Wat is de essentie van psychotherapie?

Transcriptie

1 Actualit Wat is de essentie van psychotherapie? Maggie De Block 1 Samenvatting Psychotherapie is in België al jaren gecontesteerd. Waar in andere Europese landen de praktijk al lang wettelijk gereglementeerd werd, duurde het in België tot 2014 vooraleer er een juridisch kader kwam. Klinische psychologie en psychotherapie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Veel psychotherapeutische stromingen vinden hun basis in de wetenschappelijke psychologie. Als afsluiting van de studiedag van VVKP in mei 2016 heeft Minister van volksgezondheid Maggie De Block bij monde van haar medewerker toegelicht wat ze precies van plan is met die psychotherapie. Ondertussen werden de wetswijzigingen gestemd en de wet betreffende de gezondheidsberoepen van 15 mei 2015 werd gecoördineerd. 1 1 Sleutelwoorden Psychotherapie geestelijke gezondheid - gezondheidsbeleid 1 Maggie De Bock is arts en Minister van Sociale zaken en Volksgezondheid

2 Actualit Résumé En Belgique, la psychothérapie est contestée depuis des années. Alors que dans d'autres pays européens, la pratique en est depuis longtemps réglementée, il a fallu attendre jusqu en 2014 avant qu'il y ait un cadre juridique. La psychologie clinique et la psychothérapie sont inextricablement liées. Beaucoup de courants psychothérapeutiques trouvent leur fondement dans la psychologie scientifique. La Ministre de la santé Maggie De Block, par la voix de son assistant, a présenté ce qu elle envisageait pour la psychothérapie lors de la journée d étude sur la psychothérapie organisée en mai 2016 par la VVKP (Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen). Entretemps, les modifications légales ont été votées et la loi relative à l'exercice des professions des soins de santé du 10 mai 2015 a été coordonnée. Mots-clés 2 2 Psychothérapie santé mentale - politique de santé

3 Actualit Abstract In Belgium, psychotherapy has been contested for years. While in other European countries, the practice has been regulated, it took until 2014 before there was a legal framework. Clinical psychology and psychotherapy are inextricably linked. Many psychotherapeutic currents are grounded in scientific psychology. The Minister of Health, Maggie De Block, by the voice of her assistant, presented her plans for psychotherapy at the study day about psychotherapy organized by VVKP (Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen) in May Meanwhile, legal amendments have been passed and the law on the exercise of professions in health care of 10 May 2015 has been coordinated. Keywords Psychotherapy - Mental Health - Health Policy 3 3

4 Actualit Goedenamiddag dames en heren, Beste leden van de Vlaamse Vereniging voor Klinisch Psychologen, Ik ben blij dat ik deze studiedag van de Vlaamse Vereniging voor Klinisch Psychologen voor het tweede jaar op rij mag afsluiten. Het thema van vandaag is erg actueel: psychotherapie, en de positie van psychotherapie in de geestelijke gezondheidszorg. Geestelijke gezondheid is een onontbeerlijk onderdeel van eenieders algemene gezondheid. Als je weet dat één op de drie Belgen tijdens zijn of haar leven te maken krijgt met psychische problemen, dan is het duidelijk dat we nood hebben aan voldoende goed opgeleide professionals binnen de geestelijke gezondheidszorg. Daarom zet ik ook zo sterk in op een grondige hervorming en versterking van deze sector, om zo onze burgers, jullie cliënten, de best mogelijke kwalit van geestelijke gezondheidszorg te kunnen garanderen. 4 4 In dit hele verhaal heeft de psychotherapie zeker en vast haar plaats als behandelvorm. Maar het is belangrijk dat we deze behandelvorm inbedden in de wet op de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen. Op die manier kunnen we toezien op de kwalit van therapie, iets wat tot op vandaag te weinig het geval is. Ik herhaal het nog eens: de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg is één van mijn prioriten als minister van Volksgezondheid. De voorbije maanden hebben we al heel wat moois kunnen realiseren, met de steun en de input van de andere overheden in dit land, mijn administraties, maar zeker en vast ook het werkveld. Denk maar aan de Gids voor een nieuw geestelijk gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren, die we hebben voorgesteld op 30 maart van vorig jaar. Ter ondersteuning van deze Gids trekt de federale regering ook 21 miljoen euro op jaarbasis uit om de zorg op het

5 Actualit terrein voor deze jonge, kwetsbare groep te versterken en beter te coördineren. Daarmee is de kous natuurlijk niet af. Ook in 2016 en daarna blijf ik werken aan de verdere uitbouw van de geestelijke gezondheidszorg, en dat voor alle burgers in ons land. Vorige week nog is het Masterplan Internering goedgekeurd door het kernkabinet: er komen 860 plaatsen voor geïnterneerden bij in aangepaste instellingen, buiten de muren van de gevangenissen. Daar zullen deze mensen de menswaardige zorg en begeleiding krijgen waar ze recht op hebben. Een dossier dat erg hoog op mijn agenda staat in 2016, is de kwalit van de zorgverlening in deze sector, en de garanties daarop. De wet tot regeling van de geestelijke gezondheidszorgberoepen van 4 april 2014 betekent hier al een hele stap vooruit. Volgend academiejaar treedt deze wet in werking. De uitvoering van deze wet zorgt ervoor dat jullie, de klinisch psychologen, maar ook de klinisch orthopedagogen eindelijk erkend worden als een autonoom gezondheidszorgberoep binnen de wet van 10 mei 2015 over de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen. Dat zorgt voor een betere bescherming van het beroep, en tegelijkertijd krijgen patiënten die bij jullie of bij een klinisch orthopedagoog te rade gaan een betere garantie dat ze kwalitsvolle zorg zullen ontvangen. 5 5 Toch zijn er nog enkele aanpassingen nodig aan deze wet van 4 april De voorbije maanden heb ik daar keihard aan gewerkt, samen met mijn administraties, maar ook met het werkveld. Deze aanpassingen zijn in een wetsontwerp gegoten dat vorige week vrijdag ook bij de tweede lezing is goedgekeurd door de ministerraad. En nu stappen we hiermee naar het parlement. Jullie begrijpen dat ik nog geen details kan vrijgeven vooraleer we de teksten hebben ingediend bij het

