discriminatie 2018 limburg

Transcriptie

1 MONITOR discriminatie 8 limburg cijfers cases analyse april 9

2 Monitor 8 In de Monitor Discriminatie 8 Limburg zijn alle discriminatiemeldingen en -incidenten opgenomen van: Antidiscriminatievoorziening Limburg ( Limburg), politie-eenheid Limburg en meldpunten van Mook en Middelaar, Gennep, Horst aan de Maas en Venray én cijfers van het College voor de Rechten van de Mens. Deze monitor is een van de regionale uitgaven behorend bij het landelijke rapport Discriminatiecijfers in 8 dat gelijktijdig verschijnt. Hierin staan analyses van landelijke trends en verwijzingen naar relevant wetenschappelijk onderzoek. Cijfers over Limburg zijn samengevat in tabellen op pagina / en /. In de bijlagen zijn de cijfers per gemeente te vinden. De bronnen van de cijfers In Nederland zijn er diverse officiële instanties die de taak hebben om meldingen, klachten, incidenten of zaken van discriminatie te registreren. Deze organisaties hebben elk hun eigen (wettelijke) taken en werkwijze. Antidiscriminatievoorzieningen Mensen die discriminatie ervaren of hiervan getuige zijn, moeten dit kunnen melden bij een antidiscriminatievoorziening. In Limburg kunnen de inwoners van 9 gemeenten hiervoor terecht bij Limburg, de inwoners van de vier overige gemeenten bij een lokaal meldpunt. In deze monitor hebben we het verder over de s. De s geven uitvoering aan de Wet Gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen in opdracht van de gemeenten. Bij een kunnen allerlei vormen van discriminatie gemeld worden. De meldingen kunnen gaan over discriminatiegronden die in de Algemene wet gelijke behandeling zijn benoemd, maar ook over gronden die niet daarin zijn opgenomen. Het belangrijkste is dat mensen die zich gediscrimineerd voelen of van discriminatie getuige zijn, bij een terecht kunnen voor advies, informatie en ondersteuning. Samen met hen wordt bekeken of er actie wordt ondernomen of toch liever niet. Sommige melders hebben vooral behoefte aan een luisterend oor en advies. Anderen willen dat de als bemiddelende partij optreedt, ze helpt bij het doen van aangifte of ze bijstaat in een procedure, zoals bij het College voor de Rechten van de Mens. In deze monitor zijn door de politie geregistreerde discriminatie-incidenten opgenomen. Dit zijn meldingen en aangiften van discriminatie of van zaken met een discriminatoir aspect. Het kan gaan om een discriminerende uitlating of uitsluiting. Maar ook om een ander misdrijf als mishandeling, bedreiging en vernieling, waarbij uit de aangetroffen woorden in de registraties van de incidenten blijkt dat er sprake kan zijn van een discriminatoir aspect. Dit wil overigens niet altijd zeggen dat betrokkene het incident ook als discriminatie ervaren heeft. College voor de Rechten van de Mens Mensen die discriminatie hebben ervaren op school of bijvoorbeeld op het werk, kunnen het College om een oordeel vragen. Het College voor de rechten van de Mens is bevoegd om situaties te toetsen aan de gelijkebehandelingswetgeving. De situaties moeten dus betrekking hebben op de discriminatiegronden en -terreinen die in deze wetgeving zijn opgenomen. Na onderzoek en een zitting oordeelt het College of er sprake is van discriminatie of niet. In deze monitor zijn de Limburgse cijfers van het College opgenomen. Onderrapportage De cijfers in deze monitor geven een beperkt beeld van de aard en omvang van discriminatie in Limburg. Uit onderzoek in 7 is gebleken dat % van de mensen wel eens met discriminatie te maken heeft. En uit eerder onderzoek dat slechts 8% van de mensen ervaren discriminatie ergens meldt. Op basis daarvan zou het meldingen hoger kunnen zijn en vertegenwoordigen de in deze monitor weergegeven cijfers slechts gedeeltelijk de in Limburg ervaren discriminatie. De verhalen achter de cijfers De cijfers vertellen slechts een deel van het verhaal van discriminatie in Limburg. Ze zeggen echter niet alles, want daarachter schuilen verhalen van mensen die zich bijvoorbeeld niet meer veilig voelen in hun eigen huis omdat de buren discriminerende opmerkingen maken, voor wie geen plek is op de arbeidsmarkt of die in de openbare ruimte worden uitgescholden. Discriminatie schaadt mensen, verhindert participatie en integratie en heeft daarmee gevolgen voor de gehele samenleving. In deze monitor is een van deze verhalen te lezen en wordt duidelijk hoe discriminatie mensen kan kwetsen, isoleren en vernederen. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninksrijksrelaties Handreiking gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen Zie onderzoek Sociaal en Cultureel Planbureau, Ervaren discriminatie in Nederland (Andriessen, ) monitor discriminatie

