Een succesformatie smeden

Transcriptie

1 Ramon Hageraats, trainer/coach Be Fair 1 Een succesformatie smeden Ramon Hageraats maakt zijn spelers graag deelgenoot van zijn visie om samen tot een prestatiecultuur te komen. Daarbij kijkt hij heel specifiek naar de kwaliteiten van het individu en smeedt deze samen tot een succesvolle formatie. In zijn laatste vijf jaar als hoofdtrainer van een eerste elftal pakte hij vier keer een periodetitel, terwijl hij in dat tijdsbestek ook één keer kampioen werd en eenmaal via de nacompetitie promoveerde. Elke club heeft een eigen cultuur en op basis daarvan kun je realistische doelen stellen. Ook met eigen jongens kun je prima presteren. Tekst: Rogier Cuypers Beeld: Gerrit van Keulen 4 DeTrainerCoach

2 Momenteel staat Hageraats voor het derde jaargang op rij voor de groep van Be Fair, een tweedeklasser uit Waddinxveen. In zijn eerste seizoen werd hij kampioen in de derde klasse en vorig seizoen baarde zijn elftal opzien door een periodetitel te pakken en mee te doen aan de nacompetitie voor promotie. Ook dit seizoen draait het elftal van Hageraats goed mee in de tweede klasse, maar dat is geen toeval. In de seizoenen die inmiddels achter hem liggen, heeft hij veel geleerd over het trainersvak en een eigen kijk op het smeden van een succesvolle ploeg ontwikkeld. Er komt veel meer bij kijken dan de poppetjes op de juiste plek zetten. Ik vergelijk het ontwikkelen van een ploeg altijd met een kok om een lekker gerecht te maken, heeft hij goede ingrediënten nodig. Maar als hij deze tot zijn beschikking heeft, is het nog niet vanzelfsprekend dat hij een goede maaltijd voorgeschoteld. Een trainer is ook afhankelijk van zijn spelersmateriaal, alleen een goede groep is geen garantie voor succes. Je moet er als trainer zelf wat van maken. Realistische doelen Daarnaast is het belangrijk dat een club realistische doelen stelt. Be Fair is bijvoorbeeld heel duidelijk geweest, de club wil namelijk zo hoog mogelijk spelen met zelf opgeleide spelers en betaalt niet. Vervolgens heb ik de groep gevraagd wat hun visie is en zij gaven als antwoord dat ze zo hoog mogelijk willen spelen en daarnaast plezier willen IETS OPBOUWEN IS SCHITTEREND hebben, zegt Hageraats. In dit verhaal zijn twee factoren belangrijk: zo hoog mogelijk spelen en plezier maken. Dan kun je als trainer twee dingen doen: een boekwerk met regels aan de spelers voorleggen of met ze in gesprek gaan om samen tot afspraken te komen. Ik houd er niet van om allerlei regels op te leggen, omdat ik in het verleden heb geleerd dat het niet de manier is om voor je spelers te bepalen welke regels er zijn. Ik liet als speler zelf nooit een training lopen en onbewust neem je die instelling als trainer ook mee in je aanpak. Toen ik bij Wippolder voor het eerst als hoofdtrainer van een eerste elftal voor de groep kwam te staan, hanteerde ik bijvoorbeeld de regel dat je twee keer moet trainen, anders speel je niet. Toen de oudprofs Regi Blinker en Jerry Simons erbij kwamen, sneed ik mijzelf hiermee in de vingers. Je wilt namelijk de beste spelers opstellen, maar Blinker zat voor zijn werk geregeld in het buitenland. Door dat als trainer te ervaren, kun je jezelf ontwikkelen. Dat heb ik de afgelopen jaren ook gedaan. Hoofdtrainerschap De eerste klus van Hageraats als hoofdtrainer van een eerste elftal kwam eerder dan hij had verwacht. In seizoen 2002/2003 streek hij, net in het bezit van de licentie UEFA B, neer bij Wippolder als trainer van het tweede elftal. Het seizoen ervoor trainde ik DVV Delft A1, dus de overstap naar Wippolder 2 was een mooie om kennis te maken met het seniorenvoetbal. Dat was een gek seizoen, want in dat jaar was ik ook keeper van het eerste elftal. Er was geen doelman in de A- selectie, dus hebben ze mij gevraagd om onder de lat plaats te nemen. Een jaar later heb ik me volledig gefocust op het tweede van Wippolder, maar na acht wedstrijden stapte de hoofdtrainer op. De club kwam direct bij mij uit om hem te vervangen en dat heb ik gedaan. Hoewel het eerste op het moment van instappen slechts drie punten had gehaald, lukte het wel om handhaving af te dwingen in de vierde klasse. In totaal heb ik vier seizoenen het eerste elftal getraind en achteraf gezien was dat te lang. Het team bestond voornamelijk uit eigen jongens en in mijn jaren als hoofdtrainer veranderde er dus weinig aan de groep. Ik heb in die periode niet alleen geleerd om bijtijds te stoppen, maar ook dat het heel belangrijk is om niet teveel te willen doen. Ik wilde in het begin alles regelen, zoals randvoorwaarden. De club moet realistische doelen stellen en ervoor zorgen dat je als trainer rustig je werk kunt doen. Het maakt mij niet uit op welk niveau ik werk, als er maar een goed plan ligt. Nieuwe uitdagingen Bij het zoeken naar een nieuwe vereniging om als hoofdtrainer aan de slag te gaan, heeft Hageraats dan ook goed gekeken naar de mogelijkheden. De oefenmeester kwam bij Maasdijk terecht, een derdeklasser die de spelers betaalde. Maar daar gingen ze mee stoppen. Ik mocht hetzelfde kunstje flikken als bij Wippolder: een team opbouwen met spelers van de club. Ik stapte aan het einde van het seizoen in en heb de ploeg middels een beslissingswedstrijd voor de derde klasse behouden. Het bestuur wist dat het heel moeilijk zou worden om het jaar erop met een totaal nieuwe spelersgroep in de derde klasse te blijven. We degradeerden dan ook naar de vierde klasse, maar dat werd me niet kwalijk genomen. De club had alles goed voor elkaar en er rekening mee gehouden dat we konden degraderen. Ik kreeg de doelen mee om verder te bouwen aan het elftal en in het eerste jaar na de degradatie meer wedstrijden te winnen dan te verliezen. Daar slaagden we in, met negen overwinningen en zes verliespartijen. In mijn derde seizoen als hoofdtrainer van Maasdijk moesten we meedoen om promotie naar de derde klasse. We hadden echt een goed plan om geleidelijk terug te keren naar de derde klasse, maar dat externe factoren roet in het eten kunnen gooien, werd mij in dat seizoen duidelijk. In onze poule was Hoekse Boys (nu HVC 10, red.) gedegradeerd, maar doordat de KNVB de vijfde klasse in ons district schrapte, bleven zij in onze competitie. De vereniging had het dieptepunt bereikt, waardoor een aantal sponsoren de ploeg met maar liefst vijftien spelers versterkte. Het gevolg was dat Hoekse Boys slapend kampioen werd. Daarnaast reageerden een aantal zondagclubs op het schrappen van de vijfde klasse door over te stappen naar het zaterdagvoetbal. Onze ploeg ontwikkelde zich uitstekend, maar we eindigden als vierde. De ploegen die na de laatste speeldag boven ons stonden, waren naast Hoekse Boys uit een hogere klasse van het zondagvoetbal overgewaaid. Ook via de nacompetitie DeTrainerCoach 5

3 ERVARING VORMT JE ALS TRAINER promoveerden we niet, waardoor ik op papier niet aan de doelstelling had voldaan. Echter was het mij net als bij Wippolder gelukt om met eigen jongens een ploeg te smeden die voor de prijzen kon spelen. Ik kon dan ook een vierde jaar blijven, maar uit mijn ervaring bij Wippolder heb ik besloten om verder te kijken. In dat jaar had ik ook mijn TC I-diploma gehaald, dus ik vond het ook wel interessant om op een hoger niveau aan de slag te gaan. Ik tekende daarna bij Kagia, dat uitkwam in de derde klasse. Cultuur van een club Ook bij Kagia leerde Hageraats weer een aantal wijze lessen. Ik kwam in een andere situatie binnen dan ik gewend was. Het was mijn handelsmerk geworden om een jong team met eigen spelers op te bouwen. Dat was door mijn voorganger echter al gedaan. In de derde klasse was het eerste elftal al een aantal jaren een stabiele factor, waardoor ik merkte dat de spelers het gevoel begonnen te krijgen dat ze meer wilden. Het team speelde al een aantal jaar samen, dus de gretigheid spatte er vanaf om voor promotie te spelen. We werden keurig tweede, maar in de nacompetitie lukte het ons niet om te promoveren. Het jaar erop was een gek jaar en weer waren externe factoren bepalend voor het verloop van de competitie. We hadden namelijk een heel goed elftal als er niks aan de hand was. Maar we werden in een ander district ingedeeld, in West I in plaats van in West II. We kregen met blessures en schorsingen te maken, waardoor ik van de twaalf goede spelers regelmatig drie of vier jongens moest missen. Op dat moment leerde ik de club goed kennen. De clubcultuur is altijd bepalend om tot prestaties te komen, dat heb ik door de jaren heen wel geleerd. We hadden het moeilijk en hingen tegen de plek aan die aan het einde van de rit nacompetitie tegen degradatie betekende. De A1 speelde laag, maar er zaten goede spelers in. Ik wilde door blessures en schorsingen graag een aantal A1-spelers mee hebben, maar die kreeg ik niet. De A1- trainer wilde zelf presteren en gaf mij A2- spelers mee. Dat was het moment dat ik besloot na het jaar te vertrekken. Erkenning: prijzen Vervolgens gebeurde er iets heel moois, want toen de tweede periode begon, wonnen we plotseling drie wedstrijden op rij. Doordat het weer niet meezat, werden er veel wedstrijden afgelast op het moment dat wij te maken hadden met blessures en schorsingen. Het gekke is dat wedstrijden voor de tweede en derde periode daardoor door elkaar gingen lopen. Als we voor de tweede periode moesten spelen, kon ik telkens over iedereen beschikken en tijdens duels voor de derde periode kwakkelden de spelers met pijntjes of hadden we te maken met schorsingen. Achteraf kwam dat goed uit, want we pakten de tweede periode. Een trainer is altijd op zoek naar erkenning en wil een prijs pakken. Ik had op dat moment al vaak deelgenomen aan de nacompetitie, maar was nog nooit gepromoveerd. We werden periodekampioen, 6 DeTrainerCoach

4 terwijl we tegen degradatie vochten. Met de groep sprak ik af om de laatste vijf wedstrijden te winnen en met een goed gevoel de nacompetitie in te gaan. Dat was mogelijk, omdat we tegen ploegen onderin speelden. Gek genoeg lukte dat ook nog en via de nacompetitie promoveerden we. Dat was fantastisch, omdat de club dat jaar tachtig jaar bestond. Met een prijs op zak vertrok ik naar Be Fair en in mijn eerste jaar werden we kampioen van de derde klasse. maar de spelersgroep is uiteindelijk bepalend voor de invulling van het systeem. Het gaat er namelijk om dat je de kwaliteiten van de spelers optimaal benut. Ik laat het elftal in de voorbereiding meestal lekker het veld ingaan en kijk dan wat er gebeurt. Stapje voor stapje pas