6 Actualit parlement. Maar ik wil vandaag wel even ingaan op de krachtlijnen van de hervormingsvoorstellen. In het bijzonder op de aanpassingen aan de regeling rond psychotherapie. Die regeling willen we grondig herzien om onze burgers de best mogelijk kwalit van geestelijke gezondheidszorg te kunnen garanderen. De belangrijkste aanpassing is dat we psychotherapie omschrijven als een behandelvorm die expliciet is voorbehouden aan klinisch psychologen, klinisch orthopedagogen en psychiaters. Hoe draagt dit nu precies bij tot een betere kwalitsgarantie? - Eerst en vooral situeren we psychotherapie als een behandelvorm binnen de wet op de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, en niet als een aparte discipline buiten die wet. o Daardoor gelden voor psychotherapie dezelfde kwalitsvereisten als voor andere gezondheidszorgen, bijvoorbeeld op het vlak van continuït van zorg, doorverwijzingsplicht, enzovoort. En dat is maar logisch ook: waarom zouden voor psychotherapie andere normen moeten gelden dan voor andere behandelvormen binnen onze gezondheidszorg? o Bovendien kunnen de provinciale geneeskundige commissies dankzij deze inkanteling van psychotherapie in de wet op de uitoefening van de gezondheidsberoepen klachten van patiënten ter harte nemen als er zich incidenten of misbruiken voordoen. - Ten tweede wordt psychotherapie als behandelvorm voorbehouden aan klinisch psychologen, klinisch orthopedagogen en psychiaters die een bijkomende opleiding psychotherapie hebben gevolgd. In veel lidstaten van de EU is dat al veel langer het geval. En deze aanpassing sluit ook volledig aan bij het advies dat de Hoge Gezondheidsraad hierover uitbracht in 2005 en bij de vraag van de faculten psychologie en 6 6

7 Actualit pedagogie van de Belgische universiten. Het voorbehouden van psychotherapie aan masters met een medisch-wetenschappelijke voorgrond betekent een serieuze vooruitgang ten opzichte van vroeger: patiënten die in psychotherapie gaan, zullen zeker zijn dat ze een bekwame, goed opgeleide professional voor zich krijgen. - Het is evenwel niet de bedoeling om mensen die nu aan de slag zijn als psychotherapeut of mensen die nu aan een opleiding psychotherapie bezig zijn of er straks aan beginnen, uit te sluiten. Voor hen voorzien we ruime overgangsmaatregelen zodat zij, zelfs al beschikken ze niet over een diploma van master in de klinische psychologie, klinische orthopedagogie of geneeskunde, psychotherapie kunnen blijven geven, al dan niet onder supervisie. Om af te sluiten wil ik het nog even hebben over een ander onderwerp dat hier vandaag is aangesneden, namelijk de terugbetaling van psychologische zorgen. 7 7 Het is belangrijk om de kwalit en de terugbetaling van geestelijke gezondheidszorg uit elkaar te houden: - Op de eerste plaats komt de wettelijke erkenning van de geestelijke gezondheidszorgberoepen en de omschrijving van psychotherapie. Dit is nodig om onze burgers de best mogelijke kwalit van psychologische zorgen te kunnen garanderen. Vanaf 1 september 2016, wanneer de wet van 4 april 2014 in werking treedt, zal ik mij dan ook verder engageren om de uitvoering van die wet zo goed en snel mogelijk te vervolledigen. Pas als dat in orde is, kunnen we bekijken hoe we een terugbetaling binnen de geestelijke gezondheidszorg en meer bepaald binnen die 1 ste lijn kunnen organiseren. Van bij het begin van deze legislatuur heb ik aangegeven dat ik ook hier werk van wil maken, en deze doelstelling is ook opgenomen in het regeerakkoord.

8 Actualit Het zal er vooral op aankomen om het totaalplaatje voor ogen te houden: we moeten nadenken wie wat doet binnen de geestelijke gezondheidszorg, welke plaats de verschillende beroepen krijgen binnen de organisatie van de hele sector, hoe de verschillende beroepsgroepen onderling samenwerken, enzovoort. We kunnen onmogelijk een terugbetaling op de eerste lijn voorzien zonder dat dit algemene organisatiemodel is uitgetekend. Doen we dat wel, dan dreigen we een onrealistisch model uit te werken dat onbetaalbaar wordt voor de overheid en dus de duurzaamheid van onze gezondheidszorg in het gedrang brengt. En daar heeft niemand baat bij: niet de burgers, niet de zorgverleners en niet de overheid. In zijn rapport hierover dat in april van dit jaar is verscheen, gaf het Federaal Kenniscentrum zelf al aan dat dit een moeilijke oefening wordt. We zullen stapsgewijs te werk moeten gaan, in overleg met alle betrokken overheden en met de sector zelf. Maar ik ben ervan overtuigd dat we dit tot een goed einde zullen brengen. 8 8 Bedankt voor jullie aandacht!