ondersteund met een doelgroepenmaatregel, niet evident. Na een intensieve trajectbegeleiding naar werk, hetgeen behoort tot de basisopdracht van VDAB, missen zij nog de nodige werkervaring. Het gebrek aan die voortdurend vereiste werkervaring, de stap naar de vaste structuur van een job, de juiste arbeidsattitude en noodzakelijke basiscompetenties kun je niet enkel via begeleiding bijbrengen. Wanneer begeleiding en opleiding te kort schieten en werk op korte termijn niet haalbaar is, moeten werkervaringstrajecten mogelijk blijven. sp.a pleit voor het behoud van werkervaringstrajecten voor werkzoekenden en leefloners met tijdelijke arbeidscontracten. De concrete werkervaringstrajecten op werkvloeren bij leerwerkbedrijven én via trajecten van artikel 60/61 bij OCMW s kunnen we doelgericht en aanvullend inzetten. Naast de begeleidingsopdracht Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 8

9 van VDAB en partners met oog op doorstroming naar werk zijn werkervaringstrajecten een troefkaart om uit te spelen. OCMW s en lokale besturen moeten samenwerkingsakkoorden sluiten waarin duidelijke doelstellingen en taakafspraken zijn vastgelegd over toeleiding, overdracht en inzet van trajecten. De VDAB kan niet zonder de expertise van de OCMW s op het terrein, de OCMW s kunnen niet zonder VDAB om de doorstroom van artikel 60 naar werk te verzekeren. Bovendien kan de Vlaamse overheid op deze manier de cofinanciering van lokale besturen in het Vlaamse arbeidsmarktbeleid verzekeren. Sociale economie Iedereen zou evenveel kans moeten hebben op een duurzame job. Los van scholing, achtergrond, fysieke of psychische mogelijkheden. Toch is dit voor een grote groep mensen niet altijd haalbaar. De afstand tot de arbeidsmarkt is groot, te groot om zonder duurzame ondersteuning te kunnen werken, ook al zijn ze 100 procent gemotiveerd. Deze mensen hebben andere hefbomen nodig: met name een aangepaste job, permanente begeleiding en competentieversterking. Zij vallen overal tussen uit. Volgens de VDAB hebben meer dan werkzoekenden nood aan competentieversterking en ondersteuning. Een groeiend deel daarvan komt in aanmerking voor een tewerkstelling in de sociale economie. De sociale economie biedt deze mensen wél de kans om op maat van hun beperkingen aan de slag te gaan, om zelf voor een inkomen te zorgen. In de vorige legislatuur - met sp.a - werd een forse vereenvoudiging doorgevoerd. De ondernemingen in de sociale economie staan klaar om van start te gaan, om de vele werkzoekenden voor wie werkervaring of een doelgroepenmaatregel geen oplossing biedt wel die job op maat te geven. sp.a wil precies om die reden net méér sociale economie dan minder. De jobkansen liggen er voor het grijpen. Wij vragen om deze sector te laten groeien en niet te behandelen als een palliatieve patiënt zoals deze Vlaamse regering doet. Voorzie een groeipad om meer mensen aan het werk te helpen, ook zij die niet zonder ondersteuning de stap kunnen zetten. Vaak betekent het een tussenstap naar een job in het normale economisch circuit. sp.a pleit voor een groeipad vanaf 2015 van 150 VTE (Voltijds Equivalent)/jaar voor de lokale diensteneconomie en 200 VTE (Voltijds Equivalent)/jaar voor maatwerkbedrijven. Ook voor de maatwerkafdelingen moet een actieve opstart mogelijk worden. In diezelfde context is ook de afschaffing van artikel 60 en 61 van de OCMW-wet betreurenswaardig. De Vlaamse regering schrapt daardoor zomaar eventjes meer dan contracten bij ondernemingen in de sociale economie en wil die mensen nu opvangen door een begeleidingstraject van de VDAB. Alleen, er is nog een hemelsbreed verschil tussen begeleiden en werken in een tijdelijke job. Elk systeem is voor verbetering vatbaar, maar het is een illusie te denken dat je werk creëert door jobs te schrappen. Bovendien worden enkele maatschappelijke noden en diensten die deze groep vervult nooit door de reguliere arbeidsmarkt opgevangen. Denken we bijvoorbeeld maar aan de beveiliging van een fietsenstalling. Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 9

10 Werk en zorgtrajecten Tot slot, voor al de mensen voor wie een betaalde tewerkstelling niet, nog niet of niet meer haalbaar is, ligt een werk- en zorgdecreet klaar. Wij vragen de Vlaamse regering om dit uit te voeren. Een steeds groter wordende groep mensen balanceert op de dunne grens tussen zorg en arbeid, tussen welzijn en activering naar werk. Voor sommigen is er nood aan ARBEIDszorg met perspectief op werk, voor anderen is er nood aan ZORGarbeid met perspectief op hulpverlening. Het werk- en zorgdecreet biedt een kader om beide trajecten op te zetten in Vlaanderen. Werkzoekenden die niet kunnen werken, moeten niet langer in de wachtkamer van VDAB blijven (wachten) op een job die er nooit zal komen. Zij verdienen duidelijkheid en een traject op maat. Waar wachten de bevoegde ministers van werk, welzijn en sociale economie op? Werk de uitvoeringsbesluiten uit. Hoe langer men wacht, hoe groter de afstand tussen de sectoren weer wordt. Meer nog, het decreet is de hefboom om de schotten tussen werk- welzijns- en gezondheidssectoren te doorbreken met een duidelijke afstemming van ieders rol en verantwoordelijkheden. sp.a vraagt een snelle uitvoering van het werk- en zorgdecreet. Ook vragen we dat er voldoende middelen binnen welzijn vrijgemaakt worden - net als het behoud van beschikbare middelen binnen werk/sociale economie precies om de nodige trajecten op te starten Ook Vlaanderen moet en kan werk maken van werkbaar werk Uit Social Investment in Europe, a study of national policies 2015 van de Europese Commissie: 1. In Belgium, in spite of a social investment tradition, the main preoccupation of the federal and regional governments has been the reduction of the public deficit with repercussions for certain (planned) investments. For instance, there have been insufficient investments in extra childcare places and cutbacks in childcare (through higher fees), particularly in Flanders. There have been cutbacks in education (at all levels) and the introduction of higher tuition fees in higher education (Flanders). Previous budgets for subsidised jobs in social enterprises are being shifted to wage subsidies (for broader target groups and thus their impact may be diluted) in the private sector. 2. In Belgium, in 2014 the Flemish government decided to substantially increase the minimum daily fee: according to some observers, such a decision will disproportionately affect the most vulnerable families, possibly resulting in more parents choosing to stay at home instead of going to work. Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 10