3 In de bezemkast gestopt Kim is ontzettend blij met haar nieuwe baan bij een grote instelling. Helaas heeft ze te vroeg gejuicht. Kim is geboren zonder armen en een van haar aanstaande collega s bleek mensen met een fysieke beperking letterlijk niet te kunnen aanzien, wat reden was om Kim alsnog af te wijzen. Na protest mag zij toch starten op een kamertje, ver van haar eigen afdeling, in een ander gebouw. Het voelde alsof ze in de bezemkast werd gestopt. Kim is intens gekwetst, weigert de baan en meldt zich bij Limburg. Haar discriminatieklacht is daarop voorgelegd aan het bestuur van de instelling. De klacht slaat in als een bom en men is het erover eens dat dit nooit had mogen gebeuren. Aan Kim worden persoonlijk excuses aangeboden en bij wijze van preventie én om duidelijk te maken wat het doet met iemand als je zo buitenspel wordt gezet, mag zij haar verhaal doen aan het managementteam. Inmiddels is Kim aan de slag in een interessante, leuke baan bij een andere organisatie. Naar een inclusieve werkvloer Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. Artikel van de Nederlandse Grondwet Achterstand minderheidsgroepen De economie draait op volle toeren en het vacatures stijgt. Volgens de Limburgse Werkgevers Vereniging zijn er of dreigen er in veel sectoren tekorten aan werknemers. Dat is voor werkgevers een groeiend en serieus probleem, voor werkzoekenden biedt het juist kansen. Uit cijfers van het CBS blijkt echter dat deze kansen niet voor iedereen gelijk zijn. De arbeidsparticipatie van etnische minderheidsgroepen, mensen met een beperking, vrouwen, ouderen en jongeren blijft nog steeds achter bij die van andere groepen. De achterstand heeft verschillende oorzaken. Volgens nationale en internationale onderzoeken spelen (onbewuste) stereotypering en discriminatie ook een rol bij de verminderde toegang tot de arbeidsmarkt. Diversiteitsbeleid biedt kansen Voor mensen uit achterstandsgroepen die er wel in geslaagd zijn een baan te vinden, is het vervolgens moeilijk om er echt bij te gaan horen en volledig geaccepteerd te worden. Verschillende verwachtingen over elkaars achtergrond, talenten en vaardigheden, maar ook discriminatie kunnen ertoe leiden dat deze mensen weer afvloeien. Steeds meer werkgevers realiseren zich dat een actief diversiteitsbeleid belangrijk is als het gaat om personeel. Diversiteit op de werkvloer heeft echter pas zin als verschillen er ook mógen zijn, want diversiteit op zichzelf leidt niet vanzelfsprekend tot een inclusieve bedrijfscultuur. Het leren omgaan met elkaars verschillen, het positief waarderen van verscheidenheid en elkaars sterke punten, vereisen een cultuurverandering. Om Limburgse bedrijven hierbij te ondersteunen, heeft Limburg in samenwerking met MKB Limburg het projectplan Op weg naar een inclusieve arbeidsmarkt ontwikkeld. Dit zal in 9 met een pilot van start gaan. limburg

4 Discriminatieregistraties in 7 en 8 Totalen Limburg discriminatieregistraties 7 8 s meldingen 7 8 s Meldingen 6 Eigen waarneming Discriminatie-incidenten 77 9 Discriminatie-incidenten tegen werknemers 6 met publieke taak* College voor de Rechten van de Mens 6 Instroom verzoeken om oordeel * De politie rapporteert discriminatie-incidenten tegen werknemers met een publieke taak apart. Dit zijn mensen die werken voor organisaties in dienst van de overheid of taken uitvoeren namens de overheid, zoals politieagenten, ambulancepersoneel en medewerkers in het openbaar vervoer. Werkwijze s 7 8 Alleen registratie Advies en informatie Eigen onderzoek Meldpunt Eigen waarnemingen zijn door Limburg gesignaleerde voorvallen zoals nieuwsitems of vacatureteksten waarbij sprake is van discriminerende uitingen of functie-eisen. Ze zijn niet opgenomen in de overige cijfers. Antisemitische incidenten vallen juridisch gezien onder discriminatie op grond van herkomst en/of onder discriminatie op grond van godsdienst. Omdat dit onderscheid bij de registratie lastig te maken is, wordt antisemitisme apart weergegeven. Hieronder vallen meldingen over bijvoorbeeld sociale status, inkomenspositie en uiterlijke kenmerken. 6 Dit betreft bijvoorbeeld registraties van hakenkruisen waarbij niet duidelijk was of deze tegen een bepaalde groep gericht waren of incidenten zonder duidelijkheid over de discriminatiegrond. ** (waarvan tegen transgender personen) 6() 7(6) (9) 9 (9) ke gezindheid 7 8 Terrein /OM/vreemdelingenpolitie en recreatie 7 /niet van toepassing ** /niet van toepassing monitor discriminatie

5 -eenheid Limburg Exclusief tegen werknemers publieke taak 7 8 College voor de Rechten van de Mens Aantal verzoeken om een oordeel (instroom) 7 8 *** () 7 (6) /overig terrein 6 /overig 7 *** 9 6 in combinatie met uitlating 9 99 /overig (ras) Godsdienst ke overtuiging Vaste/tijdelijke arbeidscontracten 6 Grond onbekend Terrein Arbeid Werving en selectie Arbeid Aanstelling 6 Arbeid Beëindiging arbeidsrelatie Arbeid Arbeidsvoorwaarden Arbeid Arbeidsomstandigheden Goederen en Diensten 7 Geen terrein Aantal oordelen en uitspraken Oordelen met minstens een uitspraak verboden onderscheid/in strijd met de wet Oordelen zonder onderscheid/ 6 niet in strijd met de wet ** Het totale kan afwijken van het totaal meldingen omdat één melding meerdere discriminatiegronden en -wijzen kan betreffen. *** In 7 konden er per discriminatie-incident meerdere discriminatie-gronden en -wijzen worden gekozen door de case screeners van de politie. In de loop van 8 is dit teruggebracht naar één mogelijke grond of wijze. Bij wijze de meest ernstige. Hierdoor zijn de cijfers over gronden en wijzen tussen 7 en 8 niet helemaal vergelijkbaar. Raadpleeg voor nadere toelichting limburg

6 6 De cijfers van 8 De s in Limburg ontvingen in 8 in totaal meldingen. Het totaal meldingen is 7% gedaald ten opzichte van 7. Daarnaast registreerde Limburg eigen waarnemingen. De politie heeft 9 discriminatie-incidenten geregistreerd in 8 en het College voor de Rechten van de Mens heeft 6 verzoeken om een oordeel ontvangen. Voor beide organisaties betekent dit een stijging van 8% ten opzichte van 7. Bij het interpreteren van de cijfers mogen de totalen van de verschillende bronnen niet bij elkaar opgeteld worden. Daarvoor zijn ze te verschillend en ze kunnen elkaar overlappen. De cijfers van de verschillende organisaties vullen elkaar wel aan en vormen op die manier een totaalbeeld van de discriminatie in Limburg. en Discriminatie kent vele vormen en kan gebaseerd zijn op verschillende kenmerken, gronden (zie pagina /). Voor de s gaat het om gronden die in de Algemene wet gelijke behandeling zijn opgenomen en bij de politieregistraties gaat het om de gronden die in het Wetboek van Strafrecht strafbaar zijn gesteld. De meest voorkomende gronden worden hieronder toegelicht. Net als in 7 gaan de meeste meldingen (%) over de grond herkomst/huidskleur. Meldingen van woonwagenbewoners vallen ook hieronder. Ten opzichte van 7 is dit met 6% toegenomen. De meeste meldingen op herkomst/ huidskleur komen voor op het terrein van collectieve voorzieningen. Daarbij voelen melders zich gediscrimineerd door Rijksen lokale overheid en sociale dienst door uitwerking van regels en door bejegening van medewerkers. Op het gebied van huisvesting is het meldingen over herkomst toegenomen met %. Men voelt zich vooral gediscrimineerd bij het toewijzen van woningen. Andere melders voelen zich gediscrimineerd vanwege herkomst/huidskleur door politie en justitie (met % een stijging van % ten opzichte van 7). Een van hen heeft het gevoel slachtoffer te zijn van etnische profilering. Tot slot zijn meldingen op herkomst/huidskleur op het gebied van onderwijs en in de openbare ruimte afgenomen met % ten opzichte van 7. In lijn met vorig jaar, betreft % van de door s ontvangen meldingen discriminatie op grond van geslacht. Meldingen van transgenders en meldingen over zwangerschap vallen ook onder deze grond. Net als vorig jaar vinden de meeste discriminatiegevallen op grond van geslacht plaats op de arbeidsmarkt, namelijk %. Ten opzichte van 7 is dit een daling van %. De daling kan te wijten zijn aan het feit dat mensen door media-aandacht voor dit thema meer doordrongen zijn van het verbod op deze vorm van discriminatie. De door de s ontvangen meldingen gaan vooral over het niet verlengen van contracten vanwege zwangerschap. Meldingen van transgenders gaan onder andere over beledigingen en bedreigingen. In 8 heeft 6% van de meldingen betrekking op de discriminatiegrond handicap/chronische ziekte. Niet alleen fysieke handicaps of chronische ziektes vallen onder deze grond, ook psychische en mentale belemmeringen, zoals autisme en dyslexie. In lijn met 7 betreffen de meeste meldingen over handicap/chronische ziekte de terreinen collectieve voorzieningen (8%), arbeidsmarkt (%) en commerciële dienstverlening (7%). Melders voelen zich bijvoorbeeld gediscrimineerd omdat hun aandoening gebruikt wordt om ze in een regeling te plaatsen die nadelige loongevolgen voor ze heeft. Of omdat een vruchtbaarheidsbehandeling wordt geweigerd vanwege (vermeende) obesitas. Gronden politieregistraties Bij de politie geregistreerde discriminatieincidenten gaan, net als de jaren daarvoor, vaak over de discriminatiegrond herkomst/ huidskleur (7%). Net als bij de s en net als in 7 is er sprake van een toename van registraties op deze grond. Na herkomst is seksuele gerichtheid de meest geregistreerde grond (8%). Bij een kwart van de incidenten is de grond onbekend/ overig geregistreerd, dit betreffen bijvoorbeeld hakenkruisen op willekeurige plekken, waarvan onduidelijk is tegen wie ze gericht zijn. In de tabellen op pagina / is te zien hoe de geregistreerde discriminatiegronden bij s en politie verdeeld zijn over maatschappelijke terreinen dan wel locaties waar mensen discriminatie ervaren hebben. Met andere woorden: waar mensen op welke grond discriminatie hebben ervaren. monitor discriminatie

7 7 Strafrecht en discriminatie Discriminatie vraagt om een brede aanpak waarbij (overheids)instanties met verschillende achtergronden, doelstellingen en verantwoordelijkheden, zich vanuit meerdere disciplines inzetten tegen discriminatie. De strafrechtelijke inzet wordt steeds in het licht van de bredere aanpak van discriminatie bezien. 7 In dat kader bespreken Limburg, politie Limburg en het OM elk kwartaal, geanonimiseerd, voorkomende discriminatiezaken. Zo wordt inzicht verkregen in de aard en omvang van discriminatieproblematiek in de regio. Een voorbeeld van een zaak die in het strafrecht is afgehandeld: Afgelopen zomer loopt een homokoppel s nachts omarmd door de binnenstad van Roermond. De mannen worden door een voorbijganger uitgescholden. Als zij hem vragen waarom hij dat doet, wordt één van hen geslagen. De dader is vervolgens op zitting verschenen voor mishandeling met discriminatoir aspect en wordt veroordeeld tot het betalen van een geldboete van 6 euro, te vervangen door tien dagen hechtenis. De overweging hierbij was dat het slachtoffer geen letsel had en de verdachte geen strafverleden had als het gaat om geweldsdelicten. /discriminatievorm Landelijk beeld In 8 daalt het meldingen bij s in het gehele land met 8% ten opzichte van 7. De politie registreert landelijk gezien 6% minder discriminatieincidenten. De s in Limburg ontvangen 7% minder meldingen, maar het incidenten dat door politieeenheid Limburg wordt geregistreerd stijgt met 8%. Globaal gezien stijgt het politieregistraties en meldingen bij s in de helft van de politie-eenheden en daalt deze in de andere helft. Voor verdere analyse zie het landelijke rapport op Discriminatie kan zich op veel manieren uiten: onder andere in schelden, pesten, vandalisme, bedreigen en in geweld. Maar ook in de vorm van omstreden behandeling of uitsluiting bij bijvoorbeeld sollicitaties of dienstverlening. De s en de politie hanteren verschillende categorieën voor de wijze van discriminatie, respectievelijk discriminatievorm waardoor deze niet met elkaar vergeleken kunnen worden. De indeling is niet-juridisch van aard. In 8 registreren de s omstreden behandeling (66%) en vijandige bejegening (6%) als meest voorkomende discriminatievormen. Bij omstreden behandeling voelen melders zich het meest gediscrimineerd vanwege hun herkomst/huidskleur (8%) of hun handicap/ chronische ziekte (%). Zo zijn er meerdere melders die het gevoel hebben slachtoffer te zijn van etnisch profileren door politie, buschauffeurs, verhuurders van woningen enzovoort. Als het gaat om handicap/chronische ziekte worden bijvoorbeeld afspraken in het kader van passend onderwijs niet nagekomen. wordt het meest ervaren op basis van herkomst/huidskleur (7%). De discriminatie-incidenten die door de politie zijn geregistreerd betreffen vooral uitlatingen met een discriminatoir karakter (%). Mensen schelden elkaar veelvuldig uit op basis van huidskleur of (vermeende) seksuele geaardheid. en vormen de een-na-grootste categorie (%), gevolgd door bedreigingen (%) en geweld in combinatie met een uitlating (%). Bij de laatste categorie gaat het om scheldpartijen, al dan niet in combinatie met mishandeling of openlijke geweldpleging. Waar vernielingen in 7 7 Uit Aanwijzing Discriminatie, Staatscourant nr , december 8 nog 7% van het totaal vormden, is dat in 8 nog maar %. Ook geweldsincidenten in combinatie met een uitlating komen minder voor. en werden juist vaker geregistreerd. limburg

8 Mook en Middelaar Gennep = bij het en het promillage meldingen per inwoners p bij de politie en het promillage meldingen per inwoners Beek =, p, Beesel =,7 p, Nederweert = 7, p,8 Nuth =, p, Bergen Bergen =, p, Onderbanken =, p, Venray Brunssum =, p,7 Peel en Maas =,9 p, Horst aan de Maas Echt-Susteren =, p,6 Roerdalen = 7, p, Eijsden-Margraten = 6, p, Roermond =, p 7,9 Venlo Gennep =, p,8 Schinnen =, p,8 Peel en Maas Nederweert Gulpen-Wittem =, p, Simpelveld =,9 p,9 Leudal Beesel Heerlen = 6, p, Sittard-Geleen =, p, Weert Roermond Horst aan de Maas =, p,7 Stein =,8 p,6 Maasgouw Roerdalen Kerkrade =, p 9, Vaals =, p, Echt-Susteren Landgraaf =, p,9 Valkenburg aan de Geul =, p, Leudal =,8 p, Venlo =, p, Sittard-Geleen Maasgouw =, p,8 Venray =, p 9, Stein Beek Schinnen Onderbanken Brunssum Maastricht =, p, Voerendaal =,6 p,6 Meerssen Nuth Heerlen Landgraaf Meerssen =, p, Weert =,6 p 7, Maastricht Valkenburg aan de Geul Voerendaal Simpelveld Kerkrade Mook en Middelaar =, p, Eijsden-Margraten Gulpen-Wittem Vaals

9 9 Woonwagenbewoners overgeslagen De Erfgoedprijs Weert gaat in 8 naar de Sinti, voor hun geschiedenis als woonwagenbewoners. Bianca, trotse Sinti, mag de prijs in ontvangst nemen en zij wordt hierover geïnterviewd door een lokaal magazine. Groot was haar teleurstelling toen zij het magazine niet met de post ontving. Zij kwam erachter dat zij het nog nooit ontvangen had, omdat de verspreider van het magazine geen huis-aan-huis bladen verspreidt op woonwagenkampen. Verontwaardigd meldt Bianca dit bij Limburg. Er wordt contact opgenomen met het bedrijf verantwoordelijk voor de verspreiding. Het bedrijf voert diverse redenen aan waarom woonwagenkampen overgeslagen worden, maar deze ontkrachten het vermoeden van discriminatie niet. Daarom legt Limburg namens Bianca de zaak voor aan het College voor de Rechten van de Mens. Het College constateert dat er inderdaad sprake is van het maken van verboden onderscheid. Het bedrijf zegt dat het nooit de intentie heeft gehad om te discrimineren en biedt Bianca excuses aan én past het bezorgingsbeleid aan. College voor de Rechten van de Mens Terreinen en locaties De locaties die de politie gebruikt en de terreinen die de s en het College hanteren, komen deels overeen en spreken vaak voor zich. Een belangrijk verschil is dat de politie uitgaat van de fysieke locatie, terwijl s en het College de maatschappelijke context als uitgangspunt nemen. Als een bezoeker van een supermarkt bijvoorbeeld wordt uitgescholden door een andere klant, registreert het dit als openbare ruimte. De politie registreert een soortgelijk incident met locatie commerciële dienstverlening. Verzoeken uit Limburg In 8 ontving het College 6 verzoeken om een oordeel van inwoners uit de politieeenheid Limburg. Dit zijn verzoeken meer dan in 7. De meeste verzoeken gaan over discriminatie op grond van geslacht (9), herkomst/huidskleur () en handicap/chronische ziekte (). Ook bij de s zijn dit de meest gemelde discriminatiegronden. In 7 ging 9% van het verzoeken over de arbeidsmarkt, in 8 is dit 6%. Het valt op dat verzoeken over discriminatie vanwege geslacht gaan over aanstelling en beëindiging van de arbeidsrelatie en verzoeken over herkomst/huidskleur en handicap/chronische ziekte vooral over het leveren van goederen en diensten. Oordelen met betrekking tot Limburg Het College heeft in 8 vier oordelen uitgesproken. Hierbij was er keer sprake van verboden onderscheid en/of strijdigheid met de wet. Bij beide verzoeken was Limburg betrokken. Het eerste oordeel betreft een sportschool die er moeite mee heeft om mensen in gezelschap van een assistentiehond te laten sporten. Daarop heeft de sportschool haar beleid aan het College ter beoordeling voorgelegd. Na het oordeel heeft Limburg de melder begeleid bij het maken van goede afspraken met de sportschool. Het tweede oordeel wordt in de casus hierboven beschreven. In dit geval heeft Limburg de gang naar het College op verzoek van melder geïnitieerd. s kiezen hiervoor als er een sterk vermoeden van discriminatie is en als melder het wenst. Het grootste deel van de verzoeken komt op persoonlijke titel binnen. Het College geeft daarbij altijd aan dat een verzoeker ondersteuning kan zoeken bij een in zijn of haar regio. limburg

10 discriminatiegrond > terrein antisemitisme arbeidscontract arbeidsduur burgerlijke staat handicap/chronische ziekte geslacht waarvan tegen transgenders herkomst, huidskleur leeftijd godsdienst waarvan tegen moslims levensovertuiging nationaliteit politieke gezindheid seksuele gerichtheid niet-wettelijke gronden onbekend /justitie Kruistabel Meldingen s naar grond en terrein Terreinen en locaties Mensen kunnen op verschillende gebieden in hun leven discriminatie ervaren, op het werk, in de buurt, op de sportclub, enzovoort. s en politie registreren bij elke melding op welk maatschappelijk terrein of locatie deze betrekking heeft. De meest voorkomende worden op deze pagina s toegelicht. Net als in 7, gaan de meeste discriminatiemeldingen in 8 over dit terrein (7%). Onder arbeidsmarkt vallen meldingen over werving en selectie, arbeidsbemiddeling, promotie, ontslag, vrijwilligerswerk, stages en discriminerend gedrag op de werkvloer. De meest gemelde gronden zijn herkomst/ huidskleur (%), leeftijd en geslacht (beide 9%) en handicap/chronische ziekte (%). Zo worden meerdere melders op de werkvloer gepest en uitgescholden vanwege hun donkere huidskleur. Andere melders worden afgewezen vanwege hun handicap zelf of omdat men denkt dat de aanpassingen met het oog op een handicap te ingewikkeld zullen zijn. Ook waren er meldingen van discriminerende leeftijdseisen in vacatureteksten. Meer dan in 7, voelen melders zich in 8 gediscrimineerd door de (lokale) overheid, uitkeringsinstanties, zorgaanbieders of andere aanbieders van collectieve voorzieningen (%). Van deze meldingen gaat % over herkomst/ huidskleur (een stijging van % t.o.v. 7), % over handicap/chronische ziekte en % over niet-wettelijke gronden. Nietwettelijke gronden zijn gronden die niet in de gelijkebehandelingswetgeving zijn opgenomen, maar waarop mensen zich wel degelijk gediscrimineerd of ongelijk behandeld kunnen voelen. Zoals een huurder van een flat die niet in de woonwijk mag parkeren terwijl eigenaren van koopwoningen in dezelfde wijk dat wel mogen. Op andere gronden voelen melders zich bijvoorbeeld respectloos behandeld door medewerkers van de Sociale Dienst, vanwege hun afkomst of zij voelen zich ongelijk behandeld door instanties monitor discriminatie

11 discriminatiegrond > terrein antisemitisme geslacht godsdienst waarvan tegen moslims handicap herkomst, huidskleur levensovertuiging seksuele gerichtheid onbekend/overig Plaats met bijz. betekenis terrein /overig Kruistabel Discriminatie-incidenten politie naar grond en terrein vanwege hun (vermeende) psychische aandoening. In 8 gaat % van de meldingen over toegang tot of dienstverlening van detailhandel, banken, verzekeraars en andere commerciële instanties. Bij de s valt openbaar vervoer ook hieronder, de politie hanteert OV als een aparte categorie. Melders voelen zich het meest gediscrimineerd vanwege hun herkomst/huidskleur (%), hun handicap of chronische ziekte (%) of nationaliteit (%). is nieuw in dit rijtje en het meldingen met discriminatiegrond handicap/chronische ziekte is gedaald met % ten opzichte van 7. Zo voelt een melder zich gediscrimineerd vanwege zijn tweede Amerikaanse nationaliteit omdat hij hierdoor geen beleggingsrekening bij een bank kan openen. En meerdere melders ondervinden problemen bij het binnengaan van winkels met rolstoelen. Weer andere melders voelen zich in winkels anders behandeld vanwege hun huidskleur. Zij moeten hun tassen vaker laten controleren en worden op discriminerende wijze uitgescholden. s politie De geregistreerde discriminatie-incidenten doen zich het meeste voor in de directe woonomgeving (%) en op de openbare weg (6%). Het gaat hier bijvoorbeeld om bedreigingen en scheldpartijen tussen buren of weggebruikers met een discriminatoir aspect. Het kan ook gaan om hakenkruizen die op huizen, rolluiken, muren en op speeltoestellen in een speeltuin zijn gespoten. Opvallend is dat het meldingen over incidenten op de openbare weg in 8 (6%) gehalveerd is ten opzichte van 7 (%). Daarnaast is het incidenten binnenshuis en bij horeca/uitgaan gestegen. Om de veranderingen te verklaren, zou er verder onderzoek gedaan moeten worden. limburg

12 Speerpunten Limburg Discriminatie en ongelijke behandeling werken ontwrichtend voor de samenleving en hebben een grote impact op de slachtoffers. Zeker in onze veranderende samenleving die lijkt te verharden en te polariseren. Een gezamenlijke aanpak is nodig om dit te voorkomen en te bestrijden. Limburg volgt voortdurend relevante maatschappelijke ontwikkelingen en voortgang van landelijk beleid gericht op bestrijding van discriminatie met als doel een proactieve en adviserende partner voor gemeenten, bedrijfsleven en andere organisaties te zijn. In 8 heeft Limburg een drietal speerpunten gesignaleerd die landelijk gezien onderwerp van discussie zijn, maar ook in Limburg verdere aandacht behoeven. Ze zijn grotendeels gerelateerd aan discriminatie op de grond herkomst/ huidskleur, de meest gemelde discriminatiegrond. Standplaatsen woonwagens Al jarenlang voelen woonwagenbewoners zich gediscrimineerd door lokale overheden omdat door uitsterfbeleid standplaatsen verdwijnen. Het beleid is daarbij gericht op het laten verdwijnen van standplaatsen waarvan de bewoners overlijden of vertrekken, zonder dat deze ingenomen kunnen worden door bijvoorbeeld familie. In het najaar van 8 leidt dit tot acties in het hele land, ook in negen Limburgse gemeenten. Minister Ollengren vindt dat bij de ontwikkeling van het lokale woonbeleid rekening moet worden gehouden met de gerechtvaardigde woonbehoefte van woonwagenbewoners om te wonen in een woonwagen. Het beleid dient erop gericht te zijn dat op een redelijke termijn het aanbod aan standplaatsen beter is afgestemd met de behoefte eraan. 8 Ook het College voor de Rechten van de Mens en de Nationale Ombudsman concluderen dat terugdringen van het standplaatsen voor woonwagens tot nul, in strijd is met de wet. In Limburg ligt de vraag naar standplaatsen zo n % hoger dan het aanbod en de afgelopen jaren ontving Limburg meerdere meldingen over deze problematiek. Een Limburgse burgemeesters spreekt uit dat, hoewel zij de culturele identiteit van Sinti, Roma en woonwagenbewoners respecteert, zij zich zorgen maakt om de algemene veiligheid. Limburg zal de kwestie in 9 blijven volgen. Is Piet zwart in Limburg? In de Limburgse steden verloopt de intocht van Sinterklaas zonder incidenten en zijn de Pieten vaak zwart. Organiserende comités willen vaak geen standpunt innemen. Toch zijn er bruine pieten en veegpieten gesignaleerd en in Maastricht worden sinds 8 de pieten Sjattepieten genoemd. Hoewel de pietendiscussie hier minder hevig wordt gevoerd, is er dus wel sprake van een kentering. Al in oordeelde het College voor de Rechten van de Mens dat Zwarte Piet in de huidige vorm een jaarlijks terugkerende negatieve stereotypering is van mensen met een donkere huidskleur, waarbij deze stereotypering zodanig zwaar is dat Zwarte Piet een fenomeen is met discriminerende aspecten. Scholen, winkels, bedrijven, andere aanbieders van goederen en diensten dienen een discriminatievrije omgeving te scheppen en dat kan wringen met een Zwarte Piet die bij een groep mensen in onze maatschappij gevoelens van discriminatie oproept. Tegelijkertijd is Piet voor veel mensen een vrolijke figuur die symbool staat voor een feestelijke traditie. Limburg vindt het belangrijk deze standpunten bij elkaar te brengen, waarbij de impact van de figuur van Zwarte Piet op mensen met een donkere huidskleur erkend wordt en dat er een oplossing wordt gevonden die niets afdoet aan het Sinterklaasfeest zoals we dat al heel lang kennen. Voetbal Voetbal is volkssport nummer één en moet voor iedereen zijn, ongeacht culturele achtergrond, huidskleur, ras, seksuele voorkeur of religie zoals de Centrale Spelersraad zegt. In de Aanwijzing bestrijding voetbalvandalisme en geweld staat dat vormen van discriminerend gedrag niet getolereerd worden en de KNVB heeft een richtlijn antidiscriminatie en antiracisme voor haar licentiehouders opgesteld. Ook in Limburg is voetbal populair en helaas is ook hier de voetbalomgeving niet vrij van discriminatie. Aanleiding voor Limburg om in gesprek te gaan met de profclubs Fortuna, MVV, Roda JC en VVV Venlo. Er is met de veiligheidscoördinatoren gesproken over de aanpak van discriminatie bij hun clubs. Zij hebben maatschappelijk gezien een voorbeeldfunctie, maar ook als werkgever de plicht medewerkers zoveel mogelijk te vrijwaren van discriminatie. In de huishoudelijke reglementen is een verbod op racisme en/of discriminatie opgenomen en in de stewardopleiding wordt hieraan aandacht besteed. Afgesproken is dat Limburg ingeschakeld kan worden voor aanvullende trainingen of themadagen. 8 Uit brief minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties betreffende beantwoording vragen van de heer Ronnes (CDA) over kraakactie in Mill, d.d. 6 oktober 8 monitor discriminatie

13 Terrorist? Petra heeft een eigen zaak, waarvan de webshop door haar man beheerd wordt. Na betaling van een order uit het buitenland, krijgt Petra bericht van de bank dat de betaling van haar zakelijke rekening is tegengehouden. Dit blijkt te maken hebben met anti-terrorismemaatregelen. Vanwege het gebruik van zijn Arabische roepnaam op de transactie wordt haar man met terrorisme geassocieerd. Dit heeft grote impact op Petra en haar man en zij meldt zich bij Limburg omdat zij zich enorm gediscrimineerd voelt. Voor beiden aspecten lijkt de bank geen oog te hebben. Na tussenkomst van Limburg geeft de bank een uitgebreidere uitleg en verklaart dat zij moet voldoen aan Europese normen. De roepnaam van Petra s man komt overeen met een naam op een EU-sanctielijst. Als zijn identiteit is vastgesteld, wordt de transactie vrijgegeven. De bank biedt excuses aan voor de impact die de gang van zaken op Petra en haar man heeft gehad en stelt nooit te hebben willen discrimineren. Petra voelt zich gehoord en is tevreden over de uitkomst. Beleidsaanbevelingen Limburg: ook voor advies In 8 wordt Limburg door verschillende partijen om advies gevraagd. Zo vraagt een welzijnsorganisatie of cliënten mogen eisen geholpen te worden door medewerkers zonder migratieachtergrond. In sommige gevallen waarin persoonlijke, fysieke zorg wordt verleend en vrouwen niet geholpen willen worden door mannen vanwege religieuze motieven, kan dit grondrecht voorrang hebben. Dat speelt in dit geval echter geen rol en dus mag de organisatie deze wensen niet inwilligen, zij moet haar medewerkers beschermen tegen discriminatie door cliënten. Aanbevelingen voor gemeenten Bekendheid - Plaats informatie over s en discriminatie op een prominente plek op de website. - Informeer burgers hierover in huis-aan-huisbladen. Voorlichting en bewustwording - Schakel Limburg met de VR-Experience in bij publieksactiviteiten. - Train medewerkers van gemeentelijke organisaties in het herkennen van signalen van discriminatie/ongelijke behandeling en de werking van vooroordelen en onbewuste associaties. Draag uit een inclusieve gemeente te willen zijn door - Personeelsbeleid hierop aan te passen. - Het Charter Diversiteit van de Stichting van de Arbeid te ondertekenen. - Gemeentelijke websites toegankelijk te maken voor mensen met een beperking of anderstaligen. Aandachtspunten -eenheid Limburg Focus op het (interne)werkproces discriminatie om zicht te houden op discriminatiezaken en daarmee meldings- en aangiftebereidheid te vergroten. Bestaande slimme allianties bestendigen en andere aangaan met organisaties als s, gemeenten, woningbouwverenigingen en scholen om discriminatievraagstukken met kennis en ervaring van anderen op te pakken. Bij meldingen en/of aangiftes over discriminatie nadrukkelijk stilstaan bij de hulpvraag. Op grond daarvan in de keten (OM--) bepalen welke afdoening het meest zinvol is. Integriteit is een van de kernwaarden van de politie en heeft een directe link met de legitimiteit en het vertrouwen dat burgers in de politie hebben, ook bij discriminatiezaken. Elk team wordt jaarlijks hierin getraind. limburg

14 LIMBURG in 8 Limburg is de voorziening voor gelijke behandeling en tegen discriminatie in het grootste deel van de politie-eenheid Limburg. Burgers die zich gediscrimineerd voelen door buren, op hun werkplek, op het sportveld of waar dan ook kunnen bij een terecht voor advies en ondersteuning. Gespecialiseerde klachtbehandelaars registreren meldingen, adviseren over mogelijke vervolgstappen, starten wederhoorprocedures, bemiddelen en kunnen mensen ondersteunen bij een verzoek om oordeel bij het College voor de Rechten van de Mens. Daarnaast streeft Limburg ook naar het voorkomen van discriminatie door het geven van voorlichting en training. Om dit werk goed te kunnen doen is bekendheid belangrijk. Limburg wil goed in beeld zijn bij gemeenten, inwoners, organisaties en bedrijven en werkt daar voortdurend aan, onder andere door aandacht te besteden aan de hieronder uitgelichte punten. Toegankelijke website Eind 8 is de nieuwe website van Limburg gelanceerd. Deze is volledig veranderd qua vorm en inhoud. Belangrijk uitgangspunt was toegankelijkheid. Daarom is er een voorleesfunctie toegevoegd, waarmee tekst ook vergroot kan worden of kan worden vertaald en voorgelezen in verschillende talen. Verder zijn er twee animatiefilmpjes gemaakt waarin wordt uitgelegd wat discriminatie is en wat de werkwijze van Limburg is. Toegankelijkheid komt ook tot uitdrukking in de tekst, waarin lange zinnen en ingewikkeld taalgebruik vermeden zijn. Netwerk Om het werk en de doelen van Limburg onder de aandacht te brengen is samenwerking met andere partijen essentieel. Daarom is in 8 de kennismaking met diverse netwerkpartners hernieuwd. Limburg heeft zich opnieuw aangesloten bij het Maatschappelijk Netwerk Limburg, heeft met het COC gesproken over gezamenlijk training geven in het onderwijs, was aanwezig bij Coming Out Day en is aangesloten bij provinciale bijeenkomsten van het Diversiteitspact. Ook was Limburg aanwezig bij de Maatschappelijke Beursvloer Maastricht en Heuvelland waar ondernemers, verenigingen, stichtingen, scholen en buurtinitiatieven samenkomen. Limburg heeft met diverse partijen concrete afspraken gemaakt die in 9 gerealiseerd zullen worden. Binnen de politie zijn er diverse initiatieven gericht op het voorkomen van uitsluiting en ongelijke behandeling, zoals Roze in Blauw en Bondgenoten. De Roze in Blauw-teams zijn het aanspreekpunt voor lesbiennes, homo s, biseksuelen en transgenders binnen én buiten de politie. Met het Limburgse team zijn samenwerkingsafspraken gemaakt. Bondgenoten is een netwerkinitiatief dat als doel heeft goede relaties op te bouwen met sleutelfiguren in wijken. Discriminatie in de buurt is een van de zaken die door Bondgenoten gesignaleerd kan worden en in dat kader is er contact met Limburg. Zo ook met Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM), een organisatie die instaat voor de uitvoering van het sociaaleconomisch beleid van Belgisch Limburg. Afgesproken is kennis en voorlichtingsmaterialen uit te wisselen, met name op het gebied van arbeidsmarktdiscriminatie. Tot slot is al eerder in deze monitor te lezen dat Limburg afspraken heeft gemaakt met de Limburgse professionele voetbalclubs over het mogelijk trainen van stewards. Lezing onbewust bevooroordeeld De verhuizing van Limburg naar een nieuwe locatie was aanleiding om stakeholders en netwerkpartners uit te nodigen voor een lezing van sociaal psycholoog dr. Gijs Bijlstra (Radboud Universiteit). Op toegankelijke, interactieve wijze heeft hij uitgelegd wat onbewuste vooroordelen zijn en welke uitwerking ze hebben. Ieder mens categoriseert bewust en óók onbewust, het zogenaamde hokjesdenken. Een gevolg hiervan is dat vooroordelen die mensen hebben, gedrag niet alleen op bewuste, maar ook op een onbewuste wijze kunnen beïnvloeden. De belangrijkste boodschap hierbij is dat vooroordelen grote gevolgen kunnen hebben voor de manier waarop mensen elkaar zien, beoordelen en behandelen in de samenleving. Limburg wil komende jaren soortgelijke bijeenkomsten organiseren. Aandachtspunten toekomst Limburg verder uitbouwen tot hét kenniscentrum in Limburg voor discriminatievraagstukken. Van het behandelen van meldingen, bemiddelen en adviseren tot het geven van voorlichtingen en trainingen. Limburg is daarbij een betrouwbare en onafhankelijke partner. De zichtbaarheid zal vergroot worden met nieuwe promotiematerialen zoals een toegankelijk geschreven en vormgegeven folder en met een campagne. Verder zal gewerkt worden aan het verhogen van de meldingsbereidheid in Limburg en wordt klanttevredenheid over de verleende dienstverlening meer zichtbaar gemaakt. monitor discriminatie

15 Voorrang voor mannen Marianne is al jaar in dienst van hetzelfde schoolbestuur. Vanwege heersend mobiliteitsbeleid moet zij solliciteren naar een functie op een andere school. Dat doet ze dan ook, maar het blijkt dat deze school alleen op zoek is naar mannen. Het schoolbestuur wil meer mannen voor de klas en geeft schooldirecteuren de vrijheid hun aannamebeleid hierop aan te passen. Dit leidt ertoe dat vrouwelijke leerkrachten worden overgeplaatst ten gunste van mannelijke kandidaten die extern worden geworven. Marianne voelt zich als vrouw gediscrimineerd en belt met Limburg. Uitgaande van beleidsstukken, lijkt de gang van zaken in strijd te zijn met de gelijkebehandelingswetgeving. Een wederhoorprocedure wordt gestart en het blijkt dat het schoolbestuur hiervan niet op de hoogte is. Het bestuur zal het beleid aanpassen en in gesprek gaan met Marianne. Zij is blij met de reactie van haar werkgever en voelt zich gesterkt door de steun van Limburg. Voorlichting & preventie AVG In mei 8 treedt de AVG (Algemene verordening gegevensverwerking) in werking, ook voor Limburg. Werkprocessen en administratie worden hierop ingericht, want Limburg hecht veel waarde aan de privacy van haar melders en eigen medewerkers. Alle melders worden voortaan in een privacyverklaring geïnformeerd over hoe en waarom hun gegevens verwerkt worden. Ook zijn er verwerkersovereenkomsten afgesloten met partijen die bij de gegevensverwerking betrokken zijn. Discriminatie kan overal voorkomen en het kan iedereen overkomen. Limburg vindt het belangrijk om dit onder de aandacht te brengen en bewustwording hierover te creëren. Wat is discriminatie en wat doet het met je als het je overkomt? Maar ook wordt uitgelegd hoe discriminatie kan ontstaan vanuit vooroordelen en wat het belang is je hiervan bewust te zijn. Of wat belangrijk is bij werving en selectieprocedures, hoe objectief te zijn zonder (onbewuste) vooroordelen te laten meespelen. Limburg gaat naar scholen, bedrijven en maatschappelijke organisaties om voorlichtingen, lezingen en interactieve workshops te verzorgen. Een paar voorbeelden: Selecteren zonder vooroordelen Ongewenst gedrag op de werkvloer Interactieve lezing over vooroordelen Interactieve gastles voor mbo-studenten Het Vooroordelenspel voor de basisschool Omgaan met discriminerende verzoeken voor uitzendbureaus Virtual Reality Experience Limburg maakt gebruik van Virtual Reality om mensen te laten ervaren hoe het voelt om gediscrimineerd te worden. De VR-films plaatsen iemand namelijk in situaties waar discriminatie voorkomt. De films gaan over leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt, discriminatie op grond van ras/godsdienst en discriminatie op grond van een handicap. De VR-Experience wordt ingezet bij publieksactiviteiten, op scholen of een congres over diversiteit. Het is een goed aanknopingspunt om discriminatie bespreekbaar te maken, voor jong en oud. Mensen herkennen zich erin en zien dat discriminatie ook hen kan overkomen. In 9 wordt bekeken of het VR-aanbod uitgebreid kan worden. limburg

16 Colofon Limburg e informatie Boschstraat a 6 AS Maastricht T 8 89 E meldpunt@advlimburg.nl I -eenheid Limburg Postbus 6 BE Maastricht T 9 88 I Dit is een gezamenlijke uitgave van de politie-eenheid Limburg en Antidiscriminatievoorziening Limburg ( Limburg) die hierin hun discriminatiecijfers op eenheidsniveau publiceren. De politie, het College voor de Rechten van de Mens en meldpunten van Mook en Middelaar, Gennep, Venray en Horst aan de Maas hebben voor deze uitgave gegevens beschikbaar gesteld. De Monitor Discriminatie 8 Limburg verschijnt gelijktijdig met rapporten over acht andere regionale politie-eenheden en het landelijke rapport Discriminatiecijfers in 8. Alle rapporten, zowel landelijk als op eenheidsniveau, zijn te vinden op de website van de landelijke vereniging van antidiscriminatievoorzieningen, Discriminatie.nl (voorheen de LVtD): Ontwerp Go Puck Foto s istockphoto p: Leo Patrizi, p: Tero Vesalainen, p6: Lemontree Images, p: RelaxFoto.de, p: Cats p Dreamstime/Susanne Neal p6 Shutterstock: chrstphr

17 REGISTRATIE discriminatie 8 GEMEENTEN LIMBURG bijlage monitor discriminatie

18 De cijfers van 8 Gemeente Beek Inwoners Gemeente Beek 89,, () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

19 De cijfers van 8 Gemeente Beesel Inwoners Gemeente Beesel,7, () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

20 De cijfers van 8 Gemeente Bergen Inwoners Gemeente Bergen 6,, () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

21 De cijfers van 8 Gemeente Brunssum Inwoners Gemeente Brunssum 8,,7 () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

22 De cijfers van 8 Gemeente Echt-Susteren Inwoners Gemeente Echt-Susteren 7,,6 () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

23 De cijfers van 8 Gemeente Eijsden-Margraten Inwoners Gemeente Eijsden-Margraten 66 6,, () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** 7 ** 6 in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** 6 Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** 7 * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

24 De cijfers van 8 Gemeente Gennep Inwoners Gemeente Gennep 7,,8 () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

25 De cijfers van 8 Gemeente Gulpen-Wittem Inwoners Gemeente Gulpen-Wittem 96,, () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

26 De cijfers van 8 Gemeente Heerlen Inwoners Gemeente Heerlen ,, () 9 9 () 9 /overig 6 /OM/vreemdelingenpolitie 6 ke gezindheid terrein /overig ** 6 ** 6 8 in combinatie met uitlating 7 /niet van toepassing ** 9 Eigen onderzoek /overig 8 Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

27 De cijfers van 8 Gemeente Horst aan de Maas Inwoners Gemeente Horst aan de Maas 7,,7 () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

28 De cijfers van 8 Gemeente Kerkrade Inwoners Gemeente Kerkrade 8, 9, () () 6 /overig 7 /OM/vreemdelingenpolitie 9 ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig 9 Inwoners: peildatum januari 8 ** 9 * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

29 De cijfers van 8 Gemeente Landgraaf Inwoners Gemeente Landgraaf 76,,9 () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** 7 in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig 7 Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

30 De cijfers van 8 Gemeente Leudal Inwoners Gemeente Leudal 87,8, () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** 9 9 in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

31 De cijfers van 8 Gemeente Maasgouw Inwoners Gemeente Maasgouw 697,,8 () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

32 De cijfers van 8 Gemeente Maastricht Inwoners Gemeente Maastricht 7,, 8 6 () () 9 6 /overig /OM/vreemdelingenpolitie 7 ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating 6 /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig 7 Inwoners: peildatum januari 8 ** 9 * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8

33 De cijfers van 8 Gemeente Meerssen Inwoners Gemeente Meerssen 99,, () () /overig /OM/vreemdelingenpolitie ke gezindheid terrein /overig ** ** in combinatie met uitlating /niet van toepassing ** Eigen onderzoek /overig Inwoners: peildatum januari 8 ** * Meldingen per inwoners ** De totalen in de tabellen kunnen afwijken van het totaal meldingen, want één melding kan over Bijlage Monitor Discriminatie Limburg 8