ik dan het één-en-ander aan, maar daarbij blijf ik ook dichtbij de groep. Bij Be Fair viel mij bijvoorbeeld op dat de links- en rechtsbuiten veel met elkaar van positie wisselden. Op het moment dat het goed gaat, pas ik dat niet aan. Naam: Ramon Hageraats Dat het bij Be Fair ook uitstekend gaat, is inmiddels geen toeval meer. Hageraats slaagt er tot nu toe bij iedere club in om een jonge spelersgroep op te bouwen en met eigen jongens te presteren. Terwijl sommige clubs de portemonnee trekken om het team te versterken, zorgt Hageraats dat de randvoorwaarden goed zijn om met plezier zijn vak als trainer uit te kunnen oefenen. Het gaat nooit om de trainer, maar altijd om het belang van de vereniging. Ik ga dan ook niet zomaar ergens aan de slag. Hoewel ik ook de ambities heb om op een zo hoog mogelijk niveau werkzaam te zijn, vind ik het belangrijkste dat de club bij mij past. Als trainer moet je namelijk dichtbij jezelf blijven, meent Hageraats. Ik speel het liefste 1:4:3:3 met de punt naar achteren op het middenveld, Kwaliteit benutten Het kopiëren van een systeem is in mijn ogen namelijk niet verstandig. Succes kun je niet nabootsen, neem nou Louis van Gaal. Hij presteerde met het Nederlands elftal erg goed op het WK door 1:5:3:2 te spelen, waardoor trainers dat systeem kopiëren. Dat kan als de kwaliteiten van de spelers bij dat systeem passen, maar als je bijvoorbeeld drie goede buitenspelers in je selectie hebt, loop je aan hun kwaliteiten voorbij. Daarom maak ik mijn spelers graag deelgenoot van mijn visie. Ik bewaak natuurlijk de grote lijn, maar als je spelers laat meedenken over de manier waarop hun kwaliteiten het beste tot uiting kunnen komen, ontstaat er een hecht gevoel. Ik vind namelijk dat er altijd cohesie moet zijn: er moet samengewerkt worden, want spelers Geboortedatum: 4 november 1972 Carrière als trainer: 2012-heden Be Fair Kagia Maasdijk Wippolder Wippolder DVV Delft A DWO C DORR C LENS C LENS D RVV Rijswijk D1 Erelijst als trainer: Periodekampioen met Be Fair Kampioen 3e klasse met Be Fair Promotie naar 2e klasse met Kagia Periodekampioen met Kagia (2 keer) Periodekampioen met Maasdijk Periodekampioen met Wippolder 1 DeTrainerCoach 7

5 moeten zich op het veld wel lekker voelen bij de uitvoering van de speelwijze. Ik train dan ook niet iedere week tactisch. Als ik het spel telkens stilleg en continu uitleg hoe we moeten staan, dan kan ik met een goed gevoel van het trainingsveld stappen, omdat er exact is getraind wat ik zaterdags graag wil zien. Wil dat zeggen dat de spelers ook met een goed gevoel van het veld afstappen? Dat hoeft niet, want ze komen naar de club om lekker te voetballen en niet om een groot gedeelte van de training stil te staan en naar mij te luisteren. In een partijspel kan ik ook mijn coachmomenten pakken door spelers apart te pakken of begeleidend te coachen. Een mooi voorbeeld is een aanvallende middenvelder van ons, die veel scoort, maar regelmatig als vierde spits bijsluit. Hij maakt het hierdoor voor de verdedigers van de tegenpartij makkelijk om ons op te vangen. Daar sparren we over, zodat hij leert om ook eens weg te blijven en later bij te sluiten. Op die manier benut ik nog steeds zijn kwaliteiten, maar leg ik hem niet op hoe hij in ons systeem moet functioneren. Het nakomen van afspraken is belangrijk, maar het is belangrijker dat de spelers er zelf in gaan geloven. Op die manier kun je samen tot goede prestaties komen. JE MOET DICHTBIJ JEZELF BLIJVEN 8 DeTrainerCoach