11 Om de spits van het leven op een betere manier te organiseren, moet Vlaanderen alle hefbomen die ze heeft maximaal benutten. Vlaanderen kan en mag niet aan de zijlijn blijven staan in de discussie over werkbaar werk en alleen maar toekijken naar initiatieven op federaal vlak. Ze heeft daartoe zelf de nodige instrumenten in handen om werkbaar werk voor zij die aan het werk zijn mogelijk te maken, net zoals voor kansengroepen die we aan een job willen helpen. Dat betekent dat Vlaanderen zijn instrumenten om werk én privé te verzoenen optimaal moet inzetten en investeren. Investeren in betaalbare kinderopvang (voor werknemers én werkzoekenden), of investeren in een betaalbaar, sterk en efficiënt openbaar vervoer (voor werknemers én werkzoekenden). Vlaanderen moet ook de werking van het Ervaringsfonds (overgeheveld van het federale niveau) niet alleen versterken met een structurele financiering, maar ook verbeteren. Zo kunnen we ondernemingen die hun arbeidsorganisatie en taakinhoud aanpassen op maat van hun werknemers financieel aanmoedigen. Net zoals Vlaanderen ook het recht op loopbaanbegeleiding kan democratiseren, zeker voor diegenen met een bescheiden inkomen. In het kader van werkbaar werk is sp.a al een ronde van Vlaanderen opgestart met federaal kamerlid Meryame Kitir. Die ronde van bedrijven én werknemers gaan we de volgende weken en maanden opvoeren Handvest van de werkzoekende 2.0 Als werkzoekende heb je een heleboel plichten en verplichtingen. Zo ben je verplicht om beschikbaar te zijn voor de arbeidsmarkt, moet je actief zoeken naar werk en mag je geen passende job of opleiding weigeren. Wat minder bekend is, is dat je ook enkele rechten hebt. Deze rechten werden opgenomen in het Handvest van de Werkzoekende. Het handvest bepaalt een aantal afdwingbare rechten voor de werkzoekenden. Door de wijzigingen op de arbeidsmarkt en in het beleid is dat handvest aan een grondige update toe. sp.a wil enkele rechten en engagementen van de overheid decretaal vastleggen in een nieuw handvest, het Handvest van de werkzoekende 2.0, met onder meer volgende bouwstenen: recht op gelijke behandeling houdt in dat we discriminatie effectiever aanpakken via praktijktesten; recht op antwoord als sollicitant; reëel recht op begeleiding; recht op passende jobaanbieding Ook hier start sp.a een overlegronde met alle betrokken partners om in het najaar te landen met een voorstel rond het Handvest van de werkzoekende Dialoog over de jobs van de toekomst Tot slot moéten we stilstaan bij de toenemende automatisering én robotisering van onze arbeidsmarkt. De revolutie is intussen al ingezet waarbij werkkrachten vervangen worden door machines, computers en robots. Dat is geen sciencefiction. Die revolutie maken we nu al mee en Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 11

12 gaat met rasse schreden vooruit. Dat moet ons tot nadenken aanzetten over de toekomst van onze arbeidsmarkt en er vooral naar handelen. De eerste slachtoffers van automatisering zijn laaggeschoolden en het einde is nog lang niet in zicht. Zo presteerde Google Maps het om in om amper enkele uren alle handelaars van Frankrijk te lokaliseren, daar waar in een nog niet zo ver verleden auto s met camera s uren- of dagenlang door de straten moesten rijden om die operatie mogelijk te maken. Ons verhaal van activering gaat beschikbare jobs en noden invullen van werknemers- en werkgevers. Maar wat als die jobs er in de toekomst niet meer zijn? Dat wordt een cruciale vraag en dus moeten we nu al verder kijken dan onze huidige arbeidsmarkt. Ook daar hoeft Vlaanderen niet aan de zijlijn te staan en toe te kijken hoe jobs verdwijnen. sp.a neemt daarom het engagement om een dialoog op te starten met arbeidsspecialisten, werkgevers, het middenveld en alle stakeholders. Die dialoog moet uitmonden in een visietekst die we willen bespreken op ons congres in december. Samengevat en zoals eerder al benadrukt: sp.a gaat de volgende maanden de boer op om met alle betrokken partijen - van werkgevers, arbeidsspecialisten tot stakeholders op de arbeidsmarkt, én het middenveld om onze visie, concrete plannen én ideeën te bespreken. sp.a gelooft in het belang en de meerwaarde van sociaal overleg. Na onze verschillende overlegrondes zullen we op ons congres in december van werkbaar werk, het Handvest 2.0 én de jobs van de toekomst centrale thema s maken. Een traject naar werk, de visie van sp.a - persconferentie 7 juli 2015 pag